មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ របត់បច្ចេកវិទ្យាបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស ស្របពេលដែលបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី4 បានចូលមកដល់ ដែលធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវរបៀបរបបការងារ និងអាជីពនានាលើពិភពលោក។ វត្តមានបច្ចេកវិទ្យា និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិតនាពេលថ្មីៗនេះបានធ្វើឱ្យម៉ាស៊ីនកាន់តែឆ្លាតវៃឡើង ហើយការធ្វើការងារទាំងឡាយមានប្រសិទ្ធភាពល្អជាងមនុស្សទៀតផង ដែលវាជាចរន្តមួយធ្វើឱ្យមនុស្សអាចនឹងបាត់បង់ការងារជាច្រើនមុខនៅក្នុងអំឡុងពេលប្រមាណជាជាង 20ខាងមុខទៀត។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ឯកឧត្តម ពេជ សោភ័ន បានលើកឡើងថា តាមរយៈការស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិបានឱ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ2030 ការងារប្រមាណ 30% នៅលើពិភពលោកនឹងប្រឈមជាមួយហានិភ័យនៃការផ្លាស់ប្តូរ ឬបាត់បង់ការងារដោយសាបដិវត្តន៍ផ្នែកឧស្សាហកម្មនេះ។ ចំពោះការងារដែលប្រឈមខ្លាំងនោះ កើតឡើងចំពោះអ្នកដែលទទួលបានការអប់រំទាប។ ក្នុងនោះដែរ អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) ក៏បានបង្ហាញរបាយការណ៍ផងដែរថា តាមការប៉ាន់ប្រមាណរយៈពេល 20ឆ្នាំខាងមុខនេះ ពាក់កណ្តាលនៃពលករក្នុងប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម ថៃ ឥណ្ឌូនេស៊ី និងហ្វីលីពីន បើគិតជាចំនួនមនុស្សប្រមាណ 130លាននាក់នឹងប្រឈមហានិភ័យនៃការបាត់បង់ការងារ។
ឯកឧត្តម ពេជ សោភ័ន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មនឹងធ្វើឱ្យដំណើរការនៃផលិតកម្មនៅតាមបណ្តារោងចក្រសហគ្រាសទាំងអស់ប្រែក្លាយពីការប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មដោយមនុស្ស ទៅជាការប្រើប្រាស់គ្រឿងយន្តស្វ័យប្រវត្តិ ឬកម្លាំងគ្រឿងចក្រវិញ។ ILO បានប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រសិនបើគ្មានការប្រែប្រួល ផលប៉ះពាល់នៅកម្ពុជាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ 57%នៅក្នុងរយៈពេល20ឆ្នាំក្រោយ ដែលនេះជាកត្តាសំខាន់មួយដែលចាំបាច់ត្រូវមានការដោះស្រាយដោយការពង្រឹងផ្នែកអប់រំបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ”។
ឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការក៏បានលើកឡើងផងដែរថា បច្ចុប្បន្ននេះរាជរដ្ឋាភិបាលថៃមានគោលដៅធ្វើស្វ័យប្រវត្តិកម្មលើរោងចក្រផលិតកម្ម ឬកម្មន្តសាលនៅរយៈពេល 5ឆ្នាំខាងមុខនេះ។ បញ្ហានេះក៏បានធ្វើឱ្យទីផ្សារពលកម្មនៅក្នុងប្រទេសថៃជួបបញ្ហាប្រឈមផងដែរ ដូចដែលសារព័ត៌មានបាងកកប៉ុស្តិ៍បានផ្សាយនៅឆ្នាំ2019 នេះថា មានពលករថៃប្រមាណជា 40ម៉ឺនទៅ50ម៉ឺននាក់ ក្នុងចំណោមពលករ 38លាននាក់នឹងប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការផ្លាស់ប្តូរការងារ។ ដោយសារតែចរន្តនេះបានធ្វើឱ្យគេប៉ាន់ប្រមាណថា នៅឆ្នាំនេះ សន្ទស្សន៍អ្នកគ្មានការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃនឹងមានរហូតដល់ទៅ 1.3% ខណៈនៅឆ្នាំ2018 មានត្រឹមតែ 1%តែប៉ុណ្ណោះ។ ងាកមកកម្ពុជាវិញយើងក៏ចាំបាច់ត្រូវការការដោះស្រាយផងដែរ ចំពោះបញ្ហានេះ ព្រោះថា ចំពោះអ្នកសិក្សាផ្នែក TVET អាចនឹងបាត់បង់ការងារធ្វើប្រមាណ 30% ប្រសិនបើយើងមិនផ្លាស់ប្តូរវិធីក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលទេនោះ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការើក៏បានលើកឡើងផងដែរថា បច្ចុប្បន្ននេះសូម្បីតែការផ្តល់សេវាតាក់ស៊ីសេវាធនាគារ-ហិរញ្ញវត្ថុ ការលក់-ទិញ ឬការកក់សេវាកម្មផ្សេងៗ ក៏ត្រូវបានធ្វើតាមបណ្តាញបច្ចេកវិទ្យាដែរ។ កត្តានេះបានធ្វើឱ្យការរស់នៅរបស់មនុស្សសម័យថ្មីមានភាពងាយស្រួល តែទន្ទឹមនឹងនេះក៏វាជាក្តីបារម្ភផងដែរ ចំពោះការបាត់បង់ការងារ ព្រមទាំងការបង្វែរការបណ្តាក់ទុនវិនិយោគត្រឡប់ទៅប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ដែលជាប្រភពដើមនៃទុនវិញដោយសារការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាស្វ័យប្រវត្តិកម្ម និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI)។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ និងបញ្ចេញសកម្មភាពជាច្រើនផងដែរដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដោយបានជំរុញឱ្យយុវជនជាច្រើនចាប់ផ្តើមស្វែងយល់ និងសិក្សាពីជំនាញនានាដែលអាចឆ្លើយតបបានល្អនឹងទីផ្សារការងារនាពេលអនាគត។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ទន្ទឹមនឹងក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះបញ្ហាបច្ចេកវិទ្យាធ្វើឱ្យបាត់បង់ការងារ វាក៏ជះឥទ្ធិពលផងដែរដល់សង្គមដែលបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សមិនស្របតាមតម្រូវការ ព្រោះពីមុនអ្នកវិនិយោគចាប់អារម្មណ៍វិនិយោគលើប្រទេសដែលមានមនុស្សច្រើនដើម្បីធ្វើការងារផលិតកម្មសម្រាប់នាំចេញ។ ហេតុនេះហើយទើបបណ្តាប្រទេសអ្នកមានជាច្រើនបានបោះទុន និងទីតាំងរោងចក្រច្រើននៅប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ តែក្រោយពេលនឹងមានការផ្លាស់ប្តូររបត់នៃបច្ចេកវិទ្យានាប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ គឺអាចនឹងផ្លាស់ប្តូរគំនិត ដោយងាកចំណាប់អារម្មណ៍ទៅវិនិយោគលើប្រទេសណាដែលមានធនធានមនុស្សខ្លាំងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា សម្រាប់គ្រប់គ្រងម៉ាស៊ីនធ្វើការងាររបស់គេឱ្យបានកាន់តែច្រើន និងមានប្រសិទ្ធភាពទៅវិញ ខណៈសារៈសំខាន់នៃកម្លាំងពលកម្មជំនាញតិច ឬគ្មានជំនាញសោះត្រូវបានកាត់បន្ថយ។ បញ្ហានេះបានជំរុញឱ្យបណ្តាប្រទេសជាច្រើនខិតខំប្រឹងប្រែងផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធនៃការអប់រំឱ្យស្របទៅនឹងបរិបទថ្មីនេះ ដើម្បីអនាគតធនធានមនុស្សផង និងដើម្បីដេញតាមតម្រូវការនៃការប្រកួតប្រជែងក្នុងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មផង៕