ស្ត្រី ត្រូវបានគេតំណាងឱ្យមាតានៃពិភពលោក ហើយនៅក្នុងយុគសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ស្ត្រីបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងសង្គម ទាំងផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ចំណេះដឹង ការអប់រំ ការគ្រប់គ្រងអាជីវកម្ម និងតួនាទីជាអ្នកបង្កើតនូវសុភមង្គលជូនដល់ក្រុមគ្រួសារ។
មានពាក្យស្លោកមួយពោលថា “ស្ត្រីគឺជាកូនសោគន្លឹះឆ្ពោះទៅការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាព” លោកជំទាវ គឹម សេដ្ឋានី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានលើកឡើងថា “ការអប់រំគឺជាជម្រើសមួយដ៏ប្រសើរជាងគេបំផុតសម្រាប់ជួយដល់ស្ត្រី” យើងមើលឃើញថា ប្រសិនបើក្មេងស្រីទទួលបានការអប់រំ គាត់នឹងមានចំណេះដឹងយ៉ាងហោចណាស់ក៏គាត់ចេះការពារសុខភាពរបស់គាត់ទាំងសុខភាពផ្លូវកាយ សុខភាពផ្លូវចិត្ត និងសុខភាពផ្លូវភេទ គាត់អាចចៀសផុតពីការពពោះទាំងក្មេងវ័យ និងថ្ងៃអនាគតនៅពេលគាត់មានកូនគាត់អាចមានចំណេះដឹងក្នុងការចិញ្ចឹមបីបាច់ ផ្តល់អាហាររូបត្ថម្ភដល់កូន កាត់បន្ថយអត្រាមរណភាពរបស់កុមារបាន។ ប្រសិនបើស្ត្រីជាម្តាយមានការអប់រំ មានចំណេះដឹង គាត់តែងតែមានការតស៊ូមតិ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យកូនស្រីរបស់គាត់មានឱកាសក្នុងការបន្តការសិក្សា ផ្ទុយទៅវិញប្រសិនបើស្ត្រីជាម្តាយមិនមានការអប់រំ ឬមិនសូវមានចំណេះដឹងទេនោះ គាត់នឹងមានផ្នត់គំនិតចាស់គំរឹលដែលថា ស្ត្រីបង្វិលចង្ក្រានមិនជុំ ធ្វើឱ្យកូនស្រីបាត់បង់ឱកាសនៅក្នុងការបន្តការសិក្សា គឺគាត់តែងឱ្យកូនស្រីឈប់រៀនដើម្បីជួយគាត់ក្នុងការរកលុយ ហើយឱ្យកូនប្រុសទៅរៀនបន្ត។
លោកជំទាវក៏បានរៀបរាប់ពីប្រវត្តិនៃការតស៊ូក្នុងការសិក្សាកន្លងមកយ៉ាងដូច្នេះថា “ទម្រាំខ្ញុំមានថ្ងៃនេះ ខ្ញុំបានតស៊ូប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រមិនថាស្ថិតក្នុងស្ថានភាពលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំជាកូនអ្នកខេត្ត គ្រួសារឪពុកម្តាយរបស់ខ្ញុំរស់នៅខេត្តក្រចេះ នៅពេលបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់ទី12 នៅឆ្នាំ1995 ខ្ញុំមានក្តីស្រមៃចង់ក្លាយជាមន្ត្រីរាជការដ៏ល្អម្នាក់ ព្រោះមានអ្នកម្តាយដែលជាគំរូវីរភាពសម្រាប់ខ្ញុំ គាត់ជាមន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងខេត្ត។ ដោយសារតែចង់សម្រេចក្តីស្រមៃ និងមានការលើកទឹកចិត្តគាំទ្រពីអ្នកម្ដាយ ខ្ញុំក៏បានមកភ្នំពេញ រស់នៅជាមួយម្តាយមីងដើម្បីរៀនត្រៀមប្រឡងចូលមហាវិទ្យាល័យ ស្ថានភាពពេលនោះគឺពិតជាលំបាកគ្រប់យ៉ាងទាំងការរស់នៅ និងការសិក្សា មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ខ្ញុំបានជួបនូវបញ្ហាអសន្តិសុខដោយត្រូវចោរប្លន់យកម៉ូតូទៀតផង ធ្វើឱ្យខ្ញុំចាប់ផ្តើមមានអារម្មណ៍ពិបាកចិត្តមិនដឹងថា ត្រូវតស៊ូបានតទៅទៀតឬយ៉ាងណានោះទេ។
លោកជំទាវបន្តថា “ដោយសារមានការលើកទឹកចិត្តពីអ្នកម្តាយ និងការប្តេជ្ញាចិត្ត ខ្ញុំបានប្រឡងជាប់ 3មហាវិទ្យាល័យ មានមហាវិទ្យាល័យអក្សសាស្ត្រ មហាវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង និងមហាវិទ្យាល័យនិតិសាស្ត្រ ពិតជាមោទនភាពមួយដែលខ្ញុំស្មានមិនដល់។ ដោយសារខ្ញុំមានក្តីស្រមៃចង់ក្លាយជាមន្ត្រីរាជការ ខ្ញុំក៏បានសម្រេចចិត្តជ្រើសយកមហាវិទ្យាល័យនិតិសាស្ត្រ ព្រោះការរៀនច្បាប់គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ក្លាយជាមន្ត្រីរាជការសាធារណៈមួយដ៏ល្អ ហើយម្យ៉ាងទៀតការរៀនច្បាប់ គឺមានឱកាសក្នុងការប្រឡងចូលសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល។ នៅពេលចាប់ផ្តើមចូលរៀនមហាវិទ្យាល័យខ្ញុំបានជួបនឹងបញ្ហាអសន្តិសុខ ដោយត្រូវចោរប្លន់យកម៉ូតូអស់1គ្រឿងទៀត។ ដោយមានការភ័យខ្លាចខ្លាំងពេក ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្តបោះបង់ការតាំងចិត្តចោលខ្លះ ដោយខំរៀនតែមុខវិជ្ជាខ្មែរដើម្បីបំប៉ងប្រឡងចូលសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាលឱ្យជាប់។ នៅពេលចែកមុខវិជ្ជា ខ្ញុំបានជ្រើសរើសយកនីតិសាធារណៈ ខណៈមិត្តភ័ក្តិខ្ញុំជាច្រើនជ្រើសរើសយកនីតិឯកជនដើម្បីធ្វើមេធាវី។
នៅពេលខ្ញុំចប់បរិញ្ញាបត្រច្បាប់នៅក្នុងឆ្នាំ2000 សាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាលប្រឡងជ្រើសរើស សិស្សមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ជំនាន់ទី2 ខ្ញុំក៏បានប្រឡងជាប់ទៀត ដែលនោះគឺជាការសម្រេចក្តីសុបិនបានពាក់កណ្តាលរបស់ខ្ញុំ ព្រោះរៀនតែ2ឆ្នាំទៀតចប់យើងនឹងក្លាយជាមន្ត្រីរាជការជាន់ខ្ពស់តែម្តង ប៉ុន្តែរឿងដែលនឹកស្មានមិនដល់នោះ គឺអំឡុងពេល 2ឆ្នាំដែលខ្ញុំរៀននៅសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាលនោះ ខ្ញុំត្រូវបានចោរប្លន់យកអស់ម៉ូតូ1គ្រឿងទៀត។ បើនិយាយពីការតស៊ូតាំងពីចាប់ផ្តើមផ្លាស់មករៀនត្រៀមមហាវិទ្យាល័យនៅភ្នំពេញ ខ្ញុំបានជួបផលលំបាកជាច្រើនទម្រាំរៀនចប់ក្លាយជាមន្ត្រីរាជការហើយត្រូវចោរប្លន់យកម៉ូតូសរុបអស់ 3គ្រឿង។ នៅឆ្នាំប្រឡងចេញ ខ្ញុំបានជាប់លេខ2 នៅក្នុងជំនាន់ ដូច្នេះខ្ញុំមានសិទ្ធិរើសប៉ុស្តិ៍អាទិភាព អ៊ីចឹងខ្ញុំក៏សម្រេចជ្រើសរើសយកសាលារាជធានីភ្នំពេញ ដោយសារខ្ញុំស្រឡាញ់ការងារជាអាជ្ញាធរ ព្រោះអ្នកម្តាយខ្ញុំធ្លាប់ធ្វើជានាយកខុទ្ទកាល័យសាលាខេត្តជិត 10ឆ្នាំ។
នៅថ្ងៃដំបូងដែលខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមចូលធ្វើការនៅសាលារាជធានី ខ្ញុំក្រឡេកឃើញការិយាល័យអភិបាលរងជាស្ត្រី ខ្ញុំមានបំណងប្រាថ្នាចង់ទៅអង្គុយធ្វើការនៅទីនោះ ខ្ញុំគិតថាថ្ងៃណាមូយខ្ញុំត្រូវតែក្លាយជាមនុស្សស្រីដែលធំជាងគេនៅក្នុងសាលារាជធានីគឺក្លាយជាអភិបាលរងនៅក្នុងសាលារាជធានី។ ខ្ញុំបានធ្វើការនៅសាលារាជធានីភ្នំពេញអស់រយៈ 11ឆ្នាំដោយចាប់ផ្តើមពីការខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃមិនខ្លាចនឿយហត់ ធ្វើការដោយការទទួលខុសត្រូវ ធ្វើការទាំងថ្ងៃសៅរ៍ ថ្ងៃអាទិត្យ រហូតដល់មានការទុកចិត្តពីថ្នាក់ដឹកនាំ ដោយមានការដំឡើងតំណែងជាបន្តបន្ទាប់ រហូតក្លាយជានាយិកាទីចាត់ការកិច្ចការច្បាប់ និងសិទ្ធិមនុស្ស របស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ។
នៅឆ្នាំ2012 អភិបាលរងជានារីគាត់ចូលនិវត្តន៍ ពេលនោះតាមការវាយតម្លៃរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ គាត់បានស្នើឱ្យខ្ញុំជំនួសអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយបានស្នើទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ប៉ុន្តែជាអកុសលអី ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត-ក្រុង ឋានៈអភិបាលត្រូវមានអាយុតិចបំផុត 35ឆ្នាំ អាយុរបស់ខ្ញុំខ្វះ 7ខែទៀតទើបគ្រប់ 35ឆ្នាំ ដូច្នេះខ្ញុំត្រូវខកខានដោយត្រូវរង់ចាំឱកាសលើកក្រោយទៀត។ ទោះយ៉ាងណាការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្ញុំកន្លងមកក៏មិនបានធ្វើឱ្យខ្ញុំអស់សង្ឃឹមចំពោះរឿងនេះដែរ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំបានប្រឹងប្រែងធ្វើការងារកាន់តែសកម្មជាងមុន ចំណែកថ្នាក់ដឹកនាំក៏បានលើកទឹកចិត្តខ្ញុំដោយសន្យាថា ឱកាសក្រោយ បើមានអភិបាលរងណាម្នាក់ចូលនិវត្តន៍គាត់នឹងស្នើសុំតែងតាំងខ្ញុំម្តងទៀតសម្រាប់ជំនួសកន្លែងនោះ។
ក្រោយមកនៅឆ្នាំ2013 បន្ទាប់ពីមានការបោះឆ្នោត និងត្រូវរៀបចំរាជរដ្ឋាភិបាលថ្មី ខ្ញុំត្រូវបានស្នើដោយមានការប្រគល់ភារកិច្ចជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។
លោកជំទាវបានមានប្រសាសន៍ផ្តាំផ្ញើដល់ស្ត្រីទាំងអស់ដែលជាម្តាយនៅក្នុងឱកាស “ទិវាស្ត្រីពិភពលោក” នៅថ្ងៃទី8 មីនាខាងមុខនេះ គឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណាតស៊ូមតិ គាំទ្រ និងជំរុញឱ្យកូនស្រីរបស់ខ្លួនមានឱកាសក្នុងការបន្តការសិក្សាឱ្យបានខ្ពង់ខ្ពស់ ពីព្រោះមានតែការសិក្សាអប់រំមួយទេដែលអាចជួយឱ្យក្មេងស្រីមានភាពក្លាហាន មានភាពជឿជាក់អាចមានឱកាសទទួលបានការងារ និងឱកាសក្នុងការចូលរួមគ្រប់សកម្មភាព សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ក៏ដូចជាកិច្ចការងារសង្គមនានា។ លោកជំទាវក៏បានស្នើសុំឱ្យស្ត្រីដែលជាម្តាយទាំងអស់ ជាពិសេសប្អូនៗដែលជាយុវតីត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងនៅក្នុងការសិក្សា បង្កើតនូវអ្វីដែលជាក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួនឱ្យបាន ព្រោះបើសិនជាប្អូនគ្រាន់តែរៀនៗទៅ ហើយមិនដឹងថា ចង់ធ្វើអ្វីឱ្យប្រាកដនៅថ្ងៃអនាគតនោះ វានឹងធ្វើឱ្យយើងខាតពេលវេលា បាត់បង់ឱកាសក្នុងការប្រកួតប្រជែង។ អ្វីក៏ដោយអាចសម្រេចជោគជ័យបាន គឺទាមទារឱ្យមានការរៀបចំផែនការជាក់លាក់មួយចំពោះជីវិតដូចគ្នាដែរ បើយើងចង់បានជោគជ័យក្នុងជីវិតត្រូវមានផែនការច្បាស់លាស់ ត្រូវបង្កើតនូវអ្វីដែលជាក្តីស្រមៃ និងក្តីសុបិនរបស់ខ្លួន ហើយប្រឹងប្រែងតស៊ូជម្នះឧបសគ្គទាំងឡាយដើម្បីសម្រេចវាឱ្យបាន។ មួយទៀត សុំឱ្យប្អូនៗដែលជាយុវសិស្ស ជាពិសេសនិស្សិតជានារី ត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រនូវអ្វីដែលជាមុខវិជ្ជាដែលមានតម្រូវការក្នុងទីផ្សារនៅក្នុងសង្គមនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត ឧទាហរណ៍ដូចជាមុខវិជ្ជា STEM ដោយសារយើងមើលឃើញថា តម្រូវការសម្រាប់សតវត្សរ៍ទី21នេះទាមទារនូវបំណិនខាងផ្នែក STEM បច្ចេកវិទ្យា ព័ត៌មាន វិទ្យាសាស្ត្រ វិស្វកម្ម គណិតវិទ្យាផ្សេងៗ ទោះបីជាមុខវិជ្ជានេះពិបាកក៏ដោយ តែយើងត្រូវតែខិតខំប្រឹងប្រែងព្រោះត្រូវគិតថាអ្វីដែលបុរសធ្វើបាន យើងជាស្ត្រីក៏អាចធ្វើបានដូចគ្នាដែរ ដោយសារលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់ស្ត្រី គឺមានភាពហ្មត់ចត់ និងល្អិតល្អន់ជាងបុរស ជួនកាលយើងអាចធ្វើការងារនោះបានល្អជាងបុរសផងក៏ថាបានដែរ ដូច្នេះចូរកុំរួញរា ចូរកុំមានការមិនទុកចិត្តខ្លួនឯង តែត្រូវមានការជឿជាក់ និងលើកទឹកចិត្តខ្លួនឯង ដើម្បីសម្រេចជោគជ័យលើគោលដៅនៃជីវិតរបស់ខ្លួន៕
