និន្នាការកើនឡើងនៃការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដោយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យកម្ពុជាបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់មន្ត្រីពីធនាគារកណ្តាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឱ្យមន្ត្រីដឹកនាំនៅទីនោះ បានជំរុញឱ្យអ្នកទិញត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន និងពិចារណាពីអត្រាការប្រាក់មុនពេលពួកគេចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង។
លោកជំទាវ ជា សិរី អគ្គនាយិកាបច្ចេកទេសនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា៖“វិស័យអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជាមានការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងតម្រូវការប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះដោយសារថា គូស្វាមីភរិយាវ័យក្មេងកាន់តែច្រើនកំពុងតែស្វែងរកកម្ចីសម្រាប់ទិញផ្ទះផ្ទាល់របស់ខ្លួន”។
លោកជំទាវបានជំរុញឱ្យអ្នកទិញអចលនទ្រព្យធ្វើការស្រាវជ្រាវដោយខ្លួនឯងមុនពេលដាក់ប្រាក់បញ្ញើ។ ព្រោះការយកប្រាក់កម្ចីដាក់បញ្ចាំដោយផ្ទាល់ពីអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ ជាធម្មតានឹងមកជាមួយអត្រាការប្រាក់ដែលខ្ពស់ជាងធនាគារ។
លោកជំទាវបានលើកឧទាហរណ៍ពីផ្ទះល្វែងសម្រាប់ជួលនៅតំបន់បឹងកេងកង2 ដែលតម្លៃនៃការជួលមានតម្លៃ 450ដុល្លារក្នុង 1ខែ។ ជាអគារដែលមានគ្រឿងសង្ហារិមពេញលេញនេះមានទាំងផ្ទះមួយ និងមានបន្ទប់2 ជាកន្លែងដែលមានផាសុកភាព ដោយឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ជាច្រើនត្រូវបានដាក់បញ្ចូល។ ក្នុងករណីខ្លះអ្នកអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យកំពុងទាក់ទាញអតិថិជនឱ្យដាក់បញ្ចាំ ឬបង់ប្រាក់ជាមុនសម្រាប់ការទិញគេហដ្ឋាន ដោយលើកលែងការបង់ប្រាក់ទាប ឬការចែងដំណឹងផ្សេងទៀត។
លោកជំទាវបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “អ្នកអភិវឌ្ឍន៍គម្រោងមួយចំនួនមិនចង់ជួយសម្រួលដល់ប្រាក់កម្ចីរបស់ធនាគារទេ ពីព្រោះពួកគេចង់ឱ្យអ្នកទិញខ្ចីពីពួកគេ។ មានករណីខ្លះ អ្នកអភិវឌ្ឍន៍មានគោលបំណងពន្យារពេលប្រាក់កម្ចីធនាគារ ឬមិនសហការជាមួយអ្នកទិញដែលខ្ចីប្រាក់ពីធនាគារ។
អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ខ្លះគ្រាន់តែចង់ឱ្យអ្នកទិញចិញ្ចឹមពួកគេដោយប្រើប្រាក់កម្ចីដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ 18% ក្នុង 1ឆ្នាំ”។ដោយសារអ្នកអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យស្ថិតនៅក្រោមដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាមិនដែលរាប់បញ្ចូលប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះរបស់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងទិន្នន័យផ្តល់ប្រាក់កម្ចីផ្លូវការនោះទេ។
ប្រជាប្រិយភាពនៃប្រាក់កម្ចីហ៊ីប៉ូតែក(ប្រាក់កម្ចីបញ្ចាំ)ដែលចេញដោយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍បានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុង-ក្រោយនេះ។ ជាធម្មតាទាំងអស់នេះ គឺជាកិច្ចសន្យារយៈពេល 30ឆ្នាំ ហើយកម្រតម្រូវឱ្យមានការបង់រំលស់ណាស់។ ទោះបីប្រាក់កម្ចីហ៊ីប៉ូតែកទាំងនេះ ដំបូងមើលទៅគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍សម្រាប់អ្នកទិញក៏ដោយ តែក៏អត្រាការប្រាក់ជារឿយៗ នឹងកើនឡើងទ្វេដង ឬ 3ដងនៃតម្លៃបិទស្លាកផ្ទះ។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ធនាគាររបស់ប្រទេសកម្ពុជាជាធម្មតាតម្រូវឱ្យមានការបង់រំលស់យ៉ាងតិច 30%និងមានការត្រួតពិនិត្យរយៈពេលវែងលើប្រវត្តិឥណទាន និងសមត្ថភាពក្នុងការបង់។ ទោះយ៉ាងណាអត្រាការប្រាក់សម្រាប់ប្រាក់កម្ចីមានទ្រព្យបញ្ចាំទាំងនេះ ជាធម្មតាមានរយៈពេលប្រហែល 7% ទៅ12%។
យោងតាមទិន្នន័យចុងក្រោយរបស់ការិយាល័យក្រេឌីតខេមបូឌា (KBB) ប្រាក់កម្ចីមានទ្រព្យបញ្ចាំពីស្ថាប័នផ្តល់ប្រាក់កម្ចីទូទាំងប្រទេសមានចំនួន 3,2ពាន់លានដុល្លារនៅចុងខែមីនា។ នេះបង្ហាញពីការកើនឡើង 34% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ ដោយការអនុវត្តប្រាក់កម្ចីមានទ្រព្យបញ្ចាំដែលផ្តល់ដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ គឺពិតជាល្អប្រសើរនៅក្នុងទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា។ និន្នាការនេះកំពុងកើនឡើងក្នុងល្បឿនដូចឆ្នាំមុន ហើយស្របនឹងកំណើនឧស្សាហកម្មទូទៅ។
អ្នកជំនាញផ្នែកអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជាបាននិយាយថា គូស្វាមីភរិយាវណ្ណៈកណ្តាលវ័យក្មេងកំពុងតែជំរុញតម្រូវការប្រាក់កម្ចីមានទ្រព្យបញ្ចាំក្នុងប្រទេស។ ពួកគេនិយាយថា មានមនុស្សកាន់តែច្រើនចង់រស់នៅដាច់ដោយឡែកពីឪពុកម្តាយនៅពេលពួកគេធំពេញវ័យ។
ដូច្នេះធនាគារគួរពិចារណាបន្ថែមអំពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យដែលបានរចនាឡើង ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូល ឬប្រាក់ចំណេញពីការលក់ ឬការជួលអចលនទ្រព្យនោះ។ ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នច្រើននៅពេលធ្វើការជាមួយគម្រោងអភិឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ។ ដោយធនាគារមានកាតព្វកិច្ចមួយចំពោះភាគទុនិក (អតិថិជនដែលតម្កល់ប្រាក់) ក្នុងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យ ដើម្បីធានាថា ពួកគេអាចការពារពីការខាតបង់ហិរញ្ញវត្ថុ អាចរក្សាប្រាក់តម្កល់របស់អតិថិជនដោយសុវត្ថិភាព ធានាលើស្ថិរភាពនៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុនិងបង្កើតប្រាក់ចំណេញ។ ដូច្នេះពួកគេអាចយកប្រាក់នោះទៅវិនិយោគ និងផ្តល់ជាភាគលាភដល់ភាគហ៊ុនិក និងបង្កើនតម្លៃភាគហ៊ុនបន្ថែមទៀត។
ទាក់ទងនឹងហានិភ័យឥណទាន អ្នកជំនាញផ្នែកអចលនទ្រព្យក៏បានលើកឡើងដែរថា គ្រប់សំណើកម្ចីឥណទានត្រូវបានសិក្សា និងត្រួតពិនិត្យដោយក្រុមអ្នកវិភាគដោយធ្វើការវិភាគវាយតម្លៃលើកម្រិតនៃហានិភ័យនៃគម្រោងនីមួយ។ នៅពេលធនាគារអនុម័តលើប្រាក់កម្ចីដល់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ ពួកគេគិតអំពី “ហានិភ័យ”។ ចំណែកអ្នកអភិវឌ្ឍន៍វិញ ប្រហែលជាមិនគិតច្រើនអំពីហានិភ័យនោះទេ។ អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ជាធម្មតាគិតអំពីប្រាក់ចំណេញនៃការវិនិយោគអចលនទ្រព្យ កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ និងគម្រោង និងរូបភាព ឬចំណុចល្អៗនៃគម្រោង និងអ្នកសាងសង់តែប៉ុណ្ណោះ៕
