Category: សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច

បើនិយាយពីភាពជាអ្នកដឹកនាំ មនុស្សម្នាក់ៗប្រហែលជាផ្តោតទៅលើភាពម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងការប្រើប្រាស់ពាក្យសម្តី វិន័យ និងការប្រើប្រាស់​គោលការណ៍តឹងតែងដើម្បីដើរឱ្យដល់គោលដៅសំខាន់ទាំងឯកជន និងស្ថាប័ន។ តែជាទូទៅ អ្នកដឹកនាំជោគជ័យ​ជាច្រើនសុទ្ធតែមាន​ចំណុច​ប្រសព្វមួយដូចៗគ្នាគឺផ្លូវចិត្តរឹងមាំខ្លាំងដើម្បីតស៊ូ​ជាមួយនឹងឧបសគ្គនានាក្នុងការដឹកនាំ​ ទាំងការប្រកួតប្រជែងពីកត្តាខាងក្រៅ និង​បញ្ហាផ្ទៃក្នុង។

ឆ្លើយតបជាមួយនឹងបញ្ហានេះ អ្នកសារព័ត៌មាននៃការសែត​ឡារ៉ែន ពាណិជ្ជ បានធ្វើបទសម្ភាសមួយជាមួយនឹងលោក នឹម ឈុន្នី ស្ថាបនិក​ស្ថាប័នបណ្តុះបណ្តាល Anakot Asia Academy ពីការកសាងភាពជាអ្នកដឹកនាំ​តាមរយៈការអប់រំផ្នែកផ្លូវចិត្ត Mindful Leadership ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍​សម្រាប់អ្នកដឹកនាំស្ថាប័ន និង​បុគ្គលិក​ក្នុងស្ថាប័នឱ្យទទួលបានជោគជ័យក្នុងជីវិតជាក់ស្តែង និងការធ្វើការងារ។

1. Mindful leadership នេះមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច?
ប្រសិនបើយើងនិយាយជាភាសាខ្មែរ វាមានការលំបាកបន្តិច ព្រោះពាក្យនេះយើងបញ្ចូលគ្នារវាងពាក្យថា Mindfulness និង Leadership។ ពាក្យថា Mindfulness វាអាចមានន័យថា​ និន្នាការមួយនៃការអភិវឌ្ឍ ឬ​ការគ្រប់គ្រងផ្លូវចិត្តរបស់យើង ហើយពាក្យថា Leadership គឺ​បញ្ជាក់ពីការដឹកនាំ។ ហើយ​បើបញ្ចូលគ្នា គឺ​អាចជាការ​ធ្វើការដឹកនាំឱ្យកាន់តែប្រសើរ ប្រកបដោយ​ស្មារតី ការ​ផ្តោត​លើអ្វីមួយពិតប្រាកដ។

ខ្ញុំប្រើពាក្យ Mindful Leadership នេះ ព្រោះ​វាលំបាកក្នុងការប្រើប្រាស់ពាក្យខ្មែរឱ្យត្រូវន័យ ឬថាយើងយល់មិនដល់​ពីន័យក្នុងភាសាខ្មែរ។ ខ្ញុំក៏បានជជែកជាមួយអ្នកមានចំណេះដឹងខ្ពស់ៗមួយចំនួន​ដែរ តែគ្រាន់តែពេលខ្លះ​ដាក់ទៅមិនពិរោះស្តាប់ ឬឱ្យត្រូវន័យចំ។

2. តើ Mindful Leadership នេះ​មានសារៈសំខាន់បែបណាខ្លះទៅលើអ្នកដឹកនាំ​ទាំងវិស័យសាធារណៈ និងក្រុមហ៊ុនឯកជន?
ចំណុចនេះគឺសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ទាំងសម្រាប់អ្នកដឹកនាំទាំងវិស័យសាធារណៈ និង​ឯកជន ព្រោះវាអា​ចជួយឱ្យការដឹកនាំកាន់តែប្រសើរ ព្រោះវាធ្វើឱ្យគាត់កាន់តែផ្តោត (focus) ខ្លាំងជាងមុន ម្យ៉ាងវិញទៀតគាត់ក៏អាចទទួលបានលទ្ធភាពការងារខ្ពស់តាមរយៈការគ្រប់គ្រងពេលវេលាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។

មនុស្សម្នាក់ៗ​បើទោះបីជាមានពេលរវល់ខ្លាំងយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំជឿថាក៏មានពេលវេលា5 ឬ 10នាទីសម្រាប់ខ្លួនឯងក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់ការផ្តោត​អារម្មណ៍​លើជីវិតខ្លួនឯង។ ជាធម្មតាបើទោះបីជាយើងជិះឡានក៏ដោយ ជិះម៉ូតូ​ក៏ដោយ​ពេលជិះយូរទៅវានឹងក្តៅម៉ាស៊ីនហើយដំណើរការមិនល្អហេតុនេះមនុស្សក៏ដូចគ្នា អ្នកគ្រប់គ្រងម្នាក់ៗមាន​ការងារត្រូវធ្វើច្រើនណាស់ ហេតុនេះរឿងនឿយហត់មានច្រើនដែលអាចធ្វើឱ្យគាត់ប៉ះពាល់ដល់ប្រសិទ្ធភាពការងារ ហេតុនេះ​ការបញ្ចូល Mindful Leadership គឺជួយគាត់ឱ្យរៀន​សម្រាកដើម្បីយកកម្លាំងដើម្បី​ធ្វើការងារឱ្យបានកាន់តែខ្លាំង។ មនុស្សជោគជ័យប៉ុនណាក៏ដោយ ​នៅពេលដែលយើង​ធ្វើការងារ​ច្រើនខ្លាំងយើងនឹង​អាច​ជួប​បញ្ហាធុញថប់ខ្លាំង (stressor depress) ដែលនាំឱ្យ​ស្ថានភាពនៃការរស់នៅ និងធ្វើការងារ​ត្រូវជួបឧបសគ្គ ហេតុនេះ​ចាំបាច់ត្រូវតែ​ចេះសម្រាក បែងចែកពេលវេលាឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមួយគ្រួសារ និងស្វែងរក​សេចក្តីសុខសម្រាប់ខ្លួនឯង។

នៅពេលមនុស្សម្នាក់ៗអាចបញ្ចូលនូវ Mindful Leadership បានល្អគាត់នឹង​ត្រូវអនុវត្តគោលការណ៍3គឺ ទី1 គឺមានស្មារតីដឹងច្បាស់លាស់ថាយើងកំពុងចង់បានអ្វីនៅពេលឥឡូវនេះ ទី2ឱ្យយើងច្បាស់ពីចំណុចដែលយើងត្រូវធ្វើក្នុងថ្ងៃនីមួយៗ និងទី3 គឺការផ្តោត (focus) លើការងារណាមួយប្រកបដោយភាពយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់។

ធម្មតាយើងរស់នៅ​ក្នុងពិភពរស់នៅបច្ចុប្បន្ន យើងក៏រស់នៅក្នុងបណ្តាញសង្គមផងដែរ ហើយពេលខ្លះមនុស្សរស់នៅជាមួយវាច្រើនដែលធ្វើឱ្យយើង​មានការនឿយហត់ជាមួយវា ព្រោះវាបាន​ស្រូបយកថាមពល​ពីយើងបន្តិចម្តងៗ ដោយមិនដឹងខ្លួន។ ហេតុនេះនៅពេលយើងមាន​គ្រប់គ្រងវាបានល្អ យើងនឹង​អាចសម្រួចថាមពលសម្រាប់ធ្វើការងារក្នុងមួយថ្ងៃៗបានល្អ ហើយមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។

3. តាមការសង្កេត និងបទពិសោធរបស់លោកដែលធ្វើការងារបណ្តុះបណ្តាលជាមួយ​មនុស្សទូទៅទាំងបុគ្គលិក និងអ្នកដឹកនាំស្ថាប័ន តើមនុស្សភាគច្រើនមានបញ្ហាអ្វី? ហើយ Mindful Leadership បានជួយព្យាបាលអ្វីលើបញ្ហាទាំងអស់នោះ?
តាមការសង្កេតរបស់ខ្ញុំ មនុស្សភាគច្រើនមានបញ្ហា​ច្រើនលើការគ្រប់គ្រងពេលវេលា និងការងារបានល្អ ដែលធ្វើឱ្យគាត់មានការនឿយហត់​ខ្លាំង និងមិនអាចគ្រប់គ្រងការងារច្របូកច្របល់ទាំងអស់នោះបានល្អ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត​នៅពេលការងាររបស់គាត់ធ្វើមិនបានល្អ គាត់ក៏អាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់តុល្យភាពសម្រាប់គ្រួសារផងដែរ ព្រោះគាត់ត្រូវធ្វើការងារច្រើន​ តែបានលទ្ធផលតិច ហើយ​យកពេលវេលា គ្រួសារដើម្បី​បំពេញចំណុចខ្វះខាតទាំងអស់នោះ។

ជាធម្មតា មនុស្សម្នាក់ៗមានពេល 24ម៉ោងដូចគ្នាគ្មានអ្នកណាម្នាក់មានពេលលើសនេះនោះទេ តែមានអ្នកខ្លះ​ធ្វើការងារបានច្រើន ហើយអ្នកខ្លះធ្វើការងារបានតិចជាង។ ប្រសិនបើយើងចង់ឱ្យអ្វីគ្រប់យ៉ាងប្រសើរឡើង លុះត្រាតែយើងរៀន​គ្រប់គ្រងវិន័យសម្រាប់ពេលវេលាឱ្យបានច្រើនជាងមុន។ ត្រង់ចំណុចនេះ Mindful Leadership នឹងជួយឱ្យយើងរៀបចំការងារបានល្អតាមរយៈការ​រក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងសមាធិជារៀងរាល់ព្រឹក​ដើម្បី​គិតឱ្យបានច្បាស់លាស់ពី​រឿងអាទិភាពចំនួន3 ដែលត្រូវធ្វើប្រចាំថ្ងៃ ហើយក្នុងមួយសប្តាហ៍នេះត្រូវបែងចែកពេលវេលា​ណាខ្លះសម្រាប់សម្រេចការងារ​ឱ្យល្អ និងពេលណាខ្លះសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារ។ នៅពេលនោះគាត់នឹងមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីខ្លួនឯង។

ចំពោះមនុស្សម្នាក់ៗតាមពិតមានពេលវេលាច្រើន​ មិនមែនគ្មានសូម្បីតែប៉ុន្មាននាទីដើម្បី​រកពេលស្ងប់ស្ងាត់ដើម្បីខ្លួនឯងនោះទេ។ ខ្ញុំធ្លាប់មានមិត្តភ័ក្តិមួយចំនួនជាប្រធានស្ថាប័ន​ និងជាមនុស្សសំខាន់ៗផ្សេងៗទៀតរអ៊ូថា គាត់គ្មានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់គ្រួសារ តែមានពេលសម្រាប់ជជែកគ្នាលេង មានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់លេង facebook មានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មើល Youtube។ ហេតុនេះពេលខ្លះយើងធ្វើរឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនឯង នៅពេលយើងចំណាយពេលឥតប្រយោជន៍ ហើយមិនមានពេលសម្រាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងពីខ្លួនឯង។ បញ្ហាត្រង់ថា មនុស្សម្នាក់ៗចូលចិត្ដដាក់កញ្ចក់មើលអ្នកដទៃ តែមិនមានពេលដាក់កញ្ចក់មើលខ្លួនឯង និងមិនហ៊ានទទួលយក​បញ្ហារបស់ខ្លួនឯង។

4. អ្នកដឹកនាំក្រុមហ៊ុននីមួយៗតែងតែមានបញ្ហាស្រដៀងគ្នាគឺបុគ្គលិកចូលធ្វើការងារហើយបានមួយរយៈក៏ចេញទៅ បន្ទាប់មកក៏មានអ្នកថ្មីហើយចេញក្នុងរយៈពេលខ្លីបន្តបន្តាប់ទៀត។ តើ​ប្រសិនបើមាន Mindful Leadership ស្ថានភាពអាចនឹងប្រសើរឡើងទេ? មូលហេតុអ្វី?
នេះគឺពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងបញ្ហានេះខ្ញុំមិនធានា100% ថាវានឹងអាចបញ្ឈប់បញ្ហានេះបានទេ ព្រោះវាអាស្រ័យលើឆន្ទៈរបស់អ្នកដែលចូលធ្វើការងារនោះ និង​ទិសដៅពិតប្រាកដរបស់ក្រុមហ៊ុន តែ​ Mindful Leadership អាចជួយគាត់រឿងសំខាន់មួយគឺឱ្យគាត់មានការទទួលខុសត្រូវ។ ការទទួលខុសត្រូវសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់អ្នកធ្វើការងារគ្រប់គ្នា ប្រសិនបើគាត់មានការទទួលខុសត្រូវ គាត់នឹងដើរលើផ្លូវវែងឆ្ងាយដើម្បីសម្រេចការងារសំខាន់ៗសម្រាប់ស្ថាប័ន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើគាត់ចង់​គេចវេះ ឬ​កេងប្រវ័ញ្ចពេលវេលាមិនត្រឹមត្រូវសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន​ សម្រាប់អ្នកដែលមាន Mindful Leadership គេថាគាត់កំពុងតែបោកប្រាស់ ឬកេងប្រវ័ញ្ចខ្លួនឯង។ ក្នុងករណីនេះគាត់នឹងដឹងខ្លួនឯងថា​ការបោកប្រាស់ខ្លួនឯងរបស់គាត់ អាចធ្វើឱ្យមានបញ្ហាដល់ក្រុមហ៊ុនរបស់គេ ហេតុនេះ​គាត់នឹងមានភាពទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាងមុន។

ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេលគាត់​ចេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីខ្លួនឯង គាត់អាចនឹងចាប់ផ្តើមយកអារម្មណ៍​របស់អ្នកគ្រប់គ្រងមកដាក់ក្នុងចិត្តគាត់ថា ប្រសិនបើ​គេកេងប្រវ័ញ្ចគាត់ គាត់ក៏នឹងឈឺចាប់ ឬមានបញ្ហាដូចគ្នា។

បន្ទាប់ពីយើងរៀន​ Mindful Leadership ហើយ​គាត់នឹងដឹងពិតប្រាកដថា​អ្វីដែលគាត់កំពុងធ្វើនោះដើម្បីតែលុយ ឬដើម្បីក្តីស្រឡាញ់។ នៅពេលគាត់រកឃើញខ្លួនឯងហើយ គាត់នឹងអាចដាក់ចិត្ត ដាក់កាយ​ធ្វើការងារជាមួយគ្នាប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ ព្រោះ​បើគាត់មិនធ្វើបែបនេះទេ ស្មើនឹងគាត់ចាយវាយជីវិតរបស់គាត់យ៉ាងខ្ជះខ្ជាយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត Mindful Leadership បង្រៀនឱ្យគាត់មើលឃើញពីចំណុចជំរុញខ្លួនដែលធ្វើឱ្យគាត់មានហេតុផល​សម្រាប់ខ្លួនឯង ថាគាត់ធ្វើការងាររៀង-រាល់ថ្ងៃនេះដើម្បី​អ្វីឱ្យពិតប្រាកដ។ ប្រសិនបើគាត់មិនដឹងថាគាត់ធ្វើការងាររាល់ថ្ងៃដើម្បីកត្តាជំរុញអ្វីនោះ គាត់អាចនឹងបោះបង់ទៅវិញក្នុងរយៈពេលខ្លី។

5. តាមបទពិសោធ​របស់លោក​ដែលធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលមនុស្សជាច្រើន។ តើលោកមើលឃើញថា​មានមនុស្សច្រើនទេដែល​កំពុងធ្វើការងារ ឬរកស៊ី តែមិនដឹងថាខ្លួនឯងចង់បានអ្វីឱ្យពិតប្រាកដ?
បាទ មានច្រើនណាស់! មានអ្នកខ្លះ​ធ្វើការងារជិត 10ឆ្នាំ ហើយចង់ចេញរកស៊ីខ្លួនឯង តែពេលសួរគាត់ឱ្យច្បាស់លាស់ គាត់មិនដឹងថាត្រូវរកស៊ីអ្វីឱ្យច្បាស់។ មានអ្នកខ្លះទៀត រៀនចប់ចេញពីសាលាដឹងតែត្រឹមថាខ្លួនឯងចង់ធ្វើការងារ តែពេលលម្អិតឱ្យច្បាស់​ថាគាត់ចង់ធ្វើអ្វីឱ្យច្បាស់ គាត់​មិនមានចម្លើយ ហើយចេញទៅធ្វើការងារតាម​ស្ថានភាពដែលអាចរកបាន បន្ទាប់មកក៏រេចុះរេឡើង។

ការធ្វើបែបនេះ គឺជាការផ្តោតថាមពលខុសចំណុច ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យគាត់​​បរាជ័យ​ក្នុងមុខជំនួញ ឬការងារទាំងអស់នោះ។ ប្រសិនបើគាត់ដឹងច្បាស់ពីខ្លួនឯង គាត់នឹងសន្សំការផ្តោតថាមពលបន្តិចម្តងៗ បីបួនឆ្នាំក្រោយ យើង​នឹងអាចមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បី​ចេញរកស៊ី និងសម្រេចភាពថ្កុំថ្កើងក្នុង​ការងារជាដើម។

6. តើការបណ្តុះបណ្តាល Mindful Leadership នេះគេត្រូវអនុវត្តអ្វីខ្លះដើម្បីជួយឱ្យជោគជ័យក្នុងមុខជំនួញ ឬការងារជាដើម?
ការបណ្តុះបណ្តាល Mindful Leadership ដំបូងឡើយ នៅពេលចូល​នៅថ្ងៃទី1 យើងផ្តល់ពេលដល់គាត់រយៈពេល 20នាទី សម្រាប់ខ្លួនឯងដើម្បីឱ្យគាត់ធ្វើអ្វីក៏បានដោយខ្លួនឯង ដើម្បីចង់ដឹងថា​តើគាត់​ប្រើប្រាស់ពេល​វេលានោះ​មានប្រយោជន៍ឬទេ។ បន្ទាប់មក​យើង​នាំគាត់ឱ្យឆ្លុះបញ្ចាំងជាក់ស្តែងពីសារៈសំខាន់នៃ​ការកំណត់​ពេលវេលា និងការងារ​អាទិភាពសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនរបស់គាត់​នៅរយៈពេល​មួយខែក្រោយ 6ខែក្រោយ ដើម្បីឱ្យ​​ការងារមានការរីកចម្រើន។ បន្ទាប់មកទើបធ្វើការ​សមាធិ ដើម្បីស្តាប់មើលពីចំណូលចិត្តរបស់ខ្លួនឯង និងបំណងពិតប្រាកដ​ដ៏ជ្រៅពីក្នុងដួងចិត្តពិតប្រាកដរបស់គាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីហេតុផល​ដែលគាត់រស់នៅរាល់ថ្ងៃនេះឱ្យមានន័យ។

លើសពីនេះទៅទៀត ការប្រមូលអារម្មណ៍ឱ្យស្ងប់ ដើម្បី​ឆ្លុះមើលពីខ្លួនឯងនេះក៏អាចជួយឱ្យគាត់ដឹងពី​ចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយពិតប្រាកដរបស់ខ្លួនឯង។ នៅពេលយើងដឹងពីចំណុចខ្សោយពិតប្រាកដរបស់ខ្លួនឯងហើយ យើងអាច​ផ្លាស់ប្តូរខ្លួនឯងដើម្បីឱ្យក្រុមហ៊ុនរបស់គាត់ខ្លាំងជាងមុន។

បន្ទាប់ទៀត គឺត្រូវជំរុញឱ្យ​មានការទំនាក់ទំនងល្អ និងចំណុចសំខាន់ដែលយើងអាចប្រើប្រាស់សមត្ថភាព​ពីក្នុងខ្លួនយើងផ្ទាល់ទៅអនុវត្តដើម្បីឱ្យឆ្លើយតបជាមួយនឹង​លទ្ធផល​វិជ្ជមានរបស់ស្ថាប័ន។ សកម្មភាពទាំងអស់នេះ​ អ្នកទាំងអស់គ្នាចាំបាច់ត្រូវសិក្សាពីរូបមន្តដើម្បីអនុវត្តឱ្យបាន 29ថ្ងៃ ដើម្បី​បង្កើតការអភិវឌ្ឍឱ្យក្លាយជាទម្លាប់ និង​រកឱ្យឃើញពីគុណតម្លៃសម្រាប់ជីវិត ទាំង​ក្នុងការងារ និងគ្រួសារ៕

នៅលើហ្វេសប៊ុក គេឧស្សាហ៍ឃើញតារាសម្ដែង លោក ភុល សុវណ្ណដានីន បង្ហោះពីសកម្មភាពការងារជាប៉ូលិសក្នុងឯកសណ្ឋានជាហូរហែ ប៉ុន្តែមានមនុស្សតិចណាស់ដែលចាប់អារម្មណ៍ ព្រោះមានអ្នកគាំទ្រខ្លះនឹកស្មានថា នោះគ្រាន់តែជាសកម្មភាពក្នុងការថតកុន ឬស្លៀកឯកសណ្ឋានប៉ូលិសក្នុងឈុតឆាកណាមួយប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះហើយទើបម្នាក់ៗស្រាប់តែលាន់មាត់ភ្ញាក់ផ្អើលតែម្ដង នៅពេលដែលតួអង្គចិត្តអាក្រក់រូបនេះ ត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃដំឡើងមុខតំណែង ដែលបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា លោកគឺជាតារាសិល្បៈដែលឡូយមិនធម្មតាឡើយ។

នៅលើហ្វេសប៊ុកលោកបានបង្ហោះថា លោកបានឡើងមុខតំណែងជានាយផ្នែកសរុបនៃការិយាល័យបណ្ដុះបណ្ដាល ដែលមានតួនាទីជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលមន្ត្រីប៉ូលិសនៅទូទាំងប្រទេសខាងផ្នែកកម្ចាត់គ្រឿងញៀន ការជួញដូរ និងបញ្ហាព្រហ្មទណ្ឌផ្សេងៗ។ យ៉ាងណាមិញ លោកបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានឡារ៉ែនថា ការទទួលឋានន្តរស័ក្តិជាអនុសេនីយ៍ឯក(ស័ក្ដិ 3)នេះដោយសារតែមុខតំណែងរបស់លោក មិនមែនជាការលើកបន្តុបដោយសារតែលោកជាតារាសិល្បៈនោះទេ តែជាមុខតំណែងដែលបានពីការតស៊ូបម្រើការងារនៅក្នុងអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ តាំងពីឆ្នាំ2014មកម្ល៉េះ គឺបន្ទាប់ពីលោកបានប្រឡងជាប់ក្របខ័ណ្ឌ និងទទួលការហ្វឹកហ្វឺនក្លាយជាមន្ត្រីពេញសិទ្ធិប្រចាំក្រសួងរួចមក។

ការបង្ហោះឱ្យដឹងពីការឡើងតំណែងថ្មីៗនេះ មានអ្នកគាំទ្រជាច្រើនបានសរសើរថា តារាសម្ដែងរូបនេះ គឺជាតារាដែលមានការងារជារាជការ និងមុខតំណែងធំដុំ ស្របគ្នាដែលកេរ្តិ៍ឈ្មោះនៅក្នុងវិស័យសិល្បៈរបស់លោកក៏ងើបត្រដែតឡើងខ្លាំងនាពេលចុងក្រោយនេះដែរ។ គួររំឭកដែរថា លោកត្រូវបានគេស្គាល់ច្រើន បន្ទាប់ពីបានសម្ដែងក្នុងតំណែងជាតួកាចតួចិត្តអាក្រក់ និងជាតួបាញ់បោះ ដោយស្នាដៃដែលផ្ទុះខ្លាំងជាងគេគឺរឿង «មនុស្សឆ្កួត» ដែលបានទទួលជោគជ័យនៅក្នុងរោងភាពយន្តកាលពីពេលមុននេះ។

ថ្មីៗនេះ លោកបានប្រកាសថា លោកកំពុងត្រៀមខ្លួនសម្ដែងនៅក្នុងភាពយន្តធំមួយទៀតរបស់ផលិតកម្ម LD  ដោយលោកនឹងសម្ដែងជាតួអង្គចិត្តអាក្រក់ដូចសព្វដងនៅក្នុងខ្សែភាពយន្តរឿង «កូនក្រក» ដែលត្រៀមនឹងចេញថតក្នុងពេលឆាប់ៗនេះឯង។ លោកអះអាងថា ការសម្ដែងភាពយន្ត មិនប៉ះពាល់ដល់ការងារជាមន្ត្រីរាជការរបស់លោកឡើយ ដោយសារតែលោកទទួលសម្ដែងតែក្នុងថ្ងៃសៅរ៍-អាទិត្យ និងថ្ងៃឈប់សម្រាកប៉ុណ្ណោះ ឯម៉ោងពេលរដ្ឋបាល គឺលោកទៅធ្វើការ និងបំពេញបេសកកម្មដូចមន្ត្រីទូទៅជាធម្មតា៕

ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ ជាមេរៀនដ៏សំខាន់មួយដែលត្រូវបានគេបង្រៀនដល់កុមារជាទូទៅនៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ធំៗទាំងអស់​នៅលើពិភពលោក ព្រោះ​វាជាផ្នែកដ៏សំខាន់ក្នុងការជំរុញឱ្យកុមារក្លាយជាមនុស្សដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ក្នុងការគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិ និងអាចអភិវឌ្ឍ​ធនធានដែលមានស្រាប់ឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនថែមទៀតផង។

ចាប់ផ្តើមពីចំណេះដឹង​ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ កុមារនឹងអាចក្លាយជាមនុស្សដែលមានភាពប៉ិនប្រសប់ក្នុងការប្រើប្រាស់លុយកាក់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពព្រមទាំងមានគំនិត​សហគ្រិនខ្ពស់ ដែលអាចរុញច្រានពួកគេឱ្យក្លាយជាធនធានមនុស្សប្រកបដោយគុណភាពសម្រាប់សង្គមនៅថ្ងៃអនាគត។ ចំពោះប្រជាជនខ្មែរវិញ ក្រៅពីការខិតខំប្រឹងប្រែងវិនិយោគលើការអប់រំរបស់កូន អាណាព្យាបាលភាគច្រើន​ក៏​បាន​យកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងលើការស្វែងរកទ្រព្យសម្បត្តិ ឬមុខរបរសំខាន់ៗទុកឱ្យកូននៅថ្ងៃអនាគត។ ហេតុនេះ​ចំណេះដឹងផ្នែកគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ​ ជាចំណុចចាំបាច់បំផុតសម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយព្រោះកន្លងមកមានមនុស្សមិនតិចទេដែលខកចិត្តក្រោយពេល​ខំសន្សំទ្រព្យស្ទើរពេញមួយជីវិតទុកឱ្យកូន តែកូនៗមិនចេះទុកដាក់ ឬធ្វើឱ្យខាតបង់​ក្នុងរយៈពេលខ្លី។ ផ្ទុយមកវិញ ប្រសិនបើកុមារមានសមត្ថភាពក្នុងការ​គ្រប់គ្រងលុយកាក់បានល្អ គាត់នឹងអាច​ពង្រីកមុខរបររបស់អាណាព្យាបាល ឬ​អភិវឌ្ឍ​ទ្រព្យដែលគាត់មានទាំងអស់នោះឱ្យកាន់តែរីកចម្រើន​ខ្លាំងឡើង និងថែមទាំងអាចជួយប្រជាជនជាច្រើនផ្សេងទៀតនៅក្នុងសង្គមឱ្យមានការងារល្អធ្វើទៀតផង។

អគ្គនាយិកាបច្ចេកទេសនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា លោកជំទាវ ជា សិរី បានលើកឡើងថា ការសន្សំប្រាក់ ឬការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ​ជារឿងសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់កុមារ។ ប្រសិនបើក្មេង​ៗចេះសន្សំលុយតាំងពីនៅតូចនោះ គាត់នឹងអាចមានពេលច្រើនក្នុងការសន្សំ ដែលធ្វើឱ្យគាត់មានហិរញ្ញវត្ថុរឹង-មាំពេលគាត់ចេញធ្វើការ ឬរកស៊ីនៅពេលធំឡើង។ លោកជំទាវបានបន្ថែមផងដែរថា ការសន្សំមិនមែនមានន័យថាទាល់តែមានលុយច្រើនទើបអាចសន្សំបាននោះទេ តែ​កម្រិតចំណូលប៉ុនណាក៏អាចសន្សំបានដែរ ប្រសិនបើយើងចង់សន្សំ ហើយគ្រប់គ្រងការចាយវាយឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។

លោកជំទាវ ជា សិរី បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “​ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុជាផ្នែកសំខាន់នៃជីវិតមនុស្សម្នាក់ៗ ប្រសិនបើមនុស្សមិនអាចគ្រប់គ្រងចំណូល និងចំណាយបានល្អទេ ពួកគេនឹងធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិបំណុលក្នុងជីវិត”។ ស្របជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហង់ ជួនណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានលើកឡើងថា ជំនាញគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ​គួរចាប់ផ្តើមបញ្ចូលទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាតាំងពីកម្រិតបឋមសិក្សាទៅ ព្រោះវាជាជំនាញទន់ដែលត្រូវការជាចាំបាច់សម្រាប់អនាគតធនធានមនុស្សនៅកម្ពុជា ដើម្បីអភិវឌ្ឍសមត្ថភាព​ឱ្យបានរឹងមាំ

ស្របតាមតម្រូវការរបស់សង្គម។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ដើម្បីឱ្យ​ការបណ្តុះបណ្តាល​ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ​នេះបានជោគជ័យ លុះត្រាតែមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានាទាំងវិស័យសាធារណៈ និងសាលារៀនឯកជននៅកម្ពុជាដើម្បីរៀបចំកម្មវិធីសិក្សាផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ​ដែលមានគុណភាពខ្ពស់សម្រាប់អប់រំកុមារ។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ លោក គង់ សំនៀង ប្រធាននាយក​ប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុន​វ៉េស្ទឡាញន៍ អេឌ្យូខេសិន គ្រុប បានលើកឡើងថា ដោយមើលឃើញពីសារៈសំខាន់នៃការ​គ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់កុមារនៅកម្ពុជា សាលារៀនវ៉េស្ទឡាញន៍ បានបញ្ចូលកម្មវិធីល្បីល្បាញមួយដែលមានឈ្មោះថា Money Tree ដើម្បីដាក់ឱ្យសិស្សទាំងអស់បាន​សិក្សា​យកចំណេះដឹងទាំងអស់នោះទៅប្រើប្រាស់​សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាពផ្នែកគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួន។ Money Tree ជាកម្មវិធីដ៏ល្បីល្បាញ ដែលត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាកម្មវិធីផ្នែកអប់រំឈានមុខគេនៅអាស៊ីអាគ្នយ៍ និងធ្លាប់បាន​បណ្តុះបណ្តាលដល់សិស្សជាង 40,000នាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ កម្មវិធីនេះជាកម្មវិធី​ដែលរៀបចំឡើង​ដើម្បីអប់រំក្មេងៗនាពេលបច្ចុប្បន្ន​ឱ្យយល់កាន់តែច្បាស់​ពីផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងដើម្បីជួយពួកគេឱ្យត្រៀម​ខ្លួនទប់ទល់ជាមួយនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុដែលកើតមាន​ក្នុងជីវិតនៅថ្ងៃអនាគត។

លោក គង់ សំនៀង បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “តាមរយៈកម្មវិធី Money Tree កុមារនឹងបានរៀនពីគំនិតសហគ្រិន និងវិធីសាស្ត្រ​គ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុដូចជា ការសន្សំប្រាក់ ការវិនិយោគ ការគណនាការប្រាក់ ទ្រព្យសកម្ម និងពីបញ្ហាបំណុលជាដើម។ ផ្តោតលើបញ្ហានេះកុមារនឹងអាច​ក្លាយជាមនុស្សដែលមានទម្លាប់​ក្នុងការចាយវាយប្រាក់បានត្រឹមត្រូវ និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់”។

បន្ថែមពីលើនេះ កម្មវីធីសិក្សា Money Tree អាចជំរុញ​ឱ្យកុមារ​ក្លាយជាមនុស្សដែលមានគោល-ដៅចាយវាយច្បាស់លាស់ មានភាពជាអ្នកដឹកនាំ​ខ្ពស់ មានទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯង ព្រមទាំង​មានទំនាក់ទំនងប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន​ទៀតផង។ អាណាព្យាបាល អាចនឹងមានការភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលឃើញកូនៗជាទីស្រឡាញ់មានការប្រែប្រួលជាវិជ្ជមាន​លើឥរិយាបថនៃការរស់នៅ និងការចាយវាយ។

គួរបញ្ជាក់ថា កម្មវិធីដ៏មានសារៈសំខាន់នេះត្រូវបានគេដាក់ឱ្យសិក្សានៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនដោយក្នុងនោះ​ក៏មានការទទួលស្គាល់ពី​វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ច អប់រំ និង​សហគ្រិនភាព (CEEE) នៃមហាវិទ្យាល័យ Daleware នៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅវិទ្យាស្ថានអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ​ នៃវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំសិង្ហបុរី (NIE) មហាវិទ្យាល័យ Open University Malaysia (OUM) នៃប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី និង​ស្ថាប័នសំខាន់ៗជាច្រើនទៀត៕

ក្នុង​គោលដៅ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ពាណិជ្ជកម្ម​ឱ្យ​កាន់​តែមាន​ភាពល្អប្រសើរ​ឡើង រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ បាន​សន្យា​បង្កើន​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​យ៉ាងហោច​ឱ្យបាន​ត្រឹម 15ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​នៅត្រឹម​ឆ្នាំ2020។

ឯកឧត្តម សុខ សុភ័ក្ត្រ អនុរដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បាន​មានប្រសាសន៍​បង្ហាញ​ពី​វឌ្ឍនភាព​នៃ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ល្អ​រវាង​រាជរដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2 ជាពិសេស​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​លើក​ទី3 នៃ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ចម្រុះ​កាលពី​ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2017កន្លងទៅ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2 ក្នុងនោះ​កិច្ចប្រជុំ​បានដាក់​ចេញ​នូវ​គោលដៅ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​ឱ្យ​កើន​ដល់ 15ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​ត្រឹម​ឆ្នាំ2020 និង​កិច្ចប្រជុំ​លើក​ទី6 នៃ​គណៈកម្មាធិការ​ចម្រុះ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម កាលពី​ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2018 ដឹកនាំ​ដោយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់​ប្រទេស​ទាំង2 សម្រាប់​ជាយន្តការ​ទ្វេភាគី​ដើម្បី​តាមដាន និង​អនុវត្ត​នូវ​ទំនាក់ទំនង​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​នេះ។

ឯកឧត្តម​បញ្ជាក់ថា ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ​នេះ កន្លងមក​ភាគី​កម្ពុជា និង​ថៃ​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ស្តីពី​ការមិន​យកពន្ធ​ត្រួតគ្នា​កាលពី​ថ្ងៃទី7 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2017 ដែល​កិច្ចការ​នេះ​បាន​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ការ​វិយោគ និង​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដោយ​មិនតម្រូវឱ្យ​បង់ពន្ធ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ទៀត​ទេ និង​កសាង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ត​ភា្ជ​ប់​តាម​ព្រំដែន ដំឡើង​ថ្នាក់​ព្រំដែន ដូចជា​ចុះហត្ថលេខា​លើ MoU ជាច្រើន ដើម្បី​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ពាណិជ្ជកម្ម​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន។

ក្នុងជំនួប​ជាមួយ​ប្រតិភូ​សភាពាណិជ្ជកម្ម​ថៃ​កាល​ពីស​ប្ហា​ហ៍​មុន ឯកឧត្តម​បានស្នើ​សភាពាណិជ្ជកម្ម​ថៃ​ឱ្យជួយ​ជំរុញ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ថៃ​លើ​បញ្ហា​មួយចំនួន​ដូចជា 1.ព​ន្លឿ​ន​ការចុះហត្ថលេខា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​លើ​ទំនិញ​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន។ 2.អនុញ្ញាត​ជំរុញ​ឱ្យ​ចុះហត្ថលេខា​លើ MoU ដើម្បីឱ្យ​មានការ​ដឹកជញ្ជូន​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​តាម​គ្រប់​ច្រក​ដែល​កន្លងមក​ទើបបាន​អនុញ្ញាត​ត្រឹមតែ​តាម​ច្រក​ប៉ោយប៉ែត-អារញ្ញ​ប្រាថេត​តែមួយ​ប៉ុណ្ណោះ និង​បន្ថែម​កូតា​អនុញ្ញាតឱ្យ​រថយន្ត​ឆ្លងកាត់​ពី150 ទៅ300 និង​ទៅ500គ្រឿង​ជា​ដំណាក់កាល និង3.សម្របសម្រួល​នីតិវិធី​ក្នុងការ​នាំចូល​ទំនិញ​កសិកម្ម​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​ថៃ ចៀសវាង​ការដាក់ចេញ​នូវ​ឧបសគ្គ​នានា​ដែល​ធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា-ថៃ​ពុំ​អាច​សម្រេច​គោលដៅ​ពាណិជ្ជ​កម្មបាន 15ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង​ឆ្នាំ2020។ ក្នុង​គោលនយោបាយ​លើកទឹកចិត្ត​វិនិយោគិន​បរទេស​ឱ្យមក​បណ្តាក់ទុន​នៅ​កម្ពុជា​ឱ្យបាន​កាន់តែច្រើន រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បានដាក់​ចេញ​គោលនយោបាយ​បើកចំហ គ្មាន​ការរើសអើង​ចំពោះ​អ្នកវិនិយោគ​បរទេស ហើយ​វិនិយោគិន​បរទេស​អាច​កាន់កាប់​ភាគហ៊ុន100% គ្មាន​ការកំណត់​តម្លៃ​លើ​ទំនិញ និង​សេវា និង​គ្មាន​ការតម្រូវ​ក្នុង​ការប្តូរ​សាច់ប្រាក់ ឬ​យកប្រាក់​ចេញ-ចូល​ក្រៅប្រទេស​ឡើយ។

ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ដឹកនាំ​ក្រុម​អ្នកវិនិយោគ​មក​សិក្សា​បរិយាកាស​ធុរកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន លោកស្រី Doungjai Chanthon ប្រធាន​អនុគណៈកម្មការ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​តាម​ព្រំដែន និង​ឆ្លង​ព្រំដែន​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​វៀតណាម​នៃ​សភាពាណិជ្ជកម្ម​ថៃ បាន​មានប្រសាសន៍ថា ដោយ​មើលឃើញ​ឱកាស​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា វិនិយោគិន​ថៃ​ចំនួន 20ក្រុមហ៊ុន​គ្រោង​មក​បណ្តាក់ទុន​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​នៅពេល​ខាងមុខ។ ប្រតិភូ​ធុរជន​ថៃ​ទាំង​​ 20ក្រុមហ៊ុន​នោះ​កំពុង​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅក្នុង​ប្រទេស​របស់ខ្លួន​លើ​វិស័យ​អេឡិចត្រូនិក ភេសជ្ជៈ បរិក្ខារ​ពេទ្យ សម្ភារ​ប្រើប្រាស់ ផលិតផល​ថែរក្សា​សម្ផស្ស ចំណីអាហារ ផលិតផល​កសិកម្ម និង​គ្រឿងសំណង់​ជាដើម។ល។

លោកស្រី​អះអាងថា កម្ពុជា និង​ថៃ​មាន​វប្បធម៌​ប្រពៃណី រួមទាំង​ការបណ្តាក់ទុន​រកស៊ី​ស្រដៀង​គ្នាហើយ​កម្ពុជា​នៅមាន​ឱកាស​ច្រើន​សម្រាប់ធ្វើ​ការវិនិយោគ ទៅតាម​វិស័យផ្សេងៗជាច្រើន ដូចជា​ឧស្សាហកម្ម​ចំណីអាហារ និង​ភេសជ្ជៈ សុខាភិបាល សំណង់ វិស័យ​អគ្គិសនី អេឡិចត្រូនិក និង​កសិកម្ម​ជាដើម ទើប​លោកស្រី​ដឹកនាំ​អ្នកវិនិយោគ​ទាំងនេះ​មក​ពិភាក្សា​ជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ និង​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​កម្ពុជា ដើម្បី​ស្វែងយល់​ឱ្យបាន​ច្បាស់​អំពី​បរិ​យ​កាសធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម មុននឹង​សម្រេចចិត្ត​បោះទុន​វិនិយោគ​ជា​ផ្លូវការ។ ហើយ​លោកស្រី​បាន​សន្យា​ពាំនាំ​នូវ​សំណើ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា ទៅជូន​បណ្តា​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​ធុរកិច្ច​ពាក់ព័ន្ធ​របស់​ថៃ ដើម្បី​ជំរុញ​ការធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​ឱ្យ​ឈានដល់​គោលដៅ ដែល​បាន​កំណត់ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2។

គួររំឭកផងដែរថា ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា-ថៃ​កាលពី​ឆ្នាំ2017កន្លងមក មាន​រហូតដល់​ជាង 6ពាន់​លាន​ដុល្លារ កើនឡើង 10ភាគរយ បើ​ធៀប​ឆ្នាំ2016 ដែលមាន​ចំនួន​ជាង 5ពាន់​លាន​ដុល្លារ៕

រមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ រូងភ្នំក្រៈឈែ មានទីតាំងនៅក្នុងខេត្ត កានចៈណៈប៊ុរី ជាតំបន់ទេសចរណ៍ដែលជាប់នឹងខ្សែរថភ្លើងមរណៈ និងជាទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី 2។ ផ្លូវរថភ្លើងជាប់នឹងជ្រលងភ្នំ ក្រៈឈែ នេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី2 ដែលតភ្ជាប់ប្រទេសថៃ ទៅប្រទេសភូមា(ឈ្មោះកាលពីសម័យនោះ) និងធ្លាប់ជាជំរំប្រមូលផ្ដុំរបស់អ្នកទោសសង្រ្គាមនាសម័យកាលនោះ។ បច្ចុប្បន្នវាជាស្ថានីយរថភ្លើងទេសចរណ៍ សម្រាប់ដឹកភ្ញៀវទស្សនាតាមជ្រលងភ្នំ ក្រៈឈែ ទៅកាន់តំបន់ទឹកជ្រោះ និងរូងភ្នំ «ព្រោង»  ដែលមានរូបចម្លាក់ព្រះពុទ្ធបដិមាករដ៏ស័ក្ដសិទ្ធិនៅក្នុងរូងភ្នំនោះ។

រូងភ្នំ ក្រៈឈែ ជារូងភ្នំតូចមួយដែលមានភាពទាក់ទាញបំផុត ដោយសារតែនៅតំបន់ខាងមុខរូង មានបណ្ដុំផ្ទះប្រជាជនដែលនិយមត្បាញក្រណាត់តាមបែបប្រពៃណីបុរាណ ទើបធ្វើឱ្យទីតាំងនោះក្លាយទៅជាតំបន់សហគមន៍តម្បាញបែបបុរាណ។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ជ្រលងភ្នំ ក្រៈឈែ មានកម្ពស់ 450ម៉ែត្រ និងមានខ្សែរថភ្លើងរត់កាត់ប្រវែង 10គីឡូម៉ែត្រ និងផ្លូវមរណៈដែលគួរឱ្យស្រៀវឆ្អឹងខ្នងបំផុតមានប្រវែង 400ម៉ែត្រ នៅជាប់នឹងមាត់ស្ទឹង ក្រៈឈែ។ ចំពោះខ្សែរថភ្លើងមួយនេះ អាចផ្ទុកមនុស្សបានដល់ទៅ 60,000 នាក់ក្នុងមួយជើងៗ។

គួរជម្រាបដែរថា ចំពោះតម្លៃសំបុត្រចូលកម្សាន្ដនៅក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងប្រវត្តិសាស្ដ្រមួយនេះមានតម្លៃសមរម្យត្រឹមតែ 100-150បាតប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនរួមថ្លៃជិះរថភ្លើងទេ។

អ៊ីចឹងតោះ!  នៅចាំអីទៀត ទៅទស្សនាវីដេអូ ​និងរូបភាពទាំងអស់នោះទាំងអស់គ្នា៖