វិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជាមានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដែលការរីកចម្រើននៃវិស័យនេះបានរួមចំណែកធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចជារួមនៅកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន។ “យើងមានមោទនភាពចំពោះវិស័យកសិកម្មរបស់យើងដែលក្នុងឆ្នាំ 2017 – 2018 នេះទទួលបានលទ្ធផលល្អប្រសើរដែលក្នុងនោះលទ្ធផលស្រូវសរុបប្រមាណ 10លាន 5ម៉ឺន 2ពាន់តោន កើនឡើង 5.7% និងមានអតិរេកស្រូវជាង 5លាន 5សែន 6ម៉ឺនតោន និងវារីវប្បកម្មកើនឡើងប្រមាណ20% ធៀបនឹងឆ្នាំមុន ដែលនេះជាជោគជ័យមួយដ៏ធំសម្រាប់កម្ពុជា។ នេះជាប្រសាសន៍របស់ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាលើវិស័យកសិកម្ម។
ជាមួយនឹងមោទនភាពនេះ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និងនេសាទ (CADI) បានផ្តល់នូវពូជស្រូវថ្មីដ៏ល្អមួយប្រភេទឈ្មោះ “ផ្កាមាលតី”សម្រាប់ចែកចាយបន្តទៅដល់កសិករដើម្បីយកទៅដាំសាកល្បងនៅក្នុងរដូវវស្សាឆ្នាំនេះដើម្បីធ្វើការប្រៀបធៀបទិន្នផលជាមួយពូជស្រូវផ្សេងទៀតនាពេលអនាគត។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជាបានអះអាងថា មន្ត្រីជំនាញរបស់ក្រសួងគ្រោងនឹងចុះទៅផ្សព្វផ្សាយពីប្រភេទពូជស្រូវផ្កាមាលតីនេះជូនដល់ប្រជាកសិករនាចុងខែឧសភានេះដើម្បីបង្ហាញពីបច្ចេកទេសដាំដុះ និងអត្ថប្រយោជន៍ពីប្រភេទពូជស្រូវដែលទើបនឹងរកឃើញនេះ។
លោកបណ្ឌិត អ៊ុក ម៉ាការា ប្រធានវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា តាមគម្រោងក្នុងឆ្នាំ 2018នេះ ក្រសួងកសិកម្មនឹងផ្តល់ពូជស្រូវថ្មីប្រភេទផ្កាមាលតីនេះជូនកសិករសម្រាប់ធ្វើការដាំដុះសាកល្បងចំនួន 50គ្រួសារតាមរយៈស្រែបង្ហាញជាង 50ហិកតា ប៉ុន្តែប្រសិនបើកសិករណាចាប់អារម្មណ៍ចង់ដាំដុះពូជស្រូវប្រភេទថ្មីនេះ អាចមកទាក់ទងនៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា ឬតាមមន្ទីរកសិកម្មនៅតាមបណ្តាខេត្តនានាបាន។
លោកបណ្ឌិតបានបន្តថា ពូជស្រូវផ្កាមាលតីដែលបង្កាត់បញ្ចូលគ្នារវាងស្រូវផ្ការំដួល និងខា3 នេះ ជាពូជស្រូវក្រអូបប្រណីតដែលធន់ជាមធ្យមនឹងភាពរាំងស្ងួត ទឹកជំនន់ និងការដួលដើម ព្រមទាំងទទួលបានបរិមាណទិន្នផលខ្ពស់ពីជាង 3តោន ទៅដល់ 6តោនក្នុងមួយហិកតា ទៅតាមប្រភេទដី ឬទឹកគ្រប់គ្រាន់។ លោកបណ្ឌិតបានពន្យល់ថា ពូជស្រូវថ្មីនេះមានក្លិនក្រអូបឈ្ងុយដូចផ្ការំដួល ហើយគ្រាប់អង្កររលោងភ្លឺដែលគេរំពឹងថា នឹងទទួលបានតម្រូវការទីផ្សារខ្ពស់ផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ2017 ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវកសិកម្មបានចាប់ផ្តើមធ្វើការពិសោធស្រាវជ្រាវដើម្បីបន្សុទ្ធពូជស្រូវថ្មី អម្បូរពូជស្រូវសែនក្រអូបដែលឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក និងការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស។ ក្រុមកសិករចំនួន 28សហគមន៍នៅទូទាំងប្រទេសបានចាប់ផ្តើមសាបពូជស្រូវថ្មីនៅលើដីស្រែរបស់ខ្លួនដើម្បីពិសោធជាបឋមនូវសែស្រឡាយស្រូវសែនក្រអូបចំនួន 3ពូជ បន្ទាប់ពីវិទ្យាស្ថានខាងលើបានសម្រិតសម្រាំងជាង 2ឆ្នាំរួចមក។ វាជាប្រភេទស្រូវដែលមិនប្រកាន់រដូវដាំដុះឡើយ ដោយប្រជាកសិករអាចធ្វើការដាំដុះបាន2 ទៅ3ដងក្នុង 1ឆ្នាំ និងទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ចន្លោះពី 5.5 ទៅ 6តោនក្នុង 1ហិកតា។ ពូជស្រូវសែស្រឡាយថ្មីសែនក្រអូបនេះអាចនឹងទទួលផលនៅចុងឆ្នាំ 2018ខាងមុខ ហើយវាអាចជាប្រភេទស្រូវថ្មីមួយដែលមានតម្រូវការខ្ពស់ក្នុងទីផ្សារ។
នៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ មានពូជស្រូវសំខាន់ៗដែលកសិករកំពុងដាំដុះរហូតដល់ជាង 500ពូជខុសៗគ្នា ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះពូជស្រូវផ្ការំដួល ជាប្រភេទពូជដែលកសិករពេញនិយមដាំច្រើនជាងគេ ព្រោះវាមានគុណភាពល្អ ក្រអូបឈ្ងុយឆ្ងាញ់ គ្រាប់រលូន ដែលបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ1 ជាអង្ករល្អបំផុតនៅលើពិភពលោក។ តែជាអកុសលចំណាត់ថ្នាក់លេខ1 របស់អង្ករកម្ពុជាបានត្រូវបាត់បង់ដោយអ្នកជំនាញមិនទាន់រកមូលហេតុឃើញនៅឡើយ តែជំនួសមកវិញនូវស្រូវពូជថ្មីៗដែលកំពុងតែស្វែងរកការគាំទ្រ និងទីផ្សារ។
ដោយឡែកនៅដើមខែឧសភានេះ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់និងនេសាទបានឱ្យដឹងថា កម្ពុជាមានបំណងយកពូជស្រូវមួយប្រភេទទៀត គឺស្រូវគ្រាប់កន្តុល (TropicalJaponica) មកដាំនៅក្នុងប្រទេស ក្រោយពីបានពិសោធហើយឃើញថា ពូជស្រូវប្រភេទនេះអំណោយផលជាមួយនឹងដី និងអាកាសធាតុនៅកម្ពុជា។ ថ្លែងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ និងផ្សព្វផ្សាយគម្រោងវិនិយោគដាំដំណាំស្រូវប្រភេទគ្រាប់កន្តុលនៅកម្ពុជា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មបានបញ្ជាក់ថា ពូជស្រូវគ្រាប់កន្តុលតំបន់ត្រូពិក (Japonica) នេះត្រូវបានធ្វើការពិសោធលើការដាំដុះនៅក្នងទឹកដីខេត្តកំពង់ស្ពឺរួចហើយ ឃើញថាទទួលបានទិន្នផលស្រូវខ្ពស់ប្រមាណពី 5 ទៅ 6តោនក្នុង 1ហិកតា។
លោកមានប្រសាសន៍ថា គម្រោងវិនិយោគលើដំណាំស្រូវមួយនេះ មានផែនការសហការជាមួយកសិករដើម្បីដាំដុះលើផ្ទៃដី 20ម៉ឺនហិកតាក្នុងគោលបំណងបង្កើនទិន្នផលស្រូវសម្រាប់ផលិតអង្ករនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចិនដែលមានតម្រូវការលើអង្ករប្រភេទនេះខ្ពស់។ លោកបានបន្តថា មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវពូជស្រូវ និងកែច្នៃអង្ករទំនើបហ៊ូណាន ពីប្រទេសចិនមានគម្រោងសាងសង់រោងចក្រ និងឃ្លាំងស្តុកស្រូវដ៏ទំនើបមួយដើម្បីកែច្នៃអង្ករប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់ស្របតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិសម្រាប់ការនាំចេញអង្ករដែលផលិតបានទៅកាន់ទីផ្សារនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី។
បើតាមការអះអាងពីវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវកសិកម្មបានឱ្យដឹងថា ចំពោះពូជស្រូវកន្តុលមកពីចិនវិញ ខាងវិទ្យាស្ថានយើងមិនធ្លាប់បានធ្វើការសាកល្បងនៅឡើយ តែខាងវិទ្យាស្ថានធ្លាប់បានអះអាងពីពូជស្រូវផ្កាមាលតី ជាពូជដែលបង្កាត់ចេញពីពូជផ្ការំដួលដោយធ្វើឱ្យមានភាពធន់ទ្រាំនឹងភាពរីងស្ងួត និងដួលដើម ហើយមានគុណភាពអង្ករល្អដូចផ្ការំដួល ដូច្នេះចំពោះទីផ្សារវិញ គឺច្បាស់ជាមិនមានបញ្ហាទេ។
ខាងវិទ្យាស្ថានក៏បានឱ្យដឹងដែរថា៖ “ពូជស្រូវផ្កាមាលតីនេះ មិនទាន់ចែកចាយជូនកសិករទេក្នុងឆ្នាំនេះ ព្រោះកំពុងពង្រីកគ្រាប់ពូជសម្រាប់ផ្សព្វផ្សាយឆ្នាំក្រោយ ក៏ប៉ុន្តែកសិករមួយចំនួននៅខេត្តតាកែវ ព្រៃវែង និងពោធិ៍សាត់ដែលសាកល្បងកាលពីឆ្នាំទៅគាត់អាចពង្រីកការដាំដុះបាន។
បើយោងតាមការបញ្ជាក់ពីអ្នកជំនាញកសិកម្ម អង្គការ សេដាក បានឱ្យដឹងថា ចំពោះពូជស្រូវកន្តុល (TropicalJaponica) នេះ ជាពូជត្រូវការត្រជាក់ ជាពូជស្រូវស្រាលដែលអាចទទួលបានទិន្នផលពី 7-8តោនក្នុង1ហិកតា។ ការនាំមកកម្ពុជាគឺ គេចង់បានការពង្រីកទីផ្សារទៅកាន់ប្រទេសក្នុងតំបន់។ សេដាក ក៏ធ្លាប់បានដឹងពីការសាកល្បងពូជស្រូវកន្តុលនេះនៅខេត្តបាត់ដំបងដែរ តែកាលនោះមិនទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ទេ គឺបានត្រឹមតែ3 ទៅ 3,5ប៉ុណ្ណោះក្នុង 1ហិកតា។
លោក សម វិទូ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ សេដាក បានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថា ប្រសិនបើពូជស្រូវថ្មីគឺពូជស្រូវផ្កាមាលតី និងពូជស្រូវកន្តុលទាំងពីរនេះប្រជែងគ្នាក្នុងទីផ្សារ លោកយល់ថា ការដណ្តើមទីផ្សារគេត្រូវការមើលទៅលើខ្នាត ទំហំ ក្លិន រសជាតិហើយពូជទាំងពីរនេះជាពូជថ្មី ត្រូវការបង្ហាញឱ្យមជ្ឈដ្ឋានអ្នកប្រើប្រាស់ឱ្យគេបានស្គាល់សិន។
ចំពោះពូជស្រូវផ្កាមាលតីត្រូវការឱ្យមជ្ឈដ្ឋានអ្នកប្រើប្រាស់ស្គាល់ពីគុណភាពសិនថា តើអាចមានគុណតម្លៃដូចប្រភេទស្រូវល្បីចាស់ៗ ដូចជាផ្កាម្លិះ រំដួល រំដេងដែរឬទេ? ព្រោះពូជទាំងនោះពុំទាន់ដណ្តើមទីផ្សារបាននៅឡើយ។
លោកពន្យល់ថា បើប្រៀបធៀបទៅ រសជាតិនៃអង្កររបស់ពូជស្រូវពូជទាំងពីរនេះ ខុសគ្នាតែបន្តិចទេ ដោយផ្កាមាលតីមានភាពរឹងជាង ខុសពីពូជស្រូវកន្តុលដែលមានភាពទន់ជាង តែបើដាក់លក់ក្នុងទីផ្សារពូជស្រូវកន្តុលអាចថ្លៃជាង ព្រោះទាក់ទងទៅនឹងការផលិត ដោយសារសីតុណ្ហភាពមិនអាចដូចពូជក្នុងស្រុកទេ។ ម្យ៉ាងការផលិតមានតម្លៃថ្លៃ ទិន្នផលវិញក៏មិនទាន់ខ្ពស់់។ លោកបន្តថា សូម្បីតែម៉ាស៊ីនកិនស្រូវក៏គេមានលក្ខណៈផ្សេងដោយឡែកដែរ មិនអាចប្រើម៉ាស៊ីនកិនស្រូវក្នុងស្រុកបានទេ។
ដូច្នេះបើចំណាយក្នុងការផលិតខ្ពស់ តម្លៃលក់ក៏ខ្ពស់ដែរ។ តែបើគេដាំពូជស្រូវកន្តុលនេះបានក្នុងទិន្នផលល្អ វេចខ្ចប់ក្នុងលក្ខណៈមួយដែលតម្រូវតាមផ្សារទំនើប មិនមែនទីផ្សារសាមញ្ញនោះ គេអាចនាំចេញទៅប្រទេសជិតខាងក្នុងតំបន់បាន៕