ដំណាំត្រឡាច គឺជាប្រភេទដំណាំវារលើដីក៏បាន ឡើងទ្រើងក៏បាន ដែលកសិករខ្មែរនិយមចូលចិត្តដាំ និងយកទៅធ្វើជាបន្លែស្លស្លុក។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង ដោយសារតែត្រឡាច វាមានភាពងាយស្រួលក្នុងការដាំដុះ លូតលាស់លឿន ធន់ទ្រាំនឹងសីតុណ្ហភាព ព្រមទាំងងាយស្រួលក្នុងថែទាំ ហុចផលក្នុងរយៈពេលខ្លីតែពី 30ទៅ 45ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះដែលបច្ចុប្បន្ន ដំណាំនេះមានតម្រូវការនៅលើទីផ្សារជាប្រចាំ និងអាចលក់បានដោយងាយស្រួល។
សហគមន៍កសិករនៅភូមិក្រសាំងពុល ឃុំស្វាយ ស្រុកសាមគ្គីមានជ័យ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អ្នកស្រី ស៊ុន ស្រីពៅ ជាប្រធានសហគមន៍ បានផ្តល់បទសម្ភាសដល់កាសែត ឡារ៉ែន ពាណិជ្ជ អំពីការដាំដំណាំត្រឡាចថា៖ “គ្រួសារខ្ញុំ និងកសិករក្នុងសហគមន៍បានចាប់ផ្តើមប្រកបរបរដាំត្រឡាចរយៈពេល 10ឆ្នាំមកហើយ ដែលមានទាំងអស់ 18ក្រុម ស្មើនឹង 93គ្រួសារ ដាំដុះលើផ្ទៃដីប្រមាណ 8ហិកតាដែលមានដំណាំរួមផ្សំផ្សេងទៀត ដូចជាត្រសក់ សណ្តែកកួរ។ល។ ដោយឡែកសម្រាប់ដំណាំត្រឡាច យើងមានផ្ទៃដីដាំដុះចំនួន 3ហិកតា”។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា សម្រាប់បចេ្ចកទេសដាំដុះ គេអាចដាំត្រឡាចបានគ្រប់រដូវ តែការជ្រើសរើសរដូវដាំដុះ មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។ ដោយសារតែការដាំដុះនៅរដូវក្តៅ វាមានបញ្ហាច្រើន ដែលប្រឈម ដូចជាកត្តាសត្វល្អិត បាក់តេរី វីរុស និងពពួកផ្សិត ជាដើម។ រដូវកាលសមស្រប សម្រាប់ដំណាំត្រឡាច គឺរដូវប្រាំង ចាប់ពីខែវិច្ឆិកា ដល់ខែមករា និងកុម្ភៈ នៅតំបន់ទំនាប។ រដូវវស្សា ចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលា នៅតំបន់ខ្ពង់រាប។
អ្នកស្រីបន្តថា សម្រាប់ការដាំដំណាំត្រឡាចនេះមុននឹងដាំគែត្រូវភ្ជួរដីជាមុន ដោយត្រូវធ្វើ 2 ទៅ 3ដង ហើយការភ្ជួរលើកទី1 មុននឹងភ្ជួរ គេត្រូវបាញ់ថ្នាំកម្ចាត់ស្មៅ និងបន្ទាប់ពីភ្ជួរហើយ គេទុកដីចោលហាលថ្ងៃរយៈពេលពី 3 ទៅ 7ថ្ងៃ ដើម្បីឱ្យស្មៅងាប់។
ឯការភ្ជួរលើកទី2 បន្ទាប់ពីភ្ជួររួច គេត្រូវរាស់ដីឱ្យរាបស្មើ បន្ទាប់មកកាប់រណ្ដៅ ទំហំ 4តឹក 4ជ្រុង និងជម្រៅពី 2តឹកទៅ 3តឹក គម្លាតពី 1គុម្ព ទៅ 1គុម្ពប្រវែង1ម៉ែត្រ។ បើយើងដាំនៅខែប្រាំង ត្រូវយកកម្ទេចកម្ទីសំរាមដុតដាក់ក្នុងរណ្តៅ តែបើ នៅខែវស្សាត្រូវបាចកំបោរសក្នុងរណ្តៅមុនពេលដាំ។
ចំពោះការរៀបចំគ្រាប់ពូជសម្រាប់ដាំ គឺគេត្រូវជ្រើសរើសពូជណាល្អ ដែលគ្មានជំងឺដើម្បីធ្វើការដាំដុះដោយត្រូវយកគ្រាប់ត្រឡាចទៅត្រាំក្នុងទឹក ពី6 ទៅ 12ម៉ោង បន្ទាប់មកយកគ្រាប់ដែលត្រាំទឹកហើយនោះទៅដាក់ដាំ ក្នុងកន្ទោងបណ្ដុះកូនជាមុនសិន ចាំដល់ពេលវាលាស់ចេញស្លឹកខ្លះ ទើបគេយកវាទៅដាក់ដាំក្នុងរណ្ដៅ។ ក្រោយពីដាំរួច យើងត្រូវអនុវត្តដំណាក់កាល 3ជំហាន៖+ ជំហានទី 1 ពេលកូនត្រឡាចដុះលូតលាស់បាន 7សន្លឹក យើងត្រូវក្ដិចត្រួយវាចេញម្តង ក្រោយមកយើងនឹងបានទទួលបានពន្លកត្រួយថ្មីចំនួន 3បន្ថែមទៀត។
+ជំហានទី 2 ត្រួយដែលបែកចេញនោះ នៅពេលវាលូតលាស់បានស្លឹក 7សន្លឹកយើងបន្តអនុវត្តដូចជំហានទី1 ទៀត ពេលនោះយើងនឹងបានពន្លកត្រួយថ្មីចំនួន 7បន្ថែមទៀត។
+ជំហានទី 3 យើងនៅតែបន្តអនុវត្តដូចជំហានទី1និងទី2 ដដែល ហើយពេលនោះ យើងនឹងបាន ពន្លកត្រួយថ្មីដល់ទៅ 30 ទៅ 35ខ្នែង។ ដូច្នេះ ពេលនេះវាជាដំណាក់កាល ដែលយើងត្រូវបន្ថែមជីធម្មជាតិ ដើម្បីជួយទ្រទ្រង់ការលូតលាស់របស់វា។
ការដាក់ជីនេះ យើងត្រូវដាក់នៅសងខាងចេញពីរណ្តៅត្រឡាចចម្ងាយប្រមាណ 30 ទៅ 50 សង់ទីម៉ែត្រ មានដូចជាជីកំប៉ុស លាមកសត្វ និងកម្ទេចស្លឹកឈើ និងស្រោចទឹកជាប្រចាំ ធ្វើបែបនេះត្រឡាចនឹងលូតលាស់បានល្អ មានរយៈពេលយូររហូតដល់ជាង 2ខែ ដែលអាចឱ្យវាផ្លែបានច្រើន និងយូរ និងច្រើន។ ក្រោយពីដាំបានរយៈពេល 30ទៅ 45ថ្ងៃ អាចប្រមូលផលបានហើយ។
អ្នកស្រី ពៅ បានឱ្យដឹងទៀតថា៖“ចម្ការត្រឡាច ដែលសហគមន៍ខ្ញុំមាននៅលើផ្ទៃដី 3ហិកតានេះ គឺដាំក្នុងលក្ខណៈវិលជុំ ធ្វើឱ្យទទួលបានផលជាប្រចាំជាមធ្យមពី 500-800គីឡូក្រាម ក្នុង1ថ្ងៃដែលពេលខ្លះអាចដល់ជាង 1តោនក៏មាន។ពីព្រោះបើគិតតាមបច្ចេកទេសដំណាំត្រឡាចដែលដាំក្នុង1ហិកតានឹងទទួលផលពី 10ទៅ15តោន។ ប៉ុន្តែត្រឡាចរបស់សហគមន៍ខ្ញុំដាំក្នុងលក្ខណៈជាបន្លែសុវត្ថិភាពកំណត់ទម្ងន់ត្រឹមតែ 6ខាំប៉ុណ្ណោះក្នុង 1ផ្លែ”។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ការរកទីផ្សារលក់ចេញ គឺផ្លែត្រឡាចរបស់សហគមន៍អ្នកស្រីមិនមានការលំបាកនោះទេ ដោយបច្ចុប្បន្នសហគមន៍អ្នកស្រីបានធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយវិស័យឯកជនមួយចំនួនដូចជាក្រុមហ៊ុន KOC និង REMIX ដែលបានប្រមូលទិញ និងចែកចាយទៅទីផ្សារ។ដោយឡែករឿងតម្លៃនៅលើទីផ្សារវិញ អ្នកស្រីប្រធាន បានប្រាប់កាសែត ឡារ៉ែន ពាណិជ្ជថា៖“ ត្រឡាចរបស់ខ្ញុំ អាចលក់បានតម្លៃ 1,700រៀល ទៅ2,000រៀលក្នុង 1គីឡូក្រាម(បើគិតតម្លៃសរុប2000X500=1,000,000រៀល)។
អ្នកស្រី ពៅ បានបញ្ជាក់ទៀតថា៖“បច្ចុប្បន្នត្រឡាចរបស់សហគមន៍ខ្ញុំ ត្រូវបានផ្គត់ផ្គង់ទៅឱ្យ KOC ស៊ីដាក ទីផ្សារនៅភ្នំពេញ និងទីផ្សារឧដុង្គ និងដោយសារតែវាមានតម្រូវការច្រើន ទើបយើងត្រូវការផលិតបន្ថែម ព្រោះយើងក៏មានអ្នកទទួលស្គាល់គុណភាពច្រើនដែរ ហើយផ្លែត្រឡាចរបស់យើងមានលក្ខណៈពិសេស ត្រង់មានទម្ងន់មិនលើសពី 6ខាំឡើយក្នុង 1ផ្លែ។ ជាបន្លែសុវត្ថិភាព ធ្វើឱ្យមានការបញ្ជាទិញបន្ថែមច្រើន តែសហគមន៍ខ្ញុំមិនទាន់អាចផលិតទាន់ការផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកនៅឡើយ”។
អ្នកស្រីបានប្រាប់កាសែត ឡារ៉ែន ពាណិជ្ជ ទៀតថា៖“ខ្ញុំក៏មានគោលបំណងពង្រីកការដាំដុះបន្ថែមទៀតដែរ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់តាមរយៈនៃការអនុវត្តកិច្ចសន្យាជាមួយដៃគូ ព្រោះសហគមន៍ទទួលបានព័ត៌មានអំពីតម្រូវការទីផ្សារជាក់លាក់ និងបានរៀបចំផែនការដាំដុះច្បាស់លាស់តាមការបញ្ជាទិញ។
សហគមន៍គ្រោងនឹងពង្រីកសក្តានុពលដាំដុះបន្ថែមទៀត ព្រោះយើងអាចផ្ទេរផ្ទៃដីដំណាំផ្សេងមកបង្កើនការដាំដំណាំត្រឡាចនេះវិញ ព្រោះសមាជិកសហគមន៍ កំពុងទទួលបានផលប្រយោជន៍ពិត ពីការដាំបន្លែ ធ្វើឱ្យជីវភាពយើងមានភាពប្រសើរឡើង”៕