Category: សុខភាព

  • មិនញ៉ាំស្រា ឬប៊ីយែសោះ VS ញ៉ាំតិចតួច តើមួយណាល្អចំពោះសុខភាពខ្លាំងជាង?

    មិនញ៉ាំស្រា ឬប៊ីយែសោះ VS ញ៉ាំតិចតួច តើមួយណាល្អចំពោះសុខភាពខ្លាំងជាង?

    ជាតិអាល់កុលដែលមាននៅក្នុងស្រាគ្រប់ប្រភេទ ប៊ីយែ និងគ្រឿងស្រវឹងផ្សេងៗទៀត ទោះជាមានលទ្ធផលពីការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រាប់ថា ការក្រេបភេសជ្ជៈទាំងនោះបន្តិចបន្តួចនឹងហុចផលល្អដល់សុខភាពមែន តែបើប្រៀបធៀបនឹងការមិនញ៉ាំជាតិអាល់កុលសោះនោះ តើមួយណានឹងហុចផលល្អដល់រាងកាយខ្លាំងជាងគ្នា?

    អ្នកជំនាញបានបញ្ជាក់ថា សម្ព័ន្ធភាពរវាងសុខភាពរបស់មនុស្សជាមួយជាតិអាល់កុល ជាសម្ព័ន្ធភាពដែលហាក់ដូចជាមានភាពស្មុគស្មាញ ទោះជាមានរបាយការណ៍ពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាច្រើនបានពិសោធថា ជាតិអាល់កុលក្នុងបរិមាណតិចតួច ឬ​បរិមាណ​ដែលល្មមសមរម្យ អាចក្លាយជាប្រយោជន៍ដល់រាងកាយក្ដី តែបើយើងមិនបានដឹងពីបរិមាណដែលល្មមសមរម្យនោះ ហើយញ៉ាំច្រើនជ្រុលពេក ប្រាកដណាស់ វាច្បាស់ជាហុចផលអាក្រក់ដល់រាងកាយយ៉ាងច្បាស់លាស់ស្រាប់ទៅហើយ ដូច្នេះទើបចំណុចសំខាន់ស្ថិតនៅលើបរិមាណដែលសមល្មមចំពោះរាងកាយនោះ តើវាស្ថិតត្រឹមកម្រិតណា? និងបើប្រៀបធៀបប្រយោជន៍ដែលបានទទួលជាមួយការដែលយើងមិនញ៉ាំជាតិអាល់កុលសោះ តើបែបណាល្អចំពោះរាងកាយខ្លាំងជាងគ្នា?

    លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ2018កន្លងទៅដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រ PLOS Medicine បានរកឃើញថា សម្រាប់មនុស្សធំវ័យពាក់កណ្ដាលមនុស្សឡើងទៅ ការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលបន្តិចបន្តួច (ប្រមាណ 1 – 4កែវក្នុងមួយសប្ដាហ៍) មានភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រថុយប្រថានដល់ការស្លាប់ដោយជំងឺផ្សេងៗតិចជាងអ្នកដែលមិនញ៉ាំជាតិអាល់កុលសោះ។

    ក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ2018ដដែល មានរបាយការណ៍ពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវ 2 ដែលទីមួយបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រ The Lancet បានបញ្ជាក់ថា បរិមាណ(ចំនួន)ការញ៉ាំដែលធ្លាប់មានការណែនាំថា ឱ្យញ៉ាំ 1កែវក្នុង 1ថ្ងៃ ឬតិចជាងនោះសម្រាប់មនុស្សស្រី និង 2កែវក្នុង 1ថ្ងៃ ឬតិចជាងនោះសម្រាប់មនុស្សប្រុស ជាបរិមាណដែលច្រើនជ្រុលពេក អាចបង្កឱ្យកើតមានគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពបាន។ ឯលទ្ធផលពីការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវទី2 គឺមានការត្រួតពិនិត្យព័ត៌មានពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាច្រើនរយ និងរួបរួមព័ត៌មានផ្សេងៗមកវិភាគរួមគ្នា ទាំងចំនួនលក់ភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុល ការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលដែលធ្វើដោយខ្លួនឯង រួមទាំងបរិមាណការញ៉ាំរបស់អ្នកទេសចរជាមធ្យមនៅក្នុងទីតាំងជាង 195កន្លែង បានរកឃើញថា ជាតិអាល់កុលអាចហុចផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរាងកាយជារួមបាន តាំងពីជំងឺបេះដូង មហារីក ជំងឺឆ្លងមេរោគ ឧប្បត្តិហេតុចរាចរណ៍ និងការស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ទើបមកដល់ចំណុចសរុបមួយដែលថា ការមិនញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលសោះនឹងមានផលល្អចំពោះរាងកាយច្រើនជាង ដោយសារមកពី៖

    • ការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលគឺជាមូលហេតុលំដាប់ទី7 នៃការស្លាប់ និងពិការ។
    • ភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលជាមូលហេតុចម្បងនៃការស្លាប់ និងពិការរបស់មនុស្សទូទាំងពិភពលោកដែលមានអាយុចន្លោះ 15 – 49ឆ្នាំ ដែលមានដូចជា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ការរងរបួសពីការធ្វើបាបលើរូបរាងកាយ(ភាពប្រថុយប្រថានក្នុងការស្លាប់នឹងកើនឡើងច្រើន បើមានជាតិអាល់កុលមកពាក់ព័ន្ធផងនោះ)
    • ជាទូទៅ សុខភាពរបស់រាងកាយនឹងកាន់តែអាក្រក់ទៅ បើរកឃើញថាមានការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលជាប្រចាំ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះជាមានរបាយការណ៍រកឃើញថា ការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលបន្តិចបន្តួច(តិចជាង 1កែវក្នុង 1ថ្ងៃ)អាចបន្ថយភាពប្រថុយប្រថានក្នុងការកើតរោគគ្រោះថ្នាក់ប្រភេទខ្លះ ដូចជារោគបេះដូង និងទឹកនោមផ្អែមបានក្ដី តែវិធីដែលមានសុវត្ថិភាព និងល្អចំពោះរាងកាយខ្លាំងបំផុត គឺការមិនញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលសោះតែម្ដងប្រសើរជាង។

    តើយើងគួរឈប់ញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលជានិរន្តរ៍តែម្ដងល្អដែរឬទេ?

    នៅពេលដែលការញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលហុចផលអាក្រក់ច្រើនជាងផលល្អដូចដែលយើងបានឃើញច្បាស់ៗហើយនោះ ការចៀសវាងពីភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលយ៉ាង 100%ក៏មើលទៅហាក់ដូចជាជម្រើសដ៏ល្អមួយ គ្រាន់តែនៅក្នុងសង្គមខ្លះ ភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលគឺជាផ្នែកមួយនៃជីវិតរបស់ពួកគេទាំងនោះយ៉ាងមិនអាចចៀសវាងបានប៉ុណ្ណោះ។ ការគ្រប់គ្រងបរិមាណក្នុងការញ៉ាំ និងប្រយ័ត្នប្រយែងខ្លួនមិនឱ្យទៅសាងរឿងរ៉ាវដល់អ្នកដទៃ គួរតែជាជម្រើសដែលល្អបំផុត ដូចជា ជ្រើសរើសញ៉ាំតែនៅក្នុងឱកាសខ្លះ ញ៉ាំក្នុងបរិមាណតិចតួច មិនបណ្ដោយខ្លួនឱ្យស្រវឹងរហូតបាត់បង់ស្មារតី ឬមិនញ៉ាំរហូតដល់ញៀនជាទម្លាប់ ឬទៅបង្ករឿងរ៉ាវជាមួយអ្នកដទៃ រួមទាំងគ្មានបញ្ហាសុខភាពអ្វីឱ្យត្រូវកង្វល់។ បើសិនជាប្រតិបត្តិតាមហ្នឹងបាន ក៏នៅអាចញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុលតទៅទៀតបាន។

    …តែកុំភ្លេចថា ពេលស្រវឹង ចូរកុំបើកបរ ព្រោះក្រៅពីខុសច្បាប់ហើយ នៅអាចជួបនឹងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រហូតធ្វើឱ្យយើង ឬអ្នកដទៃស្លាប់បាត់បង់ជីវិតទៀតផង។ បើចង់ញ៉ាំ ត្រូវតែមានសតិស្មារតីជាប់ជានិច្ច៕

  • ត្រឹមត្រូវឬទេ ពាក្យដាស់តឿន និងរឿងហាមឃាត់របស់ចាស់បុរាណសម្រាប់អ្នកមានផ្ទៃពោះ?

    ត្រឹមត្រូវឬទេ ពាក្យដាស់តឿន និងរឿងហាមឃាត់របស់ចាស់បុរាណសម្រាប់អ្នកមានផ្ទៃពោះ?

    សង្គមខ្មែរយើងមានជំនឿជាច្រើនជាមួយរឿងផ្សេងៗ រហូតដល់ជួនកាលយើងមិនបានស្វែងរកមូលហេតុថា តើជំនឿនោះមកពីណា? មានប្រភពយ៉ាងណា? និងមានហេតុផលអ្វី? មកធានាអះអាងលើជំនឿនោះឡើយ…តែយើងបាននាំយកមកប្រតិបត្តិតាម ក្លាយជាផ្នែកមួយក្នុងជីវិតរស់នៅ។ ជំនឿខ្លះមិនបានសាងនូវភាពខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរអ្វីទេ តែជំនឿខ្លះ វាជំទាស់នឹងការពិតដែលអាចពិសោធបាន រហូតអាចធ្វើឱ្យយើងខកខាននូវរឿងល្អៗ ឬក្លាយជាផលអាក្រក់សម្រាប់យើងក៏មាន ជាពិសេសជំនឿ និងចំណុចហាមឃាត់ពីបុរាណសម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ។ ថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែនសូមនាំស្រ្តីមានផ្ទៃពោះទាំងឡាយមកស្វែករកការពិតពាក់ព័ន្ធនឹងជំនឿទាំងនោះថា តើហេតុអីបានគួរជឿ? ព្រោះថា ជំនឿដែលត្រឹមត្រូវគួរតែស្ថិតនៅលើមូលដ្ឋានចំណេះដឹងដែលត្រឹមត្រូវដូចគ្នា។

    1 . ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ ហាមងូតទឹកពេលយប់ជ្រៅ ព្រោះនឹងធ្វើឱ្យមានទឹកភ្លោះច្រើន

    ការពិត ៈ កាលពីសម័យបុរាណ បន្ទប់ទឹកត្រូវបានសង់នៅឆ្ងាយពីផ្ទះ ដូច្នេះទើបធ្វើឱ្យមនុស្សចាស់ខ្លាចអ្នកមានផ្ទៃពោះមានគ្រោះថ្នាក់រអិលដួល ឬរងគ្រោះថ្នាក់ពីសត្វចង្រៃដែលមានពិស ក៏ហាមស្រ្តីមានគភ៌មិនចេញពីផ្ទះនៅពេលយប់។

    2 . អ្នកមានផ្ទៃពោះ ហាមដេរខោអាវ ៈ ការដេរប៉ះខោអាវក្នុងអំឡុងពេលតាំងគភ៌ នឹងធ្វើឱ្យកូនក្នុងផ្ទៃកើតមក ឆែបមាត់។

    ការពិត ៈ ទារកកើតមក ឆែបមាត់ មួយចំនួនបណ្ដាលមកពីពូជអម្បូរ ឬការអភិវឌ្ឍខ្លួនរបស់តួកំណើតក្នុងអំឡុង 3ខែដំបូងមានភាពខុសប្រក្រតី រួមទាំងការដែលម្ដាយជក់បារីដែលហុចផលប៉ះពាល់ធ្វើឱ្យកូនក្នុងផ្ទៃឆែបមាត់។ សម្រាប់មូលហេតុពិតប្រាកដរបស់ការហាមឃាត់នេះ គឺជាការដាស់តឿនដែលចាស់បុរាណបារម្ភថា ស្រ្តីមានគភ៌អាចនឹងត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែងក្នុងការធ្វើការបែបនេះ ព្រោះត្រូវអង្គុយធ្វើការយូរ ឱនងើបៗ ធ្វើឱ្យងាយកើតអាការវិលមុខ ឬការអង្គុយដេរ ក៏អាចនឹងមិនមែនជារឿងល្អសម្រាប់ស្រ្តីមានគភ៌ដែលមានសុខភាពមិនសូវល្អក៏អាចថាបានដែរ តែបើស្រ្តីមានគភ៌ចេះធ្វើការងារដោយក្ដីប្រយ័ត្នប្រយែង ចេះមើលថែទាំខ្លួនបានល្អ ក៏ប្រហែលជាគ្មានបញ្ហាអ្វីដែរ។

    3 . អ្នកមានផ្ទៃពោះ ហាមទៅបុណ្យសព ៈ មានការដាស់តឿនសម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះថា ហាមទៅចូលរួមពិធីបុណ្យសព ព្រោះបុរាណគេប្រកាន់ តែអ្នកខ្លះក៏អាចនឹងជឿដោយមិនបានស្វែងរកការពិតនៃពាក្យថា “ប្រកាន់” នេះ ចង់សំដៅលើអ្វីដែរ ព្រោះមានអ្នកខ្លះក៏ធ្លាប់បានឮរឿងទំនងដែលថា ខ្លាចខ្មោចចូល ជាដើមដែរ។

    ការពិត ៈ បុណ្យសព គឺជាពិធីដែលសោកសង្រេង អ្នកចូលរួមពិធីក៏ច្រើនតែស្រងេះស្រងោចពីការបាត់បង់ញាតិមិត្តបងប្អូន ដូច្នេះបើអ្នកមានផ្ទៃពោះទៅចូលរួម ក៏អាចនឹងមានអារម្មណ៍សោកសៅ យំស្រែក និងតានតឹងអារម្មណ៍ទៅជាមួយដែរ ព្រោះក្នុងអំឡុងពេលតាំងគភ៌នេះ ស្រ្តីមានគភ៌គួរតែមានផ្លូវចិត្តដែលស្រស់ថ្លា រីករាយ ដូច្នេះហើយទើបចាស់ៗមិនចង់ឱ្យអ្នកមានផ្ទៃពោះមានអារម្មណ៍ពិបាកចិត្ត ធុញថប់តានតឹង ឬសោកសង្រេងហ្នឹងឯង។

    4 . អ្នកមានផ្ទៃពោះ ហាមអង្គុយឃាំងមាត់ជណ្ដើរ ៈ ស្រ្តីមានគភ៌ហាមអង្គុយឃាំងមាត់ជណ្ដើរ មិនដូច្នោះទេ នឹងពិបាកប្រសូតបុត្រ។ ស្រ្តីមានគភ៌ណាបានឮហើយ តែងតែខ្លាចជាធម្មតា ព្រោះថា ការពិបាកប្រសូត មានន័យពីការឈឺពោះយូរ និងអាចមានគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗកើតឡើង ជាពិសេសសម័យមុន ខាងវេជ្ជសាស្រ្តនៅមិនទាន់រីកចម្រើន។

    ការពិត ៈ ផ្ទះខ្មែរក្នុងសម័យមុន ច្រើនតែជាផ្ទះមួយជាន់មានសសរខ្ពស់ៗ និងមានជណ្ដើរឡើងផ្ទះរាងចោត បើសិនទៅអង្គុយឃាំងមាត់ជណ្ដើរ ក៏អាចនឹងធ្លាក់ចុះទៅក្រោមនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់បានដោយងាយ ជាពិសេសស្រ្តីដែលមានគភ៌ធំៗដែលការទប់លំនឹងខ្លួនមិនសូវជាបានល្អផងនោះ រឹតតែមិនគួរទៅអង្គុយនៅទីនោះឡើយ ដែលនេះជាការហាមឃាត់មួយដែលគួរតែធ្វើតាម ឯហេតុផលដែលនិយាយថា អាចនឹងធ្វើឱ្យពិបាកប្រសូត ឬឈឺពោះយូរនោះ មិនមែនជាការពិតទេ។

    5 . ហាមត្រៀមរបស់ប្រើប្រាស់របស់ទារកទុកមុន ៈ ជំនឿមួយនេះនៅតែមានអ្នកប្រតិបត្តិតាមនៅឡើយ ព្រោះនៅក្នុងជំនឿនេះបានឱ្យហេតុផលថា វាជាប្រផ្នូលមិនល្អ ដែលទោះជាអ្នកម្ដាយសម័យថ្មីហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែមានអារម្មណ៍ថា ជឿៗទៅ វាប្រសើរជាង ព្រោះមិនចង់ឱ្យមានរឿងអ្វីមិនល្អកើតឡើងចំពោះកូនសម្លាញ់…។

    ការពិត ៈ បើគិតតាមគោលការណ៍ហេតុ និងផលវិញនោះ ឃើញថាវាគ្មានពាក់ព័ន្ធគ្នាអីរវាងការត្រៀមរបស់ប្រើប្រាស់សម្រាប់ទារក ជាមួយនឹងសុខភាព ឬឧប្បត្តិហេតុអ្វីដែលអាចនឹងកើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលប្រសូតនោះឡើយ តែជំនឿនេះប្រហែលជាបណ្ដាលមកពីការប្រសូតបុត្រកាលពីសម័យមុនដែលមានភាពប្រថុយប្រថានខ្លាំង ទើបចាស់ៗមិនចង់ឱ្យត្រៀមរបស់ប្រើប្រាស់សម្រាប់ក្មេងទុកឱ្យហើយប៉ុន្មានឡើយ ឬឪពុកម្ដាយអាចនឹងត្រេកអរនឹងកូនក្នុងផ្ទៃខ្លាំងពេក ធ្វើឱ្យត្រៀមរបស់របរសម្រាប់កូនច្រើនជ្រុលពេក លើសតម្រូវការ ដែលរបស់ខ្លះ ពេលកូនប្រសូតចេញមកហើយ អាចមិនទាំងបានប្រើផងក៏មាន ដូច្នេះហើយដើម្បីភាពសប្បាយចិត្ត ទើបចាស់ៗឱ្យត្រៀមតែរបស់ណាដែលត្រូវប្រើប្រាស់ចាំបាច់ ដែលទារកកើតមកភ្លាមត្រូវប្រើមែនទែន ដូចជា ក្រណាត់កន្ទប ខោអាវទារក ជាដើម ចំណែករបស់ផ្សេងៗទៀត ចាំគិតពេលកូនប្រសូតចេញមកហើយ ក៏អាចទៅរកទិញមកប្រើទាន់ដែរ។

    6 . ខ្ទាស់ម្ជុលខ្ទាស់នៅអាវត្រង់កន្លែងក្បាលពោះ ការពារធ្លាក់កូន និងមិនឱ្យវិញ្ញាណកំណាចចូលមកធ្វើបាបកូន

    ការពិត ៈ ខ្ទាស់ឱ្យជាប់ដើម្បីឱ្យស្រ្តីមានគភ៌ប្រយ័ត្នខ្លួនឯងពេលដើរទៅណាមកណា កុំឱ្យដើរទៅបុកនេះបុកនោះ និងឱ្យអ្នកដទៃមើលឃើញបានច្បាស់ថា ខ្លួនកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនមែនកំពុងធាត់ទេ កុំដើរមកបុក… ជាដើម។

    ជំនឿ និងពិធីការផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងការមានផ្ទៃពោះ និងការឆ្លងទន្លេរបស់មនុស្សសម័យមុន មានច្រើនយ៉ាង ដូច្នេះពេលបានឮមកហើយ ស្វាមី និងភរិយាដែលកំពុងមានគភ៌គួរតែពិចារណាជាមុនសិន មុននឹងប្រតិបត្តិតាម ដើម្បីការពារគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចនឹងកើតឡើងចំពោះម្ដាយ និងកូនតូច ព្រោះជំនឿ និងការហាមឃាត់ពីបុរាណសម្រាប់អ្នកមានផ្ទៃពោះ រឿងមួយចំនួនដែលចាស់បុរាណបង្ហាត់បង្រៀនមក ជួនកាលក៏មានប្រយោជន៍ មានហេតុផលត្រឹមត្រូវអាចយកមកច្នៃប្រើបាន តែរឿងខ្លះក៏មិនអាចជឿបាន ឬមិនអាចពិសោធបានថាត្រូវ ឬមិនត្រូវនោះក៏មាន៕

  • ចិនបាន​បើក​ទ្វារ​សេដ្ឋ​កិច្ច​និង​សង្គម ​ប៉ុន្តែ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​អាច​គ្រប់​គ្រង​វីរុស​ Covid-19​ បាន​​យ៉ាង​ល្អ​ដូច្នេះ?

    ចិនបាន​បើក​ទ្វារ​សេដ្ឋ​កិច្ច​និង​សង្គម ​ប៉ុន្តែ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​អាច​គ្រប់​គ្រង​វីរុស​ Covid-19​ បាន​​យ៉ាង​ល្អ​ដូច្នេះ?

    ក្រោយពីកំណត់បានតំបន់ឆ្លងវីរុស អាជ្ញាធរនៅប្រទេសចិន នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងការបិទទ្វារ ឬដាក់បំរាមគោចរ ធ្វើតេស្តរកវីរុស និងសម្អាតមេរោគគ្រប់កន្លែង ដែលទាំងនេះគឺជាកត្តាលេចធ្លោដែលនាំឱ្យចិនអាចគ្រប់គ្រងស្ថានភាព Covid-19 បានប្រសើរជាងបណ្ដាប្រទេសនៅលោកខាងលិច។

    ក្នុងគ្រាដែលប្រទេសជាច្រើននៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិក កំពុងប្រឈមនឹងរលកនៃការឆ្លងវីរុសCovid-19 បន្ទាប់ និង​ត្រូវបិទទ្វារប្រទេស ឬដាក់បំរាមគោចរឡើងវិញ នៅឯតំបន់អាស៊ីខាងកើតវិញ បែរជាអាចគ្រប់គ្រងស្ថាន​ភាព​ជំងឺបានល្អ ពិសេសគឺប្រទេសចិន។

    កាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះ ប្រទេសចិនបានប្រកាសអំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចវិជ្ជមាននៅក្នុងត្រីមាសទីពីរជាបន្តទៀត ដែល​នេះបញ្ជាក់ថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់មហាយក្សទីពីរនៃពិភពលោក បានងើបឡើងវិញយ៉ាងឆាប់រហ័សដល់កម្រិត​ណា។ ដូច្នេះ តើធ្វើយ៉ាងណាទើបប្រទេសចិននៅតែអាចគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ Covid-19 បានយ៉ាងល្អបែបនេះ បើទោះជាបានបើកដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមឡើងវិញ?

    ក្រោយការផ្ទុះឆ្លងវីរុសដំបូងនៅទីក្រុង Wuhan មនុស្សជាច្រើននៅតែគិតថា វិធានការសំខាន់របស់ចិនគឺការដាក់បំរាមគោចរឱ្យទាន់ពេល។ ប៉ុន្តែ នេះគ្រាន់តែជាជំហានដំបូងនៅក្នុងចំណោមវិធីសាស្ត្ររាប់មិនអស់ដែលប្រទេសនេះបាន និងកំពុងប្រើប្រាស់។

    ចិនបានបើកទ្វារសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបានជាអាចគ្រប់គ្រង Covid-19 បានយ៉ាងល្អដូច្នេះ?
    ក្រោយពីកំណត់បានតំបន់ឆ្លងវីរុស អាជ្ញាធរនៅប្រទេសចិន នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងការបិទទ្វារ ឬដាក់បំរាមគោចរ ធ្វើតេស្តរកវីរុស និងសម្អាតមេរោគគ្រប់កន្លែង ដែលទាំងនេះគឺជាកត្តាលេចធ្លោដែលនាំឱ្យចិនអាចគ្រប់គ្រងស្ថានភាព Covid-19 បានប្រសើរជាងបណ្ដាប្រទេសនៅលោកខាងលិច

    ជោគជ័យរបស់ចិន គឺយោងទៅលើសមត្ថភាពនៃការតាមដាន និងស្រាវជ្រាវករណីឆ្លងនីមួយៗយ៉ាងល្អិតល្អន់នៅទូទាំងប្រទេស។ វិធីសាស្ត្រនេះ រួមមានទាំងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ “កូដសុខភាព” តាមលំដាប់ពណ៌ និងកូដ QR ដែលអាចតាមដានការធ្វើដំណើររបស់ពលរដ្ឋ ដែលជួយឱ្យការស្វែងរកប្រភពចម្លងវីរុសបានងាយស្រួលជាងមុន។

    ក្រោយពីកំណត់បានតំបន់ឆ្លងវីរុស អាជ្ញាធរនៅប្រទេសចិន នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងការ​បិទ​ទ្វារ ឬដាក់បំរាមគោចរ ធ្វើតេស្តរកវីរុស និងសម្អាតមេរោគគ្រប់កន្លែង។ ជាក់ស្ដែង នៅក្នុងរលកនៃការឆ្លងថ្មីមួយនៅក្នុងទីក្រុង Qingdao កាលពីដើមខែនេះ មនុស្សជាង10លាននាក់ត្រូវបានធ្វើតេស្តដោយប្រើពេលត្រឹមតែមួយសប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីមានការឆ្លងវីរុសចំនួន12ករណី។

    ក្រៅពីនេះ ការដែលពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងច្រើន និងការគោរពតាមវិធានការរបស់អាជ្ញាធរ ក៏ជាកត្តារួមចំណែក​យ៉ាងសំខាន់ផងដែរ ដែលបានជួយឱ្យវិធានការទប់ស្កាត់វីរុសទទួលបានលទ្ធផលគាប់ប្រសើរ។

    ពីទីក្រុង Qingdao លោក Wei បាននិយាយថា៖ “សាធារណជននៅក្នុងទីក្រុង ធ្វើសកម្មភាពទប់ស្កាត់ និងគ្រប់គ្រងវីរុសបានយ៉ាងល្អ។ គ្រប់គ្នានៅតែមានអារម្មណ៍ថាមានសុវត្ថិភាព សូម្បីតែនៅពេលមានការរកឃើញករណីវិជ្ជមាន”។

    ចិនបានបើកទ្វារសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបានជាអាចគ្រប់គ្រង Covid-19 បានយ៉ាងល្អដូច្នេះ?
    ការដែលពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងច្រើន និងការគោរពតាមវិធានការរបស់អាជ្ញាធរ ក៏ជាកត្តារួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ផងដែរ ដែលបានជួយឱ្យវិធានការទប់ស្កាត់វីរុសទទួលបានលទ្ធផលគាប់ប្រសើរ

    អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ថ្មីៗនេះ ក៏បានឱ្យដឹងថា បណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ីខាងកើត ក្នុងនោះមានប្រទេសចិនជាដើម បានធ្វើការយ៉ាងល្អនៅក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរបស់វីរុស ព្រមទាំងបានណែនាំបណ្ដាប្រទេសនៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិកខាងជើងជាដើម ឱ្យរៀនសូត្រតាមគំរូនេះ។

    លោក Michael Ryan នាយកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីបន្ទាន់ផ្នែកសុខាភិបាលរបស់អង្គការ WHO បានថ្លែងថា៖ “ប្រជា​ជន​នៅអាស៊ីខាងកើត មានការជឿជាក់ និងអនុវត្តតាមវិធានការរបស់រដ្ឋអំណាចបានខ្ពស់ជាង ពួកគេក៏តែង​តែរក្សាវិធានការទប់ស្កាត់វីរុសបានយូរជាង” បើធៀបនឹងនៅអឺរ៉ុប។

    ក្នុងចំណោមវិធានការខាងលើរបស់ចិន ការពាក់ម៉ាស់គឺជាកត្តាសំខាន់ជាងគេក្នុងការទប់ស្កាត់វីរុស។ សកម្មភាពនេះ​ត្រូវបានពលរដ្ឋក្នុងបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ី ពិសេសគឺចិន អនុវត្តបានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន៕

    ប្រភព៖ RT, CB, BI

  • នាំគ្នាមកស្គាល់ពី សត្វល្អិត ឬព្រូនក្នុងសាច់ជ្រូក តើមានគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយមនុស្សឬទេ?

    នាំគ្នាមកស្គាល់ពី សត្វល្អិត ឬព្រូនក្នុងសាច់ជ្រូក តើមានគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយមនុស្សឬទេ?

    ឈ្មោះថា សត្វល្អិត ឬព្រូន មិនថាជាអ្វីក៏ដោយ គ្មាននរណាម្នាក់ចង់ឱ្យវាចូលមកនៅក្នុងរាងកាយរបស់យើងឡើយ មែនទេ?

    តែបើសិនជាយើងចៃដន្យវាក់អ៊ើសត្វព្រូនសរសៃវែងៗតូចៗ ទន់ៗនៅក្នុងសាច់ជ្រូក ឬក្នុងគ្រឿងក្នុងជ្រូកក្នុងអំឡុងពេលចម្អិនម្ហូបអាហារ ឬយ៉ាប់ជាងនោះទៅទៀតគឺ ខាំចូលមាត់ទំពាខ្ញាច់ៗរួចទៅហើយកន្លះដុំនោះ តើវានឹងបង្កជាគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយរបស់យើងដែរឬទេ? ឡារ៉ែនមានចម្លើយសម្រាប់សំណួរនេះ!

    តើសត្វល្អិត ឬព្រូនក្នុងសាច់ជ្រូកឆៅ គឺជាព្រូនប្រភេទណា?

    ព្រូននៅក្នុងសាច់ជ្រូកដែលយើងច្រើនប្រទះឃើញជាព្រូនអំបោះដែលមានលក្ខណៈសរសៃៗ តូចៗ ទន់ៗ ពណ៌ក្រហមៗដែលនឹងចូលទៅក្នុងខ្លួនរបស់សត្វជ្រូកតាមរយៈការស៊ី ដោយជ្រូកអាចនឹងស៊ីអាហារដែលមានលាយឡំ ឬប្រឡាក់លាមកដែលមានស៊ុតរបស់ព្រូន ទើបធ្វើឱ្យស៊ុតព្រូនចូលទៅរីកធំធាត់នៅក្នុងពោះវៀន សួត និងអវយវៈខាងក្នុងផ្សេងទៀតរបស់សត្វជ្រូក។ បើសិនជាសត្វជ្រូកមិនបានទទួលការចិញ្ចឹមថែទាំយ៉ាងស្អាត ត្រូវនឹងសុខអនាម័យ និងមិនបានទទួលការទម្លាក់សត្វល្អិត ឬព្រូនតាមពេលកំណត់ទេនោះ ក៏គេអាចប្រទះឃើញមានព្រូននៅក្នុងជ្រូកដែរ និងបើសិនជាស្រ្តីមេផ្ទះលាងសម្អាតគ្រឿងក្នុងជ្រូកមិនបានល្អ ក៏ព្រូនអាចជាប់មកជាមួយម្ហូបអាហាររបស់យើងបានដែរ។

    ទទួលទានដោយសត្វល្អិត ឬព្រូនចូលទៅក្នុងរាងកាយ នឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ឬទេ?

    ដំណឹងល្អគឺ បើសិនជាព្រូននោះត្រូវបានចម្អិនឆ្អិនល្អហើយ អាចទទួលទានបាន មិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយយើងទេ តែបើសិនបរិភោគសាច់ជ្រូកដែលមានព្រូន ឬស៊ុតព្រូនដែលចម្អិនមិនបានឆ្អិនល្អចូលទៅ ព្រូនក៏អាចទៅរីកធំធាត់នៅក្នុងរាងកាយយើងបាន ហើយបើសិនកើតរោគព្រូនអំបោះនេះហើយ អាចនឹងកើតអាការណែនដើមទ្រូង ឆាប់ហត់ដង្ហក់ មានគ្រុនក្ដៅខ្លួន និងបើសិនជាព្រូនបង្កប់ខ្លួននៅក្នុងពោះវៀនតូចផងនោះ នឹងកើតមានសភាវពោះធំ ខ្វះសារធាតុអាហារ ឈឺចុកពោះ ក្អួតចង្អោរ និងបើសិនជាមានព្រូនច្រើន ពួកវាអាចរមួលផ្ដុំចូលគ្នាជាដុំរហូតធ្វើឱ្យស្ទះពោះវៀនធ្វើឱ្យមានបញ្ហាធំបាន។

    វិធីការពាររោគព្រូនអំបោះ

    1. បរិភោគតែសាច់សត្វដែលចម្អិនឆ្អិន 100%។
    2. ជ្រើសរើសបរិភោគសាច់សត្វដែលចេញមកពីប្រភពផលិតដែលមានស្តង់ដារ។
    3. បើចម្អិនម្ហូបអាហារដោយខ្លួនឯង គួរលាងសម្អាតសាច់សត្វ និងគ្រឿងក្នុងទាំងនោះឱ្យបានស្អាតហ្មត់ចត់។
    4. បើទទួលទានអាហារស្ទើរឆ្អិនស្ទើរឆៅហើយកើតមានអាការដូចដែលបានរៀបរាប់មកខាងលើ ចូរប្រញាប់ទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យដើម្បីធ្វើការព្យាបាលជាបន្ត។

    តែប៉ុណ្ណឹងក៏មិនចាំបាច់នាំគ្នាភ័យភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងរហូតដល់ឈប់ញ៉ាំម្ហូបអាហារដែលធ្វើពីសាច់សត្វអីដែរ តែចំណុចសំខាន់គឺគួរចម្អិនឱ្យឆ្អិនល្អមុនទទួលទានគ្រប់ពេល ដើម្បីមិនប្រថុយនឹងការកើតមានព្រូននៅក្នុងពោះ OK?៕

  • តើទារកទើបកើត ចាប់ផ្ដើមមើលឃើញនៅពេលណា?

    តើទារកទើបកើត ចាប់ផ្ដើមមើលឃើញនៅពេលណា?

    ការមើលឃើញរបស់ទារក អាចនឹងនៅមិនទាន់មើលឃើញអ្វីផ្សេងៗបានច្បាស់ស្មើនឹងមនុស្សធំនៅឡើយ ព្រោះទារកនៅត្រូវប្រើពេលវេលាក្នុងការសម្របសម្រួលខ្លួន និងរយៈពេលសម្រាប់វិវឌ្ឍនាការការមើលឃើញ ដូច្នេះយើងនាំគ្នាមកមើលថា តើការមើលឃើញរបស់ទារកទើបនឹងកើតយ៉ាងណាខ្លះ និងមានរឿងអ្វីខ្លះដែលឪពុកម្ដាយគួរដឹង?

    • ក្រោយពីទារកប្រសូតចេញមកហើយ ទារកនឹងអាចមើលឃើញបានក្នុងរយៈចម្ងាយ 20សង់ទីម៉ែត្រ និងសម្លឹងមើលវត្ថុផ្សេងៗ​នៅមួយកន្លែងបានប្រមាណ 4-10វិនាទី តែនឹងមានវិវឌ្ឍនាការខាងការមើលឃើញនេះច្រើនឡើងតាមលំដាប់។
    • ក្រោយពេលប្រសូតបាន 4ថ្ងៃ ទារកនឹងនៅមិនទាន់មើលឃើញមុខឪពុកម្ដាយបានច្បាស់នៅឡើយទេ តែក៏នឹងចាប់ផ្ដើមចងចាំផ្ទៃមុខបានព្រាលៗដែរ។
    • ពេលអាយុបាន 1ខែ ទារកនឹងអាចមើលឃើញវត្ថុផ្សេងៗបានក្នុងរយៈចម្ងាយ 15អ៊ិញ(ប្រមាណ 40សង់ទីម៉ែត្រ)។
    • ពេលអាយុបាន 3ខែ ទារកនឹងចាប់ផ្ដើមចេះញែកបំបែករយៈចម្ងាយជិត-ឆ្ងាយបាន ហើយនឹងអាចសម្រួលការមើលឃើញបានយ៉ាងពេញលេញ ពេលកូនតូចអាយុបាន 4ខែ។
    • ប្រតិកម្មតបស្នងស្វ័យប្រវត្តិរបស់កែវភ្នែកខ្មៅរបស់ទារក នឹងធ្វើការតាំងពីពេលកើតមកដំបូង ហើយនឹងមានភាពរហ័សនឹងពន្លឺ និងធ្វើការបានពេញលេញពេលអាយុបាន 2-3ខែ។
    • ទារកនឹងចាប់ផ្ដើមមើលឃើញវត្ថុពណ៌ស និងពណ៌ខ្មៅបានច្បាស់បំផុតពេលអាយុចូលដល់ខែទី3 ហើយទារកនឹងចាប់ផ្ដើមមើលឃើញវត្ថុមានពណ៌ផ្សេងៗច្រើនឡើង ដោយនឹងចាប់ផ្ដើមមើលឃើញពណ៌គោលៗមុនគេ ដូចជា ពណ៌ក្រហម លឿង និងខៀវ ជាដើម។

    ការមើលឃើញរបស់ទារក និងចំណេះដឹងរឿងការមើលឃើញរបស់ទារក

    1. ទារកកើតដំបូងនៅមិនទាន់ផលិតទឹកភ្នែកទេ ទាល់តែអាយុបានប្រមាណជា 1ខែ។
    2. ទារកកើតដំបូងអាចមើលឃើញវត្ថុផ្សេងៗបានច្បាស់បំផុតក្នុងរយៈចម្ងាយ 20សង់ទីម៉ែត្រ តែបើនៅជិត ឬឆ្ងាយជាងនោះ ទារកនឹងមើលឃើញត្រឹមតែជារូបភាពព្រាលៗប៉ុណ្ណោះ។
    3. ទារកនឹងប្រិចភ្នែកត្រឹមតែ 2ដងប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយនាទី តិចជាងមនុស្សចាស់ដែលប្រិចភ្នែកបានច្រើនដល់ទៅ 15ដងក្នុង 1នាទី។
    4. ពេលអាយុឈានចូលខែទី 2 ទារកនឹងអាចហ្វូខាស់វត្ថុដែលមានចលនាបានហើយ។

    តើនឹងជួយជំរុញវិវឌ្ឍនាការផ្នែកការមើលឃើញរបស់ទារកយ៉ាងម៉េចបាន?

    ការជំរុញវិវឌ្ឍនាការផ្នែកការមើលឃើញរបស់កូនតូច នឹងក្លាយជារឿងដែលជួយឱ្យទារកបានរៀនយល់ដឹង និងមានវិវឌ្ឍនាការដែលល្អលើផ្នែកផ្សេងទៀតផងដែរ ព្រោះការមើលឃើញយ៉ាងមានគោលដៅ នឹងធ្វើឱ្យទារកមានភាពក្លៀវក្លាស្វាហាប់ក្នុងការប្រើខ្សែភ្នែកពិនិត្យមើល បង្កើនវិវឌ្ឍនាការផ្នែកការមើលឃើញដ៏ល្អរបស់កូនបាន​។ ការជំរុញវិវឌ្ឍនាការផ្នែកការមើលឃើញរបស់កូនតូចនេះ អាចធ្វើបានដូចខាងក្រោមនេះ ៈ

    • ព្យាយាមសម្លឹងមើលមុខរបស់ទារកឱ្យបានញឹកញាប់ ព្រោះនៅក្នុងកែវភ្នែកនោះ មានភាពដិតច្បាស់របស់ពណ៌ស ជាមួយពណ៌ខ្មៅ ហើយការធ្វើភ្នែកក្រឡឺតក្រឡាប់ទៅមក នឹងធ្វើឱ្យក្លាយជាចំណុចចាប់អារម្មណ៍ដែលធ្វើឱ្យទារកតាមសម្លឹងមើលបានងាយ។
    • បំពាក់រូបឪពុកម្ដាយនៅក្បែរកន្លែងគេងរបស់កូន នឹងជួយធ្វើឱ្យទារកឆាប់ចងចាំផ្ទៃមុខឪពុកម្ដាយបានលឿន ឬអាចនឹងបំពាក់រូបភាពពណ៌ស្រស់ៗ ដូចជា រូបភាពដែលមានពណ៌ដិតៗ ដូចជា ក្រហម លឿង និងខៀវ ព្រោះអ្វីទាំងអស់នោះនឹងជួយបង្វឹកការមើលឃើញរបស់កូន និងបង្កើនវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនតូចបាន។
    • ឱ្យកូនមើលរបស់លេងតូចៗ ដែលស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទៃមុខកូនប្រមាណជា 1ម៉ែត្រ បន្ទាប់ពីនោះសឹមរំកិលរបស់លេងនោះជារង្វង់មូលយ៉ាងយឺតៗ ដើម្បីឱ្យកូនបានសម្លឹងមើលតាម។
    • ព្យួររបស់លេងប្រភេទ 3D ដូចជា តុក្កតារំយោល ឬតុក្កតាសត្វផ្សេងៗនៅក្នុងទីតាំងដែលកូនតូចអាចមើលឃើញ និងព្យាយាមប្រើដៃឈោងចាប់បាន។
    • លេងឆ្លុះកញ្ចក់ ព្រោះការឱ្យកូនបានមើលរូបខ្លួនឯងនៅក្នុងកញ្ចក់ នឹងជួយហ្វឹកហាត់ការមើល និងការសង្កេត ក្រៅពីនោះថែមទាំងជាការបង្វឹកការធ្វើចលនារបស់មុខមាត់ និងអាកប្បកិរិយាទៀតផង។ លោកឪពុកអ្នកម្ដាយអាចនឹងឱ្យកូនលេងជាមួយកញ្ចក់កាន់ដៃដែលជារបស់លេងដែលសាងបដិសម្ព័ន្ធត្រឡប់មកខ្លួនទារកវិញ ព្រោះកូនតូចនឹងសម្លឹងមើលតាមពេលដែលមានការកម្រើក។
    • ផ្លាស់ប្ដូរទីតាំងកន្លែងគេងរបស់កូនខ្លះផង ដើម្បីឱ្យកូនតូចបានមានឱកាសមើលឃើញសភាពបរិស្ថានថ្មីៗ។

    តើទារកចូលចិត្តមើលអ្វី?

    1. ទារកចូលចិត្តសម្លឹងមើលផ្ទៃមុខរបស់ឪពុក និងម្ដាយ ព្រោះកែវភ្នែក រួមទាំងស្នាមញញឹមរបស់ឪពុកម្ដាយនឹងបង្ហាញពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពទន់ភ្លន់ ដែលសាងក្ដីកក់ក្ដៅក្នុងចិត្តដល់ទារក។
    2. ទារកចូលចិត្តសម្លឹងមើលវត្ថុដែលមានចលនា ខ្លាំងជាងវត្ថុដែលនៅស្ងៀមមិនកម្រើក។
    3. ទារកចូលចិត្តសម្លឹងមើលវត្ថុដែលមានពណ៌ផ្ទុយគ្នាច្បាស់លាស់ ដូចជា ពណ៌ខ្មៅ ផ្ទុយគ្នានឹងពណ៌ខ្មៅ ជាដើម។
    4. ទារកចូលចិត្តសម្លឹងមើលវត្ថុដែលមានរូបរាងបែប 3D (រូបរាងទាំងមូលដូចមែនទែន)ខ្លាំងជាងបែប 2D( រូបភាពលើក្រដាស)៕
  • តើការប្រសូតមុនពេលកំណត់មានអាការយ៉ាងណា? និងវិធីការពារការប្រសូតបុត្រមុនកំណត់

    តើការប្រសូតមុនពេលកំណត់មានអាការយ៉ាងណា? និងវិធីការពារការប្រសូតបុត្រមុនកំណត់

    មានអារម្មណ៍តានតឹង និងកង្វល់បារម្ភខ្លាំងណាស់ ខ្លាចកូនប្រសូតចេញមកមុនកាលកំណត់…ដូច្នេះតើស្រ្តីមានគភ៌ត្រូវការពារការប្រសូតបុត្រមុនពេលកំណត់នេះយ៉ាងណា?

    វិធីការពារការប្រសូតបុត្រមុនពេលកំណត់

    វេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញខាងផ្នែកសម្ភពបានបង្ហើបឱ្យដឹងអំពីការប្រសូតបុត្រមុនពេលកំណត់ថា តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីព័ត៌មានបឋមពីមាតាដែលប្រសូតបុត្រមុនកំណត់បានរកឃើញថា ប្រមាណជា 60-70ភាគរយនៃស្រ្តីដែលមានអាយុក្នុងអំឡុង 20-34ឆ្នាំ មិនទាន់មានចំណេះដឹងរឿងការឈឺពោះប្រសូតមុនកំណត់នៅឡើយ ទើបវាជាមូលហេតុធ្វើឱ្យការចូលទៅព្យាបាលមានការយឺតយ៉ាវ ធ្វើឱ្យពេទ្យមិនអាចទប់ស្កាត់សភាវឈឺពោះមុនកំណត់បានទាន់ពេលវេលា ដូច្នេះសម្រាប់ចំណុចប្រតិបត្តិបឋមដើម្បីការពារសភាវប្រសូតបុត្រមុនពេលកំណត់មានដូចតទៅ ៖

    1. ទៅពិនិត្យគភ៌លើកដំបូងមុន 12សប្ដាហ៍
    2. បញ្ជាក់អាយុគភ៌ត្រឹមត្រូវមុន 20សប្ដាហ៍
    3. មានចំណេះដឹងរឿងការការពារការប្រសូតមុនកំណត់
    4. មកពិនិត្យគភ៌ឱ្យគ្រប់តាមការណាត់របស់ពេទ្យ
    5. ចិញ្ចឹមទារកក្នុងគភ៌ឱ្យធំធាត់
    6. ញ៉ាំថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជាមិនខកខាន
    7. ងូតទឹកសម្អាតរាងកាយគ្រប់កន្លែងឱ្យបានស្អាតជានិច្ច
    8. ដើរ ឬធ្វើចលនាផ្សេងៗយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន
    9. រកពេលវេលាសម្រាក និងគេង​លក់ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់
    10. ប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យបើសិនមានការសង្ស័យណាមួយអំពីគភ៌របស់ខ្លួន
    11. ស្វាមី មិត្តភក្តិ ចៅហ្វាយនាយ គួរយល់ចិត្តអ្នកមានផ្ទៃពោះ
    12. ត្រូវមានភាពជឿជាក់ អាចថែទាំគភ៌បាន និងសុវត្ថិភាព។

    សញ្ញាដាស់តឿន 5យ៉ាងពីការប្រសូតមុនកំណត់

    1. អាការហើម និងសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ : អាការនេះមានឱកាសកើតឡើងបានចំពោះស្រ្តីមានគភ៌ដែលមានប្រវត្តិធ្លាប់កើតជំងឺលើសឈាម ទឹកនោមផ្អែម ឬស្រ្តីដែលធ្លាប់មានគភ៌កូនភ្លោះ។ អាចជាសញ្ញាមួយរបស់ការកើតសភាវគភ៌មានជាតិពុល ស្រ្តីដែលមានប្រវត្តិធ្លាប់កើតជំងឺទាំងនោះខណៈមានគភ៌ គួរតែប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីទទួលបានការមើលថែទាំយ៉ាងដិតដល់។
    2. មានទឹករំអិលឈាមចេញមកតាមរន្ធស្បូន : ទឹករំអិលឈាម ឬមានពណ៌ស្ករលាយឈាម ឬទឹករំអិលខាប់ៗជាដុំៗធ្លាក់ចេញមកតាមរន្ធស្បូន មិនថាច្រើន ឬតិចនោះទេ អាចបណ្ដាលមកពីមូលហេតុដែលមិនធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា រលាករន្ធស្បូន រលាកមាត់ស្បូន ឬមកពីមូលហេតុដែលធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង ដូចជា ស្បូនធ្លាក់ចុះទាប ឬទងសុករបូតមុនកំណត់ បង្ហាញអាការការបើករបស់ស្បូន អាចធ្វើឱ្យកើតការប្រសុតមុនកំណត់ ឬទារកក្នុងគភ៌មានឱកាសស្លាប់បាន។
    3.  មានអាការបែកទឹកភ្លោះ : បែកទឹកភ្លោះ គឺសភាវដែលកើតពីការបែក ឬធ្លាយរបស់ថង់ទឹកភ្លោះ ធ្វើឱ្យមានទឹកភ្លោះហៀរចេញមក។ ច្រើនតែកើតឡើងនៅពេលអាយុគភ៌ចាប់ផ្ដើមចូលជិតដល់ពេលប្រសូត តែករណីខ្លះក៏អាចកើតឡើងដែលនឹងនាំឆ្ពោះទៅរកការប្រសូតមុនពេលកំណត់បានដែរ ដោយសារតែការច្របាច់ខ្លួនរបស់ស្បូនយ៉ាងខ្លាំង ឬបណ្ដាលមកពីការបោកប៉ះដោយសារគ្រោះថ្នាក់ឧប្បត្តិហេតុ ដែលអាចហុចផលអាក្រក់ដល់ទារក ព្រោះនៅពេលថង់ទឹកភ្លោះបែកធ្លាយ មានទឹកហៀរចេញមក មេរោគក៏អាចនឹងចូលទៅក្នុងថង់ទឹកភ្លោះ បង្កឱ្យកើតការឆ្លងមេរោគដល់ទារក និងមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបាន។
    4. មានអារម្មណ៍ថា កូនលែងសូវរើដូចប្រក្រតី : កូនក្នុងផ្ទៃនឹងចាប់ផ្ដើមរើក្នុងសប្ដាហ៍ទី17 តែក្នុងផ្ទៃពោះដំបូង ស្រ្តីមានគភ៌អាចនឹងមិនឃើញកូនរើសោះរហូតដល់ហួសសប្ដាហ៍ទី20 ក៏មាន។ ការមានអារម្មណ៍ថា កូនរើ គឺជាកត្តាជួយឱ្យវាយតម្លៃអំពីសុខភាពរបស់ទារកក្នុងគភ៌បាន ដូច្នេះស្រ្តីមានគភ៌គួរសង្កេត និងរាប់កូនចំនួនកូនរើតាំងពីសប្ដាហ៍ទី 28 រហូតដល់ពេលកំណត់ប្រសូត។ វិធីការរាប់ចំនួនកូនរើ គួរចាប់ផ្ដើមរាប់តាំងពីព្រឹក រហូតដល់ល្ងាច ឬយ៉ាងតិច 12ម៉ោង។ បើកូនរើគ្រប់ 10ដងក្នុងរយៈពេល 4ម៉ោង ក៏មិនចាំបាច់រាប់ទៀតទេ តែបើសិនជាកូនរើតិចជាង 10ដងក្នុងរយៈពេល 4ម៉ោង ចូរសាកល្បងសម្រាក 1ម៉ោង ហើយសង្កេតមើលម្ដងទៀត បើកូននៅតែមិនរើតាមដែលគួរនឹងរើ ឬកូនរើតិចជាងមុនច្រើន គួរប្រញាប់ទៅប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ។
    5. អាការពោះឡើងរឹងញឹកញាប់ : អាការពោះឡើងរឹង គឺការឈឺចាប់នៅម្ដុំពោះផ្នែកខាងក្រោម(ថ្ងាស) ចំណែកក្បាលពោះឡើងរឹងតឹងវិញ ជាសភាវដែលស្បូនច្របាច់ពង្រឹបខ្លួនជាដុំមូល។ ពេលស្រ្តីមានគភ៌យកដៃដាក់លើក្បាលពោះ នឹងមានអារម្មណ៍ថា ដូចមានដុំរឹងៗរុញឡើងមក ឬមានអារម្មណ៍ថាតឹងខ្លាំងនៅលើក្បាលពោះម្ដងម្កាលក្នុងរយៈពេលខ្លីៗ និងអ្នកខ្លះអាចនឹងមានអាការពោះឡើងរឹងនេះប្រមាណជារៀងរាល់ 10នាទីម្ដង និងកើតជាប់ជានិច្ច 4-5ដង ដែលអាការនេះបើបណ្ដោយទុកចោលយូរ នឹងធ្វើឱ្យមាត់ស្បូនបើកឡើង និងកើតការប្រសូតមុនកំណត់។

    វិធីការពារការប្រសូតមុនកំណត់គួរចាប់ផ្ដើមតាំងពីពេលដឹងខ្លួនថា មានគភ៌ ដោយស្រ្តីមានគភ៌គួរមើលថែទាំសុខភាពរាងកាយឱ្យរឹងប៉ឹង បន្ថយ និងបញ្ឈប់នូវអ្វីដែលធ្វើឱ្យកើតការប្រថុយប្រថាននឹងការប្រសូតមុនកំណត់ និងឧស្សាហ៍ទៅជួបគ្រូពេទ្យតាមការណាត់ ដើម្បីឱ្យពេទ្យវាយតម្លៃពីភាពប្រថុយប្រថាននឹងការប្រសុតមុនកំណត់ និងកុំភ្លេចថា ការពារជាមុនទើបជាការប្រសើរ៕

  • ស្រាយចម្ងល់…តើយើងចាំបាច់ត្រូវ “បន្ទោបង់” រាល់ថ្ងៃឬ?

    ស្រាយចម្ងល់…តើយើងចាំបាច់ត្រូវ “បន្ទោបង់” រាល់ថ្ងៃឬ?

    រឿងបន្ទោបង់(បត់ដៃ បត់ជើង)នឹងគិតវាជារឿងតូចតាចក៏ថាបាន តែបើសិនជាការបន្ទោបង់ដំណើរការមិនប្រក្រតីវិញនោះ វាអាចធ្វើឱ្យយើងមិនស្រួលសប្បាយខ្លួន មិនស្រួលពោះ និងអាចរំខានទៅដល់ការទទួលទានអាហារ ការរំលាយអាហារ និងមានក្ដីទុក្ខវេទនាពីអាការ “ទល់លាមក” ឬកើតរោគ “ឫសដូងបាត” ទៀតផង។ តែការណ៍នឹងធ្វើឱ្យរាងកាយមានប្រព័ន្ធបន្ទោបង់ដែលល្អ ក៏អាចជារឿងលំបាកដែរសម្រាប់មនុស្សជាច្រើន។

    អ្នកជំនាញខាងផ្នែកប្រព័ន្ធរំលាយអាហារបានបញ្ជាក់ថា “រាងកាយរបស់មនុស្សយើងមានភាពស្មុគស្មាញ ការធ្វើការងាររបស់អវយវៈផ្សេងៗរបស់មនុស្សម្នាក់ៗអាចនឹងមានភាពខុសប្លែកគ្នាបន្តិចបន្តួច មិនថាតែរឿងការគេងសម្រាកលង់លក់ ការបន្ទោបង់ទាំងធំ និងតូច ជារឿងដែលមើលទៅហាក់ដូចជាធម្មតាសម្រាប់មនុស្សជាច្រើននោះ អាចនឹងក្លាយជារឿងលំបាកសម្រាប់មនុស្សមួយចំនួនបាន ជាពិសេសរឿង “បន្ទោបង់”។

    អ្នកខ្លះអាចមានអារម្មណ៍ថា ក្នុង 1ថ្ងៃត្រូវបន្ទោបង់យ៉ាងតិច 1ដង ព្រោះបើសិនជាពេញមួយថ្ងៃ មិនបន្ទោបង់សោះនោះ នឹងមានអារម្មណ៍ទើសទាល់ ណែនៗពោះ និងអាចហុចផលឱ្យនៅថ្ងៃបន្ទាប់មកធ្វើឱ្យពិបាកបន្ទោបង់ ឬបន្ទោបង់ពិបាកខ្លាំង រហូតអាចកើតអាការទល់លាមកទៀតផង តែអ្នកខ្លះកន្លងមក 2 – 3ថ្ងៃទើបបត់ជើងម្ដង តែក៏បន្ទោបង់បានយ៉ាងងាយស្រួលដោយមិនមានអារម្មណ៍ថាពិបាកអ្វីឡើយ ដូច្នេះហើយទើបរឿងរបស់ការបន្ទោបង់សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗហាក់ដូចជាខុសប្លែកពីគ្នា និងច្រើនបែបច្រើនយ៉ាងតាមការធ្វើការរបស់ប្រព័ន្ធបន្ទោបង់ រួមទាំងដំណើរជីវិត អាហារការហូបចុកផ្សេងៗជាដើមផងដែរ។

    “ចំនួនដងនៃការបន្ទោបង់ដែលស័ក្តិសមរបស់មនុស្សម្នាក់ៗក៏ហាក់ដូចជាខុសប្លែកពីគ្នាខ្លាំងដែរ។ តាមរយៈរបាយការណ៍ពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាច្រើនបានរកឃើញថា ការបន្ទោបង់ដែលល្អដល់សុខភាពរាងកាយខ្លាំងបំផុត នឹងស្ថិតក្នុងចំនួនតាំងពី 3ដងក្នុងមួយថ្ងៃ រហូតទៅដល់ 3ដងក្នុងមួយសប្ដាហ៍ និងតិចជាង 40%ដែលបានរកឃើញថា មានអ្នកបន្ទោបង់មួយថ្ងៃ 1ដង” យ៉ាងណាក៏ដោយ ចំនួនដងរបស់ការបន្ទោបង់អាចពាក់ព័ន្ធនឹងអាការរបស់រោគឆ្លងប្រភេទខ្លះដែរ ដូចជា រោគរាករូស(ដែលធ្វើឱ្យមានការបន្ទោបង់ច្រើនដង) មហារីក(បន្ទោបង់ចេញមកជាឈាម) ឬបើសិនជាគ្មានការបន្ទោបង់សោះ ក៏អាចជាសញ្ញាដាស់​តឿនរបស់រោគដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធបន្ទោបង់ដូចគ្នា។

    ចាំបាច់ត្រូវតែបន្ទោបង់ឱ្យបានក្នុងមួយថ្ងៃ 1ដងឬទេ?

    អ្នកស្រាវជ្រាវខាងវិទ្យាសាស្ត្រមកពីស្ថាប័នវិទ្យាសាស្រ្តរបស់ប្រទេសអូស្រ្តាលីបានបញ្ជាក់ថា “ការបន្ទោបង់ឱ្យបានមួយថ្ងៃ 1ដងមិនមែនជារឿងចាំបាច់ទេ តែបើបន្ទោបង់តិចជាង 3ដងក្នុងមួយសប្ដាហ៍ អាចនឹងបង្កឱ្យកើតគ្រោះថ្នាក់ឡើងបាន ដូចជាកើតរោគឫសដូងបាត ឬរន្ធគូទកើតមានរបួសដោយសារលាមកមានទំហំធំ និងរឹងរហូតធ្វើឱ្យមានឈាមចេញមកជាដើម”

    “អាការទល់លាមកអាចកើតឡើងបានពីច្រើនមូលហេតុ តាំងពីបណ្ដាលមកពីការព្យាបាលរបស់ជំងឺមួយចំនួន(ដោយសារផលប៉ះពាល់ពីថ្នាំប្រភេទខ្លះ ) និងមូលហេតុដែលច្បាស់លាស់បំផុតនោះគឺ ការញ៉ាំអាហារដែលមានជាតិកាកសរសៃតិចជ្រុលពេក”

    គន្លឹះល្អៗក្នុងការធ្វើឱ្យការបន្ទោបង់ល្អប្រក្រតី

    ងាយៗបំផុតគឺ បន្ថែមអាហារដែលមានជាតិកាកសរសៃឱ្យបានច្រើនឡើងនៅក្នុងពេលបាយម្ដងៗ ដូចជាបន្លែ ផ្លែឈើ ធញ្ញជាតិ សណ្ដែក និងញ៉ាំទឹកឱ្យបានច្រើនឡើង។ ការហាត់ប្រាណជាប្រចាំក៏ធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធបន្ទោបង់ធ្វើការយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងឡើងដូចគ្នាដែរ។ បើចាប់ផ្ដើមមានអាការទល់លាមក តឹងណែនពោះ ចង់បត់ជើង លោកអ្នកអាចញ៉ាំទឹកឱ្យច្រើនឡើង ឬញ៉ាំអាហារដែលមានប្រូបៃអូទិកស៍ ដូចជាទឹកដោះគោជូរ យ៉ាអួរ គីមឈី ក៏អាចជួយបានដូចគ្នាដែរ៕

  • កម្ពុជា​​រក​ឃើញ​​អ្នក​​​ផ្ទុក​​វីរុស​​Covid-19​ ថ្មី​​ 1​ករណី​​ទៀត​​ហើយ ​ខណៈ​​ពិភព​លោក​ទើប​​បាន​​​រក​​ឃើញ​​បន្ថែម​​6,130​ករណី​

    កម្ពុជា​​រក​ឃើញ​​អ្នក​​​ផ្ទុក​​វីរុស​​Covid-19​ ថ្មី​​ 1​ករណី​​ទៀត​​ហើយ ​ខណៈ​​ពិភព​លោក​ទើប​​បាន​​​រក​​ឃើញ​​បន្ថែម​​6,130​ករណី​

    ក្រសួង​សុខាភិបាល​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា អ្នក​ជំងឺ​​ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​​​នេះ មាន​អាសយដ្ឋាន​បណ្ដោះ​អាសន្ន​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ​។

    ព្រឹក​ថ្ងៃទី​21​តុលា​នេះ ក្រសួង​សុខាភិបាល​កម្ពុជា​ បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​មួយ​ឱ្យ​ដឹង​ថា បាន​រក​ឃើញ​អ្នក​ផ្ទុក​វីរុស​Covid-19 ថ្មី​ ចំនួន​1​ករណី​​នៅក្នុង​ថ្ងៃទី​20​តុលាកន្លង​ទៅ​។ ករណី​នេះ​កើត​ឡើង​ចំពោះ​បុរស​ជា​ជន​ជាតិ​ប៉ូឡូញ​ម្នាក់ អាយុ​47​ឆ្នាំ​ ដែល​ធ្វើ​ដំណើរ​ពី​ប៉ូឡូញ ឆ្លង​កាត់តាម​​ប្រទេស​កូរ៉េខាង​ត្បូង​ មុន​នឹង​មក​ដល់​កម្ពុជា​ក្នុង​ថ្ងៃទី​19​តុលា​។

    បុរស​ខាងលើ​ បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​តាម​ជើង​ហោះ​ហើរ​មួយ​ដែល​មាន​ដឹក​អ្នក​ដំណើរ​ចំនួ​ន54​នាក់​។ បច្ចុប្បន្ន​ អ្នកជំងឺ​ថ្មី​នេះ ត្រូវបាន​ដាក់​ឱ្យ​សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​មិត្ត​ភាព​ខ្មែរ​-សូវៀត​នៅ​រាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ​ ខណៈ​ដែល​អ្នក​ដំណើរ​ក្រៅ​ពី​នេះ ក៏​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឱ្យ​នៅ​ដាច់​ដោយ​ឡែករយៈ​ពេល​14​ថ្ងៃ​នៅ​ឯ​​សណ្ឋគារ​មួយ​ចំនួន​នាទីក្រុង​​ភ្នំ​ពេញ​ដើម្បី​តាម​ដាន​សុខភាព​។

    គិត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​21​តុលា​នេះ កម្ពុជា​បាន​រកឃើញ​អ្នក​ឆ្លង​វីរុស​Covid-19 សរុប​ 286​នាក់​ ក្នុង​នោះ​មាន​280​នាក់​បាន​ជា​សះស្បើយ និង​6​នាក់​កំពុង​សម្រាក​ព្យាបាល​។

    ដោយ​ឡែក​ នៅ​ទូទាំង​សកល​លោក​ឯណោះ​វិញ មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន មាន​មនុស្ស​ចំនួន​41,029,279​នាក់​បាន​ឆ្លង​វីរុស​Covid-19 ក្នុង​នោះ​មាន​ អ្នក​កំពុង​ផ្ទុក​វីរុស​​​ចំនួន​9,275,532​នាក់​ ​ជា​សះស្បើយ​ចំនួន​30,624,255​នាក់​ និង​​ស្លាប់​សរុប​1,129,492​នាក់។ ក្នុង​រយៈ​ពេល​24​ម៉ោង​ចុង​ក្រោយ​នេះ ពិភពលោក​រក​ឃើញ​អ្នក​ជំងឺ​ថ្មី​6,130​នាក់​ និង​អ្នក​ស្លាប់​ថ្មី​​582​នាក់ ៕

    ក្រសួង​សុខាភិបាល​, Worldometers

  • សំខាន់!! ឪពុក-ម្ដាយ 4ប្រភេទដែលអាចធ្វើឱ្យកូនមានទង្វើល្អ ឬច្រងេងច្រងាង…

    សំខាន់!! ឪពុក-ម្ដាយ 4ប្រភេទដែលអាចធ្វើឱ្យកូនមានទង្វើល្អ ឬច្រងេងច្រងាង…

    ទង្វើនៃការចិញ្ចឹមមើលថែកូនរបស់ឪពុក-ម្ដាយអាចហុចផលឱ្យកូនក្លាយជាក្មេងល្អ ឬក្មេងច្រងេងច្រងាងបាន ព្រោះចរិតនិស្ស័យរបស់កូនអាចសាងបានដោយសារឪពុក-ម្ដាយ។ ​តើលោកអ្នកជាឪពុក-ម្ដាយបែបណាដែរ នៅក្នុងឪពុក-ម្ដាយទាំង 4ប្រភេទខាងក្រោម?

    ឪពុក-ម្ដាយ 4ប្រភេទដែលហុចផលដល់ទង្វើ អាកប្បកិរិយា និងចរិតនិស្ស័យរបស់កូនតាំងពីអំឡុងវ័យនៅតូច រហូតដល់ធំ។ តើឪពុក-ម្ដាយបែបណាដែលធ្វើឱ្យកូនបានល្អ ឬធ្វើឱ្យកូនក្លាយជាក្មេងច្រងេងច្រងាង អាត្មានិយម រឹងរូស មិនស្ដាប់បង្គាប់? រឿងទាំងអស់នេះកើតចេញពីការចិញ្ចឹមមើលថែទាំរបស់ឪពុក-ម្ដាយ ឬអ្នកនៅជិតដិត ដូច្នេះតើឪពុក-ម្ដាយគួរចិញ្ចឹមមើលថែកូនបែបណាទើបកូនបានល្អ?

    1 . ឪពុក-ម្ដាយចិញ្ចឹមកូនយ៉ាងផ្ដាច់ការ

    ជាវិធីការអប់រំចិញ្ចឹមមើលថែដែលឪពុក-ម្ដាយមានភាពហ្មត់ចត់តឹងរ៉ឹងខ្ពស់ និងមិនឱ្យឥស្សរភាពដល់កូនឡើយ មិនថាតែ ៈ

    • ការគ្រប់គ្រង និងដាក់ច្បាប់វិន័យឱ្យកូនប្រតិបត្តិតាមយ៉ាងតឹងរ៉ឹង
    • មិនបណ្ដោយឱ្យកូនបានអធិប្បាយពីហេតុផល
    • កូនត្រូវតែទទួលយកនូវពាក្យសម្ដីរបស់ឪពុក-ម្ដាយថា ជារឿងត្រឹមត្រូវ និងសមរម្យជានិច្ច
    • ឪពុក-ម្ដាយប្រើអំណាចគ្រប់គ្រងដោយវិធីបញ្ជា និងដាក់ទោសនៅពេលកូនមិនធ្វើតាមដូចដែលខ្លួនឯងរំពឹងទុក
    • ឪពុក-ម្ដាយតែងតែនៅឆ្ងាយ និងបដិសេធក្នុងការស្ដាប់កូន
    • ឪពុក-ម្ដាយមិនដែលនឹកដល់អារម្មណ៍របស់កូន

    តើកូននឹងក្លាយជាមនុស្សយ៉ាងណា?

    1. គ្រប់គ្រងខ្លួនឯងបានខ្លាំង មានរបៀប ស្មោះត្រង់ តែនៅពេលដល់ចំណុចមួយ អាចនឹងផ្ទុះអារម្មណ៍ចេញមកបែបមិននឹកស្មានដល់ និងមិនអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងបាន។
    2. បង្កប់ភាពច្រងេងច្រងាង នៅផ្ទះមើលទៅសុភាពរៀបរយ តែអាចច្រងេងច្រងាងខ្លាំងក្លាពេលនៅខាងក្រៅ។
    3. ប៉ឹនខ្លាច និងអៀនច្រើន គ្មានភាពនឹងនរខាងអារម្មណ៍ ព្រោះត្រូវគ្រប់គ្រងឱ្យនៅក្នុងរបៀបវិន័យយ៉ាងតឹងរ៉ឹងគ្រប់ពេលវេលា។
    4. ខ្វះភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង និងដោយសារតែមានមោទនភាពលើខ្លួនឯងទាប ធ្វើឱ្យមើលមិនឃើញកូណតម្លៃរបស់ខ្លួនឯង។
    5. ខ្វះជំនាញក្នុងការចូលសង្គម គ្មានបដិសម្ព័ន្ធជាមួយអ្នកដទៃ ខ្វះចំណេះដឹងតាមវ័យ។
    6. កែបញ្ហាលំបាកលំបិនក្នុងជីវិតមិនបាន ពិបាកសម្របខ្លួនជាមួយស្ថានការណ៍ផ្សេងៗ ព្រោះកន្លងមកឪពុក-ម្ដាយចាត់ការឱ្យទាំងអស់។

    2 . ឪពុក-ម្ដាយដែលចិញ្ចឹមកូនដោយការយកចិត្តទុកដាក់

    ពេលខ្លះគេហៅការចិញ្ចឹមមើលថែកូនបែបនេះថា “ប្រជាធិបតេយ្យ”។ វិធីការនេះគឺ ការដែលឪពុក-ម្ដាយ និងកូនគ្រប់គ្នាប្រើច្បាប់រួមគ្នា ប្រណិបត្តិដាក់គ្នាដោយក្ដីគោរព និងស្ដាប់ហេតុផលរវាងគ្នាទៅវិញទៅមក មានភាពបត់បែនដោយឪពុក-ម្ដាយនៅចាំផ្ដល់ការគាំទ្រកូនតាមវ័យរបស់ក្មេង អនុញ្ញាតឱ្យកូនមានឥស្សរភាព តែខណៈជាមួយគ្នាក៏នៅចាំកំណត់ព្រំដែននៃទង្វើរបស់កូនដូចតទៅនេះផងដែរ ៈ

    • កំណត់ឱ្យកូនស្ដាប់បង្គាប់ និងប្រតិបត្តិតាមគន្លងផ្លូវដែលឪពុក-ម្ដាយបានកំណត់ទុកយ៉ាងមានហេតុផល។
    • ផ្ដល់នូវសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅ និងយកចិត្តទុកដាក់កូនជានិច្ច។
    • បើកឱកាសឱ្យកូនធ្វើជាខ្លួនរបស់ខ្លួនឯង(មិនបង្ខំ)។
    • ស្ដាប់ហេតុផលអំពីកូន។
    • គាំទ្រឱ្យកូនមានចំណែករួមក្នុងការគិត និងសម្រេចចិត្តក្នុងរឿងផ្សេងៗរបស់គ្រួសារ។

    កូននឹងក្លាយជាមនុស្សបែបណា?

    1. កូននឹងមានសេចក្ដីសុខ និងធំឡើងជាមនុស្សធំដែលមានសេចក្ដីសុខ។
    2. ជាមនុស្សដែលមានចិត្តគំនិតល្អ សម្លឹងមើលពិភពលោកក្នុងន័យវិជ្ជមាន ព្រោះមានគ្រឹះអារម្មណ៍ដែលល្អ ចេះគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ខ្លួនឯងបាន។
    3. មានជំនាញខាងការចូលសង្គមល្អ ចេះសម្របសម្រួលខ្លួននឹងស្ថានការណ៍ផ្សេងៗបាន។
    4. ជឿជាក់លើខ្លួនឯង ព្រោះដឹងថាខ្លួនឯងមានគុណតម្លៃ និងត្រៀមជាស្រេចក្នុងការរៀនយល់ដឹងពីរឿងរ៉ាវផ្សេងៗបានយ៉ាងល្អ មានគំនិតចេះច្នៃប្រឌិត។
    5. មានរបៀបវិន័យ មានភាពអត់ធន់ស៊ូទ្រាំ មានភាពទទួលខុសត្រូវ មានការចេះគិតពិចារណាខ្ពស់។

    3 . ឪពុកម្ដាយដែលចិញ្ចឹមកូនដោយការបណ្ដោយតាមចិត្តកូន(Permissive)

    ការចិញ្ចឹមកូនដោយការបណ្ដោយឱ្យកូនធ្វើនូវអ្វីផ្សេងៗតាមសេចក្ដីត្រូវការរបស់កូន ដោយគ្មានការកំណត់ព្រំដែន នឹងធ្វើឱ្យកូនអាចប្រើប្រាស់ឥស្សរៈសេរីភាពបានយ៉ាងពេញទំហឹង បញ្ចេញអារម្មណ៍ និងចេតនាបានយ៉ាងបើកចំហ ដោយឪពុកម្ដាយនឹង…ៈ

    • ដាក់ទោសកូនតិចបំផុត
    • មិនទាមទារ ឬគ្រប់គ្រងទង្វើរបស់កូនឡើយ
    • ឪពុកម្ដាយនឹងឱ្យដំបូន្មានដោយក្ដីទន់ភ្លន់ និងបន្ទន់តាមចិត្តកូន
    • ផ្ដល់នូវសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅ និងតបស្នងតម្រូវការរបស់កូនជានិច្ច
    • ចៀសពីការឈ្លោះទាស់ទែង ព្រោះជឿថា ក្មេងៗនឹងរៀនយល់ដឹងតាមរយៈបទពិសោធរបស់ខ្លួនឯង និងព្យាយាមប្រើហេតុផលជាមួយកូនជានិច្ច។

    កូននឹងក្លាយជាមនុស្សបែបណា?

    1. គ្មានវិន័យ គ្មានភាពទទួលខុសត្រូវ ព្រោះមិនដែលត្រូវបង្ហាត់។
    2. យកខ្លួនឯងធ្វើជាចំណុចកណ្ដាលនៃអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង។
    3. មិនជឿជាក់លើខ្លួនឯង ពេលខ្លះអាចមានអារម្មណ៍ថាគ្មានភាពស្ថិតស្ថេរក្នុងជីវិតទៀតផង ព្រោះព្រោះគ្មានគោលការណ៍ ឬរបៀបវិន័យឱ្យប្រកាន់យក ឬប្រតិបត្តិតាម ជាពិសេសពេលដែលមិនបាននៅជាមួយឪពុកម្ដាយ។
    4. ច្រងេងច្រងាង គ្រប់គ្រងសតិអារម្មណ៍ខ្លួនឯងមិនបាន មិនជឿ ឬស្ដាប់បង្គាប់អ្នកដទៃ ខ្វះចំណេះដឹង។
    5. ពិបាកសម្របខ្លួនជាមួយស្ថានការណ៍ផ្សេងៗ។
    6. មើលឃើញគុណតម្លៃក្នុងខ្លួនឯងខ្ពស់ មានជំនាញការទំនាក់ទំនងនឹងអ្នកដទៃល្អ តែខ្វះជំនាញផ្សេងទៀតដែលត្រូវប្រើក្នុងការរស់នៅរួមគ្នាជាមួយអ្នកដទៃ ដូចជាការចែករំលែក ការយល់ចិត្តយល់ថ្លើមអ្នកដទៃ ជាដើម ដោយសារតែត្រូវបណ្ដោយតាមចិត្តរហូតធ្លាប់ខ្លួន។

    4 . ឪពុកម្ដាយដែលចិញ្ចឹមកូនយ៉ាងបណ្ដែតបណ្ដោយ( Uninvolved)

    ការចិញ្ចឹមកូនបែបនេះ អាចហៅបានមួយបែបទៀតថា ជាការចិញ្ចឹមកូនបែបបោះចោល អាចដោយសារតែឪពុកម្ដាយបដិសេធមិនចង់បានកូនតាំងពីដំបូង ឬវីវក់លង់តែក្នុងបញ្ហា និងសម្ពាធក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ រហូតដល់គ្មានពេលវេលាមើលថែទាំយកចិត្តទុកដាក់កូន ធ្វើឱ្យកូនមិនបានទទួលការយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងសមរម្យ ដោយឪពុកម្ដាយប្រភេទនេះនឹងប្រតិបត្តិដាក់កូនដូចខាងក្រោម…ៈ

    • ផ្ដល់ការមើលថែទាំយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះកូនតិចបំផុត ឬព្រងើយកន្តើយនឹងកូន
    • ឪពុកម្ដាយស្ទើរតែមិនផ្ដល់ការចាប់អារម្មណ៍ ឬឆ្លើយតបតម្រូវការរបស់កូនសោះឡើយ
    • មិនទាមទារ ឬដាក់របៀបវិន័យអ្វីៗដល់កូនទាំងអស់
    • ឪពុកម្ដាយនឹងថែទាំកូនត្រឹមតែរឿងរាងកាយ ការហូបចុក និងតម្រូវការគោលៗប៉ុណ្ណោះ

    កូននឹងក្លាយទៅជាមនុស្សបែបណា?

    1. ចេះរស់ដោយខ្លួនឯង គឺក្មេងនឹងរៀនយល់ដឹងក្នុងការចេះរស់ដោយខ្លួនឯង មិនពឹងអ្នកដទៃ។
    2. ជាមនុស្សសម្លឹងមើលពិភពលោកក្នុងន័យអវិជ្ជមាន និងច្រើនតែតតាំងសង្គម។
    3. មានអារម្មណ៍ថាខ្លួនឯងគ្មានតម្លៃ មិនឃើញគុណតម្លៃរបស់ខ្លួនឯង ខ្វះភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង។
    4. ពិបាកគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍។
    5. មិនងាយជឿទុកចិត្តនរណាឡើយ មានអារម្មណ៍មិនជឿជាក់ ឬភ័យខ្លាចនៅពេលត្រូវពឹងពាក់អ្នកដទៃ។
    6. ខ្វះជំនាញចូលសង្គម សាងសម្ព័ន្ធភាពល្អៗជាមួយអ្នកដទៃមិនបាន ឬពិបាកធ្វើបាន។
    7. ធំឡើងនឹងក្លាយជាមនុស្សវ័យជំទង់ដែលច្រើនតែមានទង្វើបែបប្រថុយនឹងកំហុស ដូចជា ញៀនគ្រឿងញៀន ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្ម ជាដើម។

    ឪពុកម្ដាយដែលមើលថែទាំកូនយ៉ាងល្អដិតដល់ នឹងធ្វើឱ្យកូន(ជាពិសេស)ក្នុងអំឡុងវ័យជំទង់មានទង្វើ និងការសម្របខ្លួនបានល្អ តែផ្ទុយទៅវិញ បើឪពុកម្ដាយបណ្ដោយតាមចិត្តកូន ឬបណ្ដែតបណ្ដោយ មិនខ្វល់ អាចធ្វើឱ្យកូនក្នុងវ័យកុមារ និងវ័យជំទង់ប្រថុយប្រថាននឹងការប្រតិបត្តិខ្លួនដែលមិនល្អ៕

  • ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះឃ្លានញឹកញាប់ គួរញ៉ាំអ្វីក្រៅពីពេលបាយ?

    ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះឃ្លានញឹកញាប់ គួរញ៉ាំអ្វីក្រៅពីពេលបាយ?

    អាហារក្រៅពីពេលបាយសម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ តើគួរទទួលទានអ្វីល្អដើម្បីជួយបំប៉នរាងកាយរបស់ខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃ? ខាងក្រោមនេះគឺ អាហារ 5យ៉ាងដែលស្រ្តីមានផ្ទៃពោះគួរទទួលទាន…។

    1 . នំឃុកគី ឬនំខ្រេកគើរ : សម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ នំឃុកគីដែលចង់ណែនាំគឺ នំពពួកស្រូវអូក ឬនំឃុកគីដែលលាយជាមួយធញ្ញជាតិផ្សេងៗ ដូចជា អាល់ម៉ុន ឬគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ព្រោះស្រ្តីមានផ្ទៃពោះនឹងបានទទួលគុណប្រយោជន៍ខាងអាហារពីម្សៅនៅក្នុងអង្ករស្រូវអូក រួមទាំងប្រូតេអ៊ីនពីគ្រាប់សណ្ដែក ឬធញ្ញជាតិប្រភេទផ្សេងៗទៀតផង។

    2 . អាហារប្រភេទស៊ីរៀល : ស៊ីរៀលជាអាហារដែលផ្ដល់កម្លាំងថាមពល និងហ្វូលេតខ្ពស់ មានវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែដែលចាំបាច់សម្រាប់ស្រ្តីមានគភ៌ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលចាញ់កូន ញ៉ាំអ្វីមិនសូវបាន។

    3 . យ៉ាអួ : ស្រ្តីមានគភ៌អាចជ្រើសរើសទទួលទានទឹកដោះគោជូរ ឬយ៉ាអួក្រៅពីពេលអាហារចម្បងៗបានពេលមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនឯងឃ្លាន ដោយសារតែនៅក្នុងយ៉ាអួមានកាល់ស្យូមដែលជាផ្នែកសំខាន់ក្នុងការសាងឆ្អឹង និងធ្មេញឱ្យរឹងមាំទាំងសម្រាប់កូនតូចក្នុងផ្ទៃ និងអ្នកម្ដាយខ្លួនឯង។

    4 . បន្លែ និងផ្លែឈើ : បន្លែ និងផ្លែឈើ គឺជាអ្វីដែលស្រ្តីមានផ្ទៃពោះគួរទទួលទានយ៉ាងមិនអាចចៀសវាងបាន ជាពិសេសបំផុតផ្លែលម៉ើ ស្រកានាគ ផ្លែល្ហុងទុំ ផ្លែប៉ោម ម្នាស់ បន្លែពណ៌បៃតងចាស់ ប៉េងប៉ោះ-ល- ដើម្បីឱ្យរាងកាយបានទទួលវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពប្រព័ន្ធប្រឆាំងជំងឺឱ្យរឹងមាំឡើង៕