និន្នាការនៃការពុះដីឡូត៍លក់នៅតំបន់ជាយក្រុងនៅតែមានសក្តានុពលខ្លាំងជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសស្ថាបនាផ្លូវជាតិឡើងវិញ ជាពិសេសផ្លូវជាតិលេខ3 និងលេខ4ដែលជាផ្លូវសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ជាងគេក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការដឹកជញ្ជូនទំនិញពីភូមិសាស្ត្ររាជធានីភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកំពង់ផែទឹកជ្រៅនៅមាត់សមុទ្រខេត្តកំពតក៏ដូចជាខេត្តព្រះសីហនុដែរ។
លោក សុខ ប៊ុនធឿន ប្រធានផ្នែកទីផ្សារនៃភ្នាក់ងារអចលនទ្រព្យដីមាស ដែលកំពុងទទួលគម្រោងលក់ដីឡូត៍ផ្តាច់មុខមួយកន្លែងនៅក្រោយផ្សារអង្គស្នួលផ្លូវជាតិលេខ4 មានប្រសាសន៍ថា ការពុះដីឡូត៍នៅតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ4 ពិតជាមានសកម្មភាពខ្លាំងឡើងៗប្រាកដមែន ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលទទួលបានជំនួយចំនួន 110លានដុល្លារពីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីដើម្បីស្ថាបនាផ្លូវជាតិលេខ4ឡើងវិញ ហើយមន្ត្រីជំនាញក៏បាន និងកំពុងធ្វើសកម្មភាពពង្រីកក៏ដូចជាកំពុងស្ថាបនាផ្លូវអ៊ុតកៅស៊ូជាបណ្តើរៗ និងបានកំពុងដាក់ភ្លើងបំភ្លឺផ្លូវពេលយប់ចាប់ពីចំណុចរង្វង់មូលចោមចៅរហូតសាលាយោធាកំបូល និងកំពុងស្ថាបនាឆ្ពោះទៅមុខជាបន្តបន្ទាប់ទៀតនោះ។
លោកបានបន្តថា ខណៈសកម្មភាពពុះដីឡូត៍កំពុងមានសកម្មភាពកាន់តែគគ្រឹកគគ្រេងនោះ គេឃើញពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈបាន និងកំពុងសម្រុកទិញដីឡូត៍កាន់តែច្រើនឡើងៗដែរ ទន្ទឹមគ្នានោះ អ្នកដែលមានចំណូលទាប និងមធ្យម និងកម្មករកម្មការិនីរោងចក្រភាគច្រើនក៏បាននាំគ្នាទិញទុកសម្រាប់សង់លំនៅឋានរស់នៅផ្ទាល់ជាជាងជួលផ្ទះគេនៅផងដែរ។ សម្រាប់កម្មករ-កម្មការិនីភាគច្រើនមិនមានប្រាក់គ្រប់ចំនួនដើម្បីទិញដីនោះទេ ប៉ុន្តែពួកគាត់អាចមានលទ្ធភាពមកបង់ត្រឹម 30ភាគរយ ហើយសល់ 70ភាគរយទៀតអាចបង់រំលស់បន្តជាមួយក្រុមហ៊ុនរយៈពេល2 ទៅ 3ឆ្នាំដោយមិនមានការប្រាក់ទៀតផង។
សម្រាប់អតិថិជនមួយចំនួនទៀត ដែលជាអ្នកមានចំណូលចាប់ពីមធ្យមឡើងទៅ ពួកគាត់ទិញដីឡូត៍2 ឬ 3ឡូត៍ ខ្លះទៀតដល់5 ឬ10ឡូត៍ក៏មានដើម្បីទុកលក់យកប្រាក់ចំណេញរយៈពេលខ្លីត្រឡប់មកវិញ។ សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនលោក កាលពីមិនទាន់ចាក់ដី និងលក់មុនបើកគម្រោង (Pre-Sell) តម្លៃត្រឹមតែ 7,500ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឡូត៍ លុះពេលក្រុមហ៊ុនចាក់ដីរួចតម្លៃ 9,800ដុល្លារក្នុងមួយឡូត៍ហើយលោកបន្ថែមថា ពេលក្រុមហ៊ុនចាក់ផ្លួវបេតុងដាក់លូ និងរៀបចំប្រព័ន្ធទឹកភ្លើងចូលដីឡូត៍ជូនអតិ-ថិជនរួច ក្រុមហ៊ុននឹងលក់ឡើងថ្លៃដល់12,000ដុល្លារក្នុងមួយឡូត៍។ ហើយពេលនោះអតិថិជនដែលទិញមុនគម្រោងអាចដាក់លក់តម្លៃស្មើក្រុមហ៊ុនបាន ដែលនឹងអាចរកប្រាក់ចំណេញបានច្រើនចន្លោះពី3,000 ទៅដល់5,000ដុល្លារឯណោះក្នុងមួយឡូត៍ត្រឹមរយៈពេលតែជាង2ខែប៉ុណ្ណោះ។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ស្រ៊ុយ ថារិទ្ធិ ប្រធានផ្នែកលក់ដីឡូត៍មួយកន្លែងនៅជិតផ្សារព្រៃទទឹង ក្បែរផ្លូវរថភ្លើងកាត់តាមផ្លូវជាតិលេខ3 ក៏មានប្រសាសន៍ស្រដៀងគ្នាដែរថា សកម្មភាពសាងសង់សំណង់ផ្ទះល្វែងលក់ និងសកម្មភាពពុះដីឡូត៍លក់នៅតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ3 ចាប់ពីរង្វង់មូលចោមចៅរហូតដល់គីឡូម៉ែត្រទី13 ឬហួសពីហ្នឹងទៅមុខ 5គីឡូទៀត កំពុងតែមានសកម្មភាពសស្រោកសស្រាំខ្លាំងឡើងៗ ដំណាលគ្នានឹងសកម្មភាពជីកកាយដីខូចចេញ ចាក់ដីល្អចូលជំនួសដើម្បីស្ថាបនាផ្លូវជាតិលេខ3នេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា តម្លៃដីនៅម្តុំផ្សារព្រៃទទឹង កាលពីអំឡុងរដូវវស្សា តម្លៃដីឡូត៍នៅទីនោះជាមធ្យមមានតម្លៃត្រឹមតែ 4,000 ទៅ5,000ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នតម្លៃខាងលើនេះមិនអាចរកទិញបានទៀតទេ គឺឡើងថ្លៃទ្វេមួយគុណនឹងពីរ ឬគុណនឹង3ក៏មាន ព្រោះថា តម្លៃដីនៅម្តុំនោះឡើងដល់ជិត 1ម៉ឺនដុល្លារ ឬលើសពី 1ម៉ឺនដុល្លារទៅតាមជួរមុខជួរក្រោយ ដោយអតិថិជនមានតាមប្រភេទ ដូចជាអ្នកមានចំណូលខ្ពស់ ចំណូលមធ្យម និងចំណូលទាបដូចគ្នា ដែលអ្នកខ្លះបើមានលទ្ធភាព គាត់បង់ផ្តាច់ អ្នកខ្លះមិនមានលទ្ធភាពក៏បង់មុន 30% ហើយបង់រំលស់ជាមួយក្រុមហ៊ុន ឬជាមួយធនាគារក៏មានដែរ។
អ្វីដែលធ្វើឱ្យតម្លៃដីនៅតាមផ្លូវជាតិលេខ3 រឹតតែមានតម្លៃថ្លៃដូច្នេះ ទីមួយគឺ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលកំពុងស្ថាបនាផ្លូវជាតិពីរង្វង់មូលចោមចៅឆ្ពោះទៅកំពង់ផែទឹកជ្រៅខេត្តកំពត ហើយរោងចក្រឧស្សាហកម្មនានាក៏កំពុងរំកឹលខ្លួនចេញពីភូមិសាស្ត្ររាជធានីភ្នំពេញចេញទៅតំបន់ជាយក្រុងតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ3 និងលេខ4នេះដែរ។
លោក សៅ សាខុំ សហប្រធានប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុនថោនស៊ីធី រៀល អុីស្តេត ខូ អិលធីឌី មានប្រសាសន៍ទទួលស្គាល់ថា ការពុះដីឡូត៍លក់នៅតំបន់ជាយក្រុង ជាការរួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការផ្តល់ឱកាសឱ្យអ្នកមានចំណូលទាប និងមធ្យមមានអចលនទ្រព្យនៅក្នុងដៃដែលអំណោយផលដល់ពួកគាត់ដើម្បីសាងសង់ផ្ទះរស់នៅផ្ទាល់ខ្លួន សម្រាប់បំពេញការងារផ្សេងៗ មិនលំបាកជួលរស់នៅគេតទៅទៀត ធ្វើឱ្យគ្រួសារមានលំនឹងមានក្តីសង្ឃឹមទៅលើអនាគតរបស់ខ្លួន ដូចពាក្យដែលគេតែងលើកឡើងថា មានដី មានសង្ឃឹម។
លោកបន្តថា សម្រាប់អ្នកមានចំណូលទាប និងមធ្យម អ្នកធ្វើការក្រុមហ៊ុន សហគ្រាស ឬនៅតាមរោងចក្រនានា ក៏អាចមានឱកាសទិញដីឡូត៍សាងសង់ផ្ទះនៅដោយខ្លួនឯងបានដែរ។ បើយើងមានលុយមិនគ្រប់សង់ផ្ទះឱ្យតែមានលុយទិញដី ទិញរួចអាចយកប្លង់ដីទៅដាក់ធនាគារយកលុយសង់ផ្ទះរស់នៅខ្លួនឯងបាន ទោះជាអស់ការប្រាក់បន្តិចក្ដី ប៉ុន្តែប្រសើរជាងជួលផ្ទះគេនៅដែរ និងដោយសារបច្ចុប្បន្នការផ្តល់កម្ចីទិញដី ឬសង់ផ្ទះមានភាពងាយស្រួលពីស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឬធនាគារ។ លោកបន្ថែមទៀតថា ចំណែកអ្នកមានលុយតិចក៏អាចទិញបានដែរ គ្រាន់តែមានប្រាក់30% អាចយកប្លង់ដីទៅដាក់ធនាគារបាន ហើយកុំខ្លាចអស់ការប្រាក់ ព្រោះថា ការប្រាក់ធនាគារមិនច្រើនទេ និងឡើងមិនទាន់ថ្លៃដីទេ។ ជួនកាលទិញហើយ 2 ទៅ 3ខែគេអាចរកប្រាក់ចំណេញបាន 3 ទៅ 4ពាន់ដុល្លារក៏មាន។
តែយ៉ាងណាក្ដី ការទិញដី ត្រូវចេះមើលពីគម្រោងឱ្យច្បាស់លាស់ ដីដែលល្អ ដីដែលអាចសង់ផ្ទះនៅបាន ឬដីទុកលក់ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណេញលឿនត្រឡប់មកវិញ ហើយការទិញដី កុំជឿតាមសម្តីគេ ពោលគឺត្រូវទុកចិត្តលើខ្លួនឯង។ ជួនកាលដីឡូត៍នៅកណ្តាលវាល សុទ្ធតែព្រៃ ទោះជាតម្លៃថោកមែន តែទិញហើយអាចកប់ថ្លៃនៅទីនោះតែម្ដង ស្មើនឹងយើងយកលុយទៅទុកចោលហាលថ្ងៃហាលភ្លៀង លក់វិញមិនចេញ សង់ផ្ទះនៅក៏មិនកើត នាំឱ្យខាតបង់ប្រាក់ បាត់បង់ឱកាសយកលុយទៅបង្វិលរកស៊ីផ្សេងៗ ជាដើម។ ជាមួយគ្នានេះ លោកស្នើឱ្យអតិថិជនជាអ្នកទិញត្រូវចេះមើលគម្រោងរបស់ម្ចាស់ដីឡូត៍ផងថា តើពួកគាត់បានសាងសង់ផ្លូវបេតុង 8ម៉ែត្រក្នុងដីឡូត៍ដែរឬទេ? បានដាក់ប្រព័ន្ធលូ តបណ្តាញទឹកភ្លើងឱ្យយើងទៅតាមសារាចរណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលដែរឬទេ? ហើយបើគ្មានផ្លូវបេតុងគួរពិចារណាឱ្យច្បាស់សិន មុននឹងសម្រេចចិត្តទិញ ព្រោះថា ពេលសង់ផ្ទះយើងត្រូវដាក់ប្រព័ន្ធលូ តទឹក តភ្លើងចូលទៀតប្រាកដជាត្រូវចំណាយខ្ពស់។ ជាមួយគ្នានេះម្ចាស់ដីឡូត៍ត្រូវចៀសវាងដាច់ខាតយកប្លង់រួមទៅដាក់ធនាគារហើយមកពុះឡួត៍តាមក្រោយ ព្រោះនេះជាសកម្មភាពល្មើសច្បាប់តែម្តង ព្រោះកាលពីពេលកន្លងមក ធនាគារជាតិបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយទៅដល់គ្រប់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហាមមិនឱ្យទទួលយកការដាក់បញ្ចាំប្លង់ដីរួមដែលកំពុងពុះឡូត៍លក់នោះទេ បើសិនជារកឃើញករណីដូចនេះ ធនាគារ ឬគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនោះត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់៕