មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មបានចាត់ទុកវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម(SME)ថា ជាវិស័យមួយដែលដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជួយដល់កំណើនផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក(GDP) ជាពិសេសជួយបង្កើនដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ នេះបើតាមការថ្លែងរបស់រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម។
ឯកឧត្តម ហេង សុខគង់ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម បានថ្លែងក្នុងពិធីបិទសិក្ខាសាលាស្តីពី “ការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្ម និងវិស័យឧស្សាហកម្ម” នៅក្នុងពិធីតាំងពិព័ណ៍ឧស្សាហកម្មគ្រឿងយន្ត និងវាយនភណ្ឌកម្ពុជាអន្តរជាតិ CIMIF & CTG ប្រចាំឆ្នាំនៅកម្ពុជាថា វិស័យឧស្សាហកម្មពិតជាបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដោយវិស័យនេះបានចូលរួមចំណែកក្នុងផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក (GDP) ប្រមាណជា 32.8% ក្នុងឆ្នាំ2018 លឿនជាងផែនការដែលរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ថា នៅឆ្នាំ 2025 វិស័យឧស្សាហកម្មនឹងមានចំណែករួម 30% នៃGDP។ ពោលគឺលឿនជាងផែនការរហូតដល់ទៅ 5ឆ្នាំ។
ឯកឧត្តម សុខគង់ បានបន្តថា៖ “បើតាមទិន្នន័យពីក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម ការរីកចម្រើននៃវិស័យឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជា គឺជាចំណែកដ៏ធំដែលបានមកពី SME ដោយមានរហូតដល់ជាង 90% ក្នុងចំណោមសហគ្រាសសរុបទាំង 51ម៉ឺនស្ថាប័ននៅកម្ពុជា។ បច្ចុប្បន្នកម្លាំងពលកម្មប្រមាណ 1.2លាននាក់កំពុងបម្រើការងារក្នុងវិស័យនេះ។
ឯកឧត្តមថ្លែងថា៖ “ដោយសារSME នៅកម្ពុជាមានចំនួនច្រើន និងមានតម្រូវការកម្លាំងពលកម្មច្រើន ហេតុនេះទើបយើងត្រូវធ្វើការសិក្សាឱ្យបានច្បាស់ ដើម្បីឱ្យវិស័យនេះកាន់តែមានចំណែកសំខាន់ថែមទៀត។ ខណៈបច្ចុប្បន្ន ពិភពលោកកំពុងឈានឆ្ពោះទៅរកបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី4 ដូច្នេះដើម្បីឱ្យការអភិវឌ្ឍSME ដំណើរការបានល្អ កម្ពុជាត្រូវតែគិតគូរឱ្យច្រើនពីការធ្វើទំនើបកម្ម។ ថា អ្វីដែលយើងត្រូវរុញមុនគេ គឺ Good Digital បន្ទាប់មកយើងរុញវិស័យឧស្សាហកម្មធំៗ ហើយបន្តបន្ទាប់ទៀតយើងនឹងសិក្សាលម្អិតថា តើឧស្សាហកម្មកម្រិតណាដែលយើងត្រូវរុញទៅជាឧស្សាហកម្មទី4 មុនគេ”។
ឯកឧត្តម ហេង សុខគង់បញ្ជាក់ថា ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើប ក៏ដូចជាវិស័យឌីជីថលស្របទៅនឹងការរីកចម្រើននៃបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មជំនាន់ទី4 កម្ពុជា ក៏គ្រោងប្រើប្រាស់ផ្កាយរណបដោយខ្លួនឯងនៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ2022 ហើយក៏គ្រោងនឹងប្រើប្រាស់ឌីជីថលខេមបូឌា នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ2023 ខាងមុខនេះផងដែរ។
លោក ឈា ឡាយហ៊ី ប្រធាននាយកដ្ឋានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្ម បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម(SME) មានបញ្ហាចោទមួយចំនួនលើទីផ្សារ ក្នុងនោះSME ភាគច្រើនមិនទាន់អាចនាំចេញផលិតផលរបស់ខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសបានទេ គឺ មានភាគរយតិចតួចបំផុតក្នុងការនាំចេញ ទោះបីផលិតផលនោះមានការចុះបញ្ជី និងមានគោលការណ៍ស្ដង់ដាគុណភាព និងការវេចខ្ចប់ត្រឹមត្រូវហើយក៏ដោយ។
លោក ឈា ឡាយហ៊ី បានថ្លែងថា៖ “SME ភាគច្រើនមិនទាន់អាចនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសបានទេ គឺមានភាគរយតិចតួចបំផុត ចំណែកឯផលិតផលក្នុងស្រុកមួយចំនួន ក៏ការគាំទ្រនៅមានកម្រិតនៅឡើយដែរ។ ពលរដ្ឋកម្ពុជាមិនទាន់ឱ្យតម្លៃផលិតផលក្នុងស្រុកខ្លួនឯងខ្លាំងជាផលិតផលនាំចូលពីបរទេសនៅឡើយ ទោះបីផលិតផលក្នុងស្រុកមានការចុះបញ្ជី និងមានការផលិតដោយគោរពតាមគោលការណ៍ស្ដង់ដាត្រឹមត្រូវក៏ដោយ”។
“ជាក់ស្ដែងសិប្បកម្មកែច្នៃដំណាប់ស្វាយ ពួកគាត់ខិតខំប្រឹងប្រែងកែច្នៃតាំងពីមិនទាន់ល្អ រហូតដល់កែច្នៃបានល្អ មានស្ដង់ដារ និងអាចនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសបាន ក៏នៅតែមិនទាន់ទទួលបានជោគ-ជ័យ ទោះជាប្រឹងផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកយ៉ាងណាក្ដី តែការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសទទួលបានរហូតដល់ 80-85% រីឯការលក់ក្នុងស្រុកមានត្រឹមតែ 15%ប៉ុណ្ណោះ”។ ទាំងនេះជាអ្វីដែលក្រសួងឧស្សាហកម្មកំពុងរៀបចំជាយន្ដការមួយដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីផលិតផលណាដែលមានគុណភាព និងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានការគាំទ្រច្រើនពីប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុកឡើងវិញ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកប្រធាននាយកដ្ឋាន។
ទោះបីយ៉ាងនេះក្តី លោក ឈា ឡាយហ៊ី បានបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះមាន SME ប្រមាណតែ 5%ប៉ុណ្ណោះដែលបានមកចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវ។ លោកអះអាងថា៖ “នេះជាបញ្ហាប្រឈមធំមួយរបស់យើង។ នៅពេលដែលមានSME មកចុះបញ្ជីតិចបែបនេះ វាធ្វើឱ្យរដ្ឋពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រង និងមិនដឹងពីចំណុចខ្វះខាតដែលវិស័យឯកជនកំពុងត្រូវការ”។
លោកបានបន្តថា ទោះបីវិស័យSME កំពុងមានដំណើរវិវឌ្ឍន៍ទៅមុខល្អ តែវាក៏មានបញ្ហាចោទខ្លះលើទីផ្សារដែរ ទាំងការលក់ក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ ដែលទាមទារឱ្យSME ត្រូវខិតខំពង្រឹងគុណភាពឱ្យបានកាន់តែប្រសើរបន្ថែមទៀត។
លោក លី វិសាល ប្រធានប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធសមាគមសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បើSME មិនចុះបញ្ជីដូចសព្វថ្ងៃ អាជ្ញាធរពិតជាពិបាកនឹងដឹងថា តើពួកគាត់ត្រូវការ-ឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយលើផ្នែកណាមួយនោះទេ។ ការផ្តល់កម្ចី អាចជាការចាំបាច់ដើម្បីជួយពង្រឹងវិស័យSME នៅកម្ពុជា។ ក្នុងនាមវិស័យឯកជន លោកពិតជាចង់ឃើញSME ទាំងអស់ត្រូវបានចុះបញ្ជី ដើម្បីធ្វើឱ្យការរកស៊ីកាន់តែមានតម្លាភាពឡើង ហើយរដ្ឋក៏ងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រងផងដែរ ពិសេសការលើកកម្ពស់ និងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយសម្រាប់ជួយគាំទ្រដល់វិស័យឯកជនមួយនេះ”។
តែលោកបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ “ខ្ញុំមើលឃើញថា កំណើននៃក្រុមហ៊ុនប្រភេទSME ដែលទៅចុះបញ្ជី កំពុងមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈដែលការពង្រឹងផ្នែកច្បាប់ និងការយល់ដឹងពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការចុះបញ្ជី និងមានការលើកទឹកចិត្តពីរដ្ឋាភិបាលផងដែរក្នុងវិស័យនេះ”។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានរោងចក្រសហគ្រាសធំៗប្រមាណជាង 1,600ស្ថាប័ន ចំណែកSME មានជាង 51ម៉ឺនក្រុមហ៊ុន នៅក្នុងនោះផ្នែកកម្មន្តសាលមានប្រហែល15% និងសេវាកម្ម ការលក់ដុំ និងលក់រាយមាន 85%។
សូមរំឭកដែរថា ក្រោមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានសម្រេចផ្តល់ថវិកាចំនួន 100លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ការបង្កើតធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា(ធ.ស.ក) ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យSMEs សំដៅចូលរួមជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន។
ជារួម មកទល់ពេលនេះ ការសិក្សាអំពីលទ្ធភាពការបង្កើតក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធ ព្រមទាំងការរៀបចំផែនការអាជីវកម្ម និងរចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំរបស់ធនាគារ ដើម្បីឈានដល់ការបង្កើត ធ.ស.ក. ត្រូវបាននិងកំពុងរៀបចំស្ទើរតែបញ្ចប់ទាំងស្រុងហើយ ដោយធនាគារនេះត្រូវបានរំពឹងថា នឹងចាប់ដំណើរការក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ៕