សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច - La Reine Media

កម្ពុជា មានសមត្ថភាពកិនកែច្នៃអង្ករបាន 1,200 តោនក្នុងមួយម៉ោង

បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានរោងម៉ាស៊ីនខ្នាតមធ្យម និងធំចំនួន 240 ក្នុងនោះ រោងម៉ាស៊ីនចំនួន 130 មានសមត្ថភាពកិនកែច្នៃ និងឆ្លើយតបទៅតាមបទដ្ឋានស្តង់ដានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងទទួលបានចំណាប់អារម្មណ៍ពីទីផ្សារឥណ្ឌូណេស៊ី។

កាលពីថ្ងៃទី 22 ខែធ្នូ ឆ្នាំ 2023 ឧកញ៉ា ចាន់ សុឃាំង ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានចូលរួមអមដំណើរ ឯកឧត្តម Santo Darmosumarto ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណៈរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ីប្រចាំនៅកម្ពុជា នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរោងចក្រកិនស្រូវមួយចំនួនដែលជាសមាជិកសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា នៅស្រុកឧត្តុង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដើម្បីពិនិត្យ និងឈ្វេងយល់អំពីសង្វាក់ផលិតកម្មកិនស្រូវ សមត្ថភាពកិនកែច្នៃ បទដ្ឋានស្ដង់ដារសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងបច្ចេកវិទ្យាក្នុងរោងចក្រកិនស្រូវនៅកម្ពុជា។ នេះបើតាម សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា។

បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី គឺជាទីផ្សារថ្មីសម្រាប់ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជា ក្នុងនោះ ថ្មីៗនេះ កម្ពុជាទើបតែបាននាំចេញអង្ករប្រមាណជា 15,000 តោន ទៅកាន់ទីផ្សារមួយនេះ។

យោងតាម សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា គិតមកដល់ពេលនេះ វិស័យស្រូវអង្ករកម្ពុជា មានរោងម៉ាស៊ីនខ្នាតមធ្យម និងធំចំនួន 240 ក្នុងនោះ មានរោងម៉ាស៊ីនចំនួន 130 ដែលមានសមត្ថភាពកិនកែច្នៃ និងឆ្លើយតបទៅតាមបទដ្ឋានស្តង់ដានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។ ចំណែកឯសមត្ថភាពកិនកែច្នៃអង្ករវិញ រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវទាំងនេះ អាចកែច្នៃបាន 1,200 តោនក្នុងមួយម៉ោង ខណៈដែលឡសម្ងួតវិញ មានសមត្ថភាពសម្ងួតបានជាង 42,000 តោនក្នុងមួយថ្ងៃ។

សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ក៏បានឱ្យដឹងថា រោងម៉ាស៊ីននៅកម្ពុជា អាចរក្សាទុកស្រូវបាន 2 លានតោនក្នុងមួយវគ្គ ហើយអាចកិនកែច្នៃ និងផ្គត់ផ្គង់អង្ករបានរហូតដល់ជាង 4 លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំ៕

ឧកញ៉ា ចាន់ សុឃាំង ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា

December 26, 2023

យានអវកាសជប៉ុន ហោះចូលដល់គន្លងតារាវិថីព្រះចន្ទ

យានអវកាស SLIM នឹងត្រៀមខ្លួនចុះចតលើផ្ទៃរបស់ព្រះចន្ទនៅក្នុងខែមករា ឆ្នាំ 2024 ដែលអាចនាំឱ្យជប៉ុនក្លាយជាប្រទេសទីប្រាំធ្វើបានដូច្នេះ បន្ទាប់ពី សូវៀត សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចិន និងឥណ្ឌា។

យានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទដោយស្វ័យប្រវត្ត SLIM របស់ជប៉ុន បានហោះដល់គន្លងតារាវិថីព្រះចន្ទកាលពីថ្ងៃទី 25 ធ្នូ 2023 ដូចការគ្រោងទុក។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារស្រាវជ្រាវអវកាសជប៉ុន (ចាសា – JAXA)។ SLIM ឆ្ពោះចូលដល់គន្លងតារាវិថីព្រះចន្ទ នៅវេលាម៉ោង 13 និង 51 នាទី ថ្ងៃទី 25 ធ្នូ ម៉ោងនៅកម្ពុជា។

យោងតាមចាសា យាន SLIM កំពុងហោះហើរទៅតាមគន្លងគោចររាងពងក្រពើ និងចំណាយពេល 6.4 ម៉ោង ដើម្បីហោះបានមួយជុំព្រះចន្ទ ពីកម្ពស់ 600 គីឡូម៉ែត្រនៅតំបន់ដែលជិតបំផុត និង 4,000 គីឡូម៉ែត្រ នៅតំបន់ដែលឆ្ងាយបំផុត។ នេះគឺជាជំហានថ្មីដែលបញ្ជាក់ថា SLIM កំពុងឆ្ពោះជិតដល់គោលដៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅថ្ងៃទី 19 មករា ឆ្នាំ 2024។

នេះនឹងជាជោគជ័យក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះថា មកដល់បច្ចុប្បន្ន មានតែប្រទេសចំនួនបួនប៉ុណ្ណោះ រួមមាន សូវៀត សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចិន និងឥណ្ឌា ដែលបានបញ្ជូនយានអវកាសទៅចុះចតលើផ្ទៃព្រះចន្ទដោយជោគជ័យ។

យាន SLIM ដែលមានប្រវែង 2.7 ម៉ែត្រ ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី 06 កញ្ញា 2023 រួមជាមួយនឹង XRISM ជាតេឡេស្កុបអវកាសប្រើកាំរស្មី X កម្លាំងខ្លាំង។

ចាសាឱ្យដឹងថា SLIM មានបេសកកម្មស្វែងរកវិធីចុះចតប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ដែលជារឿងចាំបាច់សម្រាប់យានចុះចតនាពេលអនាគត៕

December 26, 2023

កម្ពុជា នឹងខ្វះអង្ករនាំចេញនៅដើមឆ្នាំក្រោយ មុននឹងងើបឡើងវិញនៅត្រីមាសទីពីរ

យោងតាមសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជានាំចេញអង្ករប្រមាណ 670,000 តោន ប៉ុន្តែអាចនឹងខ្វះអង្ករសម្រាប់ការនាំចេញនៅក្នុងត្រីមាសទីមួយនៃឆ្នាំ 2024។

ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ឱ្យដឹងថា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជានាំចេញអង្ករប្រមាណ 670,000 តោន ដែលកើនពី 5 ទៅ 10% បើធៀបនឹងដំណាក់កាលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ 2022។ ប៉ុន្តែ លោកឧកញ៉ាបានសង្កត់ធ្ងន់ថា បើទោះជាការនាំចេញកើនឡើងបន្តិច ប៉ុន្តែតម្លៃអង្ករកម្ពុជាលក់បានថ្លៃជាង បើធៀបនឹងតម្លៃមធ្យមភាគនៅក្នុងទីផ្សារ។

ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជំនួញរូបនេះបានព្យាករថា តម្លៃអង្ករកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ 2024 នឹងកើនឡើងបន្តទៀត គ្រាដែលកម្ពុជាអាចនឹងខ្វះអង្ករសម្រាប់ការនាំចេញនៅក្នុងត្រីមាសទីមួយនៃឆ្នាំ 2024។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកក៏សង្ឃឹមថា ចាប់ពីត្រីមាសទីពីរនៃឆ្នាំ 2024 កំណើននៃការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជា នឹងកើនឡើងខ្ពស់។

យោងតាមអ្នកជំនួញខាងលើ មូលហេតុនៃបញ្ហាកង្វះអង្ករនាំចេញនេះ គឺដោយសារទិន្នផលស្រូវដែលប្រមូលបានក្នុងអំឡុងពីខែមករាដល់ខែមីនា មិនអាចឆ្លើយតបបានចំពោះតម្រូវការនាំចេញ។ «ដូច្នេះ យើងមិនសង្ឃឹមថា ការនាំចេញអង្ករនឹងកើននៅក្នុងត្រីមាសទីមួយ ប៉ុន្តែយើងសង្ឃឹមទៅលើត្រីមាសទីពីរ ព្រោះពេលនោះយើងប្រមូលផល ហើយបរិមាណអង្ករនាំចេញនឹងកើនឡើង។ តម្លៃស្រូវក្នុងស្រុកក៏នឹងកើនឡើង ព្រោះតែអង្ករឡើងថ្លៃ» ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន បញ្ជាក់ដូច្នេះ។

នៅក្នុង 11 ខែដំបូងនៃឆ្នាំ 2023 កម្ពុជាបាននាំចេញអង្ករជិត 600,000 តោន ដែលមានតម្លៃសរុបជាង 420 លានដុល្លារអាម៉េរិក។ ក្នុងនោះ ចិនគឺជាទីផ្សារនាំចេញអង្ករធំជាងគេរបស់កម្ពុជា ដោយបានទិញ 198,761 តោន។ ទីផ្សារធំបន្ទាប់គឺ បណ្ដាប្រទេសនៅអឺរ៉ុប អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអាហ្វ្រិក៕

December 25, 2023

រថយន្តអគ្គិសនីបែបថ្មី៖ តូចដូចម៉ូតូ តែផាសុកភាពដូចរថយន្ត

ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាថ្មីរបស់ ស្វ៊ីស Granstudio បង្កើត Komma UMV ដែលជាយានជំនិះពិសេស លុបបំបាត់ព្រំដែនរវាងរថយន្ត និងម៉ូតូ។

ជាមូលដ្ឋាន Komma UMV គឺជារថយន្តកង់បួន មានដំបូល ទ្វារ និងក្លុបសម្រាប់ដាក់អីវ៉ាន់។ ក្លុបនេះតូចជាងរថយន្ត ប៉ុន្តែធំជាងឆ្ងាយបើធៀបនឹងក្លុបម៉ូតូ។

Komma UMV មានទំហំប្រហាក់ប្រហែលនឹងម៉ូតូ តែតូចជាង 80%, ប្រើប្រាស់ថាមពលតិចជាង 66%, កាត់បន្ថយចំណាយ និងឥន្ធនៈ 70% បើធៀបនឹងរថយន្តធម្មតា ហើយនៅតែមានមុខងារសុវត្ថិភាពដូចទៅនឹងរថយន្តកង់បួន។ អ្នកនៅក្នុងរថយន្តនេះ មិនចាំបាច់ពាក់មួកសុវត្ថិភាព។

ដោយសារតែមានរូបរាងតូច Komma UMV ងាយស្រួលបើកបរនៅលើដងផ្លូវដែលមានចរាចរណ៍ចង្អៀត។ ក្រៅពីរូបរាងតូច យានជំនិះនេះក៏មានចំណុចមួយចំនួនទៀតដែលដូចទៅនឹងម៉ូតូ នោះគឺ វាប្រើប្រាស់ចង្កូតបែបម៉ូតូ កៅអីខាងមុខ និងខាងក្រោយមានតែមួយ អាចដាក់មនុស្សបានតែពីរនាក់។

Granstudio សង្ឃឹមថា Komma UMV នឹងបើកផ្លូវឱ្យមានវិធីថ្មីក្នុងការផ្លាស់ទីនៅទីក្រុង។ ជារួម ចំណុចពិសេសរបស់យានជំនិះអគ្គិសនី Komma UMV នេះ គឺនៅត្រង់ថា វាមានទាំងគុណប្រយោជន៍របស់រថយន្ត ទាំងគុណប្រយោជន៍របស់ម៉ូតូ៕

December 25, 2023

មហាសេដ្ឋី Elon Musk ថា «កុំបង្កើតក្រុមហ៊ុន បើសិនត្រូវការការលើកទឹកចិត្ត»

មហាសេដ្ឋីអាម៉េរិកដើមកំណើតអាហ្វ្រិកខាងត្បូង លោក Elon Musk យល់ថា អ្នកជំនួញដែលមានសក្ដានុពល មិនគួរបង្កើតក្រុមហ៊ុនធុរកិច្ចថ្មីឡើយ បើសិនពួកគេត្រូវការការជំរុញពីអ្នកដទៃ។

«កុំបង្កើតក្រុមហ៊ុន បើសិនអ្នកត្រូវការការលើកទឹកចិត្តពីអ្នកផ្សេង។ អត្រាបរាជ័យខ្ពស់ណាស់ ពិតជាមិនគួរធ្វើ បើត្រូវរកស្វែងរកការលើកទឹកចិត្តពីខាងក្រៅ» លោក Elon Musk ថ្លែងដូច្នេះជាមួយនឹង Cathie Wood ដែលជា CEO របស់ ARK Investment Management នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍មួយ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

កាលពីឆ្នាំ 2008 លោក Elon Musk ត្រូវបានសួរថា «ធ្វើយ៉ាងណាទើបអាចរក្សាបាននូវភាពជឿជាក់ គ្រាដែលការបាញ់បង្ហោះរ៉ុក្កែតរបស់ SpaceX ជួបបរាជ័យជាបន្តបន្ទាប់?»។ យោងតាម Fortune ចម្លើយរបស់លោក Elon Musk បានបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ រហូតដល់ថ្នាក់ មិនត្រូវការការលើកទឹកចិត្តពីអ្នកណាទាំងអស់។ លោក Elon Musk បានឆ្លើយថា «សុទិដ្ឋិនិយម ទុទិដ្ឋិនិយម មិនខ្វល់អ្វីទាំងអស់។ យើងនឹងធ្វើឱ្យវាក្លាយជាការពិត។ ព្រះជាសាក្សី ខ្ញុំប្ដេជ្ញាចិត្តធ្វើឱ្យវាជោគជ័យ»។

ក្រៅពី SpaceX លោក Elon Musk ក៏ជាអ្នកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តអគ្គិសនី Tesla, ក្រុមហ៊ុនស្ថាបនាផ្លូវក្រោមដី Boring Company, បណ្ដាញសង្គម X (អតីត Twitter), ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាខួរក្បាល Neuralink និងក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យា xAI ផងដែរ។ លោកបានផ្ញើអនុសាសន៍ដល់អ្នកទាំងឡាយណាដែលកំពុងចាប់ផ្ដើមរកស៊ីថា «ចូររកវិធីដើម្បីក្លាយជាអ្នកមានប្រយោជន៍។ បង្កើតផលិត និងសេវាកម្មដែលគ្រប់គ្នាត្រូវការ ដើម្បីកែលម្អជីវភាពរបស់ពួកគេ។ គ្រាន់តែប៉ុណ្ណឹងទេ»៕

December 25, 2023

កម្ពុជាបើកការដ្ឋានស្ថាបនាកំពង់ផែទឹកជ្រៅថ្មី ជំហានទីមួយ

គម្រោងសាងសង់ចំណតផែកុងតឺន័រទឹកជ្រៅថ្មី ជំហានទីមួយ ត្រូវបានប្រកាសបើកការដ្ឋានជាផ្លូវការ ជាមួយនឹងការសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ គ្រឿងចក្រលើកដាក់ចល័តនៅគែមផែ ចំនួនពីរគ្រឿង ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ នៃសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីម្សិលមិញ។

នៅក្នុងពិធីខាងលើដែលបានរៀបចំឡើង កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី 22 ធ្នូ 2023 ឯកឧត្ដម ប៉េង ពោធិ៍នា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន បានរាយការណ៍ថា ចំណត់ផែកុងតឺន័រទឹកជ្រៅថ្មី ជំហានទីមួយ មានប្រវែង 350 ម៉ែត្រ ជម្រៅទឹកសាងសង់ 14.5 ម៉ែត្រ អាចអនុញ្ញាតឱ្យនាវាកុងតឺន័រមានចំណុះផ្ទុក 6 ម៉ឺនតោន ដែលមានផ្លូវទឹកក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដឹកជញ្ជូនទៅមកកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ។

លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន បន្ថែមថា គម្រោងនេះនឹងប្រើប្រាស់រយៈពេល 36 ខែសម្រាប់ការសាងសង់ ហើយគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅក្នុងឆ្នាំ 2026។

ចំណែកសម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត វិញ មានប្រសាសន៍ថា កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ គឺជាផែនាំមុខសម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ ដូច្នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលមានផែនការកសាងកំពង់ផែនេះឱ្យទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនលំដាប់តំបន់។

December 23, 2023

យានអវកាសគ្មានមនុស្សបើកបរ Cygnus ត្រឡប់មកកាន់ផែនដី

យានអវកាស Cygnus បានចាកចេញពីស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) ដោយជោគជ័យ បន្ទាប់ពីបានបញ្ចប់បេសកកម្មដឹកទំនិញឱ្យណាសា និងដៃគូសហការអន្តរជាតិរបស់ណាសា។

យានអវកាសគ្មានមនុស្សបើកបរ Cygnus របស់ក្រុមហ៊ុន Northrop Grumman កាលពីវេលាម៉ោង 8 និង 6 នាទីព្រឹក ថ្ងៃទី 22 ធ្នូ ត្រូវនឹងម៉ោងប្រហែល 20 ថ្ងៃទី 23 ធ្នូ ម៉ោងនៅ កម្ពុជា បានចាកចេញផុតពីដៃរ៉ូបូតរបស់ ISS បន្ទាប់ពីបានបំពេញបេសកកម្មរយៈពេល 4 ខែ។ នេះបើតាមយោងតាមទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (ណាសា – NASA)។

ដូច្នេះ Cygnus បានចាកចេញពី ISS ដោយជោគជ័យ ក្រោយពីបញ្ចប់បេសកកម្មប្រគល់ទំនិញទម្ងន់ជាង 3,700 គីឡូក្រាម ដែលរួមមាន ឧបករណ៍ស្រាវជ្រាវផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ គ្រឿងសំណង់អវកាស ផលិតផលពាណិជ្ជកម្ម ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យា និងទំនិញជាច្រើនមុខផ្សេងទៀត ឱ្យណាសា និងដៃគូសហការអន្តរជាតិរបស់ណាសា។

យានអវកាស Cygnus បានភ្ជាប់ខ្លួនទៅនឹង ISS កាលពីថ្ងៃទី 04 សីហា ឆ្នាំ 2023។ នេះគឺជាបេសកកម្មដឹកទំនិញទៅតាមសេវាពាណិជ្ជកម្មលើកទី 19 របស់ក្រុមហ៊ុន Northrop Grumman ដែលធ្វើឡើងសម្រាប់ណាសា៕

December 23, 2023

ហេតុអ្វីសហរដ្ឋអាម៉េរិក គេចផុតពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច?

ការព្យាករជាច្រើនបានបង្ហាញថា សហរដ្ឋអាម៉េរិក អាចធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងឆ្នាំ 2023 ប៉ុន្តែពេលនេះ ស្ថានការណ៍បានផ្លាស់ប្ដូរទាំងស្រុង។

រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ Wall Street តែងតែយល់ថា សេដ្ឋកិច្ចអាម៉េរិកនឹងធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិ មុនពេលរដូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីមកដល់នៅចុងឆ្នាំ 2024។ ក្នុងដំណាក់កាលនោះដែរ ក៏មានសេដ្ឋវិទូជាច្រើនបានព្យាករថា អាម៉េរិកជិតជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។

ក៏ប៉ុន្តែ មួយឆ្នាំក្រោយមក ពួកគេបានផ្លាស់ប្ដូរយោបល់។ ថ្វីបើពុំមានអ្វីជារឿងប្រាកដ ប៉ុន្តែលទ្ធភាពដែល សហរដ្ឋអាម៉េរិក ជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងឆ្នាំរយៈពេលខ្លី កំពុងតែថយចុះបន្តិចម្ដងៗ។

ដូច្នេះ តើហេតុអ្វីបានជា សហរដ្ឋអាម៉េរិក គេចផុតពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច?

ក្នុង 20 ខែកន្លង ធនាគារកណ្ដាលអាម៉េរិក (Fed) បានធ្វើគ្រប់យ៉ាងដើម្បីគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចអាម៉េរិក ក្នុងបំណងកាត់បន្ថយអតិផរណា។ ពួកគេយល់ច្បាស់ថា ប្រការនេះអាចធ្វើឱ្យមនុស្សរាប់លាននាក់បាត់បង់ការងារ។

ក្នុងអំឡុងពេលនោះ Fed បានដំឡើងការប្រាក់ 11 លើក។ ប៉ុន្តែ Fed មិនបានដំឡើងការប្រាក់លឿន និងខ្លាំងដូចកាលពី 40 ឆ្នាំមុន។ កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1980 Fed បានដំឡើងការប្រាក់យ៉ាងខ្ពស់ ធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិអាក្រក់បំផុតនៅក្នុងអំឡុង 50 ឆ្នាំ។

Fed ក៏បានលក់ចោលមូលបត្របំណុលរាប់ទ្រីលានដុល្លារអាម៉េរិក ដែលបានទិញក្នុងរយៈពេលច្រើនឆ្នាំមុននោះ។ ទង្វើនេះបានកាត់បន្ថយតម្រូវការមូលបត្របំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាល នាំឱ្យអត្រាការប្រាក់កើនឡើងខ្ពស់។ អត្រាការប្រាក់នៃកម្ចីប្រើប្រាស់ កម្ចីទិញផ្ទះ បណ្ណឥណទានជាដើម ក៏ត្រូវបានអូសឡើងទៅតាម ធ្វើឱ្យទីផ្សារអចលនទ្រព្យអាម៉េរិកធ្លាក់ចុះ។

ទោះយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក្រោយពីអនុវត្តគោលនយោបាយគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចបានពីរឆ្នាំ Fed ក៏ធ្វើបានសម្រេចនូវអ្វីដែលគ្រប់គ្នាគិតថាមិនអាចទៅរួច នោះគឺការគ្រប់គ្រងអតិផរណាបាន ដោយមិនរុញសេដ្ឋកិច្ចឱ្យធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិ បើទោះមិនអាចបំពេញចិត្តមនុស្សគ្រប់រូបបានក៏ដោយ៕

December 22, 2023

សហរដ្ឋអាម៉េរិកដើរជិតដល់គោលដៅផលិតអគ្គិសនីស្អាត និងស្ទើរតែគ្មានដែនកំណត់

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅ California បានបោះមួយជំហៀនទៀតនៅក្នុងដំណើរការផលិតថាមពលពីប្រតិកម្មនុយក្លេអែរបែបថ្មី ហៅថា Nuclear fusion ដែលនឹងអាចផ្គត់ផ្គង់ប្រភពអគ្គិសនីស្អាត ស្ទើរតែមិនចេះរីកស្ងួត ដល់ពិភពលោក។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅបន្ទប់បញ្ឆេះជាតិ NIF (The National Ignition Facility) នៃមន្ទីរពិសោធន៍ជាតិ Lawrence Livermore ស្ថិតក្នុងរដ្ឋ California (LLNL) បង្កើតបានប្រតិកម្មបែបប្រមូលផ្ដុំអាតូមបញ្ចេញថាមពលច្រើនជាងការប្រើប្រាស់ជាលើកដំបូង នៅក្នុងដំណើរការមួយដែលហៅថា «បញ្ឆេះភ្លើង» កាលពីខែធ្នូ 2022។ ឆ្នាំនេះ ពួកគេសម្រេចបានជោគជ័យខាងលើចំនួនបីដងបន្ថែមទៀត។ ប្រការនេះគឺជាជំហៀនដ៏សំខាន់ដែលឆ្ពោះទៅរកដំណោះស្រាយសម្រាប់បញ្ហាអាកាសធាតុដែលកើតឡើងដោយសារការដុតឥន្ធនៈនានា។ នេះបើតាម CNN ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 21 ធ្នូ។

ក្រុមស្រាវជ្រាវនានា ក្នុងអំឡុងច្រើនទសវត្សរ៍កន្លង បានប្រឹងប្រែងរកវិធីប្រើប្រាស់ថាមពលនុយក្លេអែរ ដែលធ្វើត្រាប់តាមដំណើរការរបស់ព្រះអាទិត្យ។ ក្រោយពីសម្រេចបានថាមពលស្អាតកាលពីឆ្នាំកន្លង ជំហានសំខាន់បន្ទាប់គឺការបញ្ជាក់អំពីដំណើរការដែលអាចធ្វើឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់។

ខុសពីប្រតិកម្មនុយក្លេអែរបែបបំបែកអាតូម (Nuclear fission) ដែលប្រើប្រាស់នៅក្នុងបណ្ដារោងចក្រថាមពលនុយក្លេអែរលើពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន ប្រតិកម្មនុយក្លេអែរបែបប្រមូលផ្ដុំអាតូម (ជាធម្មតាគឺអាតូមរបស់ deuterium និង tritium) ដែលហៅថា Nuclear fusion គឺមិនបញ្ចេញសារធាតុវិទ្យុសកម្មឡើយ។ ប្រតិកម្មនុយក្លេអែរបែបប្រមូលផ្ដុំអាតូមដែលកើតឡើងនៅក្នុងស្នូលរបស់ព្រះអាទិត្យ និងផ្កាយដទៃ គឺជាការប៉ះគ្នារវាងអាតូមចាប់ពីពីរឡើងទៅ បង្កើតបានជាអាតូមដែលធំជាងមុន និងបញ្ចេញថាមពលមហាសាល។

មានវិធីជាច្រើនដែលអាចបង្កើតថាមពលពីប្រតិកម្ម Nuclear fusion ប៉ុន្តែនៅឯ NIF ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របាញ់រស្មីឡាស៊ែរប្រហែល 200 កាំ ទៅលើគ្រាប់ឥន្ធនៈអ៊ីដ្រូសែននៅខាងក្នុងកាប៊ីនពេជ្រទំហំប៉ុនគ្រាប់ម្រេច ដែលដាក់ក្នុងដុំមួយធ្វើពីមាស។ កាំរស្មីឡាស៊ែរធ្វើឱ្យផ្នែកខាងក្រៅរបស់ដុំមាសឡើងកម្ដៅ បង្កើតបានជាការផ្ទុះយ៉ាងរហ័សជាច្រើន បញ្ចេញថាមពលក្នុងទម្រង់កម្ដៅ។ ដូច្នេះ គេអាចបញ្ជាក់បានថា ប្រតិកម្មខាងលើគឺអាចបង្កើតបានថាមពល។

បន្ទាប់មកទៀត នៅក្នុងឆ្នាំ 2023 នេះ ក្រុមខាងលើក៏បានបន្តធ្វើការពិសោធបន្ថែមជាច្រើនលើកទៀត ហើយក៏ទទួលបានលទ្ធផលល្អគួរជាទីពេញចិត្ត។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវត្រូវការពេលវេលា និងការពិសោធជាច្រើនទៀត មុននឹងសម្រេចបានទ្រង់ទ្រាយដែលអាចផ្គត់ផ្គង់ដល់បណ្ដាញអគ្គិសនី៕

December 22, 2023

ឥណ្ឌណេស៊ី ចាប់ផ្ដើមដំណាក់កាលទីបីនៃគម្រោងកសាងរដ្ឋធានីថ្មី

កាលពីថ្ងៃទី 20 ធ្នូ 2023 ឥណ្ឌូណេស៊ី បានសម្ពោធដំណាក់កាលទីបីនៃគម្រោងកសាងរដ្ឋធានីថ្មី (IKN) Nusantara នៅក្នុងខេត្ត Kalimantan ខាងកើត ដែលស្ថិតនៅលើកោះ Borneo ក្រោមអធិបតីភាពប្រធានាធិបតី Joko Widodo ។

យោងតាមសារព័ត៌មាននានា នៅក្នុងពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានសាងសង់មន្ទីរពេទ្យពហុព្យាបាលមជ្ឈិម ដែលមានឯកទេសខាងបេះដូង និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ប្រធានាធិបតី Joko Widodo លើកឡើងថា នេះគឺជាមន្ទីរពេទ្យទីបួនដែលត្រូវបានសាងសង់នៅ Nusantara ក្នុងរយៈពេលបីខែកន្លងមកនេះ។

លោកសម្ដែងក្ដីសង្ឃឹមថា នៅពេលមន្ទីរពេទ្យទាំងនេះផ្ដើមដំណើរការចាប់ពីឆ្នាំ 2024 ប្រជាជននឹងមិនចាំបាច់ធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងដូច ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ឬទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីព្យាបាលជំងឺដូចមុនទៀតឡើយ។

មុននោះ អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រង IKN (OIKN) បានឱ្យដឹងថា ពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានដំណាក់កាលទីបីនៃគម្រោងកសាងរដ្ឋធានីថ្មីដែលមានតម្លៃជាង 30 ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិកនេះ នឹងត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី 20-21 ខែធ្នូ 2023 នៅក្នុងតំបន់ចំនួនបី គឺ តំបន់បៃតង តំបន់ស្ថាប័នរដ្ឋ និងតំបន់អេកូឡូស៊ី។

យោងតាមអ្នកនាំពាក្យរបស់ OIKN លោក Troy Pantouw ដំណាក់កាលទីបីរួមមាន បណ្ដាគម្រោងដាំព្រៃឈើ ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ដែលដំណើរការដោយអគ្គិសនី សណ្ឋាគារ មន្ទីរពេទ្យ រួមនឹងគម្រោងជាច្រើនផ្សេងទៀត ដែលមានទុនវិនិយោគសរុបប្រមាណ 645 លានដុល្លារអាម៉េរិក។

ឥណ្ឌូណេស៊ី បានប្រកាសអំពីគម្រោងរើរដ្ឋធានីចេញពីកោះជ្វា (Java) ដែលមានប្រជាជនច្រើនជាងគេលើពិភពលោក កាលពីខែមេសា 2019។ ប៉ុន្មានខែក្រោយមក ប្រធានាធិបតីប្រទេសនេះក៏បានប្រកាសថា ស្រុក Penajam Paser ខាងជើង និង Kutai Kertanegara នៃខេត្ត Kalimantan ខាងកើត ត្រូវបានជ្រើសរើសជាទីតាំងសម្រាប់កសាងរដ្ឋធានីថ្មី។

បើតាមផែនការ Nusantara នឹងដើរតួនាទីជាមជ្ឈមណ្ឌលរដ្ឋបាលរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ក្នុងគ្រាដែលរដ្ឋធានីបច្ចុប្បន្ន គឺ ហ្សាការតា នឹងក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។ Nusantara នឹងត្រូវបានគ្រប់គ្រងដូចទៅនឹងតំបន់ស្វយ័ត ទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុងនោះ មេដឹកនាំរដ្ឋធានីថ្មីនេះនឹងមានឋានៈជារដ្ឋមន្ត្រី៕

December 22, 2023

Category: សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច