បន្ទាប់ពីបានឆ្លងកាត់ពីប្រទេសមានចំណូលទាប មកជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងប្រែក្លាយខ្លួនជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅត្រឹមឆ្នាំ2030ខាងមុខ។ តើមានកត្តាសំខាន់ៗជាអាទិភាពអ្វីខ្លះដែលនឹងរុញច្រានឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នេះ?
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលធុរកិច្ចមហាអនុតំបន់មេគង្គនៅសាលសន្និសីទជាតិ (NCC) ប្រទេសវៀតណាមដែលរៀបចំឡើងដោយធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ធនាគារពិភពលោក និងសភាពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសមហាអនុតំបន់មេគង្គកាលពីពេលកន្លងទៅនេះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ដ្រីហ៊ុន សែន បានលើកឡើងពីការងារអាទិភាពចំនួន3 ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបាន និងកំពុងយកចិត្តទុកដាក់សំដៅប្រែក្លាយកម្ពុជាឱ្យទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ នៅឆ្នាំ2030 ដែលការងារអាទិភាពទាំង3 នោះរួមមាន៖ ទី1. កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ដ ជាពិសេសផ្ដោតលើការអភិវឌ្ឍរបៀងសេដ្ឋកិច្ច សំដៅតភ្ជាប់ប៉ូលសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក និងតំបន់ ដោយប្រកាន់យកនូវអភិក្រមនៃអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនពហុមុខ។
ទី2. អភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្នែកទន់ តាមរយៈធ្វើឱ្យប្រសើរនូវប្រព័ន្ធឡូជីស្ទិក និងសេវាកម្ម ដើម្បីប្រែក្លាយកម្ពុជាទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលឡូជីស្ទិកនៃមហាអនុតំបន់មេគង្គ ដោយបន្ដជំរុញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងការអនុវត្ដកិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់ព្រំដែន។ ទី3. ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សតាមរយៈការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយវិស័យឯកជន ជាពិសេសផ្ដោតលើកម្មវិធីសិក្សាអប់រំ ផ្នែកវិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និងគណិតវិទ្យា និងកម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ។
ជាមួយគ្នានេះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកំពុងមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ដែលបានងើបឡើងនៅឆ្នាំ2017 និងបន្ដកើនឡើងថែមទៀតនៅឆ្នាំ2018 និងឆ្នាំ2019។ ស្របគ្នានេះ សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសមហាតំបន់មេគង្គក៏មានសម្ទុះគួរជាទីមោទនៈ ក៏ប៉ុន្ដែលទ្ធភាពកំណើននៃអតិផរណា និងអត្រាការប្រាក់ដែលបណ្ដាលមកពីកំណើនតម្រូវការ និងទំនោរគាំពារសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសមួយចំនួនកំពុងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសផងដែរ។
បញ្ហានេះប្រទេសមហាអនុតំបន់មេគង្គចាំបាច់ត្រូវបង្កើនល្បឿននៃសមាហរណកម្ម និងការតភ្ជាប់តំបន់ដោយផ្ដោតលើវិស័យអាទិភាពមួយចំនួនបន្ថែមទៀត ដូចជាវិស័យហរិញ្ញវត្ថុ ពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក និងការអភិវឌ្ឍទីក្រុងនៅតាមតំបន់ជាប់ព្រំដែន។ ការពង្រឹងវិសាលភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ កិច្ចការរបស់យើងនឹងផ្ដល់នូវលំហូរសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ក្នុងពេលអនាគតតាមរយៈការតភ្ជាប់ក្របខ័ណ្ឌមហាអនុតំបន់មេគង្គ និងតាមរយៈកាលានុវត្ដភាពពីគំនិតផ្ដួចផ្ដើមតំបន់ផ្សេងទៀត។
ជាមួយគ្នានេះដែរ សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានទាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហាប្រឈមមុខមួយចំនួនដែលទាមទារឱ្យមានការគិតគូរ និងដោះស្រាយរួមមាន៖
1.ការមិនទាន់ទាញយកប្រយោជន៍អស់ពីសក្ដានុពលដែលមាននៅតាមរបៀងសេដ្ឋកិច្ចដ៏រស់រវើករបស់មហាអនុតំបន់មេគង្គ។
2.បញ្ហាប្រឈមនៃកំណើននគរូបនីយកម្ម ដោយសារការអភិវឌ្ឍដ៏ឆាប់រហ័សនៅក្នុងតំបន់។
3.ការកកស្ទះនៅតាមច្រកព្រំដែន ដែលបណ្ដាលមកពីសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម និងធុរកិច្ច។
4.ប្រព័ន្ធហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងកិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្មបច្ចុប្បន្ននៅមិនទាន់ឆ្លើយតបបានទៅនឹងកំណើននៃតម្រូវការ។
5.ការបន្ដពឹងផ្អែកទៅលើធនធានធម្មជាតិ និងកម្លាំងពលកម្មមានតម្លៃទាបក្នុងការទាក់ទាញការវិនិយោគ និងធុរកិច្ច និងមិនអាចរក្សាបានឡើយនូវកំណើនប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន។
គួរបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានឆ្លងផុតពីប្រទេសមានចំណូលទាបទៅជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ2015 ព្រមទាំងត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “ខ្លាសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ី” នៅឆ្នាំ2016។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះបានបង្កើតការងារជាច្រើនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលឆ្លុះបញ្ចាំងដោយធនាគារពិភពលោកដែលបង្ហាញថា ភាពគ្មានការងារធ្វើនៅប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្នុងអត្រា 0.3% និងភាពក្រីក្រតោកយ៉ាកត្រូវបានលុបចោលទាំងស្រុងកាលពីឆ្នាំ2017។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក៏មានការកើនឡើងផងដែរ ដោយផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប(GDP) ក្នុងមនុស្សម្នាក់កើនពី 1,042ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ2013 ដល់ប្រមាណ 1,427ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ2017 និង1,563 ដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ2018នេះ៕
