មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានថ្លែងថា ដើម្បីធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកាន់តែប្រសើរឡើង និងមានកំណើនល្អជាងមុន រាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងស្វែងរកគន្លឹះ និងការបញ្ចូលធាតុផ្សំផ្សេងៗតាមរយៈសេដ្ឋកិច្ចបែបឌីជីថល ខណៈជំរុញឱ្យវិស័យឧស្សាហកម្មចាប់ផ្ដើមចាប់យកបច្ចេកវិទ្យានេះ ដើម្បីបង្កើននូវចង្វាក់ផលិតកម្ម។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោកវង្សី វិស្សុត បានលើកឡើងថា កម្ពុជាគម្រោងបង្កើតសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលដែលជាគម្រោងផែនការថ្មីក្នុងការស្វែងរកធាតុចូលនៅគ្រប់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងវិស័យរដ្ឋ និងឯកជនដែលជាតម្រូវការស្វែងរកការទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងទិសដៅជំរុញកំណើនឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ និងវិវឌ្ឍទៅមុខជានិច្ច។
លោកបន្តថា “ដើម្បីរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ ការចាប់ផ្តើមធ្វើទំនើបកម្មឱ្យប្រសើរឡើងនៅលើអ្វីដែលមានស្រាប់ រួមមានឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម កម្មន្តសាល និងវិស័យសេវា ជាដើម ជាពិសេសការស្វែងរកប្រភេទឧស្សាហកម្មផ្សេងទៀតពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឱ្យកើនឡើងជាមុន ក្នុងនោះយើងត្រូវតែធ្វើប្រតិភូកម្មសេដ្ឋកិច្ចម្ខាង និងការបង្កើតភាពប្រកួតប្រជែងម្ខាងទៀត។
បើតាមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចបានពន្យល់ថា សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល គឺជាទីផ្សារអនឡាញ (Online)ដូចជាការបង់ទឹក-ភ្លើងតាមអុីនធើណិត នោះគឺជាប្រព័ន្ធនៃសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលហើយ។ សព្វថ្ងៃប្រជាជនយើង ថ្វីដ្បិតតែពុំទាន់ប្រឡូកក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះខ្លាំងក៏ដោយ តែក៏យើងឃើញមានសកម្មភាពរបស់សហគ្រាសធំៗ និងពលរដ្ឋទូទៅមួយភាគធំពួកគេបានដើរក្នុងគន្លងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះស្រាប់ទៅហើយ ព្រោះយើងជាផ្នែកមួយនៃសកលលោក កាលណាគេវិវឌ្ឍទៅ យើងត្រូវតែដើរតាមគេហើយ។ លោកបន្តដូច្នេះថា “ប្រទេសកម្ពុជាបាននិងកំពុងធ្វើសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលមួយចំនួនរួចហើយ ប៉ុន្តែវានៅតែត្រូវការហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ជំនាញ និងបទប្បញ្ញត្តិក្នុងការពង្រីកបន្ថែមទៀតសម្រាប់ពេលអនាគត ព្រោះនឹងត្រូវធ្វើឱ្យមានលក្ខណៈឌីជីថលកាន់តែច្រើនឡើង។
ម្យ៉ាងទៀតកម្ពុជាមិនទាន់បានរៀបចំ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសមស្របរួចនៅឡើយ ពិសេសសមត្ថភាពធនធានមនុស្សដែលនៅមានកម្រិតរបស់កម្ពុជានឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាទាញយកផលប្រយោជន៍ពីនិន្នាការថ្មីនេះបានក្នុងកម្រិតតិចតួចនៅឡើយទេ ពីសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះ។
អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន ហ្វ័រតេ លោកយក់ ចំរើនឫទ្ធិបានថ្លែងថា សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល (Digital)ជាការរកស៊ីតាមប្រព័ន្ធឡាញ (Line)ប្រព័ន្ធព័ត៌មានបច្ចេកវិទ្យា។ អាជីវករកម្ពុជាបានផ្តើមរកស៊ីហើយ គ្រាន់តែនៅជាទ្រង់ទ្រាយតូចៗនៅឡើយ ពិសេសយុវជនជំនាន់ក្រោយៗបាន និងកំពុងតែផ្តើមប្រឡូកសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះហើយ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា “ជាគោលគំនិតរដ្ឋាភិបាលគឺគេចង់ឱ្យយើងប្រឡូកក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលឱ្យកាន់តែធំឡើងដើម្បីរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ពោលគឺនៅថ្ងៃអនាគត មានតែប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទេដែលជំរុញសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលឱ្យដើរទៅមុខ និងរីកចម្រើនលូតលាស់បាន។ ការប្រឡូកក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះគឺយើងអាចនឹងទៅមុខបែបលោតផ្លោះបាន នេះបើតាមប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។
លោកយក់ ចំរើនឫទ្ធិ ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា ដោយសារតែទិសដៅរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលកំណត់ដល់ឆ្នាំ2020អាចជាយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីមែន តែវិស័យឯកជនគេចាប់ផ្តើមធ្វើហើយ ដូចជាធនាគារអេស៊ីលីដាក៏គេបានងាកទៅរកការប្រើប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ហើយដែរ ដោយប្រកាសលែងជ្រើសរើសបុគ្គលិកបន្ថែម។ លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា ខាងក្រុមហ៊ុនរបស់លោកក៏បានបណ្តាក់ទុនទៅលើសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះដែរ ដោយវិនិយោគលើប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាស្មាត (Smart) ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ 5លានដុល្លារដើម្បីផ្តោតទៅលើប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះ។
លោកស្រី កែវ មុំ អគ្គនាយិកាក្រុមហ៊ុន លីលី ផលិតនំស្រួយ បានថ្លែងថា បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះ ទោះបីជាវាមានការពិបាកបន្តិចនៅពេលចាប់ផ្ដើមក៏ដោយ ក៏យើងត្រូវតែបង្ខំចិត្តប្រឡូកក្នុងកិច្ចការនេះដើម្បីរត់តាមឱ្យទាន់ប្រទេសជិតខាងយើងដែរ។ ព្រោះនេះគឺជាពេលវេលាដំបូងសម្រាប់ការធ្វើបដិវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យា សហគ្រិនត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរដើម្បីប្រកួតប្រជែងក្នុងទីផ្សារ។ លោកស្រីថ្លែងថា៖ “អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើទីផ្សារពិភពលោកកំពុងងាកទៅរកការពឹងលើបច្ចេកវិទ្យា ដូច្នេះអាជីវកម្មរបស់យើងប្រសិនបើយើងចង់សម្រេចជោគជ័យឆ្ពោះទៅមុខ យើងត្រូវតែខំប្រឹង យើងត្រូវតែធ្វើការផ្លាស់ប្តូរខ្លួនយើងទៅជាប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា។
លោកស្រីបន្តថា៖ “ពិតហើយ វាត្រូវការពេលវេលាក្នុងការបណ្ដុះបណ្ដាល ប៉ុន្តែយើងនឹងទទួលបានប្រយោជន៍ច្រើនពីប្រព័ន្ធឌីជីថល ដោយសារវាជួយពន្លឿនការងារក្នុងអាជីវកម្ម។ លោកស្រីសង្ឃឹមថា សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងជំរុញការអភិវឌ្ឍអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនេះឱ្យទៅតាមសម័យកាល ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នយុវវ័យស្រករក្រោយជាច្រើនក៏បានចាប់យកអាជីវកម្មតាមប្រព័ន្ធតិចណូឡូជីនេះដែរ។
លោក វង្សី វិស្សុត បានបន្តថា សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលគឺជាសេដ្ឋកិច្ចមួយដែលពឹងផ្អែកទៅលើបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលដែលបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលនេះនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ការផលិតទំនិញ និងសេវាការចែកចាយនិងការផ្គត់ផ្គង់ រួមទាំងការប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃផងដែរ។
វានឹងក្លាយជាកត្តាគន្លឹះ និងកត្តាកំណត់ចាញ់-ឈ្នះនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចហើយប្រទេសណាដែលមានសមត្ថភាពចាប់យកបច្ចេកវិទ្យានេះបានល្អប្រសើរជាងគេ ប្រទេសនោះនឹងក្លាយជាអ្នកឈ្នះនៅក្នុងល្បែងនេះ។ ក្នុងន័យនេះកម្ពុជាយើងត្រូវរួមដៃគ្នាទាំងស្ថាប័ន ទាំងបុគ្គលដើម្បីពន្លឿនការអភិវឌ្ឍឌីជីថលនៅកម្ពុជាឱ្យអាចរត់ទាន់គេនៅក្នុងតំបន់។
លោកថ្លែងថា៖ “ការចូលមកនៃសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនឹងនាំមកនូវឱកាសដ៏ល្អក្នុងសង្គម ប៉ុន្តែវាក៏ទទួលរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ ដូច្នេះវាតម្រូវឱ្យពួកយើងប្រមូលរាល់ធាតុចូលទាំងអស់ដើម្បីចាត់វិធានការលើផែនការរបស់យើង ហើយនេះគឺជាការចាប់ផ្ដើមនិន្នាការរួមអំពីសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។
ទាំងអស់នេះបង្ហាញឱ្យឃើញថា មូលដ្ឋាននៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់គាំទ្រដល់ការអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនៅកម្ពុជាកំពុងវិវឌ្ឍទៅមុខជាបណ្តើរៗ ដោយក្នុងនោះកម្ពុជាមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទូរស័ព្ទចល័ត និងមានសេវាអុីនធើណិតសមល្មមសម្រាប់គាំទ្រដល់សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។ ក៏ប៉ុន្តែសមត្ថភាពចាប់យក និងសកម្មភាពនៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលនេះនៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយមិនថានៅក្នុងវិស័យសាធារណៈ ឬនៅក្នុងវិស័យឯកជនទេ ទន្ទឹមនឹងនេះការទទួលយកបច្ចេកវិទ្យារបស់ទូរស័ព្ទចល័តជំនាន់ថ្មីមានភាពយឺតយ៉ាវជាងប្រទេសជិតខាង ហើយការទទួលយកសេវា 4G វិញកាន់តែមានអត្រាទាបទៅទៀត។
លោក ចំរើនឫទ្ធិ បានបញ្ជាក់ថា៖ “បញ្ហាប្រឈមតែងតែមាន ដែលបញ្ហាប្រឈមធំទីមួយ គឺធនធានមនុស្សរបស់យើងនៅមានការខ្វះខាតច្រើន ដូចជាអ្នកជំនាញបទពិសោធខ្ពស់ៗខាង IT ជាដើម។ ទីពីរយើងនៅខ្វះខាតដើមទុន ព្រោះដើមទុនក៏ជារឿងសំខាន់មួយដែរ។ បើយើងមានធនធានមនុស្សតែយើងអត់ធនធានទ្រព្យក៏ពិបាកនឹងទៅរួចដែរ ព្រោះការរកស៊ីតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល ឬប្រព័ន្ធអនឡាញនេះត្រូវការដើមទុនច្រើន និងដើម្បីឱ្យការអភិវឌ្ឍកាន់តែប្រសើរនោះ គេត្រូវការបំពេញសំណុំបែបបទនៃបច្ចេកវិទ្យាឱ្យបានត្រឹមត្រូវ”៕
