ការជ្រើសរើសជំនាញសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗ ព្រោះវាជាជំហានឆ្ពោះទៅរកច្រកទ្វារអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯងសម្រាប់អនាគតដ៏វែងឆ្ងាយ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី មានមនុស្សមិនតិចទេដែលភ្លេចខ្លួន ឬជ្រើសរើសជំនាញខុស ដែលធ្វើឱ្យពួកគេខាតបង់ទាំងថវិកា ពេលវេលា និងមានការស្តាយក្រោយ។
ការជ្រើសរើសជំនាញខុស ជាទូទៅគេសំដៅលើការជ្រើសរើសជំនាញមិនស្របទៅនឹងចំណង់ចំណូលចិត្ត ឬមិនស្របទៅនឹងទេពកោសល្យពិតប្រាកដដែលបុគ្គលនោះមានពីកំណើត។ ហេតុនេះ អ្នកសិក្សាមិនអាចសិក្សាបានល្អ មិនពេញចិត្តជាមួយនឹងជីវិតការងារ ហើយឈានដល់ការបោះបង់ ឬទ្រាំធ្វើការងារនោះទាំងធុញថប់ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេមិនអាចអភិវឌ្ឍខ្លួនបានល្អឡើយ។
លោក អីុន វីរជ័យ សាកលវិទ្យាធិការរងជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការសាធារណៈនៃសាកលវិទ្យាល័យបៀលប្រាយ បានលើកឡើងថា និស្សិតមួយចំនួន គាត់ជ្រើសរើសជំនាញត្រឹមត្រូវរួចទៅហើយ តែពេលដែលគាត់ធ្វើការងារផង សិក្សាផង គាត់ភ្លេចខ្លួន ហើយផ្លាស់ប្តូរគោលជំហររបស់គាត់ទៅតាមតម្រូវការការងារជាក់ស្តែងនោះក៏មាន។ការជ្រើសរើសជំនាញដោយមិនបានមើលពីចក្ខុវិស័យជីវិតវែងឆ្ងាយនេះអាចប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពការងាររបស់គាត់ ព្រោះថា ប្រសិនបើគាត់ធ្វើការងារស្របតាមការស្រឡាញ់ និងទេពកោសល្យពីធម្មជាតិ គាត់អាចមានភាពរីករាយក្នុងការធ្វើការងារនៅថ្ងៃអនាគតហើយគាត់មានហេតុផលច្បាស់លាស់ក្នុងការធ្វើការងារដោយក្តីពេញចិត្ត មិនមែនទៅធ្វើការងារឱ្យចប់តែម៉ោងនោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេលពួកគាត់ធ្វើការងារដោយក្តីពេញចិត្ត គាត់អាចមានឱកាស និងគំនិតអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនដែលអាចធ្វើឱ្យមានលក្ខណៈកាន់តែប្រសើរឡើង ហើយឈានទៅរកកន្លែងកាន់តែប្រសើរឡើងជាលំដាប់។
លោក អីុន វីរជ័យ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “មាននិស្សិតខ្លះជ្រើសរើសជំនាញសិក្សាតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែងដែលគាត់កំពុងជួបប្រទះ។ អ្នកខ្លះជ្រើសរើសជំនាញរដ្ឋបាល ព្រោះគាត់កំពុងធ្វើការងាររដ្ឋបាលឱ្យគេនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនមួយ តែទេពកោសល្យពិតប្រាកដរបស់គាត់ជាវិស្វករ។ ហេតុនេះដំណាក់កាលនេះធ្វើឱ្យគាត់បាត់បង់ឱកាសសម្រេចក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួន”។
លោកសាស្ត្រាចារ្យខាងលើបានលើកឡើងផងដែរថា ដើម្បីបញ្ចៀសខ្លួនពីការសម្រេចចិត្តខុស ឬសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវហើយផ្លាស់ប្តូរទៅរកជម្រើសខុសវិញនោះ និស្សិតចាំបាច់ត្រូវស្វែងរកក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួនឱ្យឃើញពិតប្រាកដ ព្រោះនៅពេលពួកគាត់ដឹងថា ជីវិតគាត់ត្រូវដើរទៅគោលដៅណា នោះគាត់នឹងមិនអាចភ្លេចខ្លួនបានទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បើទោះបីជានិស្សិតអាចភ្លេចខ្លួនមួយរយៈ និងសម្រេចចិត្តខុសក៏ដោយ ក៏ថ្ងៃណាមួយគាត់អាចនឹងនឹកឃើញពីក្តីស្រមៃរបស់គាត់ដដែល ដែលធ្វើឱ្យគាត់ត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរខ្លួនចេញពីកន្លែងដែលគាត់កំពុងស្ថិតនៅ ហើយសិក្សាបន្ថែម ឬឈោងចាប់ចំណុចខ្ពស់ពិតប្រាកដដែលគាត់បានកំណត់ទុកនៅក្នុងជីវិត។
ស្របជាមួយគ្នានេះដែរ លោក សោម ច័ន្ទសុធា សហស្ថាបនិកក្រុមយុវជនដែលធ្វើការងារស្រាវជ្រាវពីការអប់រំ បានលើកឡើងថា និស្សិតមិនតិចទេដែលជ្រើសរើសជំនាញខុស ព្រោះពេលគាត់ចាប់ផ្តើមជ្រើសរើសជំនាញគាត់ស្តាប់សំឡេងខាងក្រៅច្រើនជាងសំឡេងក្នុងខ្លួនរបស់គាត់ផ្ទាល់។ និស្សិតខ្លះស្តាប់រៀមច្បងដែលបានចេញធ្វើការងារទទួលលទ្ធផលល្អ ហើយក៏សម្រេចចិត្តជ្រើសរើសជំនាញតាមគេ និស្សិតខ្លះទៀតបារម្ភពីទីផ្សារការងារជ្រុល ហើយសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាណាដែលគាត់គិតថា ងាយស្រួលរកការងារធ្វើ បើទោះបីជាគាត់មិនស្រឡាញ់ក៏ដោយ។ មាននិស្សិតខ្លះទៀតទទួលយោបល់គេច្រើនពេក រហូតភ្លេចគិតពីការស្រឡាញ់របស់ខ្លួន បន្ទាប់មកធ្វើឱ្យគាត់សម្រេចចិត្តតាមរយៈការមើលឃើញតែខាងក្រៅ ដែលធ្វើឱ្យគាត់ស្តាយក្រោយ នៅពេលគាត់មិនទទួលបានលទ្ធផលល្អក្នុងការសិក្សា ហើយលំបាកស្វែងរកការងារធ្វើ។ ផ្ទុយមកវិញ មាននិស្សិតមិនច្រើនទេដែលជម្នះអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីសម្រេចក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួន ដោយអ្នកខ្លះថែមទាំងជំទាស់ជាមួយគំនិតអាណាព្យាបាលរហូតសម្រេចជោគជ័យក្នុងអាជីពរបស់គេផងក៏មាន។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី អ្នកជ្រើសរើសជំនាញខុស ក៏មិនប្រាកដថាហួសពេលមួយជីវិតនោះដែរ ព្រោះជីវិតសិក្សាក្នុងមហាវិទ្យាល័យមានរយៈពេលត្រឹមតែ 4-5ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ តែស្ថានភាពជាក់ស្តែងយើងត្រូវប្រើចំណេះដឹងពេញមួយជីវិត ហេតុនេះគ្មានទេពាក្យថា ហួសពេលសម្រាប់អ្នកចង់សម្រេចក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួននោះ។
លោក សោម ច័ន្ទសុធា បាននិយាយថា៖ “មានវិធីជាច្រើនដែលនិស្សិតអាចស្តារស្ថានការណ៍បានក្រោយពេលជ្រើសរើសជំនាញខុស។ អ្នកខ្លះដឹងខ្លួនទាន់ ពេលគាត់កំពុងសិក្សាមហាវិទ្យាល័យ គាត់អាចផ្លាស់ប្តូរជំនាញបាន ស្របពេលដែលអ្នកខ្លះទៀតសុខចិត្តផ្លាស់ប្តូរជំនាញ បើទោះបីជាខាតឆ្នាំក៏ដោយ តែសម្រាប់អ្នកសិក្សាចប់ហើយ គាត់ក៏អាចនៅតែមានជម្រើសផ្លាស់ប្តូរជីវិតឱ្យប្រសើរឡើងបានដែរ”។
លោក សុធា បន្ថែមថា សម្រាប់អ្នករៀនចប់ហើយស្តាយក្រោយ មានច្រើនគួរសមដែរនៅក្នុងសង្គមយើង តែបើទោះបីជាស្តាយក្រោយ ក៏គ្មានបានលទ្ធផលអ្វីមកវិញដែរ ហេតុនេះអ្វីដែលត្រូវធ្វើ គឺព្យាយាមស្តារស្ថានការណ៍ឱ្យល្អប្រសើរឡើងវិញទើបជារឿងល្អ។ ជម្រើសទីមួយ យកចំណេះដឹងដែលគាត់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនោះទៅធ្វើការងារដើម្បីស្វែងរកចំណូល ហើយត្រឡប់ចូលសាលាម្តងទៀតដើម្បីរៀនជំនាញដែលគាត់ស្រឡាញ់។ ប្រសិនបើគាត់សម្រេចចិត្តបែបនេះ គាត់អាចទ្រាំលំបាកតែ 2-3ឆ្នាំ តែគាត់អាចរីករាយបានយូរអង្វែង។ ចំពោះជម្រើសមួយផ្សេងទៀត គឺសិក្សាពេលកំពុងធ្វើការងារ គ្រាន់តែជម្រើសនេះវាទាមទារឱ្យគាត់អត់ធ្មត់បន្តិច។ មានមនុស្សមួយចំនួនគាត់សម្រេចចិត្តបោះបង់មុខវិជ្ជាដែលគាត់សិក្សានោះចោល ហើយចាប់យកការងារក្នុងក្តីស្រមៃ បើទោះបីជាគាត់ទទួលបានមុខតំណែងតូចក៏ដោយ។ នៅពេលគាត់ធ្វើការងារ គាត់ចាំបាច់ត្រូវស្វែងរកចំណេះដឹងបន្ថែមដើម្បីអភិវឌ្ឍជាប់ជានិច្ច ព្រោះជាធម្មតា បើទោះបីជាការងារបង្រៀនមនុស្សក៏ដោយ តែអ្នកធ្វើការងារក៏ចាំបាច់ត្រូវតែមានក្បួនខ្នាតត្រឹមត្រូវដែរ ហេតុនេះការស្វែងរកវគ្គខ្លីៗដើម្បីបំពេញចំណុចខ្វះខាតក៏អាចធ្វើឱ្យគាត់សម្រេចក្តីស្រមៃបានដូចគ្នាដែរ។ ពេលខ្លះគាត់អាចអភិវឌ្ឍខ្លួនក្លាយជាអ្នកគ្រប់គ្រងល្អថែមទៀតផង ព្រោះគាត់បានរៀនលម្អិតពីការងារជាក់ស្តែងតាំងពីតំណែងតូចបំផុត រហូតដល់តំណែងខ្ពស់។ ហេតុនេះ ចំពោះអ្នកជ្រើសរើសជំនាញខុសហើយ ចូរកុំអស់សង្ឃឹម នៅមានវិធីជាច្រើនដែលអាចធ្វើឱ្យអ្នកសម្រេចក្តីស្រមៃបាន ប្រសិនបើអ្នកពិតជាមានការតស៊ូពិតប្រាកដមែននោះ៕