Author: ធឿន មករា

  • គោលការណ៍​ក្នុងការ​មើលថែ​ទំនាក់ទំនង​គ្រួសារឱ្យ​ស្ថិតស្ថេរ និង​រឹងមាំ

    គោលការណ៍​ក្នុងការ​មើលថែ​ទំនាក់ទំនង​គ្រួសារឱ្យ​ស្ថិតស្ថេរ និង​រឹងមាំ

    ក្នុងពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថិតិ​ការលែង​លះ​កើនឡើង​យ៉ាងខ្លាំង ព្រោះថា​ការរស់នៅ និង​ដំណើរ​ជីវិត​របស់​មនុស្សម្នាក់ៗខុសប្លែក​ពីគ្នា និង​មិន​នឹកគិត​ក្នុងការ​សម្របសម្រួល​ចូល​រកគ្នា​ហ្នឹងឯង ដូច្នេះ​ថ្ងៃនេះ​យើង​សាកល្បង​នាំគ្នា​មក​មើល​ពី​គោលការណ៍​សំខាន់​ដែល​អ្នក​គួរតែ​ប្រតិបត្តិ​ជាមួយ​មនុស្ស​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ ដើម្បី​ក្រុមគ្រួសារ​មាន​សេចក្តីសុខ​សុភមង្គល ស្ថិតស្ថេរ និង​រឹងមាំ​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ។

    – មើលថែទាំ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក : គឺជា​រឿង​ដែល​យើង​ហ្នឹង​មិនអាច​ព្រងើយកន្តើយ​បានឡើយ ព្រោះ​ដោយសារតែ​ការ​មើលថែ ទាំ​យកចិត្តទុកដាក់​មនុស្ស​ដែល​យើង​ស្រឡាញ់ និង​គ្រប់គ្នា​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ ជា​កត្តា​មូលដ្ឋាន​ដែល​ធ្វើ​ក្រុមគ្រួសារ​របស់​អ្នកមាន​អារម្មណ៍​កក់ក្តៅ​ខ្លាំង​ឡើងហើយ​លទ្ធផល​ពី​ការមើល​ថែទាំ​មនុស្ស​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​យ៉ាង​ល្អល្អះ​នេះ នឹងធ្វើ​ឱ្យ​ជីវិត​ស្នេហា​របស់​អ្នក​ល្អ រលូន និង​គ្មាន​បញ្ហា​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ។

    – ជួយ​គ្នា​រកស៊ី : ក្នុង​សភាវ​សេដ្ឋកិច្ច​តឹងតែង​បែបនេះ រឿង​ដែល​អ្នក​គួរ​ធ្វើ​នោះ​គឺ ជួយ​គ្នា​សន្សំសំចៃ និង​រកប្រាក់​ចំណូល​ប​ន្ថែ​ម ដើម្បី​សាង​គ្រោង​គ្រឹះ​ខាង​ផ្នែក​ឋានៈ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ដល់​គ្រួសារ​របស់​អ្នក ព្រោះ​យ៉ាងណា​ក៏​ប្រាក់​គឺជា​បច្ច័យ​សំខាន់​ក្នុងការ​រស់នៅ និង​ដំណើរការ​ជីវិត​របស់​មនុស្ស​គ្រប់រូប​ដែរ បើ​អ្នក​នៅតែ​ចាយវាយ​បែប​ខ្ជះខ្ជាយ​នោះ ប្រាកដ​ណាស់​ថា វា​មិនមាន​ផល​ល្អ​ចំពោះ​ខ្លួន​អ្នក​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ។

    – យកចិត្ត​គេ​មក​ដាក់​ចិ​ត្ក​យើង : បើកឱកាស​ឱ្យ​មនុស្ស​គ្រប់រូប​ក្នុង​គ្រួសារ​របស់​អ្នក​បាន​រិះគិត និង​បញ្ចេញ​គំនិត​យោបល់ ព្រមទាំង​ដោះដូរ​គំនិត​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​ជាប់​ជានិច្ច។ អ្នក​មិនគួរ​ធ្វើជា​អ្នកបញ្ជា​ការ​លើ​គ្រប់​ជីវិត​របស់​សមាជិក​គ្រប់រូប​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​នោះទេ តែ​ប្តូរ​មក​បើកឱកាស​ដល់​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​វិញ ត្រឹមតែ​ប៉ុណ្ណឹង​មនុស្ស​គ្រប់រូប​នៅក្នុង​ផ្ទះ​ក៏មាន​សេចក្តីសុខ​ណាស់​ទៅហើយ។

    – ជន​ទី​បី : បើ​អ្នក​ធ្វើបាន​តាម​ចំណុច​ទាំង3ចំណុច​ខាងលើ​ដូចដែល​បាន​រៀបរាប់​មកហើយ​នោះ បញ្ហា​រឿង​ជន​ទី​បី​ក៏​ពិបាក​នឹង​កើតឡើង​ណាស់ តែ​ក៏​នៅតែ​មិនអាច​ជឿទុកចិត្ត​បាន​ដដែលវិធី​ដែល​ល្អ​អ្នក​គួរ​ធ្វើខ្លួន​ឱ្យ​គួរឱ្យ​ស្រឡាញ់​ជានិច្ចព្យាយាម​មើលថែទាំ​ខ្លួន​ឱ្យមើល​មក​ស្អាត​គ្រប់ពេលវេលា ដើម្បី​កុំឱ្យ​ស្វាមី ឬ​ភរិយា​របស់​អ្នកមាន​នៅសល់​បេះដូង​ទៅ​សម្លឹងមើល​នារី ឬ​បុរស​ណា​ផ្សេង។

    ដូច្នេះ​មិន​ថា ចង់​គិត និង​ចង់​ធ្វើ​អ្វីមួយ​ក៏ដោយក៏​សូមឱ្យ​នឹក​ដល់​ដួងចិត្ត​របស់​មនុស្ស​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​របស់​អ្នកជា​រឿង​សំខាន់​ជាប់​ជានិច្ច និង​នៅចាំ​មើលថែទាំ​គ្នា ព្រមទាំង​រកកិច្ចការងារ​ពេលទំនេរ​ធ្វើ​រួមគ្នា​ឱ្យបាន​ញឹកញាប់ ព្រោះ​វា​នឹង​ធ្វើឱ្យ​សម្ព័ន្ធភាព​ក្នុង​ក្រុមគ្រួសារ​ស្ថិតស្ថេរ រឹងមាំ​ឡើង​ហ្នឹងឯង៕

  • ជើងខ្លាំង៦៨ក្រុមធ្វើឲ្យកក្រើកទីលានបាល់ទាត់ Tiger Street Football Festival 2019 នៅមណ្ឌលក្រុងប៉ោយប៉ែត

    ជើងខ្លាំង៦៨ក្រុមធ្វើឲ្យកក្រើកទីលានបាល់ទាត់ Tiger Street Football Festival 2019 នៅមណ្ឌលក្រុងប៉ោយប៉ែត

    ក្រុងប៉ោយប៉ែត ៖ នាព្រឹកថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ នេះ ព្រឹត្តិការណ៍នៃការប្រកួតបាល់ទាត់  Tiger Street Football Festival 2019 នៅមណ្ឌលទី៥ ក្រុងប៉ោយប៉ែតនៅបរិវេណផ្សាររាត្រីជិតកាស៊ីណូផ្កាយ៥ បានបើកជាផ្លូវការហើយដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមពីលោក ម៉ៃ តុលា អគ្គលេខាធិការរងនៃសហព័ន្ធ កីឡាបាល់ទាត់កម្ពុជា និងលោកស្រី ថោង បវរលក្ខិណា តំណាងឲ្យក្រមហ៊ុនស្រាបៀរថៃហ្គ័រ (CBL) ព្រម ទំាងក្រុមទំាង៦៨។

    លោក ម៉ៃ តុលា បានលើកឡើងថា នេះគឺជាលើកទី៧ហើយដែលក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរថៃហ្គ័របាន រៀបចំកម្មវិធីដ៏អស្ចារ្យក្នុងការផ្តល់ឱកាសដល់ប្អូនៗយុវជនដែលស្រលាញ់កីឡាបាល់ទាត់បានបញ្ចេញ សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងដណ្តើមពានរង្វាន់។ ហើយជាធម្មតាការប្រកួតតែងតែចង់ទទួលបានជ័យជម្នះ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយសហព័ន្ធកីឡាបាល់ទាត់ និងក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរថៃហ្គ័រ តែងតែសង្កត់ធ្ងន់លើការ គោរពវិន័យ ហើយសង្ឃឹមថាកីឡាករទាំងអស់ប្រកាន់ភ្ជាប់នូវស្មារតីកីឡាលេងដោយយុត្តិធម៌(Fair Play) គោរពពេលវេលា គោរពអាជ្ញាកណ្តាល និងអ្នករៀបចំកម្មវិធី។

    លោកស្រី ថោង បវរលក្ខិណា ក៏បានលើកឡើងក្នុងពិធីបើកថា ក្រុងប៉ោយប៉ែត គឺជាមណ្ឌល ទី៥នៃការប្រកួត Tiger Street Football Festival 2019 ក៏ជាការវិលត្រឡប់មកវិញហើយ មិនតែ ប៉ុណ្ណោះព្រឹត្តិការណ៍កាន់តែធំជាងមុននិងមានមណ្ឌលប្រកួតរហូតដល់៩ទីតាំងក្រុមចូលរួមប្រកួតកាន់តែច្រើនឡើង និងមានរង្វាន់ដ៏ច្រើនសរុប៥០០០០ដុល្លារ។ លោកស្រីបានបន្តថា សូមឲ្យកីឡាករទំាងអស់ ខិតខំប្រឹងប្រែងឲ្យអស់ពីសមត្ថភាពក្នុងការប្រកួតលើទីលាន ដើម្បីដណ្តើមយកជើងឯកប្រចាំមណ្ឌល ឈានទៅការប្រកួតវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រទូទាំងប្រទេស នៅរាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៦ និងទី១៧ ខែមីនា ២០១៩ ខាងមុខនេះជាពិសេសមានឱកាសជួបផ្ទាល់ជាមួយកំពូលតារាបាល់ទាត់អន្តរជាតិគឺកីឡាករបាល់ទាត់ Ronaldinho។

    លើសពីនេះនៅជុំវិញបរិវេណកន្លែងរៀបចំកម្មវិធី Tiger Street Football Festival 2019 ក៏មាន កន្លែងលេងហ្គេមកម្សាន្តដ៏រីករាយដើម្បីទទួលបានវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ជាច្រើនពីស្រាបៀរថៃហ្គ័រ មានការដាក់តាំងលក់សម្ភារៈកីឡា ព្រមទាំងទទួលបានការភ្ជាប់អ៊ីនធើណែត ដោយឥតគិតថ្លៃ (Free WiFi) នៅបញ្ជរ Digital Booth ដែលមានការប្រគុំតន្រ្តីនឹងមានតារាល្បីប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាច្រៀងនៅនោះ ។

    ចំពោះរង្វាន់ក្រុមជើងឯកប្រចាំមណ្ឌលក្រុងប៉ោយប៉ែត គឺទទួលបានប្រាក់រង្វាន់១៥០០ដុល្លារ ក្រុមជើងឯករងទទួលបានទឹកប្រាក់រង្វាន់១០០០ដុល្លារក្រុមចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣ទទួលបានទឹកប្រាក់រង្វាន់៥០០ដុល្លារ ក្រុមចំណាត់ថ្នាក់លេខ៤ ទទួលបានទឹកប្រាក់រង្វាន់២០០ដុល្លារ ។

    ស្រាបៀរថៃហ្គ័រជាស្រាបៀរដែលមានគុណភាពខ្ពស់លំដាប់ថ្នាក់អន្តរជាតិមានដើមកំណើតតាំងពីឆ្នាំ១៩៣២នៅប្រទេសសិង្ហបុរី និងមានលក់នៅច្រើនជាង៧០ប្រទេសនៅទូទាំងពិភពលោក ហើយ ស្រាបៀរថៃហ្គ័រឈ្នះ ពានរង្វាន់លំដាប់ថ្នាក់អន្តរជាតិច្រើនជាង៤០មេដាយផ្នែករសជាតិ និងគុណភាព។

    សូមចូលទៅកាន់ទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ស្រាបៀរថៃហ្គ័រ៖ www.facebook.com/TigerBeerKH

    ពិសាដោយការទទួលខុសត្រូវ៕

  • ឆ្នាំមុន ទិន្នផល​ម្រេច​កំពត និង​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​ធ្លាក់ចុះ សង្ឃឹម​ឆ្នាំនេះ​នឹង​ល្អប្រសើរ

    ឆ្នាំមុន ទិន្នផល​ម្រេច​កំពត និង​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​ធ្លាក់ចុះ សង្ឃឹម​ឆ្នាំនេះ​នឹង​ល្អប្រសើរ

    ផលិតផល​សម្គាល់​ភូមិសាស្ត្រ (Geographical Indications ឬ​GI) ម្រេច​កំពត កាលពី​ឆ្នាំ2018 សម្រេចបាន 69តោន និង​បាន​ផ្គត់ផ្គង់​ទៅឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ដៃគូ​ចែកចាយ​ប្រមាណ 50តោន បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​ឆ្នាំ2017 ដែល​ផលិត​បាន 102តោន និង​ចែកចាយ​ទៅកាន់​ទីផ្សារ​បាន 70តោន​នោះ គឺ​បរិមាណ​មានការ​ធ្លាក់ចុះ​ប្រមាណ 32% និង28%តាម​លំដាប់។ នេះ​បើតាម​ការបញ្ជាក់​នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​បូកសរុប​ការងារ​ឆ្នាំ2018 របស់​សមាគម​ម្រេច​កំពត។

    លោក ងួន ឡាយ ប្រធាន​សមាគម​ម្រេច​កំពត​បញ្ជាក់ថា៖“ការធ្លាក់ចុះ​ទិន្នផល​នេះ ដោយសារតែ​យើង​អត់​ប្រើ​ថ្នាំ គឺ​ធ្វើ​តាមបែប​ធម្មជាតិ​សុទ្ធសាធ អុីចឹង​វា​ក៏​ប្រែប្រួល​ទៅតាម​ធម្មជាតិ​ដែរ ហើយ​ដំណាំ​ម្រេច វា​ផ្លែ​មួយឆ្នាំ​អត់​មួយឆ្នាំ។ ឧទាហរណ៍​ឆ្នាំ2017 យើង​ទទួលបាន​ទិន្នផល​ច្រើន ដល់​ឆ្នាំ2018 វា​ធ្លាក់ចុះ​មកវិញ។ ដោយឡែក ការធ្លាក់ចុះ​នៃ​តម្រូវការ​វិញដោយសារតែ​ទីផ្សារ​ឥឡូវ​មាន​លក្ខណៈ​ចង្អៀត ធ្វើឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ជា​ដៃគូ​មាន​តម្រូវ​ការថយចុះ ព្រោះ​ក្រុមហ៊ុន​ខ្លះ​លក់​ម្រេច​ចាស់​មិនទាន់​អស់ពី​ស្តុក​ផង”។

    លោក​បាន​លើកឡើងថា ចាប់តាំងពី​ម្រេច​កំពត​បាន​ចុះបញ្ជី​ជា​ផលិតផល​សម្គាល់​ភូមិសាស្ត្រ(GI) និង​ទទួលស្គាល់​ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប​មក ធ្វើឱ្យ​ផលិតផល​នេះ​មាន​ទីផ្សារ​ខ្លាំង ហើយ​កសិករ​បាន​ពង្រីក​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ដែល​គិត​មកដល់​ឆ្នាំ2018សមាគម​មាន​ផ្ទៃដី​ផលិត​ម្រេច​សរុប​ប្រមាណ250ហិកតា។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ សមាជិក​របស់​សមាគម​បាន​កើនឡើង​រហូតដល់ 440គ្រួសារ ចំណែកឯ​អ្នក​ចែកចាយ​ក៏បាន​កើនឡើង​រហូតដល់ 29ក្រុមហ៊ុន​ផងដែរ​ក្នុងឆ្នាំនេះ រីឯ​ផ្ទៃដី​ដាំ​ម្រេច​ក៏បាន​កើនឡើង​រហូតដល់ 250ហិកតា​ដែលមាន​ទីតាំង​នៅក្នុង​ខេត្តកំពត និង​ខេត្ត​កែប។ លោក​បន្ថែមថា ៖“បន្ទាប់ពី​យើង​បង្កើត​សមាគម​ម្រេច​កំពត​មក តម្លៃ​ម្រេច​បាន​ឡើងថ្លៃ​ជា​បន្តបន្ទាប់។ ជាក់ស្ដែង ពីមុន​ម្រេចខ្មៅ​តម្លៃ 5ដុល្លារ​ក្នុង 1គីឡូក្រាមបាន​ឡើងដល់ 15ដុល្លារ ម្រេច​ក្រហម 20ដុល្លារ​ឡើងដល់ 25ដុល្លារ ម្រេចស 18ដុល្លារ ឡើងដល់ 28ដុល្លារ​ក្នុង1គីឡូក្រាម​កាលពី​ឆ្នាំ2018 ហើយ​តម្លៃ​នេះ​មិនទាន់​ប្រែប្រួល​ឡើង​ចុះ​នៅឡើយ​ទេ បើទោះបី​តម្រូវការ​ពី​ដៃគូ​បញ្ជា​ទិញ​បាន​ធ្លាក់ចុះ​ក៏ដោយ”។

    យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក​រំពឹងថា ទីផ្សារ​នឹង​ល្អ​ឡើងវិញ​នៅ​ឆ្នាំ2019នេះ ដោយសារតែ​បច្ចុប្បន្ន​មាន​ក្រុមហ៊ុន​មួយចំនួន​បាន​ទាក់ទង​មក​សមាគម​ដើម្បី​នាំចេញ ខណៈ​បច្ចុប្បន្ន ម្រេច​កំពត​មាន​ទីផ្សារ​នៅ​បណ្តា​ប្រទេស​សមាជិក​សហគមន៍​អឺរ៉ុប និង​អាមេរិក ដូចជា អាល្លឺម៉ង់ អូស្ត្រាលី កូរ៉េ ហុងកុង តៃវ៉ាន់​និង​ជប៉ុន​ជាដើម។

    បើតាម​ពាណិជ្ជករ​អ្នក​នាំ​ផលិតផល​នេះ​ទៅកាន់​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​បានឱ្យដឹង​កាលពីពេល​កន្លងមក​ថា ម្រេច​កំពត​លក់រាយ​នៅ​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប​មានតម្លៃ​ចាប់ពី150 ដល់200ដុល្លារ​ក្នុង1គីឡូក្រាម  ហើយ​ផលិតផល​នេះ​នៅមាន​វិសាលភាព​ទូលំទូលាយ និង​មាន​សក្ដានុពល​ខ្ពស់​សម្រាប់​ពង្រីក​ទីផ្សារ​ច្រើន​ទៀត ក៏ប៉ុន្តែ​បើសិនជា​មិនមាន​វិធានការ​ពង្រីក​ឱ្យបាន​ទូលាយ​ទេនោះ វា​នឹង​ដួល​ទៅវិញ។ ក្នុង​កាលៈទេសៈ​នេះ កម្ពុជា​ត្រូវការ​ពង្រីក​ទីផ្សារ​ម្រេច​កំពត​បន្ថែមទៀត យើង​ត្រូវ​អប់រំ​ពលរដ្ឋ​ដែលជា​អ្នក​ផលិត​ម្រេច​ផ្ទាល់​ឱ្យ​ស្គាល់​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ផលិតផល​សម្គាល់​ភូមិសាស្ត្រ(GI) បើ​ពុំ​នោះទេ​យើង​មិនអាច​រក្សា​ទីផ្សារ​ម្រេច​កំពត​បាន​ស្ថិតស្ថេរ​នោះទេ ហើយ​ទីផ្សារ​នេះ​នឹង​បាត់បង់​បន្តិចម្ដងៗដោយសារ​ការ​ក្លែងបន្លំ​ម៉ាក និង​មិនបាន​គោរព​ទៅតាម​លក្ខខណ្ឌ​របស់​អ្នកទិញ។

    ក្រុម​អ្នក​ផលិត​ម្រេច​ក្នុង​ខេត្តកំពត បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះ​លោក​ត្រូវ​រក​ឈ្មួញ​មក​ទិញ​ម្រេច​ដោយ​ខ្លួនឯង ព្រោះ​សហគមន៍​ដែល​ធ្លាប់តែ​ទិញ​ម្រេច​ពី​កសិករ មិនបាន​បញ្ជា​ទិញ​ច្រើន​នោះទេ គឺ​ទិញ​តែមួយ​ចំនួន ហើយ​ដោយសារតែ​កសិក​រ​ដាំ​ម្រេច​ក៏​ច្រើន អុីចឹង​ហើយ​ត្រូវ​ចែកគ្នា​ម្នាក់បន្តិចៗ ដើម្បី​លក់​ទៅតាម​ការបញ្ជាទិញ​តាមរយៈ​សមាគម ដោយ​ការលក់​ម្រេច​តាមរយៈ​សមាគម កសិករ​នឹង​ទទួលបាន​តម្លៃ​ស្តង់ដា តែបើ​លក់​ទៅឱ្យ​ឈ្មួញ​ខាងក្រៅ​វិញ តម្លៃ​ត្រូវ​ទាប​ជាង​នេះ តែ​យ៉ាងណា​ក៏ត្រូវ​តែ​លក់​ដែរ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ហិរញ្ញវត្ថុ។

    យោងតាម​សៀវភៅ​បន្ទុក ម្រេច​កំពត​បាន​កត់ត្រា​ថា តំបន់​ដែល​អាច​ផលិត​ម្រេច​កំពត​បាន លុះត្រាតែ​ស្ថិតនៅ​ក្នុងស្រុក ឬ​ក្រុង​មួយចំនួន​នៃ​ខេត្តកំពត និង​ខេត្ត​កែប។ តំបន់​ទាំងនោះ​រួមមាន ស្រុក​កំពង់ត្រាច ស្រុក​ដងទង់ ស្រុក​ទឹកឈូ ស្រុក​ឈូក និង​ក្រុង​កំពត​នៃ​ខេត្តកំពត ព្រមទាំង​នៅ​ស្រុក​ដំណាក់​ចង្អើរ និង​ក្រុងកែប ខេត្ត​កែប ផងដែរ។

    លោក​ប្រធាន​សមាគម​បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន​ដំណាំ​ម្រេច​មិន​ត្រឹមតែ​កសិករ​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​ទេ​ដែល​ចាប់អារម្មណ៍​ពង្រីក​ការដាំដុះ​ម្រេច​នោះ នៅមាន​ក្រុមហ៊ុនធំៗដែល​ធ្លាប់​ទិញ​ម្រេច​ពី​កសិករ ក៏បាន​ងាក​មក​វិនិយោគ​លើ​ការដាំ​ដំណាំ​នេះ​ដោយ​ខ្លួនឯង​ដែរ។ ពោលគឺ សូម្បីតែ​វិនិយោគិន​មួយចំនួន​ដែលមាន​ដើមទុន​ច្រើន​ក៏បាន​មករក​ទិញ​ដី និង​ជួល​កម្មករ​ដាំ​ម្រេច​ច្រើន​ផងដែរ អុីចឹង​ហើយ​ទើប​ធ្វើឱ្យមាន​ការកាត់បន្ថយ​ការបញ្ជាទិញ​ពី​កសិករ​តាមរយៈ​សមាគម​លើកកម្ពស់​ម្រេច​ខេត្តកំពត​នេះ ”។

    លោក​ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន ប្រធាន​សហព័ន្ធ​ម្រេច និង​គ្រឿងទេស​កម្ពុជា​បាន​មានប្រសាសន៍ថា​មកដល់​បច្ចុប្បន្ននេះ​កម្ពុជា​អាច​ផលិត​ម្រេច​មានគុណ​ល្អ រសជាតិ​ឆ្ងាញ់ និង​មានការ​គាំទ្រ​ពី​អ្នក​បរិ​ភាគ​បាន​ហើយ ប៉ុន្តែ​គួរឱ្យ​ស្តាយ​ដែល​ការនាំចេញ​នៅ​មិនទាន់បាន​ច្រើន​នៅឡើយ។ លោក​ឧកញ៉ា​មានប្រសាសន៍ថា “យើង​នឹង​ដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗដែល​កើតឡើង​នៅពេលនេះ និង​មាន​វិធានការ​បន្ថែមទៀត​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​វិស័យនេះ​ឱ្យ​ល្អប្រសើរ​ឡើង”។

    សូមបញ្ជាក់ថា ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​បាន​ដាក់បញ្ចូល​ផលិតផល​ម្រេច​ទៅក្នុង​យុទ្ធសាស្ត្រ​សមាហរណកម្ម​ពាណិជ្ជកម្ម​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ចង្វាក់​តម្លៃ និង​ធ្វើ​ពិ​ធិ​ធ​កម្ម​ការនាំចេញ។ បច្ចុប្បន្ននេះ​ផលិតផល​កសិកម្ម​មួយ​នេះ​បាន និង​កំពុង​ដាំ​ដុះ​នៅក្នុង​ខេត្ត​ចំនួន19 លើ​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ជាង 6ពាន់​ហិកតា​ដែល​បានផ្ដល់​ទិន្នផល​ជាង 2ម៉ឺន​តោន​ក្នុង​ឆ្នាំ។

    លោក​ឧកញ៉ា សុង សារ៉ន បានឱ្យដឹងថា នៅ​កម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ2017 និង2018 កសិករ​អាច​ផលិត​ម្រេចបាន​ប្រមាណ 2ម៉ឺន​តោន ដែល​ជាង95% គឺ​សម្រាប់​នាំចេញ តែដោយសារ​ទីផ្សារ​មិន​ទូលំទូលាយ​ធ្វើឱ្យ​ផលិតផល​មួយ​នេះ​បន្ដ​ជួប​ការលំបាក និង​ខ្វះ​ទីផ្សារ​សម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់។ លោក​ឧកញ៉ា​បន្តថា៖ “បើសិនជា​យើង​អាច​នាំចេញ​ម្រេច 2ម៉ឺន​តោន​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ វា​ស្មើនឹង​តម្លៃ​នាំចេញ​ស្រូវ​អង្ករ​ប្រមាណ​ជា20 ទៅ30ម៉ឺន​តោនឯណោះ‟។

    សូម​រំឭកថា ម្រេច​កំពត​ត្រូវបាន​ចុះបញ្ជី​ម៉ាក​សម្គាល់​ភូមិសាស្ត្រ (GI) នៅ​ឆ្នាំ2010 ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ2016ក៏បាន​ចុះបញ្ជី​នៅ​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ប្រទេស​វៀតណាម​ផងដែរ៕

  • វិវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង​ អាយុ18ខែ​យ៉ាងណាខ្លះ ដែល​អ្នក​ម្ដាយ​ត្រូវ​ដឹង

    វិវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង​ អាយុ18ខែ​យ៉ាងណាខ្លះ ដែល​អ្នក​ម្ដាយ​ត្រូវ​ដឹង

    វិវឌ្ឍនាការ​របស់​កុមារ​អាយុ18ខែ ឬ​វ័យ1ឆ្នាំកន្លះ​នេះ លោកឪពុក​អ្នក​ម្ដាយ​ប្រហែលជា​ល្មម​មើលឃើញ​ពី​និស្ស័យ ឬ​ទេពកោសល្យ​របស់​កូនតូចខ្លះៗហើយ​ថា តើ​មាន​បុគ្គលិកលក្ខណៈ​យ៉ាងណាខ្លះ? ក្មេងម្នាក់ៗមាន​ចំណាប់អារម្មណ៍ផ្សេងៗពីគ្នា មាន​រូប​បែប​នៃ​ការរៀន​យល់ដឹង​មិន​ដូចគ្នា បុគ្គលិកភាព​ក៏​មិន​ដូចគ្នា ដូច្នេះ​ទើប​លោកឪពុក​អ្នក​ម្ដាយ​មិនគួរ​ប្រៀបធៀប​កូន​យើង​ជាមួយ​កូន​របស់​អ្នកដទៃ​ឡើយ។ ថ្ងៃនេះ ឡា​រ៉ែ​ន សូម​អញ្ជើញ​លោកឪពុក​អ្នក​ម្ដា​យមក​មើល​ពី​វិវឌ្ឍនាការ​ក្នុង​ផ្នែកនីមួយៗរបស់​កូនតូច​វ័យ18ខែ​នេះ​វិញ​ប្រសើរ​ជាង…។

    វិវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង​អាយុ18ខែ ខាង​ផ្នែក​រាងកាយ
    ក្មេង​វ័យ 18ខែ មាន​វិវឌ្ឍនាការ​ខាង​បណ្ដុំ​សាច់ដុំ​ធំ ខ្លាំង​ជាង​បណ្ដុំ​សាច់ដុំតូច។ ក្មេង​ភាគច្រើន​នឹង​ចេះ​ដើរ​បាន​ចំណាន​ហើយ និង​ថែមទាំង​ចូលចិត្ត​ដើរ​បាន​ពេញ​មួយថ្ងៃ ហើយ​ក្មេង​ខ្លះ​ថែមទាំង​អាច​ចេះ​ដើរ​ថយក្រោយ​បាន​ទៀតផង។ ក្មេង​វ័យ​នេះ​នឹង​ចូលចិត្ត​លេង​តោង​ឡើងលើ​កៅអី តុ គ្រែ និង​ចាប់ផ្ដើម​ចេះ​លោត​បាន​ខ្លះ​ហើយតែ​ជាការ​លោត​ជើង​ទាំងពីរ​ដំណាលគ្នា។ អាច​ឈានឡើង​កាំជណ្ដើរ​បាន​ដោយ​ខ្លួនឯង តែ​នៅ​ត្រូវមាន​អ្នក​ជួយ​ទាញ​ដៃ​ម្ខាង​ឡើង។ ចំណែក​ពេល​ចុះ​វិញ នឹង​នៅតែ​ប្រើ​ក្បាច់​វារ​យក​គូទ​ចុះ​មុន​ដដែល ហើយ​ការចាប់​កាន់​ក៏​ធ្វើបាន​ល្អ​ហើយដោយសារតែ​ភ្នែក និង​ដៃ​ធ្វើការ​សហការគ្នា​បានល្អ​ហ្នឹងឯង និង​អាច​ប្រើ​ដៃ​មួល​បើក​បិទ​ដៃ​ទ្វារ ឬ​ក្បាល​រ៉ូ​ប៊ី​ណេ​ទឹក​ដោយ​ដៃ​ខាង​ដែល​ថ្នឹក​បាន​ហើយ។

    វិវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង​អាយុ18ខែ ខាង​ផ្នែក​សតិបញ្ញា និង​ការរៀន​យល់ដឹង
    ពី​អំឡុង​អាយុ 18ខែ​ដល់ 2ឆ្នាំ កូន​នឹង​ចាប់ផ្ដើម​អភិវឌ្ឍ​ចំណេះដឹង​អំពី​ការ​មាន និង​ការបាត់​ទៅវិញ​របស់​ម​នុស្ស និង​វត្ថុ​របស់របរផ្សេងៗដែល​គេ​ធ្លាប់​ឃើញ ឬ​ធ្លាប់​លេង​ហើយ។ កូនតូច​នឹង​ចាប់ផ្ដើម​ចេះ​ចាំ​ចំណាំបាន និង​ដឹង​ពី​វត្ថុ​ដែល​គេ​ធ្លាប់​ឃើញ ទោះជា​មិនឃើញ​នៅ​ពីមុខ​គេ​នៅពេល​ហ្នឹង​ក៏ដោយ ក៏​គេ​នឹង​នៅតែ​ដឹងថា នៅមាន ហើយនឹង​ព្យាយាម​រក​របស់ ឬ​វត្ថុ​នោះ(ឬ​មនុស្ស ដូចជា​ម្ដាយ)បានដែរ។ ដូចជា​បើ​លោក​អ្នកយក​វត្ថុ​ណាមួយ​ឱ្យគេ​មើល រួចហើយ​យកទៅ​លាក់​នៅក្រោម​ភួយ ដោយ​ធ្វើ​ឱ្យគេ​មើលឃើញ​នៅ​នឹង​មុខ​នោះ គេ​នឹង​ដឹង​ភ្លាម​ថា វត្ថុ​នោះ​នៅក្រោម​ភួយ ហើយនឹង​ប្រញាប់​យកដៃ​ចាប់ទាញ​ភួយ​ចេញ​ដើម្បីឱ្យ​បានឃើញ​វត្ថុ​នោះ​ជាមិនខាន។

    វិវឌ្ឍនាការ​របស់​ក្មេង​អាយុ18ខែ ខាង​ផ្នែក​ភាសា និង​ការទំនាក់ទំនង
    កូន​ចាប់ផ្ដើម​យល់​ពី​ពាក្យ​ដែល​នឹង​ប្រើ​សម្រាប់​ប្រាប់​ជា​ភាសា​បាន​ច្រើនឡើង​ហើយ ទោះជា​បញ្ចេញ​សំឡេង​ចេញមក​បាន​មិន​អស់​គ្រប់​ពាក្យ​ក៏ដោយ និង​ចេះ​និយាយ​ជា​ប្រយោគ​ខ្លី​បាន ដូចជា ​ទៅ​ដើរលេង ញ៉ាំ​ទឹក ម៉ា​ក់ព…ជាដើម។ អ្នក​ម្ដាយ​ចាំបាច់​ត្រូវ​បង្កើន និង​ជំរុញ​វិវឌ្ឍនាការ​ដល់​កូន​ជា​បន្តបន្ទាប់​យ៉ាង​ជាប់លាប់ ដោយ​ជំរុញ​ឱ្យ​កូន​និយាយ​ឱ្យបាន​ញឹកញាប់បង្ហាត់​ឱ្យគេ​ចេះ​ហៅ​ឈ្មោះ​វត្ថុ​នោះ​គ្រប់ពេល ឬ​សួរ​ជា​សំណួរ​ដើម្បីឱ្យ​កូន​មានឱកាស​បាន​រំឭក​ពីអ្វី​ដែល​បាន​រៀន​យល់ដឹង​កន្លងមក​ដើម្បី​ឆ្លើយ​ចេញ​មកជា​ពាក្យសម្តីបាន។

    ឪពុកម្ដាយ​គួរ​ចាប់ផ្ដើម​បង្រៀន​កូន​ឱ្យ​ស្គាល់ “ខុស-ត្រូវ” និង “គួរ-មិនគួរ” ផង ដោយ​ការធ្វើ​ខ្លួន​ជា​គំរូ និង​សម្ដែង​ចេញពី​ក្ដី​សុភាព ក្ដី​គោរព និង​ភាពអនុគ្រោះ​ចំពោះ​អ្នកដទៃ។ មិន​គួរប្រើ​អំពើហិង្សា ដូចជា​ ការ​វាយ ឬ​ការ​ស្រែកជេរ​បញ្ចោរ​ថាឱ្យ​ក្មេង​ធ្វើជា​ការបង្ហាត់បង្រៀន​កុមារ​ឡើយ ព្រោះ​អំពើហិង្សា​ដែល​មនុស្ស​ធំ​ធ្វើ​ទៅលើ​ក្មេង មិនបាន​ជួយ​ធ្វើឱ្យអ្វីៗល្អប្រសើរ​ឡើង​ឡើយ តែ​វា​ថែមទាំង​ធ្វើឱ្យ​គ្រប់យ៉ាង​កាន់តែ​អាក្រក់​ទៅ ក្មេង​នឹង​រឹតតែ​តតាំង​ខ្លាំង​ឡើង ហើយនឹង​រៀន​យល់​ដឹងថា ការប្រើ​កម្លាំងបាយ​ជា​រឿង​ធម្មតា ដែល​គេ​ក៏​អាច​ប្រើ​កម្លាំងបាយ​ទៅលើ​អ្នកដទៃ​បាន​ដូចគ្នា​ ដើម្បី​ឱ្យបាន​នូវ​អ្វីដែល​ខ្លួន​ត្រូវការ
    ព្រោះ​គេ​ធំធាត់​ឡើងមក​ក្នុង​សភាវ​បែប​ហ្នឹង ដែល​នេះ​គឺជា​បញ្ហា​ធំ​មួយ​នៅពេល​អនាគត៕

  • សញ្ជាតិញាណ 5យ៉ាង​ របស់​ទារក​ទើប​កើត

    សញ្ជាតិញាណ 5យ៉ាង​ របស់​ទារក​ទើប​កើត

    ក្រោយពី​អ្នក​ម្ដាយ​បានផ្ដល់​កំណើត​កូនតូច​ចេញមក​ពិភព​ខាងក្រៅ​រួចរាល់​ហើយ បន្ទាប់ពីនោះ​អ្នក​ម្ដាយ​ថ្មោងថ្មី​ក៏ត្រូវ​ហ្វឹក​ហាត់រៀន​យល់ដឹង​អំពី​តម្រូវការ​របស់​កូនតូច​ថា តើ​គេ​ត្រូវការ​អ្វី? ចំណែក​ទារក​ខ្លួនឯង​ក៏ត្រូវ​រៀន​យល់ដឹង និង​សម្រប​ខ្លួន​ជាមួយ​ការរស់នៅ​ដូចគ្នា​ដែរ… តែ​រឿង​ដែល​អ្នក​ម្ដាយ​អាច​មិនដឹង​នោះ​គឺ ទារក​ទើបនឹង​កើតមាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​ទទួល​ដឹង ធ្វើ និង​តបស្នង​ចំពោះ​រឿង​មួយចំនួន​បាន​ដោយ​មិនចាំបាច់​មានការ​រៀន​យល់ដឹង ឬ​ឆ្លងកាត់​បទពិសោធ​ពីមុនមក​ដែល​យើង​ហៅ​រឿង​ទាំងនោះ​ថា “សញ្ជាតិញាណ”(ការដឹង-ចេះ​ដោយ​ឯកឯង)។ ប្រតិកម្ម​តបស្នង​តាម​សញ្ជាតិញាណ​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​កូនតូច​អាច​រស់​នៅបាន​នៅពេល​កើត​សភាវ​អាសន្ន តើ​មាន​អ្វីខ្លះ​នោះ… តោះ តាម​អ្នកគ្រូ ឆវី មក!

    ប្រតិកម្ម​តបស្នង​តាម​សញ្ជាតិញាណ 5យ៉ាង​របស់​ទារក​ទើប​កើត មាន​ដូចតទៅ :
    1. ប្រព័ន្ធ​ដកដង្ហើម
    ប្រតិកម្ម​តាម​ធម្មជាតិ​កម្រិត​ដំបូង​បំផុត។ នៅពេល​ទារក​ប្រសូត​ចេញមក​ហើយ លែងមាន​ថង់ទឹកភ្លោះ​នៅ​ជុំវិញ​ខ្លួនប្រាណ រាងកាយ​របស់​កូនតូច​នឹង​បញ្ជា​ឱ្យ​ប្រព័ន្ធ​ការដកដង្ហើម​ធ្វើការ​ភ្លាម​តែម្ដង។ ចំណែក​អត្រា​ការដកដង្ហើម​របស់​ទា​រកម្នាក់ៗក៏​ខុសប្លែក​ពីគ្នា​ទៅតាម​តម្រូវការ​របស់​ទារក​ខ្លួនឯង​ដែរ លើកលែងតែ​ទារក​ដែលមាន​បញ្ហា​ក្រោយពី​ប្រសូត​ភ្លាម​ដែល​ក្រុមគ្រូពេទ្យ​អាច​យក​ទារក​ចូលទៅក្នុង​ទូកញ្ចក់​ ដើម្បី​ថែរក្សា​ព្យាបាល​ជា​បន្ត។

    2. ការមើលឃើញ
    ក្រោយ​ប្រសូត ទារកតូចៗនៅ​មិនទាន់​បើកភ្នែក​ភ្លាម​ទេ ព្រោះ​កែវភ្នែក​មិនទាន់​សម្រួល​ស្ថានភាព​ទល់នឹង​ពន្លឺ​ខាងក្រៅ​បាន​នៅឡើយ ដោយសារតែ​ការរស់នៅ​ក្នុង​គភ៌​មាតា​មិនបង្កើត​ប្រតិកម្មដល់​ការមើលឃើញ​ឡើយ តែ​ក្នុង​រយៈពេល​មិន​លើស3ថ្ងៃ​ឡើយ​ កូនតូច​នឹង​ចាប់ផ្ដើម​បើកភ្នែក អាច​នឹង​ប្រិច​ភ្នែក​ញឹកញាប់ ព្រោះ​កែវភ្នែក​មិនទាន់​សម្រួល​ទល់នឹង​សភាព​ពន្លឺ​បានល្អ​នៅឡើយ។ ការ​កម្រើក​កែវភ្នែក គឺជា​ប្រតិកម្ម​តបស្នង​ ដើម្បី​ការពារ​កែវភ្នែក​ដែល​សែន​ផុយស្រួយ​ពី​ពិភព​ខាងក្រៅ។

    3. ការ​បឺត-លេប​វត្ថុផ្សេងៗ
    នៅពេល​អ្នក​ម្ដាយ​ចាប់ផ្ដើម​បំបៅ​ដោះ​កូន រឿង​ដែល​ទារក​ធ្វើបានភ្លាមៗដោយ​ឯកឯង​នោះ​គឺ បឺត​ជញ្ជក់ និង​លេប​ទឹកដោះ​ដោយ​ស្វ័យប្រវត្តិ ឬ​លោកឪពុក​កំពូល​លេង​ច្រើន​ដែល​សាកល្បង​ដាក់​ចង្អុលដៃ​លើ​មាត់​កូនតូច ក៏​កូនតូច​សម្លាញ់​នឹង​បឺត​ជញ្ជក់​ភ្លាម​ដូចគ្នា។ អំឡុងពេល​ហ្នឹង​ក្រុមគ្រួសារ​ត្រូវ​ប្រយ័ត្នប្រយែង​វត្ថុ​របស់របរ​ដែល​អាច​បង្ក​ជា​គ្រោះថ្នាក់​ដែល​កូនតូច​អាច​នឹង​លេប​ចូលទៅក្នុង​រាងកាយ​បាន។

    4. ការ​បែរ​រក​ក្បាលដោះ
    ការបង្ហាត់​កូនតូច​ឱ្យ​ចេះ​បែរមុខ​រក​ក្បាលដោះ អ្នក​ម្ដាយ​សាកល្បង​យកដៃ​ប៉ះ​ថ្ពាល់​កូនថ្នមៗ សញ្ជាតិញាណ​របស់​ទារ​ក​នឹង​បែរមុខ​មករក​ភ្លាម​តែម្ដង។ អ្នក​ម្ដាយ​មិនចាំបាច់​ត្រូវ​ចាប់​ក្បាល​កូនតូច​បែរ​មករក​ខ្លួន​ឡើយ គ្រាន់តែ​ប៉ះ​ថ្ពាល់​គេថ្នមៗ កូន​សម្លាញ់​នឹង​កើតក្ដី​ចង់ដឹង ចង់ឃើញ និង​ងាកក្បាល​មករក​យ៉ាង​ងាយស្រួល។

    5. ការ​ស្រវា​ចាប់​ដោយ​ដៃ
    នៅពេល​អ្នក​ម្ដាយ​យក​ម្រាមដៃ​ទៅ​ប៉ះ​លើ​បាតដៃ​របស់​កូនតូច គេ​នឹង​ស្រវា​ចាប់​ម្រាមដៃ​របស់​អ្នក​ភ្លាម តែបើ​មាន​អ្វីដែល​ធ្វើឱ្យ​ភ្ញាក់ កូនតូច​ក៏​នឹងមាន​សញ្ជាតិញាណ​កន្ត្រាក់​ខ្លួន​ព្រើត ដោយ​ម្រាមដៃ​ទាំងអស់​ក៏​នឹង​លារ​ចេញ​លែងដៃ​អ្នក​ម្ដាយ​ចេញ​ភ្លាម​ដូចគ្នា។ អ្វី​ទាំងអស់នេះ​គឺជា​រឿង​ធម្មជាតិ​របស់​ទារក​ទើប​កើត ដែល​អ្នក​ម្ដាយ​អាច​មិនដឹងថា វា​គឺជា សញ្ជាតិញាណ ដើម្បី​ការ​មានជីវិត​រស់នៅក្នុង​អំឡុង​វ័យ​នេះ តែ​ទោះជា​កូនតូច​នឹងមាន​ប្រតិកម្ម​ទាំងនោះ​ក៏ដោយ យ៉ាងណា​ក៏​អ្នក​ម្ដាយ​គួរតែ​យកចិត្តទុកដាក់​ថែទាំ​គេ​ឱ្យបាន​យ៉ាង​ល្អ ព្រោះ​ត្រូវតែ​មិន​ភ្លេច​ឡើយ​ថា ការដែល​កូនតូច​ចេញមក​នៅក្នុង​ពិភព​ខាងក្រៅ​នេះ វា​ខុសប្លែក​ពី​ការ​នៅក្នុង​ផ្ទៃ​របស់​អ្នក​ម្ដាយ​ច្រើនណាស់៕

  • បើ​មិន​ចង់ឱ្យ​កូន​មានជីវិត​ដូច​មនុស្ស​យន្ត​ ត្រូវ​បង្រៀន​ពួកគេ​ឱ្យ​ចេះ​រស់នៅ​ជាមួយ​ធម្មជាតិ

    បើ​មិន​ចង់ឱ្យ​កូន​មានជីវិត​ដូច​មនុស្ស​យន្ត​ ត្រូវ​បង្រៀន​ពួកគេ​ឱ្យ​ចេះ​រស់នៅ​ជាមួយ​ធម្មជាតិ

    ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ គ្រឿងយន្ត​បានចាប់ផ្តើម​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​កាន់តែច្រើនឡើងៗដើម្បី​ជួយ​ពិភពលោក​ក្នុង​ការធ្វើការងារធ្ងន់ៗ ការបម្រើ​សេវាកម្ម និង​ការងារ​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត​ឱ្យ​កាន់​តែមាន​ប្រសិទ្ធភាពតែ​ចំណុច​គ្រោះថ្នាក់​ដែល​មនុស្ស​មិន​ចង់​ជួប​នោះ​គឺសូម្បីតែក្មេងៗខ្លះ​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​ក៏​អាចមាន​ស្ថានភាព​ស្រដៀង​នឹង​គ្រឿងយន្ត​ដែរ។

    ដោយសារតែ​បច្ចេកវិទ្យា​មានការ​អភិវឌ្ឍ​ជឿនលឿន​ខ្លាំង ក្មេងៗនាពេល​បច្ចុប្បន្ន​បានរស់នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​នៃ​ការគិត​បែប​ស្រមើស្រមៃ (visual) ហើយ​ផ្តាច់ខ្លួន​កាន់តែច្រើនឡើងៗពី​ពិភព​ធម្មជាតិ​ជាក់ស្តែង ដែល​ចំណុច​នេះ​អាចធ្វើ​ឱ្យគេ​រស់នៅក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ស្រដៀង​នឹង​គ្រឿងយន្ត។ បើ​ធ្វើការ​ប្រៀបធៀប​យើង​ឃើញថាគ្រឿងយន្ត​ចាំបាច់​ត្រូវ​សាក​ភ្លើង​ជាប់​រហូត​ទើប​អាច​ដំណើរការបាន ហើយ​គ្រឿងយន្ត​ក៏​ដំណើរការ​តាមតែ​ការកំណត់​របស់​មនុស្ស​តែប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់​មនុស្ស​សម័យថ្មី​វិញ​ថ្វីដ្បិតតែ​ពួកគេ​មានគ្រួសារ និង​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ក្នុងសង្គម​ខ្លះ​ក្តី​ក៏​ពួកគេ​ត្រូវ​នៅជាប់​ជាមួយ​បច្ចេកវិទ្យា​មិនអាច​អត់​បាន​ដូចជា​ទូរស័ព្ទ​ត្រូវ​សាក​ថ្ម​ដូច្នោះ​ដែរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេល​ពួកគេ​ផ្តោតអារម្មណ៍​នឹង​ការរស់នៅ​លើ​បច្ចេកវិទ្យា​ខ្លាំងពេកយុវវ័យ​ហាក់​រស់នៅក្នុង​បន្ទាត់​តែមួយ​ដែល​មិនសូវ​ប្រើប្រាស់​ការគិត​ច្រើន​នោះទេ។

    ចំពោះ​កុមារតូចៗវិញ បច្ចុប្បន្ននេះ អាណាព្យាបាល​ជាច្រើន​បាន​បណ្តោយឱ្យ​ពួកគេ​ប្រើប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​ដើម្បីឱ្យ​ពួកគេ​នៅ​ស្ងៀម ហើយ​ឪពុកម្តាយ​សល់​ពេលធ្វើ​ការងារផ្សេងៗ ដែល​កត្តា​នេះ​ធ្វើឱ្យ​ខួរក្បាល​ក្មេងតូចៗមានការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ឆ្ងាយ​ពី​ធម្មជាតិ។ ក្មេងតូចៗមួយចំនួន​មាន​អារម្មណ៍​មួម៉ៅ​ខ្លាំង ហើយ​មិនអាច​ទ្រាំ​បាន​នៅពេល​គ្មាន​វត្តមាន​ឧបករណ៍​អេឡិចត្រូនិក ហើយ​ពួកគេ​ភាគច្រើន​បិទទ្វារ ហើយ​ចង់​រស់នៅក្នុង​សភាព​ស្ងប់ស្ងាត់​ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យគេ​មាន​ពេលវេលា​ប្រើប្រាស់​ជីវិត​បែប​ស្រមើស្រមៃ (visual)។

    កត្តា​ទាំងអស់នេះ​បាន​ជះឥទ្ធិពល និង​ក្តីកង្វល់​ជាច្រើន​ដល់​អាណាព្យាបាល​ដែល​តាម​ការស្ទង់មតិ​ពី​ស្ថាប័ន​អប់រំធំៗមួយចំនួន​បាន​រកឃើញថា ពួកគេ​មាន​ក្តីកង្វល់​ច្រើន​ពី​ទំនាក់ទំនង​របស់ក្មេងៗជាមួយ​មនុស្ស​ដទៃ។ ក្មេងៗចាប់ផ្តើម​គេចចេញ​ពី​ការលេង​កីឡា និង​ការទំនាក់ទំនង ដោយ​ក្នុងនោះ​រួមទាំង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ឪពុកម្តាយ​ផងដែរ។

    ដោយ​មើលឃើញ​ពី​បញ្ហា​បែបនេះ អ្នកជំនាញ​អប់រំ​បាន​ណែនាំ​ថា អាណាព្យាបាល​គួរ​បង្រៀនកូនតូចៗឱ្យចេះ​រស់នៅ​ជាមួយ​ធម្មជាតិពិត។ ការបង្រៀន​កូន​ឱ្យ​ចេះដាំ​ដើមឈើ ថែទាំ​ដំណាំ និង​រីករាយ​ជាមួយ​ធម្មជាតិ​អាចធ្វើឱ្យ​ពួកគេ​បាន​ស្គាល់​ពិភពលោក​ពិតប្រាកដ​ដ៏​រីករាយមិនមែន​គ្រាន់តែ​ស្រមៃ​ឃើញ​ក្នុង​អេក្រង់​នោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត សកម្មភាព​ដ៏​រស់​រវើក​របស់​ពួកគេ​អាចធ្វើឱ្យ​មានគំនិត​ច្នៃប្រឌិត​កាន់តែច្រើនឡើងៗ ព្រោះ​ពួកគេ​បានប្រើប្រាស់​ជីវិត​របស់គេ​ដើម្បី​ដកឃ្លា​ពី​ភាព​មមាញឹក​នៃ​បណ្តាញ​ទំនាក់ទំនង​សង្គមឬ​ល្បែង​អន​ឡាញ ហើយ​មក​មើ​លពី​បញ្ហា​ជាក់ស្តែង​នៃ​ការរស់នៅ​របស់​មនុស្ស និង​តម្រូវការ​របស់​មនុស្ស​ពិតប្រាកដ។

    ក្រៅពីនេះ​ធម្មជាតិ​ក៏​បង្រៀន​មេរៀន​ជាច្រើន​ដល់​កុមារ​ដូចជា​ការចេះ​រង់ចាំ ចេះ​សង្កេត យកចិត្តទុកដាក់ និង​ថែទាំ​របស់តូចៗឱ្យ​ក្លាយជា​ធាតុសំខាន់ៗនៃ​ជីវិត។ រុក្ខជាតិ​ស្រស់ស្អាត​មួយ​ដើម​មិនអាច​ដុះ​បាន​ក្នុង​រយៈពេល​តែ 1ថ្ងៃ ឬ2ថ្ងៃ​នោះទេ ហេតុនេះ​ការបង្រៀន​កុមារ​ឱ្យ​ចេះ​រង់ចាំ និង​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យគេ​ចេះ​ថែរក្សា​របស់​ទាំងអស់នេះ ជា​ផ្នត់គំនិត​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​បង្រៀន​ចិត្តសាស្ត្រ​កុមារ​ឱ្យ​ក្លាយជា​មនុស្ស​ចាស់ទុំ និង​ស្គា​ល់ពី​ជីវិត​ពិតប្រាកដ។

    នៅពេល​កុមារ​ស្រឡាញ់​ធម្មជាតិ ហើយ​ចង់​រស់នៅក្នុង​ជីវិត​ពោរពេញ​ដោយ​ក្តី​ស្រឡាញ់ ពួកគេ​នឹង​ចេះ​ប្រើប្រាស់​ជីវិត​ឱ្យ​កាន់តែ​មានន័យ ចេញ​ឆ្ងាយ​ពី​មេរោគ​សង្គម​នានា ចេះ​ចែករំលែក​ក្តី​ស្រឡាញ់​បានល្អ​ជាមួយ​ជីវិតតូចៗ និង​មាន​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​ជាមួយ​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​ដែល​នៅ​ជុំវិញខ្លួន ដែល​កត្តា​នេះ​ជំរុញ​ឱ្យគេ​អាច​ក្លាយជា​ធនធានមនុស្ស​ដែល​សង្គម​ត្រូវការ​នាពេល​អនាគត ព្រោះ​ពួកគេ​អាចធ្វើ​ការងារ​ជាច្រើន​សម្រាប់​អភិវឌ្ឍ​មនុស្ស​ដែល​ម៉ាស៊ីន​មិនអាច​ធ្វើបាន៕

  • គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​នៅតែ​បន្ត​រក្សាបាន​ភាព​គ្រប់គ្រាន់​នៃ​ដើមទុន និង​សន្ទនីយ​ភាព​យ៉ាងរឹងមាំ

    គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​នៅតែ​បន្ត​រក្សាបាន​ភាព​គ្រប់គ្រាន់​នៃ​ដើមទុន និង​សន្ទនីយ​ភាព​យ៉ាងរឹងមាំ

    ក្នុង​រយៈពេល 8ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​នៅតែ​បន្ត​រក្សាបាន​ភាព​គ្រប់គ្រាន់​នៃ​ដើមទុន និង​សន្ទនីយ​ភាព​យ៉ាងរឹងមាំ។ នេះ​បើ​យោងតាម​របាយការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំ​របស់​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា ដែល​បានចេញ​ផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​សប្តាហ៍​កន្លងទៅនេះ។

    របាយការណ៍​បានឱ្យដឹងថា អនុ​បាត​សោធន​ភាព និង​អនុ​បាត​សន្ទនីយ​ភាព ជា​មធ្យម​សម្រាប់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ​មាន 25ភាគរយ និង168ភាគរយ(ធៀប​នឹង​កម្រិត​កំណត់ 15ភាគរយ និង80ភាគរយ​តាម​លំដាប់) និង​សម្រាប់​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​មាន 21ភាគរយ និង188ភាគរយ។

    ដោយឡែក សន្ទនីយ​ភាព​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ធនាគារ​បាន​បន្ត​ស្ថិតក្នុង​កម្រិត​ខ្ពស់ ដោយ​សន្ទនីយ​ភាព​លើស​ជា​ដុល្លារ​អាមេរិក​មាន​ចំនួន 1.9ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក (កើន 8ភាគរយ) ស្មើនឹង 61ភាគរយ នៃ​ប្រាក់​បម្រុង កាតព្វកិច្ច​ជា​ដុល្លារ​អាមេរិក។ សន្ទនីយ-​ភាព​លើស​ជា​ប្រាក់រៀល​មាន​ចំនួន 1.4ទ្រី​លាន (ថយ 5ភាគរយ) ស្មើនឹង 2.5ដង​នៃ​ប្រាក់​បម្រុង​កាតព្វកិច្ច​ជា​រៀល។

    របាយការណ៍​ដដែល​បាន​បញ្ជាក់ថា៖“ការរក្សា​កម្រិត​ខ្ពស់​នៃ​សន្ទនីយ​ភាព​លើស​នេះ បាន​ពង្រឹង​ភាព​ធន់​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ធនាគារ​ទប់ទល់​នឹង​ហានិភ័យ​សន្ទនីយ​ភាព​ដែល​អាច​កើតឡើង​ជាយថាហេតុ ហើយក៏​បានបង្ហាញ​ពី​សក្តានុពល​នៃ​ប្រភព​ទុន​ដែល​នៅ​ទំនេរ​សម្រាប់​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ផងដែរ‟។ បន្ថែម​លើ​នេះ គ្រឹះស្ថាន​បាន​គ្រប់គ្រង​ឥណទាន​យ៉ាង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ដោយ​អនុ​បាត​ឥណទាន​មិន​ដំណើរការ​មាន​ប្រមាណ 2.8ភាគរយ​សម្រាប់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង1ភាគរយ​សម្រាប់​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ នេះ​បើ​យោងតាម​របាយការណ៍។

    លោកស្រី ជា សិរី អគ្គនាយិកា​បច្ចេកទេស​នៃ​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា បាន​ថ្លែងថា វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា​បាន​បន្ត​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​ស្ថិរភាព​រឹងមាំ ដោយ​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​មាន​សុខ​ភាពល្អ ហើយ ហានិភ័យ​នានា​ត្រូវបាន​គ្រប់គ្រង​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព។

    លោកស្រី សិរី បន្តថា បច្ចុប្បន្ន​ប្រភព​មូលនិធិ​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​មាន​សមាសធាតុ​ជា ដើមទុន (21ភាគរយ) មូលនិធិ​កម្ចី(14ភាគរយ) និង​ប្រាក់​បញ្ញើ​របស់​អតិថិជន(65ភាគរយ)។ ដើមទុន​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ភាគច្រើន​បានមកពី​លំហូរ​ទុនវិនិយោគ​ផ្ទាល់​ពី​បរទេស ហើយ​មូលនិធិ​កម្ចី​ទទួលបាន​ពី​បរទេស​ប្រមាណ 2ភាគ3 មាន​ឥណប្រតិទាន​រយៈពេល​វែង​លើសពី 1ឆ្នាំ និង​ភាគច្រើន​ទទួលបាន​ពី​ធនាគារ​មេ ភាគ​ទុ​និក និង​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍។

    លោកស្រី សិរី បាន​បញ្ជាក់ថា៖“ដើមទុន​របស់​វិស័យ​ធនាគារ​មាន​ស្ថានភាព​រឹងមាំ ដែល​ឆ្លុះ​ប​ញ្ជាំ​ង​តាមរយៈ​អនុ​បាត​សោធន​ភាព​ខ្ពស់​នៃ​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ 21ភាគរយ និង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ 25ភាគរយ ខ្ពស់ជាង​កម្រិត​អប្បបរមា 15ភាគរយ‟។

    លោកស្រី​បាន​បន្តថា៖“គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​បាន​រក្សា​អនុ​បាត​សន្ទនីយ​ភាព​ខ្ពស់​ប្រមាណ 168ភាគរយ និង188ភាគរយ ធៀប​នឹង​កម្រិត​អប្បបរមា 80ភាគរយ ហើយ​អនុ​បាត​ឥណទាន​មិន​ដំណើរការ​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ​បាន​កើនឡើង​បន្តិច​ត្រឹម 2.8ភាគរយ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​បាន​ថយចុះ​ពី 2ភាគរយ​នៅ​ឆ្នាំ2017 មក​ក្នុង​កម្រិត​ទាប​ប្រមាណ 1ភាគរយ‟។

    លោកស្រី ជា សិរី បានឱ្យដឹង​ទៀតថា ការអភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា​បាន​បន្ត​ជំរុញ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ លោកស្រី​ថា អត្រា​ការប្រាក់​ឥណទាន​ជា​រៀល និង​ជា​ដុល្លារ​អាមេរិក​បាន​ថយចុះ​មក 14.79ភាគរយ និង10.96ភាគរយ​តាម​លំដាប់​នៅ​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ ហើយ​អត្រា​ការប្រាក់​ឥណទាន​ចំពោះ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​មាន​និន្នាការ​ថយចុះ ដោយ​ការប្រាក់​ជា​រៀល​ថយ​ចុះមក 17.58ភាគរយ និង​ជា​ដុល្លារ​ថយចុះ​មក 15.92ភាគរយ។

    លោកស្រី សិរី ថា ចំនួន​អ្នក​ដាក់​ប្រាក់​បញ្ញើ​បាន​កើន​ដល់ 6លាន​នាក់ កើន 13ភាគរយ (ឆ្នាំ​លើ​ឆ្នាំ) និង​ចំនួន​អ្នក​ខ្ចីប្រាក់​បាន​កើន​បន្តិច​ដល់ 2.85លាន​នាក់ (កើន 3ភាគរយ)។

    បើ​យោង​របាយការណ៍​របស់​ធនាគារជាតិ ឥណ-ទាន​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ​នៅ​ឆ្នាំ2018 បែងចែក​ទៅ​វិស័យសេដ្ឋកិច្ចចម្បងៗ មាន៖ ពាណិជ្ជកម្ម​លក់ដុំ និង​រាយ 28ភាគរយ សំណង់ និង​អចលនទ្រព្យ 16ភាគរយ អង្គភាព​គ្រួសារ 17ភាគរយ និង​កសិកម្ម 9.4ភាគរយ។ ដោយឡែក​ឥណទាន​របស់​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​បែងចែក​ទៅ​អង្គភាព​គ្រួសារ 33ភាគរយកសិកម្ម 22ភាគរយ ពាណិជ្ជកម្ម 22ភាគរយ និង​សេវាកម្ម 11ភាគរយ។

    របាយការណ៍​ដដែលរ​បស់​ធនាគារជាតិ​ក៏បាន​បញ្ជាក់ដែរថា ការរីកចម្រើន​សកម្ម​ភាព​សេដ្ឋកិច្ច​បាន​ជំរុញ​កំណើន​ប្រាក់​បញ្ញើ​ដែលជា​ប្រភព​ទុន​ដ៏មាន​ចីរភាព សម្រាប់​អន្តរការី​យ​កម្ម​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​ធានាបាន​នូវ​លទ្ធភាព​សង​ត្រឡប់មកវិញ​របស់​អតិថិជន និង​ការទូទាត់​នានា ជាពិសេស​បាន​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូ​ហរិញ្ញវត្ថុ​លើកកម្ពស់​គុណភាព និង​ផលិតផល​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជា​បន្តបន្ទាប់។ ស្ថិរភាព​នយោបាយ ការរីកចម្រើន​គ្រប់ផ្នែក​នៃ​វិស័យសេដ្ឋកិច្ច និង​ភាពរឹងមាំ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ធនាគារ គឺជា​កម្លាំងចលករ យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​ពង្រឹង​ជំនឿ​ទុកចិត្ត​របស់​សាធារណជន​មកលើ​ប្រព័ន្ធ​ធនាគារ​នៅ​កម្ពុជា។

    យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រី ជា សិរី បាន​ថ្លែង​បញ្ជាក់ថា ស្ថិរភាព​ហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា​បន្ត​មាន​ភាពរឹងមាំ ដូច្នេះ​ហានិភ័យ​ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និង​ហានិភ័យ​វិស័យ​ធនាគារ​ស្ថិតក្នុង​កម្រិត​ទាប​អាច​គ្រប់គ្រង​បាន។ ការធ្វើ​ស្ថិតិ​លើ​ភាព​គ្រប់គ្រាន់​នៃ​ដើមទុន និង​សន្ទនីយ​ភាព​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​បង្ហាញថា​គ្រឹះស្ថាន​មាន​ភាព​ធន់​ខ្ពស់​ទៅនឹង​ហានិភ័យ​ដែល​អាច​កើតឡើង​ជាយថាហេតុ។ ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា​បាន​បន្ត​តាមដាន​វឌ្ឍនភាព​វិស័យ​ធនាគារ​យ៉ាង​ប្រុងប្រយ័ត្ន ជាពិសេស​ទៅលើ​កំណើន​នៃ​ឥណទាន ឥណទាន​មិន​ដំណើរការ ឥណទាន​ទៅកាន់​វិស័យ​អចលនទ្រព្យ លំហូរ​ទុន​បរទេស​មក​ក្នុង​វិស័យ​ធនាគារ។

    បើ​យើង​តាម​ទិន្នន័យ​របស់​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជាទ្រព្យសកម្ម​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​បាន​កើនឡើង 19.4ភាគរយ(ឆ្នាំ​លើ​ឆ្នាំ) ដល់ 40ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​កំណើន​មូលនិធិ​កម្ចី ដើមទុន​របស់​គ្រឹះស្ថាន និង​ប្រាក់​បញ្ញើ​អតិថិជន។ មូលនិធិ​កម្ចី​បាន​កើនឡើង 23ភាគរយ ដល់ 4.1ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដើមទុន​មាន​កំណើន 23.8ភាគរយ ដល់ 4.8ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។

    ដោយឡែក​ប្រាក់​បញ្ញើ​អតិថិជន​បាន​កើនឡើង15.3ភាគរយ ដល់ 22.1ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក និង​ឥណទាន​បាន​កើន​ឡើងដល់ 18.8ភាគរយ ដល់ 24.5ប៊ី​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ហើយ​ចំនួន​អ្នក​ដាក់​ប្រាក់​បញ្ញើ​កើន​ដល់ 6.2លាន​គណនី និង​អ្នក​ខ្ចីប្រាក់​កើន​ដល់ 2.6លាន​គណនី។

    គួរ​បញ្ជាក់ថា រហូតមកទល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ គ្រឹះស្ថាន​ធនាគារ និង​ហិរញ្ញវត្ថុ រួមមាន ធនាគារពាណិជ្ជ43(ធនាគារ​ក្នុងស្រុក15 បុត្រ​សម្ព័ន្ធ​ធនាគារ15 និង​សាខា​ធនាគារ​បរទេស13) ធនាគារ​ឯកទេស14(ធនាគារ​រដ្ឋ1 និង​ធនាគារឯកជន13) គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ទទួល​ប្រាក់​បញ្ញើ​ពី​សាធារណជន7 គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ73 គ្រឹះស្ថាន​ឥណទាន​ជនបទ273 ក្រុមហ៊ុន​ភតិសន្យា​ហិរញ្ញវត្ថុ15 អ្នកដំណើរ​កា​រត​តិ​យ​ភាគី5 គ្រឹះស្ថាន​ផ្តល់​សេវា​ទូទាត់14 ក្រុមហ៊ុន​ក្រេ​ឌី​ត​ប៊ុ​យ​រ៉ូ​កម្ពុជា1 ការិយាល័យ​តំណាង​ធនាគារ​បរទេស5 និង​អាជីវករ​ប្តូរប្រាក់2,737៕

  • ការ​គេង​មិនគ្រប់គ្រាន់ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពផ្លូវចិត្តដែលយុវជនភាគច្រើនកំពុងតែជួបប្រទះ

    ការ​គេង​មិនគ្រប់គ្រាន់ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពផ្លូវចិត្តដែលយុវជនភាគច្រើនកំពុងតែជួបប្រទះ

    ការ​គេង​មាន​សារៈសំខាន់​ខ្លាំងណាស់​សម្រាប់​សុខភាព ទាំង​ផ្លូវកាយ និង​ផ្លូវចិត្ត។ យោងតាម​ការបង្ហាញរ​បស់​ស្ថាប័ន​ចិត្តសាស្ត្រសំខាន់ៗជាច្រើន​រកឃើញថា មនុស្សម្នាក់ៗ ជាពិសេស​យុវវ័យ​គួរ​គេង​ឱ្យបាន​យ៉ាងតិច​បំផុត 6ម៉ោង ដល់ 9ម៉ោង ដើម្បី​សន្សំ​ថាមពល​សម្រាប់​បង្កើត​ភាពស្រស់​ស្រាយ​ដល់​ខួរក្បាល និង​ផ្នែក​ដទៃ​ផ្សេងទៀត​នៃ​រាងកាយ។

    ដោយសារ​ការមើលឃើញ​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​គេង​ឱ្យបាន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​យុវវ័យ​នេះ បណ្តា​ប្រទេស​ជាច្រើន​បាន​ពន្យារ​ម៉ោង​ចូល​សិក្សា​នាពេល​ព្រឹក ដូចជា​សាលា Seattle នៅ​អាមេរិក​បាន​ពន្យារពេល​ម៉ោង​ចូលរៀន​ពី​ម៉ោង 7:50នាទី​ព្រឹក ទៅ​ម៉ោង8:45នាទី​ព្រឹក​វិញ​ម្តង ដើម្បី​ទុកពេល​ឱ្យ​យុវវ័យ​សម្រាកឱ្យបាន​កាន់តែច្រើន តែ​ជា​អកុសល​អ្វី​ដែលជា​បញ្ហា​ប្រឈម​សម្រាប់​យុវជន​បច្ចុប្បន្ន​នៅ​គ្រប់​ប្រទេស​ក្នុងពិភពលោក គឺ​ការប្រើប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​ច្រើន​ជ្រុល​ហួសហេតុ​រហូត​ប៉ះពាល់​ខ្លាំង​ដល់​ដំណេក​របស់​ពួកគេ។

    យុវវ័យ​បច្ចុប្បន្ន​សុទ្ធ​តែមាន​ឧបករណ៍​អេឡិចត្រូនិក​ប្រើប្រាស់ និង​រស់នៅក្នុង​ពិភព​នៃ​ការស្រមើស្រមៃ (visual-life) ដែល​ធ្វើឱ្យ​ពួកគេ​ចំណាយពេលច្រើនឡើងៗជាមួយ​បណ្តាញ​ទំនាក់ទំនង​សង្គម ហើយកាត់បន្ថយ​ម៉ោង​សម្រាក​ឱ្យ​តិចទៅៗពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ពន្លឺ​ដែល​ចាំង​ចេញពី​ឧបករណ៍​ឆ្លាត​វៃ​ទាំងអស់នោះ​មាន​ឥទ្ធិពល​បណ្តាលឱ្យ​មនុស្ស​មិន​ងងុយហើយ​បន្ត​ប្រើប្រាស់​ច្រើន​ម៉ោង ដែលមាន​យុវវ័យ​ខ្លះ​មិនបាន​សម្រាក​ពេញ​មួយ​យប់​ក៏មានដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត ដោយសារតែ​យុវវ័យ​ជាម​នុស្ស​ចូលចិត្ត​ការស្វែងរក​នូវ​អ្វីដែល​ថ្មី និង​ចង់បាន​ជីវិត​ឯកជន ទើប​ពួកគេ​ហាក់​រីករាយ​ណាស់​នៅពេល​យប់​ដែល​គ្មាន​ការរំខាន​ពី​អាណាព្យាបាល។ កត្តា​នេះ​បានធ្វើឱ្យ​ពួកគេ​ស្រឡាញ់​ពេលយប់ ហើយ​បណ្តែតបណ្តោយ​ជីវិត​ឱ្យ​ធ្លាក់​ក្នុង​សភាព​អវិជ្ជមាន ទាំង​សុខភាព​ផ្លូវកាយ និង​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត។

    ការ​សម្រាក​មិនបាន​គ្រប់គ្រាន់ បូក​រួមទាំង​អារម្មណ៍​នឿយហត់​ពី​ការគិត​ច្រើន​រឿង​ក្នុងពេល​តែមួយ​នៅក្នុង​បណ្តាញ​សង្គម បានធ្វើឱ្យ​យុវវ័យ​សម្រាក​មិនបាន​ស្ងប់​នោះទេ ដែល​នេះ​ជាហេតុ​ធ្វើឱ្យ​ពេល​សម្រាក​មាន​កាន់តែ​តិច ហើយ​ពេល​សម្រាក​ដ៏​តិចតួច​នោះ​ទៀតសោត ក៏​ពួកគេ​មាន​អារម្មណ៍​មិន​ស្ងប់​ល្អ​ផងដែរ។ បញ្ហា​ទាំងអស់នេះ​បាន​បណ្តាលឱ្យ​យុវវ័យ​មានការ​ចងចាំ​មិនសូវ​ល្អ មាន​ស្ថានភាព​រាងកាយ​មិន​រឹងមាំ គ្មាន​អារម្មណ៍​ចង់​លេង​កីឡា និង​ឆាប់​ខឹង​មួម៉ៅ ជាដើម។

    យោងតាម​អ្នកជំនាញ​ចិត្តសាស្ត្រ​របស់ Psychology today បាន​បង្ហាញថា យុវវ័យ​ដែល​សម្រាក​មិនបាន​គ្រប់គ្រាន់​នៅពេល​យប់ មាន​ស្ថានភាព​ផ្លូច​ចិត្តមិន​នឹងនរ​នោះទេ។ ថាមពល​នៅក្នុង​ខ្លួន​របស់​ពួកគេ​ចាប់ផ្តើម​ចុះខ្សោយ ហើយ​មាន​អាការ​មួយចំនួន​ដែល​មិនអាច​ស្វែងរក​ប្រភព​ឃើញ និង​មាន​អារម្មណ៍​ថា ញ័រ​ខ្លួន ស្របពេល​ការ​រិះគិត​ក៏​ដំណើរការ​មិនល្អ​ដែរ។ បន្ថែម​ពីលើ​នេះ ពួកគេ​នឹង​អាច​ប្រឈម​ជាមួយ​បញ្ហា​ព្រួយចិត្ត​ដោយ​គ្មាន​មូលហេតុ រួមទាំង​មាន​អារម្មណ៍​ឆាប់​បាក់​ទឹកចិត្ត នៅពេល​ជួប​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា រហូតដល់​អ្នកខ្លះ​អាច​សម្រេចចិត្ត​សម្លាប់ខ្លួន​ដោយសារតែ​ទប់ទល់​មិនបាន​នឹង​ស្ថានភាព​ចុះខ្សោយ​នៃ​ផ្លូវចិត្ត​នេះ​ទៀតផង។

    ជា​ដំណោះស្រាយ យុវវ័យ​គួរ​ចាប់ផ្តើម​គ្រប់គ្រង​ខ្លួនឯង​ឱ្យបាន​ល្អ ដោយ​ការ​រំឭក​ខ្លួនឯង​ជាប់​ជានិច្ច​ថា យើង​កំពុង​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម រួមទាំង​ឧបករណ៍​ឆ្លាត​វៃ​ទាំងអស់នោះ ហេតុនេះ​យើង​មិនអាច​អនុញ្ញាតឱ្យ​ខ្លួនឯង​ក្លាយជា​អ្នកបម្រើ​បណ្តាញ​បច្ចេកវិទ្យា​វិញ​នោះទេ។ ដើម្បី​ធានា​ដល់​ការគ្រប់គ្រង​ខ្លួនឯង​បែបនេះ​បានលុះត្រាតែ​យើងម្នាក់ៗដឹង​ឱ្យ​ច្បាស់​ពី​គោលដៅ​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម និង​ឧបករណ៍​ទាំងអស់នោះហើយ​របស់​ទាំងឡាយណា​ដែល​ខុសពី​តម្រូវការ​របស់​យើង យើង​មិន​ធ្វើឱ្យ​វា​ក្លាយជា​មេរោគ​នៃ​ជីវិត​ឡើយ។ចំណុច​សំខាន់​មួយ​ផ្សេងទៀត គឺ​ការគ្រប់គ្រង​លើស​ញ្ញា (notification) ដែល​តែងតែ​ជំរុញ​យើង​គ្រប់ពេល​ឱ្យប្រើ​ប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម​កាន់តែច្រើន ហើយ​បើក​មើល​វា​នៅពេលដែល​យើង​ចង់​មើល​តែប៉ុណ្ណោះ កុំឱ្យ​វា​អូសទាញ​យើង​បាន​គ្រប់ពេល​រហូតដល់​បាត់បង់​ពេល​សម្រាក៕

  • អ្នក​ខេត្តពោធិ៍សាត់​ប្រាប់​ពី​ការដាំ​ដើម​ក្រូចពោធិ៍សាត់ ឱ្យទទួល​បាន​ផល​ល្អ

    អ្នក​ខេត្តពោធិ៍សាត់​ប្រាប់​ពី​ការដាំ​ដើម​ក្រូចពោធិ៍សាត់ ឱ្យទទួល​បាន​ផល​ល្អ

    ដំណាំ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​ដែល​ធ្លាប់​សម្បូរ​នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង ជា​ផ្លែក្រូច​ដែលមាន​សម្បក​ស្ដើង សាច់​ ឬ​ក្លែប​ធំ​ល្អ និង​មាន​រសជាតិ​ជូរអែម​ឆ្ងាញ់​ដែល​ធ្លាប់មាន​វត្តមាន​នៅលើ​ទីផ្សារ ហើយ​អ្នក​ហូប​ជាប់ចិត្ត​នោះ បច្ចុប្បន្ន​ភាគច្រើន​ជា​ក្រូច​របស់​កសិករ​នៅ​ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដោយមាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​កាន់តែ​ច្រើនឡើង​នាំគ្នា​ដាំ​ដំណាំ​ហូប​ផ្លែ​មួយ​នេះ ជាពិសេស​មាន​ចម្ការធំៗនៅក្នុង​ស្រុក​ភ្នំក្រវាញ និង​ស្រុក​វាលវែង។

    ដំណាំ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​នៅក្នុង​ស្រុក​ភ្នំក្រវាញ​តែង​ហុច​ផល​ល្អ​ខ្លាំងណាស់ ព្រោះ​ដំណាំ​ប្រភេទ​នេះ​ចាប់ផ្ដើម​ទទួលបាន​ផល ក្រោយពី​ដាំ​បាន​រយៈពេល 4ឆ្នាំ ហើយ​វា​មាន​អាយុកាល 9ឆ្នាំ ឬ​អាច​បានយូរ​ជាង​នេះ អាស្រ័យ​លើ​ការថែទាំ និង​របៀប​ដាំ​ដុះរបស់​កសិករ​តាម​តំបន់នីមួយ។ នេះ​បើតាម​ការ​ឱ្យដឹងពី​កសិករ​ដាំ​ដំណាំ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​នៅ​ខេត្តពោធិ៍សាត់។

    កសិករ​ម្នា​ក់នៅ​ភូមិ​ពាម ឃុំរ​កាត ស្រុក​ភ្នំក្រវាញ ខេត្តពោធិ៍សាត់ អ្នកស្រី មួន ចាន់​ធា បាន​ចែករំលែក​បទពិសោធ​ដាំ​ដើម​ក្រូចពោធិ៍សាត់​ផ្ទាល់ខ្លួន​ថាក្រូចពោធិ៍សាត់​អាច​ដាំ​បាន​នៅលើ​ដីកណ្ដេង​ព្រោះ​មិន​ជាំ​ទឹក និង​មាន​ប្រភពទឹក​នៅក្បែរ​ដើម្បី​ស្រោចស្រព។ រណ្ដៅ​សម្រាប់​ដាំ​កូន​ក្រូច ត្រូវ​ជីក​ទំហំ4តឹក4ជ្រុង និង​មាន​ជម្រៅ 4តឹក​ដូចគ្នា បន្ទាប់មក​ត្រូវ​ប្រមូល​សំរាម​ដាក់​ក្នុង​រណ្ដៅ​ដុត​បំពក់​បាត​រណ្ដៅ​ឱ្យបាន​កន្លះ​ខែ​មុននឹង​ដាក់​ដាំ។ ក្នុងករណី​មិន​ប្រើ​ថ្នាំ ជី ឬ​ថ្នាំ​ការពារ អាច​នឹងមាន​សត្វល្អិត​ស៊ី​ឫស​កូនដើម​ក្រូច​នៅតាម​បាត​រណ្ដៅ។

    នៅពេល​ដាំ កសិករ​ត្រូវ​ប្រើ​ជីធម្មជាតិ​ដែល​ប្រមូលបាន​ពី​ជុំវិញ​ផ្ទះ ឬ​ជី​ផលិត​ពី​រោងចក្រ​ដើម្បី​ដាក់​ទ្រាប់​បាត​រណ្ដៅ រួច​សឹម​ដាក់​កូន​ក្រូច​ចូល ហើយ​លុប​ដី​ជុំវិញ​គល់​ឱ្យ​ណែន​ល្អ និង​ត្រូវ​ស្រោច​ទឹក​ឱ្យបាន​ជោកជាំ។ នៅពេល​ក្រូច​បាន​អាយុ 6ខែ ឬ 1ឆ្នាំ កសិករ​ត្រូវធ្វើ​ស្មៅ​នៅតាម​គល់​វា​ដោយ​ជម្រះ ឬ​ដកចេញ​ដោយ​ដៃ មិនត្រូវ​កាប់ ឬ​ភ្ជួរ​ដែល​អាច​បណ្ដាល​ឱ្យដាច់​ឫស ធ្វើឱ្យ​កូនដើម​ក្រូច​អន់​មាន​សុខភាព​មិនល្អ និង​កូន​ក្រូច​ខ្លះ​អាច​ងាប់​ទៀតផង។

    លោកស្រី​បាន​បន្ថែមថា៖ “បើ​យើង​មាន​ថវិកា យើង​ទិញ​ជី​ដាក់​ទ្រាប់​បាត ហើយ​រំលង​បាន​មួយខែ​បន្ទាប់ពី​ដាំ​រួច ត្រូវ​ចាប់ផ្ដើម​ជី​ដាក់​តាម​គល់​កូនដើម​ក្រូច ដោយពេល​កូន​ក្រូច​នៅ​តូច យើង​ដាក់​ត្រឹម​កន្លះ​គីឡូក្រាម​ក្នុង​មួយ​គុម្ព។ ដល់​ធំ​ឡើង​បាន​អាយុ 1ឆ្នាំ ឬ 2ឆ្នាំ ត្រូវដាក់ 1គីឡូក្រាម​ក្នុង 1ដើម។ ដល់​វា​ធំ​ដូច​បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុង 1ឆ្នាំ​គេ​ដាក់​ជី 2សា​រៀងរាល់ 5ខែ និង​ខែ10 ម្ដង។ ខ្ញុំ​ប្រើ​ជី​ដែល​ល្អ ហើយ​ជី​នោះ​គឺជា​ជីធម្មជាតិ”។

    អ្នកស្រី មួន ចាន់​ធា បញ្ជាក់ថា កា​រលះ​សម្អាត​មែក​ក្រូច និង​សម្អាត​ស្មៅ​នៅតាម​គល់​ដើម​ក្រូច ត្រូវធ្វើ​ជាប្រចាំ “យើង​កាត់​ស្មៅ​ចាំង​គល់(ជម្រះ​ស្មៅ​នៅតាម​គល់​ក្រូច)ឱ្យបាន​ល្អ ហើយ​ធ្វើ​កំពែង​ឱ្យ​វា ហើយ​ចាប់ផ្ដើម​បាញ់​ទឹក​ដាក់។ ក្នុង​មួយខែ​ត្រូវធ្វើ​ម្ដង វា​មាន​ផលប្រយោជន៍​ដល់​ដើម និង​ឫស​ដើម្បី​ស្រូប​យកទៅ​ចិញ្ចឹម​ស្លឹក​ឱ្យបាន​ល្អ”។

    អ្នកស្រី ចាន់​ធា បានបញ្ជាក់​ទៀតថា៖ “បើ​កសិករ​មើលថែទាំ​ដើម​ក្រូច​បានល្អ​នោះ រយៈពេល3ឆ្នាំក្រោយ​ពេល​ដាំ ក្រូច​នឹង​ចាប់ផ្ដើម​ផ្កា និង​ហុច​ផល​ជាបណ្ដើរៗ ប៉ុន្តែ​ពេលនោះ គេ​មិនគួរ​បណ្ដោយឱ្យ​ក្រូច​ផ្លែ​រាប់រយ​ផ្លែ ក្នុង1ដើម​នោះទេ ព្រោះ​ដើម​ក្រូច​អាយុ 3ឆ្នាំ​នៅ​ខ្ចី​ណាស់ អាច​ប្រឈម​នឹង​ការ​រលើង​ឫស អន់​ដើម ឬ​ងាប់​ជាដើម។ ក្នុង​រយៈពេល​នេះ កសិករ​ត្រូវដាក់​ជីធម្មជាតិ 1គីឡូក្រាម​ក្នុង​មួយ​ដើម ចម្ងាយ​កន្លះ​ម៉ែត្រ​ជុំវិញ​គល់​ក្រូច ដើម្បី​បំប៉ន​ឫស និង​ដើម”។

    ដល់​គ្រប់​អាយុ 4ឆ្នាំ ក្រូចពោធិ៍សាត់​ចាប់ផ្ដើម​ផ្ដល់​ផល​ពេញដៃ​តែម្ដង ដោយ​ក្នុង 1ឆ្នាំ​ផ្ដល់​ផល​បាន2ដង។ តែ​ទោះជា​យ៉ាងណា កសិករ​ក៏​មិនគួរ​ទុកឱ្យ​វា​ផ្លែ​ជ្រែក​ពេញ​ដើម​ពេក ដែលនាំឱ្យ​ផ្លែ​មិនសូវ​ធំ និង​មិនសូវ​មានទឹក​ល្អ ឬ​ដើម​ចុះខ្សោយ​នៅ​រដូវ​ប្រមូល​ផលក្រោយៗទៀត។ ស្របពេល​គ្នា​នោះ កសិករ​ត្រូវ​បន្ត​រក្សា​ការ​ស្រោច​ទឹក បន្ថែម​ជី និង​ជម្រះ​ស្មៅ​តាម​គល់​ជាប់​ជានិច្ច ហើយ​ត្រូវ​បាញ់ថ្នាំ​សម្លាប់​សត្វល្អិត​ចង្រៃ​កុំឱ្យ​វា​មូរ​ស្លឹក ឬ​ទិច​ក្ដិ​ប​ផ្លែក្រូច​បណ្ដាលឱ្យ​ស្អុយ​ខូច​ទិន្នផល។

    បច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រី ចាន់​ធា មាន​ក្រូច​ចំនួន 1,700ដើម​ក្នុង​ផ្ទៃដី 4ហិកតា ដែល​អ្នកស្រី​កំពុង​ប្រមូល​ផល។ ក្រូច​ទាំងនេះ អ្នកស្រី​បាន​ម៉ៅ​ទៅឱ្យ​ឈ្មួញ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2ដង និង​លក់​ជា​បន្ទាប់បន្សំ​ទៀត។ ចំណែកឯ​តម្លៃ​លក់រាយ​វិញ គឺ1ឡូ ឬ 12ផ្លែ លក់បាន​ចន្លោះ​ពី8ពាន់ ទៅ1ម៉ឺន 6ពាន់​រៀល។ បើ​លក់​គិត​ជា​ផ្លូន (40ផ្លែ)គឺ​ក្នុង 1ផ្លូន​លក់បាន 25,000រៀល ទៅ 30,000រៀល ដោយ​កាលពី​ពេលមុន អ្នកស្រី​ក៏​ធ្លាប់​ដឹក​ន​ទៅ​លក់​នៅ​ផ្សារ​នាគ​មាស នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ផងដែរ។

    អ្នកស្រី ចាន់​ធា បាន​និយាយមួយៗទាំង​ទឹកមុខ​ញញឹម​ថា៖“ពី​ដើម បើ​គេ​ចង់​ទិញ​ក្រូចពោធិ៍សាត់ គេ​ទៅ​ទិញ​នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង តែ​ឥឡូវ​គេ​បើ​ចង់​ទិញ​ក្រូចពោធិ៍សាត់ គេ​អាច​ទិញ​នៅ​ខេត្តពោធិ៍សាត់​បាន​ហើយ ព្រោះ​កសិករ​ជាច្រើន​បាននាំគ្នា​បង្កើន​ការដាំ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​នេះ​បាន​រាប់ពាន់​ហិកតា​ឯណោះ និង​មួយចំនួន​បានចាប់ផ្តើម​ហុច​ផល​ជាបណ្តើរៗហើយ​ទៀតផង”។

    ចំពោះ​មហិច្ឆតា​នៃ​ការធ្វើ​ចម្ការ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​នេះ​អ្នកស្រី​បាន​ប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្ន​អ្នកស្រី​បាន និង​កំពុង​ពង្រីក​ការដាំដុះ​ក្រូចពោធិ៍សាត់​បន្ថែមទៀត ដែល​ជ្រើស​រើសយក​ពូជ​ដែល​ល្អ​ដែលមាន​នៅក្នុង​
    ស្រុក​ស្រាប់​មក​ដាំ ដោយបាន​ពង្រីក​ផ្ទៃដី​បាន​ប្រមាណ
    7ហិកតា​ទៀត ដែល​ក្នុង​រយៈពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាងមុខ ដើម​ក្រូច​ទាំងនោះ​នឹង​ផ្តល់​ផល និង​បន្ថែម​ប្រាក់ចំណូល​ដល់​អ្នកស្រី​ជាក់​ជាមិនខាន៕

  • ផ្សារ​គំរូ​នៅ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម​នឹង​សាងសង់​រួចរាល់​នៅមុន​ចូលឆ្នាំ​ខ្មែរ

    ផ្សារ​គំរូ​នៅ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម​នឹង​សាងសង់​រួចរាល់​នៅមុន​ចូលឆ្នាំ​ខ្មែរ

    ផ្សារ​គំរូ​នៅ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម​លើកដំបូង​ឈ្មោះថា “ផ្សារ​ដារ‟ ដែលមាន​ទីតាំង​ស្ថិតនៅក្នុង​ស្រុក​មេមត់​ជាប់​ព្រំដែន​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ​ជាមួយ​ខេត្ត​តៃនិញ​នៃ​ប្រទេស​វៀតណាម​នឹង​បញ្ចប់​ការសាងសង់​ទាំងស្រុង​នៅ​អំឡុង​ខែមេសា ឆ្នាំនេះ។ នេះ​បើ​យោងតាម​មន្ត្រី​អ្នកនាំពាក្យ​នៃ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។

    លោក ឡុង កែម​វិចិត្រ អ្នកនាំពាក្យ​នៃ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​បានឱ្យ​ដឹងថា សំណង់​ផ្សារ​គំរូ ឬ​ហៅថា​ផ្សារ​ដារ​បាន​សាងសង់​រួច​ប្រមាណ​ជា 85ភាគរយ​ហើយ បើ​ផ្អែក​តាម​ចុះ​ត្រួតពិនិត្យ​សំណង់​ផ្សារ​កាលពី​ថ្ងៃទី11 ខែមករា នៅ​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ​កាលពីពេល​កន្លងទៅ។ លោក​បន្តថា បើតាម​ផែនការ ផ្សារ​នេះ​នឹងត្រូវ​បញ្ចប់​ក្នុងអំឡុង​ខែមីនា ឆ្នាំ2019 ខាងមុខនេះ ហើយនឹង​សម្ពោធ​បើក​ដំណើរការ​នៅ​ខែមីនា​ដដែល ឬ​មេសា ឆ្នាំ​ហ្នឹង​តែម្តង។

    លោក វិចិត្រ បន្តថា នាពេលនេះ​មិនមាន​អា​ជីវករ​ណាមួយ​ត្រូវបាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការជួល​តូប​សម្រាប់​លក់​ផលិតផល​របស់​ពួកគេ​ទេ ដោយសារតែ​ផ្សារ​កំពុងស្ថិត​ក្នុងការ​សាងសង់​នៅឡើយ។ លោក​បានបន្ថែមថា​បន្ទា​ប់​ពី​ផ្សារ​សាងសង់​រួច យើង​នឹង​ប្រកាសជូន​ដំណឹង​ដល់​គ្រប់​អាជីវករ​ដែលមាន​បំណង​ចង់​ទិញ​តូប​ដើម្បី​លក់​ផលិតផល​របស់​ពួកគេ​នៅក្នុង​ផ្សារ​ដារ​នេះ។

    លោក វិចិត្រ បានបញ្ជាក់​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖“ផលិតផល​ដែល​នឹង​ដាក់លក់​នៅក្នុង​ផ្សារ​ដារ​នេះ​មានដូចជា ដំឡូង​មី និង​ផលិតផល​កសិកម្មផ្សេងៗ ឬ​ផលិតផល​កែច្នៃ​របស់​វៀតណាម‟។ លោក​បន្តថា៖“ផ្សារ​គំរូ​នេះ​នឹង​ក្លាយជា​កន្លែង​សម្រាប់​លក់ទំនិញ​កសិផល​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​វៀតណាម វា​នឹង​ដើរតួនាទី​ក្នុងការ​ជំរុញ​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម ហើយ​ប្រជាជន​ដែល​រស់​នៅតាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម​នឹងមាន​ជីវ​ភាពល្អ​ប្រសើរឡើង ម្យ៉ាងវិញទៀត ផ្សារ​គំរូ​មួយ​នេះ​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ប្រទេស​ទាំង2ទទួលបាន​ប្រយោជន៍​ពី​សក្តានុពល​យ៉ាង​ពេញលេញ​ពី​ប្រជាជន​រស់នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​កម្ពុជា និង​វៀតណាម‟។

    បើតាម​ឯកឧត្តម ម៉ៅ ថូ​រ៉ា រដ្ឋលេខាធិការ​នៃ​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​បានឱ្យ​ដឹងថា ផ្សារ​គំរូ​នៅ​ចំណុច​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម​ដែលមាន​ឈ្មោះថា “ផ្សារ​ដារ‟ នេះ មាន​ទីតាំង​នៅក្នុង​ឃុំ​ដារ ស្រុក​មេមត់ ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ដោយ​ផ្សារ​នេះ​មាន​ទំហំ​ជិត 20,000ម៉ែត្រការ៉េ ស្ថិតក្នុង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស ថា​រី​ត្បូងឃ្មុំ។

    ឯកឧត្តម ម៉ៅ ថូ​រ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ផ្សារ​នេះ​សាងសង់​លើ​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ជា 2ហិកតា ដែល​ចំណាយ​ថវិកា​អស់​ប្រមាណ​ជា 2លាន​ដុល្លារ ជាការ​ផ្តល់ជំនួយ​សាងសង់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​វៀតណាម។ សំណង់​ផ្សារ​ដារ​បានចាប់ផ្តើម​សាងសង់​កាលពី​ខែមករា ឆ្នាំ2018 ដែល​ត្រូវ​ចំណាយពេល​ប្រមាណ 12ខែ។

    គួរ​បញ្ជាក់ដែរថា តាម​គម្រោង ផ្សា​ដារ​នេះ​ត្រូវបាន​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2 ឯកភាពគ្នា​ថា​នឹង​ចាប់ផ្តើម​នៅ​ឆ្នាំ2013 ប៉ុន្តែ​ត្រូវបាន​ពន្យារពេល​ជា​ច្រើនដង​រហូតដល់​ឆ្នាំ2016។ ដោយឡែក​នៅ​ឆ្នាំ2017 មន្ត្រី​របស់​កម្ពុជា និង​វៀតណាម​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​ស្ដីពី​ការសាងសង់​ផ្សារ​ដារ​នេះ​ឡើង។

    ឯកឧត្តម ម៉ៅ ថូ​រ៉ា លើកឡើងថា ផ្សារ​គំរូ​នេះ​នឹង​ជួយ​សម្រួល​ទំនិញ​ដែល​ដឹក​តាម​ផ្លូវគោក រវាង​ប្រទេស​វៀតណាម និង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ វា​នឹង​ដើរតួនាទី​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​កាត់បន្ថយ​ភាពក្រីក្រ​នៅតាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន និង​ជួយ​ដល់​ពាណិជ្ជករ​នៅតាម​ព្រំដែន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2 ឱ្យ​កសាង​បណ្តាញ​ឱ្យបាន​កាន់​រឹងមាំ។

    ឯកឧត្ដម​បន្តថា ផ្សារ​គំរូ​នេះ​នឹង​ក្លាយជា​កន្លែង​បោះ​ដុំ​ទំនិញ​គ្រប់​ប្រភេទ​រវាង​កម្ពុជា និង​វៀតណាម​តាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន។ ពាណិជ្ជករ​វៀតណាម​អាច​នាំ​ទំនិញ​មក​លក់​នៅ​កម្ពុជា​ដោយ​យក​ផ្សារ​នេះ​ជាទី​តាំង ដោះដូរ​ទំនិញ​ជាមួយ​ភាគី​កម្ពុជា ខណៈ​ពាណិជ្ជករ​កម្ពុជា​អាច​នាំយក​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​មក​លក់​ឱ្យ​វៀតណាម តាមរយៈ​ផ្សារ​ដារ​នេះ​ដូចគ្នា ដោយ​ទំនិញ​កម្ពុជា​ភាគច្រើន​ជា​ប្រភេទ​ផលិតផល​កសិផល ដោយឡែក​ទំនិញ​វៀតណាម​ជា​ប្រភេទ​ផលិតផល​ឧស្សាហកម្ម និង​ម្ហូបអាហារ ជាដើម។

    នៅពេល​សួរថា តើ​ភាគី​ខាង​ណាមួយ​បាន​ចំណេញ​ច្រើន​ពី​ផ្សារ​មួយ​នេះ ឯកឧត្តម ម៉ៅ ថូ​រ៉ា មានប្រសាសន៍ថា៖ “ភាគី​ទាំង2 នឹង​ចំណេញ​ទាំងអស់គ្នា ដោយសារ​ផលិតផល​កសិកម្មរប​ស់​កម្ពុជា​អាច​ត្រូវបាន​ពាណិជ្ជករ​វៀតណាម​ទិញយក​ធ្វើជា​វត្ថុធាតុដើម​សម្រាប់​កែច្នៃ ឬ​ទិញ​យកទៅ​វេច​ខ្ចប់​ដើម្បី​នាំចេញ​បន្តទៅ​ប្រទេស​ផ្សេង ហើយ​នាពេល​អនាគតកម្ពុជា​ក៏មាន​ទំនិញ​ប្រភេទ​ឧស្សា​ហកម្មនេះ​ផងដែរ​នៅក្នុង​ផ្សារ​នេះ‟។

    លោក Vu Quang Minh ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​វៀតណាម​ប្រចាំ​កម្ពុជា ធ្លាប់មាន​ប្រសាសន៍​ក្នុង​ពិធី​បុកគ្រឹះ​សាងសង់​ផ្សារ​ដារ​នេះ​ថា គោលបំណង​នៃ​ការបង្កើត​ផ្សារ​នេះ គឺ​ដើម្បី​កសាង​នូវ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅតាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​ដើម្បី​លើកកម្ពស់ ជំរុញ​សេដ្ឋកិច្ច ការដោះដូរ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​បង្កើន​កម្រិតជីវភាពរ​ស់​នៅ​របស់​ប្រជាជន​នៅក្នុង​ស្រុក​ដែលជា​ប់​តាម​បណ្តា​យ​ព្រំដែន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2។

    លោក​ថា វា​ជាទី​កន្លែង​សម្រាប់​ទិញ-លក់ និង​ចរាចរណ៍​ទំនិញ​ឆ្លងកាត់ ដែល​ផលិត​នៅ​ខេត្តក្រចេះ កំពង់ចាម រតនគិរី មណ្ឌលគិរី ដើម្បី​បំពេញតម្រូវការ​នៅ​ប្រទេស​វៀតណាម។ ដូចគ្នានេះដែរ វា​ជាទី​តាំង​ងាយស្រួល​សម្រាប់​ប្រជាជន​រស់នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​ដើម្បីឱ្យ​ពួកគេ​អាច​ទៅ​ផ្សារ​ដើម្បី​ទិញ-លក់ទំនិញ។

    លោក​បាន​បន្តថា ផ្សារ​ដារ​នឹង​ជួយ​ធ្វើឱ្យ​ការរស់នៅ​របស់​ប្រជាជន​វៀតណាម​កាន់តែ​ប្រសើរឡើង ជាពិសេស​ប្រជាជន​ដែល​រស់នៅក្នុង​ខេត្ត​តៃនិញ និង​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ​របស់​កម្ពុជា។ លោក​សង្ឃឹមថា ផ្សារ​ដារ​នឹង​ក្លាយជា​ភ័ស្តុតាង​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅក្នុង​តំបន់​ទាំងមូល និង​ក្លាយជា​គំរូ​ដើម្បី​ធ្វើឱ្យ​ប្រសើរឡើង​នូវ​កា​រត​ភ្ចា​ប់រ​វាង​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ប្រទេស​ទាំង2។

    សូមបញ្ជាក់ថា ការនាំចេញ​របស់​ប្រទេស​វៀតណាម និង​កម្ពុ​ជាមាន​ប្រមាណ​ជា 3.4ពាន់​លាន​ដុល្លារ​គិត​ត្រឹម​រយៈពេល 11ខែ​ក្នុង​ឆ្នាំ2018។ ដោយឡែក​វៀតណាម​ជា​ប្រភព​វិនិយោគ​ទី5 របស់​កម្ពុជាជាមួយ​ទឹកប្រាក់​វិនិយោគ​ប្រមាណ​ជា 3ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​គម្រោង​ចំនួន 206គម្រោង ខណៈ​ការវិនិយោគ​របស់​កម្ពុ​ជា​ទៅ​វៀតណាម​មាន​ប្រមាណ​ជា 18គម្រោង​មាន​ទឹកប្រាក់ 58លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក៕