Category: សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច

ក្នុងគោលបំណងលើកកំពស់ ដំណាំកសិកផលកសិករដែលគ្មានជាតិគីមី អាជ្ញាធរខេត្តកំពង់ចាមបានបង្កើតផ្សារសរីរាង្គដំបូងគេ ដែលមានឈ្មោះថា«ផ្សារណាត់» សម្រាប់ឱ្យពលរដ្ឋដាក់លក់បន្លែសរីរាង្គឬបន្លែសុវត្ថិភាពសម្រាប់លើកកម្ពស់សុខភាពឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។

ឯកឧត្តម គួច ចំរើន អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តកំពង់ចាមមានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតផ្សារនេះឡើងគឺដើម្បីផ្តល់ឱកាស ឱ្យកសិករបានដាក់ទិញទំនិញកសិផលរបស់ខ្លួន ដែលជាចំណែកដ៍សំខាន់ក្នុងការរកទីផ្សារជូនពួកគេ ដើម្បីរកប្រាក់កម្រៃបានកាន់តែប្រសើរ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គត់ការចំណាយផ្សេងៗក្នុងគ្រួសារ។

ផ្សារណាត់នេះ គឺតម្រូវឱ្យលក់ផលិតផលកសិកម្ម រួមមានបន្លែ ផ្លែឈើស ត្រី សាច់ផ្សេៗ ជាប្រភេទសរីរាង្គ ឬអាហារសុវត្ថិភាព ដែលមិនមានជាតិគីមី មិនប៉ះពាល់សុខភាពដល់អ្នកទទួលទាន។ ឯកឧត្តមបញ្ជាក់ថា ការទទួលទានបន្លែសរីរាង្គឬបន្លែសុវត្ថិភាពនេះ គឺជួយឱ្យសុភាពយើងបានប្រសើរ មិនសូវមានជំងឺឈឺថ្កាត់ កាត់បន្ថយថវិកាក្នុងការចំណាយប្រាក់ព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗ។

គួរបញ្ជាក់ថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗផលិតផលស្រូវរបស់កសិករខេត្តកំពង់ចាម នៅសល់ប្រមាណជាង 2០ម៉ឺនតោន ដែលជាកង្វល់របស់អាជ្ញាធរក្នុងការស្វែងរកទីផ្សារជូនកសិករ។ ហើយការបង្កើតផ្សារនេះ គឺដើម្បីផ្តល់ឱកាសឱ្យកសិករអាចលក់ផលិតផល ស្វែងរកដៃគូលក់ផលិតផលចេញបានកាន់តែប្រសើរឡើង៕

តាមទំនៀមទម្លាប់របស់ការរៀបការតាំងពីសម័យបុរាណ មុននឹងមានពិធីមង្គលការឡើងត្រូវតែមានការភ្ជាប់ពាក្យជាទំនៀមទម្លាប់ជាមុនជានិច្ច ហើយទំនៀមទម្លាប់នេះក៏បានទទួលការបន្តធ្វើរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ទោះជាមានគូខ្លះអាចនឹងរំលងដំណាក់កាលនេះ ដើម្បីជាការសន្សំសំចៃថ្លៃចាយវាយក្ដី តែដឹងឬទេថា ការភ្ជាប់ពាក្យក៏មានចំណុចល្អច្រើនយ៉ាងដែរ ដូច្នេះយើងនាំគ្នាមកមើលពីប្រវត្តិថា តើហេតុអីទើបការភ្ជាប់ពាក្យមុនមានពិធីរៀបមង្គលការបានទទួលការអនុវត្តបន្តគ្នាមកក្លាយជាទំនៀមទម្លាប់តាំងពីសម័យបុរាណ?

គោលបំណងក្នុងការភ្ជាប់ពាក្យ
ដោយសារតែកាលពីសម័យអតីតកាលនោះការរៀបចំពិធីមង្គលការច្រើនតែជាការរៀបចំដែលកើតឡើងពីអាណាព្យាបាលច្រើនជាងក្នុងការរកគូស្រករដែលល្អឱ្យទៅបុត្រភ្ងានោះ ទើបមានតិចគូណាស់ដែលបានជួបស្នេហ៍ដោយខ្លួនឯង។ ការធ្វើពិធីភ្ជាប់ពាក្យ គឺជានិមិត្តសញ្ញាម្យ៉ាងដើម្បីឱ្យខាងប្រុស និងខាងស្រីមានឱកាសបានសិក្សាមើលចិត្តមើលថ្លើមគ្នាជាមុនមួយខណៈពេលសិន និងជានិមិត្តសញ្ញាមួយប្រាប់ដល់បុរសស្រ្តីដទៃទៀត មិនឱ្យមកចូលជិតក្បែរបុរសស្រ្តីដែលបានភ្ជាប់ពាក្យគ្នាហើយនោះផង។ បើសិននៅមិនទាន់ច្បាស់ប្រាកដក្នុងចិត្ត ឬមិនត្រូវចិត្តអ្វីៗនោះ ក៏នឹងមានការផ្ដាច់ពាក្យគ្នាវិញក្នុងឱកាសតទៅទៀត តែបើសិក្សាមើលចិត្តថ្លើមគ្នាហើយឃើញថានឹងទៅជាមួយគ្នាបាននោះ ក៏នឹងបន្តដោយការដេញពេលារកមើលឫក្សពេលាល្អដើម្បីរៀបការក្នុងវារៈណាមួយដែលស័ក្តិសម។

ការភ្ជាប់ពាក្យ មានរយៈពេលយូរ ឬឆាប់ប៉ុនណា?
បើសិនតាមអំណះអំណាងកាលពីអតីតកាលច្រើនតែបញ្ជាក់ពីពេលវេលាភ្ជាប់ពាក្យក្នុងអំឡុងពេលប្រមាណជា6ខែ-12ខែ ជាវេលាដែលស័ក្តិសមល្មមក្នុងការស្គាល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកតែក្នុងបច្ចុប្បន្ននេះ គ្មានការកំណត់ឱ្យប្រាកដជាក់ថា រយៈពេលប៉ុនណាទេ។ គូខ្លះអាចនឹងភ្ជាប់ពាក្យដើម្បីជាការកក់ទុកជាមុន (ភ្ជាប់ពាក្យតាំងពីនៅជំទង់ៗ ហើយមករៀបការនៅពេលចាស់ហើយក៏មាន) លុះពេលវេលាកន្លងទៅ3-5ឆ្នាំទើបរៀបការ។ តែបើគូខ្លះដែលប្រាកដជាក់ក្នុងចិត្តថា នឹងគ្មានបញ្ហាអ្វីក្រោយពេលរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ហើយទេ ព្រោះបានសិក្សាមើលចិត្តថ្លើមគ្នាក្នុងអំឡុងពេលសេពគប់គ្នាមកយ៉ាងច្បាស់ប្រាកដល្អហើយនោះ ក៏អាចនឹងរៀបចំពិធីភ្ជាប់ពាក្យនៅពេលព្រឹក រួចហើយរៀបការនៅពេលរសៀលតែម្ដងក៏បាន ដែលនេះជាការបង្រួញដំណាក់កាលឱ្យខ្លី និងសន្សំថ្លៃចាយវាយបានច្រើនទៀតផង។

តើពិធីភ្ជាប់ពាក្យ ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាខ្លះ?
ពិធីភ្ជាប់ពាក្យភាគច្រើន គឺច្រើនជាការឯកភាពគ្នារឿងថ្លៃទឹកដោះរបស់ចាស់ៗទាំងសងខាង រួមទាំងរឿងរបស់ផ្ទះសំបែង និងចំណុចឯកភាពគ្នាមួយចំនួនទៀតក្រោយពេលរៀបការហើយ (គូខ្លះរៀបការគ្នាដោយហេតុផលខាងធុរកិច្ច)។ នៅពេលគ្រប់យ៉ាងរួចរាល់រៀបរយក៏នឹងមានការលើកខាន់ស្លា ព្រមទាំងថ្លៃទឹក-ដោះ មាសប្រាក់ និងគ្រឿងបណ្ណាការដែលបានឯកភាពគ្នានោះទៅជូនដល់ផ្ទះខាងកូនក្រមុំ។បន្ទាប់ពីនោះក៏ធ្វើពិធីបំពាក់ចិញ្ចៀនភ្ជាប់ពាក្យនៅចំពោះមុខសាក្សី ហើយទើបនាំយកភោជនាហារចេញមកជប់លៀងពិសាជាកិច្ចបញ្ចប់ពិធី និងអាចនឹងមានការជជែកនិយាយគ្នាម្ដងទៀតអំពីរឿងការរៀបចំពិធីមង្គលការនាពេលអនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខ​។

អាចនិយាយបានថា ជាកលឧបាយម្យ៉ាងនៅក្នុងអតីតកាលដែលសមហេតុសមផលបំផុតយ៉ាងហោចណាស់ក៏ការភ្ជាប់ពាក្យអាចរាប់បានថា ជាការបានសម្រេចចិត្តដ៏ច្បាស់លាស់មួយ​ និងជាការសាកសួរបេះដូងរបស់ខ្លួនឯងម្ដងទៀតថា តើបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការរស់នៅជាមួយអនាគតគូជីវិតហើយឬនៅ៕

តាមរយៈសារព័ត៌មានថៃ Teenee បានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី 9 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 នេះ បានឱ្យដឹងថា ខណៈដែលបានជួយសង្គ្រោះក្មេងៗក្រុមកីឡាករបាល់ទាត់ជ្រូកព្រៃ បានចេញពីរូងភ្នំថាំលួង បាន 4 រូបនេះ គឺជានាទីដែលរញ្ជួយចិត្តជាងគេបង្អស់ ព្រោះក្នុងរយៈពេល 8 ម៉ោងពេញ ត្រូវជ្រមុជទឹក ត្រូវបន្ដដំណើរ រហូតទម្លុះមកដល់មាត់រូង។ ដោយឡែកក្រុមគ្រួពេទ្យបានធ្វើការពិនិត្យសុខភាព និងប្រញាប់បញ្ជូនទៅមណ្ឌលសុខភាពធំនៅក្នុងខេត្ត ឈៀងរ៉ាយ ជាមួយនឹងអ្នកជំនាញទាំង 18 នាក់អមដំណើរចាំជួយបន្ទាន់ផងដែរ។

បើតាមការទម្លាយវីដេអូ និងរូបភាពនៅលើបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គហ្វេសប៊ុក គេមើលឃើញថា ក្មេងៗក្រុមជ្រូព្រៃទាំង 4 នាក់ដំបូង​មានឈ្មោះ ​ថា Prajak Sutham អាយុ14ឆ្នាំ , Pipat Bodhi អាយុ15ឆ្នាំ , Nattawut Takamsai អាយុ11ឆ្នាំ និង Monhkhol Boonpiam អាយុ13 ឆ្នាំ។ ដើម្បីឱ្យកាន់ជាក់ច្បាស់ពីសកម្មភាពជួយសង្គ្រោះក្មេងទាំង 4 នាក់ យ៉ាងសស្រាក់សស្រាំនៅថ្ងៃម្សិលមិញនេះ មានសភាពបែបណានោះ សូមទស្សនារូបភាព និងវីដេអូខាងក្រោមនេះ ៖

Prajak Sutham អាយុ14ឆ្នាំ

Pipat Bodhi អាយុ15ឆ្នាំ

Nattawut Takamsai អាយុ11ឆ្នាំ

Monhkhol Boonpiam អាយុ13 ឆ្នាំ

ការនិយាយជាមួយកូនដើម្បីឱ្យកូនស្ដាប់បង្គាប់ និងធ្វើតាម ពេលខ្លះមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ។ ការនិយាយជាមួយកូនមានភាពសំខាន់ណាស់ ព្រោះវាគឺជាគំរូដើមក្នុងការបង្រៀនកូនឱ្យបានរៀនយល់ដឹងក្នុងការនិយាយស្ដីជាមួយអ្នកដទៃផងដែរ។ ថ្ងៃនេះ អ្នកគ្រូ ឆវី មាន30វិធីងាយៗពីអ្នកជំនាញខាងចិត្តវិទ្យាកុមារមកជម្រាបជូនដូចខាងក្រោម។

ការនិយាយឱ្យកូនធ្វើតាមដោយមិនពិបាក មានដូចតទៅ ៖
1. សម្លឹងមើលមុខកូនមុននឹងនិយាយ : មុននឹងចាប់ផ្ដើមនិយាយជាមួយកូនចូរសម្លឹងមើលមុខកូនជាមុន ដើម្បីឱ្យប្រាកដក្នុងចិត្តថា កូនកំពុងស្ដាប់ រួចអង្គុយចុះក្នុងកម្ពស់ស្មើគ្នា និងសម្លឹងមើលកូនដោយខ្សែភ្នែកនៃសេចក្ដីស្រឡាញ់ មិនមែនការសម្លុតគំរាម។

2. ហៅឈ្មោះកូន : ចាប់ផ្ដើមការនិយាយដោយការហៅឈ្មោះ ដូចជា កូនតូមីម៉ាក់សុំឱ្យកូន…។

3. និយាយខ្លីៗ តែមានន័យ : កុំនិយាយច្រើន ឬរអ៊ូច្រើន ព្រោះកូននឹងចាប់អត្ថន័យមិនបាន និងមិនដឹងថា យើងត្រូវការអ្វី។

4. ប្រើពាក្យងាយៗយល់ : ប្រើពាក្យសម្ដីដែលងាយស្រួលយល់ និងមានន័យច្បាស់លាស់ជាមួយកូន កុំរអ៊ូ ឬរៀប-រាប់ច្រើនពេក ព្រោះនឹងធ្វើឱ្យកូនមិនយល់ ឬធ្វើជាមិនដឹងតែម្ដង។

5. ពិសោធពីការយល់ដឹង : ដោយឱ្យកូនឆ្លើយមកវិញ បើកូនមិនអាចឆ្លើយតបមកវិញបាន នោះបញ្ជាក់ថា ពិបាកយល់ និងវែងជ្រុលពេកហើយ ធ្វើឱ្យកូនមិនយល់។

6. ប្រើជម្រើសផ្សេងដែលមិនមែនជាការដាក់ទោស : ជំនួសឱ្យការនិយាយថាបើមិនធ្វើ! ចាំមើលបន្តិចទៀតម៉ាក់មកវិញនឹងវាយឱ្យហើមគូទម្ដង តែគួរតែនិយាយថា បើកូនជួយលាងបន្លែម៉ាក់ កូននឹងអាចជួយម៉ាក់បានច្រើនណាស់ បន្តិចទៀតប៉ាមកវិញ យើងនឹងបានញ៉ាំបាយជុំគ្នាតែម្ដងជាដើម។

7. ដាក់សំណើដែលកូនមិនអាចបដិសេធបាន : ជាពិសេសជាមួយក្មេងអាយុ2-3ឆ្នាំ ជាវ័យដែលប្រកាន់យកខ្លួនឯងជាធំ (Egocentric) ដូច្នេះការដាក់សំណើណាមួយដែលកូននឹងស្ដាប់បង្គាប់ និងធ្វើតាម នឹងជួយកាត់បន្ថយការប្រកែកប្រណាំង ឬការឈ្លោះប្រកែកបាន ដូចជា ប្រាប់កូនថា ទៅស្លៀកពាក់ទៅបន្តិចទៀតនឹងបានចេញទៅលេងខាងក្រៅ។

8. និយាយក្នុងផ្លូវវិជ្ជមាន : ដូចជា “កុំស្រែកគំហក!” តែយើងគួរនិយាយថា “កុំស្រែកខ្លាំងៗអី ព្រោះវានឹងធ្វើឱ្យយើងឈឺក”។

9. និយាយយ៉ាងមានគោលដៅ : ដូចជាម៉ាក់ត្រូវការឱ្យកូនចែកឱ្យប្អូនលេងផង (ជំនួសឱ្យពាក្យថា “ចែកឱ្យប្អូនដែរភ្លាម!”) វិធីនេះប្រើការបានល្អជាមួយក្មេងដែលចូលចិត្តការយកចិត្តយកថ្លើម និងក្មេងដែលមិនចូលចិត្តការបង្ខំ។

10. និយាយដល់ហេតុ និងផលដែលនឹងកើតឡើង : ដូចជានៅពេលកូនដុសធ្មេញរួចម៉ាក់នឹងនិយាយរឿងនិទានឱ្យស្ដាប់ ឬនៅពេលកូនញ៉ាំបាយរួច យើងនឹងចេញទៅញ៉ាំការ៉េមជាមួយគ្នា។

11. កុំគិតថា កូនឌឺរឹង និងមិនសហការ : តែផ្ទុយទៅវិញត្រូវសង្កេតមើលថា តើការនិយាយស្ដីរបស់យើងមានខុសឆ្គងត្រង់ណាទេ?

12. រួមធ្វើកិច្ចការងារជាមួយកូនជំនួសការចាំតែបញ្ជា : ដូចជាថា បិទទូរទស្សន៍ភ្លាម ដល់ម៉ោងញ៉ាំបាយហើយ! តែយើងអាចប្រើវិធីដើរទៅអង្គុយជិតកូន មើលទូរទស្សន៍ជាមួយកូនប្រមាណជា2-3នាទី លុះដល់ពេលផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ក៏ឱ្យកូនបិទទូរទស្សន៍ដោយខ្លួនឯង និងប្រាប់កូនថា ដល់ម៉ោងញ៉ាំបាយហើយ។

13. ផ្ដល់ជម្រើសដែលឆ្លាតវៃ : ដូចជា តើចង់ស្លៀកខោអាវគេងមុន ឬចង់ដុសធ្មេញមុន? ចង់ពាក់អាវពណ៌ផ្កាឈូក ឬពណ៌បៃតងវិញ?ជាដើម។

14. និយាយត្រង់ទៅត្រង់មក ខ្លី និងងាយយល់ ឱ្យស័ក្តិសមនឹងវ័យ និងវិវឌ្ឍនាការក្មេង : ដូចជា បើសួរក្មេងអាយុ3ឆ្នាំថា ហេតុអីបានធ្វើអុីចឹង? ក្មេងអាចនឹងឆ្លើយមិនរួចទេ ដូច្នេះគួរនិយាយជាមួយកូនថា ប្រាប់ម៉ាក់បន្តិចមើល៍រឿងដែលកូនធ្វើហ្នឹងយ៉ាងម៉េចដែរ?

15. និយាយយ៉ាងសុភាព និងផ្ដល់កិត្តិយស : និយាយជាមួយកូនដូចដែលយើងចង់ឱ្យកូននិយាយជាមួយយើង។

16. មិនបង្ខំ : ព្រោះការបង្ខំសម្លុតគំរាមនឹងធ្វើឱ្យកូនមិនរួមសហការ ដូចជានិយាយថា កូនត្រូវតែធ្វើនេះ ធ្វើនោះឱ្យហើយ! តែគួរប្ដូរមកជាម៉ាក់ចង់ឱ្យកូនធ្វើរឿងនេះ រឿងនោះ… ម៉ាក់សប្បាយចិត្តណាស់ដែលឃើញកូនធ្វើ ឬជំនួសឱ្យពាក្យថា “ជូតតុបាយឱ្យស្អាតភ្លាម!” គួរប្ដូរមកជា ម៉ាក់ចង់ឱ្យកូនជូតតុបាយឱ្យស្អាត និងកុំឱ្យជម្រើសបែបអវិជ្ជមានទៅកូន ដូចជានៅពេលធាតុអាកាសរងា ចូរនិយាយជាមួយកូនថា “ឱ្យយកអាវរងាមកពាក់” តែកុំប្រើពាក្យថា កូនចង់ពាក់អាវរងាទេ? ជាដើម។

17. ហាត់សង្កេតទស្សនគតិ វិធីគិត និងការនិយាយស្ដីរបស់កូន : ដើម្បីនឹងបានតបស្នងតម្រូវការរបស់កូនបានត្រឹមត្រូវ។

18. ប្រើប៊ិច ខ្មៅដៃជំនួសការនិយាយ : កូនវ័យជំទង់មិនត្រូវការឱ្យយើងនិយាយច្រំដែលៗទេ ព្រោះការនិយាយច្រំដែលៗនេះ សម្រាប់កូនក្នុងវ័យស្ទាវជំទង់ប្រៀបដូចជា ការពន្យុះកំហឹង ឬមិនទុកចិត្ត ដូច្នេះការសរសេរកំណត់ត្រាដាស់តឿន គឺជាវិធីមួយដែលជួយឱ្យកូនវ័យជំទង់ផ្ដល់នូវការសហការបានល្អជាងការនិយាយច្រំដែលៗ។ សាកល្បងសរសេរសំណេរដាស់តឿនបែបកំប្លែងៗ នោះអ្នកនឹងឃើញថាវាពិតជាបានផលល្អមែនមិនខាន។

19. កុំគិតតែពីនិយាយ តែធ្វើឱ្យឃើញជាគំរូ : ក្មេងៗរៀនយល់ដឹងពីទង្វើខ្លាំងជាងពាក្យសម្ដី ដូច្នេះធ្វើជាគំរូដែលល្អដល់កូន ដើម្បីឱ្យកូនធ្វើតាម។

20. បំពេញអារម្មណ៍របស់កូនជាមុន រួចសឹមនិយាយ ឬចង្អុលណែនាំដល់កូន : ពិនិត្យមើលអារម្មណ៍របស់កូនជាមុន ឱ្យប្រាកដក្នុងចិត្តសិនថា តើគេព្រមនៅក្នុងការស្ដាប់យើងឬទេ? មិនដូច្នោះទេ អ្វីដែលយើងនិយាយទៅ នឹងមិនកើតជាប្រយោជន៍អ្វីឡើយ។

21. និយាយជាកំណាព្យកាព្យជួនឱ្យងាយចងចាំ : ដូចជា ជួយគេឱ្យច្រើន អ្នកចម្រើនគឺខ្លួនយើងជាដើម។

22. ឱ្យកូនធ្វើត្រាប់តាម : ក្មេងតូចត្រូវប្រាប់ច្រើនដង ខុសពីកូនវ័យជំទង់។ ក្មេងវ័យ3-6ឆ្នាំចូលចិត្តការធ្វើត្រាប់តាម ដូច្នេះនៅពេលនិយាយប្រាប់ហើយ ចូរធ្វើឱ្យឃើញ និងឱ្យកូនធ្វើតាម ធ្វើដូចជាការលេងសម្ដែងដូច្នោះដែរ។

23. ឱ្យកូនគិតដោយខ្លួនឯង : បង្ហាត់ឱ្យកូនចេះគិតដោយខ្លួនឯង ដោយជំនួសឱ្យការនិយាយថា មើលចុះរបស់របរអីក៏រាយប៉ាយមេ្ល៉ះ! ចូរប្ដូរមកនិយាយថា “កូនតូមី កូនសាកគិតទៅមើលថា តើយើងនឹងយកអាវយឺត ស្បែកជើង និងតុក្កតាខ្លាឃ្មុំនេះទៅទុកនៅកន្លែងណាស្រួល?”ឱ្យកូនសាកល្បងគិត និងកែបញ្ហាដោយខ្លួនឯង។

24. ធ្វើឱ្យកូនស្ងប់ : នៅពេលកូនរឹតតែស្រែក យើងរឹតតែនិយាយឱ្យតិច។ ជួនកាលការធ្វើជាអ្នកស្ដាប់ដ៏ល្អ នឹងជួយបន្ធូរក្ដីវិតក្កកង្វល់របស់កូនបាន ឱ្យកូនដឹងថាយើងកំពុងចាប់អារម្មណ៍ និងចង់ជួយ។ ប្រាប់ទៅកូនថា យើងយល់ និងមានអ្វីខ្លះដែលកូនត្រូវការឱ្យជួយ។អ្វីទាំងអស់នេះនឹងធ្វើឱ្យកូនស្ងប់ស្ងាត់ទៅវិញនិងនៅពេលកូនខឹងមួម៉ៅ កុំខឹងមួម៉ៅទៅវិញព្រោះនឹងធ្វើឱ្យរឿងកាន់តែធំទៅ។

25. ផ្ដល់ជម្រើសដែលល្អ : ប្រាប់ទៅកូនថា កូនចង់ទៅដើរលេងនៅទីធ្លាទាត់បាល់តែម្នាក់ឯងមិនបានទេ តែកូនអាចដើរលេងនៅក្នុងទីធ្លាមុខផ្ទះបាន។

26. ដាស់តឿនជាមុន : ដូចជា5នាទីទៀតយើងនឹងត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញហើយ ចូរកូនបា៎យៗរបស់លេង និងពួកម៉ាកកូនទៅ។

27. និយាយឱ្យញាប់ញ័ររញ្ជួយចិត្ត : វិធីនេះជាការបើកពិភពលោកសម្រាប់ក្មេងៗដែលអៀនខ្មាស់ច្រើន ដូចជាមិនគួរសួរថា ថ្ងៃនេះធ្វើអីខ្លះនៅសាលា? តែគួរប្ដូរមកជា ឯណា? និយាយឱ្យម៉ាក់ស្ដាប់បន្តិចមើល៍ថា ថ្ងៃហ្នឹងធ្វើអីដែលសប្បាយបំផុតនៅសាលា? ជាដើម។

28. និយាយពីអារម្មណ៍របស់យើងជាមួយកូន : ដូចជា “កូនដឹងទេថា ពេលកូនរត់លេងនៅក្នុងផ្សារទំនើប ពេលដែលយើងទៅទិញអីវ៉ាន់ជាមួយគ្នាថ្ងៃនេះ ម៉ាក់ភ័យខ្លាំងណាស់ខ្លាចថាកូនវង្វេងបាត់… លើកក្រោយកុំធ្វើអីុចឹងទៀតណា៎កូនណា៎”។

29. និយាយបញ្ចប់សេចក្ដី នៅពេលកូនមិនព្រមស្ដាប់ ងង៉ក់ឬតវ៉ា : ចូរប្រាប់ទៅកូនថាយ៉ាងណាក៏ម៉ាក់មិនព្រមប្ដូរចិត្តដែរ (ដោយប្រើសំឡេងធម្មតា និងម៉ឺងម៉ាត់) ឱ្យកូនដឹងថាចាំបាច់ និងជារឿងដែលត្រូវធ្វើ។

30. ស្រឡាញ់យ៉ាងគ្មានលក្ខខណ្ឌ និងនិយាយលើកទឹកចិត្តជានិច្ច : ដូចជាកុំនិយាយថា បើមិនញ៉ាំបាយ តិចម៉ាក់ឈប់ស្រឡាញ់ បើមិនគេងតិចឆ្កែព្រៃមកខាំ-ល- កុំដាក់លក្ខខណ្ឌជាមួយកូនដោយពាក្យសម្ដីដែលគ្មានហេតុផល តែចូរនិយាយដោយសេចក្ដីស្រឡាញ់យ៉ាងគ្មានលក្ខខណ្ឌជាមួយកូនជានិច្ច៕

តាមរយៈសារព័ត៌មាន Teenee បានចេញផ្សាយនៅពេលមុននេះបន្ដិចបានឱ្យដឹងថា ខណៈប្រជាជនថៃទូទាំងប្រទេស និងមនុស្សទូទាំងពិភពលោកកំពុងតែចាប់ក្រសែភ្នែកមតាមដាន ការជួយសង្គ្រោះក្មេងក្រុមជ្រូកព្រៃទី 5 ថាតើនឹងចេញមកបានដោយវិធីណា នៅពេលណា? និងមានក្ដីបារម្ភខ្លាំង ព្រោះអាចនឹងមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងនៅក្នុងថ្ងៃនេះ ដែលកម្រិតទឹកហូរចូលទៅក្នុងរូងកាន់តែខ្ពស់ជាងមុន ខ្លាចក្រែងមានផលប៉ះពាល់ដល់ការជួយសង្គ្រោះដល់ក្មេងក្រុមជ្រូកព្រៃ។

នៅវេលាម៉ោង 8 និង 00 នាទីព្រឹកថ្ងៃទី 9 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 នេះ អ្នកសារព័ត៌មានថៃបានរាយការណ៍មកថា រថយន្ដមន្ដ្រីជួយសង្គ្រោះនៅតែបន្ដដំណើរការណ៍ចូលទៅក្នុងរូងភ្នំថាំលួងដូចដើម ដើម្បីជួយសង្គ្រោះអ្នកដែលនៅសល់ទាំង 9 នាក់បន្ដទៀត។ ក៏ប៉ុន្ដែក្រុមឧត្តុនិយម បានធ្វើការព្យាករណ៍អាកាសធាតុ 24 ម៉ោងខាងមុខនេះ នៅក្នុងប្រទេសថៃ នឹងមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងនៅតំបន់ភូមិភាគខាងជើង ភូមិភាគខាងកើតឈៀងជើង ខាងកើតឈៀងខាងត្បូង និងសូមឱ្យប្រជាជនដែលនៅក្នុងតំបន់ភូមិភាគទាំងអស់នោះ មានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលអាក្រក់នៃកម្លាំងភ្លៀងខ្លាំង។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅតំបន់ឈូងសមុទ្រថៃ ក៏មានការព្យាករណ៍មកថា នឹងមានខ្យល់បោកបក់ខ្លាំងនៅក្នុងរយៈកម្ពស់ 2-3 ម៉ែត្រ ចាប់ពីថ្ងៃនេះ រហូតដល់ថ្ងៃទី 12 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 ។ ដោយសារអាកាសធាតុមិនអំណោយផល ចំពោះការជួយសង្គ្រោះក្មេងៗបែបនេះ ទើបបណ្ដាលមានក្ដីព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់អ្នកដែលនៅសល់ទាំង 9 នាក់ និងចំពោះវត្តមានអ្នកទី 5 ដែលត្រូវចេញពីរូងក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ៕

នៅក្នុង​ដំណើរ​ជីវិត​រស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​តែង​ប្រាថ្នា​ចង់បាន​ភាព​ថ្កុំថ្កើង មានមុខមាត់ មាន​កិត្តិយស និង​ក្លាយជា​មនុស្ស​មាន​ឥទ្ធិពល​ជាដើម។ តែ​ជាទូទៅ អ្វី​ទាំងអស់នោះ​មិនមែន​បានមក​ដោយ​ងាយ​នោះទេ ហើយ​មាន​មនុស្ស​មិន​ច្រើន​ទេ​ដែល​អាច​សម្រេច​បំណងប្រាថ្នា​របស់ខ្លួន​បាន ខណៈ​មនុស្ស​ជាច្រើន​ទៀត​ព្យាយាម​ស្ទើរ​ពេញ​មួយជីវិត តែ​មិនអាច​ទទួលបាន ឬ​ទទួលបាន​ត្រឹមតែ​ផ្នែក​ខ្លះ​ប៉ុណ្ណោះ។

នៅ​សប្តាហ៍​នេះ​អ្នកយកព័ត៌មាន​នៃ​កាសែត ​ឡា​រ៉ែ​ន ពាណិជ្ជ បានធ្វើ​បទ​សម្ភាស​ជាមួយ​លោក ង៉ែត សុខ​ឡា អ្នកនិពន្ធ​សៀវភៅ I Set My Mind to win 101 ឬ​ហៅ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ថា វិធីសាស្ត្រ 101យ៉ាងដែលជា​សៀវភៅ​បង្ហាញ​ពី​វិធីសាស្ត្រ​កសាង​ភាពល្អប្រសើរ​ក្នុងការ​រស់នៅ​ដោយ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ការកសាងខ្លួនឯង ដើម្បី​យកឈ្នះ​ខ្លួនឯង ដែល​យើង​នឹង​បង្ហាញ​លម្អិត​ពី​គន្លឹះសំខាន់ៗក្នុងការ​និពន្ធ​ស្នាដៃ​យ៉ាង​មាន​ប្រជាប្រិយភាព និង​កំពុង​ទទួលបាន​ការគាំទ្រ​ខ្លាំង​ពី​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​ភាគច្រើន​ជា​យុវជន។

1. តើ​មូល​ហេតុអ្វី​ទើប​លោក​និពន្ធ​សៀវភៅ I Set My Mind to Win 101 នេះ​ឡើង?
បើ​និយាយ​ពី​ការសរសេរ​សៀវភៅ ខ្ញុំ​នឹកឃើញ​រឿង​មួយចំនួន​ដែល​ពីមុនមក​ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​ជា​ក្មេង​ក្នុង​ត្រកូល​កសិករ​ម្នា​ក់នៅ​ស្រុកព្រៃកប្បាស ខេត្តតាកែវ ដែលជា​ភូមិ​លិច​ទឹក និង​ត្រូវធ្វើ​ដំណើរ​យ៉ាង​លំបាក​ដើម្បី​ទៅ​រៀន​ដោយ​ឆ្លង​ភក់​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំ​មិនដែល​មានគំនិត​ថា​ចង់​ក្លាយជា​អ្នកនិពន្ធ​នោះទេ តែ​ក្រោយមក​នៅពេលដែល​ខ្ញុំ​ធំ​ឡើង ហើយ​ឆ្លងកាត់​ឧបសគ្គ​ជាច្រើន ខ្ញុំ​នឹក​ឃើញថា​ខ្ញុំ​ត្រូវតែ​ធ្វើ​អ្វី​ម្យ៉ាង​ដើម្បី​ចែករំលែក​ដល់ក្មេងៗជាច្រើន​ផ្សេងទៀត​ឱ្យមាន​ការតស៊ូ​ក្នុង​ជីវិត និង​ជំរុញឱ្យ​មនុស្ស​មាន​សីលធម៌​ល្អ​ក្នុង​ការរស់នៅ។ ហេតុនេះ​ខ្ញុំ​ក៏​ចាប់ផ្តើម​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវតាមរយៈ​ការអាន​ឯកសារ​ជាច្រើន​ពាក់ព័ន្ធនឹងការកសាង​ខ្លួនឯង ទាំង​ផ្នែក​ផ្លូវចិត្ត និង​ចំណេះដឹង​ខាងក្រៅ​ផ្សេងទៀត ស្រប​ពេលដែល​ខ្ញុំ​បាន​ចំណាយពេល​ជាច្រើន​ដើម្បី​ចូលរួម​ក្នុង​សិក្ខាសាលា​រាប់រយ​សិក្ខាសាលា ដើម្បី​ទទួលបាន​គំនិត​សរសេរ។

តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី គ្រាន់តែ​អាន និង​ចូលរួម មិនបាន​ធ្វើឱ្យ​ខ្ញុំ​ក្លាយជា​អ្នកសរសេរ​ម្នាក់​នោះទេអ្វីដែល​ធ្វើឱ្យ​ខ្ញុំ​ទទួលបាន​លទ្ធផល​គឺ​ចាប់ផ្តើមពី​ការ​កត់​ទុក​នូវ​អ្វីដែល​ខ្ញុំ​បាន​អាន រួមទាំងគំនិតល្អៗដែលកើតចេញពី​ការចូលរួម​ក្នុង​កម្មវិធីសំខាន់ៗជាច្រើន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គំនិត​ទាំងអស់នោះ​កើតចេញពី​ការអនុវត្ត​ការងារ​ជាក់ស្តែង​នៅពេលដែល​ខ្ញុំ​ធ្វើ​ការងារ​ជាមួយ​យុវជន ដូចជា​គម្រោង​បង្រៀន​ទាំង​ជំនាញ​រឹង និង​ជំនាញ​ទន់ ជាមួយ​និស្សិត​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ និង​នៅតាម​សហគមន៍។ បទពិសោធ​សំខាន់​មួយ​ផ្សេងទៀត​នោះ​គឺ​ខ្ញុំ​ទទួលបាន​នៅពេលដែល​ខ្ញុំ​ធ្វើជា​ប្រធានសភា​និស្សិត​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​បញ្ញា​សាស្ត្រ​កម្ពុជា ដែល​ពេលនោះ​គឺត្រូវធ្វើ​ការងារ​ជាច្រើន​ដើម្បី​ជំរុញ​ការអភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​ដល់​យុវជន​ដើម្បី​ក្លាយជា​ធនធាន​ដែលមាន​សមត្ថភាព និង​ធ្វើ​ការងារ​ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​សង្គម។ ស្របពេល​ជាមួយគ្នានេះ ខ្ញុំ​និពន្ធ​សៀវភៅ​នេះក្នុង​គោលបំណងសំខាន់ៗចំនួន 3យ៉ាង​គឺ

ទី1 ខ្ញុំ​ចង់​ជួយ​ដល់​មូល​និ​ធិ KP Foundation ដែលជា​មូលនិធិ​អាហារូបករណ៍​របស់លោក​តា​បណ្ឌិត កុល ផេង សម្រាប់​ជួយ​ដល់​និស្សិត​ក្រីក្រ​នៅ​គ្រប់​ទីកន្លែង។ ស្រប​ពេលដែល​លោកតា​បណ្ឌិត កុល ផេង ចង់​បង្កើត​ផលិតផល​សំខាន់​សម្រាប់​មូលនិធិ​នេះ លោក​បាន​គិតថា ផលិតផល​របស់​មូល​និ​ធិ​សម្រាប់​ការអប់រំ គឺ​មានតែ​សៀវភៅ​ទេ ហេតុនេះ​ស្របពេល​ដែល​ខ្ញុំ​មាន​ស្នាដៃ​សៀវភៅ ខ្ញុំ​ក៏បាន​ប្រគល់​ស្នាដៃ​នេះ​ជូន​ជា​ផលិតផល​របស់ KP Foundation នេះ​តែម្តង។

ទី2 ខ្ញុំ​គិតថា ខ្ញុំ​ជា​កូនអ្នកក្រ ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ឆ្លងកាត់​ការលំបាក​ជាច្រើន​ដើម្បី​ទទួលបាន​ការអប់រំ​នៅ
ពេលនេះ ហើយ​ក្នុងភូមិ​របស់ខ្ញុំ​ដោយសារតែ​ជា​ភូមិ​ដែល​លិច​ទឹក 6ខែ និង​គោក 6ខែ បញ្ហា​នេះ​ធ្វើឱ្យ​យុវជន​នៅ​តំបន់​នោះ​តិចតួច​ប៉ុណ្ណោះ​អាច​បន្ត​ការសិក្សា​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ។ ហេតុនេះ​នៅ
ពេលដែល​ខ្ញុំ​បានទទួល​ការអប់រំ ខ្ញុំ​ចង់​បង្កើត​ស្នាដៃ​
ដើម្បី​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​ឪពុកម្តាយ​ខ្ញុំ​ឱ្យ​គាត់​មាន
សង្ឃឹម និង​ជា​គំរូ​មួយ​សម្រាប់​ការយកចិត្តទុកដាក់​ពី​ការអប់រំ។

ទី3 ខ្ញុំ​ចង់​ពង្រីក​គំនិត និង​ជំរុញ​ការអាន​នៅ​កម្ពុជា ព្រោះ​ការអាន​មាន​សារៈសំខាន់​ខ្លាំងណាស់​សម្រាប់​និស្សិត​ទាំង​ការប្រើប្រាស់​ពាក្យ វេ​យ្យ-
ក​រណ៍ និង​គំនិត​អប់រំ​ផ្លូវចិត្ត។

2. ហេតុអ្វី​បានជា​លោក​ដាក់​ចំណងជើង​សៀវភៅ​នេះ​ថា I Set My Mind to Win 101? ហើយ​សៀវភៅ​នេះ​ផ្តល់​គុណ​តម្លៃ​អ្វីខ្លះ​ដល់​អ្នកអាន?
ខ្ញុំ​ដាក់​ចំណងជើង​ថា I Set My Mind to Win
101 នេះ​គឺ​ចង់​ជំរុញ​ឱ្យ​មនុស្ស​កំណត់​គោលការណ៍​ដើម្បី​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​ជីវិត​តាមរយៈ​ការ-
យក​ឈ្នះ​ទម្លាប់​អាក្រក់​របស់ខ្លួន ដោយ​ក្នុងនោះ​រួមទាំង​ការគិត​អវិជ្ជមាន ការ​កុហក់​ខ្លួនឯង និង​រឿងរ៉ាវ​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត​ដែល​អាច​បំផ្លាញ​ដល់​
ការរស់នៅ​របស់​មនុស្ស​ផង។ អ្នកអាន​អាចនឹង
ទទួល​បាន​មេរៀនល្អៗសម្រាប់​បណ្តុះ​ទម្លាប់​ល្អ ការជំរុញ​ទឹកចិត្ត បណ្តុះ​ក្តីសង្ឃឹម និង​ផ្នត់គំនិត​សីលធម៌​ល្អ ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​គាត់​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែលមាន​សមត្ថភាព​ប្រកបដោយ​សក្តានុពល។
សៀវភៅ​នេះ​អាចជា​មូលដ្ឋានគ្រឹះ​យ៉ាងសំខាន់​មួយ​ក្នុង​ការជំរុញឱ្យ​សង្គម​ពោរពេញ​ដោយ​ការ-
គោរព​គ្នា ចេះ​ក្រែង​ចិត្ត​គ្នា និង​ធ្វើ​ការងារ​ជាមួយគ្នា​ប្រកបដោយ​ថាមពល​នៃ​គំនិត​យ៉ាងសកម្ម។ ខ្ញុំ​និយាយ​បែបនេះ ព្រោះ​អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើ​លោក​នេះ កើតចេញពី​គំនិត បន្ទាប់ពី​មានគំនិត​ហើយ គាត់​នឹង​អាចមាន​សកម្មភាព ដែល​នាំទៅរក​ភាព​វិជ្ជមាន និង​ចែករំលែក​រហូត​ក្លាយជា​វប្បធម៌​វិជ្ជមាន​នៅក្នុង​សង្គម មិន​ថា​ការធ្វើការងារ ការប្រកប​អាជីវកម្ម ឬ​ការរស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ​នោះទេ។

3. តើ​មុនពេល​អាន និង​ក្រោយពេល​អាន មនុស្ស​អាច​នឹងមាន​ភា​ព​ប្រែប្រួល​ជា​វិជ្ជមាន​អ្វីខ្លះ?
ចំពោះ​បញ្ហា​ប្រែប្រួល​ជា​វិជ្ជមាន អវិជ្ជមាន ឬ​មិន​ប្រែប្រួល​អ្វី​ទាំងអស់នោះ គឺ​អាស្រ័យ​លើ​អ្នកអាន​ខ្លួនឯង​ផ្ទាល់ ព្រោះ​មនុស្សម្នាក់ៗមិន​ដូចគ្នា​ទេ។ ជា​ឧទាហរណ៍ នៅពេលដែល​មនុស្ស​ណា​ម្នាក់​មាន​អារម្មណ៍​ថា​មិនសូវ​ស្រួលខ្លួន គាត់​ទៅ​ពេទ្យ ហើយ​ពេទ្យ​បានឱ្យ​ថ្នាំ​ហើយ​ចេញ​វេជ្ជបញ្ជា​ថា ឱ្យ​លេប-ថ្នាំ​ព្រឹក ថ្ងៃ ល្ងាច។ ពេល​ត្រឡប់មកផ្ទះ​វិញ អ្នកជំងឺ​គិតតែ​ពី​ទន្ទេញ​វេជ្ជបញ្ជា​នោះ ហើយ​មិន​ព្រម​លេបថ្នាំគាត់​នឹងមិន​អាចជា​សះស្បើយ​បានឡើយ។ ងាក​មក​សៀវភៅ​ដែល​ខ្ញុំ​និពន្ធ​នេះ​វិញ​ក៏​ដូចគ្នា ខ្ញុំ​ផ្តល់ឱ្យ​អ្នកអាន​នូវ​គន្លឹះ​សម្រាប់​ការអនុវត្ត​ដើម្បី​បណ្តុះ​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ​ខ្លួនឯង ជំរុញ​សីលធម៌ និង​វិធីសាស្ត្រ​អប់រំ​ផ្លូវចិត្ត​មួយចំនួន​ដើម្បី​ទទួលបាន​ភាព-​ថ្កុំថ្កើង តែ​ប្រសិនបើ​គាត់​មិន​អនុវត្ត គាត់​នឹងមិន​ទទួលបាន​លទ្ធផល​អ្វី​ទាំងអស់។

តែ​ប្រសិនបើ​អ្នកអាន​គាត់​អនុវត្ត​វិញ គាត់​នឹង​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែលមាន​សីលធម៌​ខ្ពស់​ម្នាក់ ហើយ​រកឃើញ​ផ្លូវត្រូវ​ក្នុងការ​ទទួលបាន​កិត្តិយស កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ស្នាដៃ រួមទាំង​ការទទួលស្គាល់​ពី​សង្គម។ សៀវភៅ​នេះ នឹង​បកស្រាយ​ការយល់ច្រឡំ​មួយចំនួន​របស់​មនុស្ស ដែល​ចូលចិត្ត​មើល​អ្វីមួយ​ពី​សម្បក​ក្រៅ។

មនុស្ស​តែងតែ​ចង់បាន​ការកោតសរសើ​រ និង​ការឱ្យ​តម្លៃ ឬ​ភាព​ថ្កុំថ្កើង​ជាដើម តែ​គាត់​មិន​ព្រមធ្វើ​សកម្មភាព​ដែលជា​ប្រយោជន៍​ពិតប្រាកដ​នោះទេ តែ​ព្យាយាម​លោត​ចុះ​លោត​ឡើង​ដើម្បី​បាន​វា នេះ​ជា​រឿង​ខុស។ តាមពិត​របស់​ទាំងអស់​នោះ​ប្រៀបបាន​នឹង​ស្រមោល ដែល​ចាំបាច់​ត្រូវមាន​រូបរាង​ពិតប្រាកដ​ទើប​អាចមាន​ស្រមោល។ រូបរាង​ពិតប្រាកដ​នៃ​ផ្លែផ្កា សំខាន់បំផុត​នោះ​គឺ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ខ្លួនឯង មានន័យថា ទាល់តែ​យើង​ចាប់ផ្តើម​ធ្វើ​ល្អ​ជាមុនសិន​ទើប​រឿង​ល្អ​កើត​ក្នុង​ជីវិត ទាល់តែ​ផ្តល់​ក្តី​គោរព​ដល់​អ្នកដទៃ​ជាមុនសិន​ទើប​អ្នកដទៃ​គេ​គោរព​យើង​វិញ ហើយ​ទាល់តែ​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែលមាន​តម្លៃ​សម្រាប់​ជួយ​ដល់​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​ជាមុនសិន ទើប​សាធារណជន​មើលឃើញ​ពី​តម្លៃ​របស់​យើង។

4. តើ​លោក​ចំណាយ​ពេលវេលា​ច្រើន​ប៉ុនណា​ដើម្បី​សរសេរ​សៀវភៅ​នេះ​ឡើង?
ដើម្បី​សម្រេចបាន​សៀវភៅ​មួយ​ក្បាល​នេះ ខ្ញុំ​ចំណាយពេល 5ឆ្នាំ ដោយ​ក្នុងនោះ 4ឆ្នាំ ខ្ញុំ​ចំណាយ​ពេលវេលា​ដើម្បី​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​ឯកសារ និង​ចងក្រង​ជា​សេចក្តីព្រាង​ពី​គំនិត​ទាំងអស់​ដែល​ខ្ញុំ​ទទួលបាន ហើយ​ចំណាយ​ពេលវេលា 1ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​ដើម្បី​ប្រឹក្សា​យោបល់​ជាមួយ​អ្នកជំនាញ និង​កែសម្រួល​ឡើងវិញ​ឱ្យមាន​តម្លៃពិត​ប្រាក​ដស​ម្រា​ប់​សាធារណជន។ ក្នុងនោះ ខ្ញុំ​មាន​អ្នក​ណែនាំ (Mentor) 2រូប​គឺ លោកតា​បណ្ឌិត កុល ផេង ដែល​លោក​បាន​ពិនិត្យ​ពី​អត្ថន័យសំខាន់ៗ រួមទាំង​ប្រភព​ត្រឹមត្រូវ និង​មួយរូប​ទៀត​គឺ​លោក​បណ្ឌិត Fill B. Tabayoyong ដែល​បាន​ជួយ​សម្រួល​ដល់​រចនាប័ទ្ម​នៃ​ការសរសេរ និង​អត្ថន័យសំខាន់ៗមួយចំនួន​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស។ ក្រៅពីនេះ ក៏មាន​ការប្រឹក្សា​យោបល់ និង​ការចូលរួមគំនិតល្អៗជាច្រើន​ពី​ព្រះ​តេជគុណ គូ សុភាព ឯកឧត្តម វេ​៉ង សិរីវុឌ្ឍ និង​ឯកឧត្តម តាំង រតនា ដែល​សុទ្ធតែជា​អ្នកជំនាញ​។

5. តើ​លោក​មាន​សារ​អ្វី​សម្រាប់​ផ្តាំផ្ញើ​ដល់​សាធារណជន និង​យុវជន​កម្ពុជា?
សម្រាប់​មនុស្ស​ជាច្រើន​គេ​ផ្តល់​សារ​បង្ហាញ​ពី​គន្លឹះ​ជោគជ័យ តែ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​វិញ​ខុសគេ នៅពេលនេះ​ខ្ញុំ​ចង់បង្ហាញ​គន្លឹះ​ចំនួន 5 ដែលនាំឱ្យ​បរាជ័យ ឬ​ជួប​បញ្ហា​ធ្ងន់ធ្ងរ​ក្នុង​ជីវិត ដែល​យុវជន​ជាច្រើន​ចូលចិត្ត​ធ្វើ​វា។

ទី1 គឺ​សេពគប់​មនុស្ស​អាក្រក់​ចុះ ប្រសិនបើ​ចង់​ធ្លាក់ខ្លួន​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែល​សង្គម​ស្អប់ខ្ពើម។

ទី2 គឺ​ស្អប់​មនុស្ស​ល្អ​ចុះ ប្រសិនបើចង់បរាជ័យ។

ទី3 ខ្ជិល​ឱ្យ​ច្រើន គេង​ឱ្យ​ច្រើន និង​ចំណាយ​ពេលវេលា​ឥតប្រយោជន៍​ឱ្យ​ច្រើន​ចុះ បើ​មិន​ចង់​ក្លាយជា​មនុស្ស​មាន​ប្រយោជន៍។

ទី4 កុំ​ដឹងគុណ​គេ​អី ប្រសិនបើ​មិន​ចង់​រក្សា​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​ក្នុង​ការរស់នៅ​យូរអង្វែង។

ទី5 កុំ​រស់នៅ​ជាមួយ​បច្ចុប្បន្ន​អី រស់នៅ​ជាមួយ​អតីតកាល និង​អនាគត​ចុះ ប្រសិនបើ​មិន​ចង់​រីករាយ​ក្នុង​ជីវិត។ តែ​ប្រសិនបើ​អ្នក​ទាំងអស់គ្នា​ចង់ឱ្យ​ជីវិត​មាន​សេចក្តីសុខ និង​រីកចម្រើន​ខ្លាំង គ្រាន់តែ​គិត​បញ្ច្រាស់​មកវិញ ជាការ​ស្រេច៕

ចេកពងមាន់ គឺជា​ផ្លែឈើ​មាន​រសជាតិ​ឆ្ងាញ់ផ្អែម ហើយ​ក្រអូប​នៅពេល​ផ្លែ​វា​ទុំ ជា​ផ្លែឈើ​ដែល​គេ​និយម​ទទួលទាន​ក្នុងការ​ជួបជុំគ្នា និង​ធ្វើជា​បង្អែម​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យទាន ពិធីមង្គលការ និង​ជា​អាហារសម្រន់​នៅក្នុង​ពិធី​ប្រជុំ ឬ​ធ្វើ​សន្និសីទផ្សេងៗ ទើប​ជាហេតុ​ធ្វើឱ្យ​ចេកពងមាន់​មាន​តម្រូវការ​ខ្លាំង​នៅលើ​ទីផ្សារ។

លោក គ្រី ផល្លា កសិករ​ដាំចេក​ម្នា​ក់នៅ​ភូមិ​ចុង​កោះឃុំ​កោះអន្លង់ចិន ស្រុក​ស្អាង ខេត្តកណ្តាល​បាន​ប្រាប់​ឱ្យដឹងថា គាត់​បាន​ចាប់យក​របរ​ដាំចេក​ពងមាន់​នេះ​ជិត 20ឆ្នាំ​មកហើយ ពោលគឺ​ដាំ​នៅក្នុង​ចម្ការ​ដំណាំ​គូឆាយ​ដែលមាន​ផ្ទៃដី1,200ម៉ែត្រការ៉េ ស្មើនឹង 300គុម្ព។ លោក​បាន​បន្តថា ចេកពងមាន់ មិន​ពិបាក​ដាំនិង​ថែទាំ​នោះទេ គ្រាន់តែ​យើង​ជីករណ្តៅ​ទំហំ 3តឹក4ជ្រុងជម្រៅ 3តឹក​កន្លះ ហើយ​ឆ្ងាយ​គ្នា​ពីមួយ​គុម្ពទៅមួយ​គុម្ព​ប្រវែង 1.4ម៉ែត្រ ទៅ2ម៉ែត្រ រួច​យក​កូន​ចេក​កម្ពស់​ប្រមាណ 8តឹក​មក​ដាក់​ដាំ។ ក្រោយពី​ដាំ​បាន6ខែ​កន្លះ ចេក​នឹង​ចេញ​ត្រយូង និង​នៅពេល​ទម្លាក់​ស្និត​អស់ យើង​ត្រូវ​កាច់​ត្រយូង​ចោល ហើយ1ខែ20ថ្ងៃក្រោយ ផ្លែ​ចេក​នឹង​ចាស់​អាច​កាប់​លក់បាន​ហើយ។

ចំណែកឯ​ការថែទាំ​ក៏​គ្មានអ្វី​ពិបាក​ដែរ បើ​ខែប្រាំង1អាទិត្យ​ត្រូវ​បូមទឹក​ដាក់​ម្តង និង​ដាក់​ជីលា​មក​គោរៀងរាល់ 10ថ្ងៃ​ម្តង ព្រមទាំង​កាត់​ស្លឹក​ដែលងាប់ៗចោល និង​រយៈពេល 2ឆ្នាំក្រោយ​ទើប​វា​លែង​សូវ​ផ្តល់​ផល ដែល​យើង​ត្រូវ​គាស់​ចោល និង​ដាក់​ដាំ​សាជាថ្មី​ឡើងវិញ។ ម្ចាស់​ចម្ការ​រូបនេះ​បាន​បញ្ជាក់ដែរថា ចេកពងមាន់​មាន​ពី​ប្រភេទ គឺ​ពូជ​ផ្លែធំវែងៗ គេ​ហៅ​ចេកពងមាន់​ភ្លុក រីឯ​អា​ផ្លែតូចៗ ហៅថា​ចេកពងមាន់​ក្រចកចាប ហើយ​ឥឡូវ​ចេកពងមាន់​ក្រចកចាប​អាច​លក់​ឱ្យ​ម៉ូយ​បាន​ក្នុង 1ស្ទង​បាន​តម្លៃ 20.000 ទៅ23.000រៀល​ដែរ ចំណែកឯ​ចេកពងមាន់​ភ្លុក​វិញ 1ស្ទង​បាន 30.000រៀល (បី​ម៉ឺន​រៀល) ហើយ​មាន​ម៉ូ​យមក​ដឹក​ដល់​ចម្ការ​តែម្តង ដែល​ក្នុង1អាទិត្យ​អាច​លក់បាន​ប្រាក់​ពី 90ម៉ឺន ទៅ​ជាង1លាន​រៀល​ជា​រៀងរាល់​សប្តាហ៍។

ឈ្មួញកណ្តាល​ម្នាក់ អ្នកស្រី សាវឿន បាន​និយាយថា សព្វថ្ងៃ​ចេកពងមាន់​ឡើងថ្លៃ​គ្រាន់បើ និង​បើទោះបីជា​សម្បូរ​ច្រើន​ប៉ុនណា ក៏​ពពួក​ចេកពងមាន់​ក្រចកចាប​មួយ​ស្ទង​នៅតែ​បាន​ថ្លៃ15.000រៀល និង​ចេកពងមាន់​ភ្លុក 1ស្ទង 25.000រៀល​ដែរ(ពីរម៉ឺន​ប្រាំ​ពាន់​រៀល) ដោយ​មិនសូវ​ជា​ធ្លាក់​ថ្លៃ​ខ្លាំង​ទេ ហើយ​បើ​រដូវ​បុណ្យទាន​វិញ អាច​ឡើងថ្លៃ​ជាងនេះទៀត​ផង។ អ្នកស្រី​បាន​បន្ថែមថា ក្នុង1ខែ​គាត់​ចុះមក​ទិញ​ចំនួន 4លើក នៅ​រៀងរាល់​មុន​ថ្ងៃសីល ដើម្បី​យកទៅ​បន្ទុំ​ទុក​លក់​នៅឯ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ហើយ​ក្នុង1លើកៗ គាត់​ប្រមូល​ទិញ​បាន​ប្រមាណ​ជា 100ស្ទង ដោយ​ទិញ​ពី2 ទៅ3ចម្ការ​ទើប​គ្រប់​លក់​បន្ត។ ឈ្មួញកណ្តាល​ម្នាក់នេះ​បាន​បញ្ជាក់ថា អ្នកទិញ​ចេក ចូលចិត្ត​ចេក​កោះអន្លង់ចិន​ណាស់ ព្រោះ​វា​មាន​រសជាតិ​ផ្អែម​ឆ្ងាញ់ និង​ទុក​បានយូរ ដោយសារតែ​មិនមាន​ប្រើ​ជីគីមី​ទេ គឺ​ប្រើតែ​ជីធម្មជាតិ​លាមក​គោ​ប៉ុណ្ណោះ។

លោក ជ្រឹង ជ្រឿ​ង មេឃុំ​កោះអន្លង់ចិន​​មានប្រសាសន៍ថា នៅ​ទូទាំង​ឃុំ​មាន​ភូមិ​ចំនួន4 រួមមាន​ភូមិ​ក្បាលកោះ ភូមិ​កណ្តា​លកោះ ភូមិ​ស្វាយ​ពុំ​ត្រង់ និង​ភូមិ​ចុង​កោះ មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​សរុប 7,199នាក់ ស្មើនឹង 5,146គ្រួសារ ហើយ​មាន​ដីចម្ការ​ចំនួន 828ហិកតាក្នុងនោះ​ចេកពងមាន់​ជា​ដំណាំ​អាទិភាព​មួយ​ក្នុងចំណោម​ដំណាំ​អាទិភាព​ទាំងបី រួមមាន​បន្លែ​គូឆាយ ផ្លែ​មៀន និង​ចេកពងមាន់ ដែល​បាន​ជួយ​ឱ្យ​ជីវភាព​អ្នក​កោះអន្លង់ចិន​បាន​ធូរធារ និង​គ្មាន​អ្នកធ្វើ​ចំណាកស្រុក ដូច​នៅតាម​បណ្តា​ស្រុក​មួយចំនួន​ទៀតឡើយ៕

ស្របពេលដែលមានការចាប់អារម្មណ៍ចំពោះជីវភាពឯកជនរបស់តារាចម្រៀង ចាន់ សម័យ បានធ្លាក់ខ្លួនក្នុងសភាពលំបាកលំបិនធ្វើឱ្យមហាជនក្ដុកក្ដួតក្នុងអារម្មណ៍ រហូតមានការអាណិតអាសូរ និងក្នុងនាមជាអ្នកសិល្បៈដូចគ្នា តារាសម្តែងស្រីកញ្ញា ដេននី ក្វាន់ ក៏បានប្រកាសនៅលើបណ្តាញ សង្គមហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួន ដើម្បីស្វែងរកពីអាស័យដ្ឋាន និងលេខទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនង ក្នុងន័យចង់ជួយថវិកា ដល់លោក ចាន់ សម័យ។

តារាសម្ដែងស្រីស្រស់សិចស៊ី ដេននី ក្វាន់ បានលើកឡើងថា «តើមាននរណាមានលេខទូរសព្ទ័គាត់ទេ? ជួយប្រាប់ផង ព្រោះខ្ញុំចង់ជួយលុយគាត់ខ្លះ ព្រោះឃើញហើយអាណិតណាស់ ជាពិសេសខ្ញុំជា Fan របស់គាត់ តាំងពីខ្ញុំនៅក្មេងៗមកម្ល៉េះ»។ តាមរយៈនេះក៏មានមហាជនជាច្រើន បានផ្ញើសារ និងផ្តល់លេខទូរស័ព្ទរបស់លោក ចាន់ សម័យ ឲ្យដល់កញ្ញា ដេននី ក្វាន់ ដែលមានលេខ 017 557 221។

គួរបញ្ជាក់ថា តារាចម្រៀង ដែលមានភាពល្បីល្បាញខ្លាំង កាលពីអំឡុងឆ្នាំ 2000 លោក ចាន់ សម័យ ក្រោយពីលោក បានបាត់មុខពីវិស័យសិល្បៈ អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមក លោកមិនត្រូវបានគេដឹងថា មានជីវភាពរស់នៅ សុខស្រួល ឬក៏លំបាកយ៉ាងណាឡើយ ស្រាប់តែពេលថ្មីៗនេះ ត្រូវបានគេប្រទះឃើញលោក ធ្លាក់ខ្លួនលំបាកខ្លាំង ដល់ថ្នាក់ធ្វើឱ្យលោក ដើរស្ទូចត្រីធ្វើជាម្ហូបអាហារ ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតគ្រួសារប្រចាំថ្ងៃ ស្ទើរមិនគួរឱ្យជឿ៕