អ្នកផលិតអំបិលនៅក្នុងខេត្តកំពត និងកែបសង្ឃឹមថា នឹងប្រមូលផលបានយ៉ាងហោចណាស់100,000តោននៅឆ្នាំនេះ ដោយសារតែលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុអំណោយផល នឹងធ្វើឱ្យការផលិតអំបិលអាចប្រព្រឹត្តទៅបានល្អ។
លោក ប៊ុន បារាំង អនុប្រធានសមាគមអំបិលខេត្តកំពត-កែបបានថ្លែងឱ្យដឹងថា កសិករអំបិលបាននាំគ្នាត្រឡប់មកផលិតអំបិលវិញហើយ បន្ទាប់ពីមានអាកាសធាតុអំណោយផល មានពន្លឺព្រះអាទិត្យគ្រប់គ្រាន់។ ប្រសិនបើអាកាសធាតុល្អ(មានកំដៅថ្ងៃខ្លាំង)សមាគមនឹងផលិតអំបិលបានប្រហែលជា 100,000តោនក្នុងឆ្នាំនេះ។ លោកបន្តថា៖ “បើអាកាសធាតុដូចនេះ រហូតដល់ខែឧសភា ឬខែមិថុនា យើងរំពឹងថា នឹងផលិតអំបិលបានប្រមាណ 100,000តោន”។
លោក បារាំង មានប្រសាសន៍ថា នេះបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពផ្ទុយគ្នាយ៉ាងខ្លាំងកាលពីឆ្នាំមុននៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំងដែលធ្វើឱ្យកសិករចាកចេញពីការងារ និងជំរុញឱ្យសមាគមអំបិលយើងទៅចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយចិនដើម្បីនាំចូលអំបិល 30,000តោនដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក ហើយអំបិលដែលទទួលបានពីប្រទេសចិនត្រូវបានចែកចាយទៅឱ្យអ្នកផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុករួចរាល់អស់ហើយ។
លោកអនុប្រធានសមាគម បានសម្តែងការសោកស្តាយថា អំបិលចិន 1តោនមានតម្លៃ 135 ដុល្លារ ប៉ុន្តែយើងលក់ឱ្យអតិថិជនក្នុងស្រុកបានត្រឹមតែ 100ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុង 1តោន ដូច្នេះទើបយើងនាំចូលអំបិលចិនមកត្រឹមតែ 1ម៉ឺនតោនសិន នៅសល់ 2ម៉ឺនតោនទៀត យើងបានពន្យារពេល ដោយសារកសិករផលិតអំបិលយើងចាប់ផ្ដើមបន្តដំណើរការផលិតកម្មវិញហើយ។លោកបានថ្លែងថា៖ “យើងកំពុងព្យួរការនាំចូលពីប្រទេសចិនមួយរយៈពេលសិន ព្រោះឥឡូវនេះយើងអាចផលិតអំបិលឡើងវិញហើយ។ យើងនឹងនាំចូលអំបិលចិន 20.000តោនដែលនៅសល់នោះ ប្រសិនបើផលិតកម្មក្នុងស្រុកមិនគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការ”។
លោកបានថ្លែងបន្តថា វិស័យនេះកំពុងដោះស្រាយកង្វះខាតកម្លាំងពលកម្ម ដោយកម្លាំងពលកម្មតាមបែបប្រពៃណីបានផ្លាស់ប្តូរពីតំបន់ជនបទ ទៅធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រ ឬធ្វើចំណាកស្រុកទៅប្រទេសថៃដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគេ។
លោក បារាំង បានមានប្រសាសន៍ថា៖“សមាគមកំពុងជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលគាំទ្រការអភិវឌ្ឍវិធីសាស្ត្រផលិតអំបិលថ្មី ដូចជាការរុករករ៉ែដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអំបិល ដោយអំពាវនាវឱ្យក្រសួងបញ្ជូនអ្នកជំនាញខាងរ៉ែ និងអំបិលមកដើម្បីធ្វើការរួមគ្នាជាមួយសមាគម។ ខ្ញុំបានផ្ញើសំណើទៅក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មរួចហើយលើបញ្ហានេះ តែយើងមិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបនៅឡើយទ”។
ឯកឧត្តម អ៊ុំ សុថា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម បានប្រាប់ឡារ៉ែនពាណិជ្ជថា កម្ពុជាគ្មានផែនការអនុវត្តវិធីសាស្ត្រផ្សេងណាសម្រាប់ការផលិតអំបិលទេ។ លោកបានបន្តថា វិធីសាស្ត្របច្ចុប្បន្នដែលមានមូលដ្ឋានលើការបូមទឹកប្រៃទៅដាក់ក្នុងវាលស្រែ និងធ្វើឱ្យទឹកហួតទៅតាមលក្ខណៈធម្មជាតិ គឺវាមានប្រសិទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផលិតអំបិលរបស់យើងហើយ។
ឯកឧត្តម សុថា បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “យើងបានប្រាប់ពួកគេថា វាសំខាន់ណាស់ក្នុងការពង្រឹងសមាគមរបស់ពួកគេដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាល ដោយក្រសួងកំពុងរៀបចំសំណើសុំបន្តការលើកលែងពន្ធលើផលិតកម្មអំបិល។ បច្ចុប្បន្នទីផ្សារក្នុងស្រុក ទាមទារការផលិតអំបិលឱ្យបានពី 80.000 ទៅ 100.000 តោនក្នុងមួយឆ្នាំ”។
យោងតាមសមាគមអំបិលបានឱ្យដឹងថា អំបិលចំនួន 50គីឡូក្រាមឥឡូវនេះមានតម្លៃ18,000រៀល(4,5ដុល្លារ)ក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុក។ បច្ចុប្បន្នមានដីទំហំ 4,657ហិកតាសម្រាប់ការប្រមូលផលអំបិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងមានកសិករចំនួន 200នាក់កំពុងធ្វើការងារនេះ។ អំបិលត្រូវបានផលិតភាគច្រើននៅខេត្តកែប និងកំពត។
រដ្ឋាភិបាលបានចេញសេចក្តីបង្គាប់មួយកាលពីចុងឆ្នាំ2018 ដោយជំរុញឱ្យកសិករដាំ និងប្រមូលផលស្រូវបានតែម្ដងក្នុងរដូវប្រាំងនៅឆ្នាំនេះ ដោយសារតែបញ្ហាកង្វះទឹក។
នៅក្នុងបទបញ្ជានេះ សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា បាតុភូតអាកាសធាតុអែលនីណូ នឹងធ្វើឱ្យមានអាកាសធាតុមិនប្រក្រតីនៅកម្ពុជា ដោយសីតុណ្ហភាពនឹងឡើងខ្ពស់រហូតដល់ 42អង្សាសេ និងមានភ្លៀងតិចតួចក្នុងខែមេសា និងខែឧសភា។
តាមរយៈអាកាសធាតុដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់នេះ ជាអំណោយផលសម្រាប់កសិករផលិតអំបិលកម្ពុជា។ ក្នុងខែមីនានេះជារដូវប្រាំង រាំងភ្លៀង កម្មករស្រែអំបិលយើងអាចចាប់ផ្ដើមធ្វើអំបិលបាន។ ជាឱកាស និងប្រយោជន៍ក្នុងការផលិតអំបិលរបស់យើង។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រី បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “សង្ឃឹមថា នៅឆ្នាំ2019នេះការផលិតអំបិលខេត្តកំពតនឹងផ្គត់ផ្គង់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេសប្រើប្រាស់គ្រប់គ្រាន់ ដោយសារតែការព្យាករអាកាសធាតុឆ្នាំនេះ មានភ្ញៀវធ្លាក់តិច។ ខណៈដែលកាលពីឆ្នាំ2018 កម្ពុជាជួបបញ្ហាខ្វះអំបិល ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដូច្នេះឆ្នាំនេះ អំបិលរបស់យើងប្រហែលជាមិនមានបញ្ហានោះទេ ដោយសារធាតុអាកាសក្ដៅខ្លាំង និងរដូវភ្លៀងមកដល់យឺត ដូច្នេះការផលិតអំបិលរបស់យើងដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទូទាំងប្រទេស គឺមិនមានបញ្ហានោះទេ”៕