គម្រោងសង់លំនៅឋាន ឬផ្ទះល្វែងលក់បានរីកដុះដាលព្រោងព្រាតនៅតាមតំបន់ជាយក្រុងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ហើយដើម្បីឱ្យសំណង់លំនៅឋានរបស់លោកអ្នក ដំណើរការទៅដោយស្របច្បាប់ និងផ្តល់ទំនុកចិត្តច្បាស់លាស់ជាមុននោះ តើអ្នកវិនិយោគគួរអនុវត្តនីតិវិធីតាមផ្លូវច្បាប់ដូចម្តេចខ្លះ?
លោកស្រី អ៊ុយ ច័ន្ទនិមល អនុប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងអាជីវកម្មអចលនវត្ថុ បញ្ចាំ និងប្រាតិភោគដោយអនុប្បទាននៃអគ្គនាយកដ្ឋានឧស្សាហកម្មហិរញ្ញវត្ថុនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានលើកឡើងថា ចំពោះអាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន ដែលមានទំហំចាប់ពី 4ល្វែង (សម្រាប់ផ្ទះល្វែង) ឬ3ភូមិគ្រឹះ(សម្រាប់ផ្ទះវីឡា) ឬ4យូនីត(Unit)ឡើងទៅ(សម្រាប់អាផាតមិន ឬខុនដូ)ត្រូវមានអាជ្ញាប័ណ្ណអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានពីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចជាមុន។
ចំពោះអាជ្ញាប័ណ្ណអាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាននេះមាន 2ប្រភេទ៖ ប្រភេទទី1. គឺការប្រើដើមទុនផ្ទាល់ខ្លួន ឬប្រើប្រាក់កម្ចីពីគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុដើម្បីអភិវឌ្ឍលំនៅឋាន និងអាចលក់បាននៅពេលបញ្ចប់គម្រោងជាស្ថាពរ។ និងប្រភេទទី2. គឺប្រើដើមទុនផ្ទាល់ ឬខ្ចីពីគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុនានា ឬដើមទុនដែលបានមកពីការលក់ដើម្បីអភិវឌ្ឍលំនៅឋានបណ្តើរៗ និងអាចធ្វើការលក់បានជាបណ្តើរៗដែរ។ ហើយអាជ្ញាប័ណ្ណមួយ គឺសម្រាប់តែទីតាំងមួយប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកថ្លៃអាជ្ញាប័ណ្ណសំណង់ផ្ទះល្វែងមួយល្វែងត្រូវបង់10ម៉ឺនរៀល ភូមិគ្រឹះភ្លោះ(ជញ្ជាំងជាប់គ្នា)ត្រូវបង់10ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយភូមិគ្រឹះ ភូមិគ្រឹះទោលត្រូវបង់20ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយភូមិគ្រឹះ សំណង់អគារស្នាក់នៅរួមមានបន្ទប់គេង1 ឬ2ត្រូវបង់10ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយយូនីត ហើយសំណង់អគារស្នាក់នៅរួមមាន 3បន្ទប់គេងឡើងទៅត្រូវបង់20ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយបន្ទប់។ សម្រាប់លក្ខខណ្ឌនៃការដាក់ពាក្យអាចជានីតិបុគ្គលដែលមានដើមទុនចុះបញ្ជីអប្បបរមាតិចបំផុត 2ពាន់លានរៀលឡើងទៅ និងត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនទៀតដូចជា៖
1.ការបើកគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន (អាជ្ញាប័ណ្ណប្រភេទ2)។
2.មានលិខិតបញ្ជាក់ដើមទុន និងប្រភពទុនច្បាស់លាស់។
3.មានប្រាក់តម្កល់ធានាអាជីវកម្ម 2%នៃដើមទុនវិនិយោគ។
4.មានផែនការអាជីវកម្មលម្អិតទៅតាមរយៈពេលនៃគម្រោង។
5.អ្នកឈរឈ្មោះអាជ្ញាប័ណ្ណជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃក្រុមហ៊ុន។
6.មានធានារ៉ាប់រងលើភារៈទទួលខុសត្រូវការដ្ឋាន។
សម្រាប់កិច្ចដំណើរការអាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន អ្នកសាងសង់ត្រូវមានកាតព្វកិច្ច ប្រកាសប្រាប់អ្នកទិញក្នុងករណីដីជួល ឬជាប់បន្ទុក ហើយត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះលំនៅឋានដែលបានលក់ដែលត្រូវអនុវត្តទៅតាមកិច្ចសន្យា អនុវត្តទៅតាមកាលវិភាគបង់ប្រាក់ និងផ្តល់របាយការណ៍ឱ្យបានទៀងទាត់ ដូចដែលមានចែងក្នុងប្រកាសលេខ 965សហវ.ប្រក ស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន។ អាជ្ញាប័ណ្ណនេះក៏អាចនឹងត្រូវបានដកហូតមកវិញដែរ ក្នុងករណី៖
1.មិនបានចាប់ផ្តើមគម្រោងក្នុងរយៈពេល 3ខែ។
2.មិនបានបញ្ចប់គម្រោងតាមកាលកំណត់ ឬក្រោយពីពន្យារពេលច្រើនដង។
3.មិនបានអនុវត្តតាមខ្លឹមសារនៃសេចក្ដីប្រកាសនិងលិខិតបទដ្ឋានផ្សេងៗទៀត។
4.កាន់កាប់បញ្ជីគណនីមិនបានត្រឹមត្រូវ។
5.មិនបានបង់ពន្ធប៉ាតង់ និងមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ចពន្ធដារត្រឹមត្រូវ។
5.ក្ស័យធន ឬសោធនភាព ឬប្រព្រឹត្តល្មើសក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍សាធារណៈ។
6.លទ្ធផលនៃសវនកម្មមានភាពខុសគ្នារវាងរបាយការណ៍ប្រចាំខែ និងប្រចាំឆមាស របាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំឆ្នាំ និងរបាយការណ៍ដកសាច់ប្រាក់ពីគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន។
និង7.ប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ឬអំពើល្មើសច្បាប់ណាមួយ។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ការលក់ឬទិញលំនៅឋាន គឹត្រូវមានលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ មានអាជ្ញាប័ណ្ណពីក្រសួង បានបញ្ចប់ការសាងសង់ជាស្ថាពរ មានលិខិតបិទការដ្ឋាន និងមានការវាយតម្លៃពីមន្ត្រីជំនាញនាយកដ្ឋានដែលនេះសម្រាប់អាជ្ញាប័ណ្ណប្រភេទ1 និងសម្រាប់អាជ្ញាប័ណ្ណប្រភេទ2 គឺតម្រូវឱ្យមានលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់ មានអាជ្ញាប័ណ្ណពីក្រសួងដូចគ្នា។ ក្នុងករណីមានអាជ្ញាប័ណ្ណតែមិនទាន់មានលិខិតអនុញ្ញាតសាងសង់អាចទទួលលុយកក់បាន 1% នៃតម្លៃលំនៅឋានដែលត្រូវលក់។ ប្រាក់កក់នេះត្រូវទុកក្នុងគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន ក្នុងករណីមិនទទួលបានលិខិតអនុញ្ញាតកសាងទេ ត្រូវសងប្រាក់កក់នេះទៅអ្នកទិញវិញ បើមិនអនុវត្តតាម ត្រូវផាកពិន័យជាប្រាក់ 1លានរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ សម្រាប់រយៈពេល 30ថ្ងៃដំបូង។ ករណីមិនរាងចាល ទឹកប្រាក់ផាកពិន័យត្រូវគុណទ្វេដងក្នុង 1ថ្ងៃ ដូចមានចែងក្នុងប្រកាស41នៃប្រកាសនេះ។
រីឯប្រាក់តម្កល់នៃអាជីវកម្មក្នុងអាជ្ញាប័ណ្ណប្រភេទ1 មិនត្រូវឱ្យប្រើគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន និងដាក់ប្រាក់តម្កល់ធានាអាជីវកម្មទេ ហើយសម្រាប់អាជ្ញាប័ណ្ណប្រភេទ2 ត្រូវបើកគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន និងដាក់ប្រាក់តម្កល់ធានាអាជីវកម្ម2%។ ប្រាក់តម្កល់នេះអាចដកវិញបានលុះត្រាតែបញ្ចប់គម្រោងជាស្ថាពរ។ សម្រាប់លំនៅឋានគំរូ ក្រុមហ៊ុនត្រូវរៀបចំឱ្យបានរួចរាល់មុននឹងធ្វើការប្រកាសលក់លំនៅឋាន។
គណនីលំនៅឋានក្រុមហ៊ុនប្រភេទ2 ត្រូវបើកគណនីលំនៅឋាន ដើម្បីដាក់ប្រាក់អ្នកទិញគ្រប់ប្រភេទទៅក្នុងគណនី ហើយការដកប្រាក់ត្រូវតែមានសមាមាត្រទៅនឹងទំហំសំណង់ និងត្រូវមានការបញ្ជាក់ពីវិស្វករក្រុមហ៊ុនពីរភាគរយដែលធ្វើបាន។ ករណីនេះក្រសួងក៏មានសិទ្ធិបង្កើតគណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋាន ក្នុងករណីពិនិត្យឃើញថាក្រុមហ៊ុនពុំមានលទ្ធភាពសាងសង់ ឬករណីប្រធានសក្តិ។
ក្រុមហ៊ុនសំណង់ផ្ទះល្វែងអាចត្រូវមានទោសពិន័យក្នុងករណី៖
1.ប្រកបអាជីវកម្មគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ ត្រូវពិន័យ 100លានរៀល។
2.ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មមិនអនុលោមតាមប្រកាសនេះ ត្រូវពិន័យ 1លានរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។
3.ប្រើប្រាស់គណនីអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានមិនបានត្រឹមត្រូវ ត្រូវពិន័យ 10លានរៀល (សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានប្រភេទ2)។
4.ខកខានក្នុងការផ្តល់របាយការណ៍តាមការកំណត់ដូចមានចែងក្នុងប្រកាសនេះ ត្រូវពិន័យ 50ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។
5.មិនបន្ត ឬយឺតយ៉ាវក្នុងការបន្តសុពលភាពប្រាក់តម្កល់ធានាអាជីវកម្ម ត្រូវពិន័យ 50ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។
6.ដកប្រាក់តម្កល់ធានាអាជីវកម្ម ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីក្រសួង ត្រូវពិន័យចំនួនទ្វេដងនៃប្រាក់តម្កល់។
7.សាងសង់លំនៅឋានលើសចំនួនដែលមានចែងក្នុងអាជ្ញាប័ណ្ណពិន័យ 2លានរៀលផងដែរ។
ករណីមានការស្រពេចស្រពិលណាមួយ ម្ចាស់គម្រោងអាចសាកសួរព័ត៌មានបន្ថែមនៅច្រកចេញចូលតែមួយនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបាន៕
