Author: ធឿន មករា

  • វិវឌ្ឍនាការរបស់ក្មេងអាយុ13ខែយ៉ាងណាខ្លះ ដែលអ្នកម្ដាយត្រូវដឹង!

    វិវឌ្ឍនាការរបស់ក្មេងអាយុ13ខែយ៉ាងណាខ្លះ ដែលអ្នកម្ដាយត្រូវដឹង!

    ការចិញ្ចឹមកូនអាចជារឿងពិបាកសម្រាប់លោកឪពុកអ្នកម្ដាយថ្មោងថ្មី ព្រោះការមានកូនគឺជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃការរស់នៅបែបក្រុមគ្រួសារដែលគ្រប់បរិបូរណ៍ ដូច្នេះរឿងដែលលោកឪពុកអ្នកម្ដាយត្រូវប្រតិបត្តិនោះគឺ ការយកចិត្តទុកដាក់ និងតាមដានវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនក្នុងគ្រប់អំឡុងវ័យ ដើម្បីជំរុញ និងបង្កើនវិវឌ្ឍនាការគ្រប់ផ្នែកដល់កូនតូច។ ថ្ងៃនេះ យើងនាំគ្នាមកពិនិត្យមើលពីវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនតូចអាយុ 13ខែជាមួយ ឡារ៉ែន ទាំងអស់គ្នា។

    វិវឌ្ឍនាការរបស់ក្មេងអាយុ13ខែ ផ្នែកសតិបញ្ញា និងការរៀនយល់ដឹង
    ការដែលកូនចាប់ផ្ដើមធ្វើដោយខ្លួនឯង មិនត្រូវការឱ្យអ្នកណាមកបី-ពរូបគេទៅកន្លែងផ្សេងៗដូចកាលពីមុននោះ មានន័យថា គេមានភាពត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ហើយក្នុងការឈានឆ្ពោះទៅកាន់ពិភពលោកដ៏ធំទូលាយដោយខ្លួនឯងហើយ។ កូននឹងចាប់ផ្ដើមពិនិត្យមើលវត្ថុផ្សេងៗ ចាប់ផ្ដើមចាប់កាន់របស់របរ ក្មេងខ្លះអាចនឹងចាប់ផ្ដើមគូរជារាងខ្សែវែងដោយខ្មៅដៃដែលនៅក្នុងដៃ តែគ្រាន់តែជាការគូសវាសទូទៅប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជារូបរាងអ្វីមួយនោះទេ។ ក្មេងខ្លះទៀតអាចនឹងចាប់កាន់ស្លាបព្រាញ៉ាំបាយបាន តែក៏នៅមិនទាន់អាចបញ្ចុកចូលមាត់ខ្លួនឯងបាននៅឡើយ។

    វិវឌ្ឍនាការរបស់ក្មេងអាយុ13ខែ ផ្នែកភាសា និងការទំនាក់ទំនង
    ការទំនាក់ទំនងឆ្លើយឆ្លងជាមួយមនុស្សដទៃរបស់ក្មេងវ័យនេះ ក្មេងនឹងចាប់ផ្ដើមមានពាក្យសម្ដីមួយម៉ាត់ៗដែលមានអត្ថន័យ ដូចជា ម៉ាក់ម៉ាក់ ឬប៉ាប៉ា ជាដើមបានហើយ និងទោះជាកូនតូចទើបនឹងចេះនិយាយបានតែប៉ុន្មានម៉ាត់មែន តែក៏នឹងមានវិធីក្នុងការប្រាប់ឱ្យលោកឪពុកអ្នកម្ដាយបានដឹងថា គេត្រូវការអ្វី ដូចជា ចង្អុលឱ្យដាក់គេចុះទៅដីនៅពេលត្រូវការចុះដី ឬទាញដៃ ទាញអាវឪពុកម្ដាយនៅពេលគេត្រូវការឱ្យឪពុកម្ដាយងាកមកចាប់អារម្មណ៍រូបគេ និងមើលទៅហាក់ដូចជាគេស្ដាប់យល់ពីអ្វីដែលឪពុកម្ដាយនិយាយបានល្មមសមគួរហើយ ដូចជាពេលលោកអ្នកលេងជាមួយគេ ឬប្រាប់ឱ្យគេធ្វើអ្វីជាដើម។ នៅពេលប្រើពាក្យសម្ដីងាយៗជាមួយគេ ដូចជា “អ៊ើ…ចាំមើលមើល៍ វានឹងយ៉ាងម៉េចវិញ បើ…”​ កូនតូចនឹងមើលទៅប្រៀបដូចជាអ្នកសាកល្បងតូចមួយ គេកំពុងរៀនយល់ដឹង មើលប្រតិកម្មតបស្នងរបស់វត្ថុផ្សេងៗ ឬមនុស្សជុំវិញខ្លួនមើលថា តើនឹងទៅជាយ៉ាងម៉េចវិញ…បើ…ដូចជាសាកល្បងយកកូនពែងទម្លាក់ទៅលើដី ឬសាកល្បងយកដៃទៅប្រឡូកប៉ូកប៉ាកជាមួយចំណីអាហារដែលនៅក្នុងចានខាងមុខខ្លួន…កូននឹងចាំសង្កេតមើលថា តើនឹងមានអ្វីកើតឡើងនៅពេលដែលគេធ្វើបែបហ្នឹង ហើយដោយសារតែការចងចាំរបស់កូនតូចនៅមិនទាន់អភិវឌ្ឍពេញទំហឹង ទើបកូនចូលចិត្តធ្វើរឿងមួយនោះដដែលៗ។

    សម្រាប់ក្មេងវ័យនេះ មានរឿងមួយទៀតដែលអ្នកម្ដាយនឹងត្រូវផ្ដល់ភាពសំខាន់ដែរនោះគឺ រឿងការទទួលយកវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺរបស់កូនតូចដែលនឹងមានវ៉ាក់សាំងសំខាន់ៗជាច្រើនមុខ​ដែលនឹងត្រូវចាក់នៅក្នុងអំឡុងពេលនេះ ដូចជា វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺគ្រុនរលាកស្រោមខួរ នឹងវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺគ្រុនស្វិតដៃជើងជាដើម។

    លោកឪពុកអ្នកម្ដាយទាំងឡាយសូមកុំភ្លេចតាមដានវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនតូចក្នុងគ្រប់អំឡុងវ័យ ព្រមទាំងបង្កើនវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនតូចឱ្យបានជាប់លាប់ផង។ ដោយក្ដីស្រឡាញ់ និងបារម្ភពី ទស្សនាវដ្ដី ឡារ៉ែន៕

  • ទៅលេងកោះស្ថានសួគ៏ Seychelles

    ទៅលេងកោះស្ថានសួគ៏ Seychelles

    ប្រសិនបើបាននឹកគិតទៅដល់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់បំព្រង នោះអារម្មណ៍នៃក្តីសប្បាយរីករាយក៏ហាក់ដូចជាផុសចេញមកភ្លាមៗតែម្តង ហេតុនេះហើយបានជា ឡារ៉ែន ចង់នាំអារម្មណ៍មិត្តអ្នកអានទៅកម្សាន្តនៅតំបន់មួយដែលប្រជុំទៅដោយកោះដ៏ស្រស់ស្អាតជាច្រើននៅ Seychelles វិញម្តង។

    Seychelles គឺជាប្រទេសដ៏តូចមួយស្ថិតនៅក្នុងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ដែលសម្បូរទៅដោយប្រជុំកោះជាច្រើន។ ពេលដែលអ្នកបានទៅដល់ Seychelles អ្នកពិតជាទទួលបាននូវអារម្មណ៍ថ្មីសន្លាងមួយ ដែលអ្នកពិបាករកបាននូវទីកន្លែងផ្សេងទៀត ដោយសារតែនៅទីនោះសម្បូរទៅដោយទីកន្លែងល្បីៗ និងស្រស់ស្អាតជាច្រើន ដែលអ្នកត្រូវទៅកម្សាន្ត។ នៅពេលដែលអ្នកបានទៅកម្សាន្ត និងទស្សនានូវទេសភាពដ៏ស្រស់ត្រកាល ដែលមានតែមួយគ្មានពីរនៃរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិដ៏ស្រស់បំព្រងមួយនេះរួចហើយនោះ អ្នកពិតជាមិនចង់ត្រឡប់មកវិញនោះទេ។ ទីកន្លែងកម្សាន្តសំខាន់ៗ ព្រមទាំងសម្បូរទៅដោយភ្ញៀវទេសចរដ៏ច្រើនកុះករមានដូចជា ៖

    កោះ Mahe គឺជាកោះដ៏ធំជាងគេនៅ Seychelles ហើយក៏ជាទីកន្លែងដែលមានចំនួនប្រជាជនរស់នៅច្រើនជាងគេផងដែរ។ ទៅដល់ទីនោះ អ្នកអាចទស្សនាតំបន់ល្បីៗជាច្រើនដូចជា ប៉មនាឡិការបស់ក្រុង Victoria, សារមន្ទីរប្រវិត្តិសាស្ត្រជាតិ, Codevar Craft Center ជាកន្លែងដែលអ្នកអាចទិញវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ដ៏ច្រើនសម្បូរបែប, សារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្ត្រធម្មជាតិ, ឧទ្យានធម្មជាតិ, ឆ្នេរ Beau Vallon ដែលជាឆ្នេរធំជាងគេ និងល្បីល្បាញជាងគេនៅក្នុងទឹកដីកោះ Mahe នេះ ហើយអ្នកក៏អាចទៅទស្សនាទេសភាពនៃកោះ និងតំបន់ទេសចរណ៍ល្បីៗផ្សេងទៀត ដែលមាននៅលើកោះដ៏ធំនេះផងដែរ។

    កោះ La Digue គឺជាកោះធំជាងគេ ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី4 នៅក្នុងចំណោមប្រជុំកោះទាំងឡាយនៅក្នុទឹកដី Seychelles។ កោះនេះត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ និងនិយមទៅសម្រាកលំហែកាយនៅទីនោះ ដោយសារតែខ្សាច់នៅលើកោះនេះមានភាពម៉ដ្ឋទន់ ពណ៌សក្បុស គឺជាប្រភេទខ្សាច់ដែលស្រស់ស្អាតខ្លាំងណាស់។

    កោះ Aldabra Atoll ជាកោះដែលសម្បូរទៅដោយផ្កាថ្មជាងគេបំផុតមួយនៅក្នុងចំណោមកោះផ្កាថ្មធំៗបំផុតក្នុងពិភពលោក។ នៅពេលអ្នកបានទៅទស្សនានៅលើកោះមួយនេះ សូមកុំឱ្យរំលងការមុជទឹកមើលផ្កាថ្មដ៏ស្រស់ស្អាត និងមើលពពួកមច្ឆា ព្រមទាំងពពួកមានជីវិតនៅក្រោមបាតសមុទ្រដ៏រស់រវើក និងសម្បូរបែបគួរឱ្យចង់ទស្សនា និងស្វែងយល់ក្រៃលែង។

    លើសពីនេះទៅទៀត ទីប្រជុំកោះ Seychelles ក៏នៅមានកោះ និងឆ្នេរសមុទ្រជាច្រើនទៀតដែលអ្នកទេសចរអាចទៅលំហែកាយ និងទៅកម្សាន្ត ដើម្បីស្រូបយកខ្យល់អាកាសបែបធម្មជាតិពិតៗ ដូចជាកោះ Curieuse, កោះ Moyenne,​​ កោះ Silhouette, កោះ Ste. Anne និងទីកន្លែងកម្សាន្តជាច្រើនទៀត៕

  • ទៅលេងទីក្រុងជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាត Gold Coast ប្រទេសអូស្ត្រាលី

    ទៅលេងទីក្រុងជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាត Gold Coast ប្រទេសអូស្ត្រាលី

    Gold Cost គឺជាទីក្រុងជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាតដែលមានទីតាំងនៅក្នុងរដ្ឋ Queensland ប្រទេសអូស្ត្រាលី ហើយភ្ញៀវទេសចរ៍ប្រមាណ១០លាននាក់បានមកកម្សាន្តនៅក្នុងទីក្រុងដ៏ទំនើបមួយនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ Gold Coast ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាទីក្រុងមួយដែលសម្បូរទៅដោយឆ្នេរដ៏ស្រស់ស្អាតជាច្រើនស្ទើរចាំមិនអស់។

    ប្រសិនបើអ្នកអញ្ជើញទៅកម្សាន្តនៅទីក្រុង Gold Coast អ្នកនឹងទទួលបាននូវទិដ្ឋភាពថ្មីសន្លាង ស្រលះភ្នែក ស្រស់ស្រាយក្នុងអារម្មណ៍ ដោយសារតែទេសភាពដ៏ស្រស់ត្រកាលនៃឆ្នេរសមុទ្រពណ៌ខៀវស្រងាត់ដាច់កន្ទុយភ្នែក និងឆ្នេរខ្សាច់ពណ៌មាសដ៏ស្រស់ស្អាតខ្នាតអន្តរជាតិ។

    នៅក្នុងទីក្រុងជាប់ឆ្នេរសមុទ្រនេះ អ្នកក៏អាចទៅកម្សាន្តនៅកន្លែងដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនកន្លែងទៀតដូចជាៈ កោះ Stradbroke ខាងត្បូង, កំពង់ផែ The Spit, ឆ្នេរខ្សាច់ Main, ឆ្នេរស្ថានសួគ៌ Surfers, ឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត Broad beach, ឆ្នេរ Mermaid, ឆ្នេរ Nobby, ឆ្នេរ Miami, ឆ្នេរ Burleigh, ឧទ្យានជាតិ Burleigh Heads, ឆ្នេរ Tallebudgera, ឆ្នេរ Palm, ឆ្នេរ Currumbin, សាល Tugun, ឆ្នេរ Billnga, ឆ្នេរ Kirra, ទីក្រុងឆ្នេរ Coolangatta, ឆ្នេរ Greenmount, ឆ្នេរ ្Rainbow Bay, តំបន់ថ្មដុះ Snapper Rocks និងឆ្នេរ Froggies ជាដើម។ នៅទីក្រុង Gold Coast ក៏មានឆ្នេរមួយឈ្មោះថា Duranbah ជាឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ល្បីល្បាញ ដែលភ្ញៀវទេសចរភាគច្រើនតែងនិយមទៅសម្រាកកាយ និងកម្សាន្តជាមួយ នឹងការជិះទូកក្តោងលេងយ៉ាងសប្បាយរីករាយ ដោយសារនៅទីនោះទាំងទីកន្លែងទាំងផ្ទៃទឹក និងទាំងអាកាសធាតុគឺមានអំណោយផលដល់ការជិះទូកក្តោងលេងជាខ្លាំង។

    មិនថាការកម្សាន្តបែបណានោះទេ នៅក្នុងទីក្រុងជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាតនេះ ពិតជាអាចផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវអារម្មណ៍ដ៏ស្រស់ថ្លា និងសប្បាយ រីករាយគ្រប់ពេលវេលា ជាមួយនឹងទីកន្លែងកម្សាន្តដ៏សម្បូរបែប និងកន្លែងសម្រាកកាយដ៏ស្រស់សោភាដូចអ្នកបានទៅដល់ស្ថានសួគ៌ាដ៏ស្រសស្អាតលើសពីការពិពណ៌នាទៅទៀត។ នៅទីនោះអ្នកក៏អាចជ្រើសរើសរបៀបនៃការកម្សាន្តប្រកបដោយភាពសប្បាយរីករាយ ទៅតាមចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់អ្នកថែមទៀតផង។ អ្នកក៏អាចទៅទស្សនាការសម្តែងបែបប្រពៃណីរបស់ជនជាតិដើមនៅលើឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត នៅពេលរាត្រីដ៏សែនមនោរម្យជាមួយគូស្នេហ៍របស់អ្នក ឬជាមួយក្រុមគ្រួសារប្រកបដោយភាពរ៉ូមែនទិកក្រៃលែង ហើយអ្នកអាចដើរលេងតាមឆ្នេរខ្សាច់នាពេលថ្ងៃរៀបលិច ឬថ្ងៃរៀបរះ, ញ៉ាំអាហារប្លែកៗនៅលើកោះ និងអាហារនៅក្នុងតំបន់នីមួយៗនៅក្នុងទីក្រុង Gold Coast, ដើរមើលពីជីវិត និងការរស់នៅរបស់សត្វព្រៃ, ស្ប៉ាខ្លួនបែបធម្មជាតិ ដើម្បីថែរក្សាសម្រស់ និងជួយអ្នកបន្ធូរអារម្មណ៍ពីការនឿយហត់ផ្សេងៗ, ជួលម៉ូតូ ឬរថយន្តជិះលេងជុំវិញទីក្រុង និងការចូលលេងកម្សាន្តជាមួយល្បែងប្លែកៗរបស់ប្រជាជននៅក្នុងតំបន់-ល-។

    ការទៅកម្សាន្តនៅក្នុងទីក្រុង Gold Coast ប្រទេសអូស្ត្រាលីគឺពិតជាមិនធ្វើឱ្យអ្នកខកបំណងនោះទេ ដោយសារតែភាពល្អឥតខ្ចោះនៃទេសភាព និងទីកន្លែងកម្សាន្តបែបធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែប ផ្តល់នូវជម្រើសជាច្រើនទៅដល់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ដែលទៅកម្សាន្តនៅលើទីដីជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដ៏ល្បីល្បាញមួយនេះ៕

  • ទំនាក់ទំនងជាចំណុចសំខាន់សម្រាប់កសាងភាពជោគជ័យផ្ទាល់ខ្លួន

    ទំនាក់ទំនងជាចំណុចសំខាន់សម្រាប់កសាងភាពជោគជ័យផ្ទាល់ខ្លួន

    នៅក្នុងធាតុសំខាន់ៗដែលនាំឱ្យមនុស្សទទួលបានជោគជ័យទាំងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួន ការធ្វើការងារសម្រាប់ស្ថាប័ន​រដ្ឋ ឬឯកជន និងការធ្វើអាជីវកម្ម ទំនាក់ទំនងជាកូនសោគន្លឹះមួយមិនអាចខ្វះបាន។ នៅពេលដែលមនុស្សកសាងទំនាក់ទំនង​បានល្អ នោះគេនឹងអាចក្លាយជាមនុស្សដែលមានមធ្យោបាយច្រើនបំផុតដើម្បីសម្រេចរាល់ការងារទាំងអស់ដែលគេកំពុងធ្វើ។

    លោក នឹម ឈុន្នី ស្ថាបនិក​ស្ថាប័នបណ្តុះបណ្តាល Anakot Asia Academy បានលើកឡើងថា ក្រោយពេលលោកបញ្ចប់ការសិក្សានៅបរទេសពាក្យសម្តីមួយឃ្លាដែលលោក​គ្រូរបស់លោក​បាននិយាយ ហើយបង្កើតជាការចងចាំល្អជាងគេ គឺ​“ទំនាក់ទំនងគឺជាជីវិត ហើយជីវិតគឺទំនាក់ទំនង”។ ហេតុនេះទំនាក់ទំនងសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់បុគ្គលម្នាក់ៗ ព្រោះបើគ្មានទំនាក់ទំនងនោះទេមនុស្សនឹងមិនអាចរីកចម្រើនបានឡើយ ព្រោះមនុស្សត្រូវការពឹងពាក់គ្នា ហើយក៏ត្រូវការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីសម្រេចគោលដៅ​ជាវិជ្ជមានទាំងអស់គ្នា។ លោកថា ដើម្បីឱ្យទំនាក់ទំនងធ្វើទៅបានល្អលុះត្រាតែមាន​ចំណុចសំខាន់2យ៉ាងគឺ ពូកែស្តាប់ និង​ទំនុកចិត្ត។

    លោក នឹម ឈុន្នី ស្ថាបនិក​ស្ថាប័នបណ្តុះបណ្តាល Anakot Asia Academy

    លោក នឹម ឈុន្នី បាននិយាយថា៖ “​មនុស្សដែលពូកែទំនាក់ទំនងគឺជាមនុស្សដែលពូកែស្តាប់បំផុត ព្រោះក្រោយពេលដែលគេបានយល់ពីរឿងរ៉ាវទាំងអស់ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាដែលគេត្រូវទាក់ទងហើយ គឺគេអាចបង្កើតដំណោះស្រាយបានយ៉ាងល្អ និង​អាច​ក្លាយជាមនុស្សដែលគេចូលចិត្តទៀផង”។

    អ្នកអប់រំផ្នែក​ផ្លូវចិត្តខាងលើបានលើកឡើងថាចំណុចសំខាន់មួយផ្សេងទៀតសម្រាប់ទំនាក់ទំនងគឺ ទំនុកចិត្ត។ មិនថា​ការធ្វើការងារក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងស្នេហា ឬគ្រួសារក៏ដោយ បើគ្មានការទុកចិត្តគ្នាទេ ប្រាកដណាស់មិនអាច​ធ្វើដំណើររួមគ្នា ឬបង្កើតទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នាបាននោះទេ ហេតុនេះ​មុននឹងមានទំនាក់ទំនងល្អលុះត្រាតែយើងកសាងខ្លួនឯងឱ្យក្លាយជាមនុស្សដែលគួរទុកចិត្តបានជាមុនសិន។

    លោកបញ្ជាក់ផងដែរថា អគារ​ធំមួយអាចសាងសង់បន្តទៅមុខទៀតបានលុះត្រាតែមានគ្រឹះរឹងមាំជាមុនសិន ហេតុនេះ​មុននឹងបន្ត​អភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងឱ្យបានល្អលុះត្រាតែ​យើងម្នាក់ៗ​កសាងឈ្មោះឱ្យល្អ និយាយតែអ្វីដែលជាការពិត ហើយ​មានភាពហ្មត់ចត់​ក្នុងការធ្វើការងារជាមួយមនុស្សដទៃ។

    ស្របជាមួយនឹងបញ្ហានេះដែរ ព្រះតេជគុណ គូ សុភាព សាស្រ្តាចារ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តកម្ពុជា​បានមានសង្ឃដីកាថា មនុស្សដែលមានភាពច្បាស់លាស់ ម៉ាត់ណាម៉ាត់ហ្នឹង និងជាមនុស្សដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន ភាគច្រើនជាមនុស្សដែលទទួលបានជោគជ័យក្នុងជីវិត។ ព្រះតេជគុណក៏បានលើកជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងផងដែរពីការងើបឡើងវិញរបស់អ្នកជំនួញម្នាក់ដែលបាន​ខាតបង់ទ្រព្យសម្បត្តិស្ទើរអស់ពីខ្លួនដោយសារតែការឆេះឃ្លាំង​ទំនិញរបស់គាត់។ តែអ្វីដែលជាលក្ខណៈពិសេសរបស់ឈ្មូញនោះគឺជាមនុស្សដែលបានបង្កើតកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម​របស់ខ្លួន​ដែលគាត់អាចធ្វើឱ្យដៃគូអាជីវកម្មរបស់គាត់ទុកចិត្តគាត់បាន ហើយនៅតែបន្តផ្តល់លុយឱ្យគាត់ខ្ចីរាប់ម៉ឺនដុល្លារដោយមិនបារម្ភច្រើន រហូតធ្វើឱ្យគាត់​អាចស្តារឡើងវិញនូវស្ថានការណ៍អាក្រក់សម្រាប់ជីវិតគាត់បាន។

    ព្រះតេជគុណ គូ សុភាព សាស្រ្តាចារ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តកម្ពុជា

    ព្រះតេជគុណ គូ សុភាព បានមានសង្ឃដីកាថា៖ “​ឈ្មួញម្នាក់ដែលអាចស្តារទំនាក់ទំនង​ល្អក្នុងការរកស៊ីបាននោះគឺដោយសារតែគាត់ជាមនុស្សច្បាស់លាស់ មានភាពប្រាកដនិយម បើគាត់ថាត្រូវសងលុយថ្ងៃណាគឺគាត់ត្រូវតែសងនៅថ្ងៃនោះហើយទំនិញដែលគាត់ប្រគល់ជូន​ចំនួនប៉ុន្មានគឺគាត់ប្រគល់ជូនគ្មានបាត់ឡើយសូម្បីតែបន្តិចបន្តួចក៏ដោយ។ ហេតុនេះ​គាត់នៅតែអាចក្លាយជាមនុស្សដែលមាន​គេគាំទ្រជុំវិញខ្លួនដដែលបើទោះបីជាស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ”។

    ព្រះតេជគុណ គូ សុភាព បានបន្ថែមទៀតថា ហេតុនេះបើចង់ឱ្យក្លាយខ្លួនជាមនុស្សដែលមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយមនុស្សជុំវិញខ្លួន ចាំបាច់ត្រូវតែ​គោរពគោលការណ៍សំខាន់ៗមួយចំនួនគឺមុននឹង​និយាយស្តី ឬ​មុននឹង​បង្ហាញ​អ្វីមួយជាសាធារណៈត្រូវគិតគូរឱ្យបានល្អិតល្អន់ជាមុនសិនថា សាររបស់យើងនោះប៉ះពាល់ដល់អ្នកដទៃ ឬធ្វើឱ្យ​គេឈឺចាប់​ និងបញ្ហាដែរទេ។ បន្ទាប់មក​ទៀត​ត្រូវ​និយាយអ្វីដែលមនុស្សគ្រប់គ្នារីកចម្រើន ព្រោះអ្នករាល់គ្នានឹងរីករាយជាមួយអ្វីដែលយើងបានចែករំលែក ហើយ​រក្សាបាននូវទំនាក់ទំនងប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន ដែលអាចធ្វើឱ្យយើងបន្តដំណើរនៃការរស់នៅបានយ៉ាងប្រសើរ តាមរយៈការទទួលសេចក្តីគោរពស្រឡាញ់ពីមនុស្សជុំវិញខ្លួន។ ទីបំផុតយើងនឹង​អាចក្លាយជាមនុស្សដែលគេគ្រប់គ្នាចំណាំថាឱ្យតែសេពគប់ជាមួយយើងគឺអាចទទួលបានភាពរីកចម្រើន ហើយពេលនោះស្ថានភាពនៃការរស់នៅនឹងកាន់តែប្រសើរឡើង ព្រោះមនុស្សល្អៗនឹងស្ថិតនៅជុំវិញខ្លួនយើងច្រើនឡើងៗ៕

  • និន្នាការ​នៃ​ការទូទាត់​សាច់ប្រាក់​តាម​ប្រព័ន្ធ QR Code កំពុង​កើនឡើង

    និន្នាការ​នៃ​ការទូទាត់​សាច់ប្រាក់​តាម​ប្រព័ន្ធ QR Code កំពុង​កើនឡើង

    ស្រប​ពេលដែល​វិស័យ​បច្ចេកវិទ្យា​កំពុង​រីកចម្រើន​ខ្លាំង បានធ្វើឱ្យ​ការទូទាត់​សាច់ប្រាក់​តាម​ប្រព័ន្ធ QR Code ក៏​កំពុងមាន​ការរីកចម្រើន​ខ្លាំង​នៅលើ​ទីផ្សារ​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា​ដែរ​នា​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ។

    លោកស្រី សូ ផន​ណា​រី នាយិកា​រង​ប្រតិបត្តិ​នៃ​ធនាគារ​អេស៊ីលីដា មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពី​ធនាគារ​អេស៊ីលីដា​បានដាក់​ឱ្យប្រើ​ប្រព័ន្ធ QR Code រយៈពេល​ប្រមាណ​ជា 1ឆ្នាំ​រហូតមកទល់​បច្ចុប្បន្ន មាន​អតិថិជន​ប្រមាណ​ជាង 60ម៉ឺន​នាក់​បាន និង​កំពុង​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​បច្ចេកវិទ្យា​ខាងលើ​ក្នុងការ​ទូទាត់​សាច់ប្រាក់​ទិញ​ទំនិញ ឬ​ផ្ញើ​ប្រាក់​ទៅកាន់​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​ផ្សេង។ លោកស្រី​អះអាងថា កត្តា​ដែល​ធ្វើឱ្យ​អតិថិជន​ងាក​មកប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ខាងលើ​មាន​ចំនួន​កាន់តែច្រើន​នេះ គឺ​ដោយសារ​ក្រុម​អ្នក​បច្ចេកវិទ្យា​របស់​ធ​នាគារ​បានរៀបចំ​ឱ្យមាន​ភាពងាយស្រួល​សម្រាប់​ដាក់ឱ្យ​អតិថិជន​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ខាងលើ​ប្រកបដោយ​សុវត្ថិភាព។ “Application នៃ​ប្រព័ន្ធ QR Code ដែលមាន​ឈ្មោះថា “អេស៊ីលីដា​ទាន់​ចិត្ត‟ ត្រូវបាន​ផលិត​ដោយ​ក្រុម IT ក្នុង​ធនាគារ​ដែល​បានរៀបចំ Function ឱ្យ​អតិថិជន​មាន​ភាពងាយស្រួល​ក្នុងការ​ចាត់ចែង​សាច់ប្រាក់​បាន​គ្រប់ពេល​គ្រប់​វេលា និង​ទូទាត់​បាន​លឿន”។

    លោកស្រី​បន្តថា អតិថិជន​ដែល​ប្រើ​ប្រព័ន្ធ​នេះ​មាន​ភាពងាយស្រួល​ក្នុង​ការតភ្ជាប់​ប្រព័ន្ធ QR Code ទៅ​លេខ​គណនី​ដែលមាន​នៅក្នុង​ធនាគារ ងាយស្រួល​ក្នុងការ​ផ្ទេរប្រាក់​ទៅក្នុង​គណនី​ធនាគារ ឬ​គណនី​របស់​ដៃគូ​អាជីវកម្មផ្សេងៗទៀត។ លើសពីនេះ​វា​ផ្តល់​ភាពងាយស្រួល​ក្នុងការ​ទូទាត់​ទំនិញ ការទិញ​កាត​ទូរស័ព្ទ សម្រួល​ដល់​ការបង់ថ្លៃ​ទឹកភ្លើង ឬ​អាច​ផ្ញើ​ប្រាក់​ទៅកាន់​គណនី​អេស៊ីលីដា​ទាន់​ចិត្ត​របស់​មិត្ត​ភ័ក្តិ​សម្រាប់​ចងដៃ​ការ ឬ​ចូល​បុណ្យផ្សេងៗក៏បាន។

    តែ​យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រី​អំពាវនាវ​ដល់​អតិថិជន​ឱ្យមាន​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​ការផ្ទេរ​ប្រាក់ ដោយ​មុននឹង​ផ្ទេរ​ត្រូវ​ពិនិត្យមើល​លេខ​កូដ និង​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​អ្នក​ដែល​ត្រូវផ្ញើឱ្យៗបាន​ច្បាស់ ព្រោះថាជូន​កាល​អាច​ច្រឡំ​លេខ​កូដ និង​អាច​ចូលទៅ​កាន់​គណនី​អ្នកផ្សេង ដែលនាំឱ្យ​មានការ​លំបាក​ក្នុងការ-​អន្តរាគមន៍​ឱ្យ​ភាគី​ដែល​យើង​ផ្ញើ​ច្រឡំ​ឱ្យគេ​នោះ​ផ្ញើ​ត្រឡប់មកវិញ។ តែ​លោកស្រី​បាន​បញ្ជាក់ថា បើ​ជួប​ករណីនេះ​សូម​ទំនាក់ទំនង​មក​ការិយាល័យ​អេស៊ីលីដា​ជាបន្ទាន់ ដើម្បី​បង្កក​ប្រាក់​នោះ​កុំ​ឱ្យគេ​ដកយក​ទៅប្រើ​ប្រាស់​បាន ហើយ​សឹម​អន្តរាគមន៍​ទាក់ទង​តាម​ក្រោយ។ ជាមួយនឹង​កំណើន​អតិថិជន​កើនឡើង​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​នេះ ធនាគារ​អេស៊ីលីដា​បានដាក់​ផែនការ​នៅ​ដំណាច់ឆ្នាំ2018 នឹងមាន​អតិថិជន​កើនឡើង​ដល់ 80ម៉ឺន​នាក់​ដែល​នឹង​បន្ត​ការប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ QR Code របស់​ធនាគារ​អេស៊ីលីដា ដោយសារ​មានការ​បញ្ចុះតម្លៃ​នៅតាម​ហាង​លក់ទំនិញផ្សេងៗជាច្រើន។

    លោក​បណ្ឌិត ឡាយ សុខ​ហេង សាស្ត្រាចារ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ ដែល​បាន​ស្រាវជ្រាវ​លើ​បច្ចេកវិទ្យា​ហិរញ្ញវត្ថុ (Fintech) មានប្រសាសន៍ថា កត្តា​ដែលនាំឱ្យ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ងាក​ទៅប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ QR Code នេះ ដោយសារ​កត្តា​តម្រូវការ​ស្រប​ពេលដែល​ជីវភាព​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​​កាន់តែ​មាន​ភាពប្រសើរឡើង។ លោក​ថា ប្រព័ន្ធ​នេះ​ផ្តល់​ភាពងាយស្រួល មិនចាំបាច់​ឱ្យ​ពួកគាត់​ដាក់​ប្រាក់សុទ្ធ​តាម​ខ្លួន​នាំឱ្យមាន​ហានិភ័យ​លើ​ការបាត់បង់ ឬ​អំពើចោរកម្មផ្សេងៗ ពោល​គ្រាន់តែ​គាត់​មាន​ទូរស័ព្ទ​ស្មា​ត​ហ្វូ​ន ហើយ​បង្កើត​គណនី​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ណាមួយ នោះ​គាត់​អាច​ទូទាត់​សាច់ប្រាក់​បាន​គ្រប់ពេលវេលា​រាល់ពេល​ទិញ​ទំនិញ​តាម​ផ្សារ​ដោយមាន​ការបញ្ចុះ​តម្លៃ​ជា​ភាគរយ​ជាការ-​លើកទឹកចិត្ត​ទៀតផង។

    លោក​ថា ម្យ៉ាងទៀត គឺ​កត្តា​ផ្គត់ផ្គង់ និយតករ​ដែលជា​ធនា​គារ​កណ្តាល​បាន​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគផ្សេងៗអាច​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​បាន​គ្រប់​ប្រភេទ ប៉ុន្តែ​ស្ថិតក្រោម​ការគ្រប់គ្រង​ដោយNBC។ លោក​បញ្ជាក់ថា “អ៊ីចឹង​ហើយ​បានជា​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគថ្មីៗបាន​នាំយក​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ​មក​ប្រើ ដើម្បី​ឱ្យមាន​ភាពងាយស្រួល និង​មាន​លក្ខណៈ​ទាន់សម័យ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មិន​ថា​នៅ​ទីក្រុង ឬ​ជនបទ​នោះទេ ភាគច្រើន​មាន​ទូរស័ព្ទ​ស្មា​ត​ហ្វូ​ន​ប្រើគ្រប់ៗគ្នា ដែល​ងាយស្រួល​ក្នុង​ការប្រើ​ប្រព័ន្ធ​ទូទាត់​សាច់ប្រាក់​តាម QR Codeនេះ‟។

    ដោយសារតែ​ប្រព័ន្ធ​នេះ​ទើប​ចូលមក​ដល់ទី​ផ្សារ​ប្រទេស​កម្ពុ​ជានា​អំឡុងពេលថ្មីៗនេះ ទើប​តម្រូវឱ្យ​មានការ​ចំណាយ​ពេលវេលា​សិក្សា​ឱ្យបាន​ច្រើន​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​នេះ​ដោយ​សុវត្ថិភាព។ ប៉ុន្តែ​យ៉ាងណា​នោះ មកទល់​បច្ចុប្បន្ននេះ​មិនទាន់មាន​ព័ត៌មាន​អំពី​ការលួចបន្លំ​សាច់ប្រាក់​តាម​ទូរស័ព្ទដៃ​នៅឡើយ​ទេ តែ​ទោះយ៉ាងណា​វា​ទាមទារ​ឱ្យមាន​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​លើ​លេខ​កូដ​សម្ងាត់​នៅលើ​ទូរស័ព្ទដៃ​របស់ខ្លួន ហើយ​ចៀសវាង​កុំ​ទុក​ទូរស័ព្ទ​ចោល នាំឱ្យ​មានការ​លួច​ប្រើ ឬ​វេរ​លុយ​ក្រៅផ្លូវការ​ដោយ​មិនដឹង​ខ្លួន។

    ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​បាននិងកំពុង​ពិនិត្យមើល និង​វាយតម្លៃ​ប្រព័ន្ធ​ផាត់ទាត់​ជាតិ និង​ប្រព័ន្ធ​សេវា​ទូទាត់​រហ័ស​ធៀប​ជាមួយ​គោលការណ៍​របស់​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ទីផ្សារ​ហិរញ្ញវត្ថុ(PFMI) ដើម្បី​ពង្រឹង និង​កែលម្អ​ប្រព័ន្ធ​ផាត់ទាត់​ឱ្យ​កាន់​តែមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ថែមទៀត។ ស្ថិតក្នុង​ដំណាក់កាល​ដំបូង ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​បាន​បង្កើត​ក្រុមការងារ​វាយតម្លៃ​ដែលមាន​សមាជិក​មកពី​នាយកដ្ឋាន​ប្រព័ន្ធ​ទូទាត់​សង​ប្រាក់ នាយកដ្ឋាន​ពត៌មាន​វិទ្យា និង​នាយកដ្ឋាន​ប្រតិបត្តិការ។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ​កម្ពុជា​បាននិងកំពុង​ប្រើប្រាស់​នូវ​សេវាកម្ម​ទូទាត់​សាច់ប្រាក់​តាម​ប្រព័ន្ធ​ប្រតិបត្តិ​សាច់ប្រាក់​ថ្មី​នេះ​មានដូចជា WingPay, Pi Pay, AEON Wallet និង​អេស៊ីលីដា​ទាន់​ចិត្ត៕

  • ចាប់ផ្តើម​អាជីវកម្ម​ដំបូង​មាន​ចំណុច​ប្រុងប្រយ័ត្ន​អ្វីខ្លះ?

    ចាប់ផ្តើម​អាជីវកម្ម​ដំបូង​មាន​ចំណុច​ប្រុងប្រយ័ត្ន​អ្វីខ្លះ?

    ការធ្វើ​អាជីវកម្ម ជា​រឿង​សំខាន់​សម្រាប់​បុគ្គលម្នាក់ៗដែលមាន​ក្តី​ស្រមៃ និង​ក្តីសង្ឃឹម​ចង់​ធ្វើ​ជំនួញ តែ​ពេលខ្លះ​វា​ក៏បាន​ក្លាយជា​បទពិសោធ​ដ៏​ឈឺចាប់ ដែល​បង្កើតជា​របួសស្នាម​យូរអង្វែង​របស់​ពួកគេ​ផងដែរ​ប្រសិនបើ​អាជីវកម្ម​ខាតបង់ ឬ​បិទ​ទៅវិញ​ដោយសារ​បញ្ហា​ណាមួយ​នោះ។ គួរ​ពិចារណា​ថា​តើ​ត្រូវ​ធ្វើការ​ឱ្យគេ​សិន ឬ​ចាប់​ផ្តើមធ្វើ​ជំនួញ​នៅក្នុង​វ័យក្មេង​ដែលមាន​ទុន​តិចតួច?

    លោកស្រី សំ លី​ណា អគ្គនាយិកា​ក្រុមហ៊ុន Ellesse បាន​លើកឡើងថា លោកស្រី​ធ្លាប់ធ្វើ​អាជីវកម្ម​តាំងពី​នៅ​វ័យក្មេង ដោយ​ធ្លាប់​ដាក់​ទូរស័ព្ទ​សាធារណៈ ធ្លាប់​បង្រៀន​គេ​តាម​ផ្ទះ និង​រកស៊ី​តិចតួច​ផ្សេងទៀត។ លោកស្រី​បាន​សម្រេចចិត្តថា​ធ្វើការ​វិនិយោគដោយ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ការយក​ខ្លួនឯង​ធ្វើជា​ដើមទុន គឺ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​គ្រប់​លទ្ធភាព​លើ​ការកសាង​សមត្ថភាព ក្នុងការ​ស្វែងរក​គន្លឹះ​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាក់ស្តែង​ក្នុង​អាជីវកម្ម។

    លោកស្រី សំ លី​ណា អគ្គនាយិកា​ក្រុមហ៊ុន Ellesse

    លោកស្រី សំ លី​ណា បាន​និយាយថា៖ “មុន​នឹងធ្វើ​អាជីវកម្ម​យើង​ចាំបាច់​ត្រូវ​ស្វែងរក​សក្តានុពល​របស់​ខ្លួន​ឱ្យឃើញ​ជាមុនសិន ព្រោះ​មនុស្សម្នាក់ៗសុទ្ធ​តែមាន​សក្តានុពលរៀងៗខ្លួន ហេតុនេះ​បើ​យើង​មានការ​ច្នៃប្រឌិត ឬ​ជំនាញ​ណាមួយ​សម្រាប់ធ្វើ​អាជីវកម្ម នោះ​ខ្លួន​យើង​អាច​នឹង​ជា​ដើមទុន​សំខាន់​សម្រាប់ធ្វើ​វា‟។

    សហគ្រិន​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថាយុវជន​យើង​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​កំពុង​សិក្សា​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​តែងតែ​ស្រមៃ​ថា​ចង់​ធ្វើ​ជំនួញ ចង់​ជោគជ័យ និង​ចង់បាន​រឿងល្អៗជាច្រើន​ទៀត តែ​ជាក់ស្តែង​នៅពេលដែល​សួរ​គាត់​ឱ្យ​ពិតប្រាកដ​ថា​គាត់​ចង់​ធ្វើ​អ្វី​ឱ្យ​ច្បាស់ ហើយ​បាន​សម្រួច​សមត្ថភាព​អ្វីខ្លះ​ដើម្បី​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​នោះ គាត់​អាច​នឹងមាន​ការរារែក ឬ​មិនមាន​ភាពច្បាស់លាស់។ ហេតុ​នេះ​បើ​មិន​ចង់ឱ្យ​ខកចិត្ត​ក្នុង​រឿង​អាជីវកម្ម​ត្រូវតែ​ធ្វើយ៉ាងណា​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួន​ឱ្យមាន​ជំនាញ ឬ​សមត្ថភាព​ពិតប្រាកដ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នានា​ជាមុនសិន។ ចំណុច​សំខាន់​មួយទៀត​គឺ​ត្រូវ​ចេះ​ចំណាយ​ឱ្យ​ត្រូវ​ខ្ទង់ ព្រោះ​សម្រាប់​អ្នករកស៊ី​ថ្មីថ្មោង​ពេលខ្លះ​គាត់​គិតថា​ក្រុមហ៊ុន​គាត់​តូច គាត់​មិន​ហ៊ាន​ចំណាយលុយ​ច្រើន​ដើម្បី​ជួល​បុគ្គលិកខ្លាំងៗនោះទេ ហើយ​គាត់​សុខចិត្ត​អង្កន់​លុយ​នោះ​ទៅ​ជួល​បុគ្គលិក​ដែល​ធ្វើ​ការងារ​មិនកើត​ជាច្រើន ដោយ​ភ្លេច​ថា​ការ​ចំណាយលុយ​ជួល​មនុស្ស​ខ្លាំង​គឺជា​ការវិនិយោគ មិនមែនជា​ការចំណាយ​ខ្ជះខ្ជាយ​នោះទេ។ ប្រសិនបើ​អ្នករកស៊ី​ចំណាយ​មិន​ត្រឹមត្រូវ នោះ​អាជីវកម្ម​អាច​នឹងមាន​បន្ទុក​ច្រើន ហើយ​ងាយ​ខាតបង់។

    លោកស្រី​បានបញ្ជាក់​ផងដែរ​ថា ចំណុច​សំខាន់​មួយទៀត​ដែល​ត្រូវ​ដឹង​គឺ ត្រូវ​ហ៊ាន​វិនិយោគ​លើ​ការអភិវឌ្ឍ​ខ្លួនឯង​ជាប្រចាំ។ កុំ​ខ្លា​ចនឹង​រៀនសូត្រ​បន្ថែម​នូវ​អ្វីដែល​ចំណេញ​សម្រាប់​អាជីវកម្ម ហើយ​កុំ​ស្តាយ ព្រោះ​ពេលខ្លះ​យើង​ស្តាយ​លុយ​ក្នុងការ​រៀនសូត្រ​មួយ​វគ្គ​រាប់រយ​ដុល្លារ តែ​ភ្លេច​គិតថា ប្រសិនបើ​យើង​មិន​រៀន ហើយ​អាជីវ​កម្ម​យើង​ដួល​គឺ​ខាតបង់​អស់​ច្រើន​ជាងនេះទៅទៀត។

    បង្ហាញ​លើ​ចំណុច​នេះដែរ​លោក ឃួន សុ​ភ័​ទ្ធ អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន Marakot Technology បាន​លើកឡើងថា មុននឹង​ចាប់ផ្តើម​អាជីវកម្ម​លោក​មានបទពិសោធ 15ឆ្នាំ​ក្នុង​ការងារ​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​បច្ចេកវិទ្យា។ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​លោក​ជា​ក្រុមហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា​ដែល​ផ្តល់​កម្មវិធី​សម្រាប់​គ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុ ហេតុនេះ​អាជីវ​កម្មនេះ​គឺ​ត្រូវ​នឹង​ជំនាញ​ដែល​លោក​មានហើយ​លោក​ក៏បាន​ពិចារណា​ច្បាស់លាស់​ពី​ទីផ្សារ និង​លំហូរ​សាច់ប្រាក់​ច្បាស់លាស់​ជាមុន​ដើម្បី​បង្ការ​បញ្ហា។ លោក​ថា ការរកស៊ី​គឺ​ដូច​ជាការ​ដាំបាយ​ដូច្នោះ​ដែរ បើ​យើង​មាន​ឆ្នាំង​ធំ​ពេក មាន​អង្ករ​ច្រើនពេក ហើយ​អុស​របស់​យើង​តិច នោះ​យើង​មិនអាច​ដាំបាយ​ឱ្យ​ឆ្អិន​បាន​នោះទេ។ ការដាក់​លុយ​វិនិយោគ​គឺ​ដូចជា​ការដាក់​អុស​ដាំបាយ​ដែរ ប្រសិនបើ​ឆ្នាំ​ងធំ​ហួស អង្ករ​ច្រើន​ហួស យើង​ដាក់​លុយ​ទៅ​ប៉ុន្មាន​ក៏​មិន​គ្រប់​ដែរ ទីបំផុត​យើង​អាច​ខាតបង់​ទាំង​លុយកាក់​ច្រើន ហើយ​ថែមទាំង​បាត់បង់​អាជីវកម្ម​នោះ​ថែម​ទៀតផង។

    លោក ឃួន សុ​ភ័​ទ្ធ អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន Marakot Technology

    លោក ឃួន សុ​ភ័​ទ្ធ បាន​និយាយថា៖ “ការធ្វើ​អាជីវកម្ម​ដំបូង​ឡើយ​គឺ​ត្រូវ​គិតគូ​រឱ្យបាន​ល្អិតល្អន់​បំផុត​ និង​ត្រូវ​ចេះ​ប្រមាណ​ខ្លួន។ ប្រសិនបើ​យើង​ចាប់​ផ្តើមដំបូង គួរ​ស្វែងរក​អាជីវកម្ម​ណា​ដែល​ចំណាយ​ល្មម​តាម​ទុន​ដែល​យើង​មាន ហើយ​បើ​លក់​ផលិតផល​ក៏​អាច​ស្វែងរក​ផលិតផល​ណា​ដែល​មិនចេះ​ហួស​កាលបរិច្ឆេទ​ដើម្បី​កុំឱ្យ​ខាតបង់​នៅពេលដែល​យើង​មិនទាន់​លក់ដាច់​ច្រើន ព្រោះ​ពេលខ្លះ​អាជីវកម្ម​ថ្មី​គឺអាច​ត្រូវការ​ពេលវេលា ហេតុនេះ​បើ​វា​ខាតបង់​ក៏​អាច​ខាតបង់​ត្រឹម​កម្រិត​ដែល​អាច​ទទួលយកបាន”។

    សហគ្រិន​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា អ្នកខ្លះ​បើក​អាជីវកម្ម តែ​ខ្លួនឯង​បែរជា​ទៅធ្វើ​ការងារ​ឱ្យគេ​ទៅវិញ ពេលខ្លះ​ការធ្វើ​បែបនេះ​ធ្វើឱ្យ​យើង​ខាតបង់ ព្រោះថា​ប្រសិនបើ​មិនមាន​ពេលវេលា​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​មើល​លើ​អាជីវកម្ម​ខ្លួនឯង​ទេនោះ វា​នឹង​ពិបាក​អភិវឌ្ឍ​ទៅមុខ​ណាស់។ នៅពេលដែល​យើង​រវល់​ធ្វើ​ការងារ​ឱ្យគេ​មិនមាន​ពេល​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​អតិថិជន​របស់ខ្លួន យើង​អាច​នឹង​លក់​មុខ​ខ្លួនឯង ហើយ​ខាតបង់​ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយ​ការងារ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យគេ​ក៏​គ្មាន​គុណភាព​ដែរ៕

  • ឪពុកម្ដាយថ្មោងថ្មីគួរដឹង… សភាវកូនតូចស្លេកស្លាំងគួរសង្កេតយ៉ាងណា?

    ឪពុកម្ដាយថ្មោងថ្មីគួរដឹង… សភាវកូនតូចស្លេកស្លាំងគួរសង្កេតយ៉ាងណា?

    សភាវស្លេកស្លាំង ជាអាការដែលគេប្រទះឃើញនៅលើកុមារតូចៗ បង្ហាញពីភាពខុសប្រក្រតីរបស់រាងកាយដែលស្បែក ឬសាច់ភ្នាសក្នុងរាងកាយមានពណ៌ស្លេក ដែលអាចកើតឡើងបានទូទាំងរាងកាយឬអាចកើតនៅលើតែបរិវេណណាមួយ និងច្រើនតែកើតឡើងនៅលើផ្ទៃមុខ សាច់ភ្នាសក្នុងមាត់ អណ្ដាត និងកែវភ្នែក។ នៅពេលដែលរាងកាយមានបរិមាណគ្រាប់ឈាមក្រហមថយចុះ ឬភាពខាប់របស់ “អេម៉ូគ្លោប៊ីន” ថយចុះនឹងធ្វើឱ្យសុខភាពរបស់កូនមិនរឹងមាំ រួមទាំងមានវិវឌ្ឍនាការខាងផ្នែកផ្សេងៗយឺតយ៉ាវទៀតផង ដូច្នេះលោកឪពុកអ្នកម្ដាយចាំបាច់ត្រូវសិក្សារឿងសភាវកូនស្លេកស្លាំងនេះផង ដើម្បីទុកជាគន្លងក្នុងការការពារ និងព្យាបាលដូចខាងក្រោមនេះ…។

    កូនស្លេកស្លាំង ធ្វើម្ដេចឪពុកម្ដាយដឹងបាន?
    ការសង្កេតមើលថា តើកូនស្លេកស្លាំងឬទេនោះ អ្នកម្ដាយអាចដឹងបានតាមរយៈការសង្កេតមើលថា កូនមានអាការនឿយដង្ហក់ ឆាប់ហត់ជាងធម្មតា ដកដង្ហើមញាប់ សាច់ស្បែកឡើងស្លេក ឬលឿង ខុសប្រក្រតីពីពណ៌ស្បែកដើម។អាចសង្កេតនៅលើបបូរមាត់ ឬផ្នែកក្នុងត្របកភ្នែកខាងក្រោម និងការមើលនៅលើស្បែកដូចជា លើផ្ទៃមុខអាចនឹងពិបាកសម្គាល់ បើក្មេងមានសម្បុរ-ស តែបើសិនជាត្រូវការចង់ដឹងច្បាស់លាស់ ត្រូវជោះឈាមពិនិត្យមើលពណ៌ និងចំនួនរបស់គ្រាប់ឈាមក្រហម។ បើរកឃើញថា កូនមានអាការទាំងនោះ ឪពុកម្ដាយមិនគួរប្រហែស និងបណ្ដែតបណ្ដោយឡើយ ព្រោះអាការទាំងនោះ បើមិនបានទទួលការព្យាបាលអាចហុចផលអាក្រក់ដល់វិវឌ្ឍនាការរបស់កូនជាច្រើនទៀត។

    កូនស្លេកស្លាំង មានមូលហេតុមកពីអ្វី?
    បញ្ហារោគស្លេកស្លាំងអាចកើតឡើងដោយសារច្រើនមូលហេតុ ដោយអាចបណ្ដាលមកពីការដែលរាងកាយខ្វះសារធាតុអាហារប្រភេទខ្លះ ដូចជាខ្វះសារធាតុដែក ប្រូតេអីុន អាស៊ីតហ្វូលិក និងវីតាមីន B12 ដែលជាសារធាតុសំខាន់ក្នុងការផលិតឈាម។ ការខ្វះសារធាតុទាំងនេះនឹងធ្វើឱ្យក្មេងស្លេកស្លាំងបាន និងការប្រសូតមុនកំណត់ ការមានព្រូន ឬមានសភាវខាងពូជអម្បូរប្រភេទម្យ៉ាងក៏ជាមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យក្មេងកើតជំងឺស្លេកស្លាំង។ ភាគច្រើនជំងឺស្លេកស្លាំង ច្រើនបណ្ដាលមកពីការខ្វះសារធាតុដែក ឬអាចហៅម្យ៉ាងទៀតថា “ជំងឺឈាមស្លេក”។

    កូនស្លេកស្លាំង តើត្រូវព្យាបាលឬទេ?
    បើឪពុកម្ដាយរកឃើញថា កូនកើតជំងឺស្លេកស្លាំង ឬមានអាការប្រថុយនឹងការកើតជំងឺស្លេកស្លាំង ឪពុកម្ដាយមិនគួរប្រហែសឡើយ ត្រូវប្រញាប់នាំកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីពិនិត្យ និងព្យាបាល ព្រោះអាការរបស់ជំងឺស្លេកស្លាំងនេះបើមិនបានទទួលការព្យាបាលទេនោះ អាចហុចផលអាក្រក់ដល់វិវឌ្ឍនាការរបស់កូនជាច្រើនទៀត ដូចជាអាចបណ្ដាលឱ្យខួរក្បាលធ្វើការយឺតយ៉ាវ ដោយសារតែបានទទួលអុកស៊ីហែ្ស៊នពីគ្រាប់ឈាមក្រហមតិចតួច បណ្ដាលឱ្យមានអារម្មណ៍មិនស្វាហាប់ ស្ពឹកស្រពន់ អាចហុចផលឱ្យកូនរៀនយល់ដឹងយឺតជាងក្មេងក្នុងវ័យដូចគ្នា ដោយសារតែសភាវស្លេកស្លាំងធ្វើឱ្យកូនមិនឃ្លានចំណីអាហារ ញ៉ាំបានតិច ធ្វើឱ្យរាងកាយកាន់តែខ្វះសារធាតុអាហារ ហុចផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពធ្វើឱ្យសុខភាពរបស់កូនមិនរឹងមាំងាយឈឺថ្កាត់ និងថែមទាំងធ្វើឱ្យកូនមានការចម្រើនធំធាត់យឺតទៀតផង។

    កូនស្លេកស្លាំង តើត្រូវចិញ្ចឹម និងមើលថែទាំយ៉ាងណា?
    ការមើលថែទាំ ពេលកូនមានសភាវស្លេកស្លាំង ឪពុកម្ដាយអាចធ្វើបាន គឺប្រតិបត្តិតាមពាក្យណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ ឱ្យកូនញ៉ាំថ្នាំយ៉ាងត្រឹមត្រូវតាមវេជ្ជបញ្ជា មើលថែទាំលើរឿងអនាម័យរបស់កូនដើម្បីកាត់បន្ថយឱកាសឆ្លងមេរោគផ្សេងទៀត។ គួរឱ្យកូនញ៉ាំអាហារដែលមានប្រយោជន៍គ្រប់5ប្រភេទក្រុមឱ្យបានរាល់ថ្ងៃដើម្បីឱ្យកូនបានទទួលសារធាតុអាហារគ្រប់ចំនួន ដើម្បីឱ្យរាងកាយកូនបានរឹងមាំ និងដែលសំខាន់មួយទៀត គឺ​ត្រូវនាំកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យតាមការណាត់ និងប្រញាប់ទៅជួបមុនណាត់នៅពេលដែលអាការផ្សេងៗកាន់តែអាក្រក់ឡើង ឬមានអាការមិនប្រក្រតីណាមួយខុសពីមុន។

    សភាវស្លេកស្លាំងលើកុមារតូចជារឿងគួរឱ្យខ្លាច តែក៏អាចការពារបានយ៉ាងងាយដែរ ដោយចាប់ផ្ដើមពីការឱ្យញ៉ាំអាហារឱ្យបានគ្រប់ 5ប្រភេទក្រុម ទាំងបាយ ស៊ុតក្រហម សាច់សត្វ បន្លែផ្លែឈើ និងអាហារដែលមានសារធាតុដែកដែលមាននៅក្នុងសាច់ក្រហម ស៊ុតក្រហម គ្រឿងក្នុងសត្វ ថ្លើមជ្រូក ឈាមជ្រូក គ្រាប់ធញ្ញជាតិបន្លែស្លឹកបៃតង និងទឹកដោះជាដើម។ ចំពោះទារកទើបនឹងកើតបានទទួលសារធាតុអាហារពីទឹកដោះម្ដាយ អ្នកម្ដាយអាចបង្កើនបានដោយការញ៉ាំអាហារដែលមានសារធាតុដែកខ្ពស់។ ត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង អ្នកម្ដាយក៏អាចការពារកូនតូចពីសភាវខ្លួនប្រាណស្លេកស្លាំងបានហើយ៕

  • កូនសម្លាញ់ម្ដាយ ថីបានកូនយំ?

    កូនសម្លាញ់ម្ដាយ ថីបានកូនយំ?

    “ការស្រែកយំ” គឺជារឿងធម្មតារបស់ទារកទើបនឹងកើត ដោយសារតែសភាពជុំវិញខ្លួនដែលមកប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធប្រសាទការដឹងតូចៗទាំង5 របស់កូនដែលមានដូចជា ត្រចៀក ភ្នែកច្រមុះ អណ្ដាត និងរាងកាយ។ អ្វីដែលប៉ះពាល់ទាំងនេះ មានផលចំពោះអារម្មណ៍របស់កូន ធ្វើឱ្យគេកើតមានអារម្មណ៍មិនសប្បាយកាយ ឬមានអារម្មណ៍មិនសប្បាយចិត្ត ហើយព្រោះកូនតូចមិនទាន់អាចប្រាប់ពីអារម្មណ៍របស់ខ្លួនឱ្យឪពុកម្ដាយដឹងតាមរយៈពាក្យសំដីបាន ដូច្នេះទើបវិធីតែមួយគត់ដែលគេអាចទំនាក់ទំនងជាមួយឪពុកម្ដាយបានក៏គឺ “ការស្រែកយំ” ហ្នឹងឯង។ ការយល់ដឹងពីមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យកូនតូចស្រែកយំ នឹងធ្វើឱ្យឪពុកម្ដាយថ្មោងថ្មីយល់ដឹងអំពីកូនតូច និងអាចតបស្នងតម្រូវការរបស់កូនបានយ៉ាងមានសេចក្ដីសុខ។

    កូនឃ្លាន
    បើកូនតូចរបស់អ្នកម្ដាយបៅទឹកដោះបានតិច និងច្រើនតែភ្ញាក់ឡើងយំក្រោយពីបៅទឹកដោះបានត្រឹមតែមួយម៉ោងរួចមកនោះ អាចមានមូលហេតុមកពីការដែលកូនតូចបៅទឹកដោះខុសវិធី ដែលការបៅទឹកដោះខុសវិធីនេះអាចកើតឡើងបានទាំងលើក្មេងដែលបៅទឹកដោះពីដប និងក្មេងដែលបៅទឹកដោះម្ដាយ ធ្វើឱ្យកូនបឺតយកខ្យល់ចូលទៅច្រើន និងមានអារម្មណ៍តឹងណែន។ បើអ្នកម្ដាយសង្កេតឃើញថា កូនតូចច្រើនតែស្រែកយំរករឿងគ្រប់ពេលដែលដាក់ឱ្យគេងផ្ងារ និងយំមិនព្រមគេង អាចបណ្ដាលមកពីអាការតឹងណែនក្នុងពោះ អ្នកម្ដាយគួរលើកកូនមកពឱ្យទ្រោបលើស្មា ព្រមទាំងអង្អែលខ្នងថ្នមៗ កូនអាចនឹងភើចេញមក ហើយនឹងមានអារម្មណ៍ស្រួលខ្លួនឡើងវិញ។

    កូនឯកា
    ទារកត្រូវការសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅតាមរយៈការប៉ះពាល់ដ៏ទន់ភ្លន់របស់ឪពុក និងម្ដាយជាប់ជានិច្ច។ មិនថាកូនតូចរបស់លោកអ្នកមានអាយុប៉ុន្មាន ក៏គេនៅតែត្រូវការសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅតាមរយៈការឱបថើបរបស់ឪពុកម្ដាយជានិច្ច។ ការបីព ឬឱបថើប ជាការប៉ះពាល់ខាងរាងកាយដែលធ្វើឱ្យកូនមានអារម្មណ៍កក់ក្ដៅក្នុងចិត្ត និងមានសេចក្ដីសុខ។​ ពេលខ្លះត្រឹមតែលោកអ្នកលើកកូនតូចបី ព ឱបនៅក្នុងរង្វង់ដៃ ក៏គេអាចបាត់យំភ្លាម សឹងតែលោកអ្នកមិនចាំបាច់ត្រូវលួងលោមដោយពាក្យសំដីផង។

    កូនមិនស្រួលខ្លួន
    នៅពេលកូនឈឺថ្កាត់ កូនច្រើនតែយំរករឿងបើអ្នកម្ដាយសាកល្បងប៉ះខ្លួនកូន ក៏អាចនឹងមានអារម្មណ៍ដឹងបានថា កូនក្ដៅខ្លួនខុសប្រក្រតី និងអាចមានអាការហូរទឹកសំបោរ ក្អក និងក្អួតចង្អោររួមជាមួយផង។ អ្នកម្ដាយគួរវាស់សីតុណ្ហភាពខ្លួនកូន ដើម្បីពិនិត្យមើលថា តើកម្ដៅខ្លួនកូនស្ថិតក្នុងកម្រិតប៉ុន្មានអង្សា? បើចាប់ពី37អង្សាឡើងទៅ បានន័យថា កូនតូចមានអាការគ្រុនក្ដៅខ្លួនហើយ ចូរប្រញាប់នាំកូនទៅមន្ទីរពេទ្យភ្លាម។

    កូនដុះធ្មេញហើយ
    ជាប្រក្រតី ទារកនឹងមានធ្មេញមួយគូដំបូងនៅពេលអាយុបាន 6ខែ។ មុននឹងធ្មេញរបស់កូនដុះឡើង ច្រើនតែមានទឹកមាត់ហៀរចេញមកច្រើន មិនចង់បៅទឹកដោះ ឬញ៉ាំអាហារ យំរករឿង មានអារម្មណ៍រមាស់អញ្ចាញធ្មេញ ចូលចិត្តយកដៃលូកចូលមាត់។ល។ អ្នកម្ដាយអាចជួយបន្ថយអាការរមាស់អញ្ចាញធ្មេញរបស់កូនបាន ដោយការឱ្យកូនខាំដុំនំប៉័ងទន់ៗបាន។

    កន្ទប ឬខោទឹកនោមកូនសើមខ្លាំង
    នៅពេលក្រណាត់កន្ទប ឬខោទឹកនោមកូនសើមខ្លាំង កូនអាចនឹងមានអារម្មណ៍ថាសើមខ្លួន មិនស្រួលស្បែក ជួនកាលអាចធ្វើឱ្យកើតកន្ទួលរមាស់ទៀតផង ទើបកូនតូចស្រែកយំរករឿង។ ការប្រើម្សៅលាបសម្រាប់ទារកក្រោយការផ្លាស់ក្រណាត់កន្ទបថ្មីគ្រប់ពេល អាចជួយការពារការកើតកន្ទួលរមាស់បានយ៉ាងងាយ ដូច្នេះអ្នកម្ដាយត្រូវចេះជ្រើសរើសប្រើម្សៅសម្រាប់ទារកដែលបរិសុទ្ធល្អ មិនលាយពណ៌ មិនលាយសារធាតុគីមី ការពារសំណើម ដែលអាចធ្វើឱ្យមានសារធាតុគីមីនៅសេសសល់នៅលើស្បែកដ៏ស្ដើងខ្ចីរបស់កូនបាន៕

  • កុមារតូចជាមនុស្ស​ច្បាស់លាស់បំផុត ហេតុនេះ​ការទំនាក់ទំនងជាមួយក្មេងគួរប្រុងប្រយ័ត្ន

    កុមារតូចជាមនុស្ស​ច្បាស់លាស់បំផុត ហេតុនេះ​ការទំនាក់ទំនងជាមួយក្មេងគួរប្រុងប្រយ័ត្ន

    កុមារតូចជាមនុស្សដែលពូកែឆ្ងល់ ចូលចិត្តគិត និង​ច្បាស់លាស់បំផុត ព្រោះអ្វីក៏ដោយ​បើមនុស្សធំឱ្យគេធ្វើ កុមារនឹងធ្វើតាម​ទាំងស្រុង និងល្អឥតខ្ចោះ ហេតុនេះ​ការនិយាយជាមួយក្មេងមិនច្បាស់លាស់អាចបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហា។

    លោក​ជំទាវ ទន់ សាអ៊ីម បានលើកឡើងថាកុមារជាមនុស្សដែលច្បាស់លាស់បំផុត នៅពេលគេអានរឿងអ្វីមួយដែលមានលក្ខណៈមិនច្បាស់លាស់គេចាប់ផ្តើម​កត់សម្គាល់ដឹងភ្លាម។ ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលកុមារអានរឿងណាមួយដែលមើលទៅ​មិនសមហេតុផល ឬមិនអស់សេចក្តីគេចាប់ផ្តើមបន្ថែមសេចក្តីសាច់រឿងនេះដោយខ្លួនឯង។ ហេតុនេះមនុស្សធំត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការសន្ទនាជាមួយក្មេង និងជាពិសេសទៅទៀតនោះគឺការសន្យាជាមួយពូកគេក្នុងការធ្វើអ្វីមួយជាមួយពួកគេ ព្រោះថាគេតែងចងចាំ​ និងចាំមើលថា យើងបានធើ្វតាមការសន្យារបស់យើងទេ។

    លោកជំទាវ ទន់ សាអ៊ីម បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “​ទន្ទឹមនឹង​ភាពជក់ចិត្តនៅក្នុងសាច់រឿងកុមារ​អាចធ្វើបានអ្វីដែលសំខាន់គឺត្រូវតែមានភាពច្បាស់លាស់ ហ្មត់ចត់​ និងអស់សេចក្តី​ ប្រសិនបើមិនអស់សេចក្តីទេ ក្មេងនឹងបន្តឆ្ងល់មិនឈប់ ហើយក៏បង្កើតជាបញ្ហាសម្រាប់ពួកគេ”។

    អ្នកជំនាញ​ខាងអប់រំ​ខាងលើបានលើកឡើងផងដែរថា ការទំនាក់ទំនងជាមួយក្មេង​ក៏ចាំបាច់ត្រូវតែ​មានភាពច្បាស់លាស់បំផុត ព្រោះក្មេងជាវ័យដែល​មិនសូវមានមូលដ្ឋាន​ព័ត៌មានសម្រាប់ការពិចារណាច្រើននោះទេ ប្រសិនបើគេធ្លាប់ដឹងរឿងណាមួយថា​ជាការពិតហើយ គេនឹងកំណត់យក​វាទុកក្នុងចិត្តជាក់ជាមិនខាន។ ហេតុនេះ​អ្នក​អប់រំ​កុមារត្រូវតែ​គិតឱ្យបានសព្វជ្រុងជ្រោយ ពីភាពសមហេតុផល​ និងមាន​ភាពប្រាកដនិយម (logic) ហើយបើប្រាប់រឿងណាមួយដល់ក្មេង​គឺត្រូវធ្វើឱ្យចប់ចុងចប់ដើម ដើម្បីបង្ហាញពីហេតុ និងផលច្បាស់លាស់ដល់ពួកគេ។ ក្រោយពេលគេយល់ហេតុផល​នៃរឿងនីមួយៗហើយ ទើបយើងអាចឈានទៅបង្ហាញរឿងថ្មីមួយទៀត​ដើម្បីកុំឱ្យគេមានភាពច្របូកច្របល់។

    អ្នកជំនាញអប់រំ​នានាសុទ្ធតែ​យល់ឃើញថាការអប់រំ​កុមារតូច ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញ​ប្រជាជនសកម្ម និង​ការអភិវឌ្ឍសង្គមប្រកបដោយ​និរន្តភាពនៅថ្ងៃអនាគត ហើយការកសាងស្ថានភាពវិជ្ជមានទាំងឡាយគឺចាប់ផ្តើមពីការកសាងសមត្ថភាពធនធានមនុស្សពីតូចៗនេះតែម្តង។ហេតុនេះហើយទើបបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍនានាចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំង និងមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់បំផុត​ជាមួយនឹងការអប់រំ​កុមារតូច ដែលផ្សារភ្ជាប់ទាំង​គ្រឹះស្ថានអប់រំ និង​អាណាព្យាបាលដែលស្ថិតនៅជាមួយពួកគេដោយផ្ទាល់នៅក្នុងផ្ទះ។

    ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហង់ ជួនណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានលើកឡើងថា ដើម្បីឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ​ទម្លាប់ និងដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗក្នុងការរស់នៅលុះត្រាតែយើងមានការអប់រំល្អដល់កុមារតូចៗ ព្រោះនៅពេលកុមារទទួលបានការអប់រំល្អ គេនឹងមានទម្លាប់នៃការរស់នៅល្អពី​ក្នុងដែល​អាចរុញច្រានឱ្យសង្គមទាំងមូលមាន​ស្ថានភាពល្អប្រសើរ។ តែទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តីដើម្បីឱ្យកុមារ​ទទួលបានការអប់រំល្អពិតប្រាកដ ជាពិសេស​ទម្លាប់នៃការរស់នៅ និងជំនាញទន់នានាលុះត្រាតែមានការសហការល្អ និងមានការចូលរួមពីអាណាព្យាបាល​គ្រប់រូប​ ស្របពេលដែលស្ថាប័នអប់រំ​កំពុង​ជំរុញឱ្យមានគុណភាពកាន់តែខ្លាំង។

    ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណារ៉ុន បានមានប្រសាសន៍ថា៖“​កុមាររៀននៅក្នុងសាលាតែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះតែកុមាររស់នៅជាមួយអាណាព្យាបាល​ជាច្រើនម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃៗ ហេតុនេះការចូលរួម​ចំណែកក្នុងការអប់រំពីអាណាព្យាបាលគឺជារឿងសំខាន់”។

    ជាក់ស្តែង កម្ពុជាមានកត្តាប្រឈមមួយចំនួន​ត្រង់អាណាព្យាបាល​ហាក់មិនសូវបានគិតគូរច្រើនពីជំនាញ​ភាពជាអាណាព្យាបាល (parenting skills) ដែលបញ្ហានេះបណ្តាលឱ្យ​ប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាពក្មេងតូច ព្រោះនៅពេលដែលអាណាព្យាបាល​ជូនកូនទៅសាលារៀន​ មានន័យថាក្មេងបានទទួល​ការអប់រំមួយផ្នែកធំ តែក្រោយពេលកុមារមកផ្ទះវិញ ហើយឃើញ​សកម្មភាព ឬទទួលយកបរិស្ថានមិនល្អ គេនឹង​មានការប្រែប្រួលជាអ-វិជ្ជមានមកវិញដែរ។ ហេតុនេះអាណាព្យាបាល​ចាំបាច់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ និងផ្តល់តម្លៃសំខាន់លើការ​អប់រំ​កុមារតូចៗនៅគ្រប់ទីកន្លែង ដោយចំណេះដឹង​ពីភាពជាអាណាព្យាបាល​ ដើម្បី​ផ្តល់ឱ្យកុមារនូវ​ប្រភពចំណេះដឹងតាមកម្រិត​ដែលកូនៗអាចយល់ដឹងបាន និងដឹងពីចំណុចគួរចៀសវាងក្នុងនាមជាអានាព្យាបាលរបស់ក្មេងតូចៗ៕

  • ក្រសួងកសិកម្ម​ជំរុញ​កសិករ​ឱ្យ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​ពាណិជ្ជកម្ម

    ក្រសួងកសិកម្ម​ជំរុញ​កសិករ​ឱ្យ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​ពាណិជ្ជកម្ម

    ក្រសួងកសិកម្ម​បានប្រកាស​ជំ​រុញឱ្យ​ប្រជាកសិករ​ដែល​ប្រកប​របរ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​គ្រួសារ​ឱ្យកែប្រែ​ទម្លាប់​ទៅ​ចិញ្ចឹមសត្វ​បែប​លក្ខណៈ​ពាណិជ្ជកម្ម ជា​លក្ខណៈ​កសិដ្ឋាន​ខ្នាតតូច ឬ​មធ្យម​វិញ ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​តម្រូវការ​ហូបចុក​រប​ស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រកបដោយ​គុណភាព និង​សុវត្ថិភាព​ហើយ​អាច​ឈានទៅ​កាត់បន្ថយ​ការនាំ​ចូល​សាច់សត្វ​គ្រប់​ប្រភេទ​ពី​បរទេស។

    ឯកឧត្តម សេន សុវណ្ណ អគ្គនាយក​នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព​ស​ត្វនិង​ផលិតកម្ម​សត្វ​នៃ​ក្រសួងកសិកម្ម​បាន​ប្រាប់​ឡា​រ៉ែ​ន​ពាណិជ្ជ​ថា ក្រសួងកសិកម្មជាពិសេស​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សុខភាព​សត្វ និង​ផលិតកម្ម​សត្វ​បានដាក់​ផែនការ​ជំរុញ​ប្រជាកសិករ​ឱ្យ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​កសិដ្ឋាន​ខ្នាតតូច ឬ​មធ្យម​ដើម្បី​ធានា​ឱ្យ​ផលិតកម្ម​សាច់សត្វ​មានគុណ​ភាព និង​សុវត្ថិភាព​សម្រាប់​អ្នក​បរិភោគ។

    ឯកឧត្តម សេន សុវណ្ណ អគ្គនាយក​នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព​ស​ត្វនិង​ផលិតកម្ម​សត្វ​នៃ​ក្រសួងកសិកម្ម​

    ឯកឧត្តម​បានឱ្យដឹង​ដែរ​ថា៖ “ដោយសារតែ​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​របស់​យើង ពុំទាន់​មាន​ក្ខ​ណៈ​ស្តង់ដារដូច្នេះហើយ​ទើប​យើង​ធ្វើ​ការជំរុញឱ្យ​កសិករ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​អាជីវកម្ម​បែប​ជា​កសិដ្ឋាន​ឱ្យមាន​ស្តង់ដារ ដោយ​ក្រសួង​មាន​ផែនការ​ផ្សារភ្ជាប់​រវាង​កសិករ និង​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ដើម្បី​ចុះកិច្ចសន្យា​ទិញ និង​លក់​នៅពេល​កសិករ​ប្រមូល​ផល​បាន‟។

    ឯកឧត្តម​បញ្ជាក់ថា គម្រោង​ជំរុញ​ឱ្យ​កសិករ​បង្កើន​ផលិតភាព​នៃ​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ឱ្យ​ក្លាយជា​មុខរបរ​នេះ គឺ​ដោយសារ​យើង​ដឹងថា​ស្រុក​យើង​មាន​តម្រូវការ​សាច់សត្វ​ច្រើនណាស់ ហើយ​យើង​ចង់ឱ្យមាន​ការផ្គត់ផ្គង់​ក្នុង​លក្ខណៈ​ជា​សន្តិសុខ​ស្បៀង​ផងដែរ។ ការជំរុញ​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ជា​លក្ខណៈ​អាជីវ​កម្មនេះ ធ្វើឡើង ខណៈដែល​តម្រូវការ​សាច់​សត្វ​ត្រូវបាន​នាំចូល​ច្រើន ដែលមាន​ដូចជា សាច់មាន់ ជ្រូក និង​គោ…ចំណែក​សាច់គោ​ដែល​នាំចូល​ពី​អូស្ត្រាលី​វិញ​មានតម្លៃ​ថ្លៃ ហើយ​យើង​បាន​ផ្អាក​មួយរយៈ​ហើយ។

    សូមបញ្ជាក់ថា ចំពោះ​សាច់សត្វ សព្វថ្ងៃ​គឺ តម្រូវការ​បាន​កើនឡើង​រហូតដល់​ជាង 30ម៉ឺន​តោន ក្នុងមួយឆ្នាំៗសម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់​ការហូបចុក​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ភ្ញៀវទេសចរ រីឯ​សាច់សត្វ​ចិញ្ចឹម​ក្នុងស្រុក​អាច​ផ្គត់ផ្គង់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុងស្រុក ចំណែក​ការ​បម្រើឱ្យ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​អ្នកមាន​ជីវភាពខ្ពស់ៗនៅតែមាន​តម្រូវការ​ច្រើន គឺជា​សាច់សត្វ​ដែលមាន​គុណភាព និង​សុវត្ថិភាព។

    បច្ចុប្បន្ន​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ជា​លក្ខណៈ​អាជីវកម្ម​បែប​កសិដ្ឋាន​មាននៅ​ស្ទើរ​គ្រប់​ខេត្ត-ក្រុង​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា ដូចជា​នៅ​ខេត្តព្រៃវែង ស្វាយរៀង តាកែវ កំពតពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ​យើង​ពុំទាន់​បាន​ចុះបញ្ជី​ជា​កសិដ្ឋាន​ទេ តែ​យើង​លើកទឹកចិត្ត​ និង​រៀបចំ​បញ្ជី​ជា​សហគមន៍។ សម្រាប់​ខេត្ត​មួយចំនួន​មាន ខេត្តព្រៃវែង ស្វាយរៀង​មាន​ទម្រង់​ជា​កសិដ្ឋាន​ហើយ តែ​យើង​មិនទាន់​តម្រូវឱ្យ​គាត់​ចុះបញ្ជី​ជា​កសិដ្ឋាន​ទេ ពីព្រោះ​មិនទាន់មាន​លក្ខណៈ​ស្តង់ដារ​នៅឡើយ ហើយ​ក្រសួង​ក៏​មិនទាន់​តម្រូវឱ្យ​ស្តង់ដារ​ដែរ ដោយសារ​យើង​ទើបតែ​ចាប់ផ្តើម តែ​ក្រសួង​បាន​ចុះទៅ​មើល​ជាប្រចាំ និង​ធ្វើការ​បែងចែក​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ជា​លក្ខណៈ​គ្រួសារ និង​បែប​កសិដ្ឋាន​រួចហើយ។ មានន័យថា យើង​មាន​ទម្រង់​ជា​កសិដ្ឋាន​ហើយ គ្រាន់តែ​មិនទាន់​ចុះបញ្ជី​ជា​ផ្លូវការ​ប៉ុណ្ណោះ។

    ដើម្បី​កែប្រែ​ទម្លាប់​របស់​កសិករ ក្រសួង​បាន​ត្រៀម​មន្ត្រី​ជំនាញ​ចុះ​ផ្តល់​បច្ចេកទេស​ពី​លក្ខណៈ​ចិញ្ចឹម ការថែទាំ ការផ្តល់​វ៉ាក់សាំង​ការពារ​ជម្ងឺ បច្ចេកទេស​ផលិត​ចំណី​សត្វ និង​ការជ្រើសរើស​ប្រភេទ​ពូជ​សត្វ​ចិញ្ចឹម​ជាដើម ដើម្បីឱ្យ​កសិករ​ចិញ្ចឹម​ទៅ​ទទួលបាន​ជោគជ័យ។ ម្យ៉ាងទៀត​ការប្រើ​ថ្នាំ​វ៉ាក់សាំង​ការពារ​ជំងឺ​សត្វ​គ្រប់​ប្រភេទ​វិញ ខាង​នាយកដ្ឋាន​មានគ្រប់គ្រាន់​ក្នុងការ​ផ្គត់ផ្គង់ រឹតតែ​ប្រសើរ​ទៅទៀត​នោះ កសិករ​បច្ចុប្បន្ន​ក៏​គាត់​យល់ដឹង​ពី​បញ្ហា​ការពារ​នេះ​សព្វគ្រប់​ដែរ និង​កសិករ​មួយចំនួន​គាត់​ថែមទាំង​បានទទួល​ងារ​ជា​កសិករ​គំរូ​ទៀតផង ហើយ​កសិករ​ខ្លះទៀត​ក៏មាន​លទ្ធភាព​អាច​គ្រប់គ្រង​កសិដ្ឋានរ​បស់​គាត់​បាន​ផងដែរ។ នេះ​បើតាម​ការអះអាង​របស់​ឯកឧត្តម សេន សុវណ្ណ។

    ឯកឧត្តម​សង្ឃឹមថា គម្រោង​នេះ​នឹង​ទទួលបាន​ជោគជ័យ ព្រោះ​ការជំរុញ​របស់​ក្រសួង​បានធ្វើឱ្យ​កសិករ​មួយចំនួន​ទទួលបាន​ស្នាដៃ​ជា​កសិករ​គំរូទើប​ក្រសួង​ប្រកាស​ជំរុញ​ឱ្យ​ពួកគាត់​កែប្រែ​ទម្លាប់​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ពី​លក្ខណៈ​គ្រួសារ​មកជា​លក្ខណៈ​កសិដ្ឋាន​សម្រាប់​អាជីវកម្ម។ ជា​ជំហាន​បន្តទៅទៀត យើង​អាច​នឹង​នាំចេញ​ដោយ​ត្រូវការ​ការធ្វើ​វិនិយោគ​បែប​កែច្នៃ​ដោយ​ជំរុញ​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​វិស័យ​ឯកជន​ចូលរួម​វិនិយោគ​បន្ថែមទៀត​ទៅលើ​ការកែច្នៃ​សម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់​តម្រូវការ​ក្នុងស្រុក​ផង និង​នាំចេញ​ផង តែ​ទាំងអស់នេះ​សុទ្ធតែជា​ការងារ​របស់​វិស័យ​ឯកជន​ដែល​មិនទាន់មាន​ខាង​ណា​ជួយ​នៅឡើយ​ទេ។

    កាលពី​ឆ្នាំមុន​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​នាំចេញ​សត្វ​គោ និង​ក្របី​ជាង 100.000 ក្បាល​ដែល​ភាគច្រើន​ជា​គោ​នាំ​ចេញទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម និង​ផលិតផល​អនុផល​សត្វ​ផងដែរ។ ឯកឧត្តម សេន សុវណ្ណ បាន​មានប្រសាសន៍ថា មានតែ​ក្រុមហ៊ុន​ចំនួន3 ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ពាណិជ្ជកម្ម​ប្រភេទ​នេះ។ សត្វ​គោ និង​ក្របី​ចំនួន 3.2 លាន​ក្បាល​កំពុង​ត្រូវបាន​ចិញ្ចឹម​ដោយ​កសិករ​នៅ​ទូទាំងប្រទេស។

    យោងតាម​របាយការណ៍ ក្រសួងកសិកម្ម​មាន​គ​ម្រោ​ង និង​កម្មវិធី​ក្នុងការ​ជំរុញ​កំណើន​វិស័យ​កសិកម្ម​ប្រកបដោយ​ចីរភាព និង​បរិ​យា​ប័ន្ន អនុវិស័យ​ជលផល និង​អនុវិស័យ​ផលិតកម្ម​សត្វ ដោយបាន​បង្កើត​ការចិញ្ចឹម​មាន់(គំរូ​បង្ហាញ)ចំនួន 111កន្លែង​ដែល​បាន​សាយភាយ​ដល់​ជាង1,300គ្រួសារ​បន្ថែម​ស្មើនឹង​មាន់​ជាង 5ម៉ឺន​ក្បាល ព្រមទាំង​បង្កើត​កន្លែង​ចិញ្ចឹម​ជ្រូក(គំរូ​បង្ហាញ)បាន 100កន្លែង និង​បាន​សាយភាយ​ដល់​ជាង 400គ្រួសារ​បន្ថែម​ស្មើនឹង​ជ្រូក 360ក្បាល។

    កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​កសិកម្ម​និរន្តរភាព និង​កម្មវិធី​អនុវិស័យ​ជលផល និង​ផលិតកម្ម​សត្វ​ដែល​ទទួល​ជា​ជំនួយឥតសំណង​ដោយ​សហភាព​អឺរ៉ុប​ចំនួន 26លាន​អឺរ៉ូ គឺជា​កម្មវិធី​រយៈពេល 5ឆ្នាំ គឺ​ពី​ឆ្នាំ2013 ដល់​ឆ្នាំ2018 ដែល​ជំរុញឱ្យមាន​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​សង្គម​ប្រកបដោយ​ចីរភាព។ គម្រោង​នេះ​ក៏បាន​ផ្តោតលើ​ការដាំ​ស្មៅ​បង្ហាញ​សម្រាប់​ចំណី​សត្វ​ផងដែរដោយ​បង្កើតបាន​ចំនួន 200កន្លែង​ដល់​ជាង 420គ្រួសារ​ស្មើនឹង​ជាង 9ពាន់​ហិកតា។ ជាងនេះទៅទៀតគម្រោង​ដដែល​នេះ​បានធ្វើ​ការកែលម្អ​អនាម័យ​សត្តឃាតដ្ឋាន​បាន 155កន្លែង ការចាក់​ថ្នាំ​វ៉ាក់សាំង​បង្ការ​ជំងឺ​សត្វ ធ្វើ​ជីវ​សុវត្ថិភាព ត្រួតពិនិត្យ​សុវត្ថិភាព​សត្វ និង​សាច់ ការ​បង្កាត់​ពូជ​គោ និង​ជ្រូក​សិប្បនិម្មិត។

    លោក ជេ​ត ភិរម្យ អនុប្រធាន​សមាគម​អ្នក​ចិញ្ចឹមសត្វ​កម្ពុជា​បានឱ្យ​ឡា​រ៉ែ​ន​ពាណិជ្ជ​ដឹងថា​សមាគម​គាំទ្រ​នូវ​ការជំរុញ​នេះ ហើយ​ការជួយជ្រោមជ្រែង​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក្នុងការ​កែប្រែ​ទម្លាប់​កសិករ​ឱ្យ​ចិញ្ចឹមសត្វ​ជា​លក្ខណៈ​អាជីវ​កម្មនេះ នឹង​ជួយ​ធ្វើឱ្យ​កសិករ​កាន់​តែមាន​ជីវភាព​ល្អប្រសើរ និង​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា ចៀស​ពី​ការ​ប្រឈម​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង​ជាមួយ​សាច់សត្វ​នាំចូល​ពី​ប្រទេសជិតខាង​ទៀតផង។

    លោក ជេ​ត ភិរម្យ អនុប្រធាន​សមាគម​អ្នក​ចិញ្ចឹមសត្វ​កម្ពុជា​

    តាម​ការ​ព្យាករ​របស់​ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ​បានឱ្យដឹងថា នៅ​ឆ្នាំ2019ខាងមុខនេះ កម្ពុជា​អាចមាន​តម្រូវការ​សត្វ​សាច់​រហូត​ដល់​ជាង 35ម៉ឺន​តោន​ក្នុង​មួយឆ្នាំ ដែល​ការជំរុញ​ផលិតកម្ម​សាច់សត្វ​នេះ​នឹង​ឈានទៅ​កាត់បន្ថយ​តម្រូវការ​នាំចូល​ប្រភេទ​សាច់សត្វ​មួយចំនួន​ពី​បរទេស​បាន៕