ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងធ្វើឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងលើវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងក្របខ័ណ្ឌពិភពលោក ដោយនៅក្នុងរបាយការណ៍ចេញផ្សាយចុងក្រោយស្ដីពីសន្ទស្សន៍នៃការប្រកួតប្រជែងផ្នែកទេសចរណ៍(TCCI) ដែលធ្វើឡើងដោយវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក(WEF) (ចេញផ្សាយរៀងរាល់ 2ឆ្នាំម្តង) បានឱ្យដឹងថា ក្នុងខែនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានកើនឡើងនូវមណ្ឌលទេសចរណ៍ថ្មីចំនួន 3កន្លែងធ្វើឱ្យបច្ចុប្បន្នព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាស្ថិតនៅលំដាប់ទី 98 ក្នុងពិភពលោក។
របាយការណ៍នេះរាប់បញ្ចូលទាំងប្រទេសចំនួន140 ដែលត្រូវបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់យោងទៅតាមបរិយាកាសធុរកិច្ច សុវត្ថិភាព និងសន្តិសុខ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស ធនធានធម្មជាតិ គោលនយោបាយទេសចរណ៍ និងការប្រកួតប្រជែងតម្លៃ និងកត្តាផ្សេងៗទៀត។ ប្រទេសអេស្បាញ បានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ1 នៅទូទាំងពិភពលោក។ ប្រទេសបារាំង អាល្លឺម៉ង់ ប្រទេសជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ឈរនៅទី5 តាមលំដាប។
នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ប្រទេសសិង្ហបុរីត្រូវបានគេចាត់ទុកថា មានឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដែល មានការប្រកួតប្រជែងច្រើនជាងគេ បន្ទាប់មកគឺ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថៃ ឥណ្ឌូនេស៊ី និងប្រទេសវៀតណាម។
ប្រទេសកម្ពុជាបានកាន់កាប់កន្លែងចុងក្រោយនៅក្នុងតំបន់ដែលជាកន្លែងមួយស្ថិតនៅពីក្រោយប្រទេសជិតខាងគឺ ប្រទេសឡាវ ដែលមានចំណាត់ថ្នាក់លេខ97 នៅទូទាំងពិភពលោក។ ប្រទេសចំនួន7 ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន9 មកពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានធ្វើឱ្យចំណាត់ថ្នាក់របស់ពួកគេប្រសើរឡើង។
យោងតាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ2019 លទ្ធផលល្អបំផុតរបស់កម្ពុជាស្ថិតក្នុងការផ្តល់អាទិភាព ដល់ការធ្វើដំណើរ និងទេសចរណ៍ដែលប្រទេសកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ44 នៅលើពិភពលោក បន្ទាប់មកគឺការប្រកួតប្រជែងតម្លៃ (លេខ49) ការបើកចំហអន្តរជាតិ (លេខ66) ធនធានធម្មជាតិ (លេខ66) ធនធានវប្បធម៌ និងការធ្វើដំណើរអាជីវកម្ម (លេខ76 ) ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស (លេខ91) ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសេវាកម្មទេសចរណ៍ (លេខ93) និងធនធានមនុស្ស និងទីផ្សារការងារ (លេខ95)។
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានដំណើរការហេដ្ឋា-រចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវគោក និងកំពង់ផែយ៉ាងលំបាក (ជាប់លេខ111) បរិស្ថានអាជីវកម្ម (លេខ122) និងនិរន្តរភាពបរិស្ថាន (លេខ139)។
របាយការណ៍នេះក៏បានឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងល្អផងដែរពីការខិតខំរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនានាដើម្បីកែលម្អឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា ដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថា មានសារសំខាន់ចំពោះការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។ រដ្ឋាភិបាលបាន និងកំពុងផ្តោតលើកំណើនទេសចរណ៍ហើយគ្រោងនឹងចេញផែនការយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកាលពីដើមឆ្នាំនេះថា៖ “ឥឡូវនេះប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាទិសដៅទេសចរណ៍ដ៏មានប្រជាប្រិយមួយសម្រាប់ពិភពលោកហើយ រដ្ឋាភិបាលមើលឃើញវិស័យទេសចរណ៍ជាមាសបៃតង”។ វាក៏មានការខិតខំផងដែរក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មការផ្តល់ជូនទេសចរនៅកម្ពុជាដែលផ្តោតជាយូរមកហើយនៅលើប្រាសាទអង្គរវត្ត។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះមានការជំរុញក្នុងការកសាង និងបង្កើតតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិថ្មីបន្ថែមទៀតនៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ កោះកុង កំពតនិងខេត្តដទៃទៀតដើម្បីបំពេញបន្ថែមប្រាសាទអង្គរវត្ត និងគោលដៅទេសចរណ៍ដែលមានស្រាប់។
យោងតាមក្រសួងទេសចរណ៍ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាស្ថិតនៅលំដាប់លេខ3 ក្នុងអាស៊ាន សម្រាប់កំណើនទេសចរណ៍។ កាលពីឆ្នាំមុនប្រទេសកម្ពុជាបានចុះបញ្ជិកាមកដល់ចំនួន 11% នៃចំនួនភ្ញៀវទេសចរ ដែលតួលេខនេះមានតែប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងវៀតណាមប៉ុណ្ណោះ។
ឯកឧត្តម ថោង ខុន បានថ្លែងថា៖“សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាឡើងវិញឱ្យបានល្អប្រសើរ ខណៈដែលពិភពលោកកំពុងជួបប្រទះវិបត្តិសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មដែលបង្កឡើងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងមហាយក្សចិន ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារ និងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជានឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង ហើយត្រូវអនុម័តលើលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង ដើម្បីបន្តពិភាក្សាគ្នាលើការរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រទីផ្សារថ្មី”។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានបន្តថា វិបត្តិសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនេះបានបណ្ដាលឱ្យគោលដៅទីផ្សារទេសចរណ៍មួយចំនួនមានការប្រែប្រួល ហើយកម្ពុជាត្រូវខិតខំតោងស្រវាចាប់យកទីផ្សារ ឬគោលដៅទេសចរណ៍ណាដែលមានសក្តានុពល ពោលគឺត្រូវរៀបចំទាំងយុទ្ធសាស្ត្រ មធ្យោបាយ និងថវិកា ដើម្បីធ្វើការផ្សព្វផ្សាយទៅកាន់គោលដៅសំខាន់ៗ សំដៅទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរមកកម្ពុជាឱ្យបានច្រើន។
សម្រាប់ទីផ្សារទេសចរណ៍ចិន កម្ពុជាកាន់តែត្រូវពង្រឹងថែមទៀត ព្រោះថា ចិនជាទីផ្សារទេសចរណ៍ដ៏ធំមួយលើសកលលោក តែត្រូវតែចូលជ្រៅទៅរកគោលដៅសំខាន់ណាដែលមានសក្តានុពល ហើយដែលកម្ពុជាត្រូវរៀបចំការផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានល្អនៅទីនោះ ក៏ដូចគ្នាទៅនឹងទីផ្សារក្នុងអាស៊ាន អាស៊ី អឺរ៉ុប និងអាមេរិកផងដែរ ដោយត្រូវធ្វើឱ្យចំគោលដៅ និងត្រូវប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ រូបភាព និងថវិកាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
នៅក្នុងទិវាទេសចរណ៍ពិភលោក សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសូមអបអរសារទជាថ្មីដែលឆ្នាំ2018 កន្លងទៅ ពិភពលោកបានទទួលភ្ញៀវទេសចររហូតដល់ 1,400លាននាក់ ក្នុងអត្រាកំណើន 5% ចូលរួមបង្កើតការងារ 10%នៃការងារសរុប បង្កើតចំណូលចូលសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណ10% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ពិភពលោក (World GDP) តំណាងឱ្យ 7% នៃការនាំចេញសរុបរបស់ពិភពលោក និងប្រមាណ 29% នៃការនាំចេញសរុបផ្នែកសេវាកម្ម។ នេះបង្ហាញថា វិស័យទេសចរណ៍នៅតែបន្តស្ថិតក្នុងលំដាប់លេខ3 នៃការនាំចេញរបស់ពិភពលោក បន្ទាប់ពីការនាំចេញប្រេងឥន្ធនៈ និងផលិតផលគីមីនាំមុខការនាំចេញរថយន្ត និងផលិតផល ចំណី អាហារ។
ដោយឡែក រយៈពេល20ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាបន្ទាប់ពីបានទទួលសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព នយោបាយ សុវត្ថិភាពពេញផ្ទៃប្រទេស និងការរួបរួម-ជាតិពីគ្រប់ភាគី វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាមាន កំណើនគួរជាទីមោទនៈ ដោយកើនពីការទទួលទេសចរអន្តរជាតិចំនួនតែជាង 28ម៉ឺននាក់នៅឆ្នាំ1998 រហូតដល់ 6,2លាននាក់នៅឆ្នាំ2018 និងបានបង្កើតការងារដោយផ្ទាល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋជាង 62ម៉ឺននាក់ និងការងារមិនផ្ទាល់រាប់សិបម៉ឺននាក់ថែមទៀត៕
