ធនាគារពិភពលោក World Bank បានឱ្យដឹងនៅក្នុងរបាយការណ៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីអាគ្នេយ៍ របស់ខ្លួនថា នៅឆ្នាំ2019 នេះ សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានឹងថយចុះមកនៅត្រឹម 7% ធ្លាក់ចុះពី 7.5%កាលពីឆ្នាំ2018។ ក្រុមការងារធនាគារពិភពលោក (World Bank Group) បានបញ្ជាក់នៅក្នុងរបាយការណ៍នេះថា ការធ្លាក់ចុះនេះ គឺជាលទ្ធផលនៃការព្រួយបារម្ភទាក់ទងនឹងតម្លៃថាមពលខ្ពស់ និងការចំណាយដឹកជញ្ជូននៅក្នុងប្រទេស រួមជាមួយការព្រួយបារម្ភជុំវិញកម្លាំងពលកម្មគ្មានជំនាញ។
ទស្សនវិស័យយូរអង្វែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជាពឹងផ្អែកលើសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសក្នុងការយកលំហូរចូលវិនិយោគទុនដោយផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ខណៈកំពុងជំរុញការវិនិយោគក្នុងស្រុក។តម្លៃថាមពល និងការដឹកជញ្ជូនដែលមានតម្លៃថោក កម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញ និងការផ្សារភ្ជាប់គ្នារវាងខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់នឹងមានសារៈសំខាន់ដើម្បីរក្សាការប្រកួតប្រជែង។
ការថមថយអានុភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅឆ្នាំ2019 ដល់ឆ្នាំ2021 ត្រូវបានធនាគារពិភពលោកភ្ជាប់ទៅនឹងទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប។ សហភាពអឺរ៉ុបដែលបានប្រកាសព្យូរជាបណ្តោះ អាសន្ននូវភាពអនុគ្រោះពន្ធសម្រាប់កម្ពុជាលើគ្រប់មុខទំនិញ ឬ Everything-but-arms EBA។ របាយការណ៍ដដែលបានឱ្យដឹងថា៖ “ការបាត់បង់ចំណូលពី EBA ដែលបច្ចុប្បន្នផ្តល់ឱ្យប្រទេសកម្ពុជានូវការមិនបង់ពន្ធនឹងមិនមានកូតាពីសហភាពអឺរ៉ុបអាចនាំឱ្យមានកំណើននាំចេញយឺត”។ បើតាមធនាគារពិភពលោកទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបបានរួមចំណែកជាង 1ភាគ3 នៃមុខទំនិញនាំចេញសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជាដែលមានសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងទោចក្រយានយន្ត។ អាស្រ័យហេតុនេះការបាត់បង់ភាពអនុគ្រោះ EBA ទំនងជាអាចធ្វើឱ្យកំណើននៃការនាំចេញថយល្បឿនមកវិញ។
ម្យ៉ាងទៀតការថមថយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបានធនាគារពិភពលោកអះអាងថា ដោយសារតែកម្ពុជាពឹងពាក់ខ្លាំងលើការហូរចូលមូលធនពីប្រទេសចិន ហើយការធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុករបស់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងកាលៈទេសៈណាមួយនឹងជះផលមិនល្អមកលើទស្សនវិស័យនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាផងដែរ។
លោក លី សុដេត (Ly Sodeth) សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់នៃធនាគារពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជា បានថ្លែងថា៖“ជារួមយើងរំពឹងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅឆ្នាំនេះនឹងយឺតជាងចុងឆ្នាំមុន”។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើងកាលពីឆ្នាំមុនដល់ 7.5% ខ្ពស់ជាងការព្យាករដំបូងរបស់ធនាគារ7%”។
លោក លី សុដេត បានបន្ថែមថា៖“ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងដែលមានចំនួនជាង2ភាគ3នៃការនាំចេញសរុបរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើងខ្ពស់ក្នុងរយៈពេល 4ឆ្នាំ គឺកើនឡើង 17.6%នៅក្នុងឆ្នាំ2018 កើនឡើងពីកំណើន8.3% ដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងឆ្នាំ2017”។ កម្មវិធីបញ្ជាទិញសំខាន់ដែលជាការពិត ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងទៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបបានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជាមួយនឹងទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក កើនឡើងលឿនជាងទីផ្សារអឺរ៉ុប។ នោះជាកត្តាសំខាន់នៅពីក្រោយកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបដែលរំពឹងទុកកាលពីឆ្នាំមុន”។
លោក Andrew D.Mason ប្រធានសេដ្ឋវិទូប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ធនាគារពិភពលោកបានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាត្រូវតែយកឈ្នះលើបញ្ហាប្រឈមនេះដើម្បីបន្តមានកំណើនខ្ពស់ក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ។
លោក Mason បានមានប្រសាសន៍ថា៖“ការសម្លឹងមើលទៅមុខវានឹងមានសារៈសំខាន់ សម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការបន្តពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ខ្លួននៅលើទីផ្សារពិភពលោក ដើម្បីរក្សាអត្រាកំណើនខ្ពស់ក្នុងពេលអនាគត។ នេះមានន័យថា វាត្រូវខិតខំកាត់បន្ថយចំណាយលើការធ្វើជំនួញកែលម្អបរិយាកាសធុរកិច្ច ហើយសំខាន់បំផុតគឺពង្រឹងធនធានមនុស្ស និងជំនាញកម្លាំងពលកម្មរបស់ខ្លួន។ ក្នុងរយៈពេលខ្លី ខ្ញុំសូមនិយាយថា វាមិនមែនជាការព្រួយបារម្ភទេ ដែលយើងមើលឃើញពីការធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួចនៃកំណើននោះទេ”។
នៅចំពោះមុខ ការខ្វះភាពប្រាកដប្រជាបែបនេះវិធានការចាំបាច់រួមមាន ការរក្សាបញ្ជីប្រាក់បៀវត្សរ៍សាធារណៈកុំឱ្យរីកមាឌតទៅទៀត ពង្រឹងសមត្ថភាពឃ្លាំមើល និងត្រៀមឆ្លើយតបវិបត្តិក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ចាត់វិធានការប្រុងប្រយ័ត្នផ្នែកម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចថែមទៀត ក៏ដូចជាការដាក់កំហិតដល់ធនាគារក្នុងការផ្តល់កម្ចីឲ្យផ្នែកសំណង់ និងអចលនទ្រព្យជាដើម។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ធនាគារពិភពលោក។
បើតាមធនាគារពិភពលោក ថ្លៃចំណាយនៅក្នុងការធ្វើធុរកិច្ចក៏ជាឧបសគ្គមួយដល់ការពង្រីកការវិនិយោគ និងសហគ្រិនភាពនៅក្នុងស្រុកផងដែរខណៈកម្ពុជាជាប់លេខរៀងទី183 ក្នុងចំណោម190ប្រទេសនៃការវាស់ស្ទង់ភាពងាយស្រួលក្នុងការចាប់ផ្តើមធុរកិច្ច។
លោកស្រី វិចតូរីយ៉ា ក្វាក្វា អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក មានប្រសាសន៍ថា៖ “កំណើនសេដ្ឋកិច្ចមានភាពធន់របស់តំបន់នេះ គួរតែជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រដែលបានធ្លាក់នៅកម្រិតទាបរួចទៅហើយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ឱ្យមកនៅកាន់តែទាបថែមទៀត ។ តាមពិតទៅ យើងរំពឹងទុកថា នៅត្រឹមឆ្នាំ2021 ភាពក្រីក្រធ្ងន់ធ្ងរនឹងធ្លាក់ចុះច្រើនមកនៅក្រោម3%”។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា៖ “យ៉ាងណាក៏ដោយ ស្របពេលគ្នានេះពលរដ្ឋប្រហែល 500លាននាក់ក្នុងតំបន់នេះ នៅតែបន្តខ្វះសន្តិសុខផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហើយប្រឈមនឹងហានិ ភ័យដែលងាយធ្លាក់ចុះទៅក្នុងភាពក្រីក្រវិញ ត្រង់នេះជាការក្រើនរំឭកសំខាន់មួយអំពីទំហំនៃបញ្ហាប្រឈមដែលមានចំពោះអ្នកធ្វើគោលនយោបាយនៅតាមប្រទេសនីមួយៗ”។
របាយការណ៍ធ្វើទឡ្ហីករណ៍ថា ប្រពលភាពរបស់ហានិភ័យមួយចំនួនក៏រំលេចឱ្យឃើញផង ដែរនូវភាពចាំបាច់ក្នុងការបន្តធ្វើការវិនិយោគទៅលើជំនួយឧបត្ថម្ភផ្នែកសង្គមកិច្ច និងកម្មវិធីធានា រ៉ាប់រងដើម្បីការពារពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះបំផុត។ បច្ចុប្បន្ននេះ តំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិកដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មានអត្រាគ្របដណ្តប់របស់ជំនួយផ្នែកសង្គមកិច្ចទាបជាងគេក្នុងចំណោមពលរដ្ឋ20%ដែលក្រីក្របំផុត បើប្រៀបទៅនឹងតំបន់កំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទៀត៕
