បច្ចុប្បន្ននេះ រចនាសម្ព័ន្ធនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិកាន់តែមានទំនើបកម្ម និងបានផ្លាស់ប្តូរពីប្រទេសពឹងផ្អែកលើវិស័យកសិកម្ម ទៅជាប្រទេសពឹងផ្អែកលើវិស័យឧស្សាហកម្មដែលនេះ គឺជាដំណើរនៃការកសាងជាតិរយៈពេលជិតពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ដែលកម្ពុជាសម្រេចបាននូវសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ប្រមាណ7.7% បើគិតពីឆ្នាំ2000 ដល់ឆ្នាំ2017។ នេះបើតាមការថ្លែងរបស់លោក វង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-កូរ៉េ (CKCC)។
លោកបានបញ្ជាក់់ថា ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យទំហំនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស) GDP គិតតាមថ្លៃបច្ចុប្បន្ន មានការកើនឡើងប្រមាណ 6ដង។ ពោលគឺ ពីប្រមាណតែជាង 3ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ2000 ឡើងដល់ប្រមាណជាង 24ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ2018។
លោក វិស្សុត បានថ្លែងថា ប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាជនម្នាក់ធៀបនឹង ផ.ស.ស(GDP) បានកើនឡើងប្រមាណ 5ដង ពោលគឺ ពីប្រមាណតែ 288ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ2000 ឡើងដល់ 1,563ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ2018 ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបនៅឆ្នាំ2015កន្លងទៅ។ ក្រៅពីការសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ហើយ កម្ពុជាក៏មានស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចដ៏ល្អប្រសើរផងដែរ។ ជាក់ស្តែង អត្រាអតិផរណាមានកម្រិតទាប គឺក្នុងរង្វង់ 3.0% និងអត្រាប្តូរប្រាក់ក្នុងកម្រិត4,037រៀល/ដុល្លារ ដែលធ្វើឱ្យមានកំណើននៃចំណូលពិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបានបន្តថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មក៏មានការកើនឡើងពីប្រមាណតែជាង 3ប៊ីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ2000 ឡើងដល់ប្រមាណជាង 28ប៊ីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ2018 ក្នុងខណៈដែលដំណើរការនៃការធ្វើពិពិធកម្មក្នុងការនាំចេញ ទាំងលើមុខទំនិញ និងទាំងទីផ្សារនាំចេញកាន់តែមានសម្ទុះល្អជាលំដាប់។
ទុនបម្រុងអន្តរជាតិក៏មានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់គួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ក្នុងខណៈដែលប្រាក់បញ្ញើធនាគារនៅបន្តរក្សាទំហំធៀបនឹងផ.ស.ស (GDP)ដែលឆ្លុះបញ្ចំងឱ្យឃើញពីការកើនឡើងនូវទំនុកចិត្តលើវិស័យធនាគារ។
លោក វង្សី វិស្សុតបានពន្យល់ដូច្នេះថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបន្តរក្សាកំណើនខ្ពស់ ប៉ុន្តែតម្រូវឱ្យមានការពន្លឿនលើការកែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ។ បើយើងមើលពីរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ឃើញថាវិស័យកសិកម្មនៅឆ្នាំ2000 មាននៅក្នុងចំណែកនៃផ.ស.សដល់ទៅ 36% ឥឡូវនៅសល់តែ 23%ប៉ុណ្ណោះ។ តែយើងមានកំណើនលើវិស័យឧស្សាហកម្មដែលពីមុនមានតែ 23%នៃផ.ស.ស ឥឡូវកើនដល់ 31% គឺមិនទាន់ដល់រយៈពេលរំពឹងទុកឆ្នាំ2025ផង ត្រឹមតែឆ្នាំ2017ប៉ុណ្ណោះ សេដ្ឋកិច្ចយើងអាចសម្រេចបាន។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ “នេះបញ្ជាក់ថា ប្រទេសយើងលែងពឹងទៅលើវិស័យកសិកម្មហើយ គឺពឹងទៅលើឧស្សាហកម្មច្រើនជាង។ មានន័យថា វិស័យកសិកម្មជាវិស័យដែលមានផលិតភាពទាប ព្រោះយើងឃើញថា ចំណែកកសិកម្មក្នុងសេដ្ឋកិច្ចនៃ GDP មាន23% តែប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មដល់ទៅ42%។ រីឯវិស័យឧស្សាហកម្មវិញ មាន31%នៃផ.ស.ស កម្លាំងពលកម្មត្រឹមតែ 25% តែមានផលិតភាពខ្ពស់។ ប្រទេសយើងកាលណាវិស័យឧស្សាហកម្មកាន់តែរីកចម្រើនខ្លាំង ផលិតភាពយើងកាន់តែខ្ពស់ធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែល្អ។ លោកបន្តថា៖ “ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបន្តរក្សាកំណើនខ្ពស់7% ទ្រទ្រង់មកដល់សព្វថ្ងៃក៏ដោយសារតែវិស័យឧស្សាហកម្មដឹកមុខដែរ។ ចំណែកវិស័យកសិកម្មពិតមែនតែរួមតូចក្នុងចំណែកនៃសេដ្ឋកិច្ចមែន តែទំហំនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍធំ ព្រោះតែវិស័យឧស្សាហកម្មកើនលឿនជាង ហើយផលិតភាពវាក៏ខ្ពស់ជាងដែរ ទើបយើងឃើញវិស័យកសិកម្មមានល្បឿនយឺតដូច្នេះ។
លោកបណ្ឌិត ចាប សុថារិទ្ធ សេដ្ឋវិទូ និងជាក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងសន្តិភាព(CICP)បានបញ្ជាក់ប្រាប់តាមទូរស័ព្ទថា៖ “តាមពិតទៅ ទោះជាប្រទេសយើងមានលក្ខខណ្ឌអំណោយផលទៅខាងឧស្សាហកម្មច្រើនទៅថ្ងៃអនាគតក៏ដោយ ក៏យើងមិនអាចចោលវិស័យកសិកម្មបានដែរ ព្រោះវាជាស្នូលនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចដែលយើងមិនអាចបោះបង់ចោលបានទេ។ ទោះបីជាកាលពីជាង 10ឆ្នាំមុនវិស័យកសិកម្មមាននៅក្នុងចំណែកនៃផ.ស.សដល់ទៅ 36%ឥឡូវនៅសល់តែ 23%ក៏ដោយ។ ចំពោះវិស័យកសិកម្មដែលយើងឃើញថា មានចំណែកក្នុងផ.ស.សតូចនោះ តែបើគិតពីទំហំវិញ គឺមានទំហំធំ គ្រាន់តែវាមានកំណើនយឺតដូច្នេះយើងត្រូវធ្វើការអភិវឌ្ឍវិស័យចម្រុះផ្សេងៗទៀតផងដែរ។
លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា តែយើងក៏ទទួលស្គាល់ថា មានកំណើនទៅលើវិស័យ2 មែន គឺសេវាកម្ម និងឧស្សាហកម្មដែលកំណើននេះជានិន្នាការសកល។ តែការកើនឡើងជានិន្នាការសកលវាមិនមានអ្វីប្លែកទេពីព្រោះគ្រប់ប្រទេសលើសកលលោកក៏គេធ្វើការអភិវឌ្ឍប្រទេសដូច្នេះដែរ ហើយនេះជារឿងត្រឹមត្រូវដោយសារតែគេមិនអាចពឹងផ្អែកលើវិស័យកសិកម្មតែមួយមុខបានទេ។
យោងតាមប្រព័ន្ធទិន្នន័យស្ដីពីហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការដែលបានកែសម្រួលឱ្យស្របតាម អាទិភាពនៃគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍វិស័យឧស្សាហកម្ម ធនធាន 144លានដុល្លារស្មើនឹង13%នៃហិរញ្ញប្បទានសរុបក្នុងឆ្នាំ2017 ត្រូវបានផ្តល់សម្រាប់គាំទ្រគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍វិស័យឧស្សាហកម្ម។សម្រាប់រយៈពេល5ឆ្នាំ (ឆ្នាំ2014-2018) ហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការដែលបានគាំទ្រគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍វិស័យឧស្សាហកម្មបានកើនដល់ 697លានដុល្លារ គិតជាមធ្យម 139លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ៕
