មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានរៀបចំកម្មវិធីកិច្ចសន្ទនាដោយមានការពិភាក្សារួមគ្នាពីសំណាក់វាគ្មិនល្បីៗចំនួន 4រូប និងមានការចួលរួមពីវាគ្មិនមកពីស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជនលើប្រធានបទស្ដីពី “កម្ពុជាឧស្សាហកម្ម4.0”។
កិច្ចពិភាក្សាស្ដីពី “កម្ពុជាឧស្សាហកម្ម4.0” ធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងបង្កើនការយល់ដឹងដល់ប្រជាជនកម្ពុជា ពិសេសសិស្ស-និស្សិតអំពីឧស្សាហកម្ម4.0 និងចូលរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍគោលនយោបាយប្រទេសកម្ពុជា ឆ្ពោះទៅរកយុគសម័យថ្មីនៃភាពរីកចម្រើនរបស់បច្ចេកវិទ្យា។
សូមជម្រាបថា បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី4 អាចឆ្ពោះមកបាន ក៏មានការឆ្លងកាត់នូវបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី1 ទី2 និងទី3។ ដោយបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី1កើតឡើងរវាងឆ្នាំ1760 និងឆ្នាំ1840 ហើយផលិតកម្មមេកានិកបង្ហាញខ្លួនលើកដំបូង តាមរយៈការបង្កើតម៉ាស៊ីនដើរដោយចំហាយទឹកគួបផ្សំជាមួយនឹងការប្រើប្រាស់ផ្លូវរថភ្លើង។ បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី2 បង្ហាញខ្លួននៅចុងសតវត្សរ៍ទី19 តាមរយៈរបកគំហើញថាមពលអគ្គិសនី និងការបង្កើតខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មក្នុងរោងចក្រ និងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី3 បានកើតឡើងផ្អែកលើកការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា ប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណិត ព័ត៌មានវិទ្យា (IT) សឺមីកុងឌុចទ័រ និងកុំព្យូទ័រភាវូបនីយកម្ម។
លោកស្រី ចម និមល រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានលើកឡើងថា ក្នុងក្របខ័ណ្ឌក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក៏បាននិងកំពុងត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ដើម្បីទទួលយកនូវឧស្សាហកម្ម4.0នេះ ព្រមទាំងមានទិសដៅ2 ធំៗ ដោយក្នុងនោះទិសដៅទី1 បានអនុវត្តរួចមកហើយ ហើយទី2-កំពុងអនុវត្តក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
លោកស្រីបន្ដថា៖“ទិសដៅទី1 ដែលក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានរៀបចំនោះគឺ ការចុះបញ្ជីអនឡាញទាំងការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ការចុះបញ្ជីអាជីវកម្មព្រមទាំងអាជ្ញាប័ណ្ណនាំចេញផ្សេងៗ ខាងក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបាននិងកំពុងរៀបចំប្រព័ន្ធអនឡាញដែលអាចទទួលបានការឆ្លើយតប ការដាក់ពាក្យ និងការឆ្លើយតបបែបរហ័សក្នុងរយៈពេល 1-3ថ្ងៃនៃថ្ងៃធ្វើការ”។
ក្រៅពីការសម្រួលទាំងនេះ ក្រសួងបានរៀបចំប្រតិភូកាន់អំណាចដល់អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដើម្បីឱ្យុពួកគាត់មានលទ្ធភាពក្នុងការជួយពង្រីកការបណ្ដុះបណ្ដាលពីរបៀបរបបនៃការចុះបញ្ជី ដើម្បីសម្រួលដល់អាជីវកម្មទូទាំងប្រទេស។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖“ចំណែកទិសដៅទី2 គឺជាការរៀបចំប្រព័ន្ធអនឡាញក្នុងក្រសួងតែម្ដងគឺជាប្រព័ន្ធមួយសម្រាប់ឆែករបាយការណ៍សម្រាប់ការវិវឌ្ឍរបស់អង្គភាពនីមួយៗ ក្រោមស្ថាប័នពាណិជ្ជកម្មទាំងមូល ដូចជារបាយការណ៍របស់អគ្គនាយកដ្ឋាន នៃអគ្គនាយកដ្ឋានពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេស ពាណិជ្ជកម្មក្នុងប្រទេសថា តើពួកគាត់បានដំណើរការដល់ណា ឬវិវឌ្ឍយ៉ាងណាបន្ថែមទៀត?“។
លោក ជី សិលា នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនសប្បាយ ឌីជីថល បានឱ្យដឹងថា ;“សម្រាប់គំនិតខ្ញុំៗគិតថា បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម4.0នេះ នឹងផ្ដល់ភាពងាយស្រួលខ្លាំងមែនទែន ដែលអាចនិយាយបានថា មិនចាំបាច់ឱ្យមនុស្សនិយាយទេ ត្រឹមតែគិតក៏អាចផ្ដល់ទៅដល់បាន ប៉ុន្ដែសម្រាប់ភាពកាន់តែងាយស្រួលនេះ ក៏មានផលអវិជ្ជមានបន្ដិចផងដែរ គឺកាន់តែងាយស្រួល តែធ្វើឱ្យមនុស្សកាន់តែខ្ជិល”។
លោក អ៊ុង លុយណា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានថវិកា នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានឱ្យដឹងថា ការចូលមកររបស់ឧស្សាហកម្ម4.0 នេះនឹងជួយដល់វិស័យសេដ្ឋកិច្ចជាតិច្រើន។ ជាក់ស្ដែងដូចក្នុងវិស័យកសិកម្មអាចធ្វើឱ្យមានឱកាសក្នុងការ-បង្កើនផលិតភាពរបស់យើង ឧទាហរណ៍ថា ពីមុនយើងធ្វើស្រែចម្ការបានទិន្នផលទាប ប៉ុន្ដែពេលឧស្សាហកម្ម4.0ចូលមក នឹងធ្វើឱ្យផលិតផលកសិកម្មហ្នឹងកាន់តែល្អប្រសើរឡើង។ លោកបន្ដថា ចំណែកឯការគ្រប់គ្រងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលវិញ ក៏កាន់តែងាយស្រួលផងដែរ ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រង និងការបែងចែកធនធាន កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុនជាដើម។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ធ្លាប់បានមានប្រសាន៍ថា៖“សម្រាប់បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាកម្ពុជា បច្ចេកវិទ្យាថ្មី ផ្តល់ឱកាសដល់ការលោតទម្លាក់ដំណាក់កាលប្រពៃណី នៃការអភិវឌ្ឍ។ ក្នុងបរិបទនៃសកលភាវូបនីយកម្ម និងសមាហរណកម្មសកលលោក កម្ពុជាពិតជាមិនអាចចៀសវាងផលប៉ះពាល់នៃបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម 4.0 បានទេ ហើយទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តោតលើការចាប់យកឱកាសក៏ដូចជាគ្រប់គ្រងហានិភ័យផងដែរ”៕
