Author: វល័ក្ខ

មួយរយៈចុងក្រោយនេះគេសង្កេតឃើញកញ្ញា ឌួង ម៉ានិច ហាក់បានសម្ដែងនូវសកម្មភាពយ៉ាងស្និទ្ធស្នាលជាមួយលោកញ៉ែម សុគន្ធ និងអ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងនោះគឺសូម្បីតែនៅតាមទីសាធារណៈក៏នាងបង្ហាញនូវកាយវិការទាំងនោះចេញមកដែរ។

ការបង្ហាញកាយវិការបែបនេះត្រូវបានគេគិតថា នាងកំពុងតែប្រឹងប្រែងទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីមហាជន តែទោះជាយ៉ាងណាក៏មានការលើកឡើងផ្ទុយគ្នាដែរថា គ្រាន់តែចង់បានចំណាប់អារម្មណ៍ពីទស្សនិកជនចាំបាច់អីនាងទៅធ្វើដល់ថ្នាក់ហ្នឹង ប្រហែលជាពួកគេអាចនឹងពេញចិត្ដគ្នា ឬមានទំនាក់ទំនងស្នេហាស្ងាត់ៗក៏មិនដឹងទើបមើលទៅស៊ីសង្វាក់គ្នាបែបនេះ?។

ឃ្លិបវីដេអូខាងក្រោមនេះជាការបកស្រាយរបស់កញ្ញា ឌួង ម៉ានិច ចំពោះទំនាក់ទំនងដែលប្លែកខុសធម្មតាជាមួយលោកញ៉ែម សុគន្ធ ៖

ដើម្បីជំរុញឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការរវាងពាណិជ្ជករថៃ និងកម្ពុជាក្នុងការបង្កើនគុណភាពភាពយន្ដ ក៏ដូចជាចែករំលែកបទពិសោធទៅវិញទៅមកកាលពីព្រឹកមិញនេះ សិក្ខាសាលាមួយស្ដីពីឧស្សាហកម្មភាពយន្ដត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅសណ្ឋាគារសូហ្វីតែល ភូគីត្រា។ សិក្ខាសាលានេះមានការចូលរួមពីពាណិជ្ជករ ផលិតករក្នុងវិស័យភាពយន្ដនៃប្រទេសទាំងពីរយ៉ាងច្រើនកុះករ។

លោក ជីរ៉ាវុឍ សុវណ្ណអាត អគ្គទីប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មប្រចាំស្ថានទូតថៃ បានលើកឡើងថា កម្មវិធីនេះបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងបើកឱកាសដល់ក្រុមហ៊ុនពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មភាពយន្ដរបស់ប្រទេសថៃ និងកម្ពុជា ឱ្យមានការជួបជជែកពិភាក្សាគ្នាលើកិច្ចការនេះបង្កើនកិច្ចសហការក្នុងវិស័យភាពយន្ដធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានភាពរីកចម្រើនបន្ថែមទៀត។

ក្នុងកម្មវិធីសិក្ខាសាលានេះមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនមកពីប្រទេសថៃដែលពាក់ព័ន្ធលើវិស័យភាពយន្ដចំនួនជាង20ក្រុមហ៊ុនមានដូចជាក្រុមហ៊ុនផលិតភាពយន្ដ ក្រុមហ៊ុនលក់ភាពយន្ដ ក្រុមហ៊ុនផ្ដល់ឧបករណ៍ជួលសម្រាប់ការផលិតភាពយន្ដ និងមហាវិទ្យាល័យបង្រៀនផ្នែកភាពយន្ដ។

ក្នុងនោះតំណាងប្រទេសកម្ពុជាក៏មានការចូលរួមយ៉ាងច្រើនពីសំណាក់ពាណិជ្ជករ ផលិតករ ដែលមានដូចជាលោកហ្វៃ សំអាង អ្នកស្រីពាន់ ភួងបុប្ផា អ្នកស្រីថុង ស៊ីវទៀង លោកអ៊ិន សុភិន និងលោកចាន់ណា រ៉ូណាន់ ព្រមទាំងតំណាងមកពីក្រសួងវប្បធម៌ វិចិត្រសិល្បៈផងដែរ។

លោក ចាន់ណា រ៉ូណាន់ ជាផលិតករ និងជាអ្នកដឹកនាំរឿងដែលទទួលបានភាពជោគជ័យក្នុងឆ្នំា 2016 លើរឿង”កំណត់ហេតុនាងនាថ” អាចរកប្រាក់ចំណូលបានរង្វង់ 30 ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកបានបញ្ជាក់ថា ការបង្កើតឱ្យមានសិក្ខាសាលាភាពយន្ដ ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់យើងជាផលិតករ ព្រោះបើយើងសង្កេតទៅលើការផលិតភាពយន្ដនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅមានចំណុចខ្វះខាតច្រើនដែលយើងត្រូវសិក្សាបន្ថែម។

ដូច្នេះវេទិកានេះអាចឱ្យយើងទទួលបាននូវបទពិសោធជាច្រើនក្នុងការផលិត ក៏ដូចជាអាចបង្កើតឱកាសក្នុងការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការចាប់ដៃគូ ស្វែងរកទីផ្សារឱ្យភាពយន្ដរបស់យើងផងដែរ៕

ភ្នំពេញៈ រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួងកសិកម្ម បានបញ្ចេញទឹកប្រាក់ 20លានដុល្លារ លើគម្រោងដាំដុះបន្លែក្នុងស្រុកគ្មានជាតិគីមី ដើម្បីកាត់បន្ថយការនាំចូលបន្លែពីប្រទេសជិតខាង។

លោក គៀន សុភា អនុប្រធាននាយកដ្ឋានសាកវប្បកម្ម និងដំណាំរួមផ្សំ នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានថ្លែងឲ្យដឹងនាព្រឹកថ្ងៃទី7 មិថុនានេះថា បច្ចុប្បន្នបញ្ហាបន្លែ និងផ្លែឈើ ដែលប្រជាពលរដ្ឋបានធ្វើការដាំដុះយកមកផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកមានការខ្វះខាតជាច្រើន។ ជាមូលដ្ឋាន គឺដោយសារការដាំដុះបន្លែរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានបច្ចេកទេសអន់ថយ ពោលគឺដោយសារការដាំដុះរបស់ពួកគាត់បច្ចុប្បន្នធ្វើទៅតាមទម្លាប់ ដូចជាការរែកទឹកស្រោចជាដើម។ ប្រជាពលរដ្ឋជាង 2ពាន់នាក់នៅក្នុងខេត្តគោលដៅចំនួន 8 នឹងក្លាយជាកសិករគំរូក្នុងការអនុវត្តកសិកម្មល្អ លើទិសដៅជំរុញផលិតកម្មបន្លែឲ្យបាន 160តោនក្នុងមួយថ្ងៃ ដើម្បីធ្វើការផ្គត់ផ្គង់នៅតាមទីផ្សារ។

លោកបន្តថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ឲ្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទទទួលគម្រោងអនុវត្តន៍ដោយផ្ទាល់នូវទឹកប្រាក់ 20 លានដុល្លារ សម្រាប់ការជំរុញការផលិតបន្លែសុវត្ថិភាពជំនួសការនាំចូល និងគម្រោងផលិតពូជស្រូវក្រអូប ដែលជាពូជស្រូវសុទ្ធសម្រាប់ការនាំចេញផងដែរ។

ក្នុងនោះសម្រាប់គម្រោងដាំបន្លែវិញ ក្រសួងបានជ្រើសយកខេត្តគោលដៅចំនួន8 គឺខេត្តកំពង់ធំ កំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ ព្រៃវែង កណ្តាល ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងខេត្តសៀមរាប ដោយមានប្រជាកសិករចូលរួមចំនួន 2,060 នាក់ ដែលបច្ចុប្បន្នប្រជាកសិករទាំងនោះ កំពុងទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលនៅក្នុងជំនាញដាំដុះ ដើម្បីក្លាយជាកសិករគំរូ ក្នុងការអនុវត្តកសិកម្មល្អ លើទិសដៅជំរុញការផ្គត់ផ្គង់ឲ្យបាន 160 តោនក្នុងមួយថ្ងៃ ខណៈដែលទីផ្សារសព្វថ្ងៃកំពុងខ្វះខាតបន្លែ ។

លោក គៀន សុភា បានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា បច្ចុប្បន្នក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ កំពុងរៀបចំផែនការថ្មីមួយទៀតផងដែរ ក្នុងការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស្រោចស្រពជាប្រព័ន្ធប្រឡាយសម្រាប់ធ្វើការដាំដុះបន្លែ ដើម្បីជំរុញការផ្គត់ផ្គង់បន្លែ និងផ្លែឈើសុវត្ថិភាព ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់នាពេលខាងមុខ ដើម្បីបម្រើទីផ្សារក្នុងស្រុកផងដែរ៕

ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានចេញសេចក្តីប្រកាសលេខ ១១៥ កយ.ប្រក/១៧ ស្តីពីការប្រឡងប្រជែងជ្រើសរើសក្រឡាបញ្ជីជំនាន់ទី 5 នៃរាជបណ្ឌិតសភាវិជ្ជាជីវៈតុលាការ។

នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសនោះបានបង្ហាញផងដែរថា វគ្គបណ្តុះបណ្តាលក្រឡាបញ្ជីជំនាន់ទី 5 នេះត្រូវការសិក្ខាកាមចំនួន 100នាក់ ដោយធ្វើការប្រឡងប្រជែងជ្រើសរើសក្នុងចំណោមមន្ត្រីរាជការ និងសិស្សនិស្សិត ដោយការប្រឡងត្រូវបែងចែកចេញជា 2 ដំណាក់កាល។ ដំណាក់កាលទី 1 គឺត្រូវប្រឡងលើវិញ្ញាសាសរសេរចំនួន 3 រួមមាន នីតិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នីតិព្រហ្មទណ្ឌ (ច្បាប់សារធាតុ) និងនីតិរដ្ឋប្បវេណី (ច្បាប់សារធាតុ)។ ចំណែកឯវិញ្ញាសាទី 2 គឺប្រឡងដោយសួរផ្ទាល់មាត់ស្តីពីវប្បធម៌ទូទៅ ជាមួយនឹងជំនាញស្តាប់ និងកត់ត្រា។

លក្ខខណ្ឌសម្រាប់បេក្ខជនដែលមានបំណងចង់ប្រឡងធ្វើជាសិស្សក្រឡាបញ្ជីជំនាន់ទី 5 នៃរាជបណ្ឌិតសភាវិជ្ជាជីវៈតុលាការ គឺត្រូវតែមានសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត មានអាយុច្រើនបំផុត 30ឆ្នាំ ចំពោះបេក្ខជនជានិស្សិត និងមានអាយុ 35ឆ្នាំយ៉ាងច្រើនបំផុតសម្រាប់បេក្ខជនជាមន្ត្រីរាជការ។ ក្រៅពីនេះបេក្ខជនត្រូវមានសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ មានវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ការសិក្សាឆ្នាំទី2 ផ្នែកនីតិសាស្រ្ត ឬបរិញ្ញាបត្ររងនៅមហាវិទ្យាល័យដែលមានកម្មវិធីសិក្សាសមមូល និងត្រូវមានលិខិតថ្កោលទោសចេញពីក្រសួងយុត្តិធម៌បញ្ជាក់ថា មិនធ្លាប់មានទោសពីបទមជ្ឈិម ឬបទឧក្រិដ្ឋ (ចំពោះមន្ត្រីរាជការពុំចាំបាច់ឡើយ)។ ត្រូវមានលិខិតបញ្ជាក់សុខភាពចេញដោយពេទ្យការងារនៃក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវីជ្ជាជីវៈ និងត្រូវមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីដែលអនុញ្ញាតឱ្យចូលប្រឡងជ្រើសរើសក្រឡាបញ្ជីជំនាន់ទី5។ សម័យប្រឡងនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី15 ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2017៕

តាមរយៈមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានឱ្យដឹងថា ថ្មីៗនេះប្រតិភូនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ីដឹកនាំដោយ Prof. DatukDr Malik Musharat នាយកគ្រប់គ្រងគម្រោងនៃក្រុមហ៊ុន PFM Global Venture បានជួបពិភាក្សាជាមួយលោកជំទាវ សូ ស្រីម៉ិច អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីពិភ្សាលើការបង្កើតឧស្សាហកម្មហាឡាល (សហគ្រាសផលិតអាហារអ៊ិស្លាម) នៅកម្ពុជា។

កិច្ចពិភាក្សាក្នុងជំនួបនេះ គឺផ្ដោតជាសំខាន់ទៅលើវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់បច្ចេកទេសហាឡាលកម្ពុជា កម្រិតស្ដង់ដារហាឡាល និងអត្ថប្រយោជន៍នៃការបង្កើតសួនឧស្សាហកម្មហាឡាលនៅកម្ពុជា ដោយភាគីម៉ាឡេស៊ី បានលើកឡើងអំពីបទពិសោធដែលម៉ាឡេស៊ីអនុវត្តបានជោគជ័យ ក្នុងការជំរុញផលិតផលហាឡាលទៅកាន់ទីផ្សារក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនោះលោកជំទាវ សូ ស្រីម៉ិច បានសម្តែងការសាទរចំពោះបទពិសោធនៃការអនុវត្តដ៏ជោគជ័យរបស់ម៉ាឡេស៊ី និងបានណែនាំដល់មន្រ្តីជំនាញឱ្យសិក្សាពីបទពិសោធល្អៗរបស់ក្រុមជំនាញការហាឡាលរបស់ម៉ាឡេស៊ី។ លោកជំទាវមានជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ីលើកិច្ចការហាឡាលនេះនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាបង្កើតបាននូវទីផ្សារផលិតផលហាឡាលឆាប់ៗនាពេលអនាគត ហើយទីផ្សារនេះនឹងជួយទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ និងភ្ញៀវទេសចរជាសាសនិកជនអ៊ិស្លាម ចូលមកកម្ពុជាកាន់តែច្រើនឡើងៗទៀតផង៕

អង្គការទស្សនពិភពលោក (World Vision) បានចេញផ្សាយនូវរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា កុមារកម្ពុជាត្រឹមតែ ៤៩% ប៉ុណ្ណោះ ដែលគិតថា ពួកគេមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងសហគមន៍ដែលពួកគេរស់នៅ។ ទិន្នន័យនេះត្រូវបានបង្ហាញ ខណៈអង្គការដែលធ្វើការងារដោយផ្តោតលើផ្នែកអប់រំមួយនេះក៏បានបង្ហាញផងដែរពីទម្រង់នៃអំពើហិង្សាទៅលើកុមារ។

អង្គការទស្សនៈពិភពលោកបានបែងចែកអំពើហិង្សាលើកុមារជា ៤ ទម្រង់ដែលក្នុងនោះ មានអំពើហិង្សាផ្នែករាងកាយ អំពើហិង្សាផ្នែកអារម្មណ៍ អំពើហិង្សាផ្នែកផ្លូវភេទ និងការមិនអើពើ។ ស្ថាប័នដដែលក៏បានបង្ហាញផងដែរថា កុមារកម្ពុជាជាច្រើននៅតែមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងសហគមន៍ដែលពួកគេកំពុងរស់នៅ ដែលនេះមានន័យថា មានការងារជាច្រើនទៀតដែលយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវធ្វើដើម្បីឱ្យពួកគេមានអារម្មណ៍ថាពួកគេមានសុវត្ថិភាពជាងមុន។

អង្គការទស្សនពិភពលោកក៏បានបង្ហាញវីដេអូរបស់ខ្លួនផងដែរទាក់ទងនឹងរឿងនិទានមួយដែលមានចំណងជើងថា «កូនត្រីពណ៌ទឹកក្រូច» ដើម្បីធ្វើការបង្ហាញឱ្យឃើញពីសារៈសំខាន់នៃការគាំពារកុមារ និងផលប៉ះពាល់នៃការប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាលើកុមារ។
វីដេអូនោះក៏បានបង្ហាញផងដែរពីផលប៉ះពាល់ក្នុងសង្គម និងគ្រប់ភាគីដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ការរីកលូតលាស់ និងសុវត្ថិភាពរបស់កុមារដូចជាការរើសអើង អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងផ្នែកដទៃផ្សេងៗទៀត៕

យុវវ័យជាវ័យដែលចាប់ផ្តើមមានគំនិត និងការយល់ឃើញរបស់ខ្លួនឯង និងចង់ធ្វើអ្វីមួយដោយប្រើគំនិតខ្លួនឯងផ្ទាល់ហើយ។ ក្នុងវ័យនេះ អាណាព្យាបាលជាច្រើនមានការយល់ច្រឡំ ហើយគិតថាកូនៗជាមនុស្សពូកែជំទាស់ ឬជាវ័យដែលមិនព្រមស្តាប់ឪពុកម្តាយ ដូចជាចាស់ៗតែងលើកឡើងថា ក្មេងឈាមរាវ ឬក្បាលរឹងជាដើម។

ជាទូទៅ បើសង្កេតមើលពីស្ថានភាពជាក់ស្តែង អាណាព្យាបាលជាច្រើនបានយល់ខុសលើសកម្មភាព និងការគ្រប់គ្រងកូនៗដែលវាអាចជះផលអវិជ្ជមានទៅដល់អនាគតរបស់ក្មេង។ ជាធម្មតា មនុស្សវ័យជំទង់ជាវ័យដែលគិតអ្វីប្លែកៗ ហើយចង់បង្ហាញសកម្មភាពណាមួយដែលលេចធ្លោ ឬចង់ទទួលបានការកោតសរសើរខ្លាំងជាងវ័យណាៗទាំងអស់ តែចំណុចអវិជ្ជមានដែលអាចនឹងកើតមាន គឺពួកគេនៅមានបទពិសោធជីវិតតិចតួច ដែលនាំឱ្យទង្វើដែលពួកគេធ្វើនោះអាចមិនត្រឹមត្រូវ ខុសគន្លងសីលធម៌ ឬខុសច្បាប់បាន។

អាណាព្យាបាលជាច្រើនបានគិតថា នៅពេលដែលកូនមានគំនិតណាមួយខុសពីគំនិតរបស់ខ្លួន ជារឿងមិនល្អ ឬជាទង្វើខុសទាំងស្រុង ហើយធ្វើការស្តីបន្ទោស និងបញ្ជាពួកគេឱ្យធ្វើតាមខ្លួនទាំងយុវជនមិនចង់ស្តាប់ ហើយក៏ព្យាយាមប្រឆាំងម្តងបន្តិចៗ។ ការគិតខុសនេះ អាចធ្វើឱ្យមានគម្លាតកាន់តែឆ្ងាយរវាងអាណាព្យាបាល និងកូនៗ ហើយក៏ធ្វើឱ្យក្មេងកាន់តែដើរខុសផ្លូវ ប្រសិនបើពួកគេនៅតែព្យាយាមធ្វើខ្លាំងរៀងៗខ្លួន។

វ័យជំទង់ ជាវ័យដែលត្រូវការយោបល់ល្អៗ តែមិនត្រូវការការបន្តុះបង្អាប់ ឬស្តីបន្ទោសឡើយ តែអាណាព្យាបាលជាច្រើនមានការយល់ខុស ដោយប្រកាន់គំនិតថា កុំឱ្យកូនដឹងចិត្ត។ តាមពិត ប្រសិនបើអាណាព្យាបាលចេះមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ជាមួយនឹងអនាគតរបស់កូន គាត់នឹងមិនស្តីបន្ទោសខ្លាំងៗទៅកូនឡើយ តែគាត់នឹងព្យាយាមទៅជិតកូនឱ្យបានច្រើន ហើយផ្តល់យោបល់ដើម្បីកែលម្អពួកគេដោយសម្តីពីរោះ និងភាពទន់ភ្លន់។

ប្រសិនបើឪពុកម្តាយណាចង់ឱ្យកូនក្លាយជាមនុស្សឆ្លាត មានគំនិតច្នៃប្រឌិត ហើយធ្វើអ្វីក៏មិនខុសដែរនោះ គួរតែទុកចន្លោះពេលវេលាឱ្យកូនបានពិសោធ និងឱ្យកូនបានធ្វើអ្វីមួយដែលត្រឹមត្រូវតាមវិធីរបស់គាត់ ហើយរង់ចាំផ្តល់យោបល់ និងជួយកូនពីក្រោយវិញទើបជាការប្រសើរ៕