មនុស្សគ្រប់គ្នាប្រហែលជាគិតហើយថា ការនិយាយមិនមែនជារឿងលំបាកនោះទេ ព្រោះមនុស្សម្នាក់ៗសុទ្ធតែចេះនិយាយពីកំណើត។ អ្នកណាៗក៏ចេះនិយាយដែរ តែអ្វីដែលលំបាកបំផុតនោះគឺនិយាយឱ្យមានហេតុផល ឱ្យមានភាពរស់រវើក និងប្រកបដោយថាមពលគួរឱ្យជឿទុកចិត្តបាន។
បង្ហាញពីវិធីសាស្ត្រនិយាយជាសាធារណៈឱ្យបានល្អ ឯកឧត្តម លី ណាវុធ សាកលវិទ្យាធិការរងនៃសាកលវិទ្យាល័យប៊ែលធី អន្តរជាតិ បានលើកឡើងក្នុងវគ្គតម្រង់ទិស នៃកម្មវិធី The Perspectives Cambodia រដូវកាលទី2 ថា ការនិយាយសាធារណៈចាំបាច់ត្រូវគ្រប់គ្រងភាពភ័យខ្លាចឱ្យបាន មានការគិតស៊ីជម្រៅ រៀបចំកាយវិការឱ្យបានល្អ រួមទាំងចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួន ទៀតផង។
ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ថា នៅពេលដែលយើងស្លៀកសម្លៀកបំពាក់មិនផ្លូវការ ឬរៀបចំខ្លួនមិនបានល្អ គឺខុសគ្នាខ្លាំងណាស់ពីការរៀបចំខ្លួនស្អាតបាត ដោយក្នុងនោះរួមទាំងដំណើរ អារម្មណ៍ និងចំណាប់អារម្មណ៍ពីសាធារណជនជាដើម។ ហេតុនេះបានជាអ្នកនិយាយសាធារណៈចាំបាច់ត្រូវចេះរៀបចំខ្លួនឱ្យបានសមរម្យ ជាអ្នកដែលនិយាយប្រកបដោយចំណេះដឹង និងគួរឱ្យទុកចិត្តបាន។
ឯកឧត្តម លី ណាវុធ បាននិយាយថា ៖ “ដើម្បីជាជំនួយដល់ការនិយាយឱ្យបានល្អ គឺមានរឿង2 ដែលត្រូវនិយាយ គឺ 3C និង 3H”។ សាកលវិទ្យាធិការរងខាងលើបានពន្យល់ថារូបមន្ត 3C គឺសំដៅលើ Competent (សមត្ថភាព) Character (ឥរិយាបថ) និង Charisma (អំណាច ឬទេពកោសល្យ) ដែលកត្តាទាំងអស់នេះជាចំណុចសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យមនុស្សម្នាក់ក្លាយជាអ្នកនិយាយសាធារណៈដ៏ប៉ិនប្រសប់។
ចំពោះសមត្ថភាព គឺមានន័យថាអ្នកនិយាយសាធារណៈត្រូវតែមានចំណេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ មានការចងចាំល្អ ហើយព័ត៌មានដែលយកមកនិយាយទៀតសោតក៏ត្រូវមានប្រភពច្បាស់លាស់ ត្រឹមត្រូវស្របតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង។ ចំណែកឯឥរិយាបថ ក៏ជារឿងសំខាន់ផងដែរ ព្រោះថា អ្នកដែលនិយាយសាធារណៈចាំបាច់ត្រូវតែចេះរៀបចំសកម្មភាព ហ្វឹកហាត់កាយវិការឱ្យមើលទៅគួរឱ្យទុកចិត្ត មិនមែនច្រងេងច្រងាងនោះទេ។ ចំណុចមួយទៀតគឺអំណាច និងទេពកោសល្យ ចំណុចនេះក៏រឹតតែសំខាន់ ព្រោះថានៅពេលដែលយើងមានទេពកោសល្យល្អក្នុងការនិយាយស្រាប់ យើងអាចចេះបត់បែនខ្ពស់ក្នុងការទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកចូលរួមដើម្បីឱ្យគេចង់ស្តាប់ និងផ្តល់ទំនុកចិត្តមកលើយើង។
ចំពោះរូបមន្ត 3H សម្រាប់អ្នកនិយាយសាធារណៈវិញ គឺសំដៅលើ Heart (បេះដូង) Hand (រាងកាយ ឬកាយវិការ) និង Head (ខួរក្បាល)។ លោកថា អ្នកនិយាយដែលប៉ិនប្រសប់ចាំបាច់ត្រូវចេះយកបេះដូងយើងដាក់ទៅក្នុងបេះដូងគេ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យអ្នកស្តាប់គេយល់ដូចយើងយល់ដែរ ហើយគិតថាអ្វីដែលយើងកំពុងនិយាយជារឿងសមហេតុផល។ ក្រៅពីនេះ កាយវិការក៏ជារឿងដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ តែអ្វីដែលកាន់តែសំខាន់បំផុតនោះ គឺការគិតពិចារណា។ យើងទាំងអស់គ្នាខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ យកចំណេះដឹងទៅដាក់នៅក្នុងខួរក្បាល ហេតុនេះពេលនិយាយគឺត្រូវតែបញ្ចេញនូវចំណេះដឹងទាំងអស់នោះមកវិញឱ្យបានល្អ។
នាយកគ្រប់គ្រងកម្មវិធី The Perspectives Cambodia រដូវកាលទី2 លោក ហួរ តុលា បានលើកឡើងថា ការនិយាយមិនលំបាកនោះទេ តែនិយាយឱ្យគេស្តាប់បាន ទើបជារឿងលំបាក ហេតុនេះការនិយាយជាសាធារណៈចាំបាច់ត្រូវតែមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវស៊ីជម្រៅ និងមានប្រភពច្បាស់លាស់ដែលប្រភពទាំងអស់នោះជាឯកសារផ្លូវការដែលទទួលស្គាល់ដោយស្ថាប័នរបស់ជាតិត្រឹមត្រូវ។ លោកបញ្ជាក់ផងដែរថា ការនិយាយមានឥទ្ធិពលខ្លាំងណាស់សម្រាប់មនុស្ស ព្រោះថា ប្រសិនបើយើងនិយាយមិនបានត្រឹមត្រូវ យើងនឹងក្លាយជាចំណែកមួយនៃបញ្ហាក្នុងសង្គម តែប្រសិនបើយើងនិយាយបានត្រឹមត្រូវ មានហេតុផលច្បាស់លាស់ មានការគិតស៊ីជម្រៅ និងប្រកបដោយការពិចារណាល្អិតល្អន់ យើងនឹងអាចក្លាយជាអ្នករួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម ឬជាចំណែកមួយនៃដំណោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់។
លោក ហួរ តុលា បាននិយាយថា ៖ “ដើម្បីក្លាយជាអ្នកនិយាយយ៉ាងប៉ិនប្រសព្វម្នាក់ យើងគួរមានការសង្កេត ហ្វឹកហាត់ និងចូលរួមការប្រកួតតស៊ូមតិណាដែលអាចផ្តល់នូវចំណេះដឹងផ្នែកនិយាយសាធារណៈបានល្អ។ សមាជិក និងស្ថាបនិកកម្មវីធីតស៊ូមតិខាងលើបានបញ្ជាក់ថា យុវជនដែលមានឆន្ទៈចង់ក្លាយជាអ្នកដែលនិយាយប្រកបដោយហេតុផល និងភាពត្រឹមត្រូវគួរមានការសង្កេតឱ្យបានច្បាស់លាស់ពីប្រភពព័ត៌មានត្រឹមត្រូវក្នុងសង្គមឱ្យបានសព្វជ្រុងជ្រោយ មិនមែនមើលតែជ្រុងណាមួយនោះទេ។ ចំណុចមួយទៀតដែលពួកគេគួរសង្កេត គឺសង្កេតពីសិល្បៈនៃការនិយាយពីកម្មវីធីសំខាន់ៗដែលវាគ្មិនបានលើកឡើង ហើយពិចារណា និងព្យាយាមហ្វឹកហាត់ឱ្យបានល្អ។ ក្រៅពីនេះ ការចូលរួមប្រកួត ឬចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីការតស៊ូមតិក៏ជាផ្នែកយ៉ាងសំខាន់មួយដែលផ្តល់ឱកាសឱ្យយុវជនទទួលបាននូវគន្លឹះច្បាស់លាស់ពីអ្នកជំនាញដើម្បីយកចំណេះដឹងប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានទាំងអស់នោះទៅប្រើប្រាស់ក្នុងការនិយាយជាសាធារណៈ៕
