នៅក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីការប្រមូលពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ពន្ធលើអចលនទ្រព្យ និងការត្រៀមអនុវត្តប្រកាសស្តីពី“ការកំណត់មូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ”ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅឯកិច្ចប្រជុំរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារដោយមានស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងសមាគមផ្នែកលំនៅដ្ឋាន និងសមាគមអចលនទ្រព្យចូលរួមផងដែរ។
ជាកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ផ្នែកលំនៅដ្ឋាន សំណង់នៃវិស័យអចលនទ្រព្យបើទោះបីជាមានព័ត៌មានស្តីពីការបង់ពន្ធទៅលើអចលនទ្រព្យនៃការប្រមូលពន្ធប្រថាប់ត្រានេះមានតម្លៃ 4%កាលពីមួយរយៈកន្លងមកហើយក៏ដោយ ហើយការចង់ប្រមូលពន្ធឱ្យអស់លទ្ធភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការដែលរីកដុះដាលខាងវិស័យអចលនទ្រព្យកាលពី 10ឆ្នាំកន្លងមក ធ្វើឱ្យការគិតថា រដ្ឋាភិបាលនឹងដំឡើងពន្ធខ្ពស់ជាងមុន ដែលអាចធ្វើឱ្យម្ចាស់អចលនទ្រព្យ ឬអ្នកវិនិយោគហាក់នៅមានភាពមន្ទិលពីកាតព្វកិច្ចជាប់ពន្ធនេះ។
យោងទៅតាមការបកស្រាយ ការប្រមូលពន្ធត្រូវអនុវត្តចំពោះអចលនទ្រព្យនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដោយកំណត់យកពន្ធលើអចលនទ្រព្យទាំងឡាយដែលជាប់ពន្ធ ស្ថិតនៅតម្លៃដដែល ពោលគឺ តម្លៃប្រាក់ពន្ធអចលនទ្រព្យប្រចាំឆ្នាំនៅរក្សាតម្លៃដដែល។ រីឯតម្លៃមូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាផ្ទេរកម្មសិទ្ធិអចលនទ្រព្យទើបកែសម្រួលថ្មី ក៏មិនមែនជាការដំឡើងពន្ធដែរ។
ឯកឧត្តម កែន សម្បត្តិ អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានថ្លែងបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងសាធារណជនថា៖“អំពីការកំណត់មូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលទើបត្រូវកែសម្រួលថ្មីថាមិនមែនជាការដំឡើងពន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ ការកែសម្រួលតម្លៃមូលដ្ឋានគិតពន្ធនេះក៏មិនបានជះឥទ្ធិពលដល់តម្លៃប្រាក់ពន្ធអចលនទ្រព្យប្រចាំឆ្នាំនោះដែរ ពោលគឺនៅរក្សាតម្លៃដដែល។ សម្រាប់ពន្ធអចលនទ្រព្យសម្រាប់ឆ្នាំ2019 នៅតែអនុវត្តជាធរមានមិនមានការប្រែប្រួលទេ គឺធ្លាប់បង់នៅឆ្នាំ2018 ប៉ុន្មាន គឺត្រូវបង់សម្រាប់ឆ្នាំ2019 ប៉ុណ្ណឹងដែរ”។
ឯកឧត្តម អគ្គនាយករងបានបញ្ជាក់ថា៖“តម្លៃអចលនទ្រព្យដែលជាមូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រា ដែលកំណត់ក្នុងឧបសម្ព័ន្ធនៅតាមរាជធានីខេត្តគឺមានការចូលរួមពិភាក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់ ទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ និងវិស័យជន ទើបសម្រេចចេញប្រកាស កាលពីថ្ងៃទី22 ខែមីនា ឆ្នាំ2019 ដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចដាក់ឱ្យអនុវត្តចាប់ពីថ្ងៃទី1 ខែកក្កដា ឆ្នាំ2019 តទៅ ស្តីពីការកំណត់មូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ”។
ឯកឧត្តម កែន សម្បត្តិ បានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖“បើសិនជាយើង មើលមិនបានគិតឱ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ អាចគិតថា ជាការដំឡើងពន្ធនៅក្នុងការកំណត់ឧបសម្ព័ន្ធថ្មីសម្រាប់តម្លៃអចលនទ្រព្យកំណត់ថ្មីជាមូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រា។ ប៉ុន្តែជាគោលការណ៍ រាជរដ្ឋាភិបាលមិនមានដំឡើងពន្ធទេ សម្តេចតេជោ លោកបានមានប្រសាសន៍ហើយថា រាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានការដំឡើងពន្ធទេ គឺមានតែយកពន្ធឱ្យអស់សក្តានុពលទៅ យើងនឹងទទួលបានពន្ធច្រើនមិនខាន។ ដោយសារការកំណត់តម្លៃពន្ធនេះ យើងកំណត់តាំងពីឆ្នាំ2010 ដែលមកដល់តម្លៃបច្ចុប្បន្ន វាខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់ យើងគ្រាន់តែធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពស្តីពីភូមិសាស្ត្រ និងតម្លៃអចលនទ្រព្យប៉ុណ្ណោះ អត្រាពន្ធនៅ 4%ដដែលយើងអត់មានដំឡើងពន្ធអីទេ”។
ឯកឧត្តម កែន សម្បត្តិ បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងដែរថា៖“នៅឆ្នាំ2018 នៅរាជធានីភ្នំពេញ ចំណូលពន្ធប្រថាប់ត្រាលើការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យមានចំនួនប្រមាណ 388ប៊ីលានរៀល(ប្រមាណ 97លានដុល្លារ) លើចំនួនអចលនទ្រព្យប្រមាណ 55600មូលដ្ឋាន ស្មើនឹង 134.4%នៃផែនការ។ ដោយឡែកសម្រាប់រយៈពេល 3ខែដើមឆ្នាំ2019 ការប្រមូលចំណូលពន្ធនេះមានចំនួនប្រមាណ 96ប៊ីលានរៀល(ប្រមាណ 24លានដុល្លារ) លើចំនួនអចលនទ្រព្យប្រមាណ 20500មូលដ្ឋាន ស្មើនឹង 33.6% នៃផែនការ”។
អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារក៏បានថ្លែងទៀតដែរថា៖“ខ្ញុំរំពឹងថា នៅពេលដែលអនុវត្តការកំណត់មូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាថ្មីនឹងធ្វើឱ្យចំណូលពន្ធប្រថាប់ត្រាមានការកើនឡើងខ្ពស់ជាងបណ្តាឆ្នាំមុនៗ ដែលជាការស្របទៅនឹងគោលនយោបាយប្រមូលពន្ធឱ្យអស់សក្តានុពល ដើម្បីកៀរគរថវិកាចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិ”។
លោកឧកញ៉ា លី ហួរ ប្រធានសមាគមអ្នកអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជាបានកោតសរសើរចំពោះការដឹកនាំរបស់លោក គង់ វិបុល(អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ)ដែលតែងតែទទួលយកនូវធាតុចូលពីវិស័យឯកជន និងបានដោះស្រាយនូវបញ្ហានានាពាក់ព័ន្ធនឹងពន្ធដារដើម្បីធ្វើការកំណែទម្រង់អគ្គនាយកដ្ឋានឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ហើយសមាគមរបស់លោកបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការផ្តល់កិច្ចសហការជាមួយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ។
លោកឧកញ៉ាបានបញ្ជាក់ថា៖ “នេះគ្រាន់តែជាការប្រកាសផ្សព្វផ្សាយ ដូច្នេះវាមិនមែនចាប់ផ្តើមផ្សព្វផ្សាយភ្លាម អនុវត្តភ្លាមៗទេ រដ្ឋនឹងទុកពេលឱ្យមុនចាប់ផ្តើមអនុវត្តប្រកាសនេះ ហើយអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ ក៏យើងបានពិភាក្សាច្រើនហើយ។ បញ្ហានេះប្រសិនបើមានការដំឡើងថ្លៃនៃការបង់ពន្ធយើងមិនអាចចេះតែសុំទាមទារបញ្ចុះនោះទេ ត្រូវតែពិនិត្យលើទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែង ថាតើតំបន់ណាដែលមានភាពមិនត្រឹមត្រូវ យើងត្រូវជជែកគ្នាទៀត”។
លោកឧកញ៉ា លី ហួរ ក៏បានបញ្ជាក់ទៀតដែរថា៖“នៅក្នុងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពស្តីពីភូមិសាស្ត្រ និងតម្លៃអចលនទ្រព្យទៅលើការកំណត់មូលដ្ឋានគិតពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ វាមិនប៉ះពាល់ដល់តម្លៃទីផ្សារដីធ្លី និងអចលនទ្រព្យរបស់យើងទេ គឺកំណត់ទៅលើយកពន្ធឱ្យស្របនឹងតម្លៃបច្ចុប្បន្ន”។
លោកឧកញ៉ាបានបន្ថែមទៀតថា៖“រដ្ឋាភិបាលត្រូវការប្រមូលពន្ធឱ្យបានច្រើនជាងមុន ដែលតម្លៃកាលមុនយើងបានកំណត់យូរហើយ វាមានតម្លៃទាប។ ឥឡូវអចលនទ្រព្យមានតម្លៃខ្ពស់ រដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវកំណត់តម្លៃទៅតាមទីផ្សារជាក់ស្តែង។ ដូច្នេះវាប៉ះពាល់តែរឿងពន្ធ ហើយកំណើនពន្ធនឹងកើនឡើង វាមិនប៉ះពាល់ដល់តម្លៃដីធ្លី និងអចលនទ្រព្យទេ វាពាក់ព័ន្ធតែផ្នែកប្រមូលពន្ធប៉ុណ្ណោះ”។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ច្រឹក សុខនីម ប្រធានសមាគមអ្នកវាយតម្លៃ និងភ្នាក់ងារអចលនវត្ថុកម្ពុជា ក៏បានថ្លែងគូសបញ្ជាក់ពីការត្រៀមលក្ខណៈក្នុងការផ្ដល់កិច្ចសហការជាមួយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារក្នុងការផ្សព្វផ្សាយនូវប្រកាសលេខ343 សហក.ប្រកចុះថ្ងៃទី22 ខែមីនា ឆ្នាំ2019នេះ និងអរគុណដល់អគ្គនាយករងពន្ធដារដែលបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំដ៏មានសារៈប្រយោជន៍នេះឡើង។
លោក ច្រឹក សុខនីម បានមានប្រសាសន៍ថា ទោះជាមានការព្រួយបារម្ភខ្លះៗក្តីក៏ជាការប្រកាសឱ្យអនុវត្តនូវការកំណត់ពន្ធប្រថាប់ត្រានេះ មិនអាចកែប្រែអ្វីបានទេ។ លោកថា យើងនឹងរង់ចាំមើលថា តើអាចមានបញ្ហាដែលនឹងលេចចេញនៅពេលអនុវត្ត តែក្តីបារម្ភនោះលោកអគ្គនាយករងពន្ធដារក៏បានលើកឡើងពីការកំណត់ពន្ធនោះក្នុងអង្គប្រជុំរួចហើយ គឺការកំណត់ពន្ធរដ្ឋាភិបាលបានយកតម្លៃត្រឹមតែ70% ឬ60% នៃតម្លៃទីផ្សារប៉ុណ្ណោះ ហើយកន្លែងខ្លះក៏មានតម្លៃមិនដល់50%ផង៕
