Author: វល័ក្ខ

  • វិធី​ពន្យារកំណើត​បែប​សម័យថ្មី

    វិធី​ពន្យារកំណើត​បែប​សម័យថ្មី

    សម័យ​បច្ចុប្បន្ន ចំនួន​កូន​គឺ​មិនមែនជា​រឿង​ដែល​ត្រូវ​បណ្តោយ​ទៅតាម​ធម្មជាតិ​ដូច​សម័យមុន​នោះទេ ហើយក៏​មិនមាន​អ្នកណាម្នាក់​អាចមក​កំណត់​ជីវិត​របស់​អ្នក​ថា នឹងត្រូវ​មានកូន​ប៉ុន្មាន​នោះដែរ គឺ​មានតែ​អ្នក និង​ស្វាមី​របស់​អ្នក​ប៉ុណ្ណោះ​ដែលជា​អ្នកសម្រេចចិត្ត​រួមគ្នា​ថា​នៅក្នុង​គ្រួសារ​របស់​អ្នកនឹង​ត្រូវមាន​សមាជិក​ចំនួន​ប៉ុន្មាន​នាក់។ នេះ​ជា​រឿង​ពិត ហើយក៏​ជា​រឿង​ដែល​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​អាចធ្វើ​បាន ព្រោះ​ពួកគេ​បានធ្វើការ​ពន្យារកំណើត។ ការពន្យារ​កំណើត​មាន​ច្រើនបែប​ច្រើនយ៉ាង​ណាស់​សម្រាប់​ឱ្យ​អ្នក​ជ្រើសរើស​មានដូចជា ៖

    ស្រោមអនាម័យ៖ មាន​ប្រសិទ្ធភាពសំខាន់ៗពីរ​យ៉ាង​គឺ ការពារ​អ្នក​ពី​ការឆ្លង​ជំងឺ​កាមរោគផ្សេងៗ និង​ការពារ​មិនឱ្យ​មានកូន។ស្រោមអនាម័យ​ភាគច្រើន​ត្រូវបាន​យកមកប្រើ​សម្រាប់​ភាគី​ខាង​បុរស ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​កុំឱ្យ​ទឹកកាម​ហៀរ​ចូលទៅក្នុង​ស្បូន​ដែលជា​មូលហេតុ​នៃ​ការបង្ក​កំណើត។ ចំណែកឯ​ស្រោមអនាម័យ​សម្រាប់​ស្ត្រី​វិញ​ត្រូវបាន​ប្រើ​សម្រាប់​ការពារ​មិនឱ្យ​ទឹកកាម​បុរស​ចូលទៅក្នុង​ស្បូន​បាន​ដូចគ្នា ប៉ុន្តែ​វា​ហាក់ដូចជា​មានការ​ពិបាក​ក្នុង​ការប្រើ​បន្តិច ព្រោះ​វា​តម្រូវឱ្យមាន​ការដាក់​បញ្ចូល​ទៅ​ផ្នែក​ខាង​ក្នុងនៃ​ប្រដាប់ភេទ​របស់​ស្ត្រី។

    កង​ដា​ក់ដៃ៖ ជាការ​ដាក់បញ្ចូល​បំពង់​ទន់តូចៗនៅ​ផ្នែក​ខាងក្រោម​នៃ​ស្បែក​ដើមដៃ​របស់​ស្ត្រី។ បំពង់​អស់ទាំង​នេះ​មាន​នាទី​ជា​អ្នក​ធ្វើឱ្យ​ទឹករំអិល​មាត់ស្បូន​ឡើង​ខាប់ ការពារ​មិនឱ្យ​មេជី​វិត​ឈ្មោល​ជ្រាប​ចូលមកក្នុង​ស្បូន​បាន។

    កង​ដាក់​ក្នុង​ស្បូន៖ ជាការ​ពន្យារកំណើត​ដោយ​ការដាក់​ឧបករណ៍​ទន់​តូច​មួយ​ដែល​អាច​បត់​បាន​ចូលទៅក្នុង​ស្បូន ដើម្បី​រារាំង​ការ​ជ្រាបចូល​នៃ​មេជី​វិត​ឈ្មោល​ទៅក្នុង​ស្បូន។

    ថ្នាំ​ពន្យារកំណើត៖ ធ្វើឱ្យ​ទឹករំអិល​មាត់ស្បូន​ឡើង​ខាប់ ដើម្បី​រារាំង​កុំឱ្យ​ទឹកកាម​បុរស​អាច​ជ្រាបចូល​ទៅក្នុង​ស្បូន​បាន។ ការ​លេបថ្នាំ​ពន្យារកំណើត​ត្រូវធ្វើ​ឱ្យបាន​ទៀងទាត់ និង​ត្រឹមត្រូវ​ទៅតាម​ការកំណត់​ដែល​បានបង្ហាញ​នៅលើ​សម្បក​ថ្នាំ ទើប​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់។

    ថ្នាំ​ចាក់៖ ជាការ​ចាក់​ថ្នាំ​រៀងរាល់3ខែម្តង។ តួនាទី​របស់​ថ្នាំ​ចាក់​ក៏​មិន​ខុស​អី​ពី​ការ​ពន្យារកំណើតផ្សេងៗទៀត​ដែរ ប៉ុន្តែ​តម្រូវឱ្យ​អ្នក​ចងចាំ​ឱ្យបាន​ល្អ​ពី​ពេលវេលា​ដែល​ត្រូវ​ចាក់​ជាថ្មី​ម្តងទៀត។

    ចំពោះវិធីពន្យារកំណើតតាមបែបសម័យថ្មីនេះ អ្នកត្រូវចាំថា ៖

    – គ្រប់​វិធី​នៃ​ការ​ពន្យារកំណើត​គឺ​សុទ្ធតែ​ត្រូវការ​ពឹងពាក់​លើ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ ទើប​មាន​សុវត្ថិភាព និង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។

    – ជ្រើសរើស​វិធី​ពន្យារកំណើត​ណាមួយ​ដែល​អាច​ផ្តល់នូវ​ភាពងាយស្រួល មាន​សុវត្ថិភាព និង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​បំផុត​ចំពោះ​រូបអ្នក។

    – សាកសួរ​ព័ត៌មាន​ឱ្យបាន​ច្បាស់​ពី​វិធី​ប្រើប្រាស់​ពី​អ្នកជំនាញ (ថ្នាំ​ពន្យារកំណើត​តែងតែ​ប្រាប់​ពី​របៀប​ប្រើប្រាស់​នៅលើ​សម្បក​កញ្ចប់ ប៉ុន្តែ​បើ​អ្នក​នៅតែ​មិនទាន់​យល់ច្បាស់​ពី​របៀប​ប្រើប្រាស់​ទេនោះ សូមកុំ​ខ្ចិ​ល​ច្រអូស​ក្នុងការ​ទៅ​ជួប​គ្រូពេទ្យ​ជាថ្មី​ម្តងទៀត ដើម្បី​សាកសួរ​ពី​វិធី​ប្រើ​ឱ្យបាន​ច្បាស់។

    -សូម​ចាំ​ថា ការពន្យារ​កំណើត​អាចមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ពិតប្រាកដ​លុះត្រាតែ​អ្នក​ប្រើ​វា​បាន​ត្រឹមត្រូវ។

    – ស្រោមអនាម័យ​មាន​សមត្ថភាព​ពីរ​យ៉ាង​គឺ ការពារ​មិនឱ្យ​មានកូន និង​ការពារ​ខ្លួន​អ្នក​ពី​ការឆ្លង​ជំងឺ​មួយចំនួន​ដូចជា កាមរោគ និង​ជំងឺអេដស៍​ជាដើម ប៉ុន្តែ​មិនមែន​មានន័យថា​វិធី​នៃ​ការពន្យារ​កំណើត​ផ្សេងទៀត​សុទ្ធតែ​អាចធ្វើ​បាន​ដូចគ្នា​នោះទេ។ ដូច្នេះ​ការការពារ​ខ្លួន​ពី​ការឆ្លង ឬ​ចម្លងជំងឺផ្សេងៗគឺជា​រឿង​មួយ​ផ្សេងទៀត​ដែល​អ្នក​ត្រូវ​ដឹង។

    – មាន​ស្ត្រី​មួយចំនួន​បាន​និយាយថា គាត់​មិនអាច​ពន្យារកំណើត​បាន​ទេ ព្រោះ​រាល់ពេល​ពន្យារកំណើត​តែង​ធ្វើឱ្យ​គាត់​មិន​ស្រួល​ក្នុង​ខ្លួន​ទាល់តែសោះ។ រឿង​បែបនេះ​វា​អាច​នឹង​បាត់​ទៅវិញ​ក្នុង​រយៈពេល1 ឬ2ខែ​ដំបូង ហើយក៏​បាត់់​ទៅវិញ ដូច្នេះ​សូមកុំ​អាល​រាថយ ហើយ​បោះបង់ចោល​ការពន្យារ​កំណើត​ឱ្យសោះ ព្រោះ​ការពន្យារ​កំណើត​មាន​ច្រើនបែប​ច្រើនយ៉ាង​អាចឱ្យ​អ្នក​យកទៅ​សាកល្បង វិធី​មួយ​នេះ​អាច​មិន​សមជា​មួយ​អ្នក តែ​វិធី​ផ្សេង​អាច​នឹង​ផ្តល់នូវ​ភាពងាយស្រួល​ក៏​ថា​បានដែរ។សូមកុំ​បារម្ភ​ទោះជា​អ្នក​ជ្រើស​ប្រើ​វិធី​ពន្យារកំណើត​បែបណាក៏ដោយ ព្រោះ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​តែងតែ​ប្រាប់​អ្នក​ថា គ្រប់​វិធី​នៃ​ការ​ពន្យារកំណើត​គឺ​មិន​ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​នោះទេ៕

  • កូរ៉េខាងត្បូង និង​ស៊ុយអែត លេចធ្លោ​ជាងគេ​ផ្នែក​ច្នៃប្រឌិត

    កូរ៉េខាងត្បូង និង​ស៊ុយអែត លេចធ្លោ​ជាងគេ​ផ្នែក​ច្នៃប្រឌិត

    នៅ​សម័យ​បច្ចុប្បន្ននេះ នវានុវត្តន៍​ជា​កូនសោ​គន្លឹះ ក្នុងការ​ជំរុញ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេសនីមួយៗឱ្យមាន​ភាព​រីកចម្រើន និង​មាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង​ឥទ្ធិពល​ជាមួយនឹង​ប្រទេស​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត​នៅលើ​ពិភពលោក។ ប្រទេសធំៗទាំងអស់​បាន​ជំរុញ​ប្រព័ន្ធ​អប់រំ និង​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​អ្នកជំនាញ​របស់ខ្លួន​ប​ង្កើ​ន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​បង្កើត​ឧបករណ៍​ថ្មី​តាម​គ្រប់​រូបភាព និង​គ្រប់​វិស័យ តាមរយៈ​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​គំហើញ​បច្ចេកវិទ្យា​ឆ្លាត-វៃ​ដែល​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​មនុស្ស និង​មាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​ស្រូប​ទាញ​ចំណូល​ពី​មនុស្ស​ជាច្រើន​លាន​នាក់​នៅលើ​ពិភពលោក។

    កូរ៉េខាងត្បូង និង​ស៊ុយអែត (Sweden) គឺជា​ប្រទេស​ដែលមាន​នវានុវត្តន៍​ច្រើនជាងគេ​បំផុត​លើ​ពិភពលោក នេះ​បើ​យោងតាម​តារាង​ដែល​បង្ហាញ​ពី​ទិន្នន័យ​ដែល​គ្របដណ្តប់​លើ​ធាតុសំខាន់ៗនៃ​របកគំហើញ​ដោយ​ផ្តោតលើ​ក្រុមហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា និង​ចំនួន​អ្នក​ដែល​បានបញ្ចប់​ការសិក្សា​ថ្នាក់​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​វិស្វកម្ម។

    បើ​យោងតាម​ស​ន្ទ​ស្សន៍​នៃ​នវានុវត្តន៍​លើ​ពិភពលោក​បាន​ចាត់​លំដាប់ថ្នាក់​កូរ៉េខាងត្បូង​ថា​ជាច្រើន​ជាងគេ​បំផុត​ក្នុងចំណោម​ប្រទេស​ទាំងអស់​ដែលមាន​ភាពល្បីល្បាញ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​លើ​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ2017។

    យោងតាម​ទិន្នន័យ​ដែល​បង្ហាញ​ដោយ IMF និង OECD បាន​បង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុនធំៗផ្នែក​បច្ចេកវិទ្យា​មួយចំនួន​របស់​កូរ៉េខាងត្បូង​ទទួលបាន​ប៉ាតង់​ច្រើនជាង​ក្រុមហ៊ុនធំៗរបស់​អាមេរិក​ដូចជា IBM ចាប់​តាំងពីដើម​សហស្សវត្ស​ថ្មី​នេះ​មកម្ល៉េះ។ របកគំហើញ​ទាំងអស់នេះ​បានដាក់​ចេញមក​នូវ​ច​ង្វា​ក់​នៃ​ការផ្គត់ផ្គង់ ដែល​បាន​ជំ​រុញឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​កូរ៉េខាងត្បូង​មានការ​អភិវឌ្ឍ​លឿន។

    បន្ទាប់ពី​កូរ៉េខាងត្បូង ប្រទេស​ស៊ុយអែត​បាន​ឈរ​ក្នុង​ចំណាត់ថ្នាក់​លេខ2 ដែលមាន​ល្បឿន​នៃ​ការបង្កើត​ថ្មី​លើ​វិស័យ​បច្ចេកវិទ្យា​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស ហើយ​បាន​ឈរ​ជា​ប្រទេស​ដែលមាន​ការចាប់ផ្តើម​អាជីវកម្ម​ផ្នែក​បច្ចេកវិទ្យា (tech start-up) ល្អ​នៅ​អឺរ៉ុប។ ប្រទេស​នេះ​ត្រូវបាន​គេ​មើលឃើញថា​ជា​កន្លែង​ដែលមាន​ក្រុមហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា​ធំជាងគេ​នៅ​ទ្វីបអឺរ៉ុប ជាមួយនឹង​ចង្វាក់​ផលិតកម្ម​បច្ចេកវិទ្យា​ដែលមាន​តម្លៃ​រាប់ពាន់​លាន​ដុល្លារ។

    បន្ទាប់ពី​ប្រទេស​ស៊ុយអែត គឺ​ប្រទេស​សិង្ហ​បុរី​ដែលមាន​ស​ន្ទ​ស្សន៍​នវានុវត្តន៍​ខ្ពស់​លំដាប់​ទី3 លើ​ពិភពលោក ព្រោះ​ប្រទេស​តូច​តែ​សម្បូរ​ដោយ​ធនធានមនុស្ស​មួយ​នេះ បាន​ប្រឹងប្រែង​កែច្នៃ​គ្រប់លទ្ធភាព​ដើម្បី​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​គំហើញ​បច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗមក​ជំនួសដៃ​ជើងមនុស្ស​លើ​ការងារ​មួយចំនួន ស្រប​ពេលដែល​ប្រជាជន​សិង្ហ​បុរី​បាន​ក្លាយជា​អ្នកជំនាញ និង​ធ្វើ​ការងារសំខាន់ៗនៅ​គ្រប់កន្លែង​ទូទាំង​ពិភពលោក។

    លើសពីនេះទៅទៀត​សិង្ហ​បុរី ជា​ប្រទេស​ដែល​ពឹង​ផ្អែកលើ​ពាណិជ្ជ-កម្ម ហេតុនេះ ការបង្កើត​ផលិតផល​ក្នុង​ទឹកដី​តូចចង្អៀត​មិនមែនជា​រឿង​ងាយ​នោះទេ។ ចំណុច​សំខាន់ និង​ជា​គន្លឹះ​របស់​ប្រទេស​នេះ គឺ​ផលិត​ឱ្យបាន​នូវ​ផលិតផល​ឆ្លាត​វៃ​ដែលមាន​តម្លៃ​ខ្ពស់ ហើយ​មាន​សមត្ថ​ភាពខ្លាំង​ដើម្បី​ជួយ​ការងារ​មនុស្ស ឬ​បង្កើត​សមិទ្ធផល​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត។

    ងាក​មក​អាល្លឺម៉ង់​វិញ យើង​ឃើញថា មិន​ត្រឹមតែ​ជា​ប្រទេស​ដែលមាន​ភាពល្បីល្បាញ​ផ្នែក​យោធា​នោះទេ តែ​ប្រទេស​នេះ​ក៏មាន​ឈ្មោះ​បោះ​សំឡេង​ច្រើន​ផងដែរ លើ​ផលិតផល​ឧស្សាហកម្ម និង​បច្ចេកវិទ្យា។ អាល្លឺម៉ង់​ជា​ប្រទេស​ដែលមាន​សមត្ថភាព​យូរអង្វែង​ក្នុងការ​ផលិត​គ្រឿងយន្ត និង​បាន​ចែកចាយ​ទៅកាន់​តំបន់សំខាន់ៗក្នុង​ពិភពលោក ខណៈ​ប្រទេស​នេះ​ក៏​ត្រូវបាន​គេ​រកឃើញ​ផងដែរ​ថា ជា​ប្រទេស​ដែល​កំពុង​មមាញឹក​ក្នុងការ​រុករក​បច្ចេក​វិទ្យាថ្មីៗ ដោយ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងយន្ត (robot) និង​បច្ចេកវិទ្យា​ចុងក្រោយ​បំផុត ដូចជា​បច្ចេកវិទ្យា AI ជាដើម។

    អាល្លឺម៉ង់ ជា​ប្រទេសមួយ​ដែលមាន​សមត្ថភាព​ខ្លាំង​ក្នុងការ​បង្កើន​ការងារ​ផ្នែក​វិស្វកម្ម និង​មាន​សហគ្រាស​ពង្រាយ​ស្ទើរ​គ្រប់​ទីកន្លែង​ក្នុងប្រទេស ដែល​ពេលខ្លះ​ប្រជាជន​នៃ​ប្រទេស​នេះ អាចឈាន​ទៅដល់​ការបង្កើត​ឧបករណ៍ថ្មីៗមួយចំនួន​ដែល​ពិភពលោក​នឹកស្មាន​មិន​ដល់ និង​មាន​គុណភាព​ខ្ពស់​ទៀតផង ដើម្បី​ជួយ​ដល់​វិស័យ​កសិកម្ម វិស័យ​វេជ្ជសាស្ត្រ និង​ការដឹកជញ្ជូន​ជាដើម៕

  • តើ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ទទួលបាន​អត្ថប្រយោជន៍​អ្វីខ្លះ ពីការចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា?

    តើ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ទទួលបាន​អត្ថប្រយោជន៍​អ្វីខ្លះ ពីការចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា?

    បច្ចុប្បន្ន​គេ​សង្កេតឃើញថា ចំនួន​ក្រុមហ៊ុន/សហគ្រាស​ខ្នាតតូច-មធ្យម និង​ក្រុមហ៊ុន​ខ្នាត​ធំ​បាន​កើនឡើង​កាន់តែច្រើន​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​មួយចំនួន​បាន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នៅ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប៉ុន្តែ​ក្រុមហ៊ុន​ខ្លះទៀត​មិនបាន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នោះទេ។ ដូច្នេះ​សួរថា​តើ​ការចុះបញ្ជី និង​មិន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នេះ​មានគុណ​សម្បត្តិ និង​គុណវិបត្តិ​ដូចម្តេចខ្លះ​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ទាំងនោះ?។

    ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ករណីនេះ លោក អៀង ម៉ុង នាយក​គ្រប់គ្រង​ក្រុមហ៊ុន លី​លី ផលិត​នំ​ស្រួយ​មានប្រសាសន៍ថា នៅ​ដំណាក់កាល​បង្កើត​ក្រុមហ៊ុន​ដំបូងក្រុមហ៊ុន​បាន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នៅ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ការបន្លំ​ម៉ាក​សញ្ញា​នេះ។ ក្រោយពី​ដំណើរការបាន​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ក្រោយមក ស្រប​ពេលដែល​ក្រុមហ៊ុន​មានឈ្មោះ​កាន់តែ​ល្បីឡើងៗ ស្រាប់​តែមាន​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ឈ្មោះ លី​លី ជា​ក្រុមហ៊ុន​លក់​ភេសជ្ជៈ​កំប៉ុង​បាន​នាំចូល​នំ​កញ្ចប់​ពី​ប្រទេស​ចិន ហើយ​យក​ស្លាក​ឈ្មោះ លី​លី បិទ​លើ​កញ្ចប់​នំ​ទាំងនោះ​ដើម្បី​ចែកចាយ​នៅលើ​ទីផ្សារ​កម្ពុជា រហូត​ធ្វើឱ្យ​មានការ​ប្តឹងផ្តល់​គ្នា​ទៅដល់​តុលាការ​ទៀតផង។

    លុះ​ក្រោយមក​តុលាការ​បាន​រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន​ខាងលើ​បាន​បន្លំ​ម៉ាក​សញ្ញា​របស់​ក្រុមហ៊ុន លី​លី ផលិត​នំ​ស្រួយ​ពិតប្រាកដ​មែន ក៏​ហាម​លែងឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន លី​លី លក់​គ្រឿង​កំប៉ុង​នោះ​បន្ត​ចែកចាយ​នំ​ស្រួយ​ដែលមាន​បិទ​ស្លាក​ឈ្មោះ​លី​លី នៅលើ​សម្បក​កញ្ចប់​នំ​បន្តទៀត​រហូតមកទល់​បច្ចុប្បន្ន។

    អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ឯកឧត្តម សៀងថៃ មានប្រសាសន៍ថា ការចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នេះសម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​គឺ​ទទួលបាន​អត្ថប្រយោជន៍​ច្រើនណាស់​ក្នុងការ​ទប់ស្កាត់​ការលួចចម្លង​ម៉ាក​សញ្ញា ឬ​ឈ្មោះ​ក្រុមហ៊ុន​ពី​សំណាក់​បុគ្គល​ណាមួយ​ដើម្បី​យកទៅ​ផលិត​ទំនិញ​ក្លែងក្លាយ និង​ដាក់លក់​នៅលើ​ទីផ្សារ​ដែលនាំឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ និង​កិត្តិយស​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ដើម​ដែល​បាន​ផលិតនិង​ខិតខំ​កសាង​ឈ្មោះ​អស់​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​រហូតដល់​ល្បីល្បាញ ស្រាប់តែ​ត្រូវបាន​គេ​លួច​ចម្លង​យកទៅ​ប្រើ​សម្រាប់​ជា​ប្រយោជន៍​ខ្លួនឯង​ទៅវិញ។

    ឯកឧត្តម​មានប្រសាសន៍​បញ្ជាក់ថា “ធម្មតា​ផលិតផល​ដែល​ទើប​បង្កើត​ដំបូង មិនដែល​ល្បីល្បាញភ្លាមៗទេ គឺ​ត្រូវ​កសាង​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​អស់​រយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ ទើប​មានឈ្មោះ​ល្បីល្បាញ​នៅលើ​ទីផ្សារ មាន​អតិថិជន​គាំទ្រ​ច្រើន ហើយ​ដល់ពេល​មានឈ្មោះ​ល្បី ក៏ត្រូវ​គេ​លួច​ផលិត​ផលិតផល​ក្លែងក្លាយ លួច​បន្លំ​ឈ្មោះ​ក្រុមហ៊ុន​ដើម និង​ដាក់​លក់ទំនិញ​ក្លែងក្លាយ​នោះ​នៅលើ​ទីផ្សារ​នាំឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ដើម”។

    ឯកឧត្តម​បន្តថា ប្រសិនបើ​ក្រុមហ៊ុន​ដើម​បាន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នៅ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម គឺ​ក្រុមហ៊ុន​ដើម​នោះ​មាន​សិទ្ធិ​ប្តឹង​គេ ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ការបន្លំ​យកឈ្មោះ​ក្រុមហ៊ុន​ទៅ​លក់ទំនិញ​ក្លែងក្លាយ​នៅលើ​ទីផ្សារ ឬ​ប្តឹង​ទារ​សំណងផ្សេងៗបាន តែបើ​ក្រុមហ៊ុន​ដើម​មិនបាន​ចុះបញ្ជី​នៅ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​ទេ ពេល​មាន​ការលួចចម្លង​និមិត្តសញ្ញា ឬ​ឈ្មោះ​ក្រុមហ៊ុន ពេលនោះ​យើង​គ្មាន​សិទ្ធិ​ប្តឹង​គេ​នោះទេ ជួនកាល​ទំនិញរបស់គេៗផលិត​តាម​យើង​មែន តែ​គេ​បាន​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​មុន​យើង នោះគេ​មាន​សិទ្ធិ​ប្តឹង​យើង​មិនឱ្យ​យើង​ប្រើ​ឈ្មោះ​ដូច​មុន​ទៀត​ក៏​អាចធ្វើ​បានដែរ។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា កាលពី​ឆ្នាំ2017កន្លងទៅ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​បាន​ទទួល​ពាក្យស្នើសុំ​ចុះបញ្ជី​ម៉ាក​សញ្ញា​ចំនួន 5,123 និង​បាន​ចុះបញ្ជី​ម៉ាក​ចំនួន 3,917 ជាមួយគ្នានេះ​ក្រសួង​ក៏បាន​ទទួល​ពាក្យស្នើសុំ​ចុះបញ្ជី​ម៉ាក​ជា​អន្តរជាតិ​ចំនួន 2,259 និង​ចុះបញ្ជី​ម៉ាក​អន្តរជាតិ​បាន​ចំនួន 840ក្រុមហ៊ុន។ ការដែល​ក្រុមហ៊ុន​អន្តរជាតិ​សម្រេច​ស្នើសុំ​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នៅ​កម្ពុជា គឺ​ដើម្បី​ការពារ​ខ្លាចក្រែង​មាន​អ្នក​ក្លែងបន្លំ​ឈ្មោះ ឬ​ម៉ាក​សញ្ញា(ឡូហ្គោ)ក្រុមហ៊ុន​របស់គេ​ដែល​ល្បី​នៅលើ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ ដោយ​យកមក​បិទ​លើ​ទំនិញ​ក្លែងក្លាយ ហើយ​ចរាចរណ៍​នៅលើ​ទីផ្សារ​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា។

    នៅក្នុង​ឆ្នាំ2017 កន្លងទៅ ក្រសួង​បានទទួល​ពាក្យស្នើសុំ​លុប​ម៉ាក​សញ្ញា​បាន​ចំនួន 31ម៉ាក​សញ្ញា និង​លុប​ម៉ាក​សញ្ញា​ចេញពី​បញ្ជី​បាន​ចំនួន 12ម៉ាក​សញ្ញា និង​បានទទួល​ពាក្យ​បណ្ដឹងសុំ​ទប់ស្កាត់​ការរំលោភបំពាន​ចំនួន 14ករណី និង​សម្រុះសម្រួល​បាន​ចំនួន 16ករណី។ ក្រោយពី​ទទួលបាន​ពាក្យបណ្តឹង​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន ក្រសួង​បាន​សហការ​ជាមួយ​សមត្ថកិច្ច​ចុះបង្ក្រាប​បទល្មើស​កម្មសិទ្ធិ​បញ្ញាដោយ​ដកហូត​បាន​វត្ថុតាង​រួមមាន បារី​ក្លែងបន្លំ​ម៉ាកចំនួន 36សុង អាវ​រងា​ម៉ាក North Face ចំនួន 19អាវ មួកសុវត្ថិភាព​ក្លែងបន្លំ​រូបរាង និង​ម៉ាកផ្សេងៗចំនួន 520មួក និង​គ្រឿងបន្លាស់​ចំនួន 70ឈុត។

    ក្រៅពីនេះ​ក៏មាន​ករណី​បង្ក្រាប​ការ​ក្លែងបន្លំ​ម៉ាក​សញ្ញា និង​ប្រភព​ផលិត​ផលិតផល​នំ​មឹក វេច​ខ្ចប់​រួច​ចំនួន 4.20គីឡូក្រាម នំ​មិនទាន់​វេច​ខ្ចប់​ចំនួន 24គីឡូក្រាម និង​សម្ភារ​វេច​ខ្ចប់​ចំនួន 8គីឡូក្រាម រួមទាំង​ចាប់បាន​ផលិតផល​ក្លែងបន្លំ​ជាច្រើន ដូចជា​សាប៊ូ កង្ហារ ភេសជ្ជៈ ទឹក​ផ្លែឈើ ស្រា​បៀរ សាប៊ូ ទូរស័ព្ទដៃ និង​កា​រំលោភ​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​អ្នកនិពន្ធ​ជាច្រើន​ករណី​ទៀតផង៕

  • យុវជន​ខ្មែរ​បង្កើត​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ ល្បី​ជា​អន្តរជាតិ

    យុវជន​ខ្មែរ​បង្កើត​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ ល្បី​ជា​អន្តរជាតិ

    នៅ​សម័យ​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ ការអប់រំ គឺជា​កូនសោ​គន្លឹះ​ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​របស់​មនុស្ស និង​ជំរុញឱ្យមាន​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ។ ស្របតាម​ចរន្ត​នេះ ប្រទេសនីមួយៗបានធ្វើការ​បង្កើនល្បឿន​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ​របស់ខ្លួន​ដោយ​ប្ដូរ​ពី​ការបណ្តុះបណ្តាល​យុវជន​ជំនាន់​ថ្មី​ដែល​រៀន​សម្រាប់តែ​អនុវត្ត​ការងារ​ប្រចាំថ្ងៃ មកជា​រៀន​ដើម្បី​ស្រាវជ្រាវ និង​បង្កើតជា​សមិទ្ធផលថ្មីៗទាំង​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ពិត និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​សង្គម។

    នៅ​កម្ពុជា មាន​យុវជន​មិន​ច្រើន​ទេ​ដែលមាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​បង្កើត​សមិទ្ធផលថ្មីៗ ជាពិសេស​នវានុវត្តន៍​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដែល​អាច​បម្រើ​ដល់​ផលប្រយោជន៍​មនុស្ស​ទូទៅ​ជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ តែថ្មីៗនេះ​យុវជន​មួយក្រុម​របស់​កម្ពុជា​បាន​បង្កើត​ស្នាដៃ​យ៉ាង​អស្ចារ្យ​មួយ​ដែល​ធ្វើឱ្យមាន​ភាពល្បីល្បាញ និង​ទទួលបាន​ពានរង្វាន់​ដល់​ទៅ2 ពី​កម្មវិធី International Engineering Invention and Innovation Exhibition 2018 (I-Envex) ដែលជា​កម្មវិធី​ប្រកួតប្រជែង​ផ្នែក​របកគំហើញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​ថ្មី​នៅ​ប្រ​ទស​ម៉ាឡេស៊ី។

    កញ្ញា ហេង សុវណ្ណ​មុនី​នុត និស្សិត​ផ្នែក​បច្ចេកវិទ្យា​ព័ត៌មាន​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ន័​រ​តុ​ន និង​ជា​ម្ចាស់​ជ័យលាភី​យ៉ាងសំខាន់​ខាងលើនេះ​បាន​បញ្ជាក់ថា ក្រុម​របស់គាត់​ដណ្តើមបាន​ពានរង្វាន់​ចំនួន2ពី​កម្មវិធី International Engineering Invention and Innovation Exhibition 2018 (I-Envex) ដោយ​ពានរង្វាន់​ទី1 គឺ Double Gold award និង​ទី2 គឺ Best Award Classes E (I.C.T, Multimedia, Telecommunications, Electricity & Electronic)។

    កម្មវិធី​នេះ​មានការ​ចូលរួម​ពី​សំណាក់​ក្រុមយុវជន​ដែលមាន​គម្រោង​ផ្ទាល់ខ្លួន​មកពី 16ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី អាមេរិក និង​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​មួយចំនួនទៀត ដោយ​ក្នុងនោះ​គម្រោង​ដែល​បានដាក់ពាក្យ​សរុប​មាន​ចំនួន​ប្រមាណ 410គម្រោង។

    កញ្ញា ហេង សុវណ្ណ​មុនី​នុត បាន​និយាយថា៖ សម្រាប់​ក្រុម​របស់ខ្ញុំ​គឺ​យើង​បង្កើត​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ​ដែលមាន​ឈ្មោះថា NU Eco Smart Fan ឬ Mr.360។ កង្ហារ​នេះ​មាន​មុខងារសំខាន់ៗជាច្រើន​ដែល​អាច​សម្រួល​ដល់​មនុ​ស្ស​គ្រប់​ប្រភេទ​រួមទាំង​ជនពិការ និង​មនុស្ស​ចាស់ជរា​ផង ឱ្យ​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​យ៉ាង​ស្រួល ហើយ​សន្សំសំចៃ​អគ្គិសនី​បាន​ច្រើន​ទៀតផង។

    កញ្ញា ហេង សុវណ្ណ​មុនី​នុត (អាវប៉ាក់ពណ៌ស)

    កញ្ញា ហេង សុវណ្ណ​មុនី​នុត បាន​លើកឡើងថា NU Eco Smart Fan ជា​គម្រោង​ដែល​យើង​បង្កើតឡើង​ជាមួយនឹង​មុខងារ​ជាច្រើន ហើយ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​បាន​ច្រើន​សម្រាប់​មនុស្ស​ក្នុងប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ លក្ខណៈពិសេស​របស់​វា​មាន​ចំនួន 9ចំណុច​គឺ​ទី1. Normal control វា​អាច​បញ្ជា​បាន​តាមរយៈ​កម្មវិធី​ក្នុង​ទូរស័ព្ទដៃ ដោយ​មិនចាំបាច់​ដើរទៅ​ចុច​ដោយផ្ទាល់​នោះទេ។ ទី2. solar energy mode គឺ​ការ​សាក​ភ្លើង​របស់​វា​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន 2របៀប គឺ​សាក​ដោយ​ពន្លឺព្រះអាទិត្យ​ក៏បាន និង​អគ្គិសនី​ក៏បាន ហើយ​កម្មវិធី​នេះ​យើង​សង្ឃឹមថា វា​នឹង​អាចជួយ​ថែរក្សា​បរិស្ថាន​បាន​មួយចំណែក។

    ក្រៅពីនេះ មុខងារ​ទី3. speed mode របស់​វា​គឺ វា​មាន​ល្បឿន 3កម្រិត ហើយ​ទី4 គឺ temperature mode កង្ហារ​នេះ​អាច​ផ្លាស់ប្តូរ​ល្បឿន​វា​ទៅតាម​កម្រិត​សីតុណ្ហភាព។ ក្នុងករណី​ដែល​មេឃ​ក្តៅ​ខ្លាំង​កង្ហារ​នេះ​នឹង​បក់​លឿន​ខ្លាំង ហើយ​វា​នឹង​បន្ថយ​នៅពេលដែល​សីតុណ្ហភាព​ថយចុះ​ដូចគ្នា។ មុខងារ​ទី5. sleep mode គឺ​យើង​អាច​កំណត់​នាទី​ឱ្យ​វា​ឈប់​ដោយ​ខ្លួនឯងបាន។ មុខងារ​នេះ​មាន​ភាពងាយស្រួល​សម្រាប់​មនុស្ស​ចាស់ ឬ​អ្នក​រវល់​ខ្លាំង​ដែល​ពេលយប់​មិនចាំបាច់​ដើរទៅ​បិទ​វា​នោះទេ ព្រោះ​ដល់​ម៉ោង​ដែល​យើង​កំណត់ឱ្យ​វា​បិទ វា​នឹង​បញ្ចប់​ដំណើរការ​ដោយ​ខ្លួនឯង។ មុខងារ​ទី6. speechmode យើង​អាច​បញ្ជា​វា​ឱ្យ​ដំណើរការ​ដោយ​មិនចាំបាច់​ចុច​អ្វី​ទាំងអស់ គឺ​គ្រាន់តែ​ប្រាប់​វា​ដោយ​សំឡេង វា​នឹង​ដំណើរការ។

    ចំពោះ​មុខងារ​ទី7. camera security mode គឺ​កង្ហារ​នេះ​មានប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​សេន​ស័​រ (Sensor) ដោយមាន​ភ្ជាប់​ជាមួយនឹង​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិភាព​សម្រាប់​ប្រាប់​ពី​ព័ត៌មានសំខាន់ៗមួយចំនួន។ សម្រាប់​មុខងារ​កាមេរ៉ា​នេះ មិនមែន​សម្រាប់​មើល​ពី​សុវត្ថិភាព​ដូច​កាមេរ៉ា​ទូទៅ​នោះទេ តែ​វា​មាន​មុខងារ​បញ្ជូន​ព័ត៌មាន ឬ​ប្រាប់​ហេតុការណ៍​តាម​ទូរស័ព្ទដៃ​នៅពេល​ដែលមាន​មនុស្ស​ចាស់​ដួល ឬ​មានរឿង​អ្វីមួយ​កើតឡើង​នៅក្នុង​ផ្ទះ។

    មុខងារ​ទី8. smart energy mode កង្ហារ​នេះ​មានមុខ​ងារ​បែរ​ទៅ​រកតែ​កន្លែង​ណា​ដែលមាន​មនុស្ស​តែប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើ​កន្លែង​ណា​គ្មាន​មនុស្ស គឺ​វា​នឹង​ឈប់​វិល​ដោយ​ឯកឯង។ ហើយ​មុខងារ​ទី9. angle mode គឺជា​មុខងារ​ដែល​កំណត់​អំពី​កន្លែង​ដែល​វា​ត្រូវ​វិល បើទោះបី​ជាមាន​មនុស្ស​នៅ​ជុំវិញ​វា​ក៏ដោយ ព្រោះ​ពេលខ្លះ​យើង​ចង់ឱ្យ​វា​វិល​ត្រឹម​កម្រិត​ណាមួយ គឺ​យើង​អាច​កំណត់​បាន​យ៉ាង​ងាយ។ ទាំងអស់នេះ​គឺជា​លក្ខណសម្បត្តិ​របស់​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ។

    ម្ចាស់​ជយលាភី​អន្តរជាតិ​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា ការបង្កើត​សមិទ្ធផល​នេះ គឺ​ក្នុង​គោលបំណង​ជួយ​ដល់​មនុស្ស​ទូទៅ​នៅក្នុង​ប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍​ឱ្យមាន​ភាពងាយស្រួល ព្រោះ​តម្លៃ​របស់​វា គឺ​ធូរ​ថ្លៃ​ខ្លាំង ដែល​យើង​អាច​ចំណាយ​ប្រមាណ​ត្រឹមតែ​ជាង 30ដុល្លារ​តែប៉ុណ្ណោះ​ដើម្បី​ទទួលបាន​ឧបករណ៍​អេឡិចត្រូនិក​ដែលមាន​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​មួយ​នេះ។ ហើយ​ម្យ៉ាងវិញទៀត គោលបំណង​សំខាន់​មួយទៀត គឺ​ចង់ឱ្យ​មនុស្ស​ចាស់ជរា អាច​ប្រើប្រាស់​វា​បាន​ដោយ​ងាយស្រួល ព្រោះ​ប៊ូ​តុង​ឆ្លាត​វៃ​រប​ស់វា​មិនមាន​ការលំបាក​ចុច ឬ​ត្រូវ​ប្រើ​កម្លាំង​នោះទេ ស្របពេល​ដែល​វា​ក៏មាន​មុខងារ​បញ្ជា​តាម​ទូរស័ព្ទ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​គាត់​កាន់តែ​ងាយស្រួល​ឡើង។ ចំណែកឯ​ជនពិការ​វិញ ក៏​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​យ៉ាង​ងាយស្រួល​ដែរ​តាមរយៈ​ការបញ្ជា​ដោយ​សំឡេង មិនចាំបាច់​ត្រូវ​ដើរទៅ​បើក​នោះទេ។

    សមាជិក​មួយរូប​ទៀត​នៃ​គម្រោង​កង្ហារ NU EcoSmart Fan នេះ លោក សៀន ផា​លីន​ហួរ បាន​លើកឡើងថា​លក្ខណៈពិសេស​ដែល​អាចធ្វើឱ្យ​គម្រោង​នេះ​ទទួលបាន​ចំណាប់អារម្មណ៍​ពី​គណៈកម្មការ​ដាក់ពិន្ទុ​នៅក្នុង​កម្មវិធី International Engineering Invention and Innovation Exhibition 2018 (I-Envex) គឺ​កង្ហារ​នេះ​មាន​មុខងារ​ច្រើនជាង​គម្រោង​ដទៃទៀត ព្រោះ​វា​មានមុខ​ងារ​ដល់​ទៅ9 ខណៈពេលដែល​គេ​មាន​ត្រឹមតែ 4 ឬ5មុខងារ​តែប៉ុណ្ណោះ។

    ម្យ៉ាងវិញទៀត បើ​គិតពី​តម្លៃ គឺ​វា​ធ្វើឡើង​ក្នុងតម្លៃ​ទាប ដែលជា​ហេតុ​ធ្វើឱ្យ​ប្រជាជន​ក្នុងប្រទេស​ក្រីក្រ ឬ​ប្រទេស​កំពុងអភិវឌ្ឍន៍​អាចមាន​លទ្ធភាព​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​បាន​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ។

    លោក សៀន ផា​លីន​ហួរ បាន​និយាយថា៖ គម្រោង​កង្ហារ​ឆ្លាត​វៃ​នេះ ធ្វើឡើង​ដោយ​ចំណាយ​ពេលវេលា 3ខែ​កន្លះ​ដោយ​ក្នុងនោះ​រយៈពេល 3ខែ​ចំណាយ​លើ​ការបង្កើត Hardware និង 2សប្តាហ៍​ទៀត​ជា​ពេល​សម្រាប់​ដំឡើង​កម្មវិធី software។ ហើយ​គម្រោង​នេះ​អាច​ជោគជ័យ​ទៅបាន​ក៏ដោយ​មានការ​ប្រឹក្សា​យោបល់​ច្រើន​ពី​លោកគ្រូ​ដឹកនាំ​គម្រោង​ដែល​បានផ្តល់​គំនិត និង​ចូលរួម​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាច្រើន ជាពិសេស​គឺ​ផ្នែក Hardware។

    លោក ផា​លីន​ហួរ បាន​និយាយថា នៅក្នុង​ការអនុវត្ត​គម្រោង​យើង​បាន​ជួប​ឧបសគ្គ​មួយចំនួន​ដូចជា​កត្តា​ពេលវេលា កត្តា​បច្ចេកវិទ្យា និង​ការសរសេរ​កូដ​ជាដើម។ ចំពោះ​ពេលវេលា គឺ​ដោយសារតែ​សមាជិក​ក្រុម​ទាំង 2នាក់​រៀន​វេន​ផ្សេងគ្នា ហេតុនេះ​យើង​ចាំបាច់​ត្រូវ​កាត់​ពេលវេលា​នៃ​ការរៀនសូត្រ​ខ្លះ​ដើម្បី​ជួយ​គ្នា​ឱ្យសម្រេចបាន​ជោគជ័យ។ ហើយ​ចំពោះ​កត្តា​បច្ចេកវិទ្យា​វិញ​យើង​ក៏​ជួបប្រទះ​នូវ​បញ្ហា​ច្រើន​ដែរ ព្រោះ​ពួកយើង​ជា​អ្នក​បច្ចេកវិទ្យា​ព័ត៌មាន​ដែល​ផ្តោត​ខ្លាំង​លើ​ការសរសេរ​កូដ ហេតុនេះ​នៅពេលដែល​យើង​ចង់ឱ្យ​កង្ហារ​វិល 360ដឺ​ក្រេ វា​មាន​បញ្ហា ហើយ​ខ្សែភ្លើង​ទាក់​ជាប់​គ្នា​រក​ផ្លូវ​ចេញ​មិនឃើញ។

    កត្តា​មួយទៀត គឺ​ការស្វែងរក​វត្ថុធាតុដើម​មួយចំនួន​ដើម្បី​យកមក​កែច្នៃ​ដំឡើង​ឱ្យ​ក្លាយជា​ទ្រង់ទ្រាយ និង​កំណត់​ទីតាំង​នៃ​ឧបករណ៍​គាំទ្រ​មួយចំនួន​ដូចជា​ទីតាំង​នៃ Sensor ឬ​ប៊ូ​តុង​ជាដើម។ តែ​ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក្តី ក៏​យើង​សំណាងល្អ​ដែរ ដែលមាន​គ្រូ​ណែនាំ​ជា​អ្នកមាន​ជំនាញ និង​បទពិសោធ​ច្រើន ដែល​តែងតែ​ផ្តល់យោបល់ និង​ជួយ​ជា​ដំណោះស្រាយខ្លះៗសម្រាប់​សាកល្បង រហូត​ធ្វើឱ្យ​យើង​អាច​ផលិត​ឧបករណ៍​ឆ្លាត​វៃ​នេះ​បាន​ដោយ​ជោគជ័យ៕

  • កត្តា​អ្វីខ្លះ​ដែលនាំឱ្យ​មនុស្ស​ធ្វើ​ការងារ​បានល្អ?

    កត្តា​អ្វីខ្លះ​ដែលនាំឱ្យ​មនុស្ស​ធ្វើ​ការងារ​បានល្អ?

    មនុស្សម្នាក់ៗតែងតែ​ចង់​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែល​ធ្វើ​ការងារ​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់ ហើយ​ចង់​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួន​ឱ្យ​បានល្អ​នៅក្នុង​កន្លែង​ការងារ ព្រោះ​ចំណុច​ទាំងអស់នេះ​ជា​គន្លឹះ​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការកសាង​ភាព​ថ្កុំថ្កើង តែ​ពេលខ្លះ​មាន​កត្តា​រាំងស្ទះ​មួយចំនួន​ដែល​បង្អាក់​ដល់​ដំណើរការ​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​ខ្លួន​នេះ។

    លោក​សាស្ត្រាចារ្យ ព្រើ​ន សុ​វង្ស ព្រឹទ្ធបុរស​រង​នៃ​ពុទ្ធិកមហាវិទ្យាល័យ វិទ្យាសាស្ត្រ​អប់រំ និង​ព័ត៌មានវិទ្យា​ទទួលបន្ទុក​ដេ​ប៉ា​តឺ​ម៉​ង់ ថ្នាក់​ឆ្នាំ​សិក្សា​មូលដ្ឋាន​នៃ​ពុទ្ធិក​សាកលវិទ្យាល័យ​ព្រះសីហនុ​រាជ​បាន​លើកឡើងថា​ដើម្បីឱ្យ​មនុស្សម្នាក់ៗអាច​អភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​បានល្អ​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់ គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ចំណុច 3យ៉ាងសំខាន់ៗគឺ កត្តា​ជំនាញ កត្តា​ចិត្តសាស្ត្រ​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​កត្តា​ស្ថាប័ន។ ជា​ចំណុច​ចាប់ផ្តើម មុននឹង​អាចធ្វើ​ការងារ​បានល្អ មនុស្សម្នាក់ៗចាំបាច់​ត្រូវតែមាន​ជំនាញ​គោល​មួយ​ឱ្យបាន​ច្បាស់លាស់ ហើយ​កត្តា​ជំនាញ​ហាក់បីដូចជា​ចំណុច​ស្នូល​មួយ ដែល​ធ្វើឱ្យ​យើង​អាចមាន​លទ្ធភាព​បំពេញការងារ​មួយ​បានល្អ និង​គោរព​លក្ខខណ្ឌ​គោល​របស់​ស្ថាប័ន ឬ​អាចជួយ​ឱ្យ​យើង​ក្លាយជា​អ្នកជំនាញ​លើ​ផ្នែក​ណាមួយ​បាន។

    ចំណែកឯ​កត្តា​ចិត្តសាស្ត្រ​ផ្ទាល់ខ្លួន​វិញ​គឺ​ផ្តោតលើ​ចំណុច​អភិវឌ្ឍន៍ ឬ​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ជំនាញ​នោះ​ប្រកបដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ដើម្បី​ឱ្យក្លាយ ជា​មនុស្ស​លេចធ្លោ​ក្នុង​ស្ថាប័ន។  លោក​សាស្ត្រាចារ្យ ព្រើ​ន សុ​វង្ស​បាន​និយាយថា៖ “គ្មាន​ផ្នែក​ណា​អាច​កាត់ផ្តាច់​ពីគ្នា​បាន​នោះទេ រវាង​ជំនាញ និង​កត្តា​ចិត្តសាស្ត្រ​ផ្ទាល់ខ្លួន។

    វា​ហាក់បីដូច​ជាលី​បក​ង់ និង​ច្រវាក់​ដែល​សុទ្ធតែ​សំខាន់​សម្រាប់​ឱ្យ​កង់​រត់​ទៅមុខ​បាន។ ទោះបីជា​ផ្នែក​ណា​ធំ​ជាង ឬ​តូច​ជាង​ក៏ដោយ ក៏ត្រូវ​តែមាន​ទាំងពីរ​ដើម្បី​ជំរុញ​សកម្មភាព​ជាក់ស្តែង​ឱ្យ​ដំណើរការបាន​រលូន និង​មានប្រសិទ្ធភាព។

    លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​ក៏បាន​លើកឡើង​ផងដែរ​ថា កត្តា​សំខាន់​មួយទៀត​ដែល​អាច​នាំ​មនុស្ស​ឱ្យទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការងារ​គឺ កត្តា​ស្ថាប័ន ឬ​ប្រព័ន្ធ​ការងារ។ ពាក្យ​ខ្មែរ​យើង​តែង​និយាយថា “មាន់​ពង​លើ​ស្រួ​វ តែងតែ​ស៊ី​ស្រូវ” ឬ​មានន័យថា មនុស្ស​ធ្វើ​ការងារ​ជាមួយ​លុយកាក់​តែងតែ​ឆ្លៀត​យក​ប្រយោជន៍​ពី​លុយកាក់​នោះ តែបើ​យើង​មើលទៅ​អ្នកធ្វើការងារ​ក្នុង​ធនាគារ​យើង​នឹង​ដឹងថា វា​មិនមែន​បែប​នោះ​ទាំងអស់​ទេ។

    មនុស្ស​ធ្វើ​ការងារ​ជាមួយ​លុយកាក់​ក៏ដោយ តែ​ប្រសិនបើ​យើង​មាន​ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង​ត្រឹមត្រូវ នោះ​ភាពច្បាស់លាស់​នៅតែមាន។ ងាក​មក​អ្នកធ្វើការងារ​ដទៃទៀត​វិញក៏​ដូចគ្នា​ដែរ ការដែល​ស្វែងរក​កន្លែង​ដែល​អាច​អនុញ្ញាតឱ្យ​យើង​បញ្ចេញ​អស់​សក្តានុពល និង​មាន​សេរីភាព​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួនឯង គឺជា​រឿង​សំខាន់​ដែល​អាចធ្វើឱ្យ​យើង​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែល​ប្រើប្រាស់​អស់​បញ្ញា​ស្មារតី ដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់។

    អ្នក​អប់រំ​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា លក្ខខណ្ឌ​នៃ​ការងារ​ល្អ​មាន​ច្រើន​ប្រភេទ។  ពេលខ្លះ​មនុស្ស​អន់​ធ្វើ​ការងារ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​ខ្លាំង អាចធ្វើឱ្យ​គាត់​ក្លាយជា​មនុស្ស​តស៊ូ ហើយ​ខ្លាំង​ទៅតាម​នោះដែរ។ ចំណែកឯ​អ្នក​ខ្លះទៀត​គាត់​ខ្លាំង តែ​ស្ថាប័ន​ខ្សោយ ត្រង់នេះ​មានន័យថា គាត់​អាច​ក្លាយជា​បុគ្គល​ស្នូល​ក្នុងការ​លើកស្ទួយ​ស្ថាប័ន​ឱ្យមាន​ថាមពល។ ហើយ​អ្នក​ខ្លះទៀត គាត់​មាន​សមត្ថ​ភាពខ្លាំង​ស្រាប់ ហើយ​ធ្វើ​ការងារ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​ល្អ​ថែមទៀត គាត់​នឹង​កាន់តែខ្លាំង។ ហេតុនេះ​ការអភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​ជំនាញ សមត្ថភាព​ចិត្តសាស្ត្រ​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​ការជ្រើសរើស​ស្ថាប័ន​ត្រឹមត្រូវ គឺជា​កត្តា​សំខាន់​ខ្លាំងណាស់​ដែល​អ្នកធ្វើការ​ងារ​ត្រូវ​គិតគូរ។

    លោក លី សុភា​រិ​ទ្ធ អ្នកគ្រប់គ្រង​លើ​ក្រុម​វិស្វករ​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​មួយ បាន​លើកឡើងថា កត្តា​សំខាន់​ដែល​ធ្វើឱ្យ​មនុស្ស​ខ្លាំង​ក្នុង​ការធ្វើការងារ​គឺ​ភាព​វៃឆ្លាត និង​គំនិត​វិជ្ជមាន​ក្នុង​ការធ្វើការងារលំបាក។ ការងារ​ទាំងអស់​សុទ្ធ​តែ​ត្រូវ​ការជំនាញដូចៗគ្នា ហើយ​បើ​គ្រាន់តែ​ធ្វើ​ការងារដដែលៗ អ្នកណា​ក៏​អាចធ្វើ​បានដែរ ហេតុនេះ​បុគ្គលិក​ដែល​លេចធ្លោ គឺជា​អ្នក​ដែលមាន​ភាព​វៃឆ្លាត​ក្នុងការ​ច្នៃប្រឌិត​វិធី​ដែល​ខ្លួន​ធ្វើ​នោះ​ឱ្យ​ខ្លី ឬ​ឱ្យ​ងាយ ហើយ​ចំណេញ​ពេលវេលា​ច្រើន​ក្នុងការ​បង្កើន​គុណភាព ឬ​បរិ​មាណនៃ​សមិទ្ធផល​សម្រាប់​ការងារ​ប្រចាំថ្ងៃ។

    ការធ្វើការងារ​បែបនេះ គឺ​គេ​ហៅថា ធ្វើ​ការងារ​ប្រកបដោយ​វិធី​ឆ្លាត (work smart) មិនមែន​ធ្វើ​ការងារ​ចំណាយពេល​ច្រើន តែ​មិន​ទទួលបាន​លទ្ធផល​នោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេលដែល​យើង​មាន​សមត្ថភាព​ខ្ពស់​ក្នុងការ​ច្នៃប្រឌិត យើង​ក៏​អាច​ក្លាយជា​ផ្នែក​មួយ​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​ចូលរួមចំណែក​អភិវឌ្ឍ​ក្រុមហ៊ុន ឬ​ស្ថាប័ន​ឱ្យមាន​លទ្ធភាព​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង​ជាមួយនឹង​ដៃគូ​នៅក្នុង​ទីផ្សារ។

    លោក លី សុភា​រិ​ទ្ធ បាន​និយាយថា៖ “ការធ្វើការងារ​ប្រកបដោយ​ភាព​វិជ្ជមាន ក៏​ជា​ចំណុចខ្លាំង​មួយ​ដែល​ជំរុញ​អ្នកធ្វើការងារ​ឱ្យមាន​ថាមពល និង​អាច​ទទួលបាន​លទ្ធផល​ខ្ពស់​ផងដែរ។ បញ្ហា​ដែលជា​ចំណុច​ប្រឈម​របស់​មនុស្ស​ជាច្រើន គឺ​មើល​ឃើញតែ​ពី​បញ្ហា ឬ​មានគំនិត​អវិជ្ជមាន​ច្រើនជាង​រីករាយ​ជាមួយនឹង​ការផ្លាស់ប្តូរ​ដែល​វិជ្ជមាន។ ហេតុនេះ​ប្រសិនបើ​យើង​មានគំនិត​វិជ្ជមាន​ក្នុង​ការងារ យើង​នឹង​ព្យាយាម​ស្វែងរក​ចម្លើយ​គ្រប់​លទ្ធភាព​ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ បើទោះបីជា​ការងារ​ទាំង​នោះ​មិនមែនជា​រឿង​ងាយស្រួល​ក៏ដោយ។

    លោក សុភា​រិ​ទ្ធ បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា អ្នកណា​ក៏​អាច​អភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​ឱ្យ​ខ្លាំង​បានដែរ ប្រសិនបើ​យើង​ចាប់ផ្តើម​បង្កើត​ទម្លាប់​ល្អ​ក្នុង​ការធ្វើការងារ ឬ​ដកឃ្លា​បន្តិច​ដើម្បី​គិតពី​ការអភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​ខ្លួនឯង​ឱ្យ​កាន់តែខ្លាំង បើទោះបីជា​ពេលវេលា​រាល់ថ្ងៃ​ធ្វើឱ្យ​យើង​នឿយហត់​ក៏ដោយ ព្រោះថា នៅពេលដែល​យើង​ដកឃ្លា​ស្វែងរក​ពេល​គិត​ប្រកបដោយ​សេរីភាព និង​ភាព​ច្នៃប្រឌិត យើងនឹង​អាចធ្វើ​ការងារ​ដដែល​នោះ​ដោយ​ភាពងាយស្រួល និង​ចំណេញ​ពេលវេលា​ច្រើន៕

  • សភា​អឺរ៉ុប​នៅតែ​បន្ត​ចោទប្រកាន់ និង​ដាក់បន្ទុក​លើ​មេ​ធំ Facebook

    សភា​អឺរ៉ុប​នៅតែ​បន្ត​ចោទប្រកាន់ និង​ដាក់បន្ទុក​លើ​មេ​ធំ Facebook

    ស្ថាបនិក​ក្រុមហ៊ុន និង​ជា​មេ​ធំ​របស់​បណ្ដាញ​សង្គម Facebook លោក Mark Zuckerberg បានបង្ហាញ​ការ​សូម​អភ័យទោស​ទៅកាន់​សភា​អឺរ៉ុប ចំពោះ​ផលប៉ះពាល់ ដែល​បង្កឡើង​ដោយ​ការ​បែកធ្លាយ​ទិន្នន័យ​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​អ្នកប្រើប្រាស់ ។

    លោក Mark Zuckerberg បាន​ថ្លែង​នៅក្នុង​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​ជា​ចំហ​មួយ​ថា៖ “ក្នុង​រយៈពេល 2ឆ្នាំ​មកនេះ វា​បានបង្ហាញ​យ៉ាងច្បាស់​ថា យើង​មិន​បានធ្វើ​អ្វី​គ្រប់គ្រាន់​ឡើយ​ក្នុងការ​ទប់ស្កាត់​កុំឱ្យមាន​ផលប៉ះពាល់​ដល់​អ្នកប្រើប្រាស់ ដោយសារតែ​ព័ត៌មាន​ក្លែងក្លាយ ការ​លូកដៃ​របស់​បរទេស​នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត ឬក៏​ការ​បំប៉ោង​ព័ត៌មាន​ឱ្យ​ប្រជាជនមាន​ការយល់ច្រឡំ។

    លោក បានបញ្ជាក់​បន្ថែមទៀត​ថា៖ “យើង​មិនបាន​យកចិត្តទុកដាក់​គ្រប់គ្រាន់ លើ​ការទទួលខុសត្រូវ​រប​ស់​យើង ហើយ​នេះ​គឺជា​កំហុស​មួយ​ដែល​ខ្ញុំ​ពិតជា​ត្រូវ​សូមទោស។

    បើទោះបីជា មហាសេដ្ឋី​វ័យក្មេង​រូបនេះ ចេញមុខ​សុំទោស និង​បង្ហាញ​ការសោកស្ដាយ​យ៉ាងណាក្ដី ក៏​មិនបាន​ធ្វើឱ្យ​សមាជិកសភា​អឺរ៉ុប​ពេញចិត្ត​ដែរ​ផ្ទុយទៅវិញ​ពួកគេ​បាន​ចោទប្រកាន់ លោក Mark Zuckerberg ថា បាន​គេចវេះ​ការឆ្លើយតប​នឹង​សំណួរ។

    គួរបញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា ក្រោយពី​ទិន្នន័យ​ឯកជន​របស់​អ្នកប្រើប្រាស់​រាប់លាន​នាក់​ត្រូវបាន​បែកធ្លាយ និង​រំលោភបំពាន​នោះ លោក Mark Zuckerberg បានប្រកាសថា នឹង​ជួល​បុគ្គលិក​បន្ថែម​ជាច្រើន​នាក់​ទៀត ដើម្បី​ត្រួតពិនិត្យ​ទៅលើ​ព័ត៌មាន​ក្លែងក្លាយ និង​ដើម្បី​ការងារ​ទិន្នន័យ​សម្ងាត់​របស់​ឯក​ជន៕

  • តម្លៃ​ដី​នៅ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​កំពុង​ឡើងថ្លៃ​ខ្លាំង ខណៈ​រោងចក្រ​ផ្លាស់​ទៅ​ទីនោះ​កាន់តែច្រើន

    តម្លៃ​ដី​នៅ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​កំពុង​ឡើងថ្លៃ​ខ្លាំង ខណៈ​រោងចក្រ​ផ្លាស់​ទៅ​ទីនោះ​កាន់តែច្រើន

    ស្រប​ពេលដែល​វិស័យ​វាយនភ័ណ្ឌ រោងចក្រ​កាត់ដេរ​សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និង​រោងចក្រ​ផលិត​សម្ភារ​ប្រើប្រាស់ផ្សេងៗបាន​ផ្លាស់​ទីតាំង​ចេញពី​ក្នុងភូមិ​សាស្ត្រ​រាជធានី​ភ្នំពេញទៅកាន់​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​កាន់តែ​ច្រើនឡើង​នោះ នៅ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ​បានធ្វើឱ្យ​តម្លៃ​ដី​នៅក្នុង​ខេត្ត​ជិត​រាជធានី​ភ្នំពេញ​មួយ​នេះ​កាន់​តែមាន​សម្ទុះ​ខ្លាំង​ឡើង។

    លោក ភឿង ប៊​ន អាជីវក​ពុះ​ដីឡូត៍​លក់​នៅ​ជិត​ផ្សារ​អង្គ​មេត្រី ក្នុង​ឃុំ​រលាំងគ្រើល ស្រុក​សំរោង​ទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានប្រសាសន៍ថា នៅ​រយៈពេល​ប្រមាណ​ជា 6ខែ​ចុងក្រោយ តម្លៃ​ដី​តំបន់​នោះ​កំពុង​ឡើងថ្លៃ​ខ្លាំង ដោយសារតែ​រោងចក្រ​បាន​ផ្លាស់​ទៅ​ទីនោះ​កាន់តែ​ច្រើនឡើង។ លោក​បន្តថា កាលពី​ឆ្នាំ​មុនដី​ក្នុងភូមិ​អង្គ​មេត្រី​នោះ​តម្លៃ​ប្រហែល 5ដុល្លារ​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​មួយ​ម៉ែត្រការ៉េ ប៉ុន្តែ​ត្រឹម​រយៈពេល 6ខែ​ចុង​ក្រោយនេះ​ដី​ឡើងថ្លៃ​ដល់​ចន្លោះ​ពី15 ទៅ20ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ម៉ែត្រការ៉េ ឯ​ចំណែក​ដី​នៅជាប់​ផ្លូវធំ ផ្លូវ​លេខ41 វិញ តម្លៃ​ឡើងដល់150 ទៅ200ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ម៉ែត្រការ៉េ ប្រហាក់ប្រហែល និង​ជាយក្រុង​ភ្នំពេញ​ដែរ ដែលជា​កត្តា​ធ្វើឱ្យ​អាជីវកម្ម​ពុះ​ដីឡូត៍​លក់​កាន់​តែមាន​សកម្ម​ភាពខ្លាំង​ឡើង។

    លោក​បាន​មានប្រសាសន៍​ទៀតថា បច្ចុប្បន្ន​ដី​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​លេខ41 ឆ្លងកាត់​ពី​ផ្លូវជាតិ​លេខ4 ត្រង់ចំណុច​ផ្សារ​ថ្នល់ទទឹង​ឆ្ពោះទៅ​ទី​រួម​ខេត្តកំពត​ពិតជា​មា​នស​ក្តា​នុព​ល​ខ្លាំង​ឡើង មែន ដោយសារតែ​ទីតាំង​នោះ​មាន​ភាព​អំណោយផល​ក្នុងការ​សាងសង់​រោងចក្រ ងាយស្រួល​ដល់​ការដឹកជញ្ជូន​ទំនិញ​ទៅ​កំពង់ផែ​សមុទ្រ។ ចំណែក​ដី​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវជាតិ​លេខ4 ចាប់ពី​ផ្សារ​ថ្នល់ទទឹង​ឆ្ពោះទៅ​ខេត្ត​កំពង់សោម​វិញ ក៏​កាន់តែ​ឡើងថ្លៃដំណាលៗគ្នា​នេះដែរ។

    អតិថិជន​ឈ្មោះ ផាន់ ប៉ោ​ទាង ដែល​បាន​ទិញ​ដីឡូត៍​នៅ​ទី​នោះបាន​បញ្ជាក់ថា កាល​មុនដី​មួយ​ឡូត៍​តម្លៃ​ត្រឹមតែ 2,000ដុល្លារ​ទេ និង​មិនសូវមាន​អ្នកទិញ​ផង ស្រាប់តែ​មកទល់​ពេលនេះ​ដីឡូត៍​ឡើងថ្លៃ​ចន្លោះ​ពី 4,000 ទៅ6,000 ក្នុង​មួយ​ឡូត៍​បែរជា​មាន​មនុស្ស​នាំគ្នា​មក​ទិញ​កាន់តែ​ច្រើនឡើង​ទៅវិញ ដោយ​អ្នកទិញ​ភាគច្រើន​បាន​សាង​សង់ផ្ទះ​សម្រាប់​លក់​ម្ហូបអាហារ និង​សម្ភារផ្សេងៗនៅក្បែរ​រោងចក្រ ហើយ​អ្នកខ្លះ​ទិញ​ដើម្បី​ធ្វើ​ផ្ទះជួល​ឱ្យ​អ្នក​រោងចក្រ​ស្នាក់នៅ និង​មួយចំនួនទៀត​ទិញ​ទុក​លក់​ទៅវិញ​យកប្រាក់​ចំណេញ​បន្ត។

    អ្នកនាង ស៊ ធីតា អ្នកជំនាញ​អចលនទ្រព្យ​នៃ​ក្រុមហ៊ុន Royal 5G បាន​និយាយថា ដី​នៅ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​ពិតជា​ឡើងថ្លៃ​មែន ប៉ុន្តែ​មិន​ឡើង​គ្រប់​តំបន់​នោះទេ មានន័យថា ឡើង​ទៅតាម​តំបន់​មួយចំនួន​ប៉ុណ្ណោះ ពិសេស​តំបន់​ដែល​រោងចក្រ​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​ទៅ​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ41 (ពី​ថ្នល់ទទឹង​ឆ្ពោះទៅ​ទី​រួម​ខេត្តកំពត) និង​មួយចំនួនទៀត​នៅតាម​បណ្តោយ​ផ្លូវជាតិ​លេខ4។ តែ​យ៉ាងណាក្ដី​អ្នកនាង​បានលើកឡើង​ថា និន្នាការ​នៃ​ការពង្រីក​រោងចក្រ​កំពុង​បែរមុខ​ឆ្ពោះទៅ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​ពិតប្រាកដ​មែន ដែល​អាចធ្វើឱ្យ​អ្នកជំនួញ​វិស័យនេះ​អាច​ទិញ​ទុក​លក់​រប្រាក់ចំណេញ​បាន​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

    លោក វ៉ី សំណាង អភិបាល​នៃ​គណៈ​អភិបាលខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ បាន​មានប្រសាសន៍​សង្កត់ធ្ងន់​ថា បច្ចុប្បន្ន​បើ​គេ​និយាយ​ពី​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស គេ​ត្រូវ​សម្លឹង​ឆ្ពោះទៅកាន់​ទឹកដី​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ តាម​បណ្តោយ​ផ្លូវជាតិ​លេខ4 ដែលមាន​ទីតាំងនៅ​មិន​ឆ្ងាយ​ពី​តំបន់​មជ្ឈមណ្ឌល​ពាណិជ្ជកម្ម​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដ្បិត​នៅ​ទីនោះ​ក្រៅពី​មាន​ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ​ល្អ និង​មាន​សក្តានុពល​លើ​ការដឹកជញ្ជូន ហើយ​វា​នៅមាន​ភាពល្អប្រសើរ​ជាច្រើន​ទៀត ដូច​ជាមាន​វិសាលភាព​ភាព​ធំ​ទូលាយ តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ​នៅមានកម្រិត​ទាប ជាពិសេស​ភាពសម្បូរ​បែប​នៃ​កម្លាំង​ពលកម្ម​ដែល​ភាគច្រើន​ជា​ប្រជាជន​ដែល​កំពុង​រស់នៅក្នុង​តំបន់​នោះ​ស្រាប់។

    លោក​បន្តថា នៅពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​បាននិងកំពុង​ពង្រីក​វិសាលភាព​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច ឱ្យបាន​កាន់តែ​ប្រសើរ​ជាង​មុន ពោលគឺ​មានការ​រីកចម្រើន​យ៉ាងខ្លាំង​លើ​ការវិនិយោគ​ក្នុង​រូប​ភាពជារោងចក្រ សហគ្រាសធំៗ ដែល​សរុប​មាន​ចំនួន 130ទីតាំង (រោងចក្រ​ស្បែកជើង និង​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​សម្លៀកបំពាក់)។ ដោយឡែក​សម្រាប់​សិប្បកម្ម​ខ្នាត​មធ្យម និង​ក្រោម​មធ្យម​នៅតាម​មូលដ្ឋាន​ជា​លក្ខណៈ​គ្រួសារផ្សេងៗ មាន​រហូតដល់​ប្រមាណ​ជា 4,600មូលដ្ឋាន ដែល​អាច​ផ្តល់​ការងារ​ជូន​ប្រជា​កម្មករ​មាន​ក្របខ័ណ្ឌ​បាន​ប្រមាណ 91,000នាក់ និង​ក្រៅ​ក្របខ័ណ្ឌ​បាន​ប្រមាណ​ជិត 40,000នាក់។

    ជាមួយគ្នានេះដែរ រាជរដ្ឋាភិបាល​ក៏បាន​រៀបចំ​តំបន់​ទាំងអស់​នៅតាម​បណ្ដោយ​ផ្លូវជាតិ​លេខ4 ពី​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ទៅកាន់​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ឱ្យទៅជា​តំបន់ឧស្សាហកម្ម​នៅ​ឆ្នាំ2025ខាងមុខនេះ​ដែលជា​កត្តា​សំខាន់​ធ្វើឱ្យ​តម្លៃ​ដី​នៅ​ខេត្ត​មួយ​នេះ​កាន់តែ​ឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់​ឡើង៕

  • Real Madrid ព្រមាន​ថា Gareth Bale នឹងត្រូវ​លក់​ក្នុងតម្លៃ​ខ្លួន 2០០លាន​ផោន

    Real Madrid ព្រមាន​ថា Gareth Bale នឹងត្រូវ​លក់​ក្នុងតម្លៃ​ខ្លួន 2០០លាន​ផោន

    ក្លិប Real Madrid បានធ្វើការ​ព្រមាន​ដល់​ក្លិបធំៗទាំងឡាយ​ថា ខ្លួន​ចង់បាន​តម្លៃ​ខ្លួន​ចំនួន 2០០លាន​ផោន (ស្មើនឹង 266លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក) សម្រាប់ Gareth Bale។

    ការដាក់​តម្លៃ​ខ្លួន​ដ៏​ខ្ពស់​នេះ នឹង​ក្លាយជា​ការខកចិត្ត​ដ៏​ធំ​មួយ​សម្រាប់ Manchester United ដែល​កំពុងតែ​ត្រៀមលក្ខណៈ​រួចរាល់​ជាមួយនឹង​សំណើ​ដេញថ្លៃ​ចំនួន 7០លាន​ផោន សម្រាប់​តារា​ឆ្នើម​អន្តរជាតិ​វេ​លស៍ វ័យ 28ឆ្នាំ​រូបនេះ។

    Bale បាន​ចំណាយពេល​ភាគច្រើន​នៃ​រដូវ​កាល​នេះ ក្នុងនាម​ជា​កីឡាករ​បម្រុង​សម្រាប់ Real ប៉ុន្តែ​បានក្លាយ​ជាតា​រា​ឆ្នើម​ប្រចាំ​ការប្រកួត​ក្របខ័ណ្ឌ Champions League វគ្គ​ផ្តាច់ព្រ័ត្រ ពោលគឺ​ក្នុងពេលដែល​ក្រុម​គេ​បាន​ផ្តួល​ក្រុម Liverpool តាមរយៈ​ការ​ស៊ុត​បាល់​បញ្ចូល​ទី​ដ៏​ល្អ​ចំនួន 2គ្រាប់​របស់គេ។

    ក្រុម​ដ៏​ធំ​របស់​អេ​ស្ប៉ា​ញ​មួយ​នេះ បានបង្ហាញ​ពី​ការប្តេជ្ញាចិត្ត​របស់ខ្លួន​ក្នុង​ការមិន​អនុញ្ញាតឱ្យ Gareth Bale ចាកចេញ​ក្នុងតម្លៃ​ខ្លួន​ដ៏​ទាប​ឡើយ។ ក្រុម Man United របស់លោក Jose Mourinho នឹង​ត្រៀមលក្ខណៈ​រួចរាល់​ក្នុង​ការរៀបចំ​រចនាសម្ព័ន្ធ​នៃ​កញ្ចប់​ថវិកា​របស់​ពួកគេ​នា​កីឡដ្ឋាន Old Trafford ដើម្បី​នាំយក  Bale ខណៈដែល​ខ្សែប្រយុទ្ធ​អន្តរជាតិ​វេ​លស៍​រូបនេះ​ទទួលបាន​ចំណូល 65ម៉ឺន​ផោន ក្នុង​មួយ​សប្តាហ៍​ស្រាប់​ហើយ នា​កីឡដ្ឋាន Bernabeu។

    Bale បានចេញ​ការអំពាវនាវ​មួយ​ថា «មក ហើយ​យក​ខ្ញុំ​ទៅ!» ក្រោយពី​បាន​ស៊ុត​បាល់​បញ្ចូល​ទី 2គ្រាប់ ក្នុងនោះ​រាប់បញ្ចូល​ទាំង​ការ​ស៊ុត​បាល់​បក​រំលង​ក្បាល ក្នុងពេល​ក្រុម​ខ្លួន​ទទួល​ជ័យជម្នះ 3-1 លើ​ក្រុម Liverpool ក្នុង​ការប្រកួត​ក្របខ័ណ្ឌ Champions League វគ្គ​ផ្តាច់ព្រ័ត្រ​ផងដែរ៕

    ប្រភពពី៖ Daily Star

  • អ្នកគាំទ្រ​រាប់ម៉ឺន​នាក់​របស់ Real តម្រង់​ជួរ​តាម​ដងផ្លូវ អបអរ​ការ​ឈ្នះ​ពាន Champions League

    អ្នកគាំទ្រ​រាប់ម៉ឺន​នាក់​របស់ Real តម្រង់​ជួរ​តាម​ដងផ្លូវ អបអរ​ការ​ឈ្នះ​ពាន Champions League

    ពិធីជប់លៀងផ្សេងៗ បាន​បន្ត​រហូតដល់​ថ្ងៃអាទិត្យ ខណៈដែល​អ្នកគាំទ្រ​រាប់ម៉ឺន​នាក់​របស់​ក្រុម Real Madrid បាន​ចេញមក​អបអរសាទរ​ការទទួល​ជ័យជម្នះ​របស់​ក្រុម​របស់​ពួកគេ​ក្នុង​លទ្ធផល 3-1 លើ​ក្រុម Liverpool និង​ការ​ឈ្នះ​ពាន​ក្របខ័ណ្ឌ Champions League ចំនួន 3លើកជាប់ៗគ្នា។

    MADRID, SPAIN – MAY 27: Real Madrid fans wait for their team to celebrate their trophy at Cibeles Square a day after winning their 13th European Cup and UEFA Champions League Final on May 27, 2018 in Madrid, Spain. (Photo by Gonzalo Arroyo Moreno/Getty Images)

    Gareth Bale បាន​ចូល​លេង​ក្នុងនាម​ជា​កីឡាករ​បម្រុង​ដើម្បី​ស៊ុត​បាល់​បញ្ចូល​ទី 2គ្រាប់ ក្នុងនោះ​រាប់បញ្ចូល​ទាំង​គ្រាប់​បាល់ 1គ្រាប់​ក្នុងចំណោម​គ្រាប់​បាល់​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត​ក្នុង​វគ្គ​ផ្តាច់ព្រ័ត្រ​នៃ​ក្របខ័ណ្ឌ Champions League ផងដែរ ខណៈដែល​ក្រុម Real Madrid បាន​ផ្តួល​ក្រុម Liverpool ក្នុង​ទីក្រុង​កៀវ កាលពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ដើម្បី​ឈ្នះ​ពាន​នេះ​ជា​លើក​ទី 3ជាប់​គ្នា។

    ការ​ស៊ុត​បាល់​បក​រំលង​ក្បាល​របស់ Bale នៅ​នាទី​ទី៦៤ បាន​ជួយ​ឱ្យ​ក្រុម Real នាំមុខ 2-1 ភ្លាមៗ ក្រោយពី​ចូល​លេង​ក្នុងពេល​ចាប់ផ្តើម​មិនបាន​ល្អ​នៅ​ដើមតង់​ទី2 ខណៈ Karim Benzema បាន​ជួយ​ឱ្យ​ក្រុម Real មាន​គ្រាប់​នាំមុខ​មុន ដោយសារតែ​ការធ្វេសប្រហែស​របស់​អ្នកចាំទី Loris Karius។

    ខ្សែប្រយុទ្ធ Sadio Mane បា​នរក​គ្រាប់​បាល់​តាម​ស្មើ​ក្នុង​រយៈពេល​ដ៏​ខ្លី ប៉ុន្តែ Bale បាន​ជួយ​ឱ្យ Real នាំមុខ​ម្តងទៀត ហើយ​បន្ទាប់មក​ទើប​បំពេញ​ជ័័យជម្នះ​របស់​ក្រុម​ខ្លួន​ជាមួយនឹង​ការ​ស៊ុត​បាល់​ពី​ចម្ងាយ​ដែល​ធ្វើឱ្យ Karius បានត្រឹមតែ​អាច​ដាល់​បាល់​ឱ្យចូល​ទី​ខ្លួនឯង​ប៉ុណ្ណោះ។

    អ្នកគាំទ្រ​ម្នាក់​បានឱ្យដឹងថា៖ «នេះ​គឺជា​ក្រុម​ដ៏​ខ្លាំង​បំផុត​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ។ នេះ​នឹងមិន​កើតឡើង​ម្តង​ទៀតឡើយ។ យើង​គឺជា​ក្រុម​ខ្លាំង​បំផុត»៕

    ប្រភពពី៖ Sport24

  • យុវជន​ជាច្រើន ជ្រើសរើស​ជំនាញ​ខុស​សម្រាប់​អនាគត

    យុវជន​ជាច្រើន ជ្រើសរើស​ជំនាញ​ខុស​សម្រាប់​អនាគត

    សិក្សា​ត្រូវ​តាម​ចំណូលចិត្ត និង​ទីផ្សារ ជា​ចំណុច​ល្អ​មួយ​ដែល​អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​អប់រំ​ជាច្រើន​បាន​ផ្តល់យោបល់ តែ​ទន្ទឹមនឹងនោះ យើង​ឃើញថា​មាន​យុវជន​ជាច្រើន​បានដឹង​ពី​តម្រូវការ​របស់ខ្លួន​ឯង តែ​មើល​ខុសពី​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​ទៅវិញ។ បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​នេះ​បានធ្វើឱ្យ​និស្សិត​ភាគច្រើន​មានការ​ខកចិត្ត​នៅពេលដែល​ពួកគេ​បានបញ្ចប់​ការសិក្សា ព្រោះ​ក្រោយពេល​បញ្ចប់​ការសិក្សា គាត់​មិនអាច​រក​ការងារ​តាម​ការរំពឹងទុក​រប​ស់​គាត់​បាន។

    លោក ហួ តុលា នាយក​គ្រប់គ្រង​កម្មវិធី​តស៊ូ​មតិ The Perspectives Cambodia បាន​លើកឡើងថា​យុវជន​មួយចំនួន​បានចាប់ផ្តើម​ស្គាល់​ទីផ្សារការងារខ្លះៗហើយ តែ​អ្វី​ដែលជា​កត្តា​ប្រឈម​សម្រាប់​ពួកគេ​គឺ​គេ​មើល​ខុសពេល​វេលា។ និស្សិត​មួយចំនួន​មើលឃើញ​ជំនាញ​ខ្លះ​សម្បូរ​ការងារ​ធ្វើ​ក៏​ចាប់ផ្តើម​ចូលរៀន ច្រើន​គ្នា ខណៈ​គំនិត​នេះ​មិន​ប្រាកដថា​ធ្វើ​ឱ្យគេជោគជ័យ​នោះទេ ព្រោះថា​ទម្រាំ​រៀន​ចប់​ពួកគេ​ចំណាយ​ពេលវេលា​យ៉ាងហោចណាស់ 4ឆ្នាំ ហើយ​អាជីព​ដែល​ពួកគេ​សម្លឹង​ឃើញ​នោះ អាច​នឹង​លែងមាន​តម្រូវការ​ខ្ពស់​ក៏មានដែរ។ កត្តា​ទាំងនេះ ជា​ចំណុច​ប្រឈម​មួយ​ដែល​និស្សិត​ភាគច្រើន​ជួបប្រទះ​និង​ទាមទារ​ឱ្យ​ពួកគេ​មាន​ការគិត​ឱ្យបាន​ស៊ីជម្រៅ​ដើម្បី​សម្រេច​នូវ​ក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​ជីវិត​លើ​អាជីព​ការងារ។

    លោក ហួ តុលា បាន​និយាយថា៖ “សិស្ស និស្សិត​គួរ​តាមដាន​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ព្យាយាម​ស្វែងយល់​ពី​ព័ត៌មានថ្មីៗដើម្បី​បានដឹងថា​តើ​សង្គមរបស់​យើង​បាន​អភិវឌ្ឍ​ដល់​ដំណាក់កាល​ណាខ្លះ​ហើយ និង​អ្វី​ជា​តម្រូវការ​ពិតប្រាកដ​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

    ស្ថាបនិក​កម្មវិធី​តស៊ូ​មតិ​សម្រាប់​យុវជន​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា ប្រសិនបើ​យើង​ចង់​មើល​ពី​តម្រូវការ​ទីផ្សារ យើង​គួរ​មើល​នៅពេល​អនាគត​ខាងមុខ ហើយ​ជាធម្មតា​អ្នក​ដែល​យល់ដឹងពី​ស្ថានការណ៍​វិជ្ជមាន​ច្រើន​អាច​ទទួលបាន​ភាពជោគជ័យ​ក្នុង​អាជីព​ការងារ​ច្រើនជាង​អ្នក​ដែល​សិក្សា​តាម​គ្នា ឬ​សិក្សា​ដោយ​មើល​ឃើញតែ​ពី​តម្រូវការ​ការងារ​ក្នុង​រយៈពេល​ខ្លី។ លោក​បានបញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា ការជ្រើសរើស​ជំនាញ​សិក្សា​ជា​ដំណាក់កាល​សំខាន់​មួយ ហើយ​ការសិក្សា​ជំនាញ​មិន​ត្រឹមត្រូវ​ក៏​អាចធ្វើឱ្យ​យើង​ខាតបង់​ពេលវេលា ថវិកា និង​កម្លាំងកាយ​ចិត្ត​ផងដែរ ហេតុនេះ​ការសម្រេច​ជ្រើស​យក​ជំនាញ​ណាមួយ​យ៉ាងច្បាស់​លាស់​មុនពេល​ចូល​សិក្សា​ជា​ចំណុច​ល្អ​បំផុត​ដែល​យុវជន​គ្រប់គ្នា​អាចធ្វើ​បាន។

    លោក ម៉ៅ គង្គា ស្ថាបនិក​កម្ម​វី​ធី អាន​ន្ត ដែលជា​កម្មវិធី​រៀបចំ​សិក្ខាសាលា​ស្តីពី​ការ​រើស​ជំនាញ​ធំ​ប្រចាំឆ្នាំ​បានលើកឡើង​ថា នៅពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ យើង​ឃើញ​ហើយ​ថា មាន​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ជាច្រើន​បាន​បណ្តាក់ទុន​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​ការងារ​ក៏មាន​លក្ខណៈ​ទូលាយ​ខ្លះ​ដែរ តែ​អ្វី​ដែលជា​ចំណុច​ប្រឈម​នោះ​គឺ​ការងារ​ដែលមាន​តម្រូវការ​តិច​មាន​មនុស្ស​រៀន​ច្រើន ហើយ​ការងារ​ដែលមាន​ទីផ្សារ​ទូលាយ​បែរជា​ខ្វះ​មនុស្ស​ធ្វើការ​ទៅវិញ។

    ជាក់ស្តែង​ដូច​យើង​បានឃើញ​ហើយ​ថា វិស័យ​សំណង់ និង​ឧស្សាហ​កម្មបាន​រីកចម្រើន​ខ្លាំង ហើយ​ត្រូវការ​បុគ្គលិក​ជំនាញ​ដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ តែ​អ្នក​ដែល​សិក្សា​ជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​វិស្វកម្ម​មាន​ចំនួន​មិន​ច្រើន​ឡើយ តែ​អ្នក​ដែល​សិក្សា​លើ​ផ្នែក​គ្រប់គ្រង​បែរជា​មាន​ចំនួន​ច្រើន​ខ្លាំង​ទៅវិញ។

    លោក ម៉ៅ គង្គា បាន​និយាយថា៖ “នៅពេល​បច្ចុប្បន្ន និង​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត យើង​ឃើញថា អាជីព​ក្នុង​វិស័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និង​គណិតវិទ្យា (STEM) ជា​វិស័យ​ដែលមាន​តម្រូវការ​ខ្ពស់ ហើយ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ដែលមាន​ដូចជា​ក្រសួង​អប់រំ និង​ស្ថាប័ន​ជាច្រើន​ទៀត​ក៏​ព្យាយាម​គ្រប់​លទ្ធភាព​ដើម្បី​ជំរុញឱ្យមាន​ការសិក្សា​លើ​ជំនាញ​នេះដែរ តែ​ចំនួន​យុវជន​មួយចំនួន​ហាក់ដូចជា​មិនទាន់​យកចិត្តទុកដាក់​ខ្លាំង​នៅឡើយ។

    លោក ម៉ៅ គង្គា បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា​ចំណុច​ដែល​យុវជន​កម្ពុជា​គួរ​ចាប់អារម្មណ៍​មួយទៀត​គឺ​ជំនាញ​បច្ចេកទេស (TVET) ព្រោះ​ជំនាញ​នេះ អាច​នឹង​នៅតែមាន​ទីផ្សារ​ខ្ពស់​នៅ​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ខាងមុខ​ទៀត ព្រោះ​គម្រោងសំខាន់ៗចេះតែ​បន្ត ខណៈ​ប្រទេស​ក៏​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​ទៅមុខ​ដែរ។ ទីក្រុង​ត្រូវការ​ការអភិវឌ្ឍ ហើយ​នៅពេល​ដែលមាន​គម្រោង​ស្ថាបនាសំខាន់ៗកើតឡើង​យើង​ត្រូវការ​ធនធានមនុស្ស​គ្រប់ផ្នែក ដែល​ក្នុងនោះ​មធ្យម​បច្ចេកទេស​ក៏​ជា​ផ្នែក​ដែល​កំពុង​ខ្វះ​ធនធានមនុស្ស​មួយ​ដែរ ហេតុនេះ​ប្រសិនបើ​យុវជន​ចាប់អារម្មណ៍ ជំនាញ​នេះ​អាចជា​ជម្រើស​ល្អ។ ថ្វីដ្បិតតែ​វា​មិនមែនជា​ជំនាញ​នៅក្នុង​ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ តែ​វា​ជា​ជំនាញ​ដែល​អាចជួយ​ឱ្យ​ជីវិត​កាន់តែ​ប្រសើរ ហើយ​អាចជួយ​សង្គម​ឱ្យ​កាន់តែ​មានការ​អភិវឌ្ឍ​កាន់តែ​លឿន។

    ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា និង​អង្គការ STEM បាន​បង្ហាញថា ជំនាញ STEM ជា​ជំនាញ​ដែលមាន​តម្រូវការ​ខ្ពស់​ក្នុង​រយៈពេល 10ឆ្នាំ​ទៀត ហើយ​ជំនាញ​នេះ​អាច​នឹងមាន​សក្តានុពល​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង​លើ​ទីផ្សារការងារ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​ថែម​ទៀតផង ព្រោះថ្មីៗនេះ​អាស៊ាន​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​របស់ខ្លួន​ព្យាយាម​ជំរុញ​ឱ្យ​ទីក្រុងសំខាន់ៗរបស់ខ្លួន​ឱ្យក្លាយ​ជាទី​ក្រុង​ឆ្លាត​វៃ (Smart City) ដែល​ត្រូវការ​បច្ចេកវិទ្យា​ខ្ពស់៕