ដោយសារកម្ចីឥណទានរបស់កម្ពុជានាពេលកន្លងទៅ គឺមានគោលដៅសំខាន់បំផុតក្នុងការ-អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនោះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានស្នើឱ្យធនាគារចិនយកការប្រាក់ឱ្យទាបទៅលើកម្ចីឥណទានសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។នេះបើយោងតាមប្រភពព័ត៌មានស្តីពីជំនួបជាមួយប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធនាគារចិននៅទីក្រុងប៉េកាំង។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធនាគារចិន លោកChen Siqing នៅប្រទេសចិន ដោយបានលើកឡើងអំពីតម្រូវការនៃទុនជាច្រើន ហើយសព្វថ្ងៃនេះអ្នកវិនិយោគចិនមានទុនច្រើន និងមានសាខាច្រើនលើពិភពលោកដូច្នេះធនាគារចិនអាចជួយសម្រេចនូវតម្រូវការមួយនេះបាន។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា កម្ចីរបស់កម្ពុជានាពេលកន្លងទៅ គឺមានគោលដៅសំខាន់បំផុតក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ដូច្នេះសម្តេចស្នើធនាគារចិនផ្តល់ការប្រាក់ឱ្យបានទាបទៅលើកម្ចីនោះ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបង្ហាញការគាំទ្រឱ្យមានការចុះហត្ថលេខារវាងធនាគារចិនជាមួយស្ថាប័នរបស់កម្ពុជានូវរាល់គម្រោងទាំងឡាយ ណាដែលស្ថិតក្រោមនយោបាយខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ក៏ដូចជាស្ថិតនៅក្នុងគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ឆ្នាំនេះប្រទេសចិនរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃគោលនយោបាយខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយនៅខែមេសាខាងមុខនេះ ដោយធនាគារចិននឹងមានការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនដើម្បីផ្តល់ឥណទានដល់ក្រុមហ៊ុននានាដែលស្ថិតនៅក្នុងគម្រោងនយោបាយខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវនេះ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានអញ្ជើញប្រធានធនាគារចិនមកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាដើម្បីពិនិត្យគម្រោងវិនិយោគនានាដែលគាំទ្រដោយធនាគារចិន។
នៅក្នុងជំនួបសម្តែងការគួរសមលោក ឆេន ស៊ីឈីង(Chen Siqing)បានអះអាងប្រាប់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថា លោកនឹងបន្តវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយជាពិសេស គឺផ្តល់ទុនសម្រាប់ក្រុមហ៊ុននានារបស់ចិនដែលវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សម្តេចតេជោក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា សម្តេចចង់ឃើញឱ្យមានការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនៃគម្រោងទាំងឡាយដែលស្ថិតនៅក្រោមគម្រោងនយោបាយខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ។ ជាពិសេសសម្តេចបានចាត់តាំងឱ្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុដែលជាស្ថាប័នរបស់រដ្ឋធ្វើការជាមួយធនាគារចិន។
សម្តេចតេជោក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថាសម្តេចចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការប្រកាសរបស់លោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជិនភីង ក្នុងការបង្កើតវិថីសូត្រសតវត្សរ៍ទី21នេះឡើង ដែលជាចំណុចដ៏សំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាសមាជិក។ សម្រាប់កម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា អាទិភាពរបស់កម្ពុជាទាំងអស់ទាំងរដ្ឋ និងឯកជនគឺផ្តោតសំខាន់ទៅលើវិស័យធំៗចំនួន4 គឺការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ទឹក ផ្លូវ និងភ្លើងដែលជាវិស័យសំខាន់សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល។
សម្តេចតេជោក៏បានស្នើផងដែរឱ្យធនាគារចិនផ្តល់ទុនសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនទាំងឡាយណាដែលវិនិយោគទៅលើការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស និងវិស័យកសិកម្ម ជាដើម ដើម្បីជំរុញការកែច្នៃកសិផលរបស់កម្ពុជា។ ចំណែកថាមពលអគ្គិសនីក៏ជារឿងសំខាន់ផងដែរសម្រាប់កម្ពុជា សម្តេចតេជោក៏បានស្នើធនាគារចិនបន្តគាំទ្រដល់ការកសាងខ្សែបណ្តាញចែកចាយអគ្គិសនីនេះ ក៏ដូចជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ មានផ្លូវ ស្ពាន ព្រលានយន្តហោះ និងកំពង់ផែជាដើម គឺត្រូវការទុនជាច្រើនពីមហាមិត្តចិន។
លោក យុន សុវណ្ណា នាយកប្រតិបត្តិសមាគមគ្រឹស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានយល់ថា ជាការលំបាកដែលប្រតិបត្តិករធនាគារអាចបន្ទាបតម្លៃការប្រាក់សម្រាប់កម្ចីឥណទាន ព្រោះធនាគារជាគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុឯកជន តែបើគេចង់ គេអាចបន្ទាបបាន តែវាអាស្រ័យលើគោលនយោបាយដែរ។
លោកបន្តថា ប្រសិនបើសំណើរាជរដ្ឋាភិបាលនោះត្រូវបានអនុវត្ត គឺការបន្ទាបតម្លៃការប្រាក់នឹងអាចធ្វើបានតាមរយៈមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ តែបើធនាគានោះជាធនាគារពាណិជ្ជ ឬជាសាខាធនាគារចិននៅស្រុកយើង អាចអនុវត្តទៅបានអាស្រ័យថ្លៃដើមរបស់ធនាគារនោះ ទាល់តែគាត់ទូទាត់ថ្លៃដើមរួចរាល់ទើបធនាគារនោះឱ្យខ្ចីក្នុងរូបភាពការយកចំណេញតិចតួច។ តែទឹកប្រាក់ជាទុនវិនិយោគបរទេស វាថ្លៃស្រាប់ ដូច្នេះនៅពេលដែលផ្តល់កម្ចី វានៅតែថ្លៃដដែល។
លោកនាយកប្រតិបត្តិក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា៖“ដូច្នេះវាសំខាន់លើថ្លៃដើម ព្រោះគ្រឹះស្ថានឯកជនធនាគារចិន ឬធនាគារបរទេសណាក៏ជាគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុឯកជនដែរ គាត់រកស៊ីតែងតែរកផលចំណេញ បើគាត់មិនចង់ចំណេញ ក៏គាត់ត្រូវការថ្លៃដើមដែរ។ បើថ្លៃដើមគាត់ខ្ពស់ទៅហើយ គាត់ធ្វើម៉េចឱ្យយើងខ្ចីក្នុងតម្លៃទាបជាងថ្លៃដើមគាត់បាន? នេះជាទ្រឹស្តីអ្នកសេដ្ឋកិច្ច‟។
លោកបញ្ជាក់ដែរថា ខ្ញុំជឿថា មិនមែនរាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានលទ្ធភាពក្នុងការធ្វើរឿងនេះទេ គឺរដ្ឋាភិបាលអាចធ្វើការបន្ទាបតម្លៃការប្រាក់នៃកម្ចីឥណទានសម្រាប់ពលរដ្ឋបានតាមរយៈការពិភាក្សា ឬការផ្តល់គោលនយោបាយលើកទឹកចិត្ត នោះគេនឹងផ្តល់កម្ចីក្នុងអត្រាការប្រាក់ទាបមកឱ្យ ហើយខាងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ឬគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នឹងបន្តឱ្យទៅប្រជាជនខ្ចីក្នុងកម្រិតអត្រាការប្រាក់ទាបបាន។
លោក យុន សុវណ្ណា បានបន្ថែមថា៖“វាមានរូបភាពច្រើនដែលយើងអាចនឹងធ្វើបាន ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលនឹងពិចារណា ហើយយើងជាឯកជន បើបានថ្លៃដើមទាបយើងគាំទ្រ ពិសេសវិស័យអាទិភាពដូចជាកសិកម្ម សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ឬការវិនិយោគលើតិចណូឡូជី ដែលជាទិសដៅនៃការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជាយើងៗគាំទ្រនូវគម្រោងនេះ”។
សូមបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នទំហំវិនិយោគបានស្ទុះឡើងរហូតដល់ប្រមាណ 6.7ប៊ីលានដុល្លារ កើនប្រមាណ7% បៀបនឹងឆ្នាំ2017 ក្នុងនោះប្រទេសចិនបន្តស្ថិតនៅជាប្រទេសនាំមុខគេ ដែលបានបណ្តាក់ទុនវិនិយោគធំជាងគេបង្អស់នៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ2018ដែលមានទំហំទុនវិនិយោគសរុបប្រមាណ 3.7ប៊ីលានដុល្លារ ស្មើនឹង53% នៃទំហំវិនិយោគសរុបពោលគឺកើនឡើងប្រមាណ54% ធៀបនឹងឆ្នាំ2017 ហើយប្រទេសទាំង2 ក៏បានដាក់ចេញផងដែរនូវគោលដៅថ្មីៗទៀតដើម្បីជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឱ្យឈានដល់ 10ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ2023៕
