Category: សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច

  • Google អាច​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹង​ការផាកពិន័យ​ជា​ទឹកប្រាក់​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ

    Google អាច​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹង​ការផាកពិន័យ​ជា​ទឹកប្រាក់​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ

    ក្រុមហ៊ុន​ដ៏​ធំ​របស់​អាមេរិក Google អាច​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹង​ការផាកពិន័យ​ជា​ទឹកប្រាក់​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​ពាក់កណ្ដាល​ខែកក្កដា​ខាងមុខនេះ ប្រសិនបើ​គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប (EU) រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន​មួយ​នេះ​បាន​ប្រើប្រាស់​នូវ​វិធីសាស្ត្រ​ស្មោកគ្រោក​ក្នុងការ​ប្រូ​ម៉ូត​ប្រព័ន្ធ​ដំណើរការ Android ឱ្យ​ល្បី។

    យោងតាម​ការចេញផ្សាយ​របស់ Reuters បានឱ្យដឹងថា EU បានធ្វើការ​ស៊ើបអង្កេត​ទៅលើ​ក្រុមហ៊ុន Google អស់​រយៈពេល​ច្រើន​ឆ្នាំ​មកហើយ ក្នុងករណី​ប្រូ​ម៉ូត​ប្រព័ន្ធ​ដំណើរការ Android ឱ្យ​ល្បី​តាមរយៈ​មធ្យោបាយ​ផ្សេង។

    ប្រភព​ដែល​ជិតស្និទ្ធ​នឹង EU បាន​លួច​បង្ហើប​ឱ្យដឹងថា EU បាន​តាមដាន​ទៅលើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​រវាង Google និង​ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​ទូរស័ព្ទផ្សេងៗ ដែល​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ដំណើរការ Android ជាពិសេស Google អាច​នឹងត្រូវ​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ធ្ងន់ធ្ងរ បើសិនជា EU រកឃើញថា Google បាន​ប្រើប្រាស់ Google Search ដើម្បី​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ Android មាន​ភាពល្បីល្បាញ។

    គួរបញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា ក្រុមហ៊ុន Google ទើបតែ​បញ្ចប់​សំណុំរឿង​ដ៏​ធំ​មួយ​ជាមួយនឹង​តុលាការ​ក្នុងករណី​បិទ និង​ប្រើប្រាស់​ផ្ទាំង​ពាណិជ្ជកម្ម AdSense លើសពី​ច្បាប់​កំណត់ ប៉ុន្តែ​សំណុំរឿង​មួយ​នេះមិនត្រូវ​បាន​គេ​ទម្លាយ​ឱ្យដឹង​លម្អិត​ឡើយ៕

  • វេទិកា​សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក បង្ហាញ​សៀវភៅ និយាយ​ពី​អនាគត​របស់​មនុស្ស​ដែល​យើង​គួរ​អាន

    វេទិកា​សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក បង្ហាញ​សៀវភៅ និយាយ​ពី​អនាគត​របស់​មនុស្ស​ដែល​យើង​គួរ​អាន

    នៅលើ​លោក​នេះ គ្មាន​អ្នកណា​អាច​ដឹង​ច្បាស់ ឬ​ស្មាន​ត្រូវ​ថា​ពិភពលោក​នៅក្នុង​រយៈពេល​មួយ​ទសវត្សរ៍​ទៀត មួយ​សតវត្សរ៍ ឬមួយ​សហ​វត្សរ៍​ទៀត​នឹង​ក្លាយជា​យ៉ាងណា​នោះទេ តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះក្តី​មាន​អ្នកជំនាញ រួមទាំង​អ្នកនិពន្ធ​ផង​បានចាប់ផ្តើម​ស្រាវជ្រាវ ហើយ​យក​ភ័ស្តុតាងសំខាន់ៗមួយចំនួន​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​ដើម្បី​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុងការ​សន្និដ្ឋាន​ពី​ភាពប្រែប្រួល​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

    នៅពេលថ្មីៗនេះ វេទិកា​សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក បានធ្វើការ​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​អ្នកជំនាញ​ដើម្បី​ស្វែងរក​សៀវភៅ​ដែលមាន​តម្លៃ និង​ជឿ​ទុកចិត្តបាន​សម្រាប់​ម​នុស្ស​នាពេល បច្ចុប្បន្ន ដែល​ចង់​សិក្សា​ពី​អនាគត​នៃ​ពិភពលោក។

    1. Children of the New World

    សៀវភៅ​នេះ​និពន្ធ​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Alexander Weinstein ដែល​វា​ជា​បណ្ដុំ​ប្រលោមលោកខ្លីៗចំនួន 13 រឿង​ប​ញ្ជូ​ល​គ្នា​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​អនាគត​របស់​ពិភពលោក។ អត្ថន័យសំខាន់ៗដែល​ត្រូវបាន​រំលេច​ឡើង​ក្នុង​ស្នាដៃ​យ៉ាង​មាន​សារៈសំខាន់​នេះ​មានដូចជា​បញ្ហា​ទំនាក់ទំនង​រវាង​បណ្តាញ​សង្គម និង​ការរស់នៅ ការកសាង​ប្រព័ន្ធ​ចងចាំ​របស់​មនុស្ស Game ដែល​ធ្វើឱ្យ​មនុស្ស​ញៀន​ព្រោះ​វា​កាន់​តែមាន​លក្ខណៈ​ទំនើប​ដូចជា​មនុស្ស​ស្ថិតក្នុង​ល្បែង​នោះ​ផ្ទាល់ និង​មនុស្ស​យន្ត​ដែលមាន​លក្ខណៈ​ដូចគ្នា​បេះបិទ​នឹង​មនុស្ស។

    1. The Handmaid’s Tale

    សៀ​ភៅ​នេះ​និពន្ធ​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Margaret Atwood ដែល​និយាយ​ពី​ក្តី​ស្រមៃ​ពោរពេញ​ដោយ​ក្តីបារម្ភ​លើ​ពិភពលោក​នាពេល​អនាគត ដែល​អាច​នឹងមាន​ភាព​សង្កត់សង្កិន ហើយ​អង្គការ​សាសនាទាំងអស់​អាច​នឹងត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ដែលមាន​អំណាច​បំផុត​លើ​ពិភពលោក។ នៅពេលនោះ​ស្ត្រីក្មេងៗអាច​ស្ថិតក្នុង​ស្ថាន​ភាពមិន​សុវត្ថិភាព​ឬ​ផុយស្រួយ​នឹងរង​ភាព​ចាប់ជំរិត។ មនុស្ស​មួយចំនួន​អាច​ត្រូវគេ​បង្ខំ​ឱ្យ​លុបបំបាត់​អត្តសញ្ញាណ​របស់ខ្លួន និង​ជំរុញ​កុមារ​ឱ្យ​ខំ​ដោយ​មិន​ស្របទៅនឹង​សមត្ថភាព​របស់ខ្លួន។

    តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី ស្នាដៃ​នេះ​ក៏​បង្ហាញ​នូវ​ដំណោះស្រាយ​ជាច្រើន​ដែល​អាច​សង្គ្រោះបាន​នូវ​ស្ថានភាព​អាក្រក់​នា​ថ្ងៃ​អនាគត​ដូចជា​ការអប់រំ​ពី​ប្រព័ន្ធ​គាំពារ​ស្ត្រី​ពី​ការរំលោភបំពាន ការបណ្តុះសីលធម៌ ការអប់រំ​ផ្លូវភេទ និង​ពង្រឹង​ថាមពល​ពិតប្រាកដ​របស់​ប្រជាជន​ដែល​កំពុង​រស់នៅ​គ្រប់​ទីកន្លែង​នៃ​ពិភពលោក។

    1. The Sixth Extinction: An Unnatural History

    សៀវភៅ​នេះ​និពន្ធ​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Elizabeth Kolbert ដែលជា​ស្នាដៃ​បញ្ចូល​គ្នា​នូវ​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ តាមរយៈ​ការបង្ហាញ​ពី​ផលប៉ះពាល់​មកលើ​មនុស្ស​តាមរយៈ​ការបំផ្លាញ​បរិស្ថាន។ តាមរយៈ​ស្នាដៃ​នេះ​អ្នកនិពន្ធ​ទទួលបាន​ពានរង្វាន់ Pulitzer Prize នៅ​ឆ្នាំ2014។

    សៀវភៅ​នេះ​ក៏​បង្ហាញ​ផងដែរ​ពី ផលប៉ះពាល់​នៃ​បរិយាកាស ផលប៉ះពាល់ និង​គ្រោះថ្នាក់​ដែល​កើតចេញពី​សកម្មភាព​ម​នុស្ស​ចំពោះ​មហាសមុទ្រ ការផ្លាស់ប្តូរ​អាកាសធាតុ និង​ការបំផ្លិចបំផ្លាញជាច្រើន​ទៀត​ដែល​អាច​ជះ​ផលប៉ះពាល់​ដល់​អនាគត​ពិភពលោក។

    1. This Changes Everything: Capitalism vs. The Climate

    ស្នាដៃ​នេះ​និពន្ធ​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Naomi Klein ដែល​បង្ហាញ​អ្នកអាន​ពី​ការបោះបង់ចោល​សេដ្ឋកិច្ច​បែប​មូលធននិយម និង​កសាង​នូវ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​សកល​បែប​ថ្មី និង​ប្រព័ន្ធ​នយោបាយ​ដើម្បីឱ្យ​ពិភពលោក​មាន​ភាព​បៃតង​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។ អ្នកនិពន្ធ​រូបនេះ​ក៏បាន​បង្ហាញ​ពី​ករណីសំខាន់ៗមួយចំនួន​ដែល​អាច​ផ្លាស់ប្តូរ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​ឧស្សាហកម្ម​ជាច្រើន​កំពុង​បង្កើត​ឧស្ម័ន​កាបូ​និក ឱ្យ​រៀបចំ​ដំណើរការ​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍន៍​សង្គម​ដោយ​កាត់បន្ថយ​ផលប៉ះពាល់។

    សៀវភៅ​ដែល​សង្កត់ធ្ងន់​លើ​វិធីសាស្ត្រសំខាន់ៗក្នុងការ​សង្គ្រោះ​ពិភពលោក​នេះ និង​ក៏បាន​បង្ហាញ​ផងដែរ​ពី​ផលប៉ះពាល់​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច និង​នយោបាយ​សកលលោក ដែលមាន​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​រួមទាំង​ចន្លោះប្រហោង​មួយចំនួនទៀត​ដែល​ត្រូវ​កែសម្រួល​ផងដែរ។

    1. In 100 Years: Leading Economist Predict the Future

    សៀវភៅ​នេះ​រៀបចំឡើង​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Ignacio Plalacios-Huerta ដោយ​វា​ជា​ស្នាដៃ​ដែល​បញ្ចូល​គ្នា​នូវ​គំនិត​សេដ្ឋកិច្ចល្បីៗចំនួន10 លើ​ពិភពលោក ដោយ​ក្នុងនោះ​មាន​ស្នាដៃ​ដែល​ជាប់​ពានរង្វាន់​ណូបែល​ផងដែរ។ គំនិត​ទាំងអស់នោះ​គឺជា​ការសន្និដ្ឋាន​ពី​ស្ថានភាព​ពិភពលោក​ក្នុង​សតវត្សរ៍​ទី22 ដោយ​ផ្តោតលើ​អនាគត​នៃ​វិស័យ​ការងារ ប្រាក់ខែ គុណភាពនៃ​ការងារ​របស់​មនុស្ស​ជំនាន់​ថ្មី បច្ចេកវិទ្យា និង​ការផ្លាស់ប្តូរ​អាកាសធាតុ។

    1. Physics of the Future: How Scientist Will Shape Human Destiny and Our daily Lives by the Year 2100

    ស្នាដៃ​នេះ​និពន្ធ​ដោយ​អ្នកនិពន្ធ Michio Kaku ដែល​ត្រូវបាន​បោះពុម្ពផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ2011 ជាមួយនឹង​គំនិត​ដែល​បង្ហាញ​ពី​ការពិភាក្សា​លើ​ការអភិវឌ្ឍ​បច្ចេកវិទ្យា ឱសថ​វេជ្ជសាស្ត្រ ការធ្វើដំណើរ និង​ការប៉ាន់ស្មាន​ពី​ការរុករកថ្មីៗរបស់​ពិភពលោក​ក្នុង​រយៈពេល 100ឆ្នាំ​ទៀត។

    ក្នុងចំណោម​ការប៉ាន់ស្មាន​របស់គាត់ មានរឿង​អស្ចារ្យ​មួយចំនួន​ដែល​មនុស្ស​គិតថា​នឹង​អាច​កើតមាន​ដូចជា ជណ្តើរយន្ត​លំហ រថយន្ត​អាច​ហោះ​បាន និង​តំបន់​នានា​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​អី​ុ​ន​ធើ​ណិ​ត៕

  • កម្ពុជា​ត្រូវការ​មនុស្ស​ដែលមាន​គំនិត​ច្នៃប្រឌិត និង​បង្កើត​អ្វីដែល​ថ្មី

    កម្ពុជា​ត្រូវការ​មនុស្ស​ដែលមាន​គំនិត​ច្នៃប្រឌិត និង​បង្កើត​អ្វីដែល​ថ្មី

    គំនិត​ច្នៃប្រឌិត ជា​ផ្នែក​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​មនុស្ស និង​រុញច្រាន​ពិភពលោក​ឱ្យ​ស្ថិតក្នុង​ស្ថានភាព​កាន់តែ​ប្រសើរឡើង តាមរយៈ​សមិទ្ធផល​ប្រកបដោយ​គុណ​តម្លៃ​នានា​ដែល​ត្រូវបាន​គេ​ផលិតឡើង​តាមរយៈ​គំនិតប្លែកៗទាំងអស់នោះ។

    នៅ​កម្ពុជា ក្រៅពី​ជំរុញ​យុវជន​ជំនាន់​ថ្មី​ឱ្យ​ស្រឡាញ់​មុខវិជ្ជា​វិទ្យាសាស្ត្រ​ពិត STEM និង​ជំនាញ​បច្ចេកទេស​ដើម្បី​បំពេញ​ទីផ្សារការងារ និង​ទាក់ទាញ​ការវិនិយោគ​ហើយ​នោះ ជំនាញ​ច្នៃប្រឌិត ឬ​នវានុវត្តន៍​ក៏​ជា​ចំណុច​សំខាន់​មួយ​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​ត្រូវការ ព្រោះ​ជំនាញ​នេះ​អាច​ជំរុញ​ប្រទេស​យើង​ឱ្យមាន​សម្ទុះ​លឿន ស្រប​ពេលដែល​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ជំរុញ​គោលនយោបាយ​អភិវឌ្ឍន៍​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម។

    ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណា​រ៉ុ​ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​អប់រំ​យុវជន និង​កីឡា បាន​លើកឡើងថា ការធ្វើកំណែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​អប់រំ ជា​ចំណុច​ចាប់ផ្តើម​យ៉ាងសំខាន់​មួយ​ដែល​ជំរុញ​ឱ្យ​សិស្សានុសិស្ស​កម្ពុជា ព្យាយាម​ប្រើប្រាស់​ចំណេះដឹង​ពិតប្រាកដ​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួនឯង និង​បោះជំហាន​ទៅជា​ប្រជាជន​សកម្ម ឬ​ជា​ធនធានមនុស្ស​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​កម្ពុជា។ ចាប់ផ្តើម​ពី​មូលដ្ឋានគ្រឹះ​នៃ​ការអប់រំ ពី​ថ្នាក់មធ្យមសិក្សា និង​ឧ​ត្ត​មសិ​ក្សា សិស្ស-និស្សិត​កម្ពុជា​គួរ​ចាប់ផ្តើម​បង្កើតជា​ក្លិប​សិក្សា ឬ​ផ្លាស់ប្តូរ​របៀប​សិក្សា​ពី​ការរៀន​បែប​ធម្មតា មក​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​ដើម្បី​បំបែកចេញ​ជា​គំហើញថ្មីៗទាក់ទង​នឹង​វិស័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដើម្បី​ជួយ​ដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗនៅក្នុង​សង្គម។

    ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណា​រ៉ុ​ន បាន​មានប្រសាសន៍ថា ៖ “សិស្ស-និស្សិត​គួរ​ចាប់ផ្តើម​សិក្សា​ឱ្យដល់​ឬ​សគល់​នៃ​ចំណេះដឹង ហើយ​ព្យាយាម​ស្រាវជ្រាវ​ឱ្យបាន​ច្រើន​ដើម្បី​យក​ទ្រឹស្តី ទាំងនោះ ទៅ​បង្កើតជា​សមិទ្ធផល ឬ​គំហើញ​ថ្មី។ វិស័យ​កសិកម្ម ក៏​ជា​វិស័យ​សំខាន់​មួយ​ដែរ និស្សិត​គួរ​ស្រាវជ្រាវ​ថា ធ្វើ​យ៉ាងម៉េច​ដើម្បីឱ្យ​ទទួលបាន​ទិន្នផល​ច្រើន ហើយ​មាន​វិធី​ឆ្លាត​វៃ​អ្វីខ្លះ​ដើម្បី​ឱ្យមាន​ភាពងាយស្រួល​កាន់តែខ្លាំង​ក្នុងការ​រស់នៅ​ជាដើម។

    លោក​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​អប់រំ ក៏បាន​បញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា នៅពេលដែល​យើង​មាន​ធនធានមនុស្ស​ដែល​អាចមាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​បង្កើត​អ្វីដែល​ថ្មី​បាន ពួកគេ​ក៏​អាច​សហការ​ជាមួយនឹង​អ្នកជំនាញ ឬ​បង្កើត​វា​ទៅជា​អាជីវកម្ម​ខ្នាតតូច និង​មធ្យម (SME)ឡើង​ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ធនធានមនុស្ស​បាន​ច្រើន​ថែម​ទៀតផង។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការបង្កើត​អ្វីដែល​ថ្មី និង​មានគំនិត​ច្នៃប្រឌិត រួមទាំង​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ​ផង ក៏​ជា​គុណសម្បត្តិ​ពិសេស​ក្នុងការ​ទាក់ទាញ​អ្នកវិនិយោគ​ឱ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​កាន់តែខ្លាំង​នៅ​កម្ពុជា​ព្រោះ​អ្នកវិនិយោគ​បាន​សម្លឹង​ឃើញ​ពី​លក្ខណៈពិសេស​របស់​កម្ពុ​ជា​ជាច្រើន តែ​ពួកគេ​ក៏​ត្រូវការ​ធនធានមនុស្ស​ដែល​អាចធ្វើ​ការងារ​បាន និង​យល់​ពី​គេ​បាន​ច្រើន​ផងដែរ។

    យុវជនមួយក្រុមកំពុងសង្កេតមើលស្នាដៃផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាបង្កើតថ្មី

    សហគ្រិន​កម្ពុជា ដែល​បាន​បង្កើត​សមិទ្ធផល​ឥដ្ឋ​បរិស្ថាន និង​គម្រោង​ផ្ទះ​តាម​ក្តី​ប្រាថ្នា លោក​ហាវ គង់​ងី បាន​លើកឡើងថា នវានុវត្តន៍​សំខាន់​ខ្លាំងណាស់​សម្រាប់​ប្រជាជន​កម្ពុជា ព្រោះ​នៅក្នុងប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ប្រជាជន​ជាច្រើន​មិនអាច​ប្រើប្រាស់​ផលិតផល​ដែល​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​បាន​បង្កើត ដូចជា​ទូរស័ព្ទ​ទំនើប ឬ​សម្ភារ​ប្រើប្រាស់ផ្សេងៗដែលមាន​តម្លៃថ្លៃៗនោះទេ តែ​ត្រូវការ​ជំនួយពី​នវានុវត្តន៍សំខាន់ៗមួយចំនួន​ដែល​ត្រូវ​នឹង​កម្រិតជីវភាព​របស់​ពួកគាត់។ អ្វីដែល​យើង​គួរ​ធ្វើ គឺ​ស្វែងរក​គំហើញ​ថ្មី ឬ​ផលិតផល​ណា​ដែល​ចំណេញ​ដល់​ការរស់នៅ​របស់​មនុស្ស​នៅក្នុង​សង្គម​ទូទៅ ឬ​តម្រូវការ​ពិតប្រាកដ​របស់​ប្រជាជន​នៅ​គ្រប់​ទីកន្លែង ទាំង​អ្នកមាន​ជីវភាព​ធូរធារ និង​អ្នកមាន​ជីវភាព​កម្រិត​មធ្យម ឬ​ក្រោម​មធ្យម។

    លោក ហាវ គង់​ងី បាន​និយាយថា ៖ “សម្រាប់​ខ្ញុំ គឺ​ខ្ញុំ​បាន​រកឃើញថា ប្រជាជន​នៅក្នុង​ប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍​ជាច្រើន​ត្រូវការ​លំនៅឋាន តែ​លទ្ធភាព​នៃ​ប្រាក់ចំណូល​របស់គាត់​មិនអាច​ធ្វើឱ្យ​គាត់ទទួលបាន​លំនៅឋាន​ដោយ​ងាយស្រួល​នោះទេ ហេតុនេះ​ការបង្កើត​ឥដ្ឋ​បរិស្ថាន​ឡើង គឺ​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ចំណាយ​សម្រាប់​អ្នក​សាងសង់ និង​ព្យាយាម​ធ្វើយ៉ាងណា​ដើម្បី​សង់ផ្ទះ​ឡើង​បាន​ក្នុងតម្លៃ​ធូរ​ថ្លៃ​សម្រាប់​ប្រជាជន​ដែលមាន​កម្រិតជីវភាព​មធ្យម។

    ស្ថាបនិក​នៃ​នវានុវត្តន៍​ដ៏​មាន​សារៈសំខាន់​ខាងលើ​ក៏បាន​លើកឡើង​ផងដែរ​ថា យើង​គួរ​ជំរុញ​ឱ្យ​យុវជន​ជំនាន់​ថ្មី​ស្រាវជ្រាវ​ឱ្យបាន​ច្រើន​ពី​ការស្វែងរក​របកគំហើញថ្មីៗដើម្បី​ចូលរួម​ជា​ផ្នែក​មួយ​ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​រស់នៅ​របស់​មនុស្ស  ព្រោះ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ការចូលរួមចំណែក​ពី​នវានុវត្តន៍ល្អៗ ប្រជាជន​នៅ​ទីជនបទ ឬ​ប្រជាជន​ដែលមាន​លទ្ធភាព​តិចតួច​ក៏​អាច​ទទួលបាន​នូវ​ឧបករណ៍​នានា​សម្រាប់​សម្រួល​ដល់​ការរស់នៅ ដែល​អាចធ្វើឱ្យ​គាត់​ចំណាយ​តិច និង​បង្កើត​ចំណូល​បាន​ច្រើន។

    យុវជន​ដែល​បាន​ស្រាវជ្រាវ​រកឃើញ​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ ដែលមាន​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការជួយ​ដល់​ប្រជាជន​ក្នុងប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍ លោក សៀន ផា​លីន​ហួរ បាន​លើកឡើងថា នៅក្នុង​សង្គម​មាន​បញ្ហាច្រើនណាស់​ដែល​ទាមទារ​ឱ្យមាន​ដំណោះស្រាយ។ ហើយ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​ទាំងអស់នោះ​ប្រកបដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ អ្នកបង្កើត​នវានុវត្តន៍ គួរតែ​បញ្ចេញ​សមត្ថភាព​របស់ខ្លួន​ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ប្រជាជន និង​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​សមិទ្ធផល​របស់ខ្លួន​ក្លាយជា​របស់​ដែល​អាចជួយ​កាត់បន្ថយ​ផលប៉ះពាល់​បរិស្ថាន និង​មានតម្លៃ​សមរម្យ តែ​បាន​ផលប្រយោជន៍​ច្រើនជាង​មុន។

    លោក សៀន ផា​លីន​ហួរ បាន​និយាយថា ៖ “ជា​ឧទាហរណ៍​ជាក់ស្តែង​យើង​ឃើញ​ហើយ​ថា មនុស្ស​នៅក្នុង​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍ ឬ​អ្នក​នៅ​តំបន់​ជនបទ​គាត់​មិនមាន​លទ្ធភាព​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​ម៉ាស៊ីនត្រជាក់​នោះទេ​ព្រោះ​វា​មានតម្លៃ​ថ្លៃ តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី ក៏​គាត់​ចង់បាន​ឧបករណ៍​អេឡិចត្រូនិក​ដែល​អាចជួយ​ឱ្យ​គាត់​មាន​ភាពងាយស្រួល​ដែរ។ ហេតុនេះ​ការបង្កើត​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ​ដែលមាន​មុខងារ​ច្រើន និង​តម្លៃ​សមរម្យ​សម្រាប់​ពួកគាត់ គឺអាច​ជួយ​គាត់​ឱ្យមាន​ការរស់នៅ​កាន់តែ​ប្រសើរ នៅក្នុង​សង្គម​ដែលមាន​ការអភិវឌ្ឍ​លឿន​ផ្នែក​បច្ចេកវិទ្យា។

    បើតាម​លោក សៀន ផា​លីន​ហួរ នវានុវត្តន៍​ដែល​បាន​គិតគូរ​ល្អិតល្អន់ ពី​ផលចំណេញ​សម្រាប់​អ្នកប្រើប្រាស់ នឹង​អាច​ជំ​រុញឱ្យ​ប្រទេស​យើង​កាន់​តែមាន​លក្ខណៈ​ឆ្លាត​វៃ ហើយ​ការរស់នៅ​របស់​ប្រជា​ជន​ក៏​កាន់​តែមាន​លក្ខណៈ​ប្រសើរឡើង​ផងដែរ៕

  • GPE ផ្តល់ជំនួយ​ជាង 20លាន​ដុល្លារ អភិវឌ្ឍ​គុណភាព​អប់រំ​ថ្នាក់បឋមសិក្សា

    GPE ផ្តល់ជំនួយ​ជាង 20លាន​ដុល្លារ អភិវឌ្ឍ​គុណភាព​អប់រំ​ថ្នាក់បឋមសិក្សា

    មូលដ្ឋានគ្រឹះ​សំខាន់បំផុត​សម្រាប់​ការកសាង​អនាគត​ធនធានមនុស្ស គឺ​ពង្រឹងសមត្ថភាព​ក្នុងការ​បណ្តុះបណ្ដាល​ថ្នាក់បឋមសិក្សា ព្រោះ​និស្សិត ឬ​ធនធានមនុស្ស​ដែល​បម្រើ​ការងារ​នៅក្នុង​វិស័យទាំងអស់​នៅក្នុង​ប្រទេស​សុទ្ធតែ​កើតចេញពី​កុមារ។ នៅពេលដែល​កុមារ​តូច​ត្រូវបាន​បណ្តុះបណ្តាល​ប្រកបដោយ​គុណភាព នោះ​អ្នក​អប់រំ​នៅថ្នាក់ខ្ពស់ៗនឹង​លែងមាន​បញ្ហា​ប្រឈម​ខ្លាំង​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​សិស្ស​ឱ្យ​ឆ្លើយតប​ជាមួយនឹង​ទីផ្សារការងារ​តទៅទៀត ហើយ។

    ផ្តោតលើ​មូលដ្ឋាន​នេះ ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា បាន​អភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​របស់ខ្លួន​ឱ្យ​កាន់តែខ្លាំង​ដើម្បី​បណ្តុះបណ្តាល​កុមារ​តូច នៅ​កម្រិត​បឋមសិក្សា ដោយ​បង្កើន​កិច្ចសហការ​ល្អជា​មួយនឹង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​រដ្ឋ និង​ឯកជន។ ដោយ​មើលឃើញ​ពិ​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​រប​ស់​ក្រសួង​អប់រំ​ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល​នៃ​ភាពជា​ដៃគូ​សកល​សម្រាប់​ការអប់រំ (GPE) បានអនុម័ត​ហិរញ្ញប្បទាន​ឥណទាន​ឥត​សំណង​ក្នុង​ទឹកប្រាក់​ចំនួន​ប្រមាណ 20.6លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដើម្បី​លើកកម្ពស់​គុណភាព​អប់រំ​នៅ​ថ្នាក់បឋមសិក្សា។

    គោលបំណង​សំខាន់​នៃ​ការ​ផ្តល់ជំនួយ​នេះ គឺ​ជួយ​ទ្រទ្រង់​កុមារ​មកពី​គ្រួសារ​លំបាក​ឱ្យទទួល​បានការ​បណ្តុះបណ្តាល​ស្មើគ្នា ជាពិសេស​កុមារ​នៅ​ទីជនបទ។ លើសពីនេះ​ទៀត គម្រោង​នេះ​ក៏នឹង​ជួយ​វិស័យ​អប់រំ​ឱ្យ​បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការបង្រៀន​របស់លោក​គ្រូ-អ្នកគ្រូ ពង្រឹង​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ និង​ការគ្រប់គ្រង​មន្ត្រី​អប់រំ​នៅតាម​សាលារៀន និង​ការផ្តល់សេវា​អប់រំ​តាម​មូលដ្ឋាន និង​ថ្នាក់ជាតិ​ជាដើម។

    ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណា​រ៉ុ​ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​អប់រំ​យុវជន និង​កីឡា បាន​ថ្លែងថា ភាពជា​ដៃគូ​សកល​សម្រាប់​ការអប់រំ បាន​ចូលរួមចំណែក​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ​តាំងពី​ឆ្នាំ2006 មក​ម្លេ​៉ះ ហើយ​ការគាំទ្រ​នេះ​បានផ្តល់​លទ្ធភាព​ឱ្យ​ក្រសួង​អប់រំ​អាច​ពង្រីក និង​ពង្រឹងគុណភាព​គ្រូបង្រៀន​ឱ្យមាន​សមត្ថភាព​កាន់តែខ្លាំង និង​ជួប​ដល់​កុមារ​ដែល​ជួប​ទុក្ខលំបាក​ឱ្យមាន​លទ្ធភាព​ទទួលបាន​ការរៀនសូត្រ និង​រីកចម្រើន។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា នេះ​ជា​លើក​ទី3 ហើយ​ដែល​ស្ថាប័ន​ភាពជា​ដៃគូ​សកល​សម្រាប់​ការអប់រំ (GPE) បានផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ឥត​សំណង​មក​កម្ពុជា ដោយ​ក្នុងនោះ​ស្ថាប័ន​យ៉ាងសំខាន់​នេះ​ក៏បាន​បង្កើន​កិច្ចសហការ​ល្អ​ផងដែរ​ជាមួយនឹង​អង្គការ​ពាក់ព័ន្ធ​នានា​ដែល​ធ្វើការ​ងារ​លើ​វិស័យ​អប់រំ​នៅ​កម្ពុជា៕

  • របរ​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់ ប្រើ​រយៈពេល​ខ្លី និង​មាន​ទីផ្សា​ធំ

    របរ​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់ ប្រើ​រយៈពេល​ខ្លី និង​មាន​ទីផ្សា​ធំ

    ស្រប​ពេលដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ចាប់ផ្ដើម​យល់ដឹង​ពី​ការទទួល​ទាន​អាហារ​ធម្មជាតិ​គ្មាន​ជាតិគីមី បានធ្វើឱ្យ​ការចិញ្ចឹម​មាន់​ស្រែ​លក់​ទទួលបាន​ការគាំទ្រ​ខ្លាំង​ឡើង ដែល​ធ្វើឱ្យ​របរ​ភ្ញាស់​កូន​មាន់លក់​ក៏​កាន់តែ​កាក់កប ឆាប់​ទទួលបាន​ផល និង​មានការ​គាំទ្រ​ខ្លាំង​នៅលើ​ទីផ្សារ​ផងដែរ។

    លោក សៅ ឌី ម្ចាស់​កសិដ្ឋាន​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​ស្រែ​ដែលមាន​ទីតាំងនៅ​ក្នុងភូមិ​ឈើទាល ឃុំ​ឈូក ស្រុក​ឈូក ខេត្តកំពត បានឱ្យដឹងថា កន្លងមក​លោក​ធ្លាប់តែ​ចិញ្ចឹម​មាន់​ជា​លក្ខណៈ​គ្រួសារ​តែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​មើលឃើញ​តម្រូវការ​មាន់​ស្រែ​នៅលើ​ទីផ្សារ​កើនឡើង លោក​ក៏បាន​បង្កើត​កសិដ្ឋាន​ខ្នាតតូច​មួយ​ឡើង ដោយបាន​ច្នៃ​បង្កើត​ម៉ាស៊ីន​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​ដោយ​ខ្លួនឯងបាន​ដោយ​ជោគជ័យ កាលពី​អំឡុង​ឆ្នាំ2016។

    ក្រោយពី​បង្កើត​ម៉ាស៊ីន​ភ្ញាស់​កូន​មាន់បាន​ជោគជ័យ​រួចមក លោក​បាន​ចិញ្ចឹម​មេមាន់​ចំនួន​ជាង 30ក្បាល និង​មាន់​ឈ្មោល​ប្រមាណ​ជា 5-6ក្បាល ដែល​មេមាន់​ទាំងនោះ​មាន​សមត្ថភាព​អាចផ្ដល់​ស៊ុត​ឱ្យម្តងៗបាន​ចំនួន​ជាង300 ទៅ400គ្រាប់​សម្រាប់​ដាក់​ភ្ញាស់​មួយ​លើក។ តាមពិតទៅ លោក​មិនសូវ​បាន​ចិញ្ចឹម​មាន់​ច្រើន​ប៉ុន្មាន​ទេ ដោយសារតែ​ជាប់រវល់​ផលិត​ម៉ាស៊ីន​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់ ហើយ​សរុបទៅ​មកទល់​ពេលនេះ​លោក​ទើបតែ​ភ្ញាស់​បាន​ចំនួន 4-5លើក និង​លក់​កូន​មាន់​សរុប​បាន​ចំនួន​ប្រហែល​ជាជាង 2,000កូន​តែប៉ុណ្ណោះ។

    លោក​បានបញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា នៅពេលដែល​គេ​ចិញ្ចឹម​មាន់បាន​ពង​មកហើយ គេ​ត្រូវ​យកមក​ដាក់​នៅក្នុង​ធុង​ភ្ញាស់​ដោយមាន​ដោត​ភ្លើងអគ្គិសនី​កម្តៅ ហើយ​ត្រូវ​មើលថែ​ជាប់​ជាប្រចាំ ចៀសវាង​ភ្លើង​ក្តៅ​ខ្លាំង​ជ្រុល និង​ត្រជាក់​ជ្រុល។ ក្រោយពី​នោះ​មួយ​សប្តាហ៍ គេ​ត្រូវ​បើក​ទូ​ភ្ញាស់​នោះ​ពិនិត្យមើល​ម្ដង ដើម្បី​ឱ្យដឹងថា តើ​ពងមាន់​មួយណា​ដែល​មិនមាន​កូន និង​ត្រូវ​យកចេញ​ក្រៅ​ដើម្បី​កុំឱ្យ​ចង្អៀត​កន្លែង និង​កុំឱ្យ​ខាត​ភ្លើង​កម្ដៅ​ចោល។ រហូតដល់ 21ថ្ងៃ ទើប​កូន​មាន់​អាច​ញាស់​ឡើង​បានល្អ​តែម្តង។ ពេលនោះ​ត្រូវ​ដក​ចរន្តអគ្គិសនី​ចេញពី​ទូ ដើម្បី​ប្រមូល​កូន​មាន់​ទៅ​ចិញ្ចឹម​នៅក្នុង​ទ្រុង​ដែល​បានរៀបចំ​ទុក​រួចជាស្រេច។

    សម្រាប់​ទ្រុង​ចិញ្ចឹម​កូន​មាន់ គេ​ត្រូវ​រៀបចំ​ក្នុង​ទីកន្លែង​ដែល​ស្អាត គ្មាន​មេរោគ និង​ការពារ​កុំឱ្យ​ត្រូវ​ទឹកភ្លៀង ឬ​ត្រូវ​ពន្លឺ​ចាំង​ចូលមក​នាំឱ្យ​កើន​កម្ដៅ​ឡើង​ខ្លាំងពេក ព្រោះថា ក្នុង​រោង​ច​ញ្ចឹ​ម​កូន​មាន់​នោះគេ​មាន​ដាក់​បំពង់ ឬ​ក្អម​ដើម្បី​ដុត​ធ្យូង​សម្រាប់​កម្ដៅ​រួចស្រេច​ហើយ។ សម្រាប់​កូន​មាន់តូចៗទើបនឹង​ញាស់​ឡើង​នេះ​វា​មិនចេះ​ស៊ី​ចំណី​រឹង​ខ្លាំង​ទេ​ពោល​កសិករ​ត្រូវយក​ចំណី ស្រូវ ពោតឬ​អង្ករ​ទៅបុក ឬ​កិន​ឱ្យ​បែក​ជា​គ្រាប់​តូចប៉ុនៗចុងអង្ករ ទើប​វា​អាច​ស៊ី​បាន ឬ​បើ​យើង​មិន​ចង់​ធ្វើ​ដូច្នេះ​ទេ យើង​អាច​ទៅ​ទិញ​ចំណី​ពី​ផ្សារ​មក​បំប៉ន​កូន​មាន់​មួយរយៈ​ជាមុនសិន ទម្រាំ​នឹង​វា​រឹង​ដៃ​រឹង​ជើង​អាច​ដើរ​បាន និង​ចេះ​រក​ចំណី​ស៊ី​ដោយ​ខ្លួនឯងបាន​ខ្លះ។

    បន្ទាប់ពី​កូន​មាន់​អាយុ​បាន1សប្តាហ៍ គឺ​វា​មាន​កម្លាំង​ខ្លះ​ហើយ និង​អាច​លែង​ចេញពី​ទ្រុង​ឱ្យ​ដើររក​ចំណី​ខាងក្រៅ​បានខ្លះៗហើយ និង​គេ​អាច​វា​ចាប់​លក់បាន​ជាប​ណ្តើរៗហើយ ដោយ​កូន​មាន់​មួយ​ក្បាល​តម្លៃ​ពី 3-4ពាន់​រៀល​ទៅតាម​ការ​កុម្ម៉ង់​តិច ឬ​ច្រើន និង​កូន​មាន់​ដែលមាន​អាយុ 2សប្តាហ៍​មានតម្លៃ 4-5ពាន់​រៀល និង​អាយុ 3សប្តាហ៍​មានតម្លៃ​ចន្លោះ​ពី 5-6ពាន់​រៀល​ក្នុង​មួយ​ក្បាល។ លោក​ថា ការ​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់ គឺ​មិនដែល​គ្រប់​តាម​ការ​កុម្ម៉ង់​របស់​អតិថិជន​នៅក្នុង​ភូមិ​ស្រុក​ឬ​មកពី​បណ្តា​ខេត្តផ្សេងៗនោះទេ ដោយសារ​លោក​រវល់​តែ​ចំណាយពេល​ផលិត​ម៉ាស៊ីន​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់ ទើប​មិនសូវមាន​ពេល​ទៅ​ចិញ្ចឹម​មាន់​យក​ពង​សម្រាប់​ភ្ញាស់​កូន​មាន់​លក់។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា នៅក្នុង​ស្រុក​ឈូក​នេះ​មិនមែន​មានតែ​កសិដ្ឋាន​របស់លោក សៅ ឌី​តែមួយ​នោះទេ​ដែល​ចិញ្ចឹម​មាន់​សម្រាប់​យក​ស៊ុត​ភ្ញាស់​យក​កូន​លក់​នោះ​ប៉ុន្តែ​នៅមាន​កសិដ្ឋានធំៗចំនួន 3-4ទីតាំង​ផ្សេងទៀត​ក៏​ចិញ្ចឹម​មាន់​យក​ស៊ុត​ភ្ញាស់​យក​កូន​លក់​ដែរ ប៉ុន្តែ​នៅតែ​មិនអាច​ផ្គត់ផ្គង់​គ្រប់គ្រាន់​តាម​តម្រូវការ​របស់​អតិថិជន​នៅលើ​ទីផ្សារ​ដដែល។

    កសិករ​ម្នាក់​ឈ្មោះ តាន់ លី អ្នកទិញ​កូន​មាន់​យកទៅ​ចិញ្ចឹម​នៅក្នុង​ស្រុក​ឈូក​នោះដែរ​មានប្រសាសន៍​ឱ្យដឹង​ដែរ​ថា លោក​យក​កូន​មាន់​នោះ​ទៅ​បំប៉នចំណី​ធម្មជាតិ​សុទ្ធសាធ ដូចជា​យក​កន្ទក់​មក​ដាំ​ជាប​បរលាយ​ជាមួយ​ត្រកួន​ឱ្យ​ស៊ី និង​មាន​ចំណី​ផ្សេងទៀត ដូចជា​គ្រាប់ពោត គ្រាប់ស្រូវ និង​ចុងអង្ករ​ទុក​សម្រាប់​បាច​ឱ្យ​កូន​មាន់​ស៊ី​បន្ថែម​ពេល​រក​ចំណី​ខាងក្រៅ​ស៊ី​មិន​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​បំប៉ន​ឱ្យ​វាឆាប់​ធំធាត់។

    ត្រឹមតែ​រយៈពេល 3ខែ​ប៉ុណ្ណោះ កូន​មាន់​នឹង​ធំ​មាន​ទម្ងន់​បាន1គីឡូ ឬ​ជាង 1គីឡូ​ក៏មាន។ ឯ​តម្លៃ​លក់​វិញ ជាធម្មតា​គេ​លក់​បោះ​ដុំ​ឱ្យ​ម៉ូយ​ដែល​មក​ទិញ​ដល់ផ្ទះ បាន​មួយ​គីឡូក្រាម​ថ្លៃ 18,000រៀល ហើយ​មាន​ប៉ុន្មាន​ក៏​គេ​ទិញយក​ទាំងអស់​ដែរ ព្រោះថា សាច់មាន់​ស្រែ​កំពុងមាន​តម្រូវការ​ខ្លាំងណាស់​នៅលើ​ទីផ្សារ ទាំង​នៅ​ជនបទ​ស្រុកស្រែ និង​នៅក្នុង​ទីប្រជុំជន​នានា​ទូទាំងប្រទេស៕

  • 2ឆ្នាំ​ទៀត គម្រោង​សិក្សា​ស្ថាបនា​ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​តាមផ្លូវ​ឆ្លងកាត់​ស្វ័យប្រវត្តិ​នឹង​បញ្ចប់

    2ឆ្នាំ​ទៀត គម្រោង​សិក្សា​ស្ថាបនា​ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​តាមផ្លូវ​ឆ្លងកាត់​ស្វ័យប្រវត្តិ​នឹង​បញ្ចប់

    គម្រោង​សិក្សា​ពី​ការស្ថាបនា​ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​តាមផ្លូវ​ឆ្លងកាត់​ស្វ័យប្រវត្តិ (Automated gatewaytransit (AGT) system ដែល​ហៅថា(AGT) ឬ​ដែល​គេ​ច្រើន​ហៅថា ខ្សែ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​លើ​អាកាស ក្រោម​ជំនួយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​នៅតែ​បន្ត​អនុវត្ត ប៉ុន្តែ​ត្រូវការ​ពេលវេលា​យ៉ាងហោចណាស់ 2ឆ្នាំ​បន្ថែមទៀត​ដើម្បី​សិក្សា​លម្អិត​មុននឹង​ឈានទៅ​អភិវឌ្ឍ។ នេះ​បើតាម​ការអះអាង​របស់​ឯកឧត្តមស៊ុន ចាន់ថុល ទេសរដ្ឋមន្ដ្រី រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួង​សាធារណការ និង​ដឹកជញ្ជូន។

    លោក​រដ្ឋមន្ដ្រី​បានឱ្យដឹងថា៖ “គម្រោង​ស្ថាបនា​ខ្សែ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​លើ​អាកាស​ក្រោម​ជំនួយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​នៅតែ​បន្ត​អនុវត្ត ដោយ​ត្រូវការ​ពេលវេលា​យ៉ាងហោចណាស់ 2ឆ្នាំ​បន្ថែមទៀត​ដើម្បី​សិក្សា​លម្អិត​មុននឹង​ឈានទៅ​អភិវឌ្ឍ។ ព្រោះថា​ការចំណាយ​ពេលវេលា​សិក្សា​យូរ​នេះ គឺ​ដើម្បី​សិក្សា​ឱ្យបាន​ប្រាកដថា នៅពេល​អនុវត្ត​គម្រោង​សាងសង់​ខ្សែ​រថភ្លើង​លើ​អាកាស​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​នេះ​ទៅ​នឹងមាន​ផលប៉ះពាល់​តិចតួច​បំផុត​ដល់​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ទ្រព្យសម្បត្តិ​សាធារណៈ។ តែ​គម្រោង​កំពុងដំណើរការ​ទៅតាម​ការគ្រោងទុក និង​កំពុង​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​ដោយ​សហការ​ជាមួយ​ទីភ្នាក់ងារ​សហប្រតិបត្តិ​ការ​អន្តរជាតិ​ជប៉ុន Japan International Cooperation Agency(JICA)នឹង​ចប់​រួចរាល់​ក្នុង​រយៈពេល 2ឆ្នាំ​ខាងមុខ។

    ដើម្បី​ធានា​ដល់​សាធារណជន​ថា ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​តាមផ្លូវ​ឆ្លងកាត់​ស្វ័យប្រវត្តិ(AGT) ឬ​ខ្សែ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​លើ​អាកាស​ដែល​នឹង​ភ្ជាប់​មជ្ឈមណ្ឌល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ជាមួយ​អាកាសយានដ្ឋាន​ពិតជា​ត្រូវបានសាងសង់​តាម​ការគ្រោងទុក​មែន បន្ទាប់ពី​មាន​ពាក្យ​ចចាមអារ៉ាមថ្មីៗនេះ​ថា គម្រោង​នេះ​ប្រហែលជា​ត្រូវបាន​បោះបង់ចោល​នោះ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល​បាន​មានប្រសាសន៍ថា AGTដែល​ត្រូវបាន​គេ​ពិពណ៌នា​ថា ជា​ប្រព័ន្ធ​ឆ្លងកាត់​ដ៏​ធំ​មួយ​ដែល​អាច​ការពារ​បរិស្ថាន​បាន អាចធ្វើ​ដំណើរ​ក្នុង​ល្បឿន 60គីឡូម៉ែត្រ​ក្នុង​មួយ​ម៉ោង​ដោយ​មិនមាន​ផ្សែង​បារី។ លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ពន្យល់​ទៀតថា វា​តម្រូវឱ្យមាន​កន្លែង​ទំនេរ​តិចតួច ហើយ​ងាយស្រួល​ក្នុង​ការចត​នៅតាម​ផ្លូវតូចៗក្នុង​ទីក្រុង។ វា​នឹងធ្វើ​ទំនើបកម្ម​ការដឹកជញ្ជូន​សាធារណៈ​នៅក្នុង​ទីក្រុង និង​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ការកកស្ទះ​ចរាចរណ៍។

    លោក​បាន​និយាយថា ពាក្យ​ចចាមអារ៉ាម​ដែលថា រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​បាន​ដកហូត​ការគាំទ្រ​របស់ខ្លួន​ចំពោះ​គម្រោង​នេះ គឺជា​ពាក្យ​ដែល​ត្រូវបាន​គេ​ប្រឌិត​ឡើង ពីព្រោះ​ជប៉ុន​នៅតែ​ប្តេជ្ញា​ផ្តល់​ហិរញ្ញ​ប្បទាន​ដល់​គម្រោង​នេះ​ចំនួន 800លាន​ដុល្លារ​ដដែល។ តែ​មិនទាន់បាន​បញ្ជាក់ថា តើ​លុយ​នេះ​នឹងត្រូវ​បានផ្តល់​ជា​ប្រាក់កម្ចី ឬ​ជំនួយ​នោះទេ។ “យើង​នៅតែ​ត្រូវការ​ការពិភាក្សា​អំពី​បញ្ហា​ហិរញ្ញប្បទាន​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ដោយ​យើង​មិនដឹងថា តើ​ពួកគេ​គិត​ចង់​ផ្តល់​ជា​ប្រាក់កម្ចី ឬ​ជំនួយ​នោះទេ ប៉ុន្តែ​យើង​ប្រាកដ​ច្បាស់​ថា ជប៉ុន​នឹង​ជួយ​យើង។

    លោក​បន្តថា៖ “ការសាងសង់​ផ្លូវ​រថភ្លើង​អាកាស​នេះ​នឹងត្រូវ​ធ្វើ​ឡើងជា 2ដំណាក់កាល​ដោយ​បែង​ចែកជា​ផ្លូវ​លើ​អាកាស​ប្រវែង 14គីឡូម៉ែត្រ និង​នៅក្រោម​ដី​មាន​ប្រវែង 4គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ស្ថានីយ​ចំណតដែល​ស្ថិតនៅក្នុង​ព្រលានយន្តហោះ​តែម្ដង។ លោក​បន្តទៀតថា៖ “ហេតុផល​ដែល​ជ្រើសរើស​ទីតាំង​ខាងលើនេះ ក៏​ព្រោះតែ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​មហាវិថី​សហព័ន្ធរុស្ស៊ី​មាន​ភាព​កកស្ទះ​ច្រើនជាងគេ ជាពិសេស​វា​ជា​មហាវិថី​សំខាន់បំផុត​ក្នុងការ​ធ្វើដំណើរ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចេញទៅ​តាម​បណ្តា​ខេត្ត​នានា ក៏ដូចជា​មាន​ភាព​មមា​ញឹក​សម្រាប់​អ្នកធ្វើដំណើរ​ទៅ​ក្រៅប្រទេស​តាមរយៈ​ការហោះហើរ​ដែរ។

    សូម​បញ្ជាក់ដែរថា គម្រោងការ​សាងសង់​ផ្លូវ​រថភ្លើង​អាកាស​នេះ​ត្រូវបានធ្វើ​ការសិក្សា​តាំងពី​អំឡុង​ឆ្នាំ2014 ទៅលើ​ផ្លូវ​ចំនួន 3ខ្សែ ដោយ​ខ្សែ​ទី1ចាប់ផ្តើម​ពី​មហាវិថី​កម្ពុជា​ក្រោម មហាវិថី​ព្រះមុនីវង្ស មហាវិថី​សហព័ន្ធរុស្ស៊ី និង​រង្វង់​មូល​ចោមចៅ។ ខ្សែ​ទី2 ចាប់ផ្តើម​ពី​មហាវិថី​ព្រះមុនីវង្ស​រត់​ស្រប​ផ្លូវ​រថភ្លើង(ចាស់)ចូល​អាកាសយានដ្ឋាន​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ និង​ខ្សែ​ទី3 ចាប់ផ្តើម​ពី​ផ្សារ​ធំថ្មីមហាវិថី​ហ្សា​ល​ដឺ​ហ្គោល មហាវិថី​ព្រះ​មុនី​រ៉េត ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង​ឆ្ពោះ​មក​រង្វង់​មូល​ចោមចៅ និង​បត់​មក​អាកាសយានដ្ឋាន​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ​វិញ។

    យោងតាម​រូបភាព​នៃ​គម្រោង​ដែល​អង្គការ JICAបាន និង​កំពុងធ្វើការ​សិក្សា បានបង្ហាញ​ឱ្យឃើញថា គម្រោង​នេះ​នឹង​បែក​ជា4ទិស ដោយ​ទិស​ជើងមាន​ប្រវែង 9.6គ.ម ឆ្លងកាត់​តំបន់​ទួលគោក។

    ទិស​ខាងត្បូង​ប្រវែង 10.5គ.ម ឆ្លងកាត់​មហាវិថី​ព្រះមុនីវង្ស និង​ផ្លូវជាតិ​លេខ2។ ទិស​ខាងលិច​មាន2ខ្សែ មួយ​ប្រវែង 11.8គ.ម ឆ្លងកាត់​តាម​មហាវិថី​សហព័ន្ធរុស្ស៊ី និង​មួយទៀត​ប្រវែង 11.5គ.ម ឆ្លងកាត់​តាមផ្លូវ​វ៉េងស្រេង​ឆ្ពោះទៅកាន់​ព្រលានយន្តហោះ​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ។

    គម្រោង​ក្រោយ​គេ​ទាំង2នេះ គឺមាន ប្រវែង​សរុប14គីឡូម៉ែត្រ​ជា​ផ្លូវអាកាស និង 4គីឡូម៉ែត្រ​ជា​ផ្លូវ​ក្រោម​ដី​ដោយសារ​កៀក​នឹង​ព្រលានយន្តហោះ​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ រថភ្លើង​មិនអាច​រត់​លើ​អាកាស​បានឡើយ។ តាម​គោលដៅ​គ្រោងទុក កម្ពុជា​នឹងមាន​ប្រព័ន្ធ​រថភ្លើង​អាកាស​ស្វ័យប្រវត្តិ​នេះ​មុន​ឆ្នាំ2023 ដែល​កម្ពុជា​នឹងត្រូវ​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​កីឡា​ស៊ី​ហ្គេម៕

  • វិស័យ​អចលនទ្រព្យ​មុនពេល​បោះឆ្នោត​មាន​ស្ថានភាព​បែបណា?

    វិស័យ​អចលនទ្រព្យ​មុនពេល​បោះឆ្នោត​មាន​ស្ថានភាព​បែបណា?

    “ទោះបី​ស្ថិតក្នុង​ពេលមុន​បោះឆ្នោត កំពុង​បោះឆ្នោត ឬ​ក្រោយ​បោះឆ្នោត​ក្ដី​ក្នុង​បណ្ដា​ឆ្នាំ​កន្លងមកនេះ​បញ្ហា​អចលនទ្រព្យ​មិនមាន​ការប្រែប្រួល​ខ្លាំង​ទេ ខណៈ​បច្ចុប្បន្ននេះ​ទីផ្សារ​ដីធ្លី​នៅ​កន្លែង​ណា​ក៏មាន​ការកើនឡើង​ខ្ពស់​ដែរ ពិសេស​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ និង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​តែម្ដង។

    ទាំងអស់នេះ​បង្ហាញ​ពី​ជំនឿ​ជឿជាក់ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​ពិតជា​មាន​ស្ថិរភាព និង​ការវិនិយោគ​លើ​អចលនទ្រព្យ​អាច​ទទួល​ប្រាក់ចំណេញ​បាន។ នេះ​បើតាម​ប្រសាសន៍​របស់់​ឯកឧត្តម ជា សុផារ៉ា ទេសរដ្ឋមន្ដ្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង​សំណង់​បានបញ្ជាក់​កាលពី​ខែឧសភា​កន្លងទៅនេះ។

    ការ​ថ្លែង​របស់​ឯកឧត្តម គឺ​ស្របពេល​មានការ​លេចឡើង​នូវ​វត្តមាន​ផ្សារ​ទំនើប​អន្តរជាតិ អុ​ី​អន​ដែល​បាន​បើក​ដំណើរការ​សាកល្បង​កាលពី​ចុងខែ​ឧសភា និង​គម្រោង​វិនិយោគថ្មីៗទៀត​នៅក្នុង​ខណ្ឌសែន​សុខ ធ្វើឱ្យ​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ និង​ដីធ្លី​ក្នុង​ខណ្ឌ​នេះ​ហក់​ឡើង​ខ្ពស់ និង​ក្លាយទៅជា​គោលដៅ​វិនិយោគ បើទោះបីជា​កៀក​នឹង​ពេល​បោះឆ្នោត​ក៏ដោយ។ តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី ក៏​នៅមាន​វិនិយោគិន​ខាង​អចលនទ្រព្យ​ខ្លះ​បាន​បង្អង់​ល្បឿន​នៃ​ការទិញ-លក់​ដោយនៅ​រង់ចាំ​អ៊ុត​មើល​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​សិន​ថា តើ​អាច​នឹងមាន​បញ្ហា​អ្វី​កើតឡើង​ឬទេ?

    ការ​ហក់​ឡើង​ខ្ពស់​នៃ​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ​នេះ​ត្រូវបាន​បណ្ឌិត គីម ហ៊ាង ប្រធាន​សមាគម​អ្នកវាយតម្លៃ និង​ភ្នាក់ងារ​អចលនវត្ថុ​កម្ពុជា​ពន្យល់​ឱ្យដឹងថា ការកើនឡើង​នៃ​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ​ក្នុង​ទីតាំងខាងលើ​នោះ(ខណ្ឌ​សែន​សុខ) គឺ​ដោយសារតែ​តំបន់​នោះ​មាននូវ​អ្វី​ដែលជា​តម្រូវការ​សម្រាប់​ការរស់នៅ​ស្ទើរ​គ្រប់​ទៅហើយ ដូច​ជាមាន​សាលារៀន ផ្សារ​ទំនើប​លំនៅឋាន​ស្នាក់​នៅមាន​លក្ខណៈ​ស្ដង់ដារ កន្លែង​រៀបចំ​ពិធី​អាពាហ៍ពិពាហ៍ និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​នៅ​តំបន់​នេះ​កំពុងមាន​ការអភិវឌ្ឍ​ខ្លាំង​ដែល​សុទ្ធតែជា​ប្រភេទ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ធំ។

    លោក​បញ្ជាក់ថា កាលពី 3ឆ្នាំមុន ផ្ទះ​លក់​ក្នុង​បុរី​ពិភពថ្មី​មានតម្លៃ​តែ​ជាង 20ម៉ឺន​ទេ ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​តម្លៃ​បាន​ហក់​ឡើង​រហូតដល់​ជាង 40ម៉ឺន​ដុល្លារ។ គួរ​បញ្ជាក់ដែរថា គម្រោង​ខ្នាត​ធំ​ដែល​បាននិងកំពុង​សាងសង់ និង​គម្រោង​ដែល​បាន​បើក​ដំណើរការ​ហើយ​នៅក្នុង​ខណ្ឌ​សែន​សុខ​រួមមាន​ផ្សារ​ម៉ាក្រូ​របស់​ថៃ គម្រោង​វិនិយោគ​មជ្ឈមណ្ឌល​ពាណិជ្ជកម្ម កន្លែង​រៀបចំ​អាពាហ៍ពិពាហ៍​អន្តរជាតិ ឌឹ ព្រី​មៀមលែ​ន និង​ផ្សារ​ទំនើប​ធំ​ទី2 របស់​ជប៉ុន អុ​ី​អន​ម៉​ល ដែល​បាន​បើក​ដំណើរការ​សាកល្បង​រួចហើយ​កាលពី​ចុងខែ​កន្លងទៅ។

    លោក ច្រឹ​ក សុខ​នី​ម អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន cencury21mekong បាន​មានប្រសាសន៍​អំពី​បញ្ហា​នេះ​ថា ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការកើនឡើង​នៃ​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ វា​អាច​កើតមាន​ឡើងជា​ករណី​ពិសេសគឺ​កើនឡើង​តែ​ម្តុំ​អុ​ី​អន​ម៉​ល​ហ្នឹងឯង។

    លោក​បាន​បន្តថា ជាទូទៅ​យើង​ត្រូវ​មើលឃើញថា តម្លៃ​ផ្ទះ​បុរី​វា​អាច​កើនឡើង​តែ​មិនអាច​ឡើង​ខ្លាំង​រហូតដល់100%បានទេ។ យើង​ទទួលស្គាល់ថា វា​កើនឡើង តែ​វា​មិនអាច​ស្ទុះ​ឡើង​ខ្លាំងពេក​ទេ គឺ​ត្រឹមតែ​ខ្ពស់ជាង​តម្លៃ​ពីមុន​តិចតួច។ ចំណែក​ផ្ទះ​នៅក្នុង​បុរី​ពិភពថ្មី​ជិត​ផ្សារ​ទំនើប​អុ​ី​អន​ម៉​ល​ទី2វិញ ទិញ​ថ្លៃ17-18ម៉ឺន​ដុល្លារ​អាមេរិក ឥឡូវ​កើន​ដល់30-40ម៉ឺន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ដែល​យើង​អាច​និយាយបានថា ជា​លក្ខណៈពិសេស​ដោ​យក​ន្លែ​ង មិនអាច​សន្និដ្ឋានថា​ជាត​ម្លៃ​ទីផ្សារ​រួម​ក្នុង​ខណ្ឌ​សែន​សុខ​បានទេ។

    លោក សុខ​នី​ម គិតថា គឺ​គ្រាន់តែ​ជា​តម្រូវការ​ជុំវិញ​ផ្សារ​អុ​ី​អន និង​ផ្សារ​ម៉ាក្រូ​ប៉ុណ្ណោះ ដោយសារ​វា​ជា​ផ្ទះ​បែប shophouse(ផ្ទះ​ដែល​អាចធ្វើ​អាជីវ​កម្មបាន)។ តែ​ជាទូទៅ​ទីផ្សារ​អចលនទ្រព្យ​នៅមាន​តម្លៃ​ធម្មតា​ទោះបីជា​កៀក​ពេល​បោះឆ្នោតជាតិ​ដែល​គេ​បាន​សង្កេតឃើញថា វា​តែងតែមាន​ការជាប់គាំង​តម្លៃ​ក្នុង​រយៈពេល​កន្លងមក​ក៏ដោយ វា​ក៏​មិនមាន​អ្វី​ជា​ក្តីបារម្ភ​ខ្លាំងពេក​ដែរ គឺ​ទីផ្សារ​នៅមាន​ដំណើរការ មិនមាន​ភាពស្ងប់ស្ងាត់​នោះទេ។

    លោកស្រី សេង ហ្គិ​ច​អ៊ាង ជា​អ្នក​ទីផ្សារ​នៅ​ក្រុមហ៊ុន សាន់​នី ប្រ​ភើ​ធី (Sunny Property) មានប្រសាសន៍ថា ការកើនឡើង​ខុសប្លែក​ពី​ឆ្នាំ​បោះឆ្នោតមុនៗ មកពី​មាន​វិនិយោគិន​ចិន​ចូលមក​ច្រើន ហើយ​ពួកគេ​ពុំ​ខ្វល់​ពី​នយោបាយ​ទេ ដោយ​គេ​គិតថា​កម្ពុ​ជាមាន​ស្ថិរ​ភាពជា​បន្ត ទោះបី​បោះឆ្នោត​រួច​ក៏ដោយ​ទើប​គេ​នៅតែ​បន្ត​បោះទុន​វិនិយោគ​ខាង​អចលនទ្រព្យ​នេះ។ ដូច្នេះ​ទើប​ធ្វើឱ្យ​ស្ថានភាព​អចលនទ្រព្យ​នៅតែមាន​ទីផ្សារ​ធម្មតា។

    ដោយឡែក​អ្នកវិភាគ​អចលនទ្រព្យ និង​សេដ្ឋកិច្ច លោក ង៉ែត ជូ ត្រូវបាន​គេ​ស្រង់​សម្តី​ថា នៅក្នុង វិស័យនេះ​មានការ​បំពុល​ព័ត៌មាន​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​ការបង្ហាញ ឬ​លើកឡើង​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​នានា​តាមរយៈ​អ្នកវិនិយោគ​មួយចំនួន​នៅក្នុង​វិស័យនេះ​ដើម្បី​ទាក់ទាញ​អតិថិជន ប្រយោជន៍​ដើម្បី​ធ្វើឱ្យ​ពួកគេ​លក់​គម្រោង​របស់​ពួកគេ​ឆាប់​ដាច់។ លោក​បន្តថា ប៉ុន្តែ​ជាក់ស្តែង​យើង​ឃើញ​គម្រោងព្រលានយន្តហោះ​ថ្មី​ក្នុង​ខេត្តកណ្តាល​ជា​ឧទាហរណ៍​ស្រាប់ អ្នកវិនិយោគ​មួយចំនួន​បាន​ប្រឈមមុខ​នឹង​ហានិភ័យ ព្រោះ​នៅពេលដែល​រដ្ឋាភិបាល​បានប្រកាស​សាងសង់​ព្រលាន​ថ្មី​នោះ អ្នកខ្លះ​បាន​ខ្ចីលុយ​ធនាគារ​ទៅ​ទិញ​ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ន​គម្រោង​នោះបាន​ស្ងប់ស្ងាត់​ទៅវិញ ហើយ​ចលនា​នៃ​ការទិញ-លក់​ដីធ្លី​នៅ​តំបន់​នោះ​ក៏​ស្ងប់ស្ងាត់​ទៅវិញ​ដែរ។

    លោក​បាន​បន្តថា “ហេតុនេះ​មុននឹង​សម្រេចចិត្ត​វិនិយោគ ខ្ញុំ​សុំឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​ឱ្យបាន​ច្បាស់លាស់ និង​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​ជាមុនសិន មុននឹង​ធ្វើការ​សម្រេច​ចិត្ត​វិនិយោគ​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ។ លោក​បាន​បន្តទៀតថា “នៅពេល​យើង​មិនសូវ​ស្វែងយល់​សិក្សា និង​តាមដាន​ព័ត៌មាន​ឱ្យបាន​ជាក់លាក់​ទេ​នឹង​ធ្វើឱ្យ​ការវិនិយោគ​របស់​យើង​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់។

    លោក ង៉ែត ជូ បាន​បន្តថា ការសិក្សា​និង​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​បាន​ត្រឹម​ត្រូវជា​មូលដ្ឋាន​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់ធ្វើ​ការសម្រេច​ចិត្ត និង​អាច​កាត់បន្ថយ ឬ​បញ្ចៀស​បាន​នូវ​ហានិភ័យ​ជាជាង​យើង​វិនិយោគ​បែបប្រថុយប្រថាន ព្រោះ​បើ​ការវិនិយោគ​ពឹង​លើ​ព្រេងសំណាង មិនមែនជា​ជម្រើស​របស់​អ្នកវិនិយោគ​ឆ្លាត​វៃ​នោះឡើយ៕

  • លោក Deschamps ៖ បារាំង ត្រូវ​ដណ្តើមយក​ឱកាស​ពេល​ប៉ះ អូស្ត្រាលី

    លោក Deschamps ៖ បារាំង ត្រូវ​ដណ្តើមយក​ឱកាស​ពេល​ប៉ះ អូស្ត្រាលី

    លោក Didier Deschamps គ្រូបង្វឹក​នៃ​ក្រុមបាល់ទាត់​ជម្រើសជាតិ​បារាំង បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ក្រុម​ប្រជុំ​ដោយ​តារាឆ្នើមៗរបស់ខ្លួន «ដណ្តើមយក​ថ្ងៃ​របស់ខ្លួន​ឱ្យបាន» នៅពេលដែល​ពួកគេ​ត្រូវ​ប៉ះ​ជាមួយនឹង​ក្រុមបាល់ទាត់​ជម្រើសជាតិ​អូស្ត្រាលី ដែល​កំពុង​សម្លឹង​រក​ជ័យជម្នះ​ក្នុងការ​ប្រកួត​បើកឆាក​របស់ខ្លួន​ក្នុង​យុទ្ធនាការ World Cup ក្នុង​ទីក្រុង Kazan នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​សៅរ៍​នេះ។

    Soccer Football – FIFA World Cup – France Press Conference – Domaine de Montjoye, Clairefontaine, France – May 23, 2018 France coach Didier Deschamps during the press conference REUTERS/Gonzalo Fuentes

    លោក Deschamps ដែលជា​សមាជិក​ឈ្នះ​ពាន World Cup ឆ្នាំ1998 ជាមួយនឹង​ក្រុម​ជម្រើសជាតិ​បារាំង នឹងត្រូវ​ដឹកនាំ​ក្រុម​ប្រជុំ​ដោយ​កីឡាករ​វ័យក្មេង​បំផុត​នៃ​យុទ្ធនាការ​នេះ និង​កំពុងតែ​សង្ឃឹមថា អាចធ្វើ​ការស្តារ​មុខមាត់​ពី​ការរង​បរាជ័យ​ក្នុងការ​ប្រកួត Euro ឆ្នាំ2016 វគ្គ​ផ្តាច់ព្រ័ត្រ ក្រោម​ស្នាដៃ​ក្រុម​ជម្រើសជាតិ​ព័រ​ទុយ​ហ្គា​ល់ ក្នុងប្រទេស​បារាំង កាលពី 2ឆ្នាំមុន។

    ក្នុងចំណោម​កីឡាករ​ទាំង 23នាក់​ក្នុង​ក្រុម​របស់លោក Deschamps មាន​កីឡាករ 14នាក់​មិន​ធ្លាប់បាន​លេង​ក្នុង​យុទ្ធនាការធំៗណាមួយ​នៅឡើយ ប៉ុន្តែ លោក​មិនបាន​ចាត់ទុក​ការខ្វះ​នូវ​បទពិសោធ​នេះ​ថា ជា​បញ្ហា​ធំ​ឡើយ។  លោក Deschamps វ័យ 49ឆ្នាំ បានបញ្ជាក់​កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ថា៖ «សម្រាប់​ខ្ញុំ វា​គ្មាន​នូវ​ការប្រថុយប្រថាន​ណាមួយ​ឡើយ  និង​ប្រសិនបើ​មាន គឺ​ដោយសារតែ​ពួកគេ​ខ្លួនឯង​ហ្នឹងឯង»។

    គ្រូបង្វឹក​រូបនេះ​បាន​បន្ថែមទៀតថា៖ «យើង​មិនអាច​ធ្វើឱ្យមាន​អារម្មណ៍​ភ័យខ្លាច​បានឡើយ។ ខ្ញុំ​ចង់ឱ្យ​កីឡាករ​ទាំងអស់​មាន​អារម្មណ៍​ស្ងប់ និង​មានការ​ផ្តោតអារម្មណ៍។ គោលដៅ​របស់​ពួកគេ គឺ​ការធ្វើឱ្យ​បានល្អ​បំផុត។ ពួកគេ​ត្រូវតែ​ដណ្តើមយក​ឱកាស​របស់​ពួកគេ​ឱ្យបាន​ច្រើន​បំផុត»។ ការប្រកួត​នេះ​នឹង​ចាប់ផ្តើម​នៅ​ម៉ោង 5ល្ងាច៕

    ប្រភពពី៖ Channel News Asia

  • វិធី​បង្រៀន​កូន ឱ្យ​កូន​ចេះ​ពឹង​លើ​ខ្លួនឯង

    វិធី​បង្រៀន​កូន ឱ្យ​កូន​ចេះ​ពឹង​លើ​ខ្លួនឯង

    តើ​លោកឪពុក​អ្នក​ម្ដាយ​ធ្លាប់​បានឮ​ពាក្យសម្ដី​ប្រហាក់ប្រហែល​នេះ​ចេញពី​មាត់កូនៗដែរ​ទេ?
    “អត់​ទេ”
    “កូន​ធ្វើ​អត់​បានទេ”
    “វា​ពិបាកធ្វើ​ណាស់”
    “កូន​មិនដឹងថា វា​ត្រូវធ្វើ​យ៉ាងម៉េច​ទេ”
    “ម៉ាក់​ជួយ​ធ្វើឱ្យ​កូន​បន្តិច​បានទេ?”
    ពេលខ្លះ​កូន​នឹងមាន​ពាក្យសម្ដី​បែបនេះ​ក្នុពេលដែល​ត្រូវធ្វើ​រឿង​អ្វីថ្មីៗ ក្មេង​មាន​អារម្មណ៍​ថា​វា​ពិបាក ខ្លាច​ថា​ធ្វើ​មិនបាន ដែល​ទោះជា​មនុស្ស​ចាស់​ជួយ​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​សាកល្បង​ធ្វើ​ល​មើល​យ៉ាងណា តែ​ជួនកាល​ក្មេង​ក៏​នៅតែ​រួញរា​មិន​ចង់​ធ្វើ​ដដែល ហើយញឹកញាប់​ណាស់​ដែល​មនុស្ស​ចាស់​កាត់​ក្ដី​រំខាន​ចិត្ត​ដោយ​ការធ្វើ​ជំនួស​ឱ្យតែ​ម្ដង។

    ក្មេងៗជាច្រើន​មាន​សមត្ថភាព សតិបញ្ញា​ល្អ តែ​ខ្វះ​ក្ដី​ព្យាយាម​បន្តិច។ ក្ដី​ព្យ​ាយាម គឺជា​រឿង​សំខាន់ រឹតតែ​ក្នុង​យុគសម័យ​ដែលអ្វីៗក៏​ងាយស្រួល​សប្បាយ​នោះ ក្មេងៗភាគច្រើន​ពេល​ជួប​ការងារ​ដែល​ពិបាក ក៏​នឹង​រួញរា ហើយ​មិន​ចង់​ធ្វើ។ សេចក្ដី​ព្យាយាម គឺជា​រឿង​ដែល​យើង​ត្រូវ​ប្រើ​រហូត​មួយជីវិត ដូចជា ​ពេល​រៀន ​នៅពេល​ដែលថ្នាក់​កាន់តែ​ខ្ពស់​ឡើង មុខវិជ្ជា​ក៏​កាន់តែ​ពិបាក​ឡើងជារឿយៗ ឬ​ពេល​ធំ​ក្លាយជា​មនុស្ស​ធំ​ហើយ​ជួបនឹង​បញ្ហា បើសិនជា​ខ្វះ​ក្ដី​ពុះពារ​ព្យាយាម ជីវិត​ប្រហែលជា​កាន់តែ​លំបាក​ខ្លាំង​ឡើង​មិន​ខាន។

    នៅក្នុង​ជីវិត​ពិត គឺជា​រឿង​មិនអាច​ទៅរួច​ឡើយ​ដែល​នឹងមាន​មនុស្ស​ជា​ឪពុកម្ដាយ​នៅតាម​មើលថែ និង​តាម​ជួយ​រហូត​តទៅ​នោះ ដូច្នេះហើយ​ទើប​សុភាសិត​ដែលពោលថា “ខ្លួន​ទីពឹង​ខ្លួន” គឺជា​រឿង​ចាំបាច់។ ឪពុកម្ដាយ​ត្រូវមាន​ចិត្តរឹង​ប៉ឹង​គួរសម កុំ​ជួយ​កូន​គ្រប់​តែ​រឿង ចូរ​ឱ្យ​កូន​សាកល្បង​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួនឯង ហើយ​ដែល​សំខាន់ គឺ​ឪពុកម្ដាយ​ត្រូវ​ធ្វើជា​គំរូ ដោយ​ត្រូវមាន​ក្ដី​ព្យាយាម​ក្នុងការ​ធ្វើ​អ្វី​ក៏ដោយ ដែល​ទោះជា​វា​ពិបាក​ប៉ុនណា​ក៏ត្រូវ​តែ​សម្ដែង​ចេញមក​ថា ខ្លួន​មានការ​តាំងចិត្ត និង​ព្យាយាម​ដែរ ហើយ​ទោះជា​ធ្វើ​ហើយ មិន​ទទួលបាន​ជោគជ័យ ក៏​ត្រូវតែ​កោតសរសើរ​កូន​ចំពោះ​ការព្យាយាម មិនមែន​សម្លឹង​តម្រង់​ទៅ​រកតែ​លទ្ធផល​ដែល​ចេញមក​នោះទេ។

    សាកល្បង​ឱ្យកូនៗបានធ្វើ​អ្វី​ដោយ​ខ្លួនឯង ដូចជា ​ការចេះ​ជួយ​ខ្លួនឯង ​ដែល​គេ​អាច​ធ្វើបាន​ទៅតាម​វ័យ ឱ្យកូនៗបាន​រៀន​យល់ដឹង​ខ្លះ តែ​ក៏​កុំភ្លេចថា បើ​កូន​ខំព្យាយាម​ហើយ នៅតែ​ធ្វើ​មិនបាន​ទៀត​នោះ កម្លាំងចិត្ត​ពី​ឪពុកម្ដាយ​គឺជា​រឿង​ដែលកូនៗត្រូវការ​បំផុត ប្រៀបដូចជា​ស្បៀង​ដែល​ធ្វើឱ្យ​កូន​មាន​ភាពរឹងមាំ​ខាង​ផ្លូវចិត្ត​តទៅទៀត​នៅពេល​ធំ​ឡើង។ ព្រោះថា បើ​កូន​ជា​ក្មេង​ឆ្លាត តែបើ​គេ​ខ្វះ​ការព្យាយាម អ្វីៗក៏​គង់​ពិបាក​មិន​ខាន។

    ព្រោះ​ក្នុង​ជីវិត​ពិត មាន​បទ​សាកល្បង​ជាច្រើន​ដែល​មិនអាច​ឆ្លង​ឱ្យ​ផុត​បាន​ដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​តែ​ម្យ៉ាង​នោះទេ តែ​ត្រូវមាន​ក្ដី​ក្លាហាន ក្ដី​ព្យាយាម និង​ភាព​រឹងប៉ឹង​ខាង​ផ្លូវ​ចិត្តជា​មូលដ្ឋាន​ផងដែរ៕

  • នៅពេល​កូនតូច​ឈានចូល​ខែ​ទី8

    នៅពេល​កូនតូច​ឈានចូល​ខែ​ទី8

    លក្ខណៈ​របស់​កូនតូច
    ក្នុង​វ័យ​នេះ កូន​អាច​លូន​វារ​បាន​តាមចិត្ត​ខ្លួនឯងបាន​ឆ្ងាយ​ហើយ ដូច្នេះ​អ្នក​ម្ដាយ​គួរ​ប្រមូល​ទុកដាក់​របស់របរ​នៅក្នុង​ផ្ទះ​ឱ្យ​បាន​​រៀបរយ។ ប្រយ័ត្ន​ពួក​ទូ​ដាក់​សម្លៀកបំពាក់​ដែល​ទ្វារ​ងាយ​របើក របស់របរ​ក្នុង​ទូ​ក៏​ត្រូវតែ​ប្រយ័ត្ន​ដែរ ដូចជា​គ្រាប់​ថ្នាំ​ដេញ​សត្វ​កន្លាត ថតតុ ឬ​ថតទូ​ដែល​កូន​អាច​ឈោង​ដៃដល់​ជាដើម។ ត្រូវ​ប្រមូល​រៀបចំ​ទុកដាក់​របស់របរ​ឱ្យបាន​រៀបរយ របស់​ដែល​អាច​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់ និង​វត្ថុ​ដែល​មុត​ស្រួច​ត្រូវ​យកទៅ​ទុកឱ្យឆ្ងាយ។ បើ​រស់នៅ​ក្នុងផ្ទះ2ជាន់ ឬ​ផ្ទះ​នៅ​ខ្ពស់​ពី​ដី ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​កូន​ធ្លាក់​ពីលើ​កាំជណ្ដើរ និង​នៅត្រង់​មាត់​កាំជណ្ដើរ​គួរតែ​ដាក់​អ្វី​ឃាំង​ការពារ។

    ដល់ពេល​ញ៉ាំ​អាហារ​បន្ថែម​ហើយ
    កូនតូច​នឹង​បង្ហាញឱ្យឃើញ​ពី​ទម្លាប់​និស្ស័យ​ការ​ញ៉ាំ​ដែល​ខុសប្លែក​ពីមុន​កាន់តែច្បាស់​ឡើង ក្មេង​ខ្លះ​ចូលចិត្ត​ញ៉ាំ​បាយ ក្មេង​ខ្លះ​មិន​ចូលចិត្ត​ញ៉ាំ​បន្លែ ក្មេង​ខ្លះទៀត​មិន​ចូលចិត្ត​ញ៉ាំ​ត្រី តែ​ចូលចិត្ត​ញ៉ាំ​បន្លែ ដូច្នេះ​ទើប​អាហារ​បន្ថែម​របស់​ក្មេងម្នាក់ៗមិន​ដូចគ្នា​ទាំង​ប្រភេទ និង​បរិមាណ​អាហារ។ ក្មេង​ខ្លះ​មិន​ចូលចិត្ត​ញ៉ាំ​បបរម៉ដ្ឋៗទេ ដូច្នេះ​ចូរ​សាកល្បង​ឱ្យ​ញ៉ាំ​បាយជ្រាយៗ ឬ​ឱ្យញ៉ាំ​គុយទាវ មីគាវ ជំនួស​បាយ ឬ​នំប៉័ងក៏​បាន។ ពពួក​បន្លែ​វិញ ដំឡូង ល្ពៅ គួរ​ចាប់ផ្ដើម​ហាន់​ជា​ដុំតូចៗ និង​ឱ្យ​ញ៉ាំ​ជំនួស​ការ​កិន​ឱ្យ​ម៉ដ្ឋ​បាន​ហើយ។ បន្លែ​ភាគច្រើន ក្មេង​ញ៉ាំ​បាន​ទាំងអស់។ ត្រី​ដែល​ឱ្យ​ញ៉ាំ​គួរតែ​ជា​ត្រី​សាច់​ស ពេល​ឱ្យ​ញ៉ាំ​ត្រី​សាច់​ក្រហម ឬ​ត្រី​ដែលមាន​ខ្លាញ់ច្រើន ត្រូវឱ្យ​ញ៉ាំ​ម្ដង​បន្តិច។ ពពួក​សាច់ជ្រូក សាច់គោ​គួរ​ចិញ្ច្រាំ​ឱ្យ​ល្អិត ព្រោះ​ក្មេង​វ័យ​នេះ​អាច​ញ៉ាំ​បាន​ហើយ។

    អាហារ​បន្ថែម​គួរ​ចម្អិន​ឱ្យ​ឆ្អិន និង​ស្អាត រសជាតិ​លែមៗ(មិន​ប្រៃ ឬ​ផ្អែម​ខ្លាំង)។ អាហារ​កូនក្មេង​មិនគួរ​ជាប​បរដាក់​សាច់ជ្រូក ដាក់​បន្លែ ដាក់​ថ្លើម​រួមគ្នា​ក្នុង​ចាន​តែមួយ​គ្រប់ពេល​ញ៉ាំ​អាហារនោះទេ ព្រោះ​ទោះជា​ងាយស្រួល​ធ្វើ​មែន តែ​មិន​ស័ក្តិសម​សម្រាប់​បង្ហាត់​កូន​ឱ្យ​ស្គាល់​ពី​រសជាតិ​អាហារ​ប្រភេទនីមួយៗនោះទេ។ កូន​នឹង​រីករាយ​ខ្លាំង​ជាង បើ​បាន​ញ៉ាំ​បាយ​ជាមួយ​ម្ហូប​មួយ​មុខ ឬ​ពីរ​មុខ ជាមួយ​សម្ល​ស្ងោរ។ អ្នក​ម្ដាយ​ចូរ​ជ្រើសរើស​អាហារ​ដែល​ងាយស្រួល​ធ្វើ និង​ឱ្យ​ដូចដែល​បាន​រៀបរាប់​មកនេះ​ក្នុង​មួយថ្ងៃ​ឱ្យបាន​មួយពេល និង​មួយពេល​ទៀត​អាចជា​នំប៉័ងស៊ុត ឬ​ទឹកដោះគោ ឬ​ផ្លែឈើ​ក៏បាន។ ក្មេង​វ័យ​នេះ ទម្ងន់​ខ្លួន​នឹង​កើន​ឡើងជា​មធ្យម​មួយថ្ងៃ​ប្រមាណ​ជា8-10ក្រាម តែ​ក្មេង​ដែល​ពូកែ​ញ៉ាំ ពូកែ​ញ៉ាំ​បាយ ពូកែ​ញ៉ាំ​នំ អាច​នឹង​កើន​ឡើងដល់15-20ក្រាម​ក្នុង​មួយថ្ងៃ។

    បើ​ឱ្យ​កូន​ញ៉ាំ​នំ
    ទោះ​នំ​មិនមែនជា​អាហារ​ចាំបាច់​ចំពោះក្មេងៗក៏ដោយ តែក្មេងៗមាន​អារម្មណ៍​ត្រេកអរ​ណាស់​នៅពេល​បាន​ញ៉ាំ​នំ ដូច្នេះ​គួ​េ​ឱ្យ​កូន​បាន​ញ៉ាំ​ខ្លះ​ផង។ ភាគច្រើន ច្រើនឱ្យ​ញ៉ាំ​នៅពេល​រសៀល មុន​ឱ្យ​ញ៉ាំ​ទឹកដោះគោ។ អាចជា​នំប៉័ងស្រួយៗ ឬនំប៉័ង​អាំង កូន​នឹង​សប្បាយចិត្ត​ខ្លាំងណាស់​ដែល​បាន​កាន់​នំ​ញ៉ាំ​ដោយ​ខ្លួនឯង តែបើ​កូន​ជា​ក្មេង​ពូកែ​ញ៉ាំ បាយ​ក៏​ញ៉ាំ​ច្រើន នំ​ក៏​ញ៉ាំ​ច្រើន​នោះអ្នក​ម្ដាយ​គួរ​ប្ដូរ​ពី​នំ​ទៅជា​ផ្លែឈើ​វិញ​ប្រសើរ​ជាង និង​មិន​គួរឱ្យក្មេងក្នុង​វ័យ​នេះ​ញ៉ាំ​ស្ករ​សូកូឡា ឬស្ករ​ថូ​ហ្វ​ហ្វ៊ីនោះទេ។ នំ​ដែល​ធ្វើ​ខ្លួនឯង​នៅផ្ទះ​ក៏​អាចឱ្យ​កូន​ញ៉ាំ​បានដែរ ដូចជា ចេកខ្ទិះ បបរ​ល្ពៅ បបរសណ្ដែក​ខៀវ។ល។

    អាការ​ដែល​អាច​កើតឡើង
    ** ពេល​កូន​ប្រកាច់
    ភាគច្រើន​កើត​ឡើ​ង​ព្រោះតែ​ក្ដៅខ្លួន​ខ្លាំង។ ក្មេង​នឹង​ប្រកាច់ញាក់ៗ ញ័រ​ខ្លួន បញ្ឈរភ្នែក មិន​ប្រិច​ភ្នែក ហៅ​ឈ្មោះ​ក៏​មិនដឹង​ខ្លួន ចាប់​អង្រួន​ក៏​នៅតែ​មិនដឹង​ខ្លួន។ ក្មេង​ខ្លះ​ប្រកាច់1-2នាទី ក្មេង​ខ្លះ​ដល់​ទៅ10នាទី។ អាការ​ប្រកាច់​ច្រើនតែ​កើត​នៅលើ​ក្មេង​ដែល​រាងកាយ​​មានប្រតិកម្ម​ជាមួយ​សីតុណ្ហភាព​ដែល​ខ្ពស់​ឡើង​ឆាប់រហ័ស ឬ​នៅលើ​ក្មេង​ដែល​ងាយ​ខឹងក្រេវក្រោធ និងបិុ​ន​យំ​។ល។ វិធី​កែប​ញ្ហា​នេះ​គឺ ជូត​ខ្លួន​ដោយ​ទឹក​ធម្មតា​ជាបន្ទាន់ និង​គួរឱ្យ​ត្រូវ​ខ្យល់អាកាស​ខាងក្រៅ​ឱ្យ​ច្រើន បង្វឹក​រាងកាយ​ឱ្យ​រឹងមាំ​ជានិច្ច។ បើ​កូន​ធ្លាប់​ប្រកាច់​​នៅពេល​ក្ដៅខ្លួន​ខ្លាំង អ្នក​ម្ដាយ​គួរ​សុំ​ថ្នាំ​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​ពី​លោកគ្រូ​ពេទ្យ​មក​ទុក និង​ប្រញាប់​ឱ្យ​កូន​ញ៉ាំ​នៅពេល​កូន​ចាប់ផ្ដើម​មាន​អាការ​ក្ដៅខ្លួន ដើម្បី​ការពារ​ទុកជាមុន។

    ** ពងបែក​នៅក្នុង​មាត់
    ជា​ជំងឺឆ្លង​ដែល​កើត​ដោយសារ​មេរោគ​វីរុសក្មេងៗតែង​កើត​ជំងឺ​នេះ​ច្រើន និង​ញឹកញាប់។ មាន​អាការ​ក្អួតចង្អោរ ក្ដៅខ្លួន​ប្រហែល39អង្សា​​ C មាត់​របក​ក្លាយជា​ដំបៅ មាន​ពងតូចៗនៅ​គល់​អណ្ដាត ដែល​អាច​បែក​ក្លាយជា​កូន​ដំបៅក្រហមតូចៗ។ កូន​ច្រើនតែ​មិន​ចង់​ញ៉ាំ​បាយ ព្រោះ​ឈឺ​ដំបៅ​នៅក្នុង​មាត់ និង​បំពង់ក ហើយទឹកមាត់​នឹង​ហៀរ​ចេញមក​ច្រើន។ រយៈពេល2-3ថ្ងៃ​ដំបូងកូន​នឹង​ពិបាក​ញ៉ាំ និង​ញ៉ាំ​បានតែ​ទឹកដោះគោ មាត់​នឹងមាន​ក្លិនស្អុយជាដើម។ ក្មេង​ខ្លះ​មិនមែន​កើត​តែ​នៅក្នុង​មាត់​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​នៅមាន​កន្ទាលត្រអាក​​ឡើង​នៅតាម​ដៃ និង​ជើង​ទៀតផង ហើយ​កម្ដៅ​ខ្លួន​ក៏​អាច​ឡើង​ចុះ​ក្នុងអំឡុង2-3ថ្ងៃ តែ​ក្មេង​ខ្លះ​កម្ដៅ​ខ្លួន​ថយចុះ​ក្នុង​ថ្ងៃ​តែមួយ​ក៏មាន។ ជំងឺ​នេះ​គ្មាន​ថ្នាំ​ព្យាបាល​ទេ តែ​ក៏​មិនបាច់​កង្វល់​ដែរ ព្រោះ​ជា​ជំងឺ​ដែលជា​ទៅវិញ​ដោយ​ឯកឯង​ក្នុង​រយៈពេល​មួយ​សប្ដាហ៍។វិវឌ្ឍនាការ​របស់​កូនតូច

    **រាងកាយ
    • ភាគច្រើន​ចេះ​លូន​វារ​បាន​ហើយ និង​ចំ-ណាន​ឡើងជា​រឿយៗ។
    • ចេះ​តោង​កៅអី ឬ​តុ ហើយ​ស្ទុះ​ងើបឡើង ឈានជើងដើរ​ទៅមុខ​បាន​មួយ​ជំហានៗ។
    • អង្គុយ​ខ្នង​ត្រង់​បានយូរ​គួរសម ដោយ​មិនចាំបាច់​មាន​អ្វី​មក​ទប់​ខ្នង។
    • ចេះ​ព្យាយាម​ចាប់យក​វត្ថុតូចៗដោយ​ប្រើ​ម្រាម​ចង្អុល និង​ម្រាម​មេដៃ​បាន​ខ្លាំង​ហើយ។
    • ចេះ​គ្រវាស​វត្ថុ​ដែល​ខ្លួន​មិនត្រូវ​ការចេញ។

    ** សង្គម​ជុំវិញខ្លួន
    • ចាំ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្លួនឯងបាន និង​ងាក​តាម​សំឡេង​ដែល​គេ​ហៅ​ឈ្មោះ។
    • ចេះ​បញ្ចេញ​សំឡេងផ្សេងៗ ពេលខ្លះ​មើលទៅ​ឃើញ​ដូច​កំពុងនិយាយ​ម្នាក់ឯង។
    • យល់​ពី​ការលេង វាក់អ៊ើ​ហើយ។
    • ចូលចិត្ត​ពិនិត្យមើល​វត្ថុ​ដែល​នៅក្នុង​ដៃ និង​របស់​លេង។
    • ចេះ​បែងចែក​ភាពខុសប្លែក​ពីគ្នា​ហើយ។
    • ចេះ​ស្រែកហៅ​ឱ្យ​អ្នក​ឯទៀត​បែរមក​ចាប់អារម្មណ៍។

    ** លេង​ជាមួយ​កូន​ឱ្យបាន​ញឹកញាប់
    ក្នុង​វ័យ​នេះ កូន​ចេះ​បង្ហាញ​អារម្មណ៍​ច្រើនឡើង​ហើយ ដូច្នេះ​ក៏ត្រូវ​ការឱ្យ​មនុស្ស​ធំ​តបស្នង​មក​ខ្លួនឯង​វិញ​ច្រើនឡើង​ដែរ។ ការជជែក​និយាយ​ជាមួយ​កូន​ញឹកញាប់ ការនិយាយ​រឿងនិទាន​ឱ្យ​កូន​ស្ដាប់​នឹង​ជួយ​អភិវឌ្ឍ​ជំនាញ​ខាង​ផ្នែក​ភាសា​ និង​បណ្ដុះ​ទម្លាប់​និស្ស័យ​ស្រឡាញ់​ការអាន​ដល់​កូន​ទៀតផង។ លោកឪពុក​អ្នក​ម្ដាយ​ព្យាយាម​រក​សៀវភៅ​រឿងនិទាន​ដែល​ស័ក្តិសម​នឹង​វ័យ​កូន​មក​ទុកជិត​ៗខ្លួន​ជានិច្ច ដើម្បីឱ្យ​កូន​មាន​អារម្មណ៍​ស៊ាំ​ធ្លាប់​ជាមួយ​សៀវភៅ។

    ក្នុង​វ័យ​នេះ កូន​ចេះ​ចាប់អារម្មណ៍​មើល​ទូរទស្សន៍​ហើយ តែ​អ្នក​ម្ដាយ​មិនគួរ​បើក​ទូរទស្សន៍​ទុកចោល​ដោយសារ​គិតថា កូន​នឹង​បាន​រៀន​យល់ដឹង​ពី​ភាសា​និយាយ​នោះទេ ព្រោះ​ការពិត​វិញ​មិនមែន​ដូច្នោះ​ទេ កូន​នឹង​រៀន​យល់ដឹង​ពី​ភាសា​និយាយបាន​តាមរយៈ​សម្ពន្ធភាព​ជាមួយ​មនុ​ស្ស​ជុំវិញខ្លួន​ទៅវិញ​ទេ៕