Category: សុខភាព

  • ទទួលទានទឹកច្រើនជារៀងរាល់ថ្ងៃ អាចធ្វើឱ្យធាត់ដែរឬទេ?

    ទទួលទានទឹកច្រើនជារៀងរាល់ថ្ងៃ អាចធ្វើឱ្យធាត់ដែរឬទេ?

    ទទួលទានទឹកច្រើនធ្វើឱ្យធាត់ដែរឬទេ? អ្នកនាងដែលកំពុងតែថែរក្សារាង និងសម្រកគីឡូ ពិតជាមានក្ដីសង្ស័យយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការទទួលទានទឹកច្រើន តែគីឡូមិនព្រមស្រកសោះ ផ្ទុយទៅវិញសង្កេតឃើញគីឡួឡើងខុសប្លែកពីធម្មតា។ ថ្ងៃនេះទស្សនាវដ្តី ឡារ៉ែន សូមធ្វើការបកស្រាយចំពោះក្ដីកង្វល់របស់ប្រិយមិត្តអ្នកអានគ្រប់ៗរូបដូចតទៅ។ អ្នកស្រាវជ្រាវបានធ្វើការស្រាវជ្រាវជាមួយអ្នកស្ម័គ្រចិត្តស្ត្រី ក្នុងការពិសោធន៍ការទទួលទានទឹក ដើម្បីធ្វើការសម្រកគីឡូ និងខ្លាញ់ក្បាលពោះ ហើយជាលទ្ធផលបកស្រាយយ៉ាងណានោះ សូមតាមដានអានខាងក្រោមនេះ។

    ការទទួលទានទឹកច្រើនអាចធ្វើឱ្យធាត់បានដែរឬទេ?
    ក្រុមការងារអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថាការទទួលទានទឹកក្នុងបរិមាណច្រើនលីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ មិនមានប្រសិទ្ធភាពជួយសម្រកខ្លាញ់ក្បាលពោះ ធ្វើឱ្យមានរាងស្រឡូនបានប្រសើរឡើងជាងមុននោះទេ។ ស្របគ្នានោះដែរ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានណែនាំឱ្យអ្នកស្ម័គ្រចិត្តស្ត្រី ងាកមកទទួលទានទឹកផ្លែឈើ បន្លែ អង្ករ ស​ណ្ដែកសៀង… ដែលមានសារធាតុរ៉ែ និងវីតាមីន ព្រមទាំងមានគុណប្រយោជន៍ជាច្រើនផ្សេងទៀតដើម្បីបំពេញសារធាតុទឹកក្នុងរាងកាយ។ ប្រភេទទឹកបន្លែផ្លែឈើ មិនត្រឹមតែមានសារធាតុចិញ្ចឹម និងវីតាមីនជាច្រើនប្រភេទនោះទេ សំខាន់វាមានទាំងជាតិសរសៃ ដែលជួយសម្រួលដល់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ និងបញ្ចេញកាកសំណល់ជាតិពុលពីក្នុងរាងកាយបានយ៉ាងល្អប្រសើរ ហើយធ្វើឱ្យសុខភាពល្អជាងមុន។

    ការរកឃើញក៏បានបង្ហាញថា ការទទួលទានទឹកធម្មតាក្នុងបរិមាណច្រើន មិនធ្វើឱ្យធាត់នោះទេ ព្រោះថា ធាតុផ្សំដែលធ្វើឱ្យរាងកាយរបស់មនុស្សយើងធាត់បាននោះគឺ កាបូអីុដ្រាតជាមួយនឹងខ្លាញ់ ដែលសារធាតុទាំងនោះមិនមាននៅក្នុងទឹកនោះទេ។ លើកលែងតែអ្នកទទួលទានភេសជ្ជៈមួយចំនួនដូចជា កាហ្វេ តែទឹកដោះគោ ភេសជ្ជៈដែលមានស្ករច្រើន គ្រីមច្រើនទាំងអស់នោះហើយ ដែលធ្វើឱ្យអ្នកងាយឡើងទម្ងន់ដោយមិនដឹងខ្លួននោះ។

    ការទទួលទានទឹកយ៉ាងមានគុណប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាព
    ការទទួលទានទឹកដែលមានគុណប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាពរាងកាយ គឺជាការទទួលទានទឹកដែលជួយឱ្យស្បែកស្រស់ថ្លាជាងមុន ជួយដល់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ មិនធ្វើឱ្យតឹងពោះ មិនបង្កឱ្យមានជំងឺរាករូស តែវាក៏មិនធ្វើឱ្យស្រកទម្ងន់បានដែរ។ ប្រសិនបើអ្នកគិតថា ទឹកពិតជាជួយឱ្យស្រកទម្ងន់បានពិតមែននោះ យើងសូមណែនាំឱ្យអ្នកទទួលទានផ្លែឈើស្រស់ ដែលមានគុណប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាពដូចជា ទឹកឪឡឹក នៅអំឡុងពេលរសៀលក្រោយបញ្ចប់ការងារ ព្រោះថា រាងកាយរបស់អ្នកនឹង​ទទួលបាននូវវីតាមីន និងជាតិសរសៃ ហើយម៉្យាងវិញទៀត ទឹកឪឡឹកគឺមិនមានកាឡូរីច្រើនដូចជាទឹកភេសជ្ជៈផ្សេងៗឡើយ៕

  • ប្រតិបត្តិការសម្រកទម្ងន់ក្រោយពេលប្រសូតបុត្ររួច

    ប្រតិបត្តិការសម្រកទម្ងន់ក្រោយពេលប្រសូតបុត្ររួច

    ស្រ្តីដែលទើបឆ្លងទន្លេរួចជាច្រើននាក់បានរអ៊ូឱ្យស្ដាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងទម្ងន់ខ្លួនដែលមើលទៅដូចជាគ្មានសញ្ញាថានឹងស្រកចុះងាយៗនោះឡើយ ធ្វើឱ្យពួកគេពិបាកចិត្តខ្លាំង រហូតលែងចង់ញ៉ាំបាយទៀតផង។ នេះគឺជាបញ្ហាធំមួយរបស់ស្រ្តីដែលទើបប្រសូតបុត្ររួចគ្រប់រូប តែមិនចាំបាច់បារម្ភទេ ព្រោះអ្នកគ្រូ ឆវី មានវិធីគ្រប់គ្រងទម្ងន់ខ្លួនដោយមិនចាំបាច់វេទនាខ្លួនមកជម្រាបជូន ដោយគ្រាន់តែកែសម្រួលនិស្ស័យក្នុងការទទួលទានក៏អាចសម្រកទម្ងន់ខ្លួនបានដែរ។

    • ទទួលទានអាហារយ៉ាងមានតុល្យភាព: គ្រប់គ្រងចំណែក និងបរិមាណអាហារពពួកបាយ និងម្សៅ បន្លែ ផ្លែឈើ ត្រី សណ្ដែក ស៊ុតផ្សិត តៅហ៊ូ ផលិតផលធ្វើអំពីទឹកដោះ និងខ្លាញ់ ទទួលទានឱ្យស័ក្តិសមល្មមក្នុងមួយថ្ងៃៗ។

    • ទទួលទានអាហារធម្មជាតិ មិនកែច្នៃ: ដូចជាគ្រាប់ធញ្ញជាតិផ្សេងៗ បាយអង្ករសម្រូប ពោត មើមត្រាវ ដំឡូង សណ្ដែកខ្មៅ សណ្ដែកក្រហម និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិដែលមានប្រេង ទទួលទានតែល្មមសមរម្យដើម្បីជាប្រភពផ្ដល់ថាមពល វីតាមីន សារធាតុរ៉ែ និងកាកសរសៃអាហារ។

    • ទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើដែលមានរសជាតិមិនផ្អែមខ្លាំង និងគ្រប់5ពណ៌: គឺពណ៌ស្វាយក្រហមបៃតង ស លឿងទុំ ដើម្បីបន្ថែមវីតាមីន សារធាតុរ៉ែ និងគីមីធម្មជាតិ សារធាតុគ្រប់ពណ៌ក្នុងបន្លែផ្លែឈើបង្កើនប្រព័ន្ធការពារជំងឺ។

    • ចេះទទួលទាន: គឺចេះចៀសវាងពីអាហារដែលមានខ្លាញ់ច្រើន ផ្អែមខ្លាំងនិងប្រៃខ្លាំង ចេះទទួលទានឱ្យតិច និងចេះតមមិនទទួលទានតែម្ដង។

    • ទទួលទានអាហារល្មមតែឆ្អែត: ក្នុងមួយពេលៗមិនបរិភោគច្រើនជ្រុលពេក។ ទទួលទានបែបបន្លែ បាយ ក្រុមអាហារមានប្រូតេអីុន = 2ៈ1ៈ1។

    • ទទួលទានអាហារពេលព្រឹករាល់ថ្ងៃ: អាហារពេលព្រឹក គឺជាពេលអាហារចម្បងដ៏សំខាន់ ត្រូវទទួលទានរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីចែកចាយបរិមាណថាមពលអាហារឱ្យស័ក្តិសមនឹងតម្រូវការរបស់រាង-កាយក្រៅពីនោះនៅជួយឱ្យរាងកាយមិនឃ្លានខ្លាំងនៅពេលរសៀល និងគ្រប់គ្រងអាហារពេលល្ងាចដោយទទួលទានតែបន្តិចបន្តួច។

    • ទទួលទានអាហារពេលល្ងាចតាំងពីថ្ងៃ: ពេលសម្រាប់អាហារល្ងាច គួរទទួលទានមុនយ៉ាងតិច 4ម៉ោងមុនពេលចូលគេង ព្រោះមិនដូច្នោះទេ អំឡុងពេលគេងលក់ ប្រព័ន្ធប្រសាទនឹងបញ្ជាឱ្យរាងកាយសម្រាក ដូច្នេះអាហារដែលទទួលទានចូលទៅមុននឹងបន្តិចនឹងត្រូវរំលាយ និងក្លាយជាជាតិខ្លាញ់ប្រមូលសន្សំក្នុងរាកាយ។ បានដឹងបែបនេះហើយ ក៏ត្រូវតែប្រតិបត្តិតាមយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ផង ដើម្បីស្រ្តីជាម្ដាយវ័យក្មេងថ្មោងថ្មីទាំងឡាយមានរូបរាងស្វែលស្អាតគ្រប់ៗគ្នា និងអាចគ្រប់គ្រងបេះដូងស្វាមីជាប់ក្នុងដៃរហូត៕

  • ការចេះ​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​អាហារ​តាម​វ័យ នឹងធ្វើ​ឱ្យមាន​សុខភាព​ល្អ

    ការចេះ​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​អាហារ​តាម​វ័យ នឹងធ្វើ​ឱ្យមាន​សុខភាព​ល្អ

    មាន​ឈ្មោះថា អាហារ មិនថាតែ​អាហារ​ពេលចម្បងៗ ឬ​បង្អែម​នោះឡើយ ឡា​រ៉ែ​ន​ជឿថា នរណាៗក៏​ត្រូវតែ​បរិភោគ​ដែរ តែ តើ​មាន​ប៉ុន្មាន​អ្នក​ទៅ​ដែល​ចេះ​ជ្រើសរើស​អាហារ​ដែល​លោកអ្នក​ត្រូវ​ទទួលទាន​នោះ​ឱ្យ​សក្តិសម​នឹង​វ័យ និង​មាន​ប្រយោជន៍ មានគុណ​តម្លៃ​ដល់​រាងកាយ​របស់​ខ្លួនឯង?។  យើង​គួរតែ​យកចិត្តទុកដាក់​ក្នុងការ​ជ្រើសរើស​ទទួល​ទាន​អាហារ​តាម​អំឡុងពេល​របស់​អា​យុ ឬ​វ័យ ព្រោះ​ក្នុងអំឡុងពេល​នៃ​វ័យនីមួយៗ មាន​ភាពខុស​ផ្លែ​ក​ពីគ្នា​ខាង​ការវិវឌ្ឍ​របស់​រាងកាយ និង​លក្ខណៈ​ការរស់នៅ។

    ក្នុងអំឡុងអាយុចាប់ពី 20 ឆ្នាំឡើងទៅ ៖ គឺជា​អំឡុង​ពេលដែល​រាងកាយ​មាន​ការវិវឌ្ឍ និង​ចម្រើន​ធំធាត់​ពេញទំហឹង មិនថាតែ​រឿង​ការរៀនសូត្រ  ការធ្វើការងារ​ឡើយ ហើយក៏​ជា​វ័យ​ដែល​សកម្ម មិនចេះ​នឿយហត់  និង​រឹតតែ​សកម្ម​ក្នុង​ជីវិត​ប្រចាំថ្ងៃ​ច្រើន​ប៉ុនណា រាងកាយ​ក៏​រឹតតែ​ដុតបំផ្លាញ និង​ប្រើប្រាស់​កម្លាំង​ថាមពល​ច្រើន​ប៉ុន​នោះដែរ ដូច្នេះ​គួរ​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​អាហារ​ឲ្យ​បាន​សក្តិសម​នឹង​តម្រូវការ​របស់​រាងកាយ។

    ចូរ​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​ពពួក​សាច់សត្វ និង​សណ្តែកផ្សេងៗ រួមទាំង​បាយ និង​ម្សៅ​ជា​លំដាប់​ទីមួយ  តាម​ដោយ​បន្លែផ្លែឈើ​ជា​លំដាប់​ទី​ពីរ  ចំណែកឯ​ទឹកដោះគោ និង​អាហារ​ជំនួស​ជាតិ​កាល់ស្យូមផ្សេងៗដូចជា តៅហ៊ូ ទឹក​សណ្តែក​លឿង​បង្កើន​កាល់ស្យូម​ជា​លំដាប់​ទី​បី និង​ផ្តល់​ភាព​សំខាន់​ចំពោះ​ជាតិ​ខ្លាញ់​ជា​លំដាប់​ក្រោយ​គេ​បង្អស់។

    សាច់​ត្រី​ជា​អាហារ​ជំនួយ​ខួរក្បាល​ដែល​ជួយ​រក្សា​ព្យាបាល​ជញ្ជាំង​កោសិកា​ប្រសាទ​ក្នុង​ខួរក្បាល​ឱ្យ​រឹងមាំ មិនឆាប់​ភ្លេច។ បន្លែ​ពណ៌​បៃតង​ដូចជា ត្រកួន កញ្ឆែត ខាត់ណា សណ្តែកកួរ ជួយ​បំប៉ន​ភ្នែក សាង​ឆ្អឹង និង​ធ្មេញ​ឱ្យ​រឹងមាំ។

    វ័យដែលចាប់ផ្តើមដោយលេខ 3៖ ឈានចូលដល់វ័យ 30ឆ្នាំ មនុស្ស​ជាច្រើន​ចាប់ផ្តើម​ភ័យ តែ​ការចេះ​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​អាហារ​នឹងធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​ឯទៀត​មិនអាច​ស្មានដឹង​ពី​អាយុ​របស់​អ្នកតា​មរយៈ​រូបរាង​មុខមាត់​បានឡើយ ។  ក្នុងអំឡុង​វ័យ​ចាប់ផ្តើម​ជា​មនុស្ស​ចាស់​នេះ តម្រូវការ​ផ្នែក​ថាមពល​នៅតែមាន ព្រោះ​ជា​ចន្លោះ​ជីវិត​នៃ​ការធ្វើការងារ  តែ​ត្រូវ​បន្ថែម​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​លើ​រឿង​ខ្លាញ់ និង​កូ​លេ​ស្តេ​រ៉ូ​ល ព្រោះ​អាចមានផលប៉ះពាល់​ដល់​រូបរាង​មុខមាត់​ផ្នែក​ខាងក្រៅ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​មើលឃើញ​មានការ​ប្រែប្រួល​បាន​យ៉ាងច្បាស់ ដូច្នេះ​គួរ​ចៀសវាង​អាហារ​ដែលមាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ច្រើន និង​កូ​លេ​ស្តេ​រ៉ូ​ល​ខ្ពស់​ដូចជា សាច់ជ្រូក​បី​ជាន់ ប៊័រ​ដុំ និង​ខ្ទិះ ជាដើម។

    លោកអ្នក​អាច​ជ្រើសរើស​ទទួលទាន​អាហារ​ដែល​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ជាតិ​ខ្លាញ់ និង​កូ​លេ​ស្តេ​រ៉ូ​ល​បាន​ដូចជា ត្រី​សមុទ្រជួយ​កាត់បន្ថយ​សម្ពាធ​ឈាម  ពួក​គ្រាប់សណ្តែក​ស្ងួត​ដូចជា សណ្តែកក្រហម សណ្តែកខៀវ សណ្តែក​លឿង ជួយ​កាត់បន្ថយភាព​ប្រថុយ​ពី​ជម្ងឺ​បេះដូង និង​មាន​ប្រូតេអ៊ីន​ខ្ពស់ និង​អាហារ​ដែលមាន​ជាតិ​កាក​សរសៃ​ខ្ពស់​ដែល​ជួយ​ឱ្យ​ឆ្អែត​ពោះ​បានយូរ និង​មាន​ផល​ល្អ​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ពោះវៀន​ទៀតផង។

    វ័យដែលចាប់ផ្តើមដោយលេខ 4៖ ដោយសារតែ​សភាព​រាងកាយ​ចាប់ផ្តើម​ប្រែប្រួល ជាពិសេស​ចំពោះ​ស្ត្រី ឯ​បុរស​ក្នុង​វ័យ​នេះ​វិញ​ក៏​ចាប់ផ្តើម​មាន​រោគាផ្សេងៗកើតឡើង​ដែរ តែ​ទាំងអស់នេះ​ការពន្យា​វ័យ និង​ការការពារ​ជំងឺផ្សេងៗដែល​មកជា​មួយ​វ័យ មិនបាន​លំបាកលំបិន​ហួស​ពី​យើង​អាច​ធ្វើបាន​នោះឡើយ ។

    សម្រាប់​​ចន្លោះ​វ័យ​នេះ​តម្រូវការ​ខាង​ថាមពល​នឹង​ថយចុះ តែ​តម្រូវការ​កាល់ស្យូម និង​វិ​តា​មីនផ្សេងៗកើនឡើង ដែល​រាងកាយ​អាចនឹងទទួល​បាន​ពី​បន្លែ​ផ្លែឈើ​ដែលមាន​ជាតិ​កាក​សរសៃ​អាហារ​ខ្ពស់ ហើយ​ថែមទាំង​មាន​សារធាតុ​ប្រឆាំង​រ៉ាឌីកាល់ សេរីទៀតផង។ ឯ​វិ​តា​មីន C ពី​ចំណីអាហារ​ដែល​ងាយ​រក​ទទួលទាន​បាន​នោះ មានដូចជា ផ្លែក្រូច ត្របែក ប៉េងប៉ោះ ត្រសក់ស្រូវជាដើម  ចំណែក​អាហារ​ដែលមាន​វិ​តា​មីន E គឺ ប្រេងសណ្តែក ប៊័រ​សណ្តែក សណ្តែកដី និង​គ្រាប់​អាល់​ម៉ុ​ន។  ក្រៅពីនេះ​គួរទទួលទាន​តៅហ៊ូ ប្រូតេអ៊ីន​ដែលមាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ទាប​ដែល​ផ្តល់​កាល់ស្យូម​ច្រើនជាង​សាច់សត្វផ្សេងៗ និង​គួរ​ចៀសវាង​ភេសជ្ជៈ​ដែលមាន​ជាតិ​អាល់កុល និង​កាហ្វេ​អ៊ី​ន​ផង ។

    វ័យដែលចាប់ផ្តើមដោយលេខ 5៖ ការឈាន​ចូលដល់​វ័យ 50 នេះ មិន​មែនមាន​ផលប៉ះពាល់​ចំពោះតែ​រាងកាយ​ម្យ៉ាង​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ  តែ​នៅមាន​ផល​ដល់​សភាពផ្លូវចិត្ត​ផងដែរ  ដើម្បី​ត្រៀមខ្លួន​ទប់ទល់​ជាមួយនឹង​វ័យ​នេះ លោកអ្នក​គួរ​យល់ដឹង​ពី​ការធ្វើការងារ​របស់​រា​ង​កាយ​ដែលមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ថយចុះ ជាពិសេស​ប្រព័ន្ធ​ការរំលាយ និង​ការ​បឺត​យក​សារធាតុ​អាហារ ធ្វើឱ្យ​រាងកាយ​ខ្វះ​សារធាតុ​អាហារ​ប្រភេទ​ខ្លះ ។

    ក្នុងអំឡុង​វ័យ​នេះ​លោកអ្នក​អាច​មិនសូវមាន​អារម្មណ៍​ស្រេកទឹក​ប៉ុន្មាន​ទេ តែ​គួរ​ទទួលទាន​ទឹក​ឱ្យបាន​ទៀងទាត់ យ៉ាងតិច​មួយថ្ងៃ8 – 12 កែវ ដើម្បី​ការពារ​ការខ្វះ​ជាតិ​ទឹក​ដោយ​មិនដឹង​ខ្លួន។ គួរ​ទទួលទាន​អាហារ​ដែលមាន​ជាតិ​ខា​បូ​ហាយ​ដ្រេ​ត​ឱ្យ​តិច  សង្កត់ធ្ងន់​លើ​អាហារ​ពពួក​សាច់​ត្រី​ដើម្បី​កុំឱ្យ​ខ្វះ​ជាតិ​ប្រូតេអ៊ីន និង​ពពួក​សាច់សត្វ​ណា​ដែល​ងាយ​រំលាយ។  គួរ​ទទួលបាន​កាល់ស្យូម​ឱ្យ​គ្រប់គ្រាន់ ហើយ​អាហារ​ដែលមាន​កាល់ស្យូម​ខ្ពស់​គឺ​នៅក្នុង​ទឹកដោះ យ៉ា​អួ​ប្រភេទ​ក្រែ​ម និង​ប៊័រ​ដុំ​ជាដើម។

    រឿង​ដែល​សំខាន់​នោះ  គឺ​មិន​ថា​លោកអ្នក​ស្ថិតនៅក្នុង​វ័យ​ណាក៏ដោយ គួរតែ​យកចិត្តទុកដាក់​រឿង​ការហូបចុក​ឱ្យបាន​គ្រប់ពេល ទោះជា​មាន​ជំងឺ ឬ​គ្មាន​ក៏ដោយ។ ក្រៅពីនេះ​គួរ​បង្កើន​ការធ្វើ​ចលនា​ក្នុងមួយថ្ងៃៗឱ្យបាន​ច្រើន និង​ញឹកញាប់ នឹងធ្វើ​ឱ្យមាន​សុខភាព​កាន់តែ​ល្អ​ឡើង និង​កាត់បន្ថយ​ភាព​ធុញថប់ តឹងតែង​បាន​ទៀតផង៕

  • ចង់​មាន  E.Q.  ខ្ពស់​ត្រូវតែ​អាន…5 តិច​និក ការអភិវឌ្ឍ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ខាង​អារម្មណ៍

    ចង់​មាន  E.Q.  ខ្ពស់​ត្រូវតែ​អាន…5 តិច​និក ការអភិវឌ្ឍ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ខាង​អារម្មណ៍

    បច្ចុប្បន្ននេះ​ដូចដែល​យើងទាំងអស់គ្នា​បានដឹងហើយថា ក្រៅពី​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការគិត​វិភាគ ការប្រើ​ហេតុផល និង​ការគិត​គណនា​ដែល​ហៅថា I.Q.  ហើយ​នោះ មនុស្ស​យើង​គួរ​មាន​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ខាង​អារម្មណ៍ ឬ​ដែល​ហៅថា E.Q. គួប​គូ​គ្នា​ជាមួយ​ផង ដែលវា​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ការ​ដំណើរការ​ជីវិត​រស់នៅ​ប្រព្រឹត្តទៅ​យ៉ាង​ចម្រើន និង​មាន​សេចក្តីសុខ។

    អ្នក​ដែលមាន E.Q. (Emotional Quotient) ខ្ពស់​នឹងមាន​ថាមពល​ផ្លូវចិត្ត​ដែល​ល្អ ពឹងពាក់​លើ​ខ្លួនឯងបាន មាន​ឥស្សរភាព

    អាច​ទទួល​ដឹង និង​យល់​ទាំងពី​អារម្មណ៍​របស់​ខ្លួនឯង និង​របស់​អ្នកដទៃ រហូតដល់​អាច​សម្រួល ឬ​គ្រប់គ្រង​អារម្មណ៍​បាន​ស័ក្តិសម​នឹង​ស្ថានការណ៍ ដូច្នេះ​ការអភិវឌ្ឍ​ភាពឆ្លាតវាងវៃ​ខាង​អារម្មណ៍​ជា​រឿង​សំខាន់​មួយ ដែល​យើង​អាចធ្វើ​បាន​ដោយ​ប្រើ​តិច​និក​ដូចខាងក្រោម​នេះ៖

    ដឹង
    ទាន់

    ហ្វឹកហាត់​ឱ្យដឹង​ទាន់​ពី​អារម្មណ៍​របស់​ខ្លួនឯង​ឱ្យបាន​ញឹកញាប់ តាមរយៈ​ការ​ប្រាប់​ខ្លួនឯង​ឱ្យបាន​ថា ខណៈ​នេះ​កំពុងមាន​អារម្មណ៍​យ៉ាងម៉េច និង​ទទួល​ដឹង​ឱ្យបាន​ពី​ភាពប្រែប្រួល​ខាង​អារម្មណ៍​របស់​ខ្លួនឯង​ដែល​កំពុង​កើតឡើង។

    ចាត់ការអារម្មណ៍ខ្លួនឯង

    នៅពេល​កើត​អារម្មណ៍​អវិជ្ជមាន ដូចជា​មួម៉ៅ មិន​ពេញចិត្ត សោកសៅ ខូចចិត្ត ចូរ​ដឹង​ទាន់​ពី​អារម្មណ៍​ទាំងនោះ និង​រិះរក​វិធី​ចាត់​ការដែល​ស័ក្តិសម។

    យល់ពីអារម្មណ៍អ្នកដទៃ

    ផ្តល់នូវ​ការយកចិត្តទុកដាក់ ចាប់អារម្មណ៍​ចំពោះ​អារម្មណ៍​អ្នកដទៃ រួមទាំង​តបស្នង​ឱ្យគេ​ដឹងថា យើង​យល់ និង​យល់ចិត្ត និង​អាណិត​មេត្តា។

    សាងកម្លាំងដឹកនាំផ្លូវចិត្តដល់ខ្លួនឯង

    រំឭក​ឡើងវិញ​នូវ​អ្វីដែល​សំខាន់​ចំពោះ​ជីវិត ស្វែងរក​ប្រយោជន៍​ពី​ឧបសគ្គ សម្លឹង​ពិភពលោក​ក្នុងន័យ​វិជ្ជមាន សាង​អត្ថន័យក្នុង​ជីវិត និង​ផ្តល់​កម្លាំងចិត្ត​ដល់​ខ្លួនឯង។

    ស្គាល់ពីការសាងសម្ព័ន្ធភាពដែលល្អ

    មានទឹក​ចិត្តល្អ មេត្តា​អនុគ្រោះ ចែករំលែក ហ៊ាន​សម្តែង​ចេញ​យ៉ាង​សមរម្យ និង​រៀន​យល់ដឹង​ពី​ការបង្ហាញ​គំនិត​យោបល់ជំទាស់​យ៉ាង​រីកចម្រើន។

    អ្នក​ដែលមាន​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ខាង​អារម្មណ៍ នឹងមាន​ប្រៀប​ជាង​អ្នកដទៃ​ក្នុងការ​រស់នៅ និង​មានដំណើរ​ជីវិត​ដែល​នឹង​ប្រកបទៅដោយ​សេចក្តីសុខ សន្តិភាព និង​សម្បូរ​ទៅដោយ​សម្ព័ន្ធមិត្ត និង​មាន​អ្នក​គោរព​ស្ងើចសរសើរ​ច្រើន៕

  • ការរៀប​ផែនការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​ខ្លួនឯង និង​សមាជិកគ្រួសារ

    ការរៀប​ផែនការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​ខ្លួនឯង និង​សមាជិកគ្រួសារ

    ការរៀបចំ​ផែនការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​ខ្លួនឯង និង​សមាជិកគ្រួសារ​គឺជា​រឿង​ដែល​មានគុណ​តម្លៃ​ជាទីបំផុត ព្រោះ​ក្រៅពី​ជា​រឿង​ដែល​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ​យើង​ខ្លួនឯង និង​សមាជិក​ក្នុង​គ្រួសារ​កើត​ភាព​ក្លៀវក្លា​ស្វាហាប់​ក្នុងការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​ហើយ​នោះ វា​ថែមទាំង​ជា​រឿង​ដែល​ជួយ​ឱ្យ​កើតមាន​សម្ព័ន្ធភាព​ដ៏​ល្អ​រវាង​សមាជិក​គ្រប់គ្នា​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ កើតមាន​សេចក្តីស្រឡាញ់​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ ដែល​នឹង​ជួយ​ដោះស្រាយ​បញ្ហាផ្សេងៗបាន​យ៉ាង​ល្អ និង​នាំ​ឆ្ពោះទៅរក​ការ​មាន​គុណភាព​ជីវិត​ដែល​ល្អ​នាពេល​អនាគត​បាន។

    គុណតម្លៃរបស់ការរៀបផែនការមើលថែទាំសុខភាពរបស់សមាជិកក្នុងគ្រួសារ

    ពាក្យ​ថា “សុខភាព​ល្អ” នៅលើ​មនុស្សម្នាក់ៗអាច​នឹង​ខុសប្លែក​ពីគ្នា​តាមតែ​សភាវ​សង្គម ឬ​រូប​បែប​របស់​ជីវិត​ដែល​ខុសប្លែក​ពីគ្នា តែ​ជារួម​ទៅ “សុខភាព​ល្អ” យ៉ាងហោចណាស់​ក៏ត្រូវ​តែមាន​ន័យ​ពី ភាព​ឥតខ្ចោះ​របស់​ទាំង​រាងកាយ និង​ផ្លូវចិត្ត ដោយ​រឿងល្អៗដែល​កើតឡើង​នេះ​នឹង​កើតឡើង​បាន​ដោយសារ​ការមើល​ថែទាំ យកចិត្តទុកដាក់​លើ​ប្រព័ន្ធផ្សេងៗដែល​សំខាន់​របស់​រាងកាយ។

    ការដែល​នឹងមាន​សុខភាព​ល្អ​បាន​នោះ មិនថាតែ​ជា​សុខភាព​របស់​ខ្លួនឯង ឬ​សមាជិក​ក្នុង​គ្រួសារ​នោះឡើយ មិនមែនជា​រឿងដែល​កើតឡើង​បាន​ដោយ​ក្តី​ចៃដន្យ​នោះទេ តែ​ចាំបាច់​ត្រូវមាន​ការរៀប​ផែនការ​ក្នុងការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​ជាមុន​ដែល​វា​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​កើត​ផល​ល្អ​ដូចតទៅ​នេះ ៖

    – អាច​នឹង​កំណត់​វិធី​ការ ឬ​ជ្រើសរើស​រូប​បែប​ដែល​ស័ក្តិសម​ជាមួយ​ការ​ដំណើរការ​ជីវិត​របស់​យើង​ខ្លួនឯង ឬ​សមាជិក​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​បាន​យ៉ាង​ស័ក្តិសម។

    – អាច​នឹង​កំណត់​អំឡុងពេល​ក្នុងការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​បាន​យ៉ាង​សមស្រប ដូចជា អាច​នឹងមាន​កិច្ចការងារ​ហាត់ប្រាណ​នៅពេល​ព្រឹក ឬ​ចំពោះ​គ្រួសារ​ខ្លះ​អាច​នឹងមាន​ពេលទំនេរ​នៅពេល​ល្ងាច ក៏​កំណត់​ធ្វើ​កិច្ចការងារ​បង្កើន​សុខភាព​នៅពេល​ល្ងាច​ក៏បាន ឬ​អាច​នឹង​កំណត់​អំឡុងពេល​ក្នុងការ​ពិនិត្យ​សុខភាព​របស់​សមាជិក​ក្នុង​គ្រួសារ​ប្រចាំឆ្នាំ​បាន​យ៉ាង​ត្រឹមត្រូវ។

    – ជាការ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​លើ​សុខភាព​ទាំង​របស់​ខ្លួនឯង និង​សមាជិកគ្រួសារ មិនឱ្យ​ឈឺ​ថ្កាត់​ដោយ​ជំងឺផ្សេង។ ជាការ​សាង​សុខភាព ដែល​នឹង​ល្អប្រសើរ​ជាង​ត្រូវ​មក​ជួសជុល​សុខភាព ឬ​ព្យាបាល​នៅពេល​ក្រោយ។

    – ជួយ​ក្នុង​ការរៀប​ផែនការ​រឿង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ក្នុង​គ្រួ​សារបាន​យ៉ាង​ល្អប្រសើរ ដោយសារតែ​មិនចាំបាច់​ត្រូវ​ចាយវាយ​ប្រាក់​ទៅលើ​ការព្យាបាល​ខ្លួន។

    – ធ្វើឱ្យ​គុណភាព​ជីវិត​ទាំង​របស់​ខ្លួនឯង និង​សមាជិក​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​កាន់តែ​ល្អប្រសើរ​ឡើង។

    គោលការណ៍ក្នុងការរៀបផែនការថែទាំសុខភាពរបស់សមាជិកក្នុងក្រុមគ្រួសារ

    – ពិនិត្យ​មើលរូប​បែប​ការរស់នៅ​របស់​ស​មា​ជិ​ក​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​ថា តើ​យ៉ាងណាដែរ? ដោយសារតែ​ការមើល​ថែទាំ​សុខភាព​របស់​សមាជិក​គ្រួសារ​នេះ មិនមែន​ជាការ​ធ្វើឡើង​ដោយ​សមាជិក​ណា​ម្នាក់ តែ​ម្នាក់​ហើយនឹង​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​នោះទេ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​អាស្រ័យ​លើ​ការសហការ​រួមដៃគ្នា​ពី​សមាជិកគ្រួសារ​ទាំងអស់​ជាសំខាន់។

    – តាមរយៈ​ព័ត៌មាន​ដែល​ទទួលបាន ចូរ​នាំយកមក​កំណត់​ជា​ផែនការ​ក្នុងការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​របស់​សមាជិក​ក្នុង​គ្រួសារ ដែល​អាច​ធ្វើឡើង​ចំពោះ​សមាជិក​ណា​ម្នាក់ ឬ​អាច​នឹងធ្វើ​ឡើងជា​រួមទាំង​អស់​គ្នា​តែម្ដង។

    – នៅពេល​កំណត់​ផែនការ​ក្នុងការ​មើលថែទាំ​សុខភាព​របស់​សមាជិក​គ្រួសារ​បាន​ហើយ ត្រូវ​ដំណើរការ​ទៅតាម​នោះ និង​វាយតម្លៃ​ជាដំណាក់ៗថា តើ​សមាជិក​ទាំងអស់​ក្នុង​គ្រួសារ​អាច​ប្រតិបត្តិការ​តាម​ផែនការ​នោះបាន​ដែរឬទេ ឬក៏​យ៉ាងណា?៕

  • ចុច​ទឹក​បង្គន់ហើយ​មិន​បិទ​គម្រប​ចាន​បង្គន់ ក៏មាន​គ្រោះថ្នាក់​អាក្រក់​ដល់​សុខភាព​ដែរ!

    ចុច​ទឹក​បង្គន់ហើយ​មិន​បិទ​គម្រប​ចាន​បង្គន់ ក៏មាន​គ្រោះថ្នាក់​អាក្រក់​ដល់​សុខភាព​ដែរ!

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​មហាវិទ្យាល័យ Leeds University បានធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​ចំពោះ​ចាន​បង្គន់​នៅក្នុង​រយៈកម្ពស់10នី​វ​ពី​គម្រប​មាត់​បង្គន់​សម្រាប់​អង្គុយ​បន្ទោបង់ បាន​រកឃើញថា ខ្យល់​ដែល​បាន​វិលវល់​នៅជាប់​សាច់​មាត់​ចាន​បង្គន់​នោះ មាន​ជាប់​ទៅដោយ​មេរោគ​មួយ​ប្រ​ភ​ទ​ដែល​ឱ្យ​ឈ្មោះថា C.difficile ជា​បាត់​តេ​រី​ដែល​គ្រោះថ្នាក់​មួយ​ប្រភេទ​ជាប់​មានមក​ជាមួយ​អាការ​ជំងឺ​នៃ​រាងកាយ​របស់​យើង ដូចជា អាការ​ក្អួតចង្អោរ និង​រាក​ជាដើម។

    បន្ទាប់ពី​បង្គន់​បាន​ទម្លាក់​របស់​កខ្វក់​ចេញ​ទៅហើយនោះ បាក់តេរី​ដែល​នៅ​ទុំ​ជាប់​ក៏​វិលវល់​នៅក្នុង​ខ្យល់ ដែល​ត្រូវបាន​គេ​រកឃើញថាជា​ប្រភេទ​បាក់តេរី​ដែល​បង្ក​រោគ​ជំងឺ​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និង​អាចមាន​ជីវិត​រស់នៅ​បាន​យូរ​ដល់​ទៅ90វិនាទី ដែល​រាប់​ចាប់ពី​ពេលវេលា​ដែល​អ្នក​បាន​ចុច​ទឹក​បង្គន់។ ប្រសិនបើ​គិត​ជា​មធ្យម រាល់​ការ​ចុច​ទឹក​បង្គន់​ម្ដង ដែល​មានការ​ប្រឡាក់​ប្រឡូក​ជាមួយ​ទឹក​ដែលមាន​ជាប់​បាក់តេរី នោះ​នឹងមាន​បាក់តេរី​ជាប់​មក​តាម​ខ្លួន​ចំនួន15-47នៃ​លម្អង​បាក់តេរី ដែល​បែកខ្ចាយ​ទៅ​ទុំ​ជាប់​តាម​ស្បែក​នៃ​តំបន់ផ្សេងៗនៃ​រាងកាយ​របស់​អ្នក។ បើទោះបីជា​អ្នក​ស្ថិតនៅ​ទីតាំង​ជិត ឬ​ឆ្ងាយ​ពី​បង្គន់​ក្ដី ក៏​នៅមាន​បាក់តេរី​ទាំង​នោះមកតោង​ជាប់​ស្បែក​រប​ស់​អ្នក​ដូចគ្នា​ដែរ។ ពិតប្រាកដ​ណាស់ តើ​អ្នកមាន​បានគិត​ទេ​ថា បាក់តេរី​អាក្រក់​មួយ​បាន​តោង​ជាប់​ច្រាស់​ដុសធ្មេញ និង​របស់​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​បន្ទប់ទឹក​ដែល​អ្នកប្រើប្រាស់​សម្អាតខ្លួន​ប្រាណ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​ដែរឬទេ? តើ​វា​អាច​ទុំ​ជាប់​ច្រាស់​ដុសធ្មេញ​បានយូរ​កម្រិតណា​ដែរ​ទៅ?

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​បន្ថែម​ពី​ការអធិប្បាយ​ខាងលើ​ថា បរិវេណ​ដែល​នៅ​ជុំវិញ​ចាន​បង្គន់ គម្រប​បង្គន់ និង​ផ្ទៃ​ជញ្ជាំង​បន្ទប់ទឹកគឺមាន​បាក់តេរី​ប្រភេទ​នេះ បាន​តោង​ជាប់​គ្រប់ពេលវេលា ប្រសិនបើ​អ្នក​ចុច​ទឹក​បង្គន់​ដោយ​មិន​បិទ​គម្រប​បង្គន់ ពោលគឺ បាក់តេរី​មានឱកាស​វិលវល់​ជាប់​នឹង​បរិវេណ​បន្ទប់​ទឹកបាន​យ៉ាង​សប្បាយរីករាយ។ យ៉ាងណាក្ដី​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បានធ្វើ​ការណែនាំ​ដល់​ក្រុមមនុស្ស​ទូទៅ ក្នុង​ការបិទ​គម្រប​ចាន​បង្គន់​គ្រប់ពេលវេលា មិនថាតែ​ពេល​ចុច​ទឹក​បង្គន់​កម្ចាត់​កាកសំណល់​កខ្វក់ និង​ពេលវេលា​មិន​ប្រើ​ប្រាស់​ក៏ដោយ ព្រោះ​គ្រាន់តែ​បិទ​គម្រប​ចាន​បង្គន់​ចោល នោះ​វា​អាច​សម្លាប់​បាក់តេរី​អាក្រក់​ចំពោះ​សុខភាព​របស់​អ្នក​បាន​ដល់​ទៅ10ដង​ឯណោះ។ ជាការ​ការពារ រាល់​ពេលដែល​អ្នក​បន្ទោ​បង់ អ្នក​គប្បី​គួរតែ​បិទ​ចាន​បង្គន់ ហើយ​ចុច​ទឹក​ម្ដង​ជាមុនសិន ដើម្បីឱ្យ​មេរោគ ឬ​បាក់តេរី​ដែល​ជាប់​នឹង​ចាន​បង្គន់​បានសម្លាប់​ដោយ​ទឹក​ជាមុន។ សូម​ព្យាយាម​សម្អាត​មាត់​ចាន​បង្គន់​ឱ្យបាន​ស្អាត​មុនពេល​បន្ទោបង់ ដោយភាពងាយស្រួល​សម្រាប់​អ្នក គឺ​អ្នក​អាច​បាញ់​ទឹក​ថ្នាំ​ខ្ពុ​ល​មាត់​សម្លាប់​បាក់តេរី​នៅ​ចាន​បង្គន់មុនពេល​បន្ទោបង់​ក៏បាន៕

  • ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស គ្រោះថ្នាក់​អាក្រក់​បំផុត​ដែល​បុរស​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន

    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស គ្រោះថ្នាក់​អាក្រក់​បំផុត​ដែល​បុរស​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន

    បុរស​ជាច្រើន​ប្រហែល​មិន​ធ្លាប់​គិតថា នៅក្នុង​ជីវិត​នេះ អាច​កើតមាន​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស​ឡើយ។ តែបើ​ការពិតទៅ ជំងឺ​នេះ​អាច​កើត​បាន​ចំពោះ​បុរស​គ្រប់រូប ដោយសារតែ​កើតមាន​អាការ​រលា​កនៅ​បរិវេណ​ពងស្វាស និង​ក​ន្លា​ក់ជើង​ម្ដុំ​បរិវេណ​ប្រដាប់ភេទរបស់បុរស។ ករណីកើតមាន​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាសនេះ ក៏អាច​ហុច​ផល​មិនល្អ​ចំពោះ​ការពិបាក​នឹងមាន​កូនផងដែរ ប្រសិនបើ​
    ធ្ងន់ធ្ងរ​បំផុត ប្រហែល​អាច​នឹងមិន​មាន​កូន​តែម្ដង។ តើ​អាការ​របស់​ជំងឺ​នេះ​កើតឡើង​បាន​ដោយ​របៀបណា? សូម​តាមដាន​ទាំងអស់គ្នាដូចខាងក្រោម​នេះ៖

    មូលហេតុ​នៃ​ការកើត​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស
    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស​កើតឡើង​ពី​ការឆ្លង​មេរោគ​: ភាគច្រើន​បាន​ជួបប្រទះ​ចំពោះ​ក្រុមមនុស្ស​យុវវ័យ ដែល​បាន​ឆ្លង​មេរោគ Mump Virus ហើយ​មាន​អ្នកជំងឺ​ប្រមាណ​ជា20-30% ប្រឈមមុខ​នឹង​កើត​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស។

    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាសកើត​ពី​បាក់តេរី ដែល​បាន​ឆ្លង​ពី​មេរោគ​មក​តាម​ផ្លូវភេទ: ដូចជា​ ជំងឺស្វាយ​ប្រមេះ និងប្រមេះទឹក​បាយជាដើម ហើយ​ប្រហែល​អាច​បណ្ដាលមកពី​ការ​រលោក​ក្រពេញ​ប្រូ​ស្ដា​តដែល​កើតមាន​ចំពោះបុរសៗមាន​អាយុ19-35ឆ្នាំ។

    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស​ឆ្លង​ពី​បាក់តេរី ដែល​កើត​ពី​ចេញ​ជំងឺផ្សេងៗ: ហើយ​វារមែ​ង​ជួប​ញឹកញាប់​ចំពោះ​អ្នកជំងឺ​ដែល​បាន​ជាប់​មេរោគ​តាមរយៈ​ប្រព័ន្ធ​បញ្ចេញ​ចោល និង​រកឃើញ​មាន​ចំពោះ​ក្រុមមនុស្ស​កើត​ជំងឺរបេង។

    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាសកើតមាន​ដោយសារ​អ្នកជំងឺ​ឆ្លង​មេរោគ​អេដស៍: ជាទូទៅអ្នកកើតជំងឺអេដស៍នឹងមានជំងឺជ្រាតជ្រែក​ចូលមកជាច្រើន ក្នុងនោះក៏មានជំងឺ​រលាក​ពងស្វាសផងដែរ។

    ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស ដែល​មិន​ឆ្លង​ពី​មេរោគ: គឺកើតឡើង​ដោយសារ​ការ​រលា​កសរ​សៃ​ឈាម ឬ​កើត​ពី​ការប្រើប្រាស់​ថ្នាំ​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​បណ្ដាលឱ្យ​កើតមាន​ការ​រលាក រួច​ហុច​ផល​អាក្រក់​ដល់​ពងស្វាស។

    អាការ​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស
    អាការ​ទូទៅតែងសង្កេតឃើញមាន ​កើតអាការ​ហើម ក​ណ្តួ​ល​ក្រហមនៅ​បរិវេណ​ពងស្វាសអាច​មានតែ​ម្ខាង​ ឬ​សងខាង ដែល​អ្នក​ខ្លះទៀត​កើតមាន​ទាំងសងខាង​តែម្ដង។ វា​ងាយ​ឆ្លង និង​កើតមាន​ការ​រលាក​ដល់​បំពង់​បង្ហូរ​មេជី​វិត រហូតដល់​អ្នកខ្លះ​មាន​អា​ការឈឺ​ចុកចាប់​ក​ន្លា​ក់ជើង និង​ឈឺចាប់​បរិវេណ​ប្រដាប់ភេទ ហើយ​ចាក់​ដល់​ពងស្វាស​ផងដែរ។ អ្នកជំងឺ​គួរតែ​ទៅ​ជួប​ពេទ្យ​ដើម្បី​ត្រួតពិនិត្យ​អាការរោគ និង​ព្យាបាល​ជំងឺ​បាន​ទាន់ពេលវេលា។ ក្នុងករណី​ដែល​បណ្ដែតបណ្ដោយ​ទុក​យូរ នោះ​អ្នកជំងឺ​អាច​កើតមាន​អាការក្ដៅខ្លួន​ខ្លាំង ឡើង​ពងបែក​នៅ​ម្ដុំ​ប្រដាប់ភេទ ហើយ​មាន​ហូរឈាម​តាម​ប្រដាប់ភេទ ព្រមទាំង​ហុច​ផល​អាក្រក់​ដល់​មេជី​វិត​ថែមទៀត​ផង។

    ប្រសិនបើ​អ្នក​សង្ស័យថា មាន​អាការ​ជំងឺ​ខាងលើនេះ ត្រូវ​ប្រញាប់​ទៅ​មន្ទីរពេទ្យ​កុំឱ្យ​លើសពី​រយៈពេល2ថ្ងៃ​ឱ្យសោះ ព្រោះ​​គ្រូពេទ្យ​ងាយស្រួល​ក្នុងការ​ព្យាបាល​នៅ​ដំណាក់កាល​ដំបូងបើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ អ្នក​អាច​ប្រឈមមុខ​នឹង​ការព្យាបាល​ដោយ​ការ​វះកាត់។

    វិធី​ការពារ​មិនឱ្យ​កើត​ជំងឺ​រលាក​ពងស្វាស
    1. ចាក់​វ៉ាក់សាំង​ការពារ​ជំងឺ​ស្រឡទែន​តាំងពី​កុមារ។
    2. ប្រើ​ស្រោមអនាម័យ​គ្រប់ពេល​រួមភេទ ដើម្បី​ការពារ​ខ្លួន​អ្នក​ពី​ការឆ្លង​រោគផ្សេងៗ។
    3. ចៀសវាង​ការប្រើ​ឱសថ​ដោយ​មិនមាន​ការអនុញ្ញាតិ និង​មិនមាន​ការពិនិត្យ​ពី​គ្រូពេទ្យ ដែល​ងាយ​ហុយ​ផល​អាក្រក់​ដល់​រាងកាយ និង​ងាយ​កើត​ជំងឺផ្សេងៗទៀត។
    4. ខណៈដែល​បានដឹងខ្លួន​ថា ឆ្លង​មេរោគ​ជំងឺ​កាមរោគ ត្រូវ​ប្រញាប់​ទៅរក​គ្រូពេទ្យ​ជាបន្ទាន់៕

  • ពិតទេ ទទួលទាន​សាច់​ក្រហម​រាល់ថ្ងៃ​ ហុច​ផល​អាក្រក់​ចំពោះ​សុខភាព​?

    ពិតទេ ទទួលទាន​សាច់​ក្រហម​រាល់ថ្ងៃ​ ហុច​ផល​អាក្រក់​ចំពោះ​សុខភាព​?

    បើ​យោងតាម​ការសិក្សា​មួយ​ធ្វើឡើង​ដោយ​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​សាកលវិទ្យាល័យ Harvard School of Public Health បាន​អះអាងថា ការទទួល​ទាន​សាច់​ក្រហម​កែច្នៃ​ត្រឹមតែ​ចំនួន2បន្ទះ​ក្នុង​មួយថ្ងៃ​អាច​បង្កើន​គ្រោះ​ហានិភ័យ​កើតមាន​ជំងឺ​បេះដូង​ និង​ជំងឺ​មហារីក​ដល់ទៅ20%។ នៅថ្ងៃនេះ ទស្សនា​វ​ដ្តី​ ឡា​រ៉ែ​នសូម​ជម្រាបជូន​ពី​អត្ថបទ​សុខភាព​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​និយម​ទទួលទាន​សាច់​ក្រហម​ដែល​បាន​កែច្នៃ និង​នៅមាន​ឈាម​ស្រស់​ដូចជា សាច់គោ សាច់ចៀន និងសាច់ពពែជាដើម។

    ការសិក្សា​នេះ​ដែរក៏បាន​តាមដាន​ពិនិត្យ​លើ​មនុស្ស​ប្រុស​ស្រី​ជាង12ម៉ឺន​នាក់ ​និង​ចំណាយពេល​អស់​ជិត30ឆ្នាំ​បាន​រក​ឃើញ​​ទៀតថា ប្រសិនជា​គេ​ទទួលទាន​សាច់​ក្រហម​ស្រស់(មិន​កែច្នៃ)មួយ​បន្ទះ​ជាមធ្យម អត្រា​ប្រឈម​នឹង​ជំងឺ​ខាងលើ​បាន​ថយ​ចុះ​មក​​នៅត្រឹម13%។ សាស្ត្រាចារ្យ Frank Hu អ្នកនិពន្ធ​ជាន់ខ្ពស់​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Harvard School of Public Health បាន​ថ្លែងថា “លទ្ធផល​នៃ​ការសិក្សា​នេះ​បានផ្តល់​ជា​ភស្តុតាង​កាន់តែច្បាស់​បន្ថែមទៀត​ដែលថា ការទទួល​ទាន​សាច់​ក្រហម​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ ជាពិសេស​​សាច់​កែច្នៃ​ជា​អាហារ​សម្រេច គឺជា​ហេតុ​នៃ​ការ​ហុច​ផល​អាក្រក់​ចម្បង​នៃ​ការស្លាប់​មុន​អាយុ។ ផ្ទុយ​មកវិញ ការ​ជ្រើសរើស​យក​ប្រភព​អាហារ​សម្បូរ​ដោយ​ប្រូតេអីុន​ផ្សេងទៀត​មក​ជំនួស​សាច់​ក្រហម​គឺអាច​ហុច​ផល​វិជ្ជមាន​ដល់​សុខភាព”។ ការជំនួស​សាច់​ក្រហម​ដោយ​ត្រី​អាច​កាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់​អាក្រក់​នៃ​ការស្លាប់​មុន​អាយុ​ពី​ជំងឺ​បេះដូង​ និង​មហារីក​បាន​ដល់​ទៅ7% ​ខណៈ​បន្លែ ​និង​បណ្តា​ផលិតផល​ធ្វើ​ពី​ទឹកដោះ​ដែលមាន​ខ្លាញ់​តិច​អាច​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ​បាន10%។ ចំណែក​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​ និង​ពពួក​សណ្តែក​មាន​ជាតិ​ប្រេង​វិញ​អាច​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ​បាន​ដល់ទៅ14%។

    បើតាម​ទិន្ន័យ​នៃ​ជំងឺមហារីក​ពិភពលោក WCRF បានស្នើ​ជា​យោបល់​ថា មនុស្សទាំងអស់គួរចៀសវាង​ទទួលទាន​សាច់​ក្រហម​ដែល​កែច្នៃ​ទុក​បានយូរ​ ឬកំណត់​ពី​ចំនួន​ដែល​ត្រូវ​ទទួលទាន​​ក្នុង​មួយ​សប្តាហ៍​កុំឱ្យ​លើសពី500ក្រាម។

    គួ​បញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា លោកគ្រូ​ពេទ្យ Rachel Thompson អនុប្រធាន​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​របស់​មូលនិធិ WCRF បាន​បញ្ជាក់​ថា “លទ្ធផល​លើក​នេះ​បាន​ជួយ​ពង្រឹង​បន្ថែម​នូវ​ភស្តុតាង​ដែល​បង្ហាញ​ពី​ការជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​គ្នា​រវាង​សាច់​ក្រហម ​និង​ជំងឺ​រ៉ាំរ៉ៃ។ ជីវិត​អាច​ត្រូវបាន​ជួយសង្គ្រោះ​ឱ្យ​ផុតពី​សេចក្តីស្លាប់ ប្រសិនបើ​លោកអ្នកជំនួស​សាច់​ក្រហម​ដោយ​បណ្តា​អាហារ​សម្បូរ​ប្រូតេអីុន​ផ្សេងៗ​មានដូចជា ត្រី បន្លែ បណ្តា​សណ្តែក​មាន​ប្រេង និង​សាច់មាន់​ជាដើម”៕

  • អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ… គ្រោះថ្នាក់​អាច​ដល់​ស្លាប់​បាន

    អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ… គ្រោះថ្នាក់​អាច​ដល់​ស្លាប់​បាន

    អាការ​ងងឹតមុខ គឺជា​អា​ការដែល​បាត់បង់​ស្មារតី​មួយ​ភ្លែត និង​អាច​ដួល​ទាំង​ជំហរ គឺជា​ការ​ដួល​បាត់បង់​ស្មារតី ដែលមាន​តាំងពីខ្យល់គរ​ធម្មតារហូត​ទៅដល់​ខ្យល់គរ​ដួល​ដោយសារតែ​ភាពខុសប្រក្រតី​កម្រិត​ធ្ងន់ធ្ងរ​របស់​បេះដូង។

    អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ ឬ​អាការ​ខ្យល់គរ​បាត់ស្មារតី ជា​អា​ការដែល​ជួបប្រទះ​ញឹកញាប់ជាស​ភាវ​ដែល​រាងកាយ​បាត់បង់​ការដឹង​ខ្លួន និងបាត់បង់​កម្លាំង​របស់​សាច់ដុំ​មួយ​ខណៈពេល ដែលជា​ផលប៉ះពាល់​បណ្ដាលមកពី​ឈាម​ដែលរ​ត់ទៅ​ចិញ្ចឹម​មែក​ធាង​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​ខួរក្បាល​ថយចុះ ដែលមាន​បច្ច័យ​ពាក់ព័ន្ធ​ពី​បរិមាណ​ឈាម​ដែល​ចេញពី​បេះដូង និង​កម្លាំង​ទប់ទល់​របស់​សរសៃ​ឈាម​ទូទាំង​រាងកាយ។ អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​នេះ ច្រើនតែ​ដឹងខ្លួន​ប្រក្រតី​ឡើងវិញ​ដោយ​ខ្លួនឯង និង​អាច​កើតដដែលៗឡើង​ទៀត​បាន។

    តាមរយៈ​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នៅ​ប្រទេស​បាន​រកឃើញថា ស្ទើរ10%នៃ​អ្នកជំងឺ​ដែល​មកជួប​គ្រូពេទ្យ​ដើម្បី​ចូល​ព្យាបាល ​មាន​មនុស្ស​ចាស់​ជាង50% សុទ្ធតែ​ធ្លាប់​កើត​អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​នេះ​រួចមកហើយ​យ៉ាងតិច​ក៏1ដង​ដែរ។

    អ្នក​កើត​អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​ដែល​រក​មូលហេតុ​មិនឃើញ មាន​អត្រា​បាត់បង់​ជីវិត​ក្នុង​ឆ្នាំ​ដំបូង​ដែល​កើតឡើង​ខ្ពស់​ដល់​ទៅ6%ដោយ4% បាត់បង់​ជីវិត​បែប​ទាន់ហន់ តែបើ​មាន​មូលហេតុ​មកពី​ជំងឺ​បេះដូង​វិញ អត្រា​បាត់បង់​ជីវិត​ក្នុង​ឆ្នាំ​ដំបូង​ដែល​កើត​នោះ​នឹង​ខ្ពស់​ដល់​ទៅ18%-33% ដោយ24% ជាការ​បាត់បង់​ជីវិត​បែប​ទាន់ហន់។

    សម្រាប់​អ្នក​ដែល​ប្រកប​អាជីព ដូចជា បុគ្គលិក​បើកបរ​រថយន្ត អ្នកបើក​យន្តហោះ កម្មករសំណង់ ឬ​អ្នក​ប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​គ្រឿងចក្រ រឹតតែ​មាន​ភាព​ប្រថុយប្រថាន​ខ្ពស់​ក្នុង​ស្លាប់បាត់​បង់ជីវិត​បន្ទា​ប់​ពី​កើត​អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​នេះ។

    អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​នេះ​អាចបែងចែក​បានជា2ក្រុម​ គឺក្រុម​ដែល​កើត​អាការ​ងងឹតមុខ​ដួល​ទាំង​ជំហរ​ ដោយសារ​សភាវ​លោហិត​ធ្លាក់ចុះ​ទាប​មួយ​ខណៈពេល តែ​មិនមែនជា​ជំងឺ​បេះដូង ឬ​ហៅងាយៗថា អាការ​ងងឹតមុខ​ខ្យល់គ​ទូទៅ ដោយសារតែ​រាងកាយ​ទ្រាំទ្រ​ជាមួយនឹង​សភាព​បរិស្ថាន​ជុំវិញខ្លួន​លែង​បាន ដោយមាន​មូលហេតុ​មកពី​ភាព​តានតឹង​ធុញថប់ សម្រាក​មិនបាន​គ្រប់​គ្រាន់ ឈរ ឬ​អង្គុយ​យូរ​ហួសហេតុ​ពេក។ ចំណែក​មួយក្រុម​ទៀត​គឺ អាការ​ងងឹតមុខដួល​ទាំង​ជំហរ​ បណ្ដាលមកពី​រោគ​បេះដូង និង​សរសៃឈាម ដូចជា​ អត្រា​លោត​របស់​បេះដូង​ខុស​ប្រក្រតី និងការ​ណែន​ស្ទះ​របស់​សរសៃឈាមជាដើម។

    មូលហេតុ​របស់​ការកើត​ខ្យល់គ​ស្ទើរតែ​បាត់ស្មារតី ឬ​បាត់ស្មារតី​តែម្ដង មាន​ច្រើន​ដូចតទៅ ៖
    1. សភាវ​ភ្ញាក់ផ្អើល ឬ​ខូចចិត្ត​ខ្លាំងក្លា
    2. ក្អក ឬ​កណ្ដាស់​ខ្លាំង​ជ្រុល​ពេក
    3. ខណៈ​ឈរ​បត់ជើងតូច ឬ​ក្រោយពេល​បត់ជើងតូច​រួច​ បន្ទាប់ពី​ទ្រាំ​មក​យូរ
    4. ហាត់ប្រាណ​ខ្លាំង​ជ្រុល​ពេក
    5. បន្ទាប់ពីទទួលទាន​អាហារ​ច្រើន​ហួសហេតុ
    6. រលាក​សរសៃប្រសាទ​ខួរក្បាល
    7. កើត​ជំងឺ​ខួរក្បាល​ចុះខ្សោយ
    8. ជំងឺ ផារ​គិ​ន​សុន (នៅលើ​អ្នកខ្លះ​ដែលមាន​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​អត្តនោម័តិ​ខុស​ប្រក្រតី​រួមជាមួយ​ផង)
    9. ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម (នៅលើ​អ្នកជំងឺ​ដែល​សរសៃប្រសាទ​ត្រូវ​បំផ្លាញ​ដោយសារ​ទឹកនោមផ្អែម)
    10. ដោយសារ​ថ្នាំ​ប្រភេទ​ខ្លះ ដូចជា​ទទួលទាន​ថ្នាំ​បញ្ចុះ​សម្ពាធ​ឈាម​ច្រើន​ជ្រុល​ពេក
    11. ទទួលទាន​ស្រា​ច្រើន​ជ្រុល​ពេក
    12. ចំណុច​កំណើត​អគ្គិសនី​របស់​បេះដូង​ចុះខ្សោយ
    13. បាត់បង់​ឈាម​ច្រើន ឬ​បាត់បង់​ជាតិ​ទឹក​អស់ពី​រាងកាយ​ច្រើន​ជ្រុល​ពេកដូចជា ​រាករូស​ធ្ងន់ធ្ងរ និងក្អួតចង្អោរ​ខ្លាំងក្លា
    14. សភាវ​បេះដូង​លោត​ខុស​ចង្វាក់​យ៉ាងខ្លាំង​ក្លា
    15. រោគ​សាច់ដុំ​បេះដូង​ក្រាស់​ខុស​ប្រក្រតី
    16. សភាវ​ជាតិ​ស្ករ​នៅក្នុង​ឈាម​ទាប ឬ​ខ្ពស់​ជ្រុល​ពេក

    វិធី​ប្រតិបត្តិ​នៅពេល​កំពុងតែ​រកកល​នឹង​ខ្យល់គ​បាត់ស្មារតី នៅពេល​ចាប់ផ្ដើម​មាន​អាការ ចូរ​ប្រញាប់​រក​កន្លែង​សម្រាក ឬ​ចាប់​​តោង​អ្វីមួយ​ទប់ខ្លួន​ឱ្យ​ជាប់ និង​តន្ត្រំជើង ដើម្បីឱ្យ​ឈាម​រត់​ឆ្ពោះទៅ​បេះដូង​បាន​ច្រើនឡើង។ បើ​នៅតែ​មិនបាន​ធូរស្រាល ចូរ​អង្គុយ​ចុះ ហើយ​បើសិន​នៅតែ​មិនទាន់​​ធូរស្រាល​ទៀត ចូរ​គេង​រាបនឹង​ដី ដើម្បីឱ្យ​ឈាម​ហូរ​ទៅ​ចិញ្ចឹម​ខួរក្បាល​បាន​ច្រើនឡើង ព្រមទាំង​អាច​ការពារ​ការកើត​ខ្យល់គ​ដួល​ទាំង​ជំហរបាន គឺអាច​កាត់បន្ថយ​ការកើតមាន​របួសស្នាម ​បើសិនជា​ដួល​បោក​ទៅ​ដី ឬ​ទៅបុក ឬ​ប៉ះ​នឹង​វត្ថុផ្សេងៗបាន​ទៀតផង។

    បើ​កំពុង​បើកបរ​រថយន្ត គួរតែ​ចត​រថយន្ត​ភ្លាមហើយ​កាច់​កៅអី​ទៅក្រោយ​ឱ្យ​ស្ថិតក្នុង​ឥរិយាបថ​គេង​រាប។ បើ​ស្ថិតនៅក្នុង​រថយន្ត​ដឹក​អ្នកដំណើរគួរ​រក​កន្លែង​អង្គុយ ឬ​គេង​នៅក្នុង​រថយន្ត​នោះហើយ​ប្រញាប់​ប្រាប់​អ្នកជិតខាង​ថា ខ្លួន​កំពុង​រកកល​ខ្យល់គ​ងងឹត​មុខ​ដួល។ មិនគួរ​ប្រញាប់​ចុះ​ពី​រថយន្ត​ឡើយ ព្រោះ​អាច​នឹង​ដួល​បាត់ស្មារតី​នៅត្រង់​ជណ្ដើរ​ចុះ​ពី​រថយន្ត នាំឱ្យ​កើត​គ្រោះថ្នាក់​បាន៕

  • ប្រយ័ត្ន! លេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេង ប្រឈម​នឹង​ជំងឺ​ជាច្រើន

    ប្រយ័ត្ន! លេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេង ប្រឈម​នឹង​ជំងឺ​ជាច្រើន

    លេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេង​លើសពី2ម៉ោង គឺមាន​ហានិភ័យ​គេង​មិន​លក់ ថែមទាំង​នាំមក​នូវ​រោគ និង​ជំងឺ​ជាច្រើន​ថែមទៀត​ផង។ ប្រសិនបើ​អ្នកជា​អ្នក​ដែល​និយម​លេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេ អ្នក​គប្បី​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​ជំងឺផ្សេងៗដូចជា ជំងឺ​ធាត់ ជំងឺ​បេះដូង និង​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម​ជាដើម។

    មនុស្ស​ជាច្រើន​មាន​ទង្វើ​លេង​ទូរស័ព្ទ​នៅលើ​គ្រែ​គេងជាប្រចាំ ចាប់តាំងពី​បើកភ្នែក​ឡើង​នៅពេល​ព្រឹក ក៏​ទាញ​ទូរស័ព្ទដៃ​មក​ឆែក​មើល​ពី​ព័ត៌មាន​ដែលមាន​នៅក្នុង​បណ្ដាញ​សង្គម។ បើទោះបីជា​ទម្រេត​ខ្លួន​គេង​នៅពេល​ពាក់​កណ្ដាលយប់ ក៏​អ្នក​នៅតែ​ចាប់យក​ទូរស័ព្ទដៃ​មក​មើលមុននឹង​បិទ​ភ្នែក​គេង​ដែរ ឬ​មាន​មនុស្ស​មួយចំនួនទៀត​លង់លក់​ដោយ​មិនបាន​បិទ​ទូរស័ព្ទ​តែម្ដង​ក៏មានដែរ។ តែ​នៅថ្ងៃនេះ ទស្សនា​វ​ដ្តី ឡា​រ៉ែ​ន សូម​រំឭក​ជាថ្មី​ម្ដង​ទៀតថា ទង្វើ​បែបនេះហើយ ដែល​កំពុងតែ​គំរាមកំហែង​សុខភាព​របស់​មនុស្ស​យើង​ជាខ្លាំង។

    អ្នកជំនាញ​ខាង​សុខភាព​ពិភពលោក​បាន​សម្ដែង​នូវ​ក្ដីបារម្ភ​ចំពោះ​របៀប​រស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ​នាពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ​ដែល​កំ​ពុង​ជក់​លេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេង​ថា វា​អាច​បង្ក​ឱ្យ​កើតមាន​បញ្ហា​ចំពោះ​សុខភាព​បាន ដោយសារតែ​អេក្រង់​ទូរស័ព្ទ​មាន​ពណ៌​ខៀវ (Blue Light) ជះ​ពន្លឺ​មក​ប៉ះពាល់​ដល់​ការផលិត​សារធាតុ​មេ​ឡា​តូ​នី​នដែល​ជួយ​គ្រប់គ្រង​ការ​គេង​លក់ និង​ក្រោក​ពី​គេង។ ដូចនេះហើយ ការលេង​ទូរស័ព្ទដៃ​មុនពេល​ចូល​គេង​លើសពី2ម៉ោង នឹង​ធ្វើឱ្យ​ខួរក្បាល​ដែល​បានទទួល​ពន្លឺ​ពណ៌​ខៀវ​នៅក្នុង​អំឡុងពេល​ពាក់កណ្ដាល​យប់ បញ្ជា​ប្រាប់ថា ពេលនេះគឺជា​ពេល​ថ្ងៃត្រង់ ដែលជា​ហេតុ​ហុច​ផល​ឱ្យ​កើត​អាការ​គេ​មិន​លក់ ឬ​គេង​មិន​ស្ងប់​នេះ​ឡើង ហើយ​ការលេង​ទូរស័ព្ទ​នៅក្នុងពេល​ពាក់កណ្ដាល​យប់ ក៏បាន​ហុច​ផល​អាក្រក់​ចំពោះ​ខ្សែ​ភ្នែក​ផងដែរ។

    ទាំងអស់នេះ​គឺជា​ហានិភ័យ​ដែល​កើតឡើង​ចំពោះ​សុខភាព​របស់​មនុស្ស​យើង ប្រសិនបើ​អ្នក​គេង​មិន​លក់ ឬ​គេង​មិន​គ្រប់គ្រាន់ នឹង​ធ្វើឱ្យ​រាងកាយ​មាន​អារម្មណ៍​ថា ល្វើយ អស់កម្លាំង ទន់ខ្សោយ​ នឿយហត់​នៅ​អំឡុងពេល​ថ្ងៃ និង​ប្រព័ន្ធ​ចងចាំ​កើតមាន​បញ្ហា​ជាដើម។ បញ្ហា​ទាំងនេះ​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ការសិក្សា និង​ការធ្វើការងារ​ជាប្រចាំ​ថ្ងៃជា​ខ្លាំង ដោយសារតែ​ខួរក្បាល​មិនអាច​ដំណើរការបាន​យ៉ាង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។ អ្វីដែល​សំខាន់​ជាងនេះទៅទៀត​នោះ​គឺ អាច​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ខ្លួនឯង និង​អ្នកដទៃ​ថែមទៀតដូចជា កើត​អាការ​ងងុយគេង​នៅពេល​កំពុង​បើកបរ ឬ​ខណៈពេល​កំពុងធ្វើការ​ងា​រ​ជាមួយ​គ្រឿងចក្រ។ ក្រៅពីនេះ ការ​សម្រាក​មិន​គ្រប់គ្រាន់​ជាដើម​ហេតុ​នៃ​ការកើត​ជំងឺ​ជាច្រើន​ដូចជា ជំងឺ​ធាត់ ( ដោយសារតែ​ប្រព័ន្ធ​ដុតបំផ្លាញ​ជាតិ​ខ្លាញ់​នៅក្នុង​រាងកាយ​ដំណើរ​ការមិន​បានល្អ​គ្រប់គ្រាន់) ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម រោគ​បេះដូង ជំងឺលើសឈាម និង​អាច​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ការប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន ឬ​គ្រឿង​ស្រវឹង ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ការ​គេង​មិន​លក់​ថែម​ទៀតផង។

    អ្នកជំនាញ​សុខភាព​ពិភពលោក បាន​ណែនាំ​ឱ្យ​កាត់បន្ថយ​ការលេង​ទូរស័ព្ទ​មុនពេល​ចូល​គេង​យ៉ាងហោចណាស់1ម៉ោង ដើម្បីឱ្យ​ខ្សែ​ភ្នែក​របស់​អ្នក​បាន​សម្រាក ហើយ​រាងកាយ​របស់​អ្នក​ក៏បាន​សម្រាក​បានដែរ។ ប្រសិនបើ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ការប្រើ​ទូរស័ព្ទដៃ​ខ្លាំងណាស់ អ្នក​គប្បី​ប្រើ​ឧបករណ៍​ការពារ​ពន្លឺ​ពណ៌​ខៀវ ដូចជា បន្ទះ​ការពារ​ភ្នែក​បិត​នៅលើ​អេក្រង់​ទូរស័ព្ទ ឬ​ប្រើប្រាស់​កម្មវិធី Night Shift ដើម្បី​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ពន្លឺ​ពណ៌​ខៀវ​ដែល​បញ្ចេញ​មកពី​អេក្រង់​ទូរស័ព្ទ និង​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ការ​ប្រឹង​សម្លឹង​របស់​ខ្សែ​ភ្នែក​ ហើយ​ធ្វើឱ្យ​អ្នក​គេ​លង់​បាន​ស្រួល៕