Author: ធឿន មករា

  • ថ្ងៃ​ក្ដៅ​យ៉ាង​ហ្នឹងហើយ នៅ​ខ្វះ​វីតាមីន D ទៀត​ឬ?

    ថ្ងៃ​ក្ដៅ​យ៉ាង​ហ្នឹងហើយ នៅ​ខ្វះ​វីតាមីន D ទៀត​ឬ?

    ក. នែ បើ​យើង​ខ្វះ​វីតាមីន D ត្រូវធ្វើ​យ៉ាងម៉េច​ទៅ?
    ខ. ខ្វះ​វីតាមីន​អី ក៏​ទិញ​វីតាមីន​ហ្នឹង​មក​ញ៉ាំ​ទៅ មាន​លក់​ម៉ា​គំនរ
    គ. ធ្លាប់​ឮ​គេ​ប្រាប់ថា ជំងឺ​ពុក​ឆ្អឹង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វីតាមីន D ណា៎…
    ខ. មែន​ហ្អេ៎? វា​អត់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​កាល់ស្យូម​សោះ…
    គ. វីតាមីន Dហ្អេ៎? វា​មាននៅ​ក្នុង​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​ហ្នឹង​ណា៎…
    ខ. ស្រុក​យើង​ថ្ងៃ​ក្ដៅ​យ៉ាងហ្នឹង មិន​ខ្វះ​វីតាមីន D ទេ

    តាមរយៈ​បទ​សន្ទនា​ខាងលើ វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ និង​ជា​អ្នកធ្វើ​ការវិភាគ​រឿង​វីតាមីន D បាន​ប្រាប់ថា មនុស្ស​ជាច្រើន​ខ្វះ​ចំណេះដឹង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វីតាមីន D ឬ​បើទោះជា​ដឹង និង​ដឹង​យ៉ាងច្បាស់​ពី​ភាព​សំខាន់​របស់​វីតាមីន D មែន តែ​បែរជា​យល់ច្រឡំ​ថា យើង​រស់នៅក្នុង​ប្រទេស​ក្ដៅ នឹង​បានទទួល​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​យ៉ាង​បរិបូ​ណ៍​សម្រាប់​រាងកាយ​ក្នុងការ​សាង​វីតាមីន D យ៉ាង​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ។

    តាមរយៈ​ការស្រាវជ្រាវ​បាន​រកឃើញថា ប្រជាជន​ដែល​រស់នៅក្នុង​តំបន់​ទីក្រុង​មាន​សភាវ​ខ្វះ​វីតាមីន D ច្រើនណាស់ ដោយ​មនុស្ស​ចាស់​អាយុ 60ឆ្នាំ​ឡើង​ខ្វះ​វីតាមីន D មាន​ប្រមាណ​ជា 65% ក្រុមមនុស្ស​ក្នុង​វ័យ​លែងមាន​បុត្រ 60% ក្រុម​ស្ត្រី​ដែល​អស់​វដ្ត​រដូវ​មាន​ច្រើន​ដល់​ទៅ 80% ជាហេតុ​ធ្វើឱ្យ​ក្រុមមនុស្ស​ទាំងនោះ​កើតមាន​ភាព​ប្រថុយប្រថាន​ក្នុង​ការកើត​ជំងឺ​ពុក​ឆ្អឹង​នាពេល​អនាគត។

    វីតាមីន D និងរោគ​ពុក​ឆ្អឹង
    វីតាមីន D ជា​វីតាមីន​ដែលមាន​ភាពចាំបាច់​ចំពោះ​រាងកាយ​មនុស្ស ដោយ​វា​នឹង​ទៅ​ជួយ​ទប់ស្កាត់​ការបញ្ចេញ​អ័រម៉ូន ប៉ា​រ៉ា​ថៃ​រ៉​យ​ដ៍ (Parathyroid) ជា​អ័រម៉ូន​គ្រោះថ្នាក់ ដែល​នឹង​ទៅ​បំផ្លាញ​កាល់ស្យូម​ចេញពី​ឆ្អឹង។ ក្រៅពីនេះ​វីតាមីន D នៅ​ជួយ​សាង​សារធាតុ អូ​ស្តេ​អូ​ខាល់​ស៊ីន (Osteocalcin) ជួយ​ទាញ​កាល់ស្យូម​ចូ​ម​ក្នុង​ឆ្អឹង និង​ជួយ​សាង​សាច់ដុំ​ឱ្យ​រឹងមាំ។ ជាការ​ការពារ​រោគ​ពុក​ឆ្អឹង​បាន​មួយ​ផ្លូវ ហើយថែមទាំង​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ភាព​ប្រថុយប្រថាន​ក្នុងការ​ដួល​របស់​មនុស្ស​ចាស់​បាន​ទៀតផង។

    វីតាមីន D និងពន្លឺ​ថ្ងៃ
    មនុស្ស​ភាគច្រើន​ប្រហែលជា​ដឹង​ច្បាស់​ស្រេច​ហើយ​ថា វីតាមីន D ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ពន្លឺ​ថ្ងៃតែ… ពាក់ព័ន្ធ​យ៉ាងណា​នោះ យើង​អាច​អធិប្បាយ​បាន​យ៉ាង​ងាយ​បំផុត​គឺ នៅពេល​រាងកាយ​បានទទួល​ពន្លឺ​ថ្ងៃ រាងកាយ​ប្រៀបដូចជា “គ្រឿង​បំប្លែង‟ ដែល​អាច​បំប្លែង​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​ដែល​ទទួលបាន​នោះ​ឱ្យក្លាយ​ទៅជា​វីតាមីន D បាន​ដោយ​ឯកឯង​ជា​ស្វ័យប្រវត្តិ។ វីតាមីន D ដែល​កើតឡើង​នោះ​នឹង​ចាក​ចេញពី​ស្បែក​ឆ្ពោះទៅ​សរសៃឈាមតូចៗខាងក្រោម​ស្បែក ដោយ​ធ្វើ​ប្រតិកម្ម​ជាមួយ​ប្រូតេអុីន​ចាប់​វីតាមីន D ចូលទៅក្នុង​ក្រសែ​ឈាម និង​ឆ្ពោះទៅរក​អវយវៈផ្សេងៗជា​បន្ត ដូចជា​ ថ្លើមក្រលៀន ពោះវៀន ឆ្អឹង ដើម្បី​បឺត​ជ្រាប​យក​កាល់ស្យូម​ធ្វើឱ្យ​ឆ្អឹង​រឹងមាំ​ហ្នឹងឯង។

    ទទួលបាន​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​យ៉ាងម៉េច ទើប​គ្រប់គ្រាន់?
    នៅពេល​និយាយថា ត្រូវ​ទទួល​ពន្លឺ​ថ្ងៃ នារីៗច្បាស់​ថ្ងូរ​រហ៊ឹស​ជាមិនខាន ព្រោះ​កម្ដៅ​ដ៏​ក្ដៅ​របស់​ព្រះអាទិត្យ​នៅ​ស្រុក​យើង​នេះ​ពិបាក​នឹង​ទ្រាំទ្រ​បាន​ណាស់ តែ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ជំនាញ​បានផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ថា អំឡុង​ពេលដែល​ស័ក្តិសម​ក្នុងការ​ទទួលយក​ពន្លឺ​ថ្ងៃ គឺ​ម៉ោង06.00 – 09.00 និង​ម៉ោង15.00 – 17.00 ជា​អំឡុង​ពេលដែល​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​មិន​ក្ដៅ​ខ្លាំង និង​មិន​បង្ក​អន្តរាយ​ដល់​ស្បែក​មនុស្ស​ខ្លាំងពេក​ទេ ដោយ​រយៈពេល​ត្រឹមតែ30នាទី​ដែល​ស្បែក​បើក​ទទួលយក​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​ចូលមកក្នុង​រាងកាយ​នេះ​នឹង​អាច​សាង​វីតាមីន Dដល់​រាងកាយ​បាន​ដល់​ទៅ1,000យូ​នី​ត​ឯណោះ។

    ញ៉ាំ​ផ្សិត ជម្រើស​មួយទៀត​ក្នុងការ​ទទួលបាន វីតាមីន D
    រុក្ខជាតិ​ដែលមាន​វីតាមីន D ខ្ពស់បំផុត​គឺ ផ្សិត។ ទាំង​វា​ស្ថិតនៅក្នុង​ទី​ម្លប់ និង​សើម តែ​បែរ​ជាមាន​សារធាតុ​ដែលជា​តួ​ផ្ដើម​កំណើត​ឱ្យ​វីតាមីន D ខ្ពស់បំផុត​នៅពេលដែល​សារធាតុ​ត្រូវ​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ក្លាយជា​វីតាមីន D ដូច្នេះ​បើ​អ្នកបេះ​ផ្សិត​បានមក ត្រូវយក​ផ្សិត​នោះ​ទៅ​ដាក់​ហាលថ្ងៃ​ប្រមាណ​ជា​កន្លះ​ម៉ោង ទៅមួយ​ម៉ោង រួច​សឹម​យកមក​រក្សាទុក​ក្នុង​ទូទឹកកក ហើយ​ទាំងអស់នេះ ផ្សិត​ដែល​ហាលថ្ងៃ​រួច​អាច​យកទៅ​រក្សាទុក​ក្នុង​ទូទឹកកក​បានយូរ​រហូត​ដល់​ទៅ14ថ្ងៃ។ ក្រៅពី​ផ្សិត​ហើយ គេ​នៅ​អា​ចរក​វីតាមីន D បាន​ពីសាច់​ត្រី ្រថាត៍ ត្រី​ប្លាធូ និង​គ្រំ​អយ​ស្ទ័​រ​បាន​ផងដែរ។

    ឡា​រ៉ែ​ន​សង្ឃឹមថា មិត្ត​អ្នកអាន​ប្រហែលជា​បានទទួល​ចំណេះដឹងល្អៗពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វីតាមីន D ដែលជា​ប្រយោជន៍​ល្មម​សមគួរ​ហើយ ជាពិសេសនារីៗដែល​ខ្លាច​ពន្លឺ​ថ្ងៃ ចូរ​ងាក​មក​ផ្ដល់​ភាព​សំខាន់​ជាមួយ​វីតាមីន D ព្រមជាមួយ​ការមើល​ថែទាំ​សុខភាព​លើ​ផ្នែកផ្សេងៗទៀត​ ដើម្បី​ឱ្យបាន​ស្អាត សង្ហា សុខភាព​រឹងមាំ ចាក​ឆ្ងាយ​ពីជំងឺ​ទាំងអស់គ្នា៕

  • ការរៀប​ការ​នឹង​ធ្វើឱ្យ​អ្នកមាន​សេចក្ដីសុខ និង​អាយុ​វែង

    ការរៀប​ការ​នឹង​ធ្វើឱ្យ​អ្នកមាន​សេចក្ដីសុខ និង​អាយុ​វែង

    អ្នក​ដែលមាន​សុខភាព​ល្អ មិនមែនជា​មនុស្ស​ដែលមាន​សេចក្ដីសុខ​តែ​ម្យ៉ាង​នោះទេ តែ​បច្ចុប្បន្ននេះ​គួរតែ​រាប់​ការរៀប​ការចូល​ផងដែរ ព្រោះ​គូ​អាពាហ៍ពិពាហ៍ គឺជា​អ្នក​ដែល​សាង​សេចក្ដីសុខ​ដល់​រូបអ្នក និង​ធ្វើឱ្យ​អាយុ​របស់​អ្នក​កាន់តែ​វែង​ឡើង​ទៀតផង។ ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​កម្មវិធី​កាំរស្មី​មហារីក​វិទ្យា​ពី​មហាវិទ្យាល័យ ហា​វ៉ាដ បាន​រកឃើញថា អ្នក​ដែល​រៀបការ ហើយ​មាន​ជំងឺមហារីក​នឹងមាន​ជីវិត​រស់នៅ​បាន​យូរ​ជាង​អ្នក​នៅ​លីវ ហើយ​មាន​ជំងឺ​ដូចគ្នា។

    ក្នុងអំឡុង4ឆ្នាំកន្លងមក មាន​អ្នកជំងឺ​ច្រើនជាង735,000នាក់​បានទទួល​ការវិនិច្ឆ័យ​ថា កើត​ជំងឺមហារីក និង​ជំងឺមហារីក​ចង្រៃ​ដែល​សម្លាប់​ជីវិត​មនុស្ស​មានដូចជា មហារីក​ពោះវៀនធំ មហារីក​សុដន់ និង​មហារីក​ថ្លើម។ តាមរយៈ​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​បាន​រកឃើញថា ការ​នៅ​លីវ​គឺជា​បច្ច័យ​ប្រថុយប្រថាន​សម្រាប់​អ្នក​កើត​ជំងឺមហារីក ពួកគេ​អាច​នឹង​គ្មាន​សេចក្ដី​ព្យាយាម និង​តាំងចិត្ត​ចូលទៅ​ទទួលយក​ការព្យាបាល​តាម​ដែល​អាចធ្វើ​បានឡើយ។ ដោយហេតុនេះ ការគាំទ្រ​ពី​ដៃគូ​ជីវិត​នឹង​នឹង​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ​អ្នក​មានជីវិត​កាន់​យឺនយូរ​ឡើង ដូច្នេះ​គោល​បំណង​ចុងក្រោយ​នាំ​ការ​មានជីវិត​រស់នៅ​យូរអង្វែង គឺ​ការ​មានជីវិត​អាពាហ៍ពិពាហ៍​ដែល​ល្អ និង​ឥតខ្ចោះ។ ក្រៅពីនេះ ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវផ្សេងៗទៀត​នៅបាន​រកឃើញ​ទៀតថា គូ​អាពាហ៍ពិពាហ៍​ដែលមាន​សេចក្ដីសុខ​ច្រើន​តែមាន​សុខភាព​ល្អប្រសើរ​ជាង​មនុស្ស​ទាំងឡាយ​ទៀតផង។

    ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​ដែល​បាន​បោះពុម្ពផ្សាយ​នៅក្នុង​ព្រឹត្តិបត្រ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​រៀបការ និង​គ្រួសារ បាន​តាមដាន​គូ​ស្វាមីភរិយា​ចំនួន1,681គូ​ដើម្បី​នឹង​សង្កេត​មើលថា តើ​សភាវ​សេចក្ដីសុខ​ក្នុង​ជីវិត​អាពាហ៍ពិពាហ៍​មាន​ផលដល់​សុខភាព​រាងកាយ​របស់​ពួកគេ​យ៉ាងណាខ្លះ?​ ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នោះបាន​រកឃើញថា កិច្ចការងារ​រវាង​គូ​ស្វាមីភរិយា ដូច​ជា ការ​ដើរលេង​ក្នុងពេល​រាត្រី ការមើល​ខ្សែភាពយន្ត​នៅពេល​យប់ ឬ​ការ​ចេញទៅ​ញ៉ាំ​អាហារ​នៅក្រៅ​ផ្ទះជាមួយគ្នា សុទ្ធតែ​ធ្វើឱ្យ​គូ​ស្វាមីភរិយា​ទាំងនោះ​មាន​សេចក្ដីសុខ និង​មាន​សុខភាព​ល្អ​ឡើង។ អ្នកសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ក៏បាន​ធ្វើការ​វិភាគ​ដោយ​ការដាក់​សំនួរ 11ចំណុច​សម្រាប់​គូ​ស្វាមីភរិយា​ចំនួន 1,681គូ​នោះ ដើម្បី​សង្កេត​មើលថា តើ​ពួកគេ​មាន​សេចក្ដី​សុខប៉ុនណា និង​មាន​វិធី​ចាត់ការជាមួយ​ការ​ប្រចណ្ឌ​ហួងហែង កំហឹង និង​ភាពមិនស្មោះត្រង់​នឹង​គ្នា​យ៉ាងណាខ្លះ​ទៀតផង។

    លទ្ធផល​នៃ​ការវិភាគ​បានបង្ហាញ​ឱ្យដឹងថា ជីវិត​អាពាហ៍ពិពាហ៍​ដែលមាន​គុណភាព និង​ការ​មាន​សុខ​ភាពល្អ​នោះ ជា​រឿង​ដែល​គួបផ្សំ​ទៅ​ជាមួយគ្នា ហើយទោះបីជា​គូ​ស្វាមីភរិយា​មាន​អាយុ​ខុស​ឆ្ងាយ​ពីគ្នា​ក៏ដោយ ក៏​សម្ព័ន្ធភាព​ដែល​អស្ចារ្យ​បំផុត​នៅតែ​ជា​ជីវិត​អាពាហ៍ពិពាហ៍​ដែល​ពោរពេញ​ទៅដោយ​សេចក្ដីសុខ និង​មាន​សុខភាព​ដែល​រឹងប៉ឹង​ល្អ​ដែរ។

    គ្មាន​ចំណុច​ជំទាស់​អ្វី​ទាំងអស់​សម្រាប់​ការងារ​វិភាគ​ទាំង2យ៉ាងនេះ ហើយ​អ្វីដែល​សំខាន់ ការវិភាគ​នេះ​ថែមទាំង​ជាការ​ចង្អុល​ឱ្យឃើញ​ពី​ភាព​សំខាន់​របស់​តួ​បុគ្គល សម្ព័ន្ធភាព និង​ការ​រៀបការ​ផងដែរ៕

  • ម្ចាស់​អាជីវកម្មបង្ហាញ​ពីវិធីសាស្ត្រ​យកចិត្ត និង​ជំរុញ​បុគ្គលិក​ឱ្យមាន​ការអភិវឌ្ឍ

    ម្ចាស់​អាជីវកម្មបង្ហាញ​ពីវិធីសាស្ត្រ​យកចិត្ត និង​ជំរុញ​បុគ្គលិក​ឱ្យមាន​ការអភិវឌ្ឍ

    នៅ​ពីក្រោយ​ភាពជោគជ័យ​របស់​ស្ថាប័ន​ចាំបាច់​ត្រូវតែមាន​អ្នកដឹកនាំ​ប្រកបដោយ​ភាពប៉ិនប្រសប់ តែ​នៅ​ជុំវិញ​អ្នកដឹកនាំ​ខ្លាំង​ក៏​ចាំបាច់​ត្រូវមាន​បុគ្គលិក​ស្មោះត្រង់ និងល្អៗជាច្រើន​ដើម្បី​រួមចំណែក​អភិវឌ្ឍ​ស្ថាប័ន​ទាំងមូលដែរ។

    លោកជំទាវ តាំង ហ្គិ​ច​លៀង អគ្គនាយិកា នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ឌី​ហ្វើ​នី​ឈ័​រ​បាន​លើកឡើងថា ការគ្រប់គ្រង​បុគ្គលិក​គឺជា​រឿង​សំខាន់​មួយ​ដែល​ម្ចាស់​ស្ថាប័ន​ទាំងអស់​ត្រូវ​យកចិត្តទុកដាក់ ព្រោះ​បុគ្គលិក​ជា​ចំណែក​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ-​បង្កើត​ភាពជោគជ័យ​ដល់​ស្ថាប័ន។ ដើម្បីឱ្យ​បុគ្គលិក​ស្រឡាញ់​ស្ថាប័ន យកចិត្តទុកដាក់ និង​ចូលរួមចំណែក​អភិវឌ្ឍ​ស្ថាប័ន​ដោយ​ភាពស្មោះត្រង់ លុះត្រាតែ​ម្ចាស់​ស្ថាប័ន ឬ​អ្នកគ្រប់គ្រង​ផ្តល់​ក្តី​ស្រឡាញ់​ដល់​បុគ្គលិក​ជាមុនសិន។

    ជាធម្មតា​នៅពេលដែល​ម្ចាស់​ស្ថាប័ន​ចាត់ទុក​បុគ្គលិក​ទាំងអស់​ជា​កូន ជា​បង ឬ​ជា​ប្អូន នៅពេលនោះគាត់​នឹង​អាចធ្វើឱ្យ​គ្រប់ផ្នែក​ទាំងអស់​ក្នុង​ក្រុមហ៊ុន​ក្លាយជា​គ្រួសារ​ធំ​មួយ ហើយ​ភាពជា​គ្នាឯង​នេះហើយដែល​ធ្វើឱ្យ​បុគ្គលិក​មាន​ភាពកក់ក្តៅ និង​ព្យាយាម​អភិវឌ្ឍ​​ការងារប្រសិទ្ធភាពឱ្យ​កាន់តែមានខ្លាំង​ឡើង​ដោយមិន​រួញរា។ ពាក្យសម្តី កាយវិការ និង​ការយកចិត្តទុកដាក់រ​បស់​អ្នកគ្រប់គ្រង​ស្ថាប័ន​ដែល​ចាត់ទុក​បុគ្គលិក​ជា​គ្រួសារ​តែមួយភាគច្រើន​គឺ​បង្កប់​​នូវ​ចេតនា​ល្អ ហើយ​អ្នកដឹកនាំ​នោះ​នឹង​ក្លាយជា​អ្នក​ប្រឹក្សា​ដ៏​ល្អ​ដើម្បី​ធ្វើឱ្យ​ជីវិត​របស់​អ្នកនៅក្រោមឱវាទ​មានការ​រីកចម្រើន។

    លោកជំទាវ តាំង ហ្គិ​ច​លៀង

    លោកជំទាវ តាំង ហ្គិ​ច​លៀង បាន​និយាយថា៖ “ការអត់ឱន និង​ការជួយ​តម្រង់ទិស ជា​ចំណុច​សំខាន់​ដែល​អ្នកដឹកនាំ​ស្ថាប័ន​អាច​ជំ​រុញឱ្យ​បុគ្គលិក​មាន​ថាមពល​កាន់តែខ្លាំង​ក្នុង​ការធ្វើការងារ ព្រោះ​គ្មាន​មនុ​ស្សណា​ចូលចិត្ត​ការស្តីបន្ទោស​នោះទេ តែ​យើង​អាច​តម្រង់ទិស ​ហើយ​ផ្តល់ឱកាស​ឱ្យ​គាត់​ព្យាយាម​កែតម្រូវ។ ភាគច្រើន​ពួកគាត់​អាច​កែតម្រូវ​បានល្អ តែ​ប្រសិនបើ​គាត់​នៅតែ​មិន​យកចិត្តទុកដាក់​នោះ​មានន័យថា ​គាត់​ធ្វើឱ្យ​ខាតបង់​ខ្លួនឯង ហើយ​ចេញទៅ​កន្លែង​ណា​ក៏​មិនអាច​លូតលាស់​បានដែរ”។

    អ្នកដឹកនាំ​ក្រុមហ៊ុន​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា ក្រុមការងារ​ត្រូវការ​ការយកចិត្តទុកដាក់​ទាំងអស់គ្នា តែ​បុគ្គលិក​ក្នុង​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​មាន​មនុស្ស​ច្រើនណាស់ ហេតុនេះ​អ្នកគ្រប់គ្រង ឬ​ដឹកនាំ​ក្រុមហ៊ុន​ត្រូវ​ចេះ​បណ្តុះ​ក្តី​ស្រឡាញ់ និង​ចែករំលែក​រឿង​ល្អ​ប្រកបដោយ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ។ អ្នកដឹកនាំ​កំពូល​មិនអាច​ទៅ​យកចិត្តទុកដាក់​ដល់​បុគ្គលិក​ទាំងអស់​គ្រប់គ្នា​បានទេ ហេតុនេះ​ដើម្បី​ធានាថា​យើង​អាចធ្វើឱ្យ​បុគ្គលិក​ចូលរួម​ធ្វើ​ការងារ​បានល្អ​ទាំងអស់គ្នា​ដោយ​ភាពកក់ក្តៅ គឺ​ការបណ្តុះ​អ្នក​បន្តវេន ឬបងៗដែល​កាន់​ផ្នែកសំខាន់ៗឱ្យ​យកចិត្តទុកដាក់​ចំពោះ​អ្នកនៅក្រោមឱវាទ​បន្តបន្ទាប់​ទៅទៀត។

    លោកស្រី ចេ​ន សុភាព ស្ថាបនិក​សិប្បកម្ម កី​តម្បាញ​ខ្មែរ បាន​លើកឡើងថា មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​តែងតែ​និយាយថា​អតិថិជន​ជា​ស្តេច តែ​មុននឹង​ផលិតផល ឬ​សេវាកម្ម​ដល់ដៃ​អតិថិជន បុគ្គល​សំខាន់​ដែល​គួរ​យកចិត្តទុកដាក់​គឺ​អ្នក​ផលិត។ មានន័យថា ដើម្បី​ធ្វើឱ្យ​ផលិតកម្ម​អាចធ្វើ​ទៅបាន​ជោគជ័យ លុះត្រាតែ​បុគ្គលិក និង​អ្នកចូលរួម​ក្នុង​សកម្មភាព​ការងារ​នេះ​ទទួលបាន​ការអភិវឌ្ឍ ឬ​មាន​ភាព​រីកចម្រើន​ជាមុនសិន។ ការយកចិត្តទុកដាក់​លើ​ការដោះស្រាយ​បញ្ហាលំបាក​របស់​បុគ្គលិក និង​ការសម្រួល​ឱ្យមាន​ការ-បណ្តុះបណ្តាល គឺជា​វិធី​ដ៏សំខាន់​ដែល​ធ្វើឱ្យ​បុគ្គលិក​មានឱកាស​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួនឯង ហើយ​ថែមទាំង​អាចធ្វើឱ្យ​ការផលិត​កាន់តែ​ប្រសើរ​ថែម​ទៀតផង។

    លោកស្រី ចេ​ន សុភាព ស្ថាបនិក​សិប្បកម្ម កី​តម្បាញ​ខ្មែរ

    លោកស្រី ចេ​ន សុភាព បាន​និយាយថា៖ “សម្រាប់​អាជីវកម្ម​របស់ខ្ញុំ ប្រាក់ចំណេញ​មិនមែនជា​រឿង​អាទិភាព​ទី1 នោះទេ តែ​អ្វីដែល​ត្រូវ​គិត​មុនគេ​គឺ​ជំរុញឱ្យមាន​ការយកចិត្ត​ទុកដាក់​ដល់​ស្ត្រី​តម្បាញ​នៅ​សហគមន៍។ នៅពេល​យើង​ជួយ​គាត់​ឱ្យមាន​ទីផ្សារ​ស្ត្រី​តម្បាញ​អាច​នឹងមាន​ទំនុកចិត្ត​ក្នុងការ-​ផលិត ហើយ​គាត់​អាច​អភិវឌ្ឍ​ជីវភាព​បាន​កាន់តែ​ប្រសើរ តាមរយៈ​ការបង្កើន​កម្រិតជីវភាព និង​មិនបាច់​ចំណាកស្រុក​នាំឱ្យ​លំបាក ឬ​ឆ្ងាយ​ពី​ផ្ទះ​នោះឡើយ។ នៅពេលនោះ​គាត់​នឹង​អាច​រីករាយ​ក្នុងការអភិវឌ្ឍ​ស្នាដៃ​ឱ្យ​កាន់​តែមាន​គុណភាព ហើយ​ប្រាក់ចំណេញ​គឺ​ដំណាក់កាល​បន្ទាប់”។

    លោកស្រី ចេ​ន សុភាព បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថាការធ្វើ​អាជីវកម្ម​ អ្នកណា​ក៏​ចង់​ចំណេញ​ដែរ តែ​ចំណុច​អាទិភាព​គឺ​ការរីកចម្រើន​ជាមួយគ្នា ទាំង​បុគ្គលិក និង​ស្ថាប័ន។ នៅពេល​អ្នក​ផលិត​គាត់​ផលិត​បាន​ ផលិត​ល្អ នោះ​អ្នកលក់ ឬ​អ្នក​ចែកចាយ ក៏មាន​ទំនុកចិត្ត​កាន់តែ​ខ្ពស់​ក្នុងការ​ចែកចាយផលិតផល​ដែលមាន​គុណភាព​ទៅកាន់​អតិថិជន​ដែរ ពេលនោះ​ផលចំណេញ​នឹង​មក​តាម​ក្រោយ ព្រោះ​ប្រសិនបើ​ផលិតផល​ពិតជា​មានគុណ​ភាពល្អ ហើយ​ប្រកបដោយ​ភាព​ច្នៃប្រឌិត អតិថិជន​ក៏​នឹង​គាំទ្រ​ទៅតាម​នោះដែរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការធ្វើ​បែបនេះ​មិនមែនជា​រឿង​ងាយស្រួល​ពេក​ទេ តែ​ប្រសិនបើ​យើង​មាន​ក្តី​ស្រឡាញ់ និង​ចង់ឱ្យមាន​ការរីកចម្រើន​ពិតប្រាកដ​លើ​វិស័យ​ដែល​យើង​កំពុង​ធ្វើ​នោះ យើង​នឹង​រីករាយ​ជាមួយ​ការអភិវឌ្ឍ​ពីមួយ​ដំណាក់​ទៅមួយ​ដំណាក់រហូត​ជម្នះបាន​ឧបសគ្គ​ជាច្រើន​ដើម្បី​សម្រេច​គោលដៅ​អាជីវកម្ម៕

  • ម្ចាស់​កសិដ្ឋាន​ម្នាក់​កំពុង​ត្រូវប៉ាន់​ខ្លាំង​ពី​ការលក់​កូនដើម​ទុរេន

    ម្ចាស់​កសិដ្ឋាន​ម្នាក់​កំពុង​ត្រូវប៉ាន់​ខ្លាំង​ពី​ការលក់​កូនដើម​ទុរេន

    មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ​ទទួលស្គាល់ថា ទឹកដី​ក្នុង​ខេត្តនីមួយៗរបស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​សុទ្ធតែ​សម្បូរ​ទៅដោយ​ជីវជាតិ និង​អំណោយផល​ពី​ធម្មជាតិ​សម្រាប់​ដាំ​ដុះ​ដំណាំ​គ្រប់​ប្រភេទ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​តម្លៃ​ទីផ្សារ​មិនសូវ​ស្ថិតស្ថេរ ទើប​ធ្វើឱ្យ​ដំណាំ​កសិផល​មួយចំនួន​មិនត្រូវ​បាន​កសិករ​ដាំ​ដុះ និង​ម្ចាស់​ចម្ការ​មួយចំនួន បានស្វែងរក​ដំណាំ​ណា​ដែលមាន​សក្តានុពល​ទីផ្សារ​ក្នុងស្រុក និង​នាំចេញ​ខ្លាំង​ដើម្បី​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​មុខរបរ និង​ទទួលបាន​នូវ​ការគាំទ្រ​ច្រើន​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ផងដែរ។

    ហេតុដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​ក្រៅពី​ផ្លែឈើ​មួយចំនួន​ដែល​ពេញនិយម ដូចជា​ចេក ស្វាយ មៀន ជាដើម​ត្រូវបាន​នាំ​ចេញទៅ​ក្រៅប្រទេស​ហើយ​នោះ នៅមាន​ផ្លែឈើ​ជាច្រើន​មុខ​ទៀត​ក៏​កំពុង​ត្រៀមខ្លួន​នាំចេញ​ផងដែរ។ ដោយឡែក ទុរេន​ដែលជា​ដំណាំ​ហូប​ផ្លែ​មួយ​ដែរនោះ​កំពុង​ត្រូវបាន​កសិករ​ជាច្រើន សម្រេចចិត្ត​ដាំ ដោយសារតែ​ដំណាំ​ប្រភេទ​នេះ​ងាយស្រួល​រក​ទីផ្សារ ព្រោះ​ផ្លែ​របស់​វាទ​ទួល​បានកា​រ​ពេញនិយម​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ចូលចិត្ត​ពិសា ដោយសារ​រសជាតិ​រប​ស់វា​ផ្អែម​ឆ្ងាញ់ និង​ក្រអូប​ខុសពី​ផ្លែឈើ​ដទៃទៀត។

    ដោយសារតែ​កសិករ​ខ្មែរ​យើង​ជាច្រើន​បាន​ងាក​មក​ដាំ​ដំណាំ​ទុរេន​វិញ​នេះ ធ្វើឱ្យ​ម្ចាស់​កសិដ្ឋាន​បណ្ដុះ​កូនឈើ​ដំណាំ​ហូប​ផ្លែ​គ្រប់​ប្រភេទ​ម្នា​ក់នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង​លក់​កូនដើម​ទុរេន​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​កន្លងមកនេះ​ទទួលបាន​ប្រាក់កម្រៃ​ក្នុង 1ខែ​ខ្ទង់​ម៉ឺន​ដុល្លារ។ លោក គួ​ន ឌឿ​ន នៅ​កសិដ្ឋាន​កសិកម្ម​ភ្នំព្រឹក​បាន​រៀបរាប់​ប្រាប់​កាសែត ឡា​រ៉ែ​ន​ពាណិជ្ជ​ថា មូលហេតុ​ដែល​កសិករ​ខ្មែរ​ចាប់អារម្មណ៍​ងាក​មក​ដាំ​ដំណាំ​ទុរេន​នេះ គឺ​ដោយសារ​កត្តា​តម្លៃ​ទីផ្សារ ព្រោះថា​ផ្លែ​ទុរេន​នេះ​ពេញនិយម​សម្រាប់​ការបរិភោគ​របស់​ពល​រដ្ឋ​ទូទៅ ហើយ​តម្លៃ​វា​មាន​លក្ខណៈ​ល្អប្រសើរ ពុំមាន​ការធ្លាក់​ថ្លៃ​ខ្លាំង ដូច​ផលិតផល​កសិកម្ម​ផ្សេងទៀត ដូច្នេះ​ទើប​ពួកគាត់​សម្រេចចិត្ត​ដាំ​ដំណាំ​ទុរេន​វិញ​ម្ដង។

    លោក គួន ឌឿនម្ចាស់កសិដ្ឋាន កសិកម្មភ្នំព្រឹក

    អ្នកមាន​បទពិសោធ​ខាង​កសិកម្ម​រូបនេះ​បាន​រៀបរាប់ថា បច្ចុប្បន្ន​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ពុំទាន់​មានការបណ្តុះ​ពូជ​ទុរេន​នៅឡើយ​ទេ ព្រោះ​គ្រាប់ពូជ​បណ្តុះ​នៅ​ស្រុក​យើង​ធ្វើ​មិនបាន​ល្អ។ ដូច្នោះ​ហើយ​ទើប​យើង​តែង​នាំ​ពូជ​ពី​ថៃ​មក​លក់ ដូចជា​កសិដ្ឋាន​របស់​លោកក៏បាន​នាំ​ពូជ​ពី​ថៃ​មក​លក់​បន្ត​ដែរ។ លោក​បាន​បញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃ​ពូជ​ទុរេន​ដែល​នាំមក​លក់​មានតែ 2ប្រភេទ​ទេ​ដែល​គេ​និយម​ដាំ គឺ​ពូជ​ទុរេន​ថៃ​ឈ្មោះ​ម៉ន​ថង និង​ពូជ​ទុរេន​ម៉ាឡេស៊ី​ឈ្មោះ មូ​សាំ​ឃី​ង។ ប្រភេទ​ទុរេន​ទាំង2នេះ​នាំ​ចូលមក​រាង​ធូរ​ថ្លៃ គេ​និយម​ដាំ ដែល​យើង​នាំ​ចូលមក​លក់​បន្ត​ក្នុងតម្លៃ​ពី5$ ទៅ7$ក្នុង​មួយ​ដើម។

    លោក​បាន​ឱ្យដឹងទៀតថា កាលពី​ប៉ុន្មាន​ខែ​មុនកសិដ្ឋាន​លោក​បាន​បណ្ដុះ​កូន​ចេកអំបូង​លឿង​លក់​ទៅឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​យកទៅ​ដាំ​នៅឯ​កសិដ្ឋានធំៗជាច្រើន​នៅ​បណ្តា​ខេត្ត​មួយចំនួន ប៉ុន្តែ​មកដល់​បច្ចុប្បន្ននេះ​លោក​បាន​នាំចូល​កូនដើម​ទុរេន​មក​លក់​វិញ​ម្ដង ដោយ​ក្នុង 1ខែ​លោក​អាច​លក់បាន​យ៉ាងតិច​បំផុត​ក៏ 1ម៉ឺន(10,000)ដើម​ដែរ។ ឯ​ការចំណាយ​ដើមទុន​វិញ​គឺ​ប្រមាណ​ជា2 ទៅ3ម៉ឺន​ដុល្លារ​ពេល​ទៅយក​កូន​ពី​ថៃម្តងៗដែល​រួមទាំង​ការដឹកជញ្ជូន​ផង(ក្នុង1ម៉ឺន​ដើម) ដូច្នេះ​បើ​គិត​ត្រឹមតែ 1ដើម​ចំណេញ​តែ1$នោះ ក្នុង1ខែ​គាត់​អាច​ចំណេញ​បាន1ម៉ឺន​ដុល្លារ​ដែរ។

    លោក ឌឿ​ន បានឱ្យដឹង​ទៀតថា ចំពោះ​ខេត្ត​ដែល​បាន​ទិញ​កូនដើម​ទុរេន​ពី​លោក​យកទៅ​ដាំ​មានដូចជាខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី កំពង់ចាម កំពង់ធំ កំពត ត្បូងឃ្មុំ និង​សៀមរាប​ជាដើម ដែល​កសិដ្ឋាន​នៅក្នុង​បណ្តា​ខេត្ត​ទាំងនោះ​មាន​ចំនួន​ពី5 ទៅ10កសិដ្ឋាន ហើយ​ក្នុង​កសិដ្ឋាននីមួយៗមាន​ពី10 ទៅ20ហិកតា ចំណែក​ការដឹកជញ្ជូន គឺ​លោក​ដឹក​ទៅដល់​គោលដៅ​តែម្តង​ដោយ​ទូទាត់​តម្លៃ​តាម​ការចរចា។

    លោក​បាន​ប្រាប់ថា ក្នុងការ​នាំចូល​កូនដើម​ទុរេន​ពី​ថៃ​យកមក​លក់​នេះ គឺ​យើង​បាន​បង្រៀន​ពី​បច្ចេកទេស​ដាំ​ដុះ​ដល់​កសិករ​ដោយ​ពុំបាន​ឱ្យប្រើ​ជីគីមី​ទេ គឺ​ប្រើតែ​ជីធម្មជាតិ​ដោយមាន​អ្នកបច្ចេកទេស​មកពី​ប្រទេស​ថៃ​មក​ពន្យល់​ពី​ការដាំដុះ និង​ថែទាំ។ លោក​បន្តថា ថ្វីដ្បិតតែ​ទុរេន​មិន​ងាយស្រួល​ដាំ​ប៉ុន្មាន​មែន តែ​រយៈពេល​តែ 4ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ ទុរេន​នឹង​ចាប់ផ្ដើម​ឱ្យ​ផល​ហើយ។ លោក​បន្ថែមថា ក្នុង​រយៈពេល​ដែល​ទុរេន​ចាប់ផ្ដើម​ឱ្យ​ផល​ដំបូង​នេះ អ្នក​ដាំ​ទទួលបាន​ផល​តិចតួច​នៅឡើយ​ទេ តែ​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​ទី6ឡើងទៅ​ទើប​ទុរេន​ចាប់ផ្ដើម​ឱ្យ​ផល​ពេញទំហឹង ដោយ​ក្នុង1ដើម​បាន​ប្រមាណ​ជា100 ទៅ200គីឡូក្រាម ហើយ​វា​ក៏​អាច​កើនឡើង​បន្ថែមទៀត​ដែរ​នៅពេល​ដើម​កាន់តែ​ចាស់​ទៅ។

    លោក ឌឿ​ន បានឱ្យដឹងថា បើតាម​ម្ចាស់​ចម្ការ​ទុរេន1កន្លែង​ដែលមាន​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​ចំនួន 5ហិកតា ស្មើនឹង​ទុរេន 200ដើម ស្ថិតក្នុង​ភូមិ​ជ្រី សង្កាត់​យក្ស​ឡោមក្រុង​បាន​លុង ខេត្តរតនគិរី​បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន​ចំពោះ​ផ្ទៃដី 5ហិកតា​របស់គាត់​នេះ គាត់​អាច​រកប្រាក់​ចំណូល​បាន​ប្រមាណ​ជា 2ម៉ឺន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង 1ឆ្នាំៗ ដោយ​លក់បាន​ក្នុង 1គីឡូ​តម្លៃ​ចន្លោះ​ពី1ម៉ឺន7ពាន់​រៀល ទៅ2ម៉ឺន2ពាន់​រៀល។

    លោក​ក៏បាន​អំពាវនាវ​ដល់​បងប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំងអស់​ផងដែរ​ថា សុំឱ្យ​បន្ត​ការគាំទ្រ​កសិផល​ធម្មជាតិ​របស់​កូន​ខ្មែរ ព្រោះថា ប្រជាកសិករ​យើង​បាន​ងាក​មក​ចាប់ផ្ដើម​ដាំ​ដំណាំ​ទុរេន​ជា​បន្តបន្ទាប់​នៅក្នុង​ឆ្នាំ2018 នេះ បើទោះជា​ពូជ​នាំចូល​ពី​ប្រទេសជិតខាង និង​កសិផល​មានតម្លៃ​ខ្ពស់ជាង​បន្តិចបន្តួច​បើ​ធៀប​ជាមួយ​កសិផល​នាំចូល​ពី​ប្រទេសជិតខាង​ក៏ដោយ៕

  • DeSilk Garden & Eatery ទីប្រជុំ​ម្ហូប​ថៃឆ្ងាញ់ៗសម្រាប់​យុវវ័យ

    DeSilk Garden & Eatery ទីប្រជុំ​ម្ហូប​ថៃឆ្ងាញ់ៗសម្រាប់​យុវវ័យ

    សម្រាប់​យុវវ័យ​ដែល​និយម​ចូលចិត្ត​បរិភោគ​អាហារ​រសជាតិ​ហិ​រ​បែប​ថៃ​ជាមួយ​កន្លែង​ទទួលទាន​អាហារ​ដែល​ប្រកបដោយ​ផាសុកភាព និង​ការតុបតែង​រចនា​ដ៏​ស្រស់ស្អាត​នោះ​ ហាង ​DeSilk Garden & Eatery គឺជា​ហាង​ដែល​យុវវ័យ​មិនគួរ​រំលង​ឡើយ។

    ក្នុងនោះ DeSilk Garden & Eatery គឺជា​ហាង​ដែល​ប្រមូលផ្តុំ​ទៅដោយ​ម្ហូប​ថៃ​រសជាតិ​ដើមឆ្ងាញ់ៗជាច្រើន​ដែល​ចម្អិន​ដោយ​ចុងភៅ​ជំនាញ​ជា​ជនជាតិ​ថៃ​ដោយផ្ទាល់ ហើយ​ការ​ចម្អិន​ត្រូវបានធ្វើ​ឡើង​យ៉ាង​យកចិត្តទុកដាក់ និង​ផ្ចិតផ្ចង់​យ៉ាងខ្លាំង​ចំពោះសុខភាព​របស់​អ្នក​បរិភោគ។ អ្វីដែល​កាន់តែ​ពិសេសទៅទៀត​នោះ​គឺ​ហាង ​DeSilk Garden & Eatery​ ក៏មាន​អាហារ​ប្រភេទ​គ្រឿង​សមុទ្រថ្មីស្រស់ៗផងដែរ។

    លោកអ្នក​អាច​ទទួលទាន​អាហារឆ្ងាញ់ៗប្រចាំ​ហាង​ DeSilk Garden & Eatery មានដូចជា៖ បុកល្ហុងក្តាមប្រៃ ត្រីបំពងស្តាយល៍ថៃ បាយឆាម្រះព្រៅគ្រឿងសមុទ្រ និងស៊ុបជីមជុម ជាមួយស្រាក្រឡុកច្រើនរសជាតិទៀតផង។

    លោកអ្នក​អាច​ស្វែងរក DeSilk Garden & Eatery តាមរយៈ​អាសយដ្ឋាន​ផ្ទះ​លេខ67 ផ្លូវ446 សង្កាត់​ទួល​ទំពូង1 ខណ្ឌចំការមន រាជធានី​ភ្នំពេញ ឬ​តាមរយៈ​លេខ​ទូរស័ព្ទ 017 939 789៕

  • តប​បញ្ហា​សុខភាព​គូស្នេហ៍: ពិនិត្យ​សុខភាព​មុន​រៀបការ ត្រូវ​ពិនិត្យ​អ្វីខ្លះ?

    តប​បញ្ហា​សុខភាព​គូស្នេហ៍: ពិនិត្យ​សុខភាព​មុន​រៀបការ ត្រូវ​ពិនិត្យ​អ្វីខ្លះ?

    ការពិនិត្យ​សុខភាព​រាងកាយ​មុន​រៀបការ ជា​រឿង​ដែល​គូស្នេហ៍​ទាំងឡាយ​គួរ​ធ្វើ​មុននឹង​សម្រេចចិត្ត​រស់នៅ​ជាមួយគ្នា​ជា​ជីវិត​គូ ឬ​រៀបការ ឬ​ការ​សាង​ក្រុមគ្រួសារ​ជាមួយគ្នា​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ។ ដោយសារតែម្នាក់ៗធ្លាប់តែ​រស់នៅ​តាមបែប​របស់​ខ្លួនឯងរៀងៗខ្លួន​នោះ ការពិនិត្យ​សុខភាព​រាងកាយ​មុន​រៀបការ នឹង​បញ្ជាក់ប្រាប់​ពី​សុខភាព​របស់​អ្នក​ទាំងពីរ រួមទាំង​ភាព​រឹងប៉ឹង និង​ភាព​ត្រៀម​ជាស្រេច​ក្នុងការ​មាន​បុត្រ​ផងដែរ។

    ចំណុច​ល្អ​របស់​ការពិនិត្យ​សុខភាព​រាងកាយ​មុន​រៀបការ
    1. បង្ហាញ​ពី​ភាព​ស្មោះស្ម័គ្រ​ចំពោះ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក
    ដោយសារ​ការព្រម​ទៅពិនិត្យ​សុខភាព​ជាការ​បង្ហាញ​ប្រាប់​ពី​សេចក្ដីស្រឡាញ់​ដែលមាន​ចំពោះ​គ្នា និង​សម្ដែង​ឱ្យឃើញថា អ្នក​ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​ក្នុងការ​ពិនិត្យ​សុខភាព​ដើម្បី​រូបគេ(ឬ​នាង) ហើយ​បើសិនជា​រកឃើញ​ជំងឺ ឬ​រោគ​ណាមួយ​ដែល​អាច​ឆ្លង​រាលដាល​ទៅដល់​គេ(ឬ​នាង) ឬ​កូន ក៏​យើង​ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​ក្នុងការ​ទទួលយក​ការព្យាបាល ដើម្បី​ការពារ​ទុកជាមុន​ដែរ។

    2. ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​សម្រាប់​ការ​សាង​ក្រុមគ្រួសារ
    ជាការ​ពិនិត្យ​ដើម្បី​រកមើល​ថា តើ​គូស្នេហ៍​របស់​អ្នកមាន​ជំងឺឆ្លង​ដែល​នឹង​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ការតាំង​គភ៌​ឬទេ? ដើម្បី​នឹង​បាន​ព្យាបាល​ជាមុន ព្រោះ​រូបអ្នក​ខ្លួនឯង​ក៏​ប្រហែលជា​ចង់ឃើញ​កូនតូច​កើតមក​ព្រមជាមួយ​សុខភាព​រាងកាយ​ដែល​រឹងមាំ និង​ល្អឥតខ្ចោះ​បំផុត​ដែរ។

    តើ​គ្រូពេទ្យ​នឹង​ពិនិត្យ​អ្វីខ្លះ?
    នៅពេល​យល់ព្រម​ទៅ​ជួប​គ្រូពេទ្យ​ជាមួយគ្នា​ហើយ ក្រៅពី​គ្រូពេទ្យ​នឹង​ពិនិត្យ​រាងកាយ​ជាទូទៅ​ហើយ ពេទ្យ​អាច​នឹង​ពិនិត្យ​ឈាម​ ដើម្បី​រកមើល​ភាពខុសប្រក្រតី​ណាមួយ​ដែល​អាច​នឹង​បង្កប់​នៅក្នុង​នោះ ដូចជា៖

    1. ក្រុម​ឈាម : ដើម្បី​ឱ្យដឹងថា ជា​ឈាម​ក្រុម A, B, AB ឬ O។

    2. ភាព​ខាប់​របស់​គ្រាប់​ឈាមក្រហម : ដើម្បី​រកមើល​ថា តើ​មាន​លោហិត​ស្លេក​ឬទេ? បើសិន​មាន​សភាវ​លោហិត​ស្លេក គ្រូពេទ្យ​នឹងធ្វើ​ការពិនិត្យ​រកមើល​មូលហេតុ​ជា​បន្ត។

    3. ស៊ី​ហ្វ៊ី​លី​ស ឬ​ដែល​និយម​ហៅថា រោគ​ស្វាយ :
    ជា​ជំងឺ​កាមរោគ​មួយ​ប្រភេទ។ អាច​មិន​ដែលមាន​ចេញ​អាការ​អ្វី​ប្លែក​មែន តែ​អាច​ពិនិត្យឃើញ​ដោយ​ការ​ពិន​ត្យ​ឈាម។

    4. រើម : ជំងឺ​នេះ​ជួន​កើត ជួន​បាត់ និង​មិនទាន់មាន​ថ្នាំ​ណាមួយ​អាច​ព្យាបាល​រោគ​រើម​ដែល​បង្កដោយ​មេរោគ​វីរុស​ឱ្យ​ជា​ដាច់​បាន​នៅឡើយ។

    5. វីរុស​រលាក​ថ្លើម B : បើ​រកឃើញថា មាន​មេរោគ​រលាក​ថ្លើម B ក៏​នឹង​បាន​មើលថែទាំ​ខ្លួនឯង និង​ការពារ​មិនឱ្យ​ឆ្លង​រាលដាល។

    6. មេរោគ​វីរុស​អេដស៍ : សម្រាប់​ការពិនិត្យ​រក​មេរោគ​អេដស៍​នេះ ស្រេច​លើ​ការស្ម័គ្រចិត្ត​របស់​អនាគត​គូ​ស្វាមីភរិយា​ថា តើ​ត្រូវការ​ពិនិត្យ​ឬទេ? តែ​អ្នក​ដែល​ដឹងខ្លួន​ថា ស្ថិតក្នុង​ក្រុម​ប្រថុយប្រថាន (ស្ត្រី​មាន​អាជីព​ពិសេស ពួក​ស្រឡាញ់​ភេទ​ដូចគ្នា) ក៏​គួរ​ពិនិត្យ​ទុកឱ្យហើយ​ប្រសើរ​ជាងនោះ​ក៏​ដោយសារតែ​មនុស្ស​គ្រប់រូប​ដឹង​ច្បាស់​ហើយ​ថា ម​ច្ចុរាជ​ដែលមាន​ឈ្មោះថា “អេដស៍” នេះ​គួរឱ្យ​ភ័យខ្លាច​ប៉ុនណា ហើយ​ការ​រួមភេទ​រួម​ឈាម​ជាមួយ​អ្នក​ដែល​ផ្ទុកមេរោគ​អេដស៍​នេះ អ្នក​មានឱកាស​ក្លាយជា “សមាជិក​ថ្មី” របស់​ពួកគេ​យ៉ាង​ប្រាកដ។

    ពេល​អាន​ចប់​ហើយ កុំអាល​ខ្លាច​ការរៀបការ​អី ព្រោះ​ការ​ស្គាល់​ពី​ជំងឺ ស្គាល់​ការការពារ ក៏​ប្រៀបដូចជា​មាន​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ជំងឺ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​យើង​មាន​សុខ​ភាពល្អ​ដូច្នោះ​ដែរ ទោះជា​ជំងឺឆ្លង​តាម​ការ​មាន​ភេទ​សម្ព័ន្ធ​ប្រភេទ​ខ្លះ​នៅ​មិនទាន់មាន​ថ្នាំ​ព្យាបាល​ឱ្យ​ជា​ដាច់ ឬ​មាន​វ៉ាក់សាំង​ដែល​អាច​ការពារ​បាន​នៅឡើយ​ក្ដី តែ​ក៏​នៅមាន​វិធី​ផ្សេង​អាចជួយ​បានដែរ​បើ​បានដឹង​មុន​ដោយ​ការពិនិត្យ​សុខភាព​រាងកាយ​មុន​រៀបការ។ ទាំងអស់នេះ​គឺ​ដើម្បី​មិនឱ្យ​រោគ​ឆ្លង​រាលដាល​ទៅ​ស្វាមី ឬ​ភរិយា ឬ​កូនតូច​ក្នុង​គភ៌​តាមរយៈ​ឈាម​ហ្នឹងឯង៕

  • ភាព​ប៉ិនប្រសប់​មិន​ស្តែងចេញ​ត្រឹម​ពិន្ទុ​ក្នុង​សាលា​នោះទេ

    ភាព​ប៉ិនប្រសប់​មិន​ស្តែងចេញ​ត្រឹម​ពិន្ទុ​ក្នុង​សាលា​នោះទេ

    មនុស្ស​ពូកែ​មិន​ប្រាកដថា​មាន​ភាព​ប៉ិនប្រសប់​នោះទេ ហេតុនេះហើយ​ទើប​សិស្ស​ពូកែ​មួយចំនួន​តូច​បែរជា​មិនសូវ​ទទួលបាន​លទ្ធផល​ល្អ​ក្នុង​ការធ្វើការងារ​ទៅវិញ ហើយ​សិស្ស​មធ្យម​ក្នុង​ថ្នាក់​បែរជា​អាច​ទទួលបាន​លទ្ធផល​ការងារ​ល្អ​ជាង​ក៏មាន ព្រោះ​អ្នកខ្លះ​មានតែ​ចំណេះដឹង​ក្នុង​សាលា តែ​ខ្វះ​ភាព-​ប៉ិនប្រសប់​ក្នុង​ការងារ​ជាក់ស្តែង។

    ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចា​រ្យ ហង់ ជួនណា​រ៉ុ​ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា បាន​លើកឡើងថា ចំណេះដឹង​សម្រាប់ធ្វើ​ការងារ​ពិតប្រាកដ មិនមែន​មានតែ​មុខវិជ្ជា​ដែល​សិក្សា​ពី​ក្នុង​សាលា​ទាំងស្រុង​នោះទេ តែ​វា​ត្រូវការ​ធាតុ​ផ្សំ​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត​ដែល​កើតចេញពី​បទពិសោធ និង​ភាព​ច្នៃប្រឌិត​របស់​មនុស្ស។ នៅពេល​យើង​ធ្វើ​ការងារ មិនមែន​ចាំបាច់​ត្រូវ​ប្រើតែ​ជំនាញ​មួយ​មុខ​នោះទេ តែ​ត្រូវការ​ភាព​ប៉ិនប្រសប់​ក្នុងការ​សម្របសម្រួល ​ដើម្បី​ធានាថា​ក្រុមការងារ​អាច​យល់​ពីគ្នា មាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​ទំនាក់ទំនង​បានល្អ មាន​សមត្ថភាព​ដើម្បី​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ និង​រិះរក​គំនិត​ឆ្លាត​វៃ​ដើម្បី​ជំ​រុញឱ្យ​ការងារ​កាន់តែ​ធ្វើបាន​លឿន និង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់​ឡើង។ ក្រៅពីនេះ បុគ្គលិក​ដែលមាន​គុណភាព​ខ្ពស់ ហើយ​ជា​សេចក្តីត្រូវការ​របស់​ក្រុមហ៊ុនធំៗ ចាំបាច់​ត្រូវតែ​ជា​អ្នក​ដែលមាន​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ​ខ្ពស់ ដែល​អាច​ប្រើប្រាស់​បាន​ទាំង​ជំនាញ​នៅក្នុង​សាលា និង​ជំនាញ​នៅក្រៅ​សាលា​ដើម្បី​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​វា​មាន​ភាពរលូន​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ដល់​ស្ថាប័ន​ទាំងមូល។

    ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណា​រ៉ុ​ន បាន​មានប្រសាសន៍ថា៖ “និស្សិត ឬ​ធនធានមនុស្ស​ដែលមាន​សមត្ថភាព​ធ្វើ​ការងារ អាចអនុវត្ត​បាន​ទៅតាម​កម្រិត​ជាក់ស្តែង។ មាន​អ្នកខ្លះ​ដាក់​ការងារ10ធ្វើ​បានតែ8 ឬ​តិច​ជាងនេះទៅទៀត ហើយ​អ្នក​ខ្លះទៀត​ដាក់​ការងារ​ឱ្យ10ធ្វើ​បានតែ10គត់ មានន័យថា គាត់​មិនអាច​ចេញពី​ខ្សែបន្ទាត់​ដែល​គេ​កំណត់​ស្រេច​នោះទេ តែ​ចំពោះ​អ្នក​ដែលមាន​ភាពជា​អ្នកដឹកនាំ​ខ្ពស់ គាត់​អាច​ចេញពី​តំបន់​ដែល​គេ​កំណត់​ស្រេច ហើយ​ធ្វើ​ការងារ​ក្នុង​វិសាលភាព​កាន់តែ​ទូលាយ​ឡើង។ អ្នកខ្លះ​គេ​ដាក់​មក10 គាត់​អាច​ធ្វើបាន​ច្រើនជាង​នេះ ឬ​ធ្វើ​បានល្អ​លើសពី​អ្វីដែល​អ្នកគ្រប់គ្រង​រំពឹងទុក​ទៅទៀត”។

    រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​អប់រំ បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថាពិន្ទុ​នៅក្នុង​សាលា ឬ​ការសិក្សា​នៅក្នុង​សាលា គ្រាន់តែ​ជា​មូលដ្ឋានគ្រឹះ ឬ​ក្បួនខ្នាត​ដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ​ឱ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ​ប៉ុណ្ណោះ តែ​ការអភិវឌ្ឍ ឬ​ធ្វើ​ការងារ​នោះ​ល្អ​កម្រិតណា អាស្រ័យ​លើ​វិធីសាស្ត្រ​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​បុគ្គល​នោះ។ ចំណេះដឹង​ដែល​អាចធ្វើឱ្យ​ពួកគាត់​មាន​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការធ្វើការងារ​ខ្លាំងជាងគេ អាច​កើតចេញពី​ការ​ស្វះស្វែង​ព្យាយាម​ស្វែងយល់​បន្ថែម​ផ្ទាល់ខ្លួន បូករួម​ទាំង​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ក្នុងការ​សង្កេត​ពីអ្វី​ដែលមាន​ស្រាប់​ហើយ​បំបែក​ឱ្យទៅជា​ក្បួន ឬ​វិធី​ឆ្លាត​វៃ​នានា។ នៅ​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍ​ន៍ខ្លះ សិស្ស-និស្សិត​គេ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​យក​ក្បួនខ្នាត​ដែលមាន​ស្រាប់​ទៅ​ស្រាវជ្រាវ​បន្ត​ដើម្បី​ធ្វើយ៉ាងណា​បង្កើតជា​សមិទ្ធ​ផល ឬ​វិធីសាស្រ្តថ្មីៗបន្ថែមទៀត ហើយ​ចំណុច​នេះ​ក៏​ជា​អ្វីដែល​យើង​ចង់​ជំរុញ​ឱ្យ​សិស្ស-និស្សិត​កម្ពុជា​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ផងដែរ។

    លោក​សាស្ត្រាចារ្យ សុខ ខុម ព្រឹទ្ធបុរស​មហាវិទ្យាល័យ​វិស្វកម្ម និង​ស្ថាបត្យកម្ម​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​បៀ​ល​ប្រាយ បាន​លើកឡើងថា ការសិក្សា​ចាំបាច់​ត្រូវតែមាន​ការអនុវត្ត​ផ្ទាល់​ឱ្យបាន​ច្រើន ព្រោះ​បើសិនជា​មិន​អនុវត្ត​ផ្ទាល់​ទេ និស្សិត​នឹងមិន​មានឱកាស​ច្រើន​ដើម្បី​បង្ហាញ​ស្នាដៃ​ពិតប្រាកដ​ពី​ការសិក្សា​នៅក្នុង​ថ្នាក់​នោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត និស្សិត​ក៏​គួរតែ​ជា​អ្នក​ដែល​ព្យាយាម​ស្វែងយល់ សង្កេត និង​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​ឱ្យបាន​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​ជំនាញ​របស់ខ្លួនព្រោះ​ពិភពលោក​មានការ​ប្រែប្រួល ហេតុនេះ​នៅពេលដែល​យើង​មាន​ព័ត៌មាន​ច្រើន យើង​អាច​នឹង​ក្លាយជា​មនុស្ស​ដែលមាន​សមត្ថភាព​ខ្លាំង​ជាងគេ ហើយក៏​អាច​ប្រើប្រាស់​វា​ក្នុងការ​ប្រកួតប្រជែង​ក្នុង​ទីផ្សារការងារ​ផងដែរ។

    សាស្ត្រាចារ្យ សុខ ខុម បាន​មានប្រសាសន៍ថា៖ “ការធ្វើការងារ​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ជំនាញ​របស់ខ្លួន​ក្នុងពេល​កំពុង​សិក្សា​អាចជា​វិធី​ល្អ​មួយ​ជំ​រុញឱ្យ​និស្សិត​កាន់តែ​មាន​ភាព​សមត្ថភាព និង​ឱកាស​អនុវត្ត​ផ្ទាល់​ចំពោះ​អ្វីដែល​ខ្លួន​បាន​រៀន។ និស្សិត​ខ្លះ​ឆ្នាំ​ទី3 ឬ​ឆ្នាំ​ទី4 គាត់​ចាប់​ផ្តើមចេញ​ធ្វើ​ការងារ​ដើម្បី​រក​ចំណូល​ខ្លួនឯង​ផង និង​ដើម្បី​កសាង​បទពិសោធ​ជាក់ស្តែង​ផង។ វិធី​នេះ​អាចធ្វើឱ្យ​គាត់​ចំណេញ​ទាំង​ថវិកា​សម្រាប់​ការសិក្សា និង​ចំណេះដឹង​សម្រាប់​អាជីព​ផ្ទាល់ខ្លួន”។

    អ្នកជំនាញ​អប់រំ​ខាងលើ​បានលើកឡើង​ផងដែរ​ថា ការសិក្សា​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ ឬ​ការសិក្សា​ដើម្បី​ទទួលបាន​ការងារ​ពិតប្រាកដ ត្រូវការ​ការតស៊ូ និង​ការយកចិត្តទុកដាក់។ ហេតុនេះ​អ្នក​ដែលមាន​ភាព-​ឆ្លាត​វៃ​ពិតប្រាកដ គឺជា​អ្នក​ដែល​យល់​ពី​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ដើម្បី​អាជីព​ការងារ មិនមែន​គ្រាន់តែ​រៀន​ដើម្បី​ឱ្យបាន​ពិន្ទុ​ល្អ​ក្នុង​ថ្នាក់​នោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើ​យើង​មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ ស្គាល់​ពិភព​ការងារ​បានល្អ និង​មាន​ភាព​ឆ្លាត​វៃ​ក្នុង​ការយល់​ពី​អតិថិជន​ហើយ យើង​នឹង​អាច​ក្លាយជា​អ្នកជំនាញ​ដែល​គេ​ត្រូវការ៕

  • កត្តា​អ្វីខ្លះ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​បរទេស​បណ្តាក់ទុន​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើន?

    កត្តា​អ្វីខ្លះ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​បរទេស​បណ្តាក់ទុន​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើន?

    រយៈពេល​ជាង 2ទសវត្សរ៍​ចុងក្រោយ​នេះ គេ​សង្កេតឃើញថា វិនិយោគិន​បរទេស​បាន​ចូលមក​បណ្តាក់ទុន​រក​ស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើនឡើងៗដែល​នេះ​ជា​ចលករ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ក្នុងការ​រុញច្រាន​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ឱ្យ​កាន់តែ​រឹងមាំ​ឡើង​បន្ថែមទៀត​ពីមួយ​ឆ្នាំទៅ​មួយឆ្នាំ។ សួរថា តើ​មាន​កត្តា​អ្វីខ្លះ​បានជា​បរទេស​សម្រេច​ចូលមក​បណ្តាក់ទុន​រក​ស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើនឡើងៗដូច្នេះ?

    បើ​គេ​ក្រឡេកមើល​ពី​ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ កម្ពុជា​ស្ថិតនៅលើ​ទីតាំង​មួយ​ដ៏​ល្អ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​ដែលមាន​ភាព​អំណោយផល​ក្នុងការ​សាងសង់​រោងចក្រ​សហគ្រាស​សម្រាប់​ផលិត​ទំនិញ​នានា​ដើម្បី​នាំចេញ​ទៅ​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​ក្នុង​តំបន់ និង​នៅ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​នានា។ ការផលិត​ទំនិញ​នៅ​កម្ពុជា​មិនមែន​សម្រាប់តែ​ផ្គត់ផ្គង់​ក្នុង​ទីផ្សា​កម្ពុជា​ដែលមាន​ប្រជាជន​ប្រមាណ​តែ​ជាង 15លាន​នាក់​នេះ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេគឺ​សម្រាប់​ការនាំ​ចេញទៅ​លក់​នៅ​ប្រទេស​ក្នុង​អនុតំបន់​ទន្លេមេគង្គ​ដែលមាន​ប្រជាជន​ប្រមាណ​ជា 250លាន​នាក់ និង​លក់​នៅលើ​ទីផ្សារ​អាស៊ាន​ដែលមាន​ប្រជាជន​ជាង 630លាន​នាក់ និង​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប​ដែលមាន​ប្រជាជន​ជាង740លាន​នាក់​ដែល​កំពុង​ក្លាយជា​សក្តានុពល​ទីផ្សារ​ដ៏​ខ្លាំង​មួយ ដោយសារ​កម្ពុជា​នៅតែ​ទទួលបាន​កូតា​នាំ​ទំនិញ​ទៅកាន់​អឺរ៉ុប​ដោយ​មិន​គិត​ពន្ធ។

    ចំណែក​កម្លាំង​ពលកម្ម​វិញ កម្ពុ​ជាមាន​មនុស្ស​វ័យក្មេង​ក្រោម​អាយុ 35ឆ្នាំ ប្រមាណ​ជា 72ភាគរយ​ដែល​អាចបំពេញ​ការងារ​ពលកម្ម​បាន​ច្រើន ងាយស្រួល​ក្នុងការ​រើស​បុគ្គលិក-កម្មករ​ចូលធ្វើការ​ដែលមាន​ប្រាក់បៀវត្សរ៍​កម្រិត​មធ្យ​ម បើ​ប្រៀបធៀប​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​មួយចំនួនទៀត​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ី។ ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន និង​កំពុង​ប្រឹងប្រែង​កែប្រែ​កម្លាំង​ពលកម្ម​សុទ្ធសាធ​ទៅជា​កម្លាំង​ពលកម្ម​ជំនាញ ជា​គោលដៅ​យុទ្ធសាស្រ្តក្នុងការ​-បំពេញការងារ​បានល្អ និង​លឿន​ជាង​មុន អាច​កាត់-បន្ថយ​ការចំណាយ​លើ​ពលកម្ម បាន​មួយចំណែក​ផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ​កម្ពុជា​ក៏បាន​ប្រឹងប្រែង​អភិវឌ្ឍ​ធនធានមនុស្ស​ឱ្យ​កាន់តែ​ពូកែ​ខ្លាំង​ឡើង ពិសេស​ចំណេះដឹង​ផ្នែក​បច្ចេកទេស​ក្នុង​យុគសម័យ​បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​ការងារ​មួយចំនួន​ឱ្យ​កាន់-​តែមាន​ប្រសិទ្ធភាព និង​ប្រសិទ្ធ​ផល​ច្រើនឡើង។

    ក្រៅតែពី​ចំណុច 2ខាងលើ កម្ពុជា​បាន និង​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​តាមរយៈ​ការបង្កើត​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន ប្រព័ន្ធ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​ត​ភ្ជាប់​ពី​ខេត្ត​មួយ​ទៅ​ខេត្ត​មួយ ដូចជា​ផ្លូវ​ដឹកជញ្ជូន​ពី​ភ្នំពេញ​ឆ្ពោះទៅ​ខេត្ត​មាត់សមុទ្រ​ដែលមាន​កំពង់ផែ​ទឹក​ជ្រៅ និង​ខេត្ត​ជាប់​ព្រំដែន​ប្រទេសជិតខាង​ដែលមាន​សក្តានុពល​សេដ្ឋកិច្ច​មួយចំនួនទៀត ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​ការធ្វើដំណើរ​របស់​ប្រជាជន និង​ការដឹកជញ្ជូន​ទំនិញ​បាន​លឿន កាត់បន្ថយ​ពេលវេលា និង​កាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​ថ្លៃ​ដឹកជញ្ជូន​ទៀតផង។

    អ្វីដែល​សំខាន់​នោះ កម្ពុជា​បាន​បើកចំហ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់ខ្លួន​សម្រាប់​អ្នកវិនិយោគ​ទាំងអស់ ដោយ​សមភាព​រវាង​អ្នកវិនិយោគ​កម្ពុជា និង​អ្នកវិនិយោគ​បរទេស។ ការបើកចំហ​គ្រប់​វិស័យ​ដែល​រួមមាន​ទាំង​វិស័យ​ធនាគារ វិស័យ​ធានារ៉ាប់រង និង​វិស័យ​ទូរគមនាគមន៍ ដែលជា​ទូទៅ​ប្រទេស​ជាច្រើន​នៅក្នុង​ពិភពលោក​មិន​អនុញ្ញាតឱ្យ​វិនិយោគិន​បរទេស​វិនិយោគ 100% ដោយ​គ្មាន​ការចូលរួម​ពី​សំណាក់​អ្នកវិនិយោគ​ក្នុង​ស្រុកលើ​វិស័យ​ទាំង​នោះឡើយ។ កម្ពុជា​នៅមាន​សក្តានុពល​យ៉ាងច្រើន​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ រួមមាន​ការបន្ត​បង្កើន​ភាព​ស៊ីជម្រៅ​នៃ​អន្តរការី-​កម្ម​ហិរញ្ញវត្ថុ ការលើកកម្ពស់​វិស័យ​ធានារ៉ាប់រង និង​ការអភិវឌ្ឍ​ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ។

    យ៉ាងណាក៏ដោយ តម្លៃ​ភ្លើងអគ្គិសនី និង​កត្តា​ច្បាប់​ដែល​នៅ​មិនទាន់​រឹងមាំ​នៅឡើយ​នោះ គឺជា​កត្តា​រារាំងខ្លះៗដល់​ការធ្វើ​វិនិយោគ​ពី​ក្រៅប្រទេស​នេះដែរ ពិសេស​ប៉ះពាល់​ដល់​សហ​គ្រាស​ខ្នាតតូច និង​មធ្យម​ដែល​ពួកគាត់​ជួប​ការលំបាក បាត់បង់​ប្រាក់ចំណេញ​មួយចំនួន ដោយសារតែ​តម្លៃ​អគ្គិសនី​នៅ​កម្ពុជា​មានតម្លៃ​ខ្ពស់ជាង​ប្រទេសជិតខាង ដូចជា​ប្រទេស​ថៃ​ និង​ប្រទេស​វៀតណាម ជាដើម។ តែ​ទោះជា​យ៉ាងណា កម្ពុជា​កំពុង​សាងសង់​ទំនប់​វា​រី​អគ្គិសនី​ដោយ​ខ្លួនឯង ដែល​គេ​រំពឹងថា តម្លៃ​ភ្លើងអគ្គិសនី​នឹង​អាច​ចុះថោក​ដូច​ប្រទេសជិតខាង ដែល​ធ្វើឱ្យ​ចំនួន​វិនិយោគិន​បរទេស​នឹង​ចូលមក​បណ្តាក់ទុន​រក​ស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើនឡើង។ បច្ចុប្បន្ន វិនិយោគិន​ចិន​ឈរ​លំដាប់​លេខ​រៀង​នាំមុខគេ ឯ​វិនិយោគិន​ជប៉ុន​ក៏​កំពុង​សម្លឹង​ឃើញ និង​ចូលមក​ដាក់ទុន​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​កាន់តែច្រើន​ឡើងជាបណ្ដើរៗផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ ពាណិជ្ជករ​អឺរ៉ុប​ក៏​មក​បណ្តាក់ទុន​ច្រើន​ដែរ ដែល​បច្ចុប្បន្ននេះ​មាន​ក្រុមហ៊ុន​មកពី​អឺរ៉ុប​កំពុង​វិនិយោគ​ប្រមាណ 52គម្រោង​ដែលមាន​ទឹកប្រាក់​សរុប​ចំនួន 1.1ប៊ី​លាន​ដុល្លារ ក្នុងនោះ​ការវិនិយោគ​ក្នុង​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម និង​កម្មន្តសាល​ចំនួន274លាន​ដុល្លារ។

    គូរ​បញ្ជាក់ថា នៅ​ឆមាស​ទី1 ឆ្នាំ2018នេះ ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​បានអនុម័ត​គម្រោង​វិនិយោគ​សរុប​ចំនួន 106គម្រោង ដែល​ក្នុងនោះ​មាន​គម្រោង​ថ្មី​ចំនួន97 និង​គម្រោង​ពង្រីក​ផលិតកម្ម​ចំនួន9 មាន​ទុនវិនិយោគ​សរុប​នៃ​គម្រោង​ដែល​ត្រូវ​បានអនុម័ត​ទាំងនោះ​មាន​ចំនួន​ប្រមាណ​ជា 3,500លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដែល​អាចបង្កើត​ការងារ​បាន​ចំនួន​ប្រមាណ​ជិត 10ម៉ឺន​កន្លែង​ឯណោះ។

    បើ​គេ​ធ្វើការ​ប្រៀបធៀប​ឆមាស​ទី1 ឆ្នាំ2018 និង​រយៈពេល​ដូចគ្នា​កាលពី​ឆ្នាំ2017 កម្ពុជា​មានការកើនឡើង​ចំនួន 19គម្រោង ខណៈដែល​ទំហំ​ទុនវិនិយោគ​មានការ​កើនឡើង​ចំនួន 14% ជាពិសេស​ការវិនិយោគ​លើ​វិស័យ​កសិកម្ម និង​ក​សិ-ឧស្សាហកម្ម​មានការ​កើនឡើង​ខ្លាំង​រហូតដល់​ទៅ77%។ ការវិនិយោគ​ក្នុង​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម និង​កម្មន្តសាល​មានការ​កើន​ទ្បើង22% ដែល​ក្នុងនោះ​គម្រោង​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​សម្លៀកបំពាក់​មាន​ការ​កើន​ទ្បើង​ចំនួន8គម្រោង ពី15គម្រោង​ក្នុង​ឆមាស​ទី1 ឆ្នាំ2017 មក23គម្រោង​ក្នុង​ឆមាស​ទី1 ឆ្នាំ2018។ យោងតាម​ការ​ព្យាករ​របស់​មូលនិធិ​រូបិយវត្ថុ​អន្តរជាតិ(IMF) បានឱ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា​នឹងមាន​កំណើន​ក្នុង​អត្រា 7.25%ក្នុង​ឆ្នាំ2018នេះ ដែល​អត្រាកំណើន​នេះ​នឹង​រក្សាបាន​ក្នុង​ឆ្នាំ​ខាងមុខ​បន្តទៀត៕

  • សហភាព​អឺរ៉ុប​នៅតែ​ជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​សំខាន់​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា

    សហភាព​អឺរ៉ុប​នៅតែ​ជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​សំខាន់​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា

    សហភាព​អឺរ៉ុប​គឺជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​សំខាន់​មួយ​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែលមាន​ការនាំចេញ​នូវ​ផលិតផល​សម្លៀកបំពាក់ និង​ស្បែកជើង​ចូលទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប​ដែលជា​ប្រភព​ចំណូល​ដ៏​ធំ​បំផុត និង​ជា​ធាតុ​ផ្សំ​ដ៏​សំខាន់​នៃ​កំណើន​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​របស់​កម្ពុជា​នៅក្នុង​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំថ្មីៗនេះ។

    លោក George Edgar ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ថ្លែងថា៖“ទំនាក់ទំនង​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​រឹងមាំ​ជាមួយ​សហភាព​អឺរ៉ុប​បានធ្វើឱ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មានការ​រីកចម្រើន​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស”។ ការផ្លាស់ប្តូរ​សេដ្ឋកិច្ច​គឺជា​កត្តា​ជំរុញ​នូវ​កំណើន។ ពាណិជ្ជករ​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​បង្កើត​ការងារ​នៅ​កម្ពុជា ដោយ​ពួកគេ​មាន​ទស្សនវិស័យ​យូរអង្វែង​ក្នុងការ​ជំរុញ​ការច្នៃប្រឌិត និង​លើកកម្ពស់​ការអនុវត្ត​ច្បាប់សង្គម និង​ការគិតគូរ​ខ្ពស់​ដល់​បរិស្ថាន។

    លោក​បាន​បញ្ជាក់ថា៖ អាជីវកម្ម​របស់​សហ​ភាព​អឺរ៉ុប គឺជា​ដៃគូ​រឹងមាំ និង​អាច​ទុកចិត្តបាន​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា “ការចូល​ទៅកាន់​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប​បាន​ជំរុញឱ្យមាន​ការរីកចម្រើន​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​នៃ​ឧស្សាហកម្ម​នាំចេញ​របស់​កម្ពុជា ជាពិសេស​សម្លៀកបំពាក់ និង​ស្បែកជើង”។ លោក Edgar បាន​និយាយថា ជាមួយគ្នានេះដែរ​ការនាំ​ចេញ​របស់​កម្ពុជា​ទៅកាន់​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​កើនឡើង​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស។ ការចូល​ទៅកាន់​គម្រោងអ្វីៗទាំងអស់​ក្រៅពី​អាវុធ EBA (Everything-but-arms) បានអនុញ្ញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទទួលបាន​អត្ថប្រយោជន៍​ប្រកួតប្រជែង​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និង​បង្កើត​ការងារ។

    លោក ថា​ស៊ីឡូ ប្រ៊ី​ន​ហ្សើ (Tassilo Brinzer) អនុប្រធាន​សភាពាណិជ្ជកម្ម​អឺរ៉ុប​ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​លើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុន​អឺរ៉ុប​បាន​បង្កើត​ការងារ​ជាច្រើន​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា និង​ផ្តល់​ប្រាក់ខែ​ល្អ “បរិយាកាស​អាជីវកម្ម​នៅទីនេះ​គឺ​ល្អ ដូច្នេះ​យើង​កំពុង​ព្យាយាម​ទាក់ទាញ​ការវិនិយោគ​នៅ​អឺរ៉ុប​កាន់តែច្រើន​នៅក្នុង​ប្រទេស”។ លោក​បាន​បន្ថែមថា មាន​ប្រហែលជា 500ក្រុមហ៊ុន​មកពី​សហភាព​អឺរ៉ុប​កំពុង​តែមាន​វត្ត​មាននៅ​កម្ពុជា។ ជា​រៀងរាល់ឆ្នាំ សហភាព​អឺរ៉ុប​តែងតែ​ចង់ឱ្យមាន​ការឆ្លើយតប​ពី​បញ្ហា​ដែល​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ការធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅ​កម្ពុជា ដូចជា​បញ្ហា​អភិបាលកិច្ច បញ្ហា​បរិស្ថាន ព្រមទាំង​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​ល្អ​ផងដែរ។

    លោក ថា​ស៊ីឡូ បាន​និយាយថា កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​មាន​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​ល្អ​មួយ​ក្នុងចំណោម​បណ្ដា​ប្រទេស​ដទៃទៀត​ក្នុង​តំបន់។ ក៏ប៉ុន្តែ​ជាមួយនឹង​ការលូតលាស់​សេដ្ឋកិច្ច​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​នេះ រដ្ឋាភិបាល​គួរ​គិតគូរ​បន្ថែមទៀត​លើ​បរិយាកាស​ធុរកិច្ច​សម្រាប់​ដៃគូ​វិនិយោគ។ ក្នុងនោះ​ការបើកប្រាក់-​បំណាច់​អតីតភាព​ការងារ 2ដង​ក្នុង​មួយឆ្នាំ ក៏​ជាការលំបាក​ដល់​អ្នកវិនិយោគ​ដែរ។

    យ៉ាងណាក៏ដោយ សភាពាណិជ្ជកម្ម​អឺរ៉ុប​ដែលជា​តំណាង​ក្រុមហ៊ុន​របស់​អឺរ៉ុប​បាន​បញ្ជាក់ថា ខ្លួន​បាន និង​កំពុង​គាំទ្រ​លើ​ការតាក់តែង​គោលនយោបាយ​របស់​រដ្ឋា​ភិ​បាល​កម្ពុជា ដើម្បី​សម្របសម្រួល​ដល់​ការវិនិយោគ​ឱ្យ​កាន់តែ​ល្អប្រសើរ។ នេះ​មិនមែន​សម្រាប់តែ​ការវិនិយោគ​ពី​អឺរ៉ុប​ទេ តែ​សម្រាប់​ទាក់ទាញ​ការបណ្ដាក់ទុន​ពី​គ្រប់​វិនិយោគិន​បរទេស រួមទាំង​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុងស្រុក​ផងដែរ។

    ជាការ​កត់សម្គាល់ ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ភាគច្រើន​ស្គាល់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ត្រឹមតែ​ជា​សហគមន៍ ដែល​ផ្ដល់ជំនួយ​ធំជាងគេ​បង្អស់ និង​ជាទី​ផ្សារ​នាំចូល​ផលិតផល​ដ៏​ចម្បង​របស់​កម្ពុជា​ប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែ​លើសពី​ម្ចាស់ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍ និង​ជាទី​ផ្សារ​នាំចូល​ផលិតផល​ប្រមាណ 45%របស់​កម្ពុជា អឺរ៉ុប​ក៏​ជា​ដៃគូ​វិនិយោគ​លំដាប់​ទី3 នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា បន្ទាប់ពី​ចិន និង​កូរ៉េដែរ។

    សូមបញ្ជាក់ថា សហភាព​អឺរ៉ុប​គឺជា​គោលដៅ​នាំចេញ​នាំមុខគេ​របស់​កម្ពុជា​ដែលមាន​ចំនួន 40%នៃ​ការនាំចេញ​សរុប។ ទាំងនេះ​បាន​កើនឡើង​យ៉ាងខ្លាំង​ក្នុង​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំថ្មីៗនេះ​ដោយ​កើនឡើង 227%​ ចន្លោះ​ពី​ឆ្នាំ2011 និង​ឆ្នាំ2016 និង​ឈានដល់ 5ពាន់​លាន​ដុល្លារ​គិត​ជា​តម្លៃ​កាលពី​ឆ្នាំទៅ​មិញ។ បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជា​ស្ថិតនៅ​លំដាប់​ទី2 ក្នុងចំណោម​អ្នកទទួលផល​ពី EBA ទាក់ទង​នឹង​បរិមាណ​ជួញដូរ។

    គិត​រហូតមក​ដល់ពេលនេះ ក្រុមហ៊ុន​របស់​អឺរ៉ុប​កំពុង​ឈរជើង​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុ​ជាមាន​ប្រមាណ​ជា 500ក្រុមហ៊ុន​ជាមួយនឹង​ទុនវិនិយោគ​ប្រមាណ4ពាន់​លាន​ដុល្លារ ហើយ​អាច​បន្ត​កើនឡើង​បន្ថែមទៀត​ក្នុង​រយៈពេល​ពី3 ទៅ5ឆ្នាំ​ខាងមុខ។ ការវិនិយោគ​របស់​អឺរ៉ុប​នៅ​កម្ពុជា​គឺ​វិស័យ​សំណង់ កម្មន្តសាល​កសិកម្ម ផលិតផល​ព្រៃឈើ អាកាសចរណ៍ ធនាគារ ថាមពល បច្ចេកវិទ្យា និង​ការដឹកជញ្ជូន​ជាដើម។ នេះ​បើតាម​ការ​ឱ្យដឹងពី​សភា​ពាណិជ្ជកម្ម​អឺរ៉ុប​ប្រចាំ​ប្រទេសកម្ពុជា៕