ដំណាំបន្លែគ្រប់ប្រភេទត្រូវបានកសិករកម្ពុជានាំគ្នាដាំដើម្បីស្វែងរកតម្លៃលក់ក្នុងទីផ្សារឱ្យបានល្អប្រសើរ និងសម្រាប់ការជួយផ្គត់ផ្គង់ដល់ជីវភាពរបស់ខ្លួនផងដែរ ប៉ុន្តែដំណាំបន្លែទាំងនោះច្រើនតែផ្តល់ទៅតាមរដូវកាលរបស់វា ធ្វើឱ្យតម្លៃទីផ្សារមិនស្ថិតស្ថេរទៅតាមនោះដែរ ទើបធ្វើឱ្យបន្លែមួយចំនួនបានទទួលបរាជ័យ(ជន់ច្រើនលើទីផ្សារលក់មិនចេញ) ឬលក់មិនបានតម្លៃខ្ពស់ក្នុងទីផ្សារ ធ្វើឱ្យសហគមន៍កសិករមួយចំនួនតែងស្វែងរកដំណាំបន្លែណាដែលអាចទទួលបានជោគជ័យក្នុងការរកទីផ្សារផង(លក់បានថ្លៃ)និងទទួលបានការគាំទ្រច្រើនពីអ្នកបរិភោគផង។
ហេតុដូច្នេះហើយទើបគេសង្កេតឃើញដំណាំបន្លែមួយចំនួនមានការពេញនិយមផលិត ដូចជាស្ពៃក្តោប ស្ពៃចង្កឹះ សាលាដ ខាត់ណា ស្ពៃតឿ ស្ពៃក្រញាញ់ និងបន្លែជាច្រើនមុខទៀតដែលសុទ្ធតែជាដំណាំបន្លែដែលងាយស្រួលដាំត្រូវបានកសិករជាច្រើននាំគ្នាដាំដុះ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ។
ដោយឡែកបន្លែស្ពៃចង្កឹះ និងសាលាដ ដែលជាដំណាំបន្លែក្នុងចំណោមដំណាំបន្លែជាច្រើនមុខនោះ ជាដំណាំប្រភេទងាយស្រួលដាំ ងាយស្រួលថែទាំ និងមានរយៈពេលខ្លី ឆាប់បានទទួលផល មានទីផ្សារ និងជាទីពេញនិយម និងចូលចិត្តពិសាសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរផងដែរ។
ដោយសារតែជាបន្លែដែលងាយស្រួលដាំ ឆាប់ទទួលបានផល ទើបធ្វើឱ្យសហគមន៍ដាំបន្លែនៅខេត្តកំពង់ចាមមួយ គឺសហគមន៍ស្វាយទាបបាននាំគ្នាដាំបន្លែស្ពៃចង្កឹះ និងសាលាដនេះពេញមួយឆ្នាំទល់មួយឆ្នាំ រួមនឹងបន្លែគួបផ្សំដទៃទៀត ដូចជាត្រកួន ត្រប់ប៉េងប៉ោះ ត្រសក់ ត្រឡាច ល្ពៅ ននោង ស្លឹកគ្រៃ ស្ពៃតឿ និងខាត់ណា ជាដើម។
លោក ស៊ុន សុខខេង ប្រធានសហគមន៍ស្វាយទាប នៅភូមិវ៉ារីខាងលិច ឃុំស្វាយទាប ស្រុកចំការលើ ខេត្តកំពង់ចាម បានរៀបរាប់ប្រាប់កាសែតឡារ៉ែនពាណិជ្ជថា៖“មូលហេតុដែលកសិករខ្មែរយើងនៅទីនេះចាប់អារម្មណ៍ងាកមកដាំដំណាំបន្លែទាំង 2មុខនេះ គឺដោយសារកឃើញថា ជាបន្លែដែលងាយស្រួលដាំ និងតម្លៃក្នុងទីផ្សារក៏បានថ្លៃគួរសមដែរ ព្រោះថា បន្លែប្រភេទនេះវាពេញនិយមសម្រាប់ការបរិភោគរបស់ពលរដ្ឋទូទៅ ធ្វើឱ្យមានតម្រូវការឥតឈប់ឈរ ហើយតម្លៃវាក៏ពុំមានការធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងពេកដូចដំណាំផ្សេងៗដែរ ដូច្នេះហើយទើបពួកគាត់សម្រេចចិត្តដាំបន្លែស្ពៃចង្កឹះ សាលាដ ពេញ 1ឆ្នាំតែម្តង”។
លោកប្រធានសហគមន៍រូបនេះបានរៀបរាប់ថា៖“ទោះបីជាសហគមន៍របស់យើងបច្ចុប្បន្ននៅពុំទាន់មានការដាំដុះក្នុងទំហំផ្ទៃដីធំក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែសហគមន៍ដែលមានសមាជិក 27គ្រួសារ ដែលក្នុង 1គ្រួសារមានដីត្រឹមតែ 40អា ឬ 20អា និងខ្លះទៀតមានដីត្រឹមតែ10អានេះ បានធ្វើចម្ការដាំដុះរួមគ្នាទៅធ្វើឱ្យយើងមានផ្ទៃដីដាំដុះបន្លែស្ពៃចង្កឹះបានជាង 1ហិកតា និងសាលាដបានជាង 1ហិកតាដូចគ្នាដែរ”។
លោក សុខខេង បានបញ្ជាក់ថា៖“សព្វថ្ងៃពូជបន្លែ ដែលសហគមន៍យើងនាំមកដាំមានតែ 2ប្រភេទទេដែលយើងនិយមដាំ គឺពូជបន្លែមកពីប្រទេសថៃ និងពូជបន្លែមកពីប្រទេសវៀតណាម។ ប្រភេទទាំង2នេះយើងនិយមដាំពូជបន្លែមកពីប្រទេសថៃខ្លាំងជាង”។
លោកបានលើកឡើងថា សហគមន៍របស់លោកបានសម្រេចចិត្តដាំបន្លែស្ពៃចង្កឹះ និងសាលាដ គឺដោយសារតែដំណាំនេះឆាប់បានប្រមូលផល និងលក់បានចំណេញជាងដំណាំដទៃទៀត។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ដូចជាបន្លែស្ពៃចង្កឹះ យើងប្រើពេលតែ20ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ(សម្រាប់កូនដកដាំ(ស្ទូង))យើងអាចប្រមូលផលបានហើយ តែសម្រាប់កូនសាបដាំវិញ យើងត្រូវការរយៈពេល 40ថ្ងៃឯណោះទម្រាំប្រមូលផលបាន។ ចំណែកបន្លែសាលាដ យើងអាចប្រមូលផលបានក្នុងរយៈពេល 1ខែ ទៅ1ខែកន្លះ និងទទួលបានប្រាក់ចំណូលភ្លាមៗសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរបស់សមាជិក ដែលធ្វើឱ្យមុខរបរដាំដុះបន្លែរបស់សហគមន៍លោកកាន់តែមានភាពធូរធារ និងល្អប្រសើរឡើងមួយកម្រិតទៀត។
លោកបានឱ្យដឹងទៀតថា៖“ក្នុងរយៈពេលកន្លងមកនេះ សហគមន៍របស់យើងបានលក់បន្លែសាលាដ និងស្ពៃចង្កឹះដែលប្រមូលផលក្នុង 1ថ្ងៃ បានប្រមាណ 300-400គីឡូក្រាមដែរ និងបើគិតទាំង2មុខ គឺបានជិត800គីឡូក្រាមដែរ ដោយក្នុង 1គីឡូក្រាមយើងលក់បានតម្លៃ 2,000រៀល។ បើគិតជាសរុបទៅ យើងទទួលបានប្រាក់កម្រៃ ក្នុង1ឆ្នាំ ខ្ទង់ម៉ឺនដុល្លារដែរ”។
លោកបានប្រាប់ទៀតថា ការដែលសមាជិកសហគមន៍របស់លោកងាកមកដាំបន្លែពពួកស្ពៃទាំងនេះ គឺដោយសារទាំងអស់គ្នាបានទទួលការបង្ហាត់បង្រៀនពីបច្ចេកទេសដាំបន្លែមកពីមន្ទីរកសិកម្មខេត្ត ដោយពុំបានប្រាប់ឱ្យប្រើជីគីមីទេ គឺឱ្យប្រើជីធម្មជាតិ ប៉ុន្តែបើមានការប្រើថ្នាំគីមីសម្រាប់សម្លាប់សត្វល្អិត ក៏ត្រូវប្រើក្នុងកម្រិតមួយ និងពេលជិតប្រមូលផល ក៏ត្រូវទុកពេលយ៉ាងហោចណាស់ 2សប្តាហ៍ដែរ ទើបអាចប្រមូលផលយកទៅលក់បាន ដើម្បីចៀសវាងអ្នកទិញយកទៅបរិភោគមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
លោកបញ្ជាក់ថា ដោយទទួលបានការពន្យល់ពីការដាំដុះ និងការថែទាំផងនោះ សហគមន៍របស់លោកក៏បានធ្វើការដាំដុះសាកល្បង និងប្រកបរបរដាំបន្លែប្រភេទនេះរហូតមក។ លោកបន្តថា ថ្វីដ្បិតតែបន្លែប្រភេទស្ពៃងាយស្រួលដាំមែន តែនៅពេលដែលយើងដាំដុះក្នុងអំឡុងពេលដែលមិនមែនជាក្នុងរដូវកាលរបស់វានោះ បន្លែសាលាដ និងស្ពៃចង្កឹះនេះមិនងាយស្រួលថែទាំប៉ុន្មានទេ ទោះបីត្រឹមតែរយៈពេលខ្លីដែលបន្លែនេះឱ្យផលក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្នុងអំឡុងពេលនោះយើងនឹងលក់វាបានថ្លៃ។
លោកប្រធានសហគមន៍បានត្អូញត្អែរឱ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្នគាត់មានលំបាកក្នុងការរកទីផ្សារបន្លែសម្រាប់សហគមន៍របស់គាត់ ដោយសព្វថ្ងៃគាត់មានទីផ្សារតែនៅក្នុងខេត្តកំពង់ធំ និងកំពង់ចាមប៉ុណ្ណោះដែលមានឈ្មួញមកយកដល់កន្លែងតែម្តងមិនលំបាកទេ។
លោក សុខខេង បានបន្ថែមថា៖ “ប្រសិនបើមានទីផ្សារច្រើន និងតម្លៃមានលំនឹងល្អ សម្រាប់បន្លែទាំង2មុខនេះ លោកមានបំណងពង្រីកការដាំដុះបន្លែស្ពៃចង្កឹះ និងសាលាដនេះឱ្យបានធំ និងច្រើនជាងនេះប្រមាណជា 3-4ហិកតាថែមទៀត។
លោកប្រធានសហគមន៍ក៏បានអំពាវនាវដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងទាំងអស់ សុំឱ្យបន្តគាំទ្រដំណាំបន្លែរបស់ខ្មែរយើង ព្រោះថា ប្រជាកសិករយើងឥឡូវបានងាកមកចាប់ផ្ដើមដាំដំណាំបន្លែបែបធម្មជាតិជាបន្តបន្ទាប់ហើយ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកផង និងកាត់បន្ថយការនាំចូលពីប្រទេសជិតខាងផង ដែលនេះគឺជាការជំរុញឱ្យកសិផល និងបន្លែក្នុងស្រុកយើងដែលជាបន្លែធម្មជាតិកាន់តែមានតម្លៃខ្ពស់ជាងកសិផលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង និងទទួលបានការនិយមទទួលទានកាន់តែច្រើន៕