គណៈរដ្ឋមន្ត្រីនឹងធ្វើការពិភាក្សាអំពីថវិកាជាតិឆ្នាំ2019 ដែលមានចំនួនទឹកប្រាក់ប្រមាណ6.44ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់ការបែងចែកថវិកាឆ្នាំ2019 ជា5ផ្នែក គឺរដ្ឋបាលទូទៅ សន្តិសុខជាតិ និងការពារជាតិសុខុមាលភាពសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងមូលនិធិគ្រាអាសន្ន។
យោងតាមសេចក្តីព្រាងថវិកាចំនួនទឹកប្រាក់615.88លានដុល្លារនឹងត្រូវចំណាយទៅលើការងាររដ្ឋបាលទូទៅ ទឹកប្រាក់ចំនួន1.1ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់ផ្នែកសន្តិសុខ និងការពារជាតិ ទឹកប្រាក់ចំនួន1.81ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់សុខុមាលភាពសង្គម ចំនួន1.65ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់វិស័យសេដ្ឋកិច្ច និង1.25ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់មូលនិធិសង្គ្រោះបន្ទាន់។
សម្រាប់គម្រោងថវិកាជាតិឆ្នាំ2019 ប្រមាណ6.44ពាន់លានដុល្លារនេះបានបង្ហាញថា តួលេខនេះមានការកើនឡើង7% បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ2018។ ថវិកាសម្រាប់ឆ្នាំ2018 មានចំនួនតែ 6.03ពាន់លានដុល្លារ ខណៈថវិកាក្នុងឆ្នាំ2017 មានចំនួនត្រឹមតែ 5.23ពាន់លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។
ឆ្លើយបញ្ជាក់ទៅនឹងសំណួររបស់កាសែតឡារ៉ែនពាណិជ្ជដែលសួរថា បច្ចុប្បន្នយើងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថេរ តើវាទាក់ទងនឹងការចំណាយថវិកាជាតិប្រចាំឆ្នាំដែលមានកំណើនជារៀងរាល់ឆ្នាំដែរឬទេ? អ្នកសេដ្ឋកិច្ចបានឆ្លើយថា វាពិតជាចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្លះដែរ គឺការចំណាយផលិត ដូច្នេះការចំណាយធំក៏រួមចំណែកមួយផ្នែកដែរក្នុងការជួយដល់កំណើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
លោក យក់ ចំរើនឬទ្ធិ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង ហ្វ័រតេ (Forte) បញ្ជាក់ថា ឧបមាថាយើងចំណាយក្នុងការសាងសង់ផ្លូវថ្នល់ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជាតិនេះជាផលិតផលរបស់សង្គមហើយប្រាក់ដែលចំណាយជាថវិកាជាតិ វាចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជាតិយើង។
លោកបញ្ជាក់ថា នេះគេចាត់ទុកថា វាជាការគាស់សេដ្ឋកិច្ចឱ្យឡើងមួយដែរ នៅប្រទេសដទៃ នៅពេលរដ្ឋមើលឃើញថា ទំហំនៃការវិនិយោគរបស់ឯកជនតិច រដ្ឋក៏នឹងចំណាយទុនទៅលើការវិនិយោគឱ្យច្រើនដើម្បីឱ្យមានចរន្តកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថេរ។ តែស្រុកយើង ការវិនិយោគឃើញមានសភាពថេរដែរ ដោយរដ្ឋាភិបាលទទួលកំណើនបានមិនខ្ពស់ តែវាជាផ្នែក1 ព្រោះយើងមានចំណាយចរន្តខ្ពស់(ដូចជាការដំឡើងប្រាក់បៀវត្សរ៍មន្ត្រីរាជការ)។
ទោះបីជាការបើកកិច្ចពិភាក្សាលើថវិកាឆ្នាំ2019ស្របនឹងស្ថានភាពដែលកម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថេរផងនោះក្តី ក៏របាយការណ៍របស់ UNCTAD បានបង្ហាញដែរថា ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសសម្រាប់កម្ពុជាមានការកើនឡើង18% ក្នុងឆ្នាំ2017ដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត 2.8ពាន់លានដុល្លារដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច 5លើពិភពលោកទទួលបានកំណើននៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស FDI ខ្ពស់ជាងគេ។
សម្តេចនាយកដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអ្នកដឹកនាំវិនិយោគសកលនៃវេទិកាវិនិយោគពិភពលោកឆ្នាំ2018 នៅក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីសបានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាកំពុងអភិវឌ្ឍចក្ខុវិស័យ និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនដើម្បីជំរុញការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) នៅក្នុងប្រទេស។
យុទ្ធសាស្ដ្រនេះត្រូវបានផ្អែកលើការពង្រីកមូលដ្ឋានផលិតកម្មហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទន់ និងរឹង ការកាត់បន្ថយថ្លៃអគ្គិសនី ការសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សរបស់ប្រទេស ការទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាថ្មី ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ និងការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធច្បាប់ និងស្ថាប័នរបស់ប្រទេស។
លោក យក់ ចំរើនឬទ្ធិ បានឱ្យដឹងថា ការដែលគេចាត់ទុកថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច 5លើពិភពលោកដែលទទួលបានកំណើននៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសខ្ពស់ជាងគេនោះ គឺគេសំដៅលើប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច តែយើងបានឈរក្នុងលេខរៀងទី5 ដោយសារយើងមានកំណើនវិនិយោគច្រើន។
លោកបញ្ជាក់ថា បើតាម WB (World Bank) បានសរសេរក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ប្រទេសកម្ពុជាមានតួលេខឈរនៅលេខរៀងទី5 មានកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស. ឬ Gross Domestic Product ឬ GDP) មានស្ថិរភាពក្នុង 1ឆ្នាំ7% ដែលប្រទេសគេអត់មានទេ។ ប្រទេសយើងមានផ.ស.សខ្ពស់។ ដូចជារដ្ឋាភិបាលក៏មានគោលដៅជំរុញការវិនិយោគដូច្នេះដែរ ហេតុដូចនេះហើយទើបមានកំណើនអ្នកវិនិយោគិនចិនមកវិនិយោគនៅកម្ពុជាច្រើន។
លោកបញ្ជាក់ថា ពោលគឺយើងត្រូវទាក់ទាញការវិនិយោគឱ្យបានច្រើន ព្រោះតែកាលណាខ្វះទុនក្នុងស្រុក យើងត្រូវតែទាក់ទាញវិនិយោគពីក្រៅស្រុក។ លោកយល់ថា៖ “សំខាន់គឺការវិនិយោគទុនបរទេស FDI មកក្នុងស្រុកដែលបានជួយដល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងកំណើនផលិតកម្មរបស់យើង បង្កើនដល់វិស័យទេសចរណ៍ ធនាគារ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធានារ៉ាប់រងជាដើម”។
លោកយល់ថា ការកើនឡើងនៃវិនិយោគិនចិនដែលមកវិនិយោគ គឺពួកគេបានជួយបង្កើនចំណូលដល់ពលរដ្ឋ គេមកវិនិយោគដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានការងារធ្វើ ហើយការចំណាយក្នុងការវិនិយោគវាចូលទៅដល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងផងដែរ។
លោក យក់ ចំរើនឬទ្ធិ ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា ការវិនិយោគរបស់បរទេស គឺជាគន្លឹះនៃវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងការសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពតាមគោលការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (SDGs) ដោយឡែកចាប់តាំងពីឆ្នាំ2004 ដល់ឆ្នាំ2014 អត្រាភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានកាត់បន្ថយពី53% ដល់13.5% ហើយបើគិតពីឆ្នាំ2014 មកដល់បច្ចុប្បន្នតួលេខនេះអាចនឹងប្រែប្រួលក្រោម13.5%៕