សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋឆ្នាំ2020 ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា ច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ2020 ត្រូវបានកិច្ចប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្រោមអធិបតីភាពសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី25 ខែតុលា ឆ្នាំ2019 កន្លងទៅនេះបានសម្រេចអនុម័តទាំងស្រុងហើយ។
យោងតាមស្ថានភាពថវិកាជាតិចំណូលក្នុងប្រទេស ថវិការដ្ឋ ឬថវិកាជាតិត្រូវបានគ្រោងប្រើក្នុងចំនួន 26,336,443លានរៀល (6496លានដុល្លារ)ស្មើនឹង 22.13%នៃផ.ស.ស កើនឡើង24.3% ធៀបនឹងច្បាប់ឆ្នាំ2019។ បូកបញ្ចូលចំណូលមូលធនក្រៅប្រទេស 6,303,190លានរៀល) ស្មើប្រមាណ 8,051លានដុល្លារ ក្នុងនោះចំណូលចរន្ដថ្នាក់ជាតិស្មើនឹង 23,899,324លានរៀល (ដែលរួមមានចំណូលសារពើពន្ធ 21,091,145លានរៀល និងចំណូលមិនមែនសារពើពន្ធ 2,808,179លានរៀល) ស្មើនឹងប្រមាណ 5895លានដុល្លារ។
ការចំណាយថវិកាជាតិសម្រាប់ឆ្នាំ2020 ត្រូវបានគ្រោងចំនួន 33,339,633លានរៀល ឬស្មើនឹងប្រមាណ8,223លានដុល្លារ ត្រូវជា 28.01%នៃផ.ស.ស គឺមានកំណើន 22.7% ធៀបនឹងច្បាប់ឆ្នាំ2019 ដែលក្នុងនោះ 1-ចំណាយចរន្តថវិការដ្ឋមានចំនួន19,818,306លានរៀល ស្មើនឹង4,888លានដុល្លារ ត្រូវជា 16.65%នៃផ.ស.ស គឺមានកំណើន 10.7% ធៀបនឹងច្បាប់ឆ្នាំ2019 និង 2-ចំណាយមូលធនថវិការដ្ឋមានចំនួន 13,521,327លានរៀល ស្មើនឹងប្រមាណ 3,335លានដុល្លារ ត្រូវជា 11.36% នៃផ.ស.ស គឺមានកំណើន 46.1% ធៀបនឹងច្បាប់ឆ្នាំ2019។
តាមការព្យាករកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងសម្រេចបានក្នុងអត្រា 6.5% ដែលកំណើននេះ មានការថមថយ បើធៀបទៅនឹងកំណើនឆ្នាំ2019 ដែលត្រូវបានប៉ាន់ស្មានថា អាចសម្រេចបាន 7.1%នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ផ. ស.ស (GDP)។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច 6.5%នេះ ត្រូវបានទ្រទ្រង់ដោយវិស័យសំខាន់ៗចំនួន3 រួមមាន៖ កំណើននៃវិស័យឧស្សាហកម្ម កំណើនវិស័យសេវាកម្ម និងកំណើនវិស័យកសិកម្ម ខណៈអត្រាអតិផរណាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ ត្រូវបានប៉ាន់ស្មានថា ស្ថិតក្នុងកម្រិតអាចគ្រប់គ្រងបាន ក្នុងអត្រា 2.9% ក្នុងឆ្នាំ2020។
ជាមួយនឹងការសម្រេចបានក្នុងអត្រា 6.5% ដែលកំណើនសម្រាប់ឆ្នាំ2020 ស្ថិតនេះនៅក្នុងរង្វង់119,034,229លានរៀល សមមូលនឹងមានប្រមាណ 29,362លានដុល្លារអាមេរិក ហើយផ.ស.សសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងកើនឡើងដល់ 1,816ដុល្លារអាមេរិកធៀបនឹង 1,679ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ2019។
លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ឡារ៉ែនថា៖“ក្នុងនាមជាវិស័យឯកជន ខ្ញុំមិនហ៊ានផ្តល់មតិអំពីគម្រោងថវិកាសម្រាប់ឆ្នាំ 2020 របស់រាជរដ្ឋភិបាលទេ ព្រោះមិនយល់ស៊ីជម្រៅពីបញ្ហានេះ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចពន្យល់ពីការព្យាករត្រង់ចំណុចថា កំណើនប្រចាំឆ្នាំសម្រាប់ឆ្នាំ2020 ដែលមានការព្យាករថា នឹងកើនឡើងត្រឹមតែ 6.5% តែកំណើននៃចំណូលរបស់ប្រជាជនម្នាក់ៗ នៅតែមានកំណើនដល់ 1,816ដុល្លារអាមេរិក ធៀបនឹង 1,679ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ2019”។
លោកឧកញ៉ាបានបន្តថា ធម្មតាការព្យាករវាមិនទាន់ពិតប្រាកដទេ ប៉ុន្តែកំណើនក្នុងបុគ្កលម្នាក់ៗកើនឡើងមកពីទំហំចំណូលធំជាងមុន។ លើកមុនការព្យាករសម្រាប់ឆ្នាំ2019 កំណើន 7.1% តែចំណូលផ.ស.សតូច ឯការព្យាករបន្ទាប់សម្រាប់ឆ្នាំ2020 មានត្រឹម 6.5% តែចំណូលសរុបមានទំហំធំជាង។ ដូច្នេះទើបចំណូលបុគ្គលម្នាក់ៗកើនឡើង។ លោកឧកញ៉ាបានប្រៀបធៀបទៅនឹងចំណូលផ.ស.សរបស់ប្រទេសមហាអំណាចអាមេរិក និងចិនថា ចំណូលផ.ស.សរបស់គេ ភាគរយតិចណាស់ត្រឹម 0,5% ឬ 1% ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រទេសទាំង2មានចំណូល ផ.ស.ស 7%ក្នុង1ឆ្នាំដូចប្រទេសយើងវិញនោះ មិនដឹងជាពាណិជ្ជកម្មរបស់គេទទួលបានកម្រិតណានោះទេ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ គម្រោងវិនិយោគផ្ទាល់ដោយហិរញ្ញប្បទានក្នុងប្រទេសនៅថ្នាក់ជាតិមានកំណើន170.2% ធៀបនឹងច្បាប់ឆ្នាំ2019 ហើយត្រូវជា 4.22%នៃ ផ.ស.ស គឺដោយសារការគ្រោងប្រើប្រាស់ក្នុងបរិបទនៃភាពមិនច្បាស់លាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មជាមួយដៃគូមួយចំនួន ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ និងបង្កើតការងារជូនប្រជាពលរដ្ឋបន្ថែម។
នៅឆ្នាំ2020 ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចខ្ចីប្រាក់បរទេសជិត 2ពាន់លានដុល្លារអា មេរិក ឬប្រមាណ 1,400លាន SDR (ជាខ្នាតកណ្ដាលមួយសម្រាប់វាយតម្លៃនៃលុយ) បន្ថែមទៀតបាន សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា ខណៈបំណុលសរុបមានជាង 7ពាន់លានដុល្លារ។ ប្រាក់កម្ចីនេះ ប្រើសម្រាប់យកទៅអភិវឌ្ឍន៍លើវិស័យសំខាន់មួយចំនួនដូចជា ថាមពល ធារាសាស្ត្រ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងវិស័យអាទិភាពមួយចំនួនទៀតដូចជា៖ គម្រោងក្នុងវិស័យកសិកម្ម សុខាភិបាល ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត ហិរញ្ញវត្ថុបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងអប់រំ។
កម្ចីនេះផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលចុះហត្ថលេខាខ្ចីប្រាក់ពីប្រទេសជាមិត្ត និងអង្គការដៃគូ អភិវឌ្ឍន៍អនុវត្តលើគម្រោងសំខាន់ៗចំនួន 29គម្រោងក្នុងចំណោមគម្រោងសរុបចំនួន32។ គម្រោង ដែលនឹងត្រូវចុះហត្ថលេខាទទួលកម្ចីនោះរួមមាន៖ ជាមួយធនាគារពិភពលោក(WB)ចំនួន 3 គម្រោង។ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីចំនួន 7គម្រោង។ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាល្លឺម៉ង់ចំនួន 1គម្រោង។ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនចំនួន 8គម្រោង។ ប្រទេសជប៉ុនចំនួន 2គម្រោង។ សាធារណរដ្ឋកូរ៉េចំនួន 3គម្រោង។ សាធារណរដ្ឋបារាំងចំនួន 3គម្រោង។ ព្រះរាជាណាចក្រថៃចំនួន 1គម្រោង និងសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌាចំនួន 1គម្រោង។
ឧកញ៉ា លឹម ហេងបានបញ្ជាក់ថា៖“យោងតាមការព្យាករសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ឆ្នាំ2020 ខ្ញុំយល់ថា ស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងនៅតែអាចរក្សាបានល្អដោយសារតែយើងបានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើន និងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗ ដូចជានៅក្នុងសហគមន៍អឺរ៉ុបខាងកើត អឺរ៉ាស៊ី EURASIA (អឺរ៉ុប-អាស៊ី) ផ្លូវ1 ខ្សែក្រវាត់1 របស់ចិនដែលកំពុងអនុវត្ត ខ្ញុំគិតថា សេដ្ឋកិច្ចយើងនៅរក្សាស្ថិរភាពបាន”។
លោកឧកញ៉ាបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖“ខ្ញុំក៏សូមបញ្ជាក់ពីប្រទេសជិតខាងយើង ដូចជាវៀតណាមជាដើម ក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពេលគាត់ជំរុញសេដ្ឋកិច្ច ត្រូវនាំចេញទៅបរទេស គាត់ខ្វះវត្ថុធាតុដើម គាត់ត្រូវរកយើងជាអ្នកផលិតវត្ថុធាតុដើម(ពាក់ព័ន្ធផលិតផលកសិ-ឧស្សាហកម្ម)។ ហេតុនេះបានជាមានការស្នើបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនៅតាមតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ខណៈដែលសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានទៅកាន់វៀតណាមកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក៏សម្រេចឱ្យបង្កើតលើទឹកដីកម្ពុជា និងអាចនាំចេញទៅបរទេសបាន ដែលនេះជាផលចំណេញខាងសេដ្ឋកិច្ចដ៏ល្អ ហើយយើងក៏បានទទួលផលប្រយោជន៍ក្រោយពីយើងមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយគ្នា”។
លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង ក៏បានបញ្ជាក់ទៀតដែរថា៖“យើងក៏មានកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ាន (Asian-EBA) ក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានដែលអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហា EBA នៅឆ្នាំក្រោយបានផងដែរ ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងជួយចូលរួមបង្កើនសេដ្ឋកិច្ចយើងបានមួយកម្រិតដែរ”។
សរុបជារួម ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុជឿជាក់ថា ថវិកាឆ្នាំ2020 នឹងដើរតួនាទីជាឧបករណ៍ដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយក្នុងការជួយឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលអាចឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈម និងហានិភ័យទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសបាន ហើយក៏ឆ្លើយតបទៅនឹងបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាជន ជាពិសេសការបង្កើនល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍ ការលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពសេវាសាធារណៈ និងការចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាជាច្រើនទៀតរបស់ជាតិ និងប្រជាជន ដើម្បីបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួន ស្របតាមទិសដៅនៃការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ព្រមទាំងបន្តគាំទ្រការវិនិយោគចាំបាច់នានា ដើម្បីទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច៕
