អាហារដែលមានរសជាតិហឹរ គឺជាទីពេញនិយមសម្រាប់មនុស្សនាបច្ចុប្បន្ននេះ ពោលគឺ កាន់តែហឹរ នោះកាន់តែមានរសជាតិឆ្ងាញ់ រហូតដល់មនុស្សមួយចំនួន បើទទួលទានអាហារមិនមានម្ទេសគឺមិនបានទេ។ ប្រិយមិត្តអ្នកអានមួយចំនួនបានជ្រាបមកហើយថា ម្ទេស ក្រៅពីមានរសជាតិហឹរហើយ វាក៏មានគុណប្រយោជន៍សម្រាប់សុខភាពផងដែរ។ ជាក់ស្ដែង ថ្ងៃនេះទស្សនាវដ្តី ឡារ៉ែន សូមជម្រាបជូននូវគុណប្រយោជន៍របស់ផ្លែម្ទេសសម្រាប់សុខភាពអ្នក។
តើម្ទេសមានប្រភពមកពីណា?
ម្ទេស ត្រូវបានរកឃើញដំបូងនៅសហរដ្ឋអាមេរិកភាគកណ្ដាល និងខាងត្បូង តាំងពី7000ឆ្នាំមុន ដោយលោក Christopher Columbus។ បន្ទាប់មក គេក៏បាននាំយកពូជម្ទេសមកដាំ និងបណ្ដុះនៅតាមតំបន់អ៊ឺរ៉ុប រហូតដល់ដុះពាស-ពេញពិភពលោកតែម្ដង។ ពូជរបស់ផ្លែម្ទេសមានប្រមាណជាជាង831ប្រភេទខុសៗគ្នា ដែលគេអាចបែងចែកជា3ក្រុមធំៗគឺ ម្ទេសដៃនាង ម្ទេសអាចម៍ចាប និងម្ទេសផ្លោក។
ម្ទេសដូចជា ម្ទេសប្លោក ម្ទេសខ្មាំង ម្ទេសចង្អុលមេឃ មានសារធាតុ Capsaicin។ ភាពហឹរនៃម្ទេសនេះហើយដែលមានថាមពលនៃ Vegamine យ៉ាងពេញលេញ មានសារធាតុការ៉ូទីណយជិត40ប្រភេទ និងសារធាតុ Polyphenol ដែលជួយការពារកោសិកាផ្សេងៗ ហើយក៏នៅមានវីតាមីនC ប៉ូតាស្យូម និងកាល់ស្យូមយ៉ាងច្រើនផងដែរ។ គុណសម្បត្តិរបស់ម្ទេស គឺការពារអាការឈឺសាច់ដុំ ប្រគ្រីវកាច់ ឈឺធ្មេញ ជួយសម្លាប់បាក់តេរី និងមេរោគផ្សិត រំញោចដល់ការទទួលទានអាហារ និងជួយរំលាយអាហារ និងមានសារធាតុអង់ទីអុកស៊ីដង់យ៉ាងច្រើន។ ភាពហឹរនៃម្ទេសមិនមានគ្រោះថ្នាក់ទៅដល់ក្រពះអាហារនោះទេ ប៉ុន្តែវាជួយឱ្យភ្នាសក្រពះមានកម្លាំងទប់ទល់នឹងជំងឺបាន។
ការវាស់ជាតិហឹររបស់ម្ទេស ត្រូវបានគិតជាខ្នាត Scoville ដែលម្ទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីយើង មានកម្រិតជាតិហឹរមួយផ្លែចាប់ពី50,000-100,000 Scoville ច្រើនជាងម្ទេសនៅតំបន់អ៊ឺរ៉ុប និងត្រូវបានកត់ត្រាចូលក្នុងបញ្ជីឯកត្តកម្មពិភពលោកផងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាគុណប្រយោជន៍ទាំង 8ចំណុចរបស់ផ្លែម្ទេស និងស្លឹកដែលជាជំនួយដល់សុខភាពរបស់អ្នក៖
1. ព្យាបាលជំងឺរលាកឆ្លឹង និងរលាកសន្លាក់: ជំងឺរលាកសន្លាក់ និងឆ្អឹង ភាគច្រើនកើតនៅលើមនុស្សវ័យចំណាស់ ហើយមានអាការដូចជាហើម ឬរឹងនៅក្នុងសន្លាក់ ដែលធ្វើឱ្យពិបាកក្នុងការធ្វើចលនាជាដើម។ ប៉ុន្តែប្រសិនជាអ្នកទទួលទានស្លឹកម្ទេសឱ្យបានទៀងទាត់នោះ អាការរលាកសន្លាក់ឆ្អឹងរបស់អ្នក ប្រាកដជាបានធូរស្រាលជាមិនខាន ដោយសារតែសារធាតុប្រឆាំងនឹងការរលាកដែលមាននៅក្នុងស្លឹកម្ទេស ឬផ្លែម្ទេសនេះឯង។
2. ព្យាបាលជំងឺរើម : យើងបានដឹងរួចមកហើយថា ជំងឺរើម ជាជំងឺសើស្បែក ដែលបណ្តាលមកពិវីរុសបាក់តេរីមួយចំនួន។ ការប្រើប្រាស់ផ្លែម្ទេសក្នុងរបបអាហារអាចជួយកាត់បន្ថយ និងព្យាបាលជំងឺមួយនេះបានផងដែរ។
3. បណ្តេញ និងសម្អាតជាតិពុលចេញពីក្នុងរាងកាយ : ម្ទេសមានសមត្ថភាពអាចជួយបណ្តេញ និងសម្អាតជាតិពុលចេញពីរាងកាយបានយ៉ាងល្អ មិនថាជាជាតិពុលនៅក្នុងម្ហូបអាហារដែលមិនស្អាត ឬអាការពុលចំណីអាហារផ្សេងៗនោះទេ សូម្បីតែរោគសើស្បែកដូចជា ជំងឺផ្សិត ស្រែង និងរបួសផ្សេងៗលើស្បែក ក៏ស្លឹកម្ទេសអាចជួយធ្វើឱ្យអ្នកឆាប់ជាសះស្បើយបានដែរ។
4. ជួយដល់ការសម្រកទម្ងន់ : ផ្លែម្ទេសត្រូវបានគេដឹងថា មានជាតិខ្លាញ់ និងកាឡូរីទាប ដែលស័ក្តិសមមានឈ្មោះជាប្រភេទអាហារសុខភាពបំផុត។ អ្នកអាចប្រើប្រាស់ផ្លែម្ទេសជារបបអាហារសម្រាប់សម្រកទម្ងន់បាន ដោយការទទួលទានវាជាទៀងទាត់។ វិធីម្យ៉ាងទៀតសម្រាប់ធ្វើការសម្រកទម្ងន់នោះ គឺ គ្រាន់តែអ្នកយកស្លឹកម្ទេសទៅហាលថ្ងៃឱ្យស្ងួត បន្ទាប់មកយកទៅដាំជាមួយទឹកឱ្យពុះជាការស្រេច។ បន្ទាប់មកអ្នកអាចទទួលទានទឹកតែស្លឹកម្ទេសនេះរាល់ពេលព្រឹកព្រលឹម ពេលមិនទាន់ទទួលទានអ្វីសោះ(ពោះទទេ) ដោយអ្នកអាចបន្ថែមទឹកក្រូចឆ្មារ ឬក្រូចឆ្មារសម្បកលឿងបន្ថែមក៏បាន ដើម្បីបង្កើនរសជាតិអាហារ។
5. ជួយកាត់បន្ថយកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ល : កូឡេស្តេរ៉លមិនល្អ ឬកូឡេស្តេរ៉លជាតិខ្លាញ់ឡើងខ្ពស់ អាចធ្វើឱ្យអ្នកប្រឈមមុខនឹងការកើតជំងឺគាំងបេះដូង។ ជាសំណាងល្អ ស្លឹកម្ទេសមានជាតិខ្លាញ់ កាឡូរីទាប និងសារធាតុសំខាន់ៗជាច្រើនមុខ ដែលអាចជួយកាត់បន្ថយកូឡេស្តេរ៉លមិនល្អនៅក្នុងរាងកាយបាន។
6. ជួយធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរឹងមាំ : សារធាតុ Phytochemcials និងអាស៊ីត Phenolic(Phenolic acids) នៅក្នុងផ្លែម្ទេស អាចជួយធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធភាពស៊ាំនៅក្នុងរាងកាយកាន់តែរឹងមាំ មានលទ្ធភាពការពារអ្នកពីជំងឺផ្សេងៗ និងជំងឺឆ្លង ដូចជា ជំងឺផ្តាសាយជាដើម។
7. មានសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម : ផ្លែម្ទេសផ្ទុកទៅដោយសារធាតុប្រឆាំងនឹងអុកស៊ីតកម្ម ដែលអាចធ្វើការសម្លាប់ និងរារាំងរ៉ាឌីកាល់សេរី ដែលបង្កមេរោគ និងជំងឺផ្សេងៗជាច្រើននៅក្នុងរាងកាយ។ ការទទួលទានផ្លែម្ទេសជាប្រចាំអាចមានលទ្ធភាពទប់ស្កាត់រាងកាយអ្នកពីជំងឺមហារីក ជំងឺភ្នែកឡើងបាយ ជំងឺគាំងបេះដួង ជំងឺដាច់សសៃឈាមបេះដូង និងជំងឺកាចសាហាវជាច្រើនមុខទៀត។
8. ជួយផលិតអាំងស៊ុយលីនសម្រាប់អ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម : ផ្លែម្ទេស មានសារធាតុសំខាន់ៗជាច្រើន ដែលអាចជួយបង្កើនការផលិតអាំងស៊ុយលីននៅក្នុងរាងកាយ។ ដោយអ័រម៉ូនអាំងស៊ុយលីនមួយនេះ ពិតជាមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់សម្រាប់អ្នកដែលកើតមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី1។ ដូច្នេះអ្នកគួរតែទទួលទានផ្លែម្ទេសជារបបអាហារប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម ហើយថែមទាំងជួយកាត់បន្ថយកម្រិតកូឡេស្តេរ៉លក្នុងរាងកាយថែមទៀតផង។
9. ជំនួយ និងព្យាបាលប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ : អ្នកដែលមានប្រព័ន្ធរំលាយអាហារខ្សោយ ឬក្រពះពិបាកនឹងធ្វើការរំលាយអាហារ អ្នកគ្រាន់តែឧស្សាហ៍ទទួលទានស្លឹកម្ទេសជាប្រចាំ ឬអ្នកក៏អាចយកស្លឹកម្ទេសស្រស់ៗទៅដាំនៅក្នុងទឹកឱ្យពុះ រួចទទួលទានវា បន្ទាប់ពីទទួលទានអាហាររួចក៏បាន។
10. ព្យាបាលជំងឺគ្រុនក្តៅ : អ្នកអាចព្យាបាលជំងឺគ្រុនក្តៅ ដោយការទទួលទានស្លឹកម្ទេស ឬធ្វើតាមវិធីបែបបុរាណ ដោយការបុកស្លឹកម្ទេស លាយជាមួយប្រេងសាឡាត់ ហើយបិតនៅលើក្បាលជាការស្រេច។
11. ព្យាបាលមុខរបួស : សម្រាប់អ្នកដែលមានមុខរបួស ស្នាមមុតតូចៗ ឬមានការឈឺចាប់ត្រង់ស្នាមរបួសណាមួយនោះ អ្នកក៏អាចយកស្លឹកម្ទេសមកបុក រួចបិទពីលើស្នាមរបួសនោះផងដែរ ដើម្បីឱ្យមុខរបួសឆាប់ជាសះស្បើយ។
12. សម្បូរដោយអាហារូបត្ថម្ភ : ស្លឹកម្ទេសសម្បូរទៅដោយសារធាតុរ៉ែ និងជាប្រភពនៃវីតាមីនសំខាន់ៗដូចជា វីតាមីន A វីតាមីន Cវីតាមីន B1 B12 ជាតិដែក កាល់ស្យូ៉ម និងប៉ូតាស្យូមដែលអាចជំនួយសុខភាពរាងកាយរបស់អ្នកបានយ៉ាងប្រសើរ។
13. ព្យាបាលបញ្ហាមុខមុន : ស្លឹកម្ទេសអាចជួយកម្ចាត់បញ្ហាមុខមុនដែលកើតឡើងដោយសារតែមេរោគ និងបាក់តេរីផ្សេងៗ។ ដូច្នេះអ្នកអាចព្យាបាលមុខមុនរបស់អ្នកបាន ដោយគ្រាន់តែបុកស្លឹកម្ទេស ហើយយកមកបិតនៅត្រង់ផ្ទៃមុខដែលមានបញ្ហាមុនតែប៉ុណ្ណោះ រួចលាងមុខដោយទឹកស្អាតជាការស្រេច។
14. ជាស្ក្រាប់ដុសសម្អាតរាងកាយ : អ្នកគ្រាន់តែយកស្លឹកម្ទេសស្រស់ៗ មកបុកឬកិនឱ្យម៉ដ្ឋ ហើយយកមកលាប ឬត្រដុសនៅលើដៃ ជើង និងរាងកាយរបស់អ្នកតែប៉ុណ្ណោះជាការស្រេច។ ការធ្វើបែបនេះអាចចិញ្ចឹម និងថែរក្សាស្បែករបស់អ្នកឱ្យមានសុខភាពល្អ សាច់ឈាមភ្លឺថ្លា និងបំបាត់ជាតិកខ្វក់បានទៀតផង។
15. ម៉ាសសម្រាប់ផ្ទៃមុខ : អ្នកអាចយក ស្លឹកម្ទេសមកធ្វើជាម៉ាសថែរក្សាផ្ទៃមុខរបស់អ្នកឱ្យស្រស់ស្អាត ភ្លឺរលោង ម៉ដ្ឋខៃបានផងដែរ ដោយវិធីងាយៗ គឺគ្រាន់តែបុកស្លឹកម្ទេសឱ្យម៉ដ្ឋ រួចលាយជាមួយទឹកអង្ករឱ្យក្លាយជាល្បាយល្មម មិនគោកពេក មិនរាវពេក ហើយសឹមយកមកបំពកនៅលើផ្ទៃមុខរបស់អ្នក ទុកចោលប្រមាណជា15នាទី ចាំលាងទឹកចេញជាការស្រេច។
16. ប្រើជាទឹកខ្ពុរមាត់បំបាត់ក្លិនមាត់ : អ្នកអាចបំបាត់បញ្ហាក្លិនមាត់ និងធ្វើឱ្យមាត់ធ្មេញមានសុខភាព រួមជាមួយក្លិនប្រហើរស្រស់ថ្លាដោយវិធីងាយៗបាន ដោយគ្រាន់តែអ្នកយកស្លឹកម្ទេសស្រស់ៗទៅដាំនៅក្នុងទឹកឱ្យពុះ រួចទុកវាឱ្យរាងត្រជាក់បន្តិច ហើយយកទឹកនោះមកធ្វើការខ្ពុរមាត់របស់អ្នកជាប្រចាំ។
17. ព្យាបាលស្នាមកន្ទួលផ្សេងៗនៅលើ ស្បែក : សម្រាប់អ្នកដែលមានស្នាមក្រហម រមាស់ ឬបញ្ហាស្បែកជាច្រើន មិនថាជា សត្វមូស ឬសត្វផ្សេងៗទិច និងខាំនោះទេ ស្លឹកម្ទេសអាចជួយអ្នកបាន។ អ្នកគ្រាន់តែយកស្លឹកម្ទេសមកបុកឱ្យម៉ដ្ឋ រួចលាបវាលើស្នាមរបួសក្រហមៗ ឬស្នាមសត្វទិច ឬខាំនោះជាការស្រច។ គុណប្រយោជន៍របស់ស្លឹកម្ទេសមានជាច្រើនទៀត រាប់មិនអស់នោះទេ។ អ្នកអាចប្រើប្រាស់ស្លឹកម្ទេសបានតាមចិត្តត្រូវការរបស់អ្នកសម្រាប់បញ្ហាស្បែកផ្សេងៗ ជាពិសេសគឺការទទួលទានវាជាមុខម្ហូបប្រចាំថ្ងៃក៏បាន។
18. បង្ការជំងឺដង្កាត់ : ការសិក្សាថ្មីមួយដែលបានធ្វើឡើងដោយបណ្ឌិតសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិន វេជ្ជសាស្ត្របានបង្ហាញថា អ្នកដែលបានទទួលទានអាហារដែលមានរសជាតិហឹរជារៀងរាល់ថ្ងៃ មានការថយចុះហានិភ័យនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺបាន14% ច្រើនជាងអ្នកដែលបរិភោគអាហារដែលមានរសជាតិហឹរម្តងក្នុងមួយសប្តាហ៍។
19. កាត់បន្ថយបញ្ហាឃ្លានអាហារ : សារធាតុហឹរដែលមាននៅក្នុងអាហារជួយអ្នកឱ្យទទួលទានឆាប់ឆ្អែត និងមិនឆាប់ឃ្លានអាហារទៀត ល្អសម្រាប់អ្នកដែលមានបំណងសម្រកទម្ងន់។
20. ការពារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយ : ម្ទេសគឺជាគ្រឿងហឹរ ដែលជួយសម្រួលផ្លូវដង្ហើម ដោយការបន្ថយអាការតឹងច្រមុះ តែវាក៏ត្រូវបានហាមមិនឱ្យទទួលក្នុងករណីអ្នកជំងឺក្អកផងដែរ។ វាមានគុណប្រយោជន៍សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺខាងផ្លូវដង្ហើម និងជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយ ដោយអ្នកអាចទទួលទានម្ទេសជាមួយនឹងសម្លរ រួចហុតក្ដៅៗតែម្តង៕