Category: សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច

បន្ទាប់ពីមានព័ត៌មានចេញផ្សាយពី ព្រះតេជគុណ ឡុង ចិន្ថា បានបង្ហាញប្រតិកម្មហួសចិត្តចំពោះរាជនីសំឡេងមាស ម៉េង កែវពេជ្ជតា រួចមកនោះ ភ្លាមតារាស្រីជើងចាស់រូបនេះ បានទម្លាយសារយ៉ាងវែងអន្លាយនៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ពន្លះព្រះតេជគុណវិញតាមការគួរ។

អ្នកនាង ម៉េង កែវពេជ្ជតា បានរៀបរ៉ាប់ថា « ង់មិនមែនជាកំហុស​ តែដែលខុសគឺត្រង់ច្រលំថាខ្លួនឯងចេះ​ !

សង្ឃអង្គនេះខុសជ្រងោ​ តែលោកគិតថាលោកត្រូវ​ និងបានផ្ញើពាក្យគំរាមមកថែមទៀត ..ប្រសើរណាស់​គុណម្ចាស់​អឺយ តបឆ្លើយបានល្អ​បំផុត ស័ក្តិសមជាសង្ឃកាន់សីល១០ឥតខ្ចោះ​ ! ! មិនបាច់ឆ្ងល់ទេ​ថាសំដៅលើសង្ឃណា​ ?​ គឺគុណម្ចាស់ ឡុង​ ចន្ថា​ ហ្នឹងហើយ​ ! គុណម្ចាស់កំពុងប្រព្រិត្តប្រាសចាក​វិន័យ​​ធម៌នៃព្រះសម្មាសម្ពទ្ធ​ ភ្លេចថាខ្លួនជាសង្ឃ ក្បត់ទឹកចិត្តគោរពដ៏ជ្រះថ្លាពីសំណាក់​ពុទ្ធសាសនិក​ យកលុយជាធំ​ ក្អេងក្អាង​ និងតែងតែយកវេលាទេសនាមករិះគន់ពេបជ្រាយតែរឿងបច្ច័យច្រើនជាងការផ្សព្វផ្សាយធម៌អប់រំល្អ ។ ណ្ហើយ​កុំវែងឆ្ងាយ​ គុណម្ចាស់ចង់ព្រលះអោយជ្រះក្អែល​ពីរឿងអី សូមនិមន្តតាមសប្បាយ​ចុះ​ ព្រោះមើលទៅគុណម្ចាស់ចូលចិត្តសប្បាយក្នុងហឹង្សា​ការឈ្លោះ​បញ្ចេញចង្កូម​​បែបអ្នកលេង​ខ្លាំងណាស់ ។

ឆាប់ព្រលះទៅដើម្បីគុណម្ចាស់ឆាប់បានដល់បរិនិពាន្ត​លឿនដែរ​ តែគុណម្ចាស់កុំភ្លេចប្រើនេត្រា​មើល​មក Comment របស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងនេះផង​ គុណម្ចាស់នឹងជ្រាបថាគុណម្ចាស់កំពុងមានមោទ​នៈភាព​យ៉ាងក្រៃលែងដែលបានធ្វើអោយវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា​ត្រូវល្អក់កករ​ រងក្តីអាម៉ាស់​ និងអាចហិនហោច​បាន ឯព្រះសង្ឃល្អជាច្រើនត្រូវប្រជាពលរដ្ឋបាត់បង់ជំនឿ​ និងអាចឈានទៅរកការដាច់ចង្ហាន់ជាបណ្តើរៗ ! បើដូច្នេះគុណម្ចាស់កុំភ្លេចឆៀងចូលទៅយកពានពីក្រសួងធម្មការផង ព្រោះខាងក្រសួងអាចកំពុងត្រៀមប្រគេនពានបំផ្លាញវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនាដែលជាសាសនារដ្ឋនេះដល់គុណម្ចាស់ហើយ ។ សូមអស់យោបល់សិន​ ។ សារនេះ​មិនបានចង់តតាំងជាមួយលោកទេ​ ព្រោះយ៉ាងណាលោកជាព្រះសង្ឃដែល​មានចំណុចខ្សោយច្រើនណាស់​ តែចរិតខ្ញុំមិនចូលចិត្តធ្វើបាបអ្នក​ទន់ខ្សោយ ដូច្នេះខ្ញុំគ្រាន់តែមានបំណងត្រឹម​ ទីមួយចង់ជម្រាបជូនពុកម៉ែយាយតាបងប្អូនជាទីស្រលាញ់ទាំងឡាយថា​ អ្នកណាក៍ចង់ធ្វើ​បុណ្យដែរ​ ឯផលតបស្នងនឹង​ទទួលបានវិញដោយប្រសើរ​ប្រសិនបើសង្ឃដែលយើងធ្វើបុណ្យជាមួយនោះបរិសុទ្ធ​ តែបើធ្វើប៉ះចំសង្ឃទ្រុស្តសីល​បែបនេះដូចយក​លុយ​ទៅជះចោល​ ។

ស្តាយកម្លាំងណាស់បងប្អូន​ ម្នាក់ៗខំធ្វើការយ៉ាងលំបាកបានប្រាក់បន្តិចបន្តួចថា​យកទៅធ្វើបុណ្យបែជាប៉ះសង្ឃចិត្តពាលមិនស្គាល់គុណតម្លៃនៃសទ្ធាហើយចំអកថែមទៀតដូច្នេះគួរអោយឈឺចាប់ណាស់ ។ ទីពីរ​ ៖​ សូមអោយបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ​ខមិន​ បញ្ចេញមតិទាំងអស់គ្នា​ព្រោះទាំងនេះជាការបំភ្លឺទៅកាន់ក្រសួង​ធម្មការ​ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ​ អោយចុះធ្វើចំណាត់ការលើសង្ឃប្រភេទនេះបានឆាប់ផង ដើម្បីរក្សាភាពស្អាតស្អំនៃសាសនា​ ក៍ដូចជារក្សាតម្លៃដល់ព្រះសង្ឃត្រឹមត្រូវដទៃទៀតអោយស្ថិតក្នុងសេចក្តីគោរពអំពីគ្រប់មជ្ឍដ្ឋាន​ ។ សង្ឃឹមថាខាងក្រសួងលោកនឹងមិនទុករឿងដ៏ក្តៅក្រហាយនេះចោលទេ​ ។​ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគឺជាប្រទេសឯករាជ្យអព្យាក្រិត្យ​ និងមានការដឹកនាំអភិវឌ្ឍន៍ក្រោមបាវច្ចនា​ ជាតិ​ សាសនា​ ព្រះមហាក្ស័ត្រ​ ! សូមកុំភ្លេចចូលរួមថែរក្សា​វប្បធម៌​ អរិយធម៌​ និងសាសនារបស់យើងអោយបានគង់វង្ស​ ព្រោះទាំងអស់នេះជាអត្តសញ្ញាណរបស់យើងដែរ​ ។

សេចក្តីគួរពុំគួរសូមអធ្យាស្រ័យ​ សូមអរគុណ។ រាជធានីភ្នំពេញ​ ថ្ងៃពុធ​ ១៣រោច​ ខែផល្គុន​ ឆ្នាំរកា​ នព្វស័ក​ ព.ស.​២៥៦១ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤​ ខែ​ មិនា​ ឆ្នាំ​ ២០១៨»៕

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ប្រទេសឡាវបានកំពុងតែរៀបចំស្នើរសុំដាក់ចង្វាក់រាំវង់ចូលទៅក្នុងបញ្ចីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ហើយបន្ទាប់ពីដឹងដំណឹងនេះគេឃើញបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងអ្នកសិល្បៈ ដែលស្រលាញ់វប្បធម៌ខ្មែរមានការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង ដែលចង្វាក់រាំវង់ជាចង្វាក់ដ៏ពេញនិយមនៅស្រុកខ្មែរ បែរត្រូវបានឡាវស្នើរដាក់បញ្ចូលបែបនេះទៅវិញ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក សុខ ជំនោរ ដែលអតីតកវីនិពន្ធល្បីឈ្មោះម្នាក់នៅក្នុងផលិតកម្មរស្មីហង្សមាស ក៏មានសម្ដែងការសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការដែលយុវវ័យខ្មែរមួយចំនួនដែលនិយមតែបទចង្វាក់បែកស្លុយ និងមិនសូវឱ្យតម្លៃចង្វាក់រាំប្រជាប្រិយខ្មែរនោះ លោកថា « ជយោ រាំវង់ ! យើងនៅមានវង្វាក់ច្រើនទៀត។ អស់មួយបានមួយ។ នៅចាំថាមានមូលហេតុមួយដែលញ៉ាំងឲ្យបែកស្លុយផុសផុលបង្ករកំណើតគ្រប់ទិសទី ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ» ។

គួរបញ្ចាក់ផងដែរថា បើតាមការសាកសួរសាស្រ្តា និង រៀមច្បង នៅសាលាវិចត្រមួយចំនួនមក ទើបដឹងថា ក្បាច់រាំរបស់ខ្មែរ ស្ទើតែទាំងអស់ មិនមែនជាក្បាច់ ដែលខ្មែរយើងបង្កើតថ្មីឡើងទេ លើកលែងតែក្បាច់រាំជាចង្វាក់ក្បាច់ចេញ ព្រោះចង្វាក់រាំក្បាច់នេះ ខ្មែរយើង បានយក ចេញពីរបាំអប្សរា មកច្នៃ ឲ្យទៅជាចង្វាក់រាំសម្រាប់រាំក្នុងពិធីប្រពៃណី ដូចជាបុណ្យ ឬរៀបការជាដើម។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ចំពោះក្បាច់រាំ ដូចជាចង្វាក់រាំវង់ សារ៉ាវ៉ាន់ និង ឡាំលាវ គឺចាស់ៗខ្មែរយើងពីដើម បានយកបទរបស់ឡាវ(ពីដើមគេហៅ ថាលាវ)នេះមកច្នៃឲ្យក្លាយមកជារបស់ខ្មែរទេ។ មិនមែនជាក្បាច់ចំតួរបស់ខ្មែរយើងឡើយ ដោយគ្រាន់តែខ្មែរយើង មានបទពិសោធន៍ពីកែ អាចកែច្នៃរបស់គេឲ្យក្លាយជារបស់ខ្លួនបាន។ខ្មែរយើងច្នៃ ល្អជាងម្ចាស់ដើម(ប្រទេសឡាវ)គេទៅទៀត។

ផងដែរនោះ លោក សុខ ជំនោរបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ចង្វាក់រាំប្រជាប្រិយខ្មែរដែលមាន រាំវង់ រាំក្បាច់ សារ៉ាវ៉ាន់  ឡាំលាវ និងកន្ត្រឹម ត្រូវបានចារចូលជាប្រវត្តិសាស្ត្រអស់ហើយ នៅឡើយតែចង្វាក់ស្លុយ អត់ទាន់មានអ្នកចែងជាប្រវត្តិ៕

បន្ទាប់ពីព័ត៌មានប្រទេសឡាវបានដាក់បញ្ចូល « រាំវង់ » ជាសម្បត្តិបេតិកភ័ណ្ឌពិភពលោកនៅអង្គការ UNESCO ភ្លាមៗនោះក៏កក្រើកពេញបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុក រហូតដល់ពិធីករដ៏ល្បីឈ្មោះ និងជាអ្នកចម្រៀងអាយ៉ៃ ពូកែឆ្លងឆ្លើយលេងពាក្យសម្តី កំប្លុកកំប្លែងមិនចេះទាល់ លោក ដួង សុខគា បានបង្ហោះសារពន្លះចំៗដល់អ្នកមិនចូលរួមថែរក្សាវប្បធម៌ខ្មែរតែម្តង និងជាពិសេសគឺ ក្មេងនិយមស្ទីលបែកស្លុយ។

អមដោយរូបភាពខោរហែករយីករយាក ដែលជាស្ទាយនៃការស្លៀកពាក់បែបបែកស្លុយ លោក សុខគា បាននិយាយនៅលើហ្វេសប៊ុកថា « និយាយមិនចេញព្រោះខ្ញុំមិនចេះ រលួយរឡេះបេះបែកពីរបី ខួរអើយឡើងខាប់ស្អុយដូចទឹកត្រី ឈឺចិត្តរកអ្វីមកស្តីមិនបាន»។ លោកក៏បានបន្ដថា «យើងមើលរបស់ខ្លួនឯងមិនចេះឃើញល្អទេ ហើយក៏មិនចេះចង់ថែដែរ (រាំបទខ្មែរខ្លាចអន់)។ ឥលូវគេដទៃ គេសុខចិត្តអន់ហើយ តើយើងយល់ឃើញយ៉ាងណា? ពូមោកសួរបែបឡេឡឺៗ»។

សូមជម្រាបបន្ថែមថា ស្របជាករណីខាងលើនេះ បន្ទាប់ពីព័ត៌មានប្រទេសឡាវបានដាក់បញ្ចូល « រាំវង់ » ជាសម្បត្តិបេតិកភ័ណ្ឌពិភពលោកនោះ តារាចម្រៀងអាយ៉ៃ និងភ្លេងការរូបនេះ ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់មិនបញ្ចេញចំៗថា « បង្ហោះការងារអូសរំលង បង្ហោះរឿងខុសទំនង ដណ្តើមគ្នា Like គិតតែជេរគ្នាទៅកូន កុំប្រឹងរៀន!!  បែកស្លុយទៅកូន ទុកអូនរាំវង់ឲ្យគេថែ! ស្តាយធ្វើអីបើយើងមិននាំគ្នារវល់ផង! អូនរាំវង់ ត្រូវការប្តីថ្មីចេះថ្នម រក្សា!! បន្តិចទៀត មានអូនផ្សេងទៀតទៅដែរហើយ!! កុំចោទថា គេចិត្តចើកណា! »៕

បើតាមការស្រង់ចេញពីឯកសារស្រាវជ្រាវរបស់ប្លក់ «ខំ ស៊ី» បានឱ្យដឹងថា នៅពេលដែលយើងឮ ឬឃើញគេរាំនូវចង្វាក់រាំមួបែប ដែលខ្មែរយើងហៅថា ចង្វាក់រាំវង់ រាំក្បាច់ រាំសារ៉ាវ៉ាន់ និង ឡាំលាវ យើងពិតជាគិត និង ច្បាស់ក្នុងចិត្តថា ក្បាច់រាំទាំងនេះ គឺជាក្បាច់រាំរបស់ខ្មែរយ៉ាងពិតប្រាកដ លើកលែងតែក្បាច់រាំដូចជាម៉ាឌីហ្សុន បូលីរ៉ូ ស្ល៊ូ ឬឆាឆាចេញ ។

ក្បាច់រាំទាំងនេះ សូម្បីតែខ្ញុំបាទ ដែលជាអ្នករៀបរាងនេះ ក៏មានការភ័នច្រឡំដែរថា គឺជាចង្វាក់រាំ ដែលខ្មែរយើងខ្លួនឯង ជាអ្នកបង្កើតឡើង ប៉ុន្តែ ក្រោយពីបានជួប និង សាកសួរសាស្រ្តា និង រៀមច្បង នៅសាលាវិចត្រមួយចំនួនមក ទើបដឹងថា ក្បាច់រាំរបស់ខ្មែរ ស្ទើតែទាំងអស់ មិនមែនជាក្បាច់ ដែលខ្មែរយើងបង្កើតថ្មីឡើងទេ លើកលែងតែក្បាច់រាំជាចង្វាក់ក្បាច់ចេញ ព្រោះចង្វាក់រាំក្បាច់នេះ ខ្មែរយើង បានយក ចេញពីរបាំអប្សរា មកច្នៃ ឲ្យទៅជាចង្វាក់រាំសម្រាប់រាំក្នុងពិធីប្រពៃណី ដូចជាបុណ្យ ឬរៀបការជាដើម។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ចំពោះក្បាច់រាំ ដូចជាចង្វាក់រាំវង់ សារ៉ាវ៉ាន់ និង ឡាំលាវ គឺចាស់ៗខ្មែរយើងពីដើម បានយកបទរបស់ឡាវ(ពីដើមគេហៅ ថាលាវ)នេះមកច្នៃឲ្យក្លាយមកជារបស់ខ្មែរទេ។មិនមែនជាក្បាច់ចំតួរបស់ខ្មែរយើងឡើយ ដោយគ្រាន់តែខ្មែរយើង មានបទពិសោធន៍ពីកែ អាចកែច្នៃរបស់គេឲ្យក្លាយជារបស់ខ្លួនបាន។ខ្មែរយើងច្នៃ ល្អជាងម្ចាស់ដើម(ប្រទេសឡាវ)គេទៅទៀត។

លោកសាស្រ្តាខ្លះបាននិយាយថា ដោយសារតែមូលហេតុងហ្នឹងហើយ ទើបចង្វាក់រាំរបស់ខ្មែរយើងនេះ មានឈ្មោះថា រាំសារ៉ាវាន់ និង រាំ ឡាំលាវ គឺមកពីពាក្យដើមជាភាសាឡាវ ឬឡាំថូន ដែលមានន័យថា រាំតាមសំឡេងភ្លេង(ថូន tone)។

ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ក៏គេមិនអាចដឹងថា ក្បាច់ ឬចង្វាក់រាំទាំងនេះ ត្រូវបានកែច្នៃ ឬបង្កើតឡើងដោយអ្នកណា នៅឆ្នាំណានោះទេ ប៉ុន្តែ តាម រយៈល្ខោនប្រម៉ោទ័យ ដែលបង្កើតឡើងដោយលោកយាយម៉ែម៉ឺន ក្បាច់ ឬចង្វាក់រាំទាំងនេះ ប្រហែលកើតក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ50 ព្រោះលោកយាយម៉ែម៉ឺន មកធ្វើការបម្រើ ឬធ្វើជាអ្នករបាំព្រះរាជទ្រព្យ តាំងពីលោកយាយនៅក្មេង(អាយុប្រហែល៧ឆ្នាំ) ហើយលោក យាយម៉ែម៉ឺន នេះទៀតសោត ត្រូវបានមន្រ្តីបម្រើការនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងអះអាងថា លោកយាយគឺជាជនជាតិឡាវ(លាវ)ទេ មិនមែនជាកូនខ្មែរសុទ្ធទេ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ការកើតឡើងនូវចង្វាក់រាំវង់ រាំក្បាច់ សារ៉ាវ៉ាន់ និង ឡាំលាវ នេះ គឺវាតំណាលគ្នានឹងការកើតឡើង នូវវង់តន្រ្តីសម័យ របស់ខ្មែរ ដែលមានលោកមែប៊ុន លោកសុះម៉ាត់ លោកស៊ីនស៊ីសាមុត និង អ្នកចម្រៀងង អ្នកន្រ្តីដ៏ល្បីឈ្មោះជាច្រើនទៀតដែរ។

តាមប្រសាសន៍ព្រឹទ្ធាចារ្យ លោកតាឆេងផុន ដែលជា អតីតរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌ បានឲ្យដឹងកាលពីឆ្នាំ2006ថា កាលលោកនៅជាប្រធានសិល្បៈសមាគមអាស៊ាន ប្រទេសវៀតណាម ដោយមើលឃើញចង្វាក់រាំរបស់ខ្មែរ មើលទៅសប្បាយ និង ល្អម្យ៉ាង បានស្នើមកលោក ក្នុងបំណងចង់បង្កើតចង្វាក់រាំវង់ រាំក្បាច់ និង ឡាំលាវនេះដែរ ប៉ុន្តែ លោកបានបដិសេធថា ប្រទេសយើងមិនធ្លាប់មាន មិនគួរឲ្យមានទេ។ឯប្រទេសគេ ដែលមានហើយឲ្យគេមានចុះ៕