អ្វីទៅជាជំងឺមហារីកស្បូន? មហារីកស្បូន គឺជាដុំសាច់មហារីកមួយ ដែលអាចបណ្តាលឱ្យស្លាប់ក្រពេញស្បូន និងអាចកើតមានលើមនុស្សគ្រប់វ័យទាំងអស់ ជាពិសេសកើតមានចំពោះស្ត្រីដែលមានអាយុចាប់ពី50ឆ្នាំឡើងទៅ។ ជំងឺប្រភេទនេះវាបង្កឡើងដោយមេរោគម្យ៉ាងឈ្មោះថា Human papillomavirus (HPV) និងអាចឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតបានតាមរយៈការរួមភេទ និងការប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់រវាងស្បែក និងស្បែកប្រដាប់ភេទ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតវាក៏អាចកើតមានចំពោះស្ត្រីដែលសកម្មក្នុងការរួមភេទផងដែរ។
រោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកស្បូន
ចំពោះរោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកស្បូននៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ឬដំណាក់កាលស្រួចស្រាវ មិនបានបង្ហាញឱ្យអ្នកជំងឺបានឃើញនោះឡើយ។ ដោយឡែកនៅក្នុងដំណាក់កាលបន្ទាប់វាអាចស្ដែងឱ្យដឹងតាមរយៈ ៖
• ប្រដាប់ភេទស្ត្រីមានឈាម
នេះគឺជារោគសញ្ញាមហារីកស្បូនដែលតែងតែជួបប្រទះ និងកើតឡើងមុនគេបំផុត ដែលក្នុងនោះមានការចេញឈាមមិនត្រូវតាមក្បូន(មិនត្រឹមត្រូវតាមវដ្តរដូវ) ជួនច្រើន ជួនតិច អាចមុន ឬក្រោយចន្លោះពេលមានរដូវ។ ក្នុងករណី
ស្រី្តដែលកើតមានជំងឺមហារីកស្បូន តែងតែមានឈាមធ្លាក់មកជាប្រចាំតាមទ្វារមាស និងមានអាការឈឺស្ទេញៗក្នុងពោះ (ពីលើថ្ងាសនៃប្រដាប់ភេទ) ឬតែងតែរងការឈឺចាប់នៅពេលរួមភេទសម្ពន្ធ។ នៅមានលក្ខណៈសំគាល់ផ្សេងទៀតដែលបង្ហាញឱ្យឃើញពីរូបភាពនៃជំងឺ ដោយសារតែស្ត្រីជាអ្នកកើតជំងឺ មានអាការអស់កម្លាំងរកកល់ចង់ក្អួតចង្អោរ បរិភោគអាហារលែងដឹងពីរសជាតិ និងស្រកទម្ងន់។ ជួនមានពេលខ្លះអាចកើតអាការទល់លាមក ឬឈឺឆ្អឹងខ្នង និងចុករោយចង្កះជាញឹកញាប់។
• ប្រដាប់ភេទស្ត្រីហៀរទឹករងៃ
មហារីកស្បូនមានទឹករងៃ ដំបៅ រលួយអាចបណ្តាលឱ្យហូរចេញមកក្រៅតាមទ្វារមាសនៅពេលបត់ជើងតូច។ ការហូរទឹករងៃចេញមកក្រៅនេះអាចធុំក្លិន លាយឡំដោយឈាម ឬមានខ្ទុះដែលមានក្លិនស្អុយផងដែរ។
• ឈឺចុកចាប់
ភាគច្រើនតែងកើតឡើងលើអ្នកជំងឺក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយ ដោយសារមហារីកមានសំពាធលើសតិអារម្មណ៍ក៏បណ្តាលឱ្យឈឺចុកចាប់នៅផ្នែកទ្រនុងឆ្អឹងចង្កេះផ្នែកខាងក្រោមពោះថែមទាំងរាលដាលដល់ផ្នែកជើងថែមទៀតផង។
• អ្នកជំងឺដំណាក់កាលចុងក្រោយ
អាចប៉ះពាល់ទៅដល់ផ្នែកខាងក្រោមនៃពោះដោយសារភាពរីកធំនៃស្បូន ហើយថែមទាំងអាចបណ្តាលឱ្យឈឺហើមអវៈយវៈខាងក្រោម និងអាចលេចចេញនូវអាការកង្វះឈាមក្រហម ស្គមស្គាំងគ្រុនក្តៅ អាការរីងរៃ និងអាការហេវហត់ជាដើម។
វិធីបង្ការជំងឺមហារីកស្បូន
• ចាក់ថ្នាំបង្ការ ឬវា៉ក់សាំងការពារមហារីកមាត់ស្បូន
ជាទូរទៅជំងឺមហារីកស្បូនអាចកើតមានចំពោះស្ត្រីក្នុងវ័យរួមភេទសកម្ម មិនមែនកើតតែចំពោះស្ត្រីវ័យ ចំណាស់នោះទេ ពោលគឺ ប្រមាណ80%នៃស្រ្តីសុទ្ធតែអាចឆ្លងមេរោគ HPV ក្នុងជីវិតពួកគេដែលក្នុងចំណោមស្រ្តីទាំងនោះមានមួយចំនួនតូចអាចជម្រុះ HPV បានដោយឯកឯងប៉ុន្តែស្ត្រីមួយចំនួនទៀតមិនអាចជម្រុះមេរោគនេះបានឡើយ ហើយអាចវិវឌ្ឍទៅជាជំងឺមហារីកស្បូនថែមទៀត។ គ្រូពេទ្យអាចចាក់វ៉ាក់សាំងលើក្មេងស្រីចាប់ពីអាយុ9ឆ្នាំឡើងទៅ និងត្រូវចាក់គ្រប់ចំនួន3ដងត្រឹមរយៈពេល6ខែជាមួយ នឹងការពិនិត្យមើលមាត់ស្បូនរបស់នារី។
• ការពិនិត្យមាត់ស្បូនឱ្យបានទៀងទាត់
ដោយឡែក ចំពោះការពិនិត្យមើលសុខភាពមាត់ស្បូនរបស់នារី ដោយប្រើសារធាតុជូរ(VIA) គឺដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពបម្រែបម្រួលមិនធម្មតារបស់កោសិកាមាត់ស្បូន ក៏ដូចជាការពិនិត្យមើលដោយការបៀកយកកោសិកាមាត់ស្បូន(Pap Smear) ទៅពិនិត្យ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីបម្រែបម្រួលមិនធម្មតារបស់កោសិកាមាត់ស្បូន៕
