និយាយពីដំណាំដើមឫស្សីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រជាជនខ្មែរភាគច្រើនដាំតែឫស្សីស្រុក ឫស្សីព្រៃ ឫស្សីពីងពង់ ឫស្សីទំពាំងផ្អែមប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែដោយសារតែមានតម្រូវការផ្នែកសំណង់ ក៏ដូចជាគ្រឿងសង្ហារិមផងនោះ កូនខ្មែរម្នាក់បាននាំយកដើមឫស្សីសាងម៉ុនពីក្រៅប្រទេសមកចែកចាយដល់កសិករខ្មែរដាំ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការប្រើប្រាស់ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។
លោក ឆន សុភក្តី ម្ចាស់កសិដ្ឋានបណ្តុះកូនឈើខេត្តពោធិ៍សាត់ បានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថា ឫស្សីសាងម៉ុនមានដើមកំណើតនៅប្រទេសចិន ដែលភាពយន្តចិនជាច្រើនតែងថតនៅចំការឫស្សីនេះនៅពេលសម្តែងឈុតវាយប្រហារគ្នា ដោយសារវាមានពណ៌ស្រស់ស្អាត ដើមត្រង់ៗទៅលើ ខ្ពស់ៗដូចដើមឈើក្នុងព្រៃធំ ហើយវាមិនដុះជាគុម្ពធំៗ ដូចឫស្សីស្រុកយើងទេ។
ដោយសារតែដើមឫស្សីប្រភេទនេះមានសាច់ក្រាស់(កម្រាស់ប្រហែល 2ហ៊ុន) គេអាចយកវាមកប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យសំណង់ ក៏ដូចជាធ្វើគ្រឿងជាសង្ហារិមពីឫស្សីសាងម៉ុននេះជាប់បានល្អ ហើយឫស្សីប្រភេទនេះត្រូវបានប្រជាជនថៃនិយមដាំកាន់តែច្រើនឡើងៗនៅក្នុងប្រទេសរបស់គេ។ ឃើញដូច្នេះ លោកក៏បានសម្រេចនាំពូជឫស្សីប្រភេទនេះមកលក់នៅប្រទេសកម្ពុជា កាលពីប្រមាណជា 3ឆ្នាំមុន ហើយចែកចាយលក់បន្តទៅឱ្យកសិករយើងដាំបន្តនៅតាមបណ្តាខេត្តនានា នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដូចជានៅខេត្តពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង កំពង់ធំ កំពង់ស្ពឺ ក្រចេះ កំពង់ចាម ព្រៃវែង ពោលគឺស្ទើរតែគ្រប់ខេត្តតែម្តង។
លោករៀបរាប់ថា ការដាំដុះរបស់កសិករជាលើកដំបូងនេះ គឺជាការដាំសាកល្បងប៉ុណ្ណោះ ហើយឃើញថា វាដុះលូតលាស់បានល្អ ដោយសារវាពុំរើសអាកាសធាតុ ពុំរើសទីតាំងដី ហើយមិនចាំបាច់ថែទាំ ឬស្រោចទឹកច្រើនដូចដំណាំផ្សេងៗទៀតឡើយ។ ក្រោយពីដាំសាកល្បង ឫស្សីនេះមានការលូតលាស់ល្អ និងត្រូវបានគេកាប់យកទៅប្រើប្រាស់ជាបណ្តីរៗហើយ សម្រាប់យកធ្វើជាចន្ទល់ទល់ពេលចាក់បេតុងផ្ទះ ឬសំណង់ផ្សេងៗ និងយកមកធ្វើជាគ្រឿងសង្ហារិមពីដើមឫស្សី ដូចជាធ្វើតុ ទូ គ្រែ កៅអីបង្អែក កៅអីសាឡុង និងក្យូសអង្គុយលេងនៅខាងមុខផ្ទះ មុខដីឡូត៍ តាមសួនលម្ហែកាយ ឬជារោងអង្គុយកម្សាន្តលេងដែលជាប់រឹងមាំល្អ និងប្រើប្រាស់បានយូរឆ្នាំជាងឫស្សីស្រុកយើងទៅទៀត។
ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសកសិកម្ម ផ្ទៃដីកសិកម្មនៅតាមបណ្តាខេត្តនានាត្រូវបានទុកឱ្យទំនេរចោលដោយមិនបានច្នៃដាំដំណាំសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារនោះទេ ដោយសារដំណាំភាគច្រើនត្រូវការដីដែលមានជីវជាតិល្អ និងត្រូវការកម្លាំងពលកម្មថែទាំច្រើនទើបវាលូតលាស់បានល្អ និងផ្តល់ផលត្រឡប់មកវិញ ប៉ុន្តែសម្រាប់ដើមឫស្សីប្រភេទនេះ វាមិនត្រូវការដីមានជីវជាតិល្អ មិនរើសអាកាសធាតុ និងមិនត្រូវការកម្លាំងពលកម្មថែទាំច្រើននោះទេ គ្រាន់តែដាក់ដាំ រួចធ្វើរបងកុំឱ្យសត្វពាហនៈចូលយាយីតែប៉ុណ្ណោះ រួចហើយវានឹងដុះលូតលាស់ឡើងបានល្អដោយខ្លួនវា។
លោក សុភក្តី បានបង្ហើបឱ្យដឹងពីវិធីសាស្ត្រងាយៗក្នុងការដាំដុះដើមឫស្សីសាងម៉ុននេះថា ដំបូងឡើយគេគ្រាន់តែកាប់ខ្នែងឫស្សីដែលមានដុះឫសល្អ យកមកផ្សាំរយៈពេលប្រមាណ2សប្តាហ៍ ដោយដាក់ផ្សាំនៅក្នុងថង់ដាក់ជីដូចផ្សាំកូនដូងក៏បាន ឬដាក់ផ្សាំនៅលើដីផ្ទាល់តែម្ដងក៏បាន ដោយគ្រាន់តែយកសំរាម ឬស្រកីដូងមកដាក់គ្របពីលើ ហើយស្រោចទឹក 1ថ្ងៃម្តង ឬ 2ដង ខ្នែងឫស្សីនឹងចាប់ផ្តើមចុះពន្លកឡើង រួចដុះជាកូនអាចយកទៅដាំនៅចម្ការបានតែម្ដង។
លោកឱ្យដឹងថា មុននឹងយកកូនឫស្សីទៅដាំ គេត្រូវភ្ជួរដីចោល ដើម្បីសម្លាប់មេរោគ និងជួយឱ្យដីធូរ និងសន្សើមចុះបានល្អ រួចហើយទើបជីករណ្តៅជ្រៅល្មម ទើបយកកូនឫស្សីទៅដាក់ដាំកប់ក្នុងដីជម្រៅពីកន្លះតឹក ទៅ1តឹក។ ស្រោចទឹកម្តងម្កាល ឬមិនបាច់ស្រោចទឹកក៏បាន រួចហើយដើមឫស្សីនោះនឹងដុះលូតលាស់ឡើងបានយ៉ាងល្អ ដោយសារវាមិនរើសប្រភេទដីដូចដំណាំផ្សេងទេ លើកលែងតែដីលិចទឹក ប៉ុន្តែកសិករនៅតាមដងទន្លេក៏អាចដាំបានដែរ បើសិនរដូវទឹកលិចមានរយៈពេលខ្លីត្រឹមតែកន្លះខែ ឬជាង 1ខែនោះ ដោយសារដើមឫស្សីប្រភេទនេះវាធន់នឹងទឹកបាននៅពេលដែលវាលូតលាស់ធំឡើងខ្ពស់ផុតពីទឹក និងទោះជាមានទឹកឡើងលិចម្តងម្កាលនៅរដូវវស្សាក៏ដោយ។ ការដាំដុះឫស្សីប្រភេទនេះ វាមិនត្រូវការការថែទាំ ជម្រះ ឬបាញ់ថ្នាំសម្លាប់ស្មៅទេ គ្រាន់តែទុកវាចោលត្រឹមរយៈពេល 2 ទៅ 3ឆ្នាំ វានឹងហុចផល អាចកាប់ទៅប្រើប្រាស់បានតាមតម្រូវការ។
ជាមួយនឹងភាពងាយស្រួលដាំដុះរបស់វា ម្ចាស់កសិដ្ឋានខាងលើបានអំពាវនាវទៅដល់កសិករនៅតាមជនបទ ជាពិសេសអ្នកមានដីទំនេរនៅសល់ច្រើន ចូរកុំទុកដីចោលដោយអត់ប្រយោជន៍ គួរលៃលកដាំឫស្សីសាងម៉ុននេះ ព្រោះភ្លេចៗខ្លួនរយៈពេល2 ទៅ 3ឆ្នាំ វានឹងហុចផលអាចកាប់លក់ រកចំណូលចូលគ្រួសារបន្ថែមលើចំណូលប្រចាំថ្ងៃរបស់គ្រួសារបានហើយ។ សម្រាប់កសិករដែលមានបំណងចង់កុម្ម៉ង់ឫស្សីសាងម៉ុនពូជថ្មី ដែលទើបនាំចូលទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា អាចទាក់ទងរកទិញបាននៅកសិដ្ឋានបណ្តុះកូនឈើខេត្តពោធិ៍សាត់ នឹងមានដឹកជញ្ជូនដល់កន្លែងដោយមិនគិតសោហ៊ុយទៀតផង៕
