ទេសចរណ៍ជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃវិស័យសេវាកម្ម និងត្រូវបានគេរាប់ថាជាមាសបៃតង ឬឧស្សាហកម្មផ្សែងតិចបំផុត ដែលមានសមត្ថភាពបង្កើនថវិកាជាតិយ៉ាងច្រើនជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី វិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា ត្រូវបានគេរកឃើញថានៅមានបញ្ហាធនធានមនុស្ស ដែលទាមទារឱ្យយកចិត្តទុកដាក់បណ្តុះបណ្តាលបន្ថែមដើម្បីបំពេញតម្រូវការជាក់ស្តែងនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។
ឯកឧត្តម ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ បានថ្លែងថា វិស័យទេសចរណ៍ត្រូវបានពិភពលោកចាត់ទុកថា ជាវិស័យដែលមានភាពធន់នឹងហានិភ័យ (resilient) និងជាសសរស្តម្ភទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក។ ទោះបីជាមានបញ្ហាអស្ថិរភាពក្នុងប្រទេសមួយចំនួន បញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងបញ្ហាមួយចំនួនទៀតលើពិភពលោកក៏ដោយ ក៏ទេសចរណ៍នៅលើពិភពលោកគ្មានការថមថយ ហើយរក្សាបាននូវកំណើនដដែល។ ជាក់ស្តែងនៅឆ្នាំ2017 មានភ្ញៀវទេសចរប្រមាណ 1,323លាននាក់បានធ្វើដំណើរទេសចរណ៍លើពិភពលោកក្នុងកំណើន 7% ហើយរួមចំណែកបានប្រមាណ 10% នៃ GDP របស់ពិភពលោក។ វិស័យនេះក៏បានបង្កើតការងារជាច្រើនសម្រាប់ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗលើពិភពលោក។ ហេតុនេះយើងចាំបាច់ត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាព និងរួមគ្នាដាក់ចេញគោលដៅរួមដើម្បីជំរុញឱ្យមានការអភិវឌ្ឍជំនាញការងារក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់តំបន់ ដើម្បីឆ្លើយតបជាមួយនឹងទីផ្សារការងារសកលលោកដែលកំពុងមានការរីកចម្រើន។
ឯកឧត្តម ថោង ខុន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “កម្ពុជាត្រូវការអ្នកជំនាញទេសចរណ៍ជាច្រើននាក់ដើម្បីធ្វើការងារក្នុងវិស័យនេះដូចជា ជំនាញបដិ-សណ្ឋារកិច្ច ជំនាញចុងភៅ ជំនាញផ្នែកសណ្ឋាគារ និងជំនាញជាច្រើនផ្សេងទៀតដែលពាក់ព័ន្ធនឹងទេសចរណ៍”។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក៏ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ផងដែរថាកម្ពុជាត្រូវការធនធានមនុស្សប្រមាណជាង 1លាននាក់បន្ថែមដើម្បីបំពេញទីផ្សារការងារផ្នែកទេស-ចរណ៍ដែលកំពុងតែមានការអភិវឌ្ឍខ្លាំង ជាពិសេសអ្នកដែលមានជំនាញទេសចរណ៍អាស៊ាន។ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ ក្រសួងទេសចរណ៍ និងភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវសហការចូលរួមបង្កើតការងារផ្ទាល់ឱ្យបានប្រមាណ 1លាននាក់ ហើយត្រូវជំរុញឱ្យមានអ្នកជំនាញយ៉ាងតិច 50% មានវិញ្ញាបនបត្រ ឬសញ្ញាបត្របញ្ជាក់សមត្ថភាពស្របតាមស្តង់ដារជាតិ និងអាស៊ាន តាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាល ឬការវាយតម្លៃសមត្ថភាព។
ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យទេសចរណ៍នេះដែរ ថ្មីៗនេះកម្ពុជាបានរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមកលើអ្នកជំនាញទេសចរណ៍អាស៊ាន ក្រោមប្រធានបទ អភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សដើម្បីការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ កម្មវិធីនេះផ្តោតលើចំណុចសំខាន់ចំនួន5គឺ ទី1 បញ្ហាប្រឈមក្នុងការផ្តល់សេវាកម្មទេសចរណ៍ប្រកបដោយគុណភាពនៅក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងពិភពលោក។ ទី2 ផ្តោតលើការងារ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដែលនិយាយពីការបង្កើតឱកាសការងារ និងជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ ទី3 កិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់គ្នាទៅវិញ-ទៅមកលើអ្នកជំនាញទេសចរណ៍អាស៊ាន (MRA-TP) និងក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តលើផ្នែកទេសចរណ៍។ ទី4 គឺការទទួលស្គាល់គុណវុឌ្ឍិអាស៊ាន ជាគោលដៅអនាគតនៃការបណ្តុះបណ្តាលទេសចរណ៍ និងទី5 គឺកិច្ចពិភាក្សាអំពី ASEAN MRA-TP វិថីឆ្ពោះទៅកាន់ស្មារតីនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមកលើអ្នកជំនាញអាស៊ាន។
ប្រធានផ្នែកស្តង់ដារ និងវាយតម្លៃគ្រូបង្គោលអាស៊ាន លោក ជួប រតនា បានលើកឡើងថា ការអប់រំធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ជារឿងសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា តែកម្ពុជានៅមានចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួនលើបញ្ហាធនធានមនុស្ស ដូចជាកង្វះខាតអ្នកជំនាញ ខណៈសាលាបណ្តុះបណ្តាលរបស់យើងនៅមានតិចតួចនៅឡើយ ហើយអ្នកធ្វើការងារក្នុងផ្នែកមួយចំនួននៃវិស័យទេសចរណ៍មិនទាន់មានសញ្ញាបត្រ ឬជាអ្នកដែលមានសញ្ញាបត្រផ្សេង។ លោកបានបញ្ជាក់ថា មានប្រធានផ្នែក និងអ្នកធ្វើការងារក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ខ្លះគាត់ផ្លាស់ប្តូរការងារពីអ្នកទីផ្សារ គ្រប់គ្រង ឬផ្នែកផ្សេងៗទៀត ហេតុនេះគាត់ធ្វើការងារ និងរៀនពីការងារតគ្នា។ ជាដំណោះស្រាយ ក្រសួងបានសហការបង្កើតសាលាជាតិទេសចរណ៍2បន្ថែមទៀតនៅចុងឆ្នាំ2019 ដើម្បីជំរុញកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលជំនាញដោយផ្ទាល់នៅក្នុងស្ថាប័នរបស់គាត់ផ្ទាល់ ហើយចេញសញ្ញាបត្រជំនាញជូនគាត់ក្រោយពេលដែលគាត់មានចំណេះដឹងច្បាស់លាស់លើបញ្ហានេះ។
លោក ជួប រតនា បាននិយាយថា៖ “ការបណ្តុះបណ្តាលលើជំនាញទេសចរណ៍ពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា ព្រោះនៅពេលដែលនិស្សិត និងយុវជនកម្ពុជាចាប់យកជំនាញនេះច្រើនជាអាជីព យើងនឹងអាចមានធនធានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងធ្វើការប្រកួតប្រជែងជាមួយបណ្តាប្រទេសនានាបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព”។
គ្រូបណ្តុះបណ្តាលខាងលើបានលើកទឹកចិត្តឱ្យយុវជន និងប្រជាជនកម្ពុជាងាកចំណាប់អារម្មណ៍មកសិក្សា ឬជ្រើសរើសផ្នែកទេសចរណ៍ជាអាជីពដើម្បីអភិវឌ្ឍសមត្ថភាព និងជីវភាពរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែប្រសើរ និងដើម្បីចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍសង្គមឱ្យមានធនធានមនុស្សសម្បូរបែបប្រកបដោយសមត្ថភាពខ្ពស់៕
