រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្មបានថ្លែងឱ្យដឹងថា ក្រសួងរបស់លោកបានសម្រេចកំណត់តំបន់ផ្ទុះជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិក ASF នៅក្នុងភូមិចំនួន2 ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំនៅជិតព្រំដែនប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីបង្ការ និងទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានការរីករាលដាលទៅដល់តំបន់ដទៃទៀតនៅកម្ពុជា។ នេះបើយោងតាមប្រកាសរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ចុះថ្ងៃទី2 ខែកក្កដា ឆ្នាំ2019។
ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្មបានថ្លែងថា ការរកឃើញករណីនេះបានជំរុញឱ្យអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មស្បៀងត្រូវធ្វើ«សកម្មភាពជាបន្ទាន់» នៅក្នុងភូមិកំពង់សេរី និងភូមិសោយ ក្នុងឃុំមៀន ស្រុកអូររាំងឪ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាស ឯកឧត្តម វេង សាខុន បានបញ្ជាឱ្យអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វ ត្រូវចាត់វិធានការបសុព្យាបាលជាបន្ទាន់នៅតំបន់ផ្ទុះជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកនេះនៅ តំបន់ខាងលើ ក្នុងនោះត្រូវបំផ្លាញចោលចំពោះសត្វជ្រូកគ្រប់ប្រភេទក្នុងតំបន់ផ្ទុះជំងឺទៅតាមវិធានការបសុព្យាបាល។
ជាមួយគ្នានេះ ត្រូវផ្អាកលើការទិញ ការលក់ និងការដឹកជញ្ជូនសត្វជ្រូក សាច់ជ្រូក និង ផលិតផលមានដើមកំណើតពីសត្វជ្រូកគ្រប់ប្រភេទ ចូល-ចេញ ឬឆ្លងកាត់ និងដាក់តំបន់នេះជា តំបន់ត្រួតពិនិត្យ និងតាមដាន។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីក៏បានឱ្យផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្នចំពោះការចិញ្ចឹម ទិញ លក់ និងដឹកជញ្ជូនសត្វជ្រូក សាច់ជ្រូក និងផលិតផលមានដើមកំណើតពីសត្វជ្រូកគ្រប់ប្រភេទ នៅក្នុងតំបន់ផ្ទុះជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកនេះផងដែរ។
ឯកឧត្តមបានមានប្រសាសន៍ថា៖«ខ្ញុំបានប្រាប់មន្រ្តីក្រសួងដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណសត្វ ជ្រូកឆ្លងមេរោគ ត្រូវផ្អាកការជួញដូរសាច់ជ្រូកនៅជុំវិញតំបន់ដែលរងផលប៉ះពាល់ ហើយតំបន់ទាំងនេះត្រូវតែបង្កើនការត្រួតពិនិត្យ និងត្រូវចាត់វិធានការថែមទៀត ដើម្បីតាមដាន និងរារាំងការដឹកជញ្ជូនជ្រូកនៅចម្ងាយ 10គីឡូម៉ែត្រពីភូមិទាំង2» ។
ឯកឧត្តម តាន់ ផាន់ណារ៉ា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព និងផលិតកម្មសត្វបានលើកឡើងថា ដោយសារតែការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះក្រុមការងារមួយកំពុងតាមដានព្រំដែនកម្ពុជា -វៀតណាមដើម្បីពិនិត្យមើលថា តើសត្វជ្រូកឆ្លងចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងដូចម្តេច?
ឯកឧត្តមបានកត់សម្គាល់ថា លទ្ធផលបឋមនៃដំណើរការតាមដានបានបង្ហាញថា ការបង្ករោគអាចមកពីផលិតផលសាច់ជ្រូកដែលត្រូវបានលក់នៅលើម៉ូតូតាមបណ្តោយព្រំដែនជាមួយវៀតណាម។
សូមជម្រាបជូនថា ជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកនេះមិនឆ្លងទៅមនុស្សទេ យោងតាមក្រសួងបានឱ្យដឹងថា ទោះបីជាមានវត្តមានរបស់ ASF នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំក៏ដោយ ក៏ជំងឺនេះមិនអាចចម្លង និងប៉ះពាល់ដល់មនុស្សទេ ប៉ុន្តែជំងឺនេះបណ្តាលឱ្យសត្វជ្រូកឈឺ និងងាប់មានអត្រាខ្ពស់រហូតដល់100% ដែលបង្កការខាតបង់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់អ្នកចិញ្ចឹមជ្រូកតែប៉ុណ្ណោះ។ គេបានកត់សម្គាល់ថា ក្រសួងមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំងអំពីផលប៉ះពាល់ខាងសេដ្ឋកិច្ច។
បច្ចុប្បន្ន មិនមានវិធីព្យាបាលជំងឺនេះឱ្យជាសះស្បើយ និងមិនទាន់មានថ្នាំបង្ការ ឬការព្យាបាលណាមួយដែលមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយទេ ដូច្នេះនៅពេលដែលសត្វជ្រូកឆ្លងជំងឺនេះ វិធាន ការតែមួយគត់ គឺកម្ទេចហ្វូងជ្រូកដែលមានមេរោគទាំងនោះចោលតែម្ដង។
កាលពីខែមេសា ក្រសួងកសិកម្មបានឱ្យដឹងថា ជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្វ្រិកបានផ្ទុះឡើងជាលើក ដំបូងនៅក្នុងភូមិសោមកានិញ ឃុំសោមធំ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី។ បន្ទាប់ពីមានសត្វជ្រូកប្រហែល 400ក្បាលបានងាប់កាលពីថ្ងៃទី22 ខែមីនា ឆ្នាំ2019 ខណៈជ្រូក 193ក្បាលផ្សេងទៀតត្រូវបានកម្ទេចក្រោយរកឃើញជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្វ្រិកនេះ។
ហេតុការណ៍នេះបានជំរុញឱ្យមន្ត្រីកសិកម្មនៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែនជាមួយវៀតណាមបង្កើនការការពារការនាំចូលផលិតផលសាច់ជ្រូក និងបានបាញ់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគនៅក្នុងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមជ្រូកផងដែរដោយភ័យខ្លាចការរីករាលដាលនៃមេរោគ ASF៕
