Author: ធឿន មករា

គយគន់សម្រស់ដើមទ្រូង កែវ ស្រីនិច ម្ដងមើលស្អាតទាក់ទាញយ៉ាងណា?
នៅក្នុងឱកាសនៃពិធីជប់លៀងកាលពេលកន្លងទៅ នៅភោជនីយដ្ឋាន វីហ្វ្រេនបឹងត្របែក តារាសម្ដែងរូបស្រស់ កញ្ញា កែវ ស្រីនិច បានបង្អួតរាងដ៏ស្រឡូនជាមួយឈុតរ៉ូបពណ៌ស ចំហដើមទ្រូងគួរឱ្យក្រឺតក្នាញ់តែម្ដង បង្អួតភ្នែកបណ្តាភ្ញៀវ ក៏ដូចជាអ្នកសារព័ត៌មានជាច្រើននាក់ផងដែរ។ អ្វីដែលគេកត់សម្គាល់ គឺនាងបញ្ជាក់ថា សម្រស់ដើមទ្រូងរបស់នាងមិនបានកែកុននោះទេ ពោលគឺជាសម្បត្តិធម្មជាតិពីកំណើតទាំងស្រុង ទើបធ្វើឱ្យម្នាក់ៗលង់នឹងសម្រស់នៅបរិវេណអាវចំហរទ្រូងរបស់នាងដ៏ទ្រលុកទ្រលន់តឹងណែនមូលក្លំ ដែលអ្នកណាៗបានឃើញហើយស្ទើរតែមិនព្រឹចភ្នែក។
សម្រស់ដើមទ្រូងដែលនាងបានបង្ហាញនៅក្នុងយប់នោះ បើទោះជាមិនអាចទាក់ភ្នែកដូចតារាស៊ិចស៊ី ដែលមានដើមទ្រូងធំៗ ប៉ុន្តែ កញ្ញា កែវ ស្រីនិច ក៏ត្រូវគេចាត់ទុកថា អាចមានអំណាចទាក់ទាញបានក្រសែភ្នែកប្រុសៗឱ្យចាប់អារម្មណ៍ចំពោះសម្រស់ដើមទ្រូងរបស់នាងបានមិនស្ទើរឡើយ ដោយសារតែពេលកន្លងមកនាងមិនសូវចិត្តល្អចំហរគល់ដើមទ្រូងឱ្យគេឃើញឡើយ។ នាងបានបញ្ជាក់ថា ហេតុផលដែលនាងព្រលែងដើមទ្រូងនៅថ្ងៃពិសេសនោះ គឺដោយសារតែនាងចង់ផ្លាស់ប្ដូរទម្លាប់ពីភាពស្រគត់ស្រគំ មកស៊ិចស៊ីខ្លះ ប៉ុន្តែបើឱ្យព្រលែងលើសពីនេះក៏នាងមិនហ៊ាននោះដែរ។ បន្ថែមពីលើការបញ្ចេញដើមទ្រូង នាងក៏ប្រកាសឱ្យដឹងពីគម្រោងបិតហាងកាហ្វេដែលធ្លាប់គ្រប់គ្រង ហើយងាកមកទទួលការងារសម្ដែងឱ្យពេញទំហឹងជាថ្មីផងដែរ។ នាងបានថ្លែងបញ្ជាក់ថា មុខរបរកាហ្វេមិនសូវកាក់កបដូចការរំពឹងទុកនោះទេ ទើបនាងសម្រេចចិត្តប្ដូរពីទីតាំងធំមកទីតាំងតូច ហើយប្រគល់ឱ្យម្ដាយ និងប្អូនៗជាអ្នកមើលការខុសត្រូវជំនួស ហើយប្រកាសទទួលយកការសម្ដែងឱ្យខ្លាំងដូចដើម។ កញ្ញា កែវ ស្រីនិច បានបញ្ជាក់ថា នាងមិនមានគម្រោងពង្រីកដើមទ្រូងបង្អួតភ្នែកមហាជននោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ការតែងខ្លួនស៊ិចស៊ីដោយបញ្ចេញត្រឹមគល់សុដន់ដូចដែលនាងបានបង្ហាញខាងលើនេះគឺនាងនឹងមានជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងពេលខាងមុខនេះ ដើម្បីកុំឱ្យថានាងគឺជាតារាសិល្បៈដែលខ្លាចសូម្បីតែបញ្ចេញកម្រិតហ្នឹង។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ វត្តមានរបស់កញ្ញា ស្រីនិច ហាក់បានរសាត់បាត់ពីក្នុងកម្មវិធីរបស់អ្នកសិល្បៈមួយចំនួន ក៏ព្រោះតែដោយសារនាងមានភាពមមាញឹកក្នុងការថតសម្ដែងសម្រាប់ត្រៀមចាក់បញ្ចាំងនៅលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍នៅប៉ុស្ដិ៍បាយ័ន, CTN និងប៉ុស្ដិ៍លេខ5។ ដោយឡែកនៅត្រឹមចុងខែខាងមុខ ការងារសម្ដែងរបស់នាងនឹងមានភាពរយាលបន្តិច ខណៈរឿងភាគមួយចំនួនត្រូវបានបញ្ចប់ការថតទាំងស្រុង៕

September 20, 2018
គួរត្រៀមខ្លួនដូចម្តេចសម្រាប់អ្នកដែលចង់បន្តថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានៅបរទេស?
ក្រោយដឹងលទ្ធផលនៃការប្រឡងមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិហើយ មានសិស្សានុសិស្សជាច្រើនបារម្ភ និងខ្វាយខ្វល់ពីការជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាសិក្សានៅក្រៅប្រទេស ស្របពេលដែលសិស្សមួយចំនួនផ្សេងទៀតបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេច សម្រាប់ការកសាងក្តីស្រមៃលើមុខជំនាញដែលខ្លួនចង់រៀនតែព្រួយបារម្ភពីលទ្ធភាពក្នុងការប្រឡងជាប់ទៅវិញ ព្រោះពួកគេចង់បន្តការសិក្សានៅបរទេស។ សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកគ្រប់គ្រង លោក គុណ វិជ្ជាបានលើកឡើងថា សម្រាប់អ្នកចង់ប្រឡងទៅសិក្សានៅបរទេសក្នុងកម្រិតបរិញ្ញាបត្រ ចាំបាច់ត្រូវតែមានការត្រៀមខ្លួនល្អទាំងចំណេះដឹងទូទៅ និងចំណេះដឹងផ្នែកភាសាទាំងអង់គ្លេស ឬភាសានៃប្រទេសដែលយើងចង់ទៅបន្តការសិក្សានោះ។ម្យ៉ាងវិញទៀត ចំពោះជំនាញដែលចាំបាច់ត្រូវសិក្សានោះក៏ចាំបាច់មានមូលដ្ឋានគ្រឹះផងដែរ ជាឧទាហរណ៍ប្រសិនបើគាត់ចូលចិត្តសេដ្ឋកិច្ច ចាំបាច់ត្រូវតែពូកែគណិតវិទ្យា ចំណេះទូទៅ និងភាសាបរទេស ហើយប្រសិនបើយើងចូលចិត្តផ្នែកផ្សេងៗទៀតចាំបាច់ត្រូវតែត្រៀមស្រាវជ្រាវឱ្យបានយល់ខ្លះៗពីវារួមទាំងមុខវិជ្ជាគោលដូចជាគណិតវិទ្យា រូបវិទ្យាឬគីមីជាដើម ដែលឆ្លើយតបនឹងមុខជំនាញនោះ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ គុណ វិជ្ជា បានមានប្រសាសន៍ថា ៖ “ចំណុចសំខាន់ដែលអាចធ្វើឱ្យយើងឆ្លងផុតដំណាក់កាលនៃការប្រកួតប្រជែងដើម្បីដណ្តើមបានអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅបរទេស គឺចាំបាច់ត្រូវមានព័ត៌មានឱ្យច្បាស់លាស់ពីអ្វីដែលគេត្រូវការ។ ចំណុចនេះមានន័យថា សិស្សត្រូវតែធ្វើការស្រាវជ្រាវតាមគ្រប់មធ្យោបាយទាំងក្នុងគេ-ហទំព័រ សួរអ្នកដែលធ្លាប់ប្រឡងមុនៗ ឬសាស្ត្រាចារ្យដើម្បីដឹងពីតម្រូវការ និងគំនិតខ្លះៗដើម្បីត្រៀមខ្លួនធ្វើឱ្យបានល្អគ្រប់យ៉ាង”។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ គុណ វិជ្ជា
សាស្រ្តាចារ្យខាងលើបានលើកឡើងផងដែរថាចំណុចសំខាន់មួយផ្សេងទៀត ដែលត្រូវត្រៀមសម្រាប់ប្រឡងទៅសិក្សានៅបរទេសគឺ ឯកសារដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសាមីខ្លួន ដូចជា អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ សៀវភៅគ្រួសារ ឬសំបុត្រកំណើត លិខិតបញ្ជាក់ពីពេទ្យជំនាញ លិខិតបញ្ជាក់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាដើម។ ឯកសារទាំងអស់នេះគួរធ្វើការបកប្រែជាភាសាអង់គ្លេសទុកឱ្យហើយ ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យយើងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការរៀបចំឯកសារទៅតាមតម្រូវការ ព្រោះស្ថាប័នខ្លះទាមទារឱ្យរៀបចំឯកសារភ្លាមៗក្រោយពេលប្រឡងជាប់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត សិស្សដែលចង់ទៅសិក្សានៅបរទេសគួរត្រៀមស្រាវជ្រាវ ឬសិក្សាពីប្រទេសនោះឱ្យបានល្អ ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងវប្បធម៌ ភាសាភូមិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្រ្ត ឬចំណីអាហារជាដើម ដើម្បីងាយស្រួលសម្របខ្លួន ឬត្រៀមខ្លួនកុំឱ្យមានការលំបាកពេលទៅដល់កន្លែងសិក្សាជាក់ស្តែងព្រោះប្រសិនបើយើងមិនយល់ និងមិនដឹងពីរបៀបរបបទាំងអស់នោះទេ វាក៏អាចជះផលអវិជ្ជមានមកវិញផងដែរ។
អតីតនិស្សិតអាហារូបករណ៍នៅបរទេស កញ្ញា លឹម លីឆាយ បានលើកឡើងថា មុននឹងដាក់ពាក្យទៅសិក្សានៅបរទេស ចាំបាច់ត្រូវដឹងជាមុនសិនពីគោលបំណងដែលយើងចង់ទៅសិក្សា ព្រោះនៅពេលដែលយើងដឹងច្បាស់ហើយ យើងនឹងអាចត្រៀមខ្លួនបានល្អទាំងការសម្រួចចំណេះដឹង ការចំណាយពេលវេលាស្រាវជ្រាវ និងការរៀនត្រៀម។ តែទោះ ជាយ៉ាងនេះក្តីក៏គួរមើលពីមុខវិជ្ជាដែលយើងចង់សិក្សាផងដែរ ជាឧទាហរណ៍ប្រសិនបើយើងចង់សិក្សាផ្នែកបច្ចេកទេស វិស្វករ ឬជំនាញមួយចំនួនទៀតយើងគួរទៅសិក្សានៅបរទេស តែប្រសិនបើយើងចង់ក្លាយជាអ្នកធ្វើការងារក្នុងវិស័យសង្គមដូចជាច្បាប់ រដ្ឋបាលសាធារណៈ ឬការទូតជាដើមនោះ យើងគួរសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅកម្ពុជាសិនហើយសឹមបន្តការសិក្សាកម្រិតអនុបណ្ឌិត ឬកម្រិតវគ្គណាមួយនៅបរទេស។
កញ្ញា លឹម លីឆាយ
កញ្ញា លឹម លីឆាយ បាននិយាយថា៖ “ជំនាញទាក់ទងនឹងសង្គម ដូចជាច្បាប់រដ្ឋបាលសាធារណៈ ឬសេដ្ឋកិច្ចជាដើម ជាជំនាញដែលត្រូវការមូលដ្ឋានគ្រឹះពីសង្គមកម្ពុជា ហេតុនេះគួរសិក្សាពីបរិបទក្នុងប្រទេសឱ្យបានល្អសិន មុននឹងទៅបន្តការសិក្សានៅបរទេស ព្រោះការសិក្សានៅបរទេស គឺគ្រាន់-តែអាចបន្ថែមនូវគំនិតអភិវឌ្ឍន៍មួយចំនួន ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែងនៅក្នុងប្រទេសតែប៉ុណ្ណោះ”។
អ្នកសិក្សាខាងលើបានលើកឡើងផងដែរថា ចំពោះការសិក្សាត្រៀមក៏ត្រូវតែមានភាពវៃឆ្លាតផងដែរ ព្រោះប្រសិនបើយើងមិនដឹងពីវិធីសិក្សាទេយើងអាចចំណាយពេលវេលាច្រើនឥតប្រយោជន៍។ មានអ្នកខ្លះចំណាយពេលវេលារាប់ឆ្នាំដើម្បីសិក្សាពីភាសាអង់គ្លេសសម្រាប់ប្រើប្រាស់ទូទៅ តែស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃការប្រឡងអាហារូបករណ៍ ភាគច្រើនគឺផ្តោតលើជំនាញដែលយើងនឹងសិក្សា ហេតុនេះសិស្សគួរសម្រួច ឬស្វែងរកវគ្គណាដែលត្រូវសម្រាប់ការប្រឡងទើបជាការល្អជាង។ សិស្សអាចចំណាយពេលវេលាតិច តែចំគោលដៅ និងមានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ត្រៀមលើផ្នែកផ្សេងទៀត៕
September 20, 2018
ឈប់ពីម៉ៅការសំណង់ ងាកមកប្រកបរបរដាំផ្សិតលក់ ប្រើទុនតិច តែចំណេញច្រើន
ការដាំផ្សិតបានក្លាយជាមុខរបរដ៏ទាក់ទាញបំផុតសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋមួយគ្រួសាររស់នៅភូមិស្វាយចេកថ្មី សង្កាត់គោករកា ខណ្ឌព្រែកព្នៅ ជិតវត្តតាំងកសាងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយសារការដាំបន្លែមួយនេះបានចំណាយដើមទុនតិចតួចបំផុត ហើយអាចរកចំណូលត្រឡប់មកវិញយ៉ាងច្រើន និងឆាប់រហ័ស។នេះបើតាមការប្រាប់ឱ្យដឹងពីអ្នកស្រី អឿន ចាន់នី ជាកសិករប្រកបរបរបណ្ដុះផ្សិតលក់។
ពលរដ្ឋមួយគ្រួសាររស់នៅភូមិស្វាយចេកថ្មី រាជធានីភ្នំពេញដែលពីមុនធ្លាប់ជាកម្មករសំណង់រកស៊ីម៉ៅការសំណង់ជូនកាលបានការងារក៏ធ្វើទៅ មិនមានការងារក៏ទំនេរនោះបានងាកមកចាប់យករបរដាំផ្សិតដោយចំណាយដើមទុនត្រឹមតែ 30ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះ ហើយបច្ចុប្បន្នបានក្លាយដង្ខៅផ្សិតដ៏ល្បីប្រចាំភូមិស្វាយចេកថ្មីដែលទទួលបានប្រាក់ចំណេញចន្លោះពី1លានរៀល ទៅ3លានរៀលត្រឹមរយៈពេលតែកន្លះខែ។
អ្នកស្រី អឿន ចាន់នី កសិករដែលល្បីខាងដាំផ្សិតលក់ និងមានចំណូលខ្ពស់ជាងគេក្នុងតំបន់ វត្តតាំងកសាងប្រាប់បានឱ្យដឹងថា មុខរបរដាំផ្សិតនេះអ្នកស្រីអាចរកប្រាក់ចំណេញចន្លោះពី 1លានរៀល ទៅ3លានរៀលអាស្រ័យលើការប្រមូលផលក្នុងរយៈពេលកន្លះខែម្ដង ខណៈដែលប្តីរបស់គាត់ចាប់ផ្តើមមុខរបរដាំផ្សិតដំបូង។
អ្នកស្រី អឿន ចាន់នី កំពុងប្រមូលផលផ្សិត
មូលហេតុដែលបណ្តាលឱ្យប្តីរបស់គាត់ ងាកមកប្រកបរបរដាំផ្សិតលក់វិញនោះ ក៏ដោយសារតែរបរខាងម៉ៅការសំណង់មិនសូវជាទទួលបានការងារជាប់លាប់ ពេលមានក៏ធ្វើទៅ តែបើមិនមានក៏អត់មានអ្វីធ្វើ និងទំនេរច្រើន។ ពេលមួយនោះគាត់បានម៉ៅការសំណង់មួយនៅកំពង់សោម នៅឯចំការដូងប្រេង គាត់បានឃើញផ្សិតដុះនៅលើដើមដូងប្រេង គាត់ក៏មានគំនិតចង់បណ្តុះផ្សិតលក់វិញម្តង។
ពេលត្រឡប់មកពីការដ្ឋានសំណង់គាត់ក៏ប្រមូលអ្នកជិតខាងក្បែរគ្នាចូលហ៊ុនគ្នារកស៊ីមុខរបរបណ្តុះផ្សិត។ លើកដំបូងផ្សិតដុះរីកបានល្អ តែលើកទីពីរ ផ្សិតពុំបានរីកល្អទេធ្វើឱ្យមានការខាតបង់ច្រើន។ អ្នកជិតខាងក៏នាំគ្នាដកដើមទុនវិញអស់ ប៉ុន្តែពូសំណាង(ស្វាមីអ្នកស្រីចាន់នី)មិនអស់ចិត្តក៏បន្តមុខរបរនេះតែម្នាក់ឯងដោយពុំបានហៅគេចូលហ៊ុនទៀតទេ។
នៅពេលដែលគាត់ធ្វើការដាំផ្សិតម្នាក់ឯងតាមបទពិសោធរបស់គាត់នោះ បានធ្វើឱ្យដំណាំផ្សិតទទួលបានផលវិជ្ជមានរហូតមក ដែលបច្ចុប្បន្នគាត់មានរោងបណ្ដុះផ្សិតចំនួន 8រោង ដោយក្នុង 1រោងមាន2 ទៅ3ជួរ ហើយក្នុង 1ជួរមាន 4ធ្នើរ ឯការទទួលផលវិញ ក្នុង1រោងទទួលបានប្រមាណជា 100kgផ្សិតក្នុងរយៈពេលប្រមូលផលកន្លះខែម្តង។
ផ្សិតដែលប្រមូលផលបាន
ស្ត្រីវ័យ 32ឆ្នាំរូបនេះបានរៀបរាប់ថា បច្ចុប្បន្នដើមទុនដែលត្រូវចំណាយម្ដងក្នុងការដាំផ្សិតមួយរោងប្រមាណជិត2,000ដុល្លារ ដោយចំណាយទៅលើការទិញធាតុផ្សំ ដូចជាមេផ្សិត សម្បកសណ្ដែកចំបើង និងអុសសម្រាប់ដុតកម្ដៅជាដើម។ អ្នកស្រីបន្តថា “មុខរបរដាំផ្សិតនេះ បើយើងប្រមូលបានកាន់តែច្រើន ប្រាក់ចំណេញក៏កើនតាមហ្នឹងដែរ‟។ បច្ចុប្បន្នប្តីគាត់ក៏ចេះធ្វើមេផ្សិតដោយខ្លួនឯងដែលបណ្តុះបានផលច្រើនដូចមេដែលទិញគេយកមកបណ្តុះដែរ។
អ្នកស្រី ចាន់នី ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា៖“កន្លងមកយើងដាំផ្សិតមួយរោង អាចប្រមូលផលបានដល់ទៅ 100គីឡូក្រាមក្នុងរយៈពេលកន្លះខែ និងលក់បាន1គីឡូតម្លៃ 15,000រៀល ហើយយើងប្រមូលផលត្រឹមតែ 3រោងប៉ុណ្ណោះ យើងនឹងលក់បានប្រាក់ជិត 5លានរៀល ដូច្នេះអាស្រ័យលើយើងជាអ្នកបណ្តុះ ដែរ បើយើងបណ្តុះឱ្យប្រមូលផលបាន 6រោងក្នុងកន្លះខែ នោះយើងនឹងទទួលបានផលច្រើនទៅតាមហ្នឹងដែរហើយ បើក្នុងរដូវបុណ្យទានដែលមានតម្រូវការច្រើនវិញ យើងនឹងបណ្តុះច្រើនដែរ តែក្នុងរដូវកាលធម្មតាយើងនឹងបណ្តុះឱ្យប្រមូលផលបានតែ 3រោងប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីឱ្យវាមានលក្ខណៈវិលជុំដែលអាចឱ្យយើងប្រមូលផលបានបន្តបន្ទាប់គ្នាមិនដាច់‟។
គូរបញ្ជាក់បន្ថែមថា ដង្ខៅផ្សិតវ័យក្មេងពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធដ៏មមាញឹកនេះ បានប្រកបមុខដាំផ្សិតលក់រយៈពេលជាង3ឆ្នាំមកហើយ បច្ចុប្បន្នពូកគេមានរោងដាំផ្សិតចំនួន8។ ដោយទ្រព្យសម្បតិ្តដែលទទួលបានពីការធ្វើកសិកម្មខ្នាតតូចនេះធ្វើឱ្យពួកគាត់អាចសង់់ផ្ទះរស់នៅ និងអាចចិញ្ចឹមកូន 3នាក់យ៉ាងសុខស្រួល។
ប៉ុន្តែពួកគេនៅជួលដីសម្រាប់ប្រកបមុខរបរនេះនៅឡើយ តែជីវភាពវិញមានស្ថានភាពល្អប្រសើរជាងកាលពីនៅប្រកបរបរធ្វើសំណង់។ គាត់បានឱ្យដឹងទៀតថាធ្លាប់មានជនជាតិម៉ាឡេស៊ីមកចង់សហការដោយឱ្យជាប្រាក់ខែដល់គាត់ តែដោយពិបាកក្នុងការបកប្រែភាសាផង និងមិនព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនផងនោះ ទើបធ្វើឱ្យមិនបានសហការគ្នាទេ តែគាត់ក៏មានមហិច្ឆតាផងដែរក្នុងការពង្រីករបរនេះ ដោយចង់រកអ្នកសហការចូលហ៊ុនដើម្បីពង្រីកមុខរបរនេះឱ្យបានធំឡើងដល់ទៅ 30រោងនៅពេលខាងមុខ។
ជាចុងក្រោយអ្នកស្រី អឿន ចាន់នី កសិករដាំផ្សិតលក់រូបនេះបានណែនាំថា ការដាំផ្សិតនេះមិនចាំបាច់ដល់ទៅមានជំនាញកសិកម្មជ្រៅជ្រះនោះទេ ព្រោះថាផ្សិតជាដំណាំដែលងាយដាំ ហើយចំណាយទុនដំបូងតិចបំផុត តែក៏អាចក្លាយជាអ្នកមានជីវភាពធូរធារបានដែរ៕
September 20, 2018
5ចំណុចដែលអ្នកវិនិយោគលើគម្រោងពុះដីឡូត៍លក់ត្រូវយល់ដឹង
ទីផ្សារអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នមានការរីកចម្រើនខ្លាំង មិនថានៅរាជធានីភ្នំពេញ ឬនៅតាមទីប្រជុំជនតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួនទៀតនោះទេ ជាពិសេសការពុះដីឡូត៍លក់កំពុងមានសកម្មភាពយ៉ាងកក្រើកខ្លាំងនៅតាមតំបន់ជាយក្រុង និងនៅតាមទីប្រជុំជនក្នុងបណ្តាខេត្តមួយចំនួនទៀត។ ចង់ដឹងថា តើការធ្វើជាអ្នកលក់អចលនទ្រព្យត្រូវមានចំណេះដឹងអ្វីខ្លះនោះ អ្នកយកព័ត៌មានកាសែតឡារ៉ែន បានជួបសម្ភាសជាមួយលោក ច្រឹក សុខនីម អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Century21 Mekong ជាអ្នកមានជំនាញខាងអចលនទ្រព្យជាយូរឆ្នាំមកហើយ ដោយលោកនឹងបង្ហាញពីបទពិសោធ និងចំណេះដឹងល្អៗក្នុងការលក់អចលនទ្រព្យប្រកបដោយជោគជ័យដែលមាននៅក្នុងចំណុចមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
1. ត្រូវមានចំណេះដឹងផ្ទាល់ខ្លួន៖ ចំណេះដឹងផ្ទាល់ខ្លួននេះ សំដៅលើការចេះប្រមូលព័ត៌មានឱ្យបានទូលំទូលាយ និងធ្វើការវិភាគ គិតពិចារណាឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយមុននឹងសម្រេចពុះដីឡូត៍លក់ ពិសេសតម្លៃដីនៅជុំវិញទីតាំងដែលយើងចង់ពុះដីលក់នោះ។ ធ្វើការប្រៀបធៀបពីទីតាំងមួយនឹងទីតាំងមួយទៀត ដោយប្រៀបធៀបពីតម្លៃ និងសក្តានុពលរបស់ទីតាំងនោះមានអ្វីខ្លះ ពិសេសការវិនិយោគធំៗពីវិស័យឯកជន ឬការវិនិយោគរបស់រដ្ឋដើម្បីបង្ហាញទៅអតិថិជនថា ពេលដែលពួកគាត់ទិញហើយ តើគាត់អាចធ្វើអ្វីបានខ្លះ ឫបានអ្វីត្រឡប់មកវិញខ្លះ ឬអាចធ្វើផ្ទះជួល ឬទិញទុកលក់យកប្រាក់ចំណេញមកវិញជាដើម។ ឧទាហរណ៍ថា យើងពុះដីឡូត៍លក់នៅក្នុងតំបន់ដែលរោងចក្រត្រៀមនឹងទៅដល់ ឬរោងចក្រកំពុងសាងសង់បណ្តើរៗហើយនៅពេលរោងចក្រសាងសង់រួច ដីនៅតំបន់នោះនឹងឡើងថ្លៃដោយឯកឯង ឬទិញហើយធ្វើផ្ទះជួលក៏បានដូច្នេះអតិថិជនពិតជាចាប់អារម្មណ៍មកលើគម្រោងយើងមិនខាន។ ក្រៅពីនេះត្រូវពង្រាយកម្លាំងយ៉ាងម៉េចឱ្យបានគ្រប់កន្លែង ដើម្បីឱ្យអាចទទួលបានព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យដែលយើងត្រូវផ្តល់សេវាកម្ម ឬវិនិយោគនោះឱ្យបានច្រើន និងច្បាស់លាស់។
2. ភាពឆ្លាតវៃ និងសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួន៖ ក្រៅពីចំណេះដឹងខាងលើមួយចំនួនហើយ យើងក៏ត្រូវយល់ដឹងពីខ្លួនឯងឱ្យបានច្បាស់ថា ខ្លួនយើងជានរណា មានជំនាញបែបណា និងចង់លក់ផលិតផលអ្វីហើយតើផលិតផលយើងនោះល្អ ឬយ៉ាងណា? ឧទាហរណ៍ថា ចង់វិនិយោគលើដី យើងត្រូវដឹងថា ដីកន្លែងណាល្អ និងងាយស្រួលរកប្រាក់ចំណេញមកវិញ។ ប្រសិនជាមានលុយតិច ហើយចង់វិនិយោគ យើងត្រូវវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យណាដែលមានទីផ្សារខ្ពស់ ងាយទទួលបានទុនបង្វិលដើម្បីវិនិយោគលើទីតាំងផ្សេងថ្មីទៀត និងទទួលបានប្រាក់ចំណេញលឿន បើទោះជាប្រាក់ចំណេញទាំងនោះមានចំនួនតិចក៏ដោយ ចៀសវាងបង្កកទុនចោលមួយកន្លែង វានឹងធ្វើឱ្យកកស្ទះដើមទុនក្នុងការពង្រីកអាជីវកម្មទៅមុខ ឬពិបាកក្នុងការសងរំលស់ទៅធនាគារវិញប្រសិនជាមានកម្ចីផ្សេង។
3. កសាងទំនុកចិត្ត៖ ធ្វើជាក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យ អ្វីដែលសំខាន់ត្រូវកសាងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ព្រោះកេរ្តិ៍ឈ្មោះជារឿងចាំបាច់សម្រាប់ភាពជោគជ័យជានិរន្តរ៍ មិនមែនក្នុងរយៈពេលខ្លីនោះទេ តែជាជោគជ័យក្នុងរយៈពេលវែងតាំងពីខ្លួនឯងរហូតទៅដល់សាច់ញាតិជំនាន់ក្រោយៗទៀតផង។ លោកថា នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនCentury 21 Mekong មុនចេញទៅធ្វើការ បុគ្គលិកត្រូវទទួលការបណ្តុះបណ្តាលចំនួន 4ចំណុចជាមុនសិន ដូចជាជំនាញក្នុងការនិយាយ ជំនាញក្នុងការទំនាក់ទំនងភ្ញៀវ ជំនាញក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហារបស់អតិថិជន និងជំនាញក្នុងការទិញ-លក់-ជួលដោយជោគជ័យ។ ដូច្នេះដើម្បីធ្វើឱ្យភ្នាក់ងារអចលនទ្រព្យមានចំណេះ ជំនាញ និងបទពិសោធដែលអាចធ្វើការបានក្នុងវិស័យនេះ គឺគេត្រូវការការបណ្តុះបណ្តាល និងពង្រីកភ្នាក់ងារឱ្យបានច្រើន ដើម្បីពង្រីកវិសាលភាពការងាររបស់យើងឱ្យបានទូលំទូលាយ។ ពិសេសត្រូវមានចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ យល់ដឹងពីដំណើរការបង់ពន្ធ ឬពន្ធប្រថាប់ត្រាពិសេសនីតិវិធីក្នុងការដំណើការកាត់ប្លង់ ឬការបំបែកក្បាលដីជូនអតិថិជនដើម្បីទទួលបានទំនុកចិត្តកាន់តែខ្ពស់។
4. រកអ្នកជំនាញដែលមានបទពិសោធយូរឆ្នាំជួយការងារ៖ ប្រសិនជាយើងមិនសូវចេះ និងមិនមានជំនាញ យើងត្រូវធ្វើការប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកជំនាញអចលនទ្រព្យដែលមានបទពិសោធដើម្បីផ្តល់ជាដំបូន្មានថា តើយើងគួរធ្វើយ៉ាងម៉េច រៀបចំយ៉ាងម៉េច ដើម្បីឱ្យការបំពេញការងារ ឬការវិនិយោគក្នុងវិស័យនេះមានភាពល្អប្រសើរឡើង និងបញ្ចៀសបាននូវហានិភ័យ។ យើងត្រូវចេះប្រមូលព័ត៌មាន និងទទួលយកការប្រឹក្សាជាមួយអ្នកជំនាញអចលនទ្រព្យ ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយមុនធ្វើការសម្រេចចិត្តថា តើការវិនិយោគរបស់យើងមានភាពត្រឹមត្រូវ និងគួរធ្វើប៉ុនណា។ ឧទាហរណ៍ ការពុះដីឡូត៍លក់បច្ចុប្បន្នបានរីកទៅតំបន់ជាយក្រុង នេះគឺដោយសារអ្នកវិនិយោគទាំងនោះបានសិក្សាច្បាស់លាស់ពីការអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាល ដូចជាគោលនយោបាយរុញរោងចក្រចេញពីទីក្រុងទៅតំបន់ជាយក្រុង ទៅកាន់ទីតាំងដែលងាយស្រួលក្នុងការដឹកជញ្ជូន ដូចជាការអភិវឌ្ឍនៅតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ3 ពីភ្នំពេញទៅកាន់កំពង់ផែខេត្តកំពត និងពីភ្នំពេញទៅកាន់ឆ្នេរសមុទ្រកំពង់សោមជាដើម ដោយសារទីតាំងទាំង2 ខាងលើ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកសាងកំពង់ផែទឹកជ្រៅ ដែលអំណោយផលដល់ការដឹកទំនិញធ្ងន់ ឬស្រាលចេញចូលទៅកាន់ប្រទេសផ្សេង។ ហើយបច្ចុប្បន្នការពុះដីឡូត៍លក់នៅតំបន់នោះ ក៏កាន់តែរីកដុះដាលខ្លាំងឡើងៗ ហើយរោងចក្រក៏កាន់តែរំកិលខ្លួនបន្តិចម្តងៗទៅកាន់ផ្លូវជាតិទាំង2 នោះផងដែរ។
5. ត្រូវមានឯកទេសជាក់លាក់មួយ៖ នៅក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យមានផ្នែកជាច្រើនខុសៗគ្នា ហេតុនេះយើងជាភ្នាក់ងារអចលនទ្រព្យ ឬចង់វិនិយោគក្នុងវិស័យនេះ ត្រូវមានជំនាញណាមួយឱ្យជាក់លាក់ទើបយើងអាចធ្វើបានតាមគោលដៅរបស់យើង ទទួលបានប្រាក់ចំណេញ និងបញ្ចៀសបាននូវហានិភ័យចំពោះមុខ ពិសេសជំនាញខាងវាយតម្លៃ។ ឧទាហរណ៍ថា បើសិនជាយើងទិញដីដែលមានតម្លៃខ្ពស់ ពេលយើងពុះជាឡូត៍លក់ជូនអតិថិជនវិញក៏ត្រូវតែមានតម្លៃខ្ពស់ទៅតាមថ្លៃដើមដែរ។ ករណីនេះបានជះឥទ្ធិពលដល់ក្រុមហ៊ុន ព្រោះតម្លៃថ្លៃជាងគេ អតិថិជននឹងមិនទិញ ហើយអតិថិជនទៀតសោតមុននឹងសម្រេចទិញដីនៅទីកន្លែងណាមួយ គាត់តែងមានការគិតពិចារណាល្អិតល្អន់ខ្លាំងណាស់ហើយពួកគាត់តែងដើរស៊ើបសួរតម្លៃនៅទីតាំងជិតៗនោះទៀតផង មិនមែនសម្រេចចិត្តទិញងាយៗដូចទិញទំនិញនៅក្នុងផ្សារនោះទេ៕
September 20, 2018
លោក ងន សាំង៖ ពីបុគ្គលិកហាត់ការក្លាយជាអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិដ៏ល្បីនៅកម្ពុជា
ការបម្រើការងារនៅតាមស្ថាប័នមួយមនុស្សមិនត្រូវស្រវាចង់បានតំណែងខ្ពស់ ឬប្រាក់ខែច្រើនភ្លាមៗនោះទេ សំខាន់បើយើងពិតជាមានសមត្ថភាពខ្លាំង និងពូកែធ្វើការមែននោះ ទោះជាធ្វើការក្នុងតំណែងតូចទាបក៏ដោយ ក៏យើងអាចអភិវឌ្ឍតួនាទីខ្លួនឯងបានឆាប់រហ័សដែរ។ ឧទាហរណ៍ដូចជាលោក ងន សាំង ដើមឡើយគ្រាន់តែជាបុគ្គលិកហាត់ការម្នាក់នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិមួយប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែដោយសារការប្រឹងប្រែង គួបផ្សំនឹងសមត្ថភាពដែលមានស្រាប់ពីសាលាផងនោះ លោកបានក្លាយជាអគ្គនាយកតំណាងឱ្យក្រុមហ៊ុនដ៏ធំ និងល្បីល្បាញមួយនៅកម្ពុជាតែម្តង។
អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន RMA (Cambodia) Group លោក ងន សាំង បានផ្តល់បទសម្ភាសដ៏កម្រ មួយកាលពីសប្តាហ៍មុនថា លោកបានចាប់ផ្តើមចូលធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុនខាងលើជាលើកដំបូងកាលពីឆ្នាំ1996 ក្នុងតួនាទីជាអ្នកហាត់ការប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលលោកត្រៀមធ្វើសារណាបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រសេដ្ឋកិច្ចនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច។ ក្រោយពីធ្វើជាអ្នកហាត់ការបានមួយរយៈខ្លី លោកក៏បានប្រឡងជាប់អាហារូបករណ៍ថ្នាក់អនុបណ្ឌិតគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្ម (MBA) នៅប្រទេសថៃដែលតម្រូវឱ្យលោកត្រូវចំណាយពេលសិក្សានៅទីនោះរយៈពេល 2ឆ្នាំបន្ថែមទៀតនៅក្នុងសាលាល្បីឈ្មោះមួយដែលមាននិស្សិតបរទេសច្រើនជាតិសាសន៍ពីជុំវិញពិភពលោកបានមករៀន។
លោករំឭកថា អ្វីដែលធ្វើឱ្យលោកមានក្តីរីករាយមុនចាកចេញទៅរៀនបន្តថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៅប្រទេសថៃនោះ គឺលោកត្រូវបានថ្នាក់គ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនផ្តល់ទំនុកចិត្តខ្ពស់មកលើរូបលោកក្នុងពេលបំពេញការងារជាអ្នកហាត់ការនោះ ដោយបានផ្តាំរូបលោកថា ក្រុមហ៊ុននៅរង់ចាំលោកមកធ្វើការក្នុងតួនាទីថ្មីនៅពេលដែលលោកបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនោះ ដែលរឿងនេះបានធ្វើឱ្យលោកមានទឹកចិត្តខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ និងបានការពារសារណាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៅប្រទេសថៃដោយជោគជ័យ។
ក្រោយត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃវិញ លោកក៏បានបន្តការងារនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនដដែល ហើយត្រូវបានតែងតាំងជាជំនួយការគណនេយ្យ និងហរិញ្ញវត្ថុ។ មួយឆ្នាំក្រោយមក បន្ទាប់ពីនាយកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុជាជនបរទេសបានត្រឡប់ទៅប្រទេសរបស់គេវិញ ក្រុមហ៊ុនក៏តែងតាំងលោកជានាយកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនតែម្តង ហើយដោយមើលឃើញពីសមត្ថភាពការងារដ៏ពូកែ និងភាពប៉ិនប្រសប់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាការងារផ្សេងៗនោះ ក្រុមហ៊ុនក៏បានផ្តល់ទំនុកចិត្តកាន់តែខ្ពស់ឡើងៗ ដោយសម្រេចបន្ថែមតួនាទីដ៏ធំមួយទៀតដល់លោក គឺនាយករងគ្រប់គ្រងប្រចាំប្រទេស( Deputy Country Manager) តែម្តង។
ក្រោយពីទទួលបានមុខតំណែងថ្មីមួយទៀត លោកមានអារម្មណ៍ថា ហាក់ដូចជាមានអម្រែកបន្ថែមនៅក្នុងការងាររបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែទោះជាមានអម្រែកការងារដ៏ធ្ងន់នៅលើស្មាទាំងសងខាងក្តី ក៏លោកនៅតែជម្នះ និងធ្វើបានកាន់តែប្រសើរឡើងដែរ។ ទោះជាការងារច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ តែលោកតែងដោះស្រាយបានជានិច្ច និងជួយអភិវឌ្ឍក្រុមហ៊ុនឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនទៅមុខជាលំដាប់។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ធម្មតា ពេលមានការងារច្រើន មានតួនាទីកាន់តែខ្ពស់ កាន់តែមានការលំបាកជារឿងធម្មតា ប៉ុន្តែអ្វីៗត្រូវបានដោះស្រាយ និងបោះជំហានទៅមុខជានិច្ច។ លោកមិនបរិយាយពីការលំបាកក្នុងការងារនោះទេ តែលោកបានលើកជាឧទាហរណ៍ថា អ្នកបើកយន្តហោះម្នាក់បើសិនជាបើកបរមិនជួបនឹងអាកាសធាតុអាក្រក់ទេ ក៏មិនដឹងពីសមត្ថភាពខ្លួនឯងដែរ តែបើបានជួបស្ថានភាពអាកាសធាតុមិនល្អ ហើយនៅតែហោះទៅមុខបានដោយសុវត្ថិភាពនោះ ទើបដឹងថា ខ្លួនឯងពិតជាពូកែមែន។
ក្នុងគោលដៅលើកទឹកចិត្តបុគ្គលិក និងផ្តល់ចំណេះដឹងដល់បុគ្គលិកឱ្យកាន់តែមានសមត្ថភាពខ្លាំងឡើងថែមទៀតនោះ នៅឆ្នាំ2013 ក្រុមហ៊ុនបានចំណាយប្រាក់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ បញ្ជូនលោកទៅសិក្សាជំនាញគ្រប់គ្រងបន្ថែមទៀតនៅសាកលវិទ្យាល័យ Harvard Business School នៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងរយៈពេលខ្លី (6ខែ)បន្ថែមទៀត ជាសាលាដែលថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសជាច្រើននៅលើពិភពលោកតែងចូលរៀនវគ្គសិក្សានៅទីនោះដើម្បីឱ្យលោកមានជំនាញជាអ្នកគ្រប់គ្រងដែលមានសមត្ថភាពពេញលេញតែម្តង។ ក្រោយពីបានសិក្សាជំនាញចប់ លោកក៏ត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន អ អិម អេ ខេមបូឌា (RMA Cambodia) ហើយខិតខំអភិវឌ្ឍក្រុមហ៊ុនឱ្យកាន់តែមានឈ្មោះបោះ-សំឡេងនៅលើទីផ្សារកម្ពុជារហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។
គួរបញ្ចាក់ផងដែរថា ក្រុមហ៊ុន អ អិម អេ ខេមបូឌា (RMA Cambodia) មានផលិតផល និងសេវាកម្ម ដូចជា: រថយន្ តFord រថយន្ត Jaguar RangeRover គ្រឿងចក្រធុនធ្ងន់ JCB រថយន្តកសិកម្ម ត្រាក់ទ័រ John Deer រថយន្តលើកដាក់ទំនិញ TCM ហាង ដឹ ភីហ្សា ខមផេនី (The Pizza Company) កាហ្វេខូស្តារ (Costa Coffee) ការ៉េមស្វិនសិន (SWENSEN’S) ការ៉េមនំដេរីឃ្វីន (Dairy Queen) នំដូហ្វណាត់ គ្រីស្ពីគ្រីម (Krispy Kreme Doughnut) ហាង បាប៊ីឃ្យូផ្លាហ្សា (BAR-B-Q PLAZA) សេវាកម្មជួលរថយន្ត (AVIS) ក្រុមហ៊ុនបង់រំលស់ (BSP Finance) និងម៉ាកល្បីៗជាច្រើនទៀត ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ និងនៅតាមទីប្រជុំជនក្នុងខេត្តមួយចំនួនទៀតទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដោយបានផ្តល់ការងារដល់ពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណជាង 3,000នាក់ឯណោះ។
គួររំឭកដែរថា លោក ងន សាំង បានចាប់កំណើតនៅក្នុងគ្រួសារដែលមានកម្រិតជីវភាពមធ្យមមួយនៅក្នុងភូមិក្រាំងឡង ឃុំជើងគួន ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ ជាកូនទី2 ក្នុងចំណោមបងប្អូន 6នាក់ ប្រុស3 ស្រី3។ ពេលដល់អាយុចូលរៀន ពោលគឺនៅឆ្នាំ1980 ជាឆ្នាំដែលកម្ពុជាទើបរំដោះចេញផុតពីរបបអាវខ្មៅ លោកហាក់មានសំណាងបានចូលរៀនភ្លាមៗតែម្ដង ខុសពីកុមារមួយចំនួនធំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលមានការលំបាកដោយមិនមានសាលារៀន និងមិនមានគ្រូបង្រៀនគ្រប់គ្រាន់នោះ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងភូមិឃុំរបស់លោក ហាក់ដូចជាមិនមានបញ្ហារឿងសង្គ្រាមនោះទេ ពោលគឺមានសាលា និងមានគ្រូបង្រៀនគ្រប់គ្រាន់ ដែលធ្វើឱ្យកុមារៗនៅក្នុងភូមិមានឱកាសបានចូលរៀនគ្រប់ៗគ្នា។
ដោយសារជីវភាពគ្រួសារមិនមានបញ្ហា លោកមិនសូវមានការលំបាកក្នុងការជួយរកចំណូលជួយគ្រួសារដូចកុមារមួយចំនួនទៀតឡើយ ដែលនេះជាកត្តាធ្វើឱ្យកុមារ ងន សាំង បានខិតខំរៀនសូត្ររហូតក្លាយជាសិស្សពូកែគណិតវិទ្យា ចាប់តាំងពីថ្នាក់បឋមសិក្សា និងប្រឡងជាប់បានឡើងថ្នាក់ជាបន្តបន្ទាប់ រហូតបានប្រឡងជាប់បាក់ឌុបជាស្ថាពរនៅក្នុងឆ្នាំ1990 ហើយក៏ឡើងមកភ្នំពេញស្នាក់នៅជាមួយឪពុកមាដើម្បីរៀនបន្តទៀត។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានប្រឡងធ្លាក់អាហារូបករណ៍នៅឆ្នាំដំបូងដែលជាកត្តាធ្វើឱ្យលោកមានការសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំង និងបានចំណាយពេលមួយឆ្នាំទៀតដើម្បីរៀនកួរបំប៉នចំណេះដឹងបន្ថែមដើម្បីត្រៀមប្រឡងចូលមហាវិទ្យាល័យនៅឆ្នាំបន្ទាប់មកទៀត។
លុះពេលវេលា និងឱកាសមកដល់ នៅឆ្នាំបន្ទាប់លោកក៏បានសម្រេចដាក់ពាក្យប្រឡងយកអាហារូបករណ៍ចំនួន 3មហាវិទ្យាល័យ គឺមហាវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច គ្រូផ្នែកគណិតវិទ្យា និងប្រឡងចូលមហាវិទ្យាល័យសុខាភិបាល ហើយជាលទ្ធផលលោកបានជាប់ទាំង 3មហាវិទ្យាល័យក្នុងពេលតែមួយ តែលោកបានសម្រចចិត្តចូលរៀនមហាវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារមើលឃើញថាជាមុខវិជ្ជាដែលលោកចូលចិត្តជាងគេ។
សម្រាប់ទៅថ្ងៃអនាគត លោកមិនប្រាថ្នាអ្វីច្រើននោះទេ គឺគ្រាន់តែខិតខំអភិវឌ្ឍក្រុមហ៊ុនឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនទៅមុខថែមទៀត ដើម្បីចូលរួមជួយលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ជួយផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនខ្មែរឱ្យបានកាន់តែច្រើន គឺគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់លោក៕
September 19, 2018
វិធីសាស្ត្រលក់ ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យនៅលើទីផ្សារ
ការលក់ផលិតផល ឬសេវាកម្មពេលខ្លះមានភាពងាយស្រួល ប៉ុន្តែពេលខ្លះទៀតមិនមែនជារឿងងាយស្រួលនោះទេដោយសារមុននឹងទិញផលិតផល ឬសេវាកម្មណាមួយ អតិថិជនតែងមានការគិតពិចារណាច្បាស់លាស់ រកឱ្យឃើញអត្ថប្រយោជន៍ជាមុនទើបសម្រេចចិត្តចំណាយប្រាក់ទិញជាក្រោយ។
លោក អ៊ុក ចាន់វាសនា សាស្ត្រាចារ្យដេប៉ាតឺម៉ង់គ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងជានាយកក្រុមហ៊ុន RMT Co,.LTD លក់ និងជួសជុលរថយន្តនៅជិតរង្វង់មូលផ្សារដើមថ្កូវមានប្រសាសន៍ថាដើម្បីឱ្យការលក់ទទួលបានជោគជ័យ មុនដំបូងភ្នាក់ងារលក់ត្រូវរកឱ្យឃើញថា អ្នកណាជាអតិថិជនគោលដៅរបស់យើងពិតប្រាកដ ព្រោះថា ប្រជាជនខ្មែរជាង 15លាននាក់មិនមែនសុទ្ធតែជាអតិថិជនគោលដៅរបស់យើងទាំងអស់នោះទេ។ បន្ទាប់ពីរកឃើញហើយ យើងត្រូវធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ថា តើអាទិភាពទី1 យើងគួរត្រូវទៅរកអ្នកណាមុនគេ និងបន្ទាប់មកទៀតយើងត្រូវទៅរកអ្នកណាបន្ទាប់។
លោកសាស្ត្រាចារ្យបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីរកឃើញហើយ យើងត្រូវរៀបចំខ្លួនដើម្បីត្រៀមទៅជួបគេដូច្នេះយើងត្រូវស្វែងយល់ ឬសិក្សាពីគាត់ឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន រាប់ចាប់តាំងពីការងាររបស់គាត់ អត្តចរិត ឥរិយាបថរបស់គាត់ថា តើគាត់ជាមនុស្សចិត្តទូលាយ តឹងរ៉ឹង ឬជាមនុស្សលេងសើចច្រើនជាដើម ពិសេសត្រូវស្គាល់សាវតារបស់គាត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់។ ការស្គាល់គេឱ្យបានច្បាស់លាស់មានន័យថា យើងឱ្យតម្លៃគេពេលនោះ គេនឹងឱ្យតម្លៃយើងវិញ ដែលអាចនិយាយពាក្យស្និទ្ធស្នាលជាមួយគ្នាបានច្រើន។បន្ទាប់ពីរកឃើញចំណុចសំខាន់ៗទាំងអស់នេះហើយ យើងត្រូវទំនាក់ទំនងជាមួយគេតាមវិធីសាស្ត្រណាក៏បាន តាមរយៈទូរស័ព្ទ ឬបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមជាមុន មុននឹងឈានដល់ការណាត់ជួប។
មកដល់ថ្ងៃកំណត់យើងត្រូវទៅជួបគេ ត្រូវទៅជួបឱ្យទាន់ពេលវេលា កុំឱ្យខកខាន និងនៅពេលដែលយើងបានជួបហើយ យើងត្រូវនិយាយសួរសុខទុក្ខ ឬនិយាយលេងពីនេះពីនោះបន្តិចជាមុនសិនបើសិនជាមានពេល បន្ទាប់មកទើបនិយាយពីគោលបំណងនៃការណាត់ជួប ហើយបង្ហាញផលិតផលរបស់យើងទៅកាន់អតិថិជនតែម្តង។ នេះជាដំណាក់កាលសំខាន់បំផុតក្នុងការទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់គាត់ឱ្យសម្រេចទិញផលិតផលរបស់យើងភ្លាម។
ជាទូទៅអ្នកគ្រប់គ្រងផ្នែកលក់ត្រូវរៀបចំផែនការបង្ហាញផលិតផលនេះទៅដល់អតិថិជននិងកំណត់ការនិយាយឱ្យបានច្បាស់លាស់ផងដែរ ដើម្បីជាជំនួយទៅដល់នីតិវិធី One work One way One Solution មានន័យថា ធ្វើការរួមគ្នា ដើរជាមួយគ្នា និងមានវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយរួមគ្នា។ បើមិនរៀបចំផែនការនេះទេអ្នកលក់ប្រាកដជានិយាយផ្សេងៗគ្នាចំពោះផលិតផលតែមួយ ឬនិយាយពីអ្វីដែលយើងមិនចង់ឱ្យគាត់និយាយ។
ក្នុងនាមជាអ្នកលក់ កុំភ្លេចខ្លួន គឺត្រូវត្រៀមជានិច្ច និងតស៊ូពុះពារជម្នះនូវគំនិតអវិជ្ជមានណាមួយរបស់អតិថិជនដែលតែងកើតមានដោយសារអតិថិជនមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ជួនកាលនិយាយទៅ គាត់ធ្វើចេះតែម្តង គាត់ថា ផលិតផលបែបហ្នឹងគាត់ធ្លាប់ជួបហើយគាត់មានហើយ មើលទៅមានអារម្មណ៍អវិជ្ជមានមកលើយើងតែម្តង ហើយជួនកាលគាត់អត់ចង់ជួបយើងទេ ប៉ុន្តែក្នុងនាមជាអ្នកលក់ ពេលជួបឧបសគ្គប៉ុណ្ណឹង មិនមែនឈប់ត្រឹមហ្នឹង ឬត្រូវបោះបង់ចោលនោះទេ ត្រូវព្យាយាមនិយាយឱ្យបានច្រើនអំពីគាត់ ជួនកាលអាចសរសើរខ្លះក៏បានដែរវាជារឿងល្អ ព្រោះមនុស្សខ្លះចូលចិត្តឱ្យគេសរសើរប៉ុន្តែមិនមែនបញ្ជោរខុសរឿងនោះទេ វាអាចធ្វើឱ្យភ្ញៀវមិនចូលចិត្តយើងវិញក៏ថាបាន។ បន្ទាប់មកទៀតមុនពេលចាកចេញ យកល្អគួរនិយាយត្រួសៗអំពីផលិតផលរបស់យើងឡើងវិញ ហើយសួរពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់គាត់ ដោយទុកឱកាសឱ្យគាត់និយាយត្រឡប់មកវិញ។ នៅពេលគាត់និយាយមកវិញ យើងប្រាកដជាអាចដឹងថា គាត់ចង់ទិញ ឬមិនចង់ហើយ បើសិនជាគាត់ចាប់អារម្មណ៍ហើយ គួរជំរុញឱ្យគាត់ទិញតែម្តង។
លោកបន្ថែមថា បើសិនជាគាត់មិនទាន់ទិញ យើងអាចទំនាក់ទំនងគាត់នៅពេលក្រោយបាន តែបើគាត់ទិញហើយ យើងត្រូវទំនាក់ទំនងបន្ថែមទៀតដើម្បីបង្កើនភាពជិតស្និទ្ធជាមួយអតិថិជន។ ជាឧទាហរណ៍យានដ្ឋានរបស់លោកតែងជួសជុលរថយន្តចំកន្លែងដែលខូច និងព្យាយាមជួសជុលឱ្យបានលឿនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន និងមានតម្លៃសមរម្យអាចទទួលយកបាន។ នៅពេលជួសជុលរួច អតិថិជនយករថយន្តទៅជិះបាន 2-3ថ្ងៃ ខ្ញុំតែងទូរស័ព្ទទៅសួរថាយ៉ាងម៉េចដែរពេលជួសជុលរួចហើយ? ការសួរនេះដើម្បីបង្កើតឱកាសឱ្យខ្លួនយើងកាន់តែស្គាល់អតិថិជនបានច្បាស់ឡើង មានភាពស្និទ្ធស្នាលច្រើនឡើង ដូចជារូបលោក អតិថិជនភាគច្រើនក្លាយទៅជាមិត្តភក្តិស្ទើរអស់ទៅហើយ។ ពេលខ្លះកុំគិតថា វាជាការលក់ខ្លាំងពេក កុំគិតពីផលប្រយោជន៍ខ្លាំងពេកត្រូវគិតពីទំនាក់ទំនងខ្លះទើបជារឿងសំខាន់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ពេលខ្លះអតិថិជនអត់ដឹងថាខ្លួនឯងមានតម្រូវការទេ លុះត្រាតែយើងប្រាប់ពីបញ្ហាទើបគាត់ដឹង ដូចជាការលក់ធានារ៉ាប់រងជាដើម។ ដើមឡើយប្រជាជនខ្មែរមិនស្គាល់ធានារ៉ាប់រងទេ ដូច្នេះមុននឹងលក់ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យគាត់យល់ដឹងពីតម្រូវការផលិតផលជាមុនសិន។ មួយទៀតដូចជាបរិបទសង្គមបច្ចុប្បន្នក៏ដូចគ្នាដែរ ជួនកាលការបង្កើតហ្គេមតាមទូរស័ព្ទក៏យើងអាចលក់បានដែរ បើក្មេងលេងហ្គេមច្រើនពេកអាចមានបញ្ហា តែបើមិនលេងសោះដើរមិនទាន់សម័យបច្ចេកវិទ្យា ដូច្នេះដើម្បីកុំឱ្យមានបញ្ហា គួរឱ្យកូនលេងហ្គេមណាដែលជួយអភិវឌ្ឍផ្នត់គំនិតកុមារឱ្យកាន់តែប្រសើរ។
ចំណុចពិសេសដែលចាំបាច់នោះគឺ ធ្វើជាបុគ្គលិកផ្នែកលក់ត្រូវស្គាល់ផលិតផលខ្លួនឯង និងដៃគូប្រកួតប្រជែងរបស់យើងឱ្យបានច្បាស់ និងមួយទៀតត្រៀមខ្លួនដោះស្រាយ ដោយដំបូងឡើងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាបង្ហាញអត្តចរិត ការស្លៀកពាក់ កាយវិការ ការនិយាយស្តីឱ្យប្រកបដោយភាពទាក់ទាញជាមុន មានពាក្យសម្តីពីរោះពិសា ហើយពិសេសការគ្រប់គ្រងពេលវេលា បើសិនយើងសន្យានៅម៉ោងប៉ុន្មាន គួរកុំឱ្យខកពេលវេលា ឬអាចទៅរង់ចាំមុនគេមកដល់ ក៏ជាការប្រសើរដែរ។
សរុបមកដើម្បីឱ្យផលិតផលរបស់យើងមានការគាំទ្រច្រើនពីអតិថិជន យើងគួរធ្វើយ៉ាងណាឱ្យគាត់ទិញផលិតផលយើងភ្លាមៗតែម្តង តាមរយៈវិធីសាស្ត្រនិយាយពីអត្ថប្រយោជន៍ពិសេស ដូចជាការបញ្ចុះតម្លៃភ្លាមៗនៅពេលជួបតែម្តងបើសិនជាអាចធ្វើទៅបាន ដែលភាគច្រើននៃអ្នកលក់តែងនិយាយថាបើសិនជាបងទិញពេលនេះ ក្រុមហ៊ុនចុះតម្លៃជូន10 ឬ20%តែម្តង តែបើសិនជាបងចាំទិញលើកក្រោយនឹងអស់ឱកាសបញ្ចុះតម្លៃមិនខាន។ នេះជាវិធីសាស្ត្រដ៏សំខាន់ដែលយើងត្រូវត្រៀមលក្ខណៈទុកជាមុន មុននឹងទៅជួបចរចាលក់ផលិតផលជាមួយអតិថិជន៕
September 19, 2018
ហេតុអ្វីត្រូវមានដំណើរកម្សាន្តក្រេបចន្ទទឺកឃ្មុំ បន្ទាប់ពីរៀបការរួច?
ជាទូទៅបន្ទាប់ពីរៀបការរួច គូស្វាមីភរិយាថ្មីតែងតែមាននូវដំណើរកម្សាន្តបែបក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ។ ការរៀបចំឱ្យមានដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនេះឡើងគឺត្រូវបានគេនិយមធ្វើឡើងតៗគ្នា ដោយភាគច្រើននៃគូស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មី មិនបានយល់ច្បាស់អំពីអត្ថន័យ និងខ្លឹមសារដ៏ពិតប្រាកដនៃការដើរកម្សាន្តក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនេះទេ គឺពេលគេឃើញអ្នកដទៃធ្វើដូច្នេះ ពួកគេក៏ធ្វើដូច្នេះដែរ ដោយពួកគេគិតត្រឹមថា ការធ្វើដំណើរបន្ទាប់
ពីរៀបការរួចនេះធ្វើឱ្យពួកគេរីករាយ និងមានពេលសម្រាកជាមួយនឹងស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មីរបស់ពួកគេបានល្អ។
ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង ដំណើរនៃការក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនេះមានប្រវត្តិ និងអត្ថន័យដ៏ជ្រាលជ្រៅរបស់វា តាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យមនុស្សជាច្រើននៅលើសកលលោក ចាប់ផ្តើមនិយមជាមួយនឹងដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនេះ បន្ទាប់ពីពួកគេរៀបការហើយថ្មីៗ។ ប្រវត្តិនៃដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon នេះមានប្រវត្តិមកពីបស្ចិមប្រទេស ដែលផ្តើមពីគូសង្សារមួយគូ ដែលមានចិត្តប្រតិព័ទ្ធគ្នាជាខ្លាំង តែមានការរារាំងពីឪពុកម្តាយខាងស្រី បង្ខំឱ្យពួគគេទាំងពីរត្រូវពង្រត់គ្នាទៅឆ្ងាយពីផ្ទះមួយរយៈ លុះឪពុកម្តាយខាងស្រីលែងដេញដោលហើយ ទើបពួកគេទាំងពីរត្រលប់មកផ្ទះវិញ ដើម្បីសុំទោសឪពុកម្តាយទាំងសងខាង ហើយក៏រៀបចំពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយគ្នាពេញច្បាប់។
ដោយសារតែរឿងនៃការពង្រត់គ្នារបស់អ្នកទាំងពីរនេះ ប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងភូមិនោះ បានឱ្យនិយមន័យនៃពាក្យ ”ដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon នេះថា ការលបពួន ឬការទៅឱ្យឆ្ងាយដាច់ពីគេឯង”។ តែបើមើលតាមអត្ថន័យនៃពាក្យ ដ៉ំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon “វិញប្រែថា ទ៉ឹកឃ្មុំ” ពាក្យនេះមានការពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងទំនៀមទំលាប់រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ដ៏ចាស់បុរាណរបស់ប្រជាជននៅប្រទេស អឺរ៉ុបខាងជើង ដែលនៅក្នុងទំនៀមទម្លាប់រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេ កូនកំលោះ និងកូនក្រមុំត្រូវផឹកស្រាទឹកឃ្មុំមួយថ្ងៃមួយកែវ នៅក្នុងអំឡុងពេលមួយខែដំបូង បន្ទាប់ពីពួកគេរៀបការរួច។ នេះគឺជាប្រវត្តិនៃពាក្យថា ដ៉ំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon ដែលពាក្យនេះមានប្រភពដើមមកពីបស្ចិមប្រទេស ហើយក្រោយៗមកគូស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មីតែងនិយមធ្វើដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬទៅ Honeymoonបន្ទាប់ពីពួកគេ បានបញ្ចប់ពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងពិធីជប់លៀងនៃអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេរួចរាល់ហើយមួយថ្ងៃ ឬពីរថ្ងៃ។
អត្ថន័យនៃពាក្យថា ”ដំណើរ ក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon មានន័យថា ជាការសម្រាកក្រោយពីការនឿយហត់ជាច្រើនថ្ងៃ ក្នុងការរៀបចំពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងជាពេលវេលាដ៏ល្អសម្រាប់គូស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មីស្វែងយល់ពីចិត្តគំនិតគ្នាទៅវិញទៅមក ឱ្យកាន់តែច្បាស់ឡើង ព្រមទាំងជាឱកាសក្នុងការកសាងនូវទំនាក់ទំនងស្នេហាដ៏ផ្អែមល្ហែម និងយូរអង្វែង ក្រោមការយល់ចិត្តគ្នា និងដើម្បីទុកជាអនុស្សាវរីយ៍នៃសេចក្តីស្នេហាដ៏ល្អូកល្អិននៅក្នុងដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនេះ។
អត្ថន័យរបស់ពាក្យ ”ដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon”នេះពិតជាមានអត្ថន័យបញ្ជាក់ពីសេចក្តីស្នេហា និងការកសាងស្ពាននៃចំណងមេត្រីភាពរវាងគូស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មីជាខ្លាំង ដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យការនិយមនៃការធ្វើដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬទៅ Honeymoon នេះបានរីកសុះសាយទូទាំងប្រទេសនៅលើពិភពលោក។
ក្រោយមកការនិយមនេះក៏បានចម្លងមកដល់ប្រទេសនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ីទាំងមូល រួមទាំងប្រទេសកម្ពុជាយើងផងដែរ ដោយសារតែមើលឃើញពីគុណប្រយោជន៍ និងអត្ថន័យដ៏ជ្រាលជ្រៅនៃដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬពាក្យថា Honeymoon នេះទើបប្រជាជនខ្មែរយើងចាប់ផ្តើមនិយមជាមួយនឹងការសម្រាកកាយ និងការដើរកម្សាន្តក្រោយពីពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេត្រូវបានបញ្ចប់ទៅក្រោមភាពសប្បាយរីករាយ និងពោរពេញដោយសុភមង្គលក្រៃលែង។
ដូច្នេះគូស្វាមីភរិយាដែលទើបតែរៀបការហើយថ្មោងថ្មី តែងតែនិយមធ្វើដំណើរក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ ឬទៅ Honeymoon ដើម្បីកសាងនូវចំណងស្នេហារបស់ពួកគេឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង និងដើម្បីសន្សំនូវអនុស្សាវរីយ៍នៃជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេឱ្យកាន់តែល្អ ព្រមទាំងផ្តល់នូវការចងចាំដ៏ល្អចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកថែមទៀតផង៕

September 18, 2018
ទៅក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំនៅទីប្រជុំកោះទាំង3នៅទ្វីបអាស៊ី
បន្ទាប់ពីកម្មវិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ចប់សព្វគ្រប់ហើយនោះ ពេលវេលាជាបន្តទៀត គឺជាការសម្រាកកាយពីការនឿយហត់ទាំងអំបាលម៉ាន ក្នុងការរៀបចំកម្មវិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់អ្នក តាំងពីមុនថ្ងៃរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រហូតដល់ថ្ងៃដ៏វិសេសរបស់អ្នកត្រូវបានបញ្ចប់ទៅយ៉ាងសប្បាយរីករាយ និងពោរពេញដោយសុភមង្គល នៅក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ថ្មោងថ្មីរបស់អ្នក និងអ្នកជាទីស្រឡាញ់របស់អ្នក។
ដំណើរក្រេបទឹកឃ្មុំ ក្រោយពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ហើយថ្មោងថ្មីគឺជាការសម្រាកកាយដ៏ល្អ និងផ្តល់នូវការចងចាំយ៉ាងល្អប្រសើរដល់ចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ដើម្បីឱ្យចំណងស្នេហ៍របស់អ្នកពោរពេញដោយភាពផ្អែមល្ហែម និងជាឱកាសមួយសម្រាប់ឱ្យគូស្វាមីភរិយាថ្មីបានស្វែងយល់ពីចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀត។ នៅក្នុងដំណើរកម្សាន្តក្រេបទឹកឃ្មុំសម្រាប់គូស្វាមីភរិយាថ្មីនេះ ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ វើលដ៍ ផប សូមណែនាំទីប្រជុំកោះទាំង៣នៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី គឺកោះបាលី កោះឡាំកាវីស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងកូឡាឡាំពួរ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងកោះសាមុយ ប្រទេសថៃ ផ្តល់ជូនយ៉ាងពិសេសសម្រាប់គូស្វាមីភរិយាថ្មី នៅក្នុងឱកាសក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំដូចខាងក្រោម។
កោះបាលី
កោះបាលី គឺជាកោះមួយដ៏ល្បីល្បាញខាងទេសចរណ៍ធម្មជាតិរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនពីគ្រប់ទ្វីបនៅលើពិភពលោក ដើម្បីមកទស្សនាទេសភាពដ៏ស្រស់ត្រកាលនៃកោះដែលហាក់ដូចជាផុសចេញពីកណ្តាលមហាសាគរដ៏ធំល្វឹងល្វើយ។ ដោយសារតែកោះបាលីជាកោះដែលមានទេសភាពធម្មជាតិល្អដាច់គេនៅក្នុងចំណោមកោះជាច្រើននៅទ្វីបអាស៊ីយើងនេះ និងជាទីកោះដែលមានអាកាសធាតុអំណោយផលទៅដល់ការសម្រាកកាយ និងការកម្សាន្តជាលក្ខណៈគូស្នេហ៍ដ៏រ៉ូមែនទិកនោះ បានធ្វើឱ្យកោះបាលីក្លាយទៅជាកន្លែង ទេសចរណ៍ដ៏មានប្រជាប្រិយភាពរបស់គូស្នេហ៍ពីគ្រប់ទិសទីក្នុងការ មកសម្រាកលំហែកាយ និងទទួលយកនូវអនុស្សាវរីយ៍ដ៏មានអត្ថន័យ ចំពោះចំណងស្នេហ៍របស់ពួកគេ។ ជាពិសេសនោះ កោះបាលីគឺជាកន្លែងទេសចរដ៏សម្បូរបែបសម្រាប់គូស្វាមីភរិយាថ្មី ដែលមានបំណងមកក្រេបចន្ទទឹកឃ្មុំ បន្ទាប់ពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រួច ដូចជាការសម្រាកកាយនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាត, ការកម្សាន្តជាមួយនឹងការសម្តែងរបាំប្រពៃណីនៃកោះបាលី, ការជីះទូកកញ្ចក់មើលទេសភាពនៅបាតសមុទ្រ និងត្រីចម្រុះពណ៌នៅតំបន់ត្រូពិក, ការជីះទូកកម្សាន្តទៅកាន់កោះ Turtle, ព្រះវិហារ Ulun Danu ដ៏ប្រណិត, ការកម្សាន្តផ្សេងៗដោយជីះស្គីលើទឹក, ជីះទូកចេកតាមមាត់ឆ្នេរ, ការមុជទឹកមើលទេសភាពបាតសមុទ្រជាដើម។ ក្រៅពីនេះគូស្នេហ៍យើងក៏អាចទៅកំសាន្តនៅព្រះវិហារ Tanah Lot ដែលជាព្រះវិហារដ៏ចម្លែកសង់ពីលើផ្ទៃទឹកសមុទ្រ ពីព្រោះនៅពេលទឹកសមុទ្រនាច ព្រះវិហារនេះបានលេចជារូបរាងឡើងយ៉ាងស្រស់សង្ហាគួរជាទីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់ទេសចរ គ្រប់ជាតិសាសន៍ទៅទស្សនាពីភាពអស្ចារ្យរបស់ព្រះវិហារអណ្តែតទឹកមួយនេះ។
កោះឡាងកាវី
កោះឡាងកាវី គឺជាកោះដែលមានឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហ៊ុំព័ទ្ធដោយកូនកោះ និងភ្នំជាច្រើនពណ៌បៃតងស្រស់គ្រប់រដូវកាល ធ្វើឱ្យអាកាសធាតុនៅលើកោះនេះត្រជាក់ស្រួលឃ្មុំនិងស្រស់បំព្រងខ្លាំងណាស់។ កោះឡាងកាវីគឺជាកន្លែងទេសចរណ៍ធម្មជាតិដ៏ស្រស់ត្រកាល សម្រាប់គូស្វាមីភរិយាថ្មោងថ្មីទៅកម្សាន្ត និងសម្រាកលំហែកាយ ដើម្បីស្រូបយកខ្យល់ធម្មជាតិដ៏បរិសុទ្ធនៃជំនោរសមុទ្រ។ នៅលើកោះឡាងកាវី គូស្នេហ៍អាចទៅកម្សាន្តនៅលើកោះ Hoping, ទៅលេងនៅបឹង DayangBunting, ទៅបោះចំណីឱ្យសត្វឥន្ទ្រី និងមើលសត្វឥន្ទ្រីចុះឆាបចំណីនៅលើផ្ទៃទឹក, ជីះទូកទៅកាន់ភ្នំស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ដែលមានរូបរាងដូចស្ត្រីមានផ្ទៃពោះកំពុងដេកសន្ធឹងនៅពីលើផ្ទៃមហាសមុទ្រពណ៌បៃតងស្រស់ ហើយអ្នកក៏អាចកម្សាន្តជាមួយនឹងសកម្មភាពសប្បាយៗ ជាច្រើននៅលើកោះឡាងកាវីនេះផងដែរ ដូចជាការដើរលំហែតាមមាត់ឆ្នេរពណ៌មាសដ៏ស្រស់ស្អាតមើលថ្ងៃរះ និងមើលថ្ងៃលិចនាពេលល្ងាចដ៏ស្ងប់ស្ងាត់, ការជិះទូកតូចៗជាគូ, ការជិះទូកស្ទូចត្រីសមុទ្រ, ការមុជទឹកមើលផ្កាថ្ម និងត្រីសមុទ្រជាច្រើនប្រភេទព្រមទាំងអាចដើរ Shopping នៅតាមផ្សារដ៏ទំនើប និងសម្បូរបែបនៅលើកោះឡាងកាវីក៏បាន។
កោះសាមុយ
កោះសាមុយ គឺជាកោះដ៏ល្បីល្បាញខាងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចររបស់ប្រទេសថៃ ហើយកោះសាមុយនេះត្រូវបានទទួលងារថា ជាកោះដ៏ស្រស់ស្អាតគ្មានគូផ្ទឹម។ កោះសាមុយ គឺជាកោះឋានសួគ៌នៃទេសចរធម្មជាតិ ដែលមានភ្ញៀវទេសចរពីគ្រប់ប្រទេសនៅលើពិភពលោកមកទស្សនាជារៀងរាល់ថ្ងៃមិនដែលដាច់នោះទេ ដោយសារតែទេសភាពដ៏ទាក់ទាញ និងអាកាសធាតុដ៏ល្អនៃកោះមួយនេះ ធ្វើឱ្យភ្ញៀវទេសចរយើងដែលធ្លាប់មកម្តងហើយចង់មកម្តងទៀត។ នៅលើកោះសាមុយគូស្នេហ៍ទាំងគូៗតែងតែទៅកម្សាន្តជាមួយនឹងសកម្មភាពផ្សេងៗដូចជា ជិះទូកចេកជាគូៗទៅកាន់ទីប្រជុំកោះធម្មជាតិ ដ៏ស្រស់ស្អាតទាំង៤២កោះ និងជិះទូកមើលទេសភាពតាមមាត់សមុទ្រតាមជ្រលងភ្នំ និងតាមព្រៃល្បាប់លិចទឹកជាដើម។ នៅទីនោះភ្ញៀវទេសចរយើងក៏អាចទៅកម្សាន្តលក្ខណៈជាក្រុមផងដែរដូចជាការដើរព្រៃ, ការឡើងភ្នំមើលទឹកធ្លាក់នៅកណ្តាលព្រៃជ្រៅ, ការមុជទឹកលេងមើលផ្កាថ្មរេរាំ និងមើលទេសភាពបាតសមុទ្រពណ៌បៃតងស្រស់ ព្រមទាំងការដើរ Shopping ដើម្បីទិញរបស់អនុស្សាវរីយ៍សម្រាប់គូស្នេហ៍ មិត្តភក្តិ និងក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកនៅពីអ្នកត្រឡប់ទៅវិញ។

September 18, 2018
ភិន សុដាលីស ទោះជោគជ័យលើមុខជំនួញ ក៏មិនចោលការងារសិល្បៈ
កាលពីពេលកន្លងទៅនេះ តារាសម្ដែងវ័យក្មេងដែលកំពុងរងឈ្មោះជាអ្នកមេម៉ាយចាយរាងកូនមួយឈ្ងុយដូចដូងដុត អ្នកនាង ភិន សុដាលីសបានបើកសម្ពោធអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនដល់ទៅ2កន្លែងក្នុងពេលតែមួយ ដែលបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា នាងកំពុងក្លាយជាតារាមួយរូប ដែលជោគជ័យក្នុងមាគ៌ាមុខជំនួញ ខណៈដែលអាជីពជាតារាសម្ដែងក៏មានភាពមមាញឹកខ្លាំង។
ការបើកសម្ពោធហាងខាងលើនេះ មិនមែនជាហាងទី1 ឬទី2 របស់នាងនោះទេ ដោយសារតែពេលកន្លងមក អ្នកនាង ភិន សុដាលីស ក៏ធ្លាប់បង្ហាញឱ្យឃើញនូវមុខជំនួញជាច្រើនទ្រង់ទ្រាយធំៗកាលពីឆ្នាំ2017 បន្ទាប់ពីអ្នកនាងចាប់ផ្ដើមអាជីវកម្មអនឡាញលើកដំបូងកាលពីឆ្នាំ2012។ នាងបានធ្វើឱ្យមហាជនជាច្រើននាក់មានភាពភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំង ខណៈដែលខ្លួនជាតារាសម្ដែង និងជាកូនស្រីសំណព្វរបស់អ្នកជំនួញធំ ដែលជាផលិតករមួយរូបផងដែរនោះ ប្រែក្លាយទៅជាម្ចាស់អាជីវកម្មផ្នែកផលិតផលរោមភ្នែក និងកញ្ចក់ភ្នែកយ៉ាងពេញនិយម ដោយបានចរាចរណ៍ក្នុងហាង Katy Korner ដែលអ្នកនាងបាននាំចូលផ្ដាច់មុខ។ ជាមួយនឹងជោគជ័យនេះ ភិន សុដាលីសក៏បានសម្រេចចិត្តបើកហាងមួយកន្លែងទៀតដែលមានឈ្មោះថា “ចង់ស្អាត Jong Sa Art” ដែលជាប្រភេទអាជីវកម្មលក់ដូរគ្រឿងសម្អាង។ តារាសម្ដែងមេម៉ាយកូនមួយរូបនេះបានបង្ហើបថា គ្រឿងសម្អាងច្រើនប្រភេទត្រូវបាននាំចូល គឺសុទ្ធតែមានការចុះបញ្ជីការត្រឹមត្រូវ ដោយផលិតផលនាំចូលមួយចំនួនក៏មានការផ្ដាច់មុខផងដែរក្រោមកិច្ចសហការជាមួយក្រុមហ៊ុននាំចូលផលិតផល អិន អេ ព្រីមិច (N.A Brimex) ដែលភាគច្រើនជាទំនិញមកពីប្រទេសថៃ កូរ៉េ ម៉ាឡេស៊ី ទ្វីបអីុរ៉ុប និងប្រទេសជាច្រើនទៀត។
ភិន សុដាលីស បាននិយាយថា នាងសម្រេចចិត្តបើកសាខាថ្មី និងហាងថ្មីមួយបន្ថែមទៀត គឺដោយសារតែអ្នកនាងសិក្សាទីផ្សារច្បាស់លាស់ និងមានក្រុមការងារធ្វើឱ្យមុខជំនួញរបស់ខ្លួនទទួលជោគជ័យ ដោយមិនមែនជាការបោះទុនប្រថុយប្រថាននោះឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ នាងក៏មានគម្រោងពង្រីកសាខារបស់ខ្លួនឱ្យបានគ្រប់25ខេត្ត-ក្រុង ទូទាំងប្រទេស ស្របពេលដែលនាងមានទំនុកចិត្តខ្ពស់លើផលិតផលរបស់ខ្លួនជាពិសេសផលិតផលកញ្ចក់ភ្នែក រោមភ្នែក និងគ្រឿងសម្អាងដែលខ្លួននាំចូលផ្ដាច់មុខតែម្ដង។ បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភិន សុដាលីស ក៏បានបញ្ជាក់ពីទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរថា ទោះជាមុខជំនួញមានភាពជោគជ័យគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដែលអាចទទួលបានចំណូលច្រើនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែនាងបានតាំងចិត្តយ៉ាងច្បាស់ថា នាងនៅតែសន្សំចិត្តនៅជាមួយនឹងអាជីពសម្ដែងដដែល ពោលគឺមិនបោះបង់អាជីពបង្អួតសម្រស់នៅមុខកាមេរ៉ាចោលនោះឡើយ ព្រោះការងារមួយនេះគឺជាចំណូលចិត្តរបស់នាងតាំងពីតូចមកម៉្លេះរហូតអូសទាញចិត្តឪពុករបស់ខ្លួនបង្កើតជាផលិតកម្មផលិតខ្សែភាពយន្តយ៉ាងជោគជ័យរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ៕
September 18, 2018
លោក អីុន វីរជ័យ៖ ការសិក្សាជាការវិនិយោគដែល ទទួលបានប្រាក់ចំណូលឥតព្រំដែនពេញមួយជីវិត
ការសិក្សាគឺជាវិថីដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ផ្លាស់ប្តូរជីវិតឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ព្រោះមានតែការសិក្សាទេដែលអាចធ្វើឱ្យមនុស្សក្លាយជាអ្នកដែលមានមូលដ្ឋាននៃចំណេះដឹងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីក្លាយជាបុគ្គលប្រកបដោយឧត្តមភាពសម្រាប់ការរស់នៅ និងមានតម្លៃសម្រាប់មនុស្សជាតិ។ ការសិក្សាផ្តល់មកនូវគុណតម្លៃ និងផលប្រយោជន៍ច្រើនបំផុតសម្រាប់បុគ្គលម្នាក់ៗ សង្គម និងពិភពលោក ព្រោះផ្តើមចេញពីការសិក្សា មនុស្សអាចដោះស្រាយបញ្ហានានា បង្កើតសមិទ្ធផលថ្មីៗដើម្បីធ្វើឱ្យការរស់នៅកាន់តែប្រសើរឡើង។
ដោយមើលឃើញថា ការអប់រំមានសារៈសំខាន់ អ្នកយកព័ត៌មាននៃកាសែតឡារ៉ែនពាណិជ្ជ បានសម្ភាសជាមួយលោកសាស្រ្តាចារ្យ អីុន វីរជ័យ សាកលវិទ្យាធិការរងជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការសាធារណៈនៃសាកលវិទ្យាល័យបៀលប្រាយ ដើម្បីជាប្រយោជន៍សម្រាប់សិស្សដែលទើបបញ្ចប់ការ-សិក្សាថ្នាក់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិត្រៀមខ្លួនដើម្បីសម្រេចចិត្តក្នុងការបន្តការសិក្សានៅកម្រិតឧត្តមសិក្សា។
1. តើសិស្សដែលទើបប្រឡងមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិហើយថ្មីៗគួរត្រៀមខ្លួនអ្វីខ្លះ?
ជាដំបូងខ្ញុំសូមអបអរសាទរ ចំពោះសិស្សានុសិស្សដែលទើបបញ្ចប់ការសិក្សាដោយជោគជ័យទាំង 112,061នាក់ដែលបានចេញពីប្រអប់នៃកម្រិតចំណេះដឹងទូទៅ តែខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ផងដែរថាត្រឹមរយៈពេល 12ឆ្នាំនៃការសិក្សានេះមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍជីវិត។ ប្អូនៗទាំងអស់គ្នាចាំបាច់ត្រូវតែបន្តការសិក្សាទៅមុខទៀត ព្រោះវាមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេសម្រាប់ការបញ្ចប់ការសិក្សាត្រឹមតែរយៈពេល12ឆ្នាំ ហើយចេញធ្វើការងារ ភ្លាមៗនោះ។ ជីវិតក្នុងសង្គមជាក់ស្តែង ទោះធ្វើការងារក៏ដោយ ធ្វើអាជីវកម្មក៏ដោយ ឬប្រកបអាជីពណាមួយក៏ដោយ ចាំបាច់ត្រូវការជំនាញពិតប្រាកដមួយដែលទាមទារឱ្យត្រូវតែបន្តការសិក្សាបន្ថែមទៀត ហើយចំពោះគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាវិញ ប្អូនៗត្រូវតែចេះជ្រើសរើសកន្លែងដែលផ្តល់ការសិក្សា និងគុណភាពច្បាស់លាស់ដល់ប្អូនពិតប្រាកដ ដើម្បីឱ្យប្អូនអាចអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពឆ្ពោះទៅរកភាពជាអ្នកមានជំនាញច្បាស់លាស់ និងមានសមត្ថភាពក្នុងការចូលរួមអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិបាន។ ចំណុចដែលត្រូវគិតគឺ៖
ទី1 គឺក្នុងចំណោមគ្រឹះស្ថានសិក្សាទាំង110 នោះមានទាំងគ្រឹះស្ថានរដ្ឋ និងឯកជន ក្នុងនោះមានដូចជាមជ្ឈមណ្ឌល សាលាជំនាញ វិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល មហាវិទ្យាល័យ និងសាកលវិទ្យាល័យជាដើម។ កន្លែងទាំងអស់នោះសុទ្ធតែជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលសមត្ថភាពឱ្យក្លាយជាអ្នកជំនាញដូចគ្នា តែសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំសូមផ្តល់យោបល់ថា គួរតែចាប់យកសាកលវិទ្យាល័យ ព្រោះវាមានវិសាលភាពធំជាគេ។
ចំណុចទី2 បើជ្រើសរើសសាកលវិទ្យាល័យត្រូវជ្រើសរើសយកសាកលវិទ្យាល័យណាដែលមានការរៀបចំច្បាស់លាស់ ដោយសាកលវិទ្យាល័យនោះចាំបាច់ត្រូវតែមានមហាវិទ្យាល័យយ៉ាងតិច 5ខុសៗគ្នា។ ចំណុចនេះគឺស្របតាមស្តង់ដារ និងការកំណត់របស់ក្របខ័ណ្ឌគុណវុឌ្ឍិជាតិ ដែលតម្រូវឱ្យសាកលវិទ្យាល័យចាំបាច់ត្រូវតែមានមហាវិទ្យាល័យ 5នៅក្នុងនោះ។
ចំណុចទី3 គឺត្រូវមើលពីភាពចាស់ទុំ (seniority) ដែលយ៉ាងហោចណាស់សាកលវិទ្យាល័យនោះត្រូវមានអាយុចាប់ពី 10ឆ្នាំ ទៅ15ឆ្នាំដែរ ព្រោះសាកលវិទ្យាល័យដែលមានបទពិសោធយូរឆ្នាំអាចបង្ហាញលទ្ធផលឱ្យយើងអាចមើលឃើញបានថា និស្សិតដែលចេញពីសាកលវិទ្យាល័យនោះមានគុណភាព និងការងារល្អកម្រិតណាខ្លះ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតត្រូវមានភាពចាស់ទុំក្នុងការរៀបចំប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឱ្យបានល្អផងដែរ។
ចំណុចទី4 គឺត្រូវចេះសង្កេតមើលថា តើនិស្សិតនៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យនោះច្រើនប៉ុនណា មិនមែនសាកលវិទ្យាល័យមួយមានមនុស្សតែជាង 100នាក់នោះទេ គឺគាត់ទទួលបានការគាំទ្រ និងមានសិស្សដែលមានគុណភាពពិតប្រាកដ ដែលធ្វើឱ្យអ្នកជំនាន់ក្រោយៗទុកចិត្ត ហើយបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យនោះបន្តទៀត។
2. លោកបានបញ្ជាក់ហើយថា រយៈពេល 12ឆ្នាំនេះមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ហេតុនេះត្រូវបន្តការសិក្សា។ តើសិស្សគួរធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីសម្រេចចិត្តថា ខ្លួនគាត់ត្រូវចាប់យកអាជីពមួយណាដើម្បីឱ្យត្រូវនឹងខ្លួនគាត់?
ខ្ញុំសូមផ្តល់យោបល់ថា ប្អូនៗដែលចង់ជ្រើសរើសជំនាញឱ្យបានត្រឹមត្រូវសម្រាប់ចាប់យកធ្វើជាអាជីពខ្លួនឯង គួរតែសម្រេចចិត្តតាមចក្ខុវិស័យ ឬសុបិនរបស់ខ្លួនឯងផ្ទាល់ ថាតើយើងចង់ក្លាយជាអ្វីឱ្យពិតប្រាកដនៅថ្ងៃអនាគត។ ហើយម្យ៉ាងវិញ-ទៀត យើងពេញចិត្តមុខវិជ្ជានោះខ្លាំងប៉ុនណាប្រសិនបើយើងពេញចិត្តហើយ សូមជ្រើសរើសយកអាជីពនោះ កុំរារែកតាមកត្តាខាងក្រៅផ្សេងៗឱ្យសោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត សិស្សក៏គួរតែព្យាយាមស្វែងយល់ផងដែរពីទីផ្សារការងារ និងចរន្តសេដ្ឋកិច្ចរបស់សង្គមថា តើគេត្រូវការជំនាញអ្វីខ្លះ?។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ខ្ញុំនៅតែលើកទឹកចិត្តឱ្យធ្វើតាមអ្វីដែលយើងស្រឡាញ់ ឬចក្ខុវិស័យផ្ទាល់ខ្លួនព្រោះបើយើងស្រឡាញ់វាពិតប្រាកដ យើងអាចនឹងរីកចម្រើនលឿន។
ជាឧទាហរណ៍ពីមុនគេពេញនិយមគយ គាត់សម្រុកទៅរៀនផ្នែកនោះខ្លាំង ជំនាន់ក្រោយទៀតគេពេញនិយមពេទ្យ ក៏សម្រុកទៅពេទ្យ ហើយក្រោយមកទៀតពេញនិយមគ្រូ និងពេញនិយមអាជីពផ្សេងៗទៀត ដែលធ្វើឱ្យសិស្ស-និស្សិតជាច្រើនរេចុះរេឡើង ដល់ពេលរៀនពិតប្រាកដមិនមាននិស្ស័យរៀន ក៏រៀនមិនដល់ត្រើយ ហើយក៏បោះបង់ទៅវិញដែលនាំឱ្យមានការខាតបង់ទាំងលុយកាក់ និងពេលវេលា។
មានអ្នកខ្លះគាត់ផ្លាស់ប្តូរគោលដៅតាមរយៈការងារដែលគាត់កំពុងធ្វើបច្ចុប្បន្ន ជាឧទាហរណ៍មនុស្សមួយចំនួនគាត់បានចូលធ្វើការងារផ្នែកគិតលុយ (cashier) បន្ទាប់មកគាត់ក៏ងាកមករៀនតែជំនាញណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងលុយជុំវិញតែការងារគិតលុយរបស់គាត់ តែពេលសួរគាត់ពិតប្រាកដគាត់ថា ពីមុនគាត់ធ្លាប់ស្រមៃចង់ក្លាយជាអ្នករកស៊ី អ្នករៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តទីផ្សារ មិនមែនការងារត្រឹមតែជាអ្នកគិតលុយនោះទេ។ ចំពោះអ្នកខ្លះទៀត គាត់ចាប់ផ្តើមរៀនបណ្តើរ គាត់បានចូលធ្វើការងាររដ្ឋ គាត់ក៏ចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរទៅរៀនច្បាប់ រៀនរដ្ឋបាលសាធារណៈ ភ្លេចចក្ខុវិស័យខ្លួនឯង ដែលចង់ក្លាយជាអ្នកជំនាញផ្នែកវិស្វកម្មជាដើម។ ចំណុចនេះ អាចរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពរបស់គាត់ផងដែរ ហេតុនេះសូមចាំថាចំណុចអាទិភាព គឺកុំបោះបង់ក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួនឯង។កុំបណ្តោយឱ្យខ្សែជីវិតត្រូវរាំងស្ទះ ហើយបាត់បង់ឱកាសអភិវឌ្ឍន៍ឆ្ពោះទៅរកភាពថ្កុំថ្កើងនៅថ្ងៃអនាគតព្រោះតែផលប្រយោជន៍ភ្លាមៗ ហើយភ្លេចខ្លួន។
3. សម្រាប់អ្នកដែលនៅតាមបណ្តាខេត្ត គាត់តែងតែព្រួយបារម្ភច្រើនពីការបន្តការសិក្សា ខុសពីអ្នកនៅទីក្រុងដែលមានគ្រឹះស្ថានអប់រំច្រើន។ តើគាត់គួរត្រៀមខ្លួនបែបណាខ្លះដើម្បីបន្តការសិក្សានៅពេលខាងមុខនេះ?
បាទពិតណាស់ ពីមុនអ្នកនៅតាមបណ្តាខេត្តគាត់តែងតែបារម្ភពីការធ្វើដំណើរ បញ្ហាចេញឆ្ងាយពីគ្រួសារ កត្តាជីវភាព ហើយបើចំពោះស្ត្រីវិញគាត់បារម្ភពីកត្តាសុវត្ថិភាព និងសុខភាពជាដើម តែខ្ញុំគិតថាមកដល់ពេលនេះស្ថានភាពវាប្រសើរជាងមុនច្រើន។ ក្នុងចំណោមសាកលវិទ្យាល័យទាំង 110នៅកម្ពុជា ក៏មានសាកលវិទ្យាល័យខ្លះបើកនៅតាមបណ្តាខេត្តដែរ។ ហេតុនេះពួកគាត់ក៏អាចមានជម្រើសដើម្បីសិក្សានៅតាមបណ្តាខេត្តបាន ព្រោះការធ្វើបែបនេះគឺយើងចង់លើកទឹកចិត្តឱ្យមានការសិក្សាដោយរុញគ្រឹះស្ថានសិក្សាឱ្យទៅដល់កន្លែងពួកគាត់រស់នៅតែម្តង។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរថាស្តង់ដារនៃការអប់រំ បណ្តុះបណ្តាលទោះនៅខេត្ត ឬរាជធានី គឺស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រង និងស្តង់ដារដូចគ្នា ហេតុនេះគុណភាពក៏មិនខុសគ្នាដែរ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើមានអ្នកខ្លះគាត់ចង់បន្តការសិក្សានៅទីក្រុង តែគាត់មិនមានជីវភាពគ្រប់គ្រាន់ គាត់ក៏អាចទាក់ទងដើម្បីស្នើសុំកម្ចីសម្រាប់ការសិក្សាផងដែរ ដោយគាត់អាចបង់តែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ ព្រោះជាក់ស្តែង ឥឡូវនេះសាកលវិទ្យាល័យ បៀលប្រាយ បានសហការជាមួយដៃគូផ្តល់កម្ចីដល់សិស្សដែលសិស្សអាចខ្ចីទុនដើម្បីរៀនដោយធ្វើការបង់រំលស់មកវិញបាន ឬអាចមានគ្រឹះស្ថានខ្លះផ្តល់កម្ចីរហូតដល់រៀនចប់មានការងារធ្វើទើបបង់វិញសងក៏បានដែរ។ ហើយចំពោះកម្ចីសិក្សានេះគឺមានការប្រាក់ទាបបំផុត ព្រោះគេចង់លើកទឹកចិត្តឱ្យមានការសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាឱ្យបានច្រើន។
ខ្ញុំចង់បញ្ចាក់ផងដែរថា មានសិស្សតែប្រមាណ 20%ប៉ុណ្ណោះដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅមហា-វិទ្យាល័យ ហេតុនេះយើងត្រូវការធនធានមនុស្សជាច្រើនបន្ថែមទៀតដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍសង្គម ឬបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗ ដើម្បីបង្កើនពន្ធជូនរដ្ឋ អភិវឌ្ឍនៅនឹងកន្លែង និងទាញយកធនធានមនុស្សជាច្រើនផ្សេងទៀតឱ្យមានការងារល្អធ្វើ។
4. ចំពោះកម្ចីសិក្សានេះ តើមានលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះ? ហើយធ្វើដូចម្តេចខ្លះទើបនិស្សិតអាចដាក់ពាក្យស្នើសុំបាន?
កម្ចីសិក្សានេះមានលក្ខណៈងាយស្រួល ហើយក៏សម្រួលដល់សិស្សច្រើនណាស់ដែរ ព្រោះនិស្សិតដែលដាក់ពាក្យស្នើសុំកម្ចីមិនចាំបាច់ត្រូវការទ្រព្យតម្កល់នោះទេ គាត់គ្រាន់តែមានការធានាពីបងប្អូន ឬអាណាព្យាបាលជាការស្រេច។ ម្យ៉ាងវិញទៀតដូចខ្ញុំបញ្ជាក់ខាងដើមថា ការប្រាក់សម្រាប់គាត់មានលក្ខណៈទាបជាងកម្ចីដទៃទៀត។
ចំពោះលក្ខខណ្ឌវិញ គឺគាត់មានជម្រើសមួយចំនួនគឺ ខ្ចីសម្រាប់រៀនបណ្ដើរបង់បណ្តើរក៏បានឬចង់រៀនហើយមានការងារធ្វើ ចាំបង់សងវិញក៏បាន។ សម្រាប់សាកលវិទ្យាល័យ បៀលប្រាយយើងបានសហការជាមួយដៃគូជាច្រើនដើម្បីផ្តល់កម្ចីដល់សិស្ស ព្រោះយើងមិនគិតប្រាក់ចំណេញជាចំណុចចម្បងនោះទេ តែអ្វីដែលយើងផ្តោត គឺផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការជំរុញឱ្យមានធនធានមនុស្សកាន់តែច្រើនដើម្បីអភិវឌ្ឍសង្គម។
ទោះបីជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ សិស្សដែលដាក់ពាក្យសុំកម្ចីសម្រាប់ការសិក្សានេះមិនមានចំនួនច្រើនខ្លាំងក៏ដោយ តែយើងឃើញថាមានការកើនឡើងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ យើងនឹងបន្ត ផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀត ដើម្បីឱ្យសិស្ស-និស្សិតបានយល់ពីសារៈសំខាន់របស់វា ហើយហ៊ានវិនិយោគជាមួយនឹងការអប់រំ។
5. សិស្សជាច្រើននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះតែងតែខ្លាចថា រៀនហើយមិនមានការងារធ្វើ ហើយមិនហ៊ានសម្រេចចិត្តដើរចូលគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា តើលោកមានមតិអ្វីខ្លះជុំវិញបញ្ហានេះ?
មនុស្សជាច្រើនៗគិតថា រកស៊ីតែងតែសំដៅលើចំណេញ និងខាត តែអ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់អ្នកដែលមិនហ៊ានសម្រេចចិត្តនោះគឺគាត់មិនហ៊ានវិនិយោគតែម្តង។ ចំណេញ និងខាត វាស្ថិតនៅជាមួយគ្នា ហេតុនេះទាល់តែហ៊ានខាតទើបអាចចំណេញ បើមិនហ៊ានទាំងដាក់ទុនផង តើបានចំណេញមកពីណា? នេះជាជ្រុងមួយនៃការរកស៊ី។ ចំណែកឯការអប់រំវិញក៏ស្រដៀងគ្នាដែរ តែមិនដូចគ្នាទាំងអស់នោះទេ ព្រោះការអប់រំជាការវិនិយោគដែលចំណេញបំផុត។ សម្រាប់មតិខ្ញុំ ខ្ញុំតែងតែលើកឡើងថា ការចុះឈ្មោះចូលរៀននៅមហាវិទ្យាល័យ គឺជាការវិនិយោគដែលទទួលបានប្រាក់-ចំណូលឥតព្រំដែនពេញមួយជីវិត។
កំហុសធំមួយសម្រាប់អ្នកលក់ គឺតែងតែសួរថា គេទិញ ឬអត់? ហើយទំនិញនោះលក់ដាច់ឬអត់? តែពេលអ្នកទិញសួរវិញថា មានអ្វីលក់ខ្លះ? គាត់បែរជាឆ្លើយមិនចេញ ឬរករបស់លក់ឱ្យគេមិនបាន។ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីរឿងនេះ គឺខ្ញុំចង់ឱ្យសិស្សទាំងអស់កុំទាន់គិតថា រៀនចប់រកការងារធ្វើមិនបាន តែត្រូវហ៊ានវិនិយោគខ្លួនឯងដោយបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យដើម្បីធ្វើឱ្យខ្លួនឯងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់សិន ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងទីផ្សារការងារដែលគេកំពុងតែត្រូវការ។ ជាក់ស្តែង ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជាច្រើនណាស់ដែលកំពុងត្រូវការមនុស្សដែលមានសមត្ថភាពធ្វើការងារ ខ្លាចតែរៀនមិនចេះ ឬសមត្ថភាពខ្សោយទេ ទើបរកការងារធ្វើមិនបាន ហេតុនេះអ្វីដែលគាត់ត្រូវធ្វើមិនមែនដេកភ័យទេតែត្រូវតស៊ូអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង ដោយខិតខំយកចិត្តទុកដាក់លើការរៀនសូត្រឱ្យមានគុណភាព និងសមត្ថភាពខ្លាំង ព្រោះបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនជាច្រើនកំពុងតែខ្វះបុគ្គលិកធ្វើការ។
6. ចំពោះអ្នកប្រឡងធ្លាក់វិញ តើពួកគាត់គួរតែធ្វើអ្វីបន្តទៀតសម្រាប់ជីវិតគាត់?
សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនប្រើពាក្យថាធ្លាក់នោះទេ តែខ្ញុំសូមប្រើពាក្យថា បាននិទ្ទេសទាបជាងគេ។ បើយើងប្រើពាក្យថាធ្លាក់នេះ គឺមានន័យថាមនុស្សក្នុងសង្គមកំពុងតែធ្វើឱ្យគាត់បាក់ទឹកចិត្ត ហើយអាចបោះបង់ក្តីសុបិនរបស់ខ្លួនចោល។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះខ្ញុំចង់ផ្តល់សារទៅកាន់អ្នកដែលបាននិទ្ទេស F ថាក្របខ័ណ្ឌគុណវុឌ្ឍិជាតិមិនបានហាមឃាត់មិនឱ្យសិស្សជាប់និទ្ទេស F មិនអាចចូលរៀនឧត្តមសិក្សានោះទេ ហើយពេលក្រុមហ៊ុនគេជ្រើសរើសមនុស្សធ្វើការងារក៏គេមិនដែលសួរថាធ្លាក់ ឬជាប់បាក់ឌុបដែរ។ ហេតុនេះជីវិត មិនមែនកំណត់លើក្រដាសមួយសន្លឹកនោះទេ តែវាអាស្រ័យលើសមត្ថភាពវិជ្ជាជីវៈដែលយើងមាន ឬជំនាញច្បាស់លាស់សម្រាប់អាជីពការងារ។ ប្អូនៗក៏អាចបន្តការសិក្សារហូតដល់អនុបណ្ឌិត ឬបណ្ឌិតបានដូចគ្នា ហេតុនេះមិនគួរទេដែលត្រូវបាក់ទឹកចិត្ត ហើយបោះបង់ក្តីស្រមៃចោលនោះ។ ផ្លូវដើរនៅមានវែងឆ្ងាយទៀត ហើយកុំខ្វល់ថាជាប់ឬធ្លាក់ យើងអាចទៅមុខបានដូចគ្នា គ្រាន់តែយើងទៅច្រកខុសគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក អីុន វីរជ័យ
មនុស្សគ្រប់គ្នា ទាំងអ្នកជាប់ ទាំងអ្នកធ្លាក់ ទាំងអ្នកនិទ្ទេស A ឬនិទ្ទេស F សុទ្ធតែត្រូវការអាជីពដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតដូចគ្នា ហេតុនេះបេសកកម្មរបស់យើងគឺខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើនសមត្ថភាពជំនាញដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត ហើយយើងទាំងអស់គ្នាមានសិទ្ធិដូចគ្នាក្នុងការប្រកួតប្រជែង ឬធ្វើការងារចិញ្ចឹមជីវិត ដោយគ្មានការហាមឃាត់។ បេសកកម្មរបស់ប្អូនៗ និទ្ទេស F មិនទាន់បញ្ចប់នៅឡើយទេ ប្អូនគួរបន្តការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯងឡើងវិញ ដើម្បីក្លាយជាធនធានដ៏មានតម្លៃនៅថ្ងៃអនាគត៕
September 18, 2018