Author: សឿន សំណាង

ប្រៀបធៀបតាមរយៈរូបភាព “កន្លែងតែមួយ តែពេលវេលាខុសគ្នា” របស់មហាទីក្រុងប៉េកាំង ពេលកូវីដ-19 ធូរស្បើយ…
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានស៊ីនហួ សារព័ត៌មានរបស់រដ្ឋបាលចិន នៅថ្ងៃទី3 ឧសភា បានបង្ហាញរូបភាពក្នុងឃ្លិបវីដេអូ ពីឆាក1 ទៅឆាក1 អំពីទីកន្លែងជាច្រើននៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង ទីក្រុងចម្បងរបស់មហាប្រទេសចិន ក្នុងពេលវេលាខុសគ្នា ស្ថានការណ៍ខុសគ្នា តែក្នុងទីកន្លែងតែមួយ ក្នុងអំឡុងពេល និងក្រោយពេលដែលទីក្រុងប៉េកាំងកាត់បន្ថយវិធានការទប់ទល់សភាវអាសន្ននៃការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺដែលបង្កឡើងដោយមេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ឬកូវីដ-19។
ដោយសារតែទីក្រុងប៉េកាំងមិនមានរកឃើញអ្នកជំងឺមេរោគកូវីដ-19 ដែលឆ្លងនៅក្នុងតំបន់ និងដែលធ្វើដំណើរមកពីក្រៅប្រទេសជាប់គ្នារយៈពេល14ថ្ងៃរួចមក ចាប់ពីថ្ងៃទី29 មេសាមក ក្រុងប៉េកាំង បានសម្រេចទម្លាក់កម្រិតវិធានការគ្រប់គ្រង ពីកម្រិតខ្ពស់បំផុត ចុះមកនៅកម្រិត2 ដោយបានចាប់ផ្ដើមតាំងពីថ្ងៃទី30 មេសាកន្លងមក។
ទាំងអស់នេះ គួររំឭកដែរថា កាលពីថ្ងៃទី24 មករា ក្រុងប៉េកាំងបានប្រកាសប្រើវិធានការទប់ទល់សភាវអាសន្នខាងសាធារណៈសុខាភិបាលកម្រិតខ្ពស់បំផុត ដើម្បីគ្រប់គ្រងការឆ្លងរាលដាលរបស់មេរោគកូវីដ-19 ដែលរាតត្បាតយ៉ាងខ្លាំងក្នុងខណៈពេលនោះ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 5, 2020
ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមនុស្សគួរតែដឹង…តើកូវីដ-19 និងការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញកាលពីអតីតកាល ផ្លាស់ប្ដូរពិភពលោកយ៉ាងណា?(ត…)
ចរន្តតតាំងលទ្ធិប្រមាញ់អាណានិគម និងភាពរួមដៃគ្នារវាងប្រទេសនីមួយៗ
ម៉ាហាត្មះ ហ្គាន់ធី បិតាប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រជាជាតិឥណ្ឌា
ឆ្នាំ1918 ប្រទេសឥណ្ឌា បានស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អង់គ្លេសយូរជាង 1សតវត្សរ៍
ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ បានឆ្លងរាលដាលទៅដល់ប្រទេសឥណ្ឌានៅខែឧសភា ក្នុងឆ្នាំនោះ(1918) ហើយវាបានធ្វើឱ្យកើតមានផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនឥណ្ឌាធ្ងន់ធ្ងរជាងជនជាតិអង់គ្លេសដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាទៅទៀត។
មានស្ថិតិដែលបានបង្ហាញច្បាស់ថា អត្រាការស្លាប់របស់ជនជាតិហិណ្ឌូវណ្ណៈទាប ស្ថិតក្នុងចំនួន 61.6នាក់ សម្រាប់ចំនួនប្រជាជន 1,000នាក់ ខណៈដែលអត្រាការស្លាប់ក្នុងក្រុមមនុស្សជនជាតិអឺរ៉ុប ស្ថិតក្នុងចំនួន 9នាក់ សម្រាប់ចំនួនប្រជាជន 1,000នាក់ដូចគ្នា។
ជនជាតិឥណ្ឌាដែលមានផ្នត់គំនិតជាតិនិយមខ្លាំង ក៏ឆ្លៀតឱកាសក្នុងអំឡុងពេលដែលសង្គមកំពុងមើលឃើញថា អាណានិគមជនជាតិអង់គ្លេសបានគ្រប់គ្រងចាត់ការលើវិបត្តិរោគរាតត្បាតដែលកំពុងកើតឡើងយ៉ាងខុសឆ្គងនោះ នៅឆ្នាំ1919 សារព័ត៌មាន Young India របស់លោក ម៉ាហាត្មះ ហ្គាន់ធី បានបោះពុម្ពផ្សាយបទវិចារណកឋា រិះគន់អ្នកគ្រប់គ្រងអាណានិគមអង់គ្លេសយ៉ាងពុះកញ្ជ្រោល។
“គ្មានប្រទេសស្លូតត្រង់ណា ដែលរដ្ឋបាលនឹងបណ្ដោយឱ្យស្ថានការណ៍ធ្លាក់ចុះដុនដាបយ៉ាងអាក្រក់ ដោយមិនបានធ្វើអ្វីឱ្យបានច្រើនគ្រប់គ្រាន់ស្មើនឹងរដ្ឋបាលឥណ្ឌាក្នុងអំឡុងពេលដែលកើតរោគរាតត្បាតដ៏អាក្រក់ និងសាងភាពហាយនៈដូច្នេះឡើយ”
ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ បាននាំឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតអង្គការផ្នែកសាធារណៈសុខាភិបាលអន្តរជាតិមួយឡើងយ៉ាងណាក៏ដោយ រោគរាតត្បាតដែលកើតឡើង នៅបានបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពសំខាន់នៃការរួមសហការរវាង
ប្រទេស ដែលទោះជាសង្គ្រាមលោកលើកទី1 បានធ្វើឱ្យពិភពលោកកើតការបែងចែកបក្សពួកខាងនយោបាយក៏ដោយ។
ក្នុងឆ្នាំ1923 សន្ធិកបាតប្រជាជាតិ (League of Nation) អង្គការអន្តរជាតិ ដែលនៅពេលក្រោយមក ត្រូវបានជំនួសដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ(UN) និងបានបង្កើតអង្គការសុខភាព(Health Organisation) ដែលក្រោយមកបានក្លាយជា អង្គការសុខភាពពិភពលោក(WHO)។
អង្គការនេះ បានសាងប្រព័ន្ធថ្មីមួយឡើង ក្នុងការគ្រប់គ្រងរោគរាតត្បាតរវាងប្រទេស ដែលដំណើរការដោយក្រុមអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈជាពេទ្យ ច្រើនជាងជាអ្នកការទូត។
ភាពរីកចម្រើនផ្នែកសាធារណៈសុខាភិបាល
ប្រទេសជាច្រើនបានបង្កើត ឬលើកកម្ពស់ក្រសួងសាធារណៈសុខាភិបាលឡើង ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី1920
ភាពខូចខាតដែលកើតឡើងបណ្ដាលមកពីរោគរាតត្បាត បាននាំឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍ និងរីកចម្រើនទៅមុខខាងផ្នែកសាធារណៈសុខាភិបាលរបស់ពិភពលោក។
ក្នុងឆ្នាំ1920 រុស្ស៊ី ជាប្រទេសដំបូងគេ លើពិភពលោកដែលមានប្រព័ន្ធសាធារណៈសុខាភិបាល ដែលផ្ដល់សេវាកម្មដល់ប្រជាជនយ៉ាងពេញលេញ និងគ្រប់គ្នា និងគ្រប់គ្រងចាត់ការដោយរដ្ឋបាលកណ្ដាល មុននឹងប្រទេសដទៃទៀតចាប់ដំណើរការតាមក្រោយ បន្ទាប់ពីនោះមិនយូរប៉ុន្មាន។
អ្នកស្រី ឡូរ៉ា ស្ពីននីយ៍ បានសរសេរនៅក្នុងសៀវភៅបែបវិទ្យាសាស្ត្ររបស់អ្នកស្រីថា “ប្រទេសជាច្រើនបានបង្កើត ឬលើកកម្ពស់ក្រសួងសាធារណៈសុខាភិបាលក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី1920…នេះជាលទ្ធផលដោយផ្ទាល់ដែលកើតចេញពីរោគរាតត្បាត”
អ្នកស្រីអធិប្បាយថា “ការចាត់ចែងធ្វើប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពសង្គមដោយរដ្ឋ បានចាប់កំណើតឡើងពីស្ថានការណ៍មួយនេះ ដោយសារតែមានស្ត្រីមេម៉ាយ ក្មេងកំព្រា និងអ្នកទុព្វលភាព បានកើតឡើងក្នុងចំនួនដ៏ច្រើន”
ការបិទទីក្រុង និងការរក្សាគម្លាតខាងសង្គម ទទួលបានលទ្ធផលល្អនៅពេលនោះ
ការរក្សាគម្លាតឆ្ងាយពីគ្នាខាងសង្គម បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា អាចជួយទប់ស្កាត់កាតឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញក្នុងឆ្នាំ1918បានយ៉ាងល្អប្រសើរ
ថយត្រឡប់ទៅក្នុងអំឡុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ1918 វិញ ទីក្រុងជាច្រើននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងត្រៀមរៀបចំការដើរជាក្រុមដើម្បីឃោសនាលក់ “រូបិយប័ណ្ណសេរីភាព” ដើម្បីយកប្រាក់ទៅធ្វើសង្គ្រាមនៅអឺរ៉ុប។
អ្នកគ្រប់គ្រងរបស់ទីក្រុងហ្វ៊ីឡាដែលហ្វៀ រដ្ឋផេនស៊ីលវេនៀខ្លួនឯង ក៏សម្រេចចិត្តដំណើរការរៀបចំពិធីនេះដែរ បើទោះជាមានទាហានចំនួនជាង 600នាក់នៅក្នុងទីក្រុង បានកើតជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញហើយក៏ដោយ។
ចំណែកនៅទីក្រុងសេនត៍ល្វីស ក្នុងរដ្ឋមីស៊ូរី អាជ្ញាធរបានលុបចោលពិធីទាំងនោះ ហើយបានដាក់បញ្ជាឱ្យប្រើវិធានការផ្សេងៗ ដើម្បីកម្រិតការជួបជុំរួមក្រុមរបស់មនុស្សចំនួនដ៏ច្រើនជំនួសវិញ។
ពេលវេលាកន្លងទៅ 1ខែ ទីក្រុងហ្វ៊ីឡាដែលហ្វៀ មានអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ ជាង 10,000នាក់ ចំណែកទីក្រុងសេនត៍ល្វីសវិញ ស្លាប់មិនដល់ 700នាក់ផង។
ហេតុការណ៍ទាំងនេះ បានក្លាយជាករណីសម្រាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវដ៏ល្បីល្បាញបំផុត ដែលបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីប្រយោជន៍ល្អពីការប្រើវិធានការរក្សាគម្លាតឆ្ងាយពីគ្នាខាងសង្គម ដើម្បីតស៊ូនឹងរោគរាតត្បាត។
ក្រៅពីនេះ ក្រុមអ្នកសេដ្ឋសាស្ត្រ ពីមហាវិទ្យាល័យ ព្រីនស្តុន ថែមទាំងបានធ្វើការសិក្សាវិភាគ ពីការប្រើវិធានការបិទទីក្រុងក្នុងឆ្នាំ1918 និងបានរកឃើញភ័ស្តុតាងបញ្ជាក់ថា ទីក្រុងដែលប្រើវិធានការបិទទីក្រុងដែលម៉ឺងម៉ាត់ជាង អាចស្ដារខ្លួន និងស្រង់សេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញបានយ៉ាងឆាប់រហ័សជាង ក្រោយវិបត្តិរោគរាតត្បាតបានបញ្ចប់។
សូមរង់ចាំអានបន្តនៅថ្ងៃស្អែក…
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
>ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមនុស្សគួរតែដឹង…តើកូវីដ-19 និងការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញកាលពីអតីតកាល ផ្លាស់ប្ដូរពិភពលោកយ៉ាងណា?
>ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមនុស្សគួរតែដឹង…តើកូវីដ-19 និងការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញកាលពីអតីតកាល ផ្លាស់ប្ដូរពិភពលោកយ៉ាងណា?(ត…)
May 5, 2020
វេជ្ជបណ្ឌិតរុស្ស៊ី3រូប ធ្លាក់ពីលើអគារមន្ទីរពេទ្យ ខណៈប្រទេសកំពុងទប់ទល់នឹងCOVID-19
វេជ្ជបណ្ឌិតនៅជួរមុខរបស់រុស្ស៊ីចំនួន3រូបហើយដែលបានធ្លាក់ពីលើអគារនៃមន្ទីរប្រកបដោយអាថ៌កំបាំង នៅក្នុងអំឡុង2សប្ដាហ៍កន្លងមកនេះ ធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភអំពីស្ថានភាពការងាររបស់ក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតនៅទីនេះ ខណៈដែលវីរុសCOVID-19 កាន់តែបង្ហាញអំណាចនៅរុស្ស៊ី។
សារព័ត៌មាន CNN និង Moscow Times កាលពីម្សិលមិញបានរាយការណ៍ថា Alexader Shulepov អាយុ37ឆ្នាំ ជាវេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់របស់មន្ទីរពេទ្យ Novousmanskaya ក្នុងទីក្រុង Voronezh នៃប្រទេសរុស្ស៊ី កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពអាសន្ន បន្ទាប់ពីបានធ្លាក់ពីលើអគារ។ សមត្ថកិច្ចនៅកន្លែងកើតហេតុបានឱ្យដឹងថា វេជ្ជបណ្ឌិត Shulepov បានធ្លាក់ពីបង្អួចនៃអគារកម្ពស់2ជាន់របស់មន្ទីរពេទ្យកាលពីថ្ងៃទី2ឧសភា។
វេជ្ជបណ្ឌិត Shulepov ត្រូវចូលសម្រាក និងទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ ដោយសារគាត់បានឆ្លងវីរុសCOVID-19 កាលពីថ្ងៃទី22មេសា ប៉ុន្តែ ថ្ងៃដដែលនេះ Shulepov និងមិត្តរួមការងាររបស់គាត់គឺ Alexander Kosyakin បានបង្ហោះវីដេអូមួយដែលនិយាយថា គាត់ត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើការបន្ត បើទោះជាបានឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណានេះក៏ដោយ។ កន្លងមក Kosyakin បានរិះគន់ខាងមន្ទីរពេទ្យដោយសារតែមិនមានសម្ភារ និងឈុតការពារឆ្លងមេរោគគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បុគ្គលិកសុខាភិបាល។ វេជ្ជបណ្ឌិត Kosyakin ក៏ធ្លាប់ត្រូវបាននគរបាលហៅទៅសួរនាំ ដោយមានការចោទប្រកាន់ថា បានបញ្ចេញព័ត៌មានមិនពិត។ 3ថ្ងៃក្រោយមក Shulepov ក៏បានដកវីដេអូដែលគាត់ធ្លាប់បានរិះគន់ខាងមន្ទីរពេទ្យ ហើយបញ្ជាក់ថាក្នុងវីដេអូនោះ គាត់ត្រូវបាន “អារម្មណ៍ដឹកមុខ”។
ភាគីខាងមន្ទីរពេទ្យ Novousmanskaya បានអះអាងថា វេជ្ជបណ្ឌិត Shulepov ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យឈប់សម្រាកបន្ទាប់ពីបានឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា និងត្រូវបានបញ្ជូនទៅព្យាបាលក្នុងអាគារឯកទេសជំងឺឆ្លងរបស់មន្ទីរពេទ្យនេះ។
Shulepov គឺជាវេជ្ជបណ្ឌិតទីបីហើយដែលបានធ្លាក់ពីលើអគារមន្ទីរពេទ្យយ៉ាងអាថ៌កំបាំងនៅប្រទេសរុស្ស៊ី។ វេជ្ជបណ្ឌិត2រូបដែលបានធ្លាក់ពីអាគារមុនករណីខាងលើ បានបាត់បង់ជីវិត។ ក្រុមមន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ចកំពុងស៊ើបអង្កេតរកមូលហេតុដែលនាំឱ្យមានហេតុការណ៍ធ្លាក់ពីលើអគារទាំង3ករណីនេះ ក្នុងពេលដែលរុស្ស៊ីកំពុងប្រមូលកម្លាំងដើម្បីទប់ទល់នឹងវីរុសCOVID-19។
កាលពីថ្ងៃទី1ឧសភា Elena Nepomnyashchaya ដែលជាវេជ្ជបណ្ឌិតម្នាក់ធ្វើការនៅមន្ទីរពេទ្យ Krasnoyarsk ក្នុងតំបន់ Siberia បានបាត់បង់ជីវិត ក្រោយទទួលការព្យាបាលអស់រយៈពេល1សប្ដាហ៍។ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកបានឱ្យដឹងថា វេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះ បានធ្លាក់ពីលើអគាររបស់មន្ទីរពេទ្យ។
ថ្ងៃទី24មេសា Natalya Lebedeva ប្រធានក្រុមសង្គ្រោះបន្ទាន់នៃវិទ្យាស្ថានអនាម័យនិងមេរោគលេខ2 ក្នុងតំបន់ Star City ក៏បានបាត់បង់ជីវិតក្នុងមន្ទីរពេទ្យ បន្ទាប់ពីបានធ្លាក់ពីលើអគារខ្ពស់របស់មន្ទីរពេទ្យ។
ហេតុការណ៍ខាងលើនេះ បានកើតឡើងក្នុងគ្រាដែលប្រទេសរុស្ស៊ីកំពុងប្រឈមនឹងការរាតត្បាតយ៉ាងខ្លាំងក្លាពីវីរុសCOVID-19។ មជ្ឈមណ្ឌលទប់ទល់នឹងវិបត្តិវីរុសកូរ៉ូណារបស់រុស្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី4ឧសភា បានឱ្យដឹងថា ចំនួនអ្នកជំងឺកូរ៉ូណាសរុបក្នុងប្រទេសនេះបានឡើងដល់ជាង145,000នាក់ ក្នុងនោះមានជិត1,400នាក់បានស្លាប់។ បច្ចុប្បន្ន រុស្ស៊ីឈរលំដាប់លេខ7 នៅក្នុងចំណោមបណ្ដាប្រទេសដែលមានអ្នកជំងឺកូរ៉ូណាច្រើនជាងគេក្នុងពិភពលោក៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 5, 2020
ជិត252,000នាក់បានស្លាប់ដោយសារCOVID-19នៅទូទាំងពិភពលោក ខណៈប្រទេសចំនួន4 មានអ្នកស្លាប់លើសពី20,000នាក់
គិតមកដល់បច្ចុប្បន្ន វីរុសCOVID-19 បានសម្លាប់មនុស្សជិត252,000នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺកូរ៉ូណាសុរបជាង3.6លាននាក់នៅក្នុងពិភពលោកទាំងមូល ខណៈដែលប្រទេសជាច្រើនបានបន្ធូរបន្ថយបម្រាមគោចរ។
នៅក្នុងប្រទេស និងដែនដីចំនួន212 ក្នុងពិភពលោក គិតត្រឹមព្រឹកនេះ មានអ្នកជំងឺកូរ៉ូណាសរុប 3,639,616នាក់ និងអ្នកស្លាប់ក៏បានឡើងដល់251,721នាក់។ អ្នកជំងឺថ្មីថ្ងៃនេះ មាន74,729នាក់ និងអ្នកស្លាប់ថ្មីមាន3,637នាក់។ អ្នកដែលបានជាសះស្បើយសុរប 1,192,842នាក់។ នេះបើតាមស្ថិតិរបស់ Worldometer។
ទ្វីបអឺរ៉ុបមានអ្នកជំងឺសរុប1,469,891នាក់ ខណៈអាមេរិកខាងជើងមាន1,318,547នាក់ អាស៊ីមាន572,839នាក់ អាមេរិកខាងត្បូងមាន223,852នាក់ និងទ្វីបអាហ្វ្រិកមាន47,804នាក់។
សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាសម្បុកមេរោគធំជាងគេក្នុងពិភពលោក ដោយមានអ្នកជំងឺសរុប 1,210,356នាក់ កើន23,321នាក់បើធៀបនឹងមុននេះមួយថ្ងៃ។ អ្នកស្លាប់ថ្មីនៅប្រទេសនេះមាន935នាក់ ធ្វើឱ្យតួលេខអ្នកស្លាប់សរុបកើនដល់64,494នាក់។
ក្រៅពីសហរដ្ឋអាមេរិកក៏មានប្រទេសចំនួន4ផ្សេងទៀតដែលមានអ្នកស្លាប់លើសពី20,000នាក់ រួមមាន៖
- អេស្ប៉ាញ៖ អ្នកជំងឺសរុប248,301នាក់ និងអ្នកស្លាប់សរុប25,428នាក់។
- អ៊ីតាលី៖ អ្នកជំងឺសរុប211,938នាក់ និងអ្នកស្លាប់សរុប29,079នាក់។
- អង់គ្លេស៖ អ្នកជំងឺសរុប190,584នាក់ និងអ្នកស្លាប់សរុប28,734នាក់។
- បារាំង៖ អ្នកជំងឺសរុប169,462នាក់ និងអ្នកស្លាប់សរុប25,201នាក់។
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 5, 2020
អ្នកស្លាប់ដោយសារវីរុសCOVID-19នៅសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងកើនដល់134,000នាក់នៅចុងខែសីហា ខណៈបច្ចុប្បន្នបានកើនដល់ជិត70,000នាក់ហើយ
New York Times ដកស្រង់ឯកសារសម្ងាត់មួយឱ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានព្យាករថា តួលេខនៃអ្នកស្លាប់ដោយសារវីរុសCOVID-19 នៅប្រទេសនេះអាចកើនឡើងមកវិញនៅក្នុងខែឧសភានេះ។
យោងតាមទិន្នន័យពីទំព័រ Worldomerter គិតត្រឹមរសៀលថ្ងៃទី4ឧសភា(ម៉ោងនៅអាមេរិក) ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយសារកូរ៉ូណានៅសហរដ្ឋអាមេរិក គឺមាន69,589នាក់ កើន992នាក់បើធៀបនឹងមុននេះមួយថ្ងៃ។ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានរកឃើញអ្នកជំងឺថ្មីជាង23,000នាក់ ដែលនាំឱ្យតួលេខនៃអ្នកជំងឺសរុបបានកើនលើសពី1.2លាននាក់។
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន New York Times កាលពីថ្ងៃទី4ឧសភា បានដកស្រង់ប្រភពព័ត៌មានសម្ងាត់មួយឱ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Trump បានព្យាករថា តួលេខនៃអ្នកជំងឺ និងអ្នកស្លាប់នៅក្នុងប្រទេសនេះនឹងកើនខ្លាំងឡើងវិញនៅក្នុងខែឧសភានេះ។ ឯកសារសម្ងាត់សរសេរថា នៅចុងខែឧសភា COVID-19 នឹងសម្លាប់មនុស្សប្រហែលជា3,000នាក់នៅ1ថ្ងៃៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនេះជាតួលេខខ្ពស់បំផុតបើធៀបនឹងចំនួនអ្នកស្លាប់ជាមធ្យមជិត1,800នាក់ក្នុង1ថ្ងៃ នាបច្ចុប្បន្ន។
យោងតាមការព្យាករខាងលើ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ សហរដ្ឋអាមេរិកអាចរកឃើញអ្នកជំងឺថ្មីក្នុង1ថ្ងៃប្រហែល200,000នាក់ ខណៈតួលេខមធ្យមនាបច្ចុប្បន្នគឺ 25,000នាក់/ថ្ងៃ។
ការព្យាករនេះត្រូវបានគេជឿថា បានធ្វើឡើងដោយយោងទៅលើការវិភាគរបស់មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងទប់ស្កាត់ជំងឺនៃសហរដ្ឋអាមេរិក CDC (Centers for Disease Control and Prevention)។ ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អ្នកនាំពាក្យរបស់សេតវិមាន លោក Judd Deere បានថ្លែងថា “នេះមិនមែនជាឯកសារដែលប្រកាសនៅក្នុងសេតវិមានទេ ហើយក៏មិនបានដាក់ជូនគណកម្មធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង COVID-19 ព្រមទាំងមិនទាន់មានការត្រួតពិនិត្យដោយអន្តរក្រសួងនោះដែរ”។
កាលពីចុងសប្ដាហ៍មុន ប្រធានាធិបតី Donald Trump បានព្យាករថា ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយសារ COVID-19 នៅសហរដ្ឋអាមេរិក អាចឡើងដល់100,000នាក់ ខ្ពស់ជាងការព្យាករដែលលោកបានលើកឡើងកន្លងមកដែលថា អ្នកស្លាប់នឹងមានចំនួនពី60,000ទៅ70,000នាក់។ លោក Trump ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មាន Fox News កាលពីថ្ងៃទី3ឧសភាថា “យើងនឹងបាត់បង់មនុស្សប្រមាណពី80,000-100,000នាក់។ នោះគឺជារឿងដ៏អាក្រក់ខ្លាំងណាស់”។
ចំណែក CNN វិញ ក៏បានដកស្រង់ប្រភពព័ត៌មានពីវិទ្យាស្ថានវាស់វែង និងវាយតម្លៃសុខភាព IHME (Institute for Health Metrics and Evaluation) នៃសាកលវិទ្យាល័យ Washington បានព្យាករថា តួលេខអ្នកស្លាប់ដោយសារវីរុសកូរ៉ូណានៅសហរដ្ឋអាមេរិក អាចឡើងដល់134,000នាក់ គិតត្រឹមដើមខែសីហា៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 5, 2020
វីដេអូដំបូងបង្អស់របស់ YouTube និងរឿងរ៉ាវដ៏អស្ចារ្យនៅពីក្រោយ
វីដេអូដំបូងគេបង្អស់នៅលើ Youtube មានរយៈពេលត្រឹមតែ18វិនាទីប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ នៅខាងក្រោយវីដេអូនេះ គឺជារឿងរ៉ាវដ៏អស្ចារ្យដែលនាំឱ្យ Youtube ក្លាយជាបណ្ដាញសង្គមចែករំលែកវីដេអូធំបំផុតក្នុងពិភពលោកនាបច្ចុប្បន្ន។
កាលពី15ឆ្នាំមុន ពោលគឺនៅថ្ងៃទី23មេសាឆ្នាំ2005 សហស្ថាបនិករបស់ Youtube គឺលោក Jawed Karim ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាម្ចាស់គណនី “jawed” នៅលើ Youtube បានបង្ហោះវីដេអូខ្លីមួយដែលមានរយៈពេល18វិនាទី និងមានចំណងជើងថា “ខ្ញុំនៅឯសួនសត្វ” (Me at the zoo)។
ខ្លឹមសារនៃវីដេអូនេះ គឺជាទិដ្ឋភាពដែលលោក Jawed Karim កំពុងឈរនៅក្នុងសួនសត្វ ដោយមានទ្រុង និងសត្វដំរីជាច្រើនក្បាលនៅខាងក្រោយ។ លោក Jawed Karim ចាប់ផ្ដើមដោយការនិយាយថា “បានហើយ យើងកំពុងនៅឯសួនសត្វ នៅខាងមុខសត្វដំរីជាច្រើនក្បាល”។
“ប្រការដែលអស្ចារ្យអំពីបុរសទាំងនេះ នោះគឺពួកគេមានភ្លុកយ៉ាងវែងៗ” Karim បានបញ្ចប់វីដេអូរបស់ខ្លួន ដោយមិនអាចធ្វើឱ្យខ្លីជាងនេះបាន។
លោក Jawed Karim សហស្ថាបនិករបស់ Youtube
វីដេអូដំបូងគេបង្អស់នេះ មិនបានប្រើពាក្យពេចន៍ដែលពួក YouTuber សព្វថ្ងៃនិយាយគ្រប់ៗគ្នានោះទេ ដូចជាឃ្លា “សូមជួយចុច like បើសិនជាអ្នកចូលចិត្តខ្លឹមសារនេះ” ឬថា “ដើម្បីតាមដានវីដេអូថ្មីៗបំផុតរបស់យើងខ្ញុំ សូមចុចsubscribe និងចុចរូបកណ្ដឹង” ។ល។ វីដេអូនេះក៏មិនត្រូវបានបន្ថែម-បន្ថយពន្លឺ ឬពណ៌ ឬមួយកម្មវិធីទីបីណាមួយទាំងអស់។ ទិដ្ឋភាពទាំងមូលត្រូវបានថតយ៉ាងសាមញ្ញជាទីបំផុតដោយកំលោះម្នាក់ដែលមិនមានគេស្គាល់ច្រើន ហើយក៏មិនមានគោលបំណងច្បាស់លាស់។
វីដេអូនេះ បើសិនជាត្រូវបានបង្ហោះនៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន នោះប្រហែលជាពិបាកនឹងទាក់ទាញមនុស្សឱ្យចូលមើលសូម្បីត្រឹមតែ100លើក។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយសារតែជាវីដេអូដំបូងគេបង្អស់នៅលើ Youtube វីដេអូនេះបានទាក់ទាញអ្នកចូលមើលដល់ទៅជាង93លានលើក និងការចុច “like” ជាង3លានលើកផងដែរ។
ការចាប់ផ្ដើមរបស់បណ្ដាញសង្គម “យក្ស” ក្នុងពិភពលោក
Jawed Karim កើតឆ្នាំ1979 និងធំឡើងនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ តែបានធ្វើដំណើរជាមួយគ្រួសារមករស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីឆ្នាំ1992។ បុរសនេះបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅវិទ្យាល័យ Central ហើយក៏បានបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ Illinois។
លោក Karim ជាមួយនឹងលោក Chad Hurley និងលោក Steve Chen
Karim បានចាកចោលសាលារៀននៅមុនពេលបញ្ចប់ការសិក្សា ដើម្បីក្លាយជាបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន PayPal ប៉ុន្តែ ក្រោយមកគាត់ក៏បានបន្តការសិក្សារហូតបានទទួលសញ្ញាបត្រផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រក្នុងឆ្នាំ2004។
ក្នុងអំឡុងធ្វើការឱ្យ Paypay លោក Karim ក៏បានស្គាល់ Chad Hurley និង Steve Chen។ អ្នកទាំង3 ក្រោយមកក៏មានគំនិតបង្កើតគេហទំព័រចែករំលែងវីដេអូដែលមានឈ្មោះថា Youtube នៅក្នុងឆ្នាំ2005។
គំនិតខាងលើនេះ បានកើតឡើងបន្ទាប់ពី Karim យល់ថា មានការលំបាកខ្លាំងក្នុងការស្វែងរកទិន្នន័យនៅលើអ៊ីនធើណិតដែលពាក់ព័ន្ធនឹងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗក្នុងពិភពលោក ដូចជាគ្រោះមហន្តរាយរលកយក្សនៅមហាសមុទ្រឥណ្ឌានាឆ្នាំ2004 ឬហេតុការណ៍លេចសុដន់របស់កំពូលតារាចម្រៀង Janet Jackson នៅលើឆាកតន្ត្រីជាដើម។ល។
Karim មានគំនិតបង្កើតគេហទំព័រចែករំលែកវីដេអូ ហើយក៏បានយកគំនិតនេះទៅពិភាក្សាជាមួយ Hurley និង Chen។ ពួកគេក៏បានរួមដៃគ្នា បង្កើតគេហទំព័រ Youtube នេះឡើង។
បន្ទាប់ពីការបង្ហោះវីដេអូដំបូងដែលមានចំណងជើងថា “Me at the zoo” ដូចដែលបានលើកឡើងខាងដើម Youtube ក៏ចាប់ផ្ដើមដំណើរការកំណែសាកល្បងនៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ2005 ហើយមកដល់ខែវិច្ឆិកា ពួកគេមានកំណែផ្លូវការ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក Youtube កាន់តែមានមនុស្សចូលប្រើប្រាស់ ដោយការបង្ហោះ និងចែករំលែកវីដេអូកាន់តែច្រើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។
ក្រោយរយៈពេល1ឆ្នាំនៃការបង្ហាញខ្លួន នៅខែតុលា ឆ្នាំ2006 ក្រុមហ៊ុន Google បានប្រកាសទិញ Youtube ក្នុងតម្លៃ1.65ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ក៏ប៉ុន្តែ ទឹកប្រាក់ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដែល Google បានចំណាយ គឺពិតជាមហាស័ក្ដិសម ខណៈដែលពេលនេះ Youtube បានក្លាយជាកម្មវិធីចែករំលែកវីដេអូធំជាងគេបង្អស់ក្នុងពិភពលោក ដោយទាក់ទាញមនុស្សចូលមើលប្រមាណជាជាង2ពាន់លានលើកជារៀងរាល់ខែ និង1ពាន់លានម៉ោងក្នុង1ថ្ងៃៗ។
លោក Karim កាលណោះត្រូវបានជ្រើសរើសជាទីប្រឹក្សាសម្រាប់ Youtube ខណៈដែលគាត់កំពុងជានិស្សិតនៅសាលាStanford។ Karim ក៏ទទួលបានភាគហ៊ុនចំនួន 137,443ហ៊ុននៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Google ដែលប្រហាក់ប្រហែលនឹង 185លានដុល្លារនាបច្ចុប្បន្ន(ខែឧសភា ឆ្នាំ2020)៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទស
May 4, 2020
ត្រៀមខ្លួនគយគន់ព្រះចន្ទពេញវង់ធំបំផុតលើកចុងក្រោយបង្អស់ក្នុងឆ្នាំ2020 នាសប្ដាហ៍នេះ រួមនឹងទេពច្យុតដ៏ស្រស់ស្អាត
នេះគឺជាឱកាសល្អចុងក្រោយសម្រាប់អ្នកដែលចូលចិត្តសង្កេតមេឃា ព្រោះថាពួកគេនឹងអាចគយគន់ព្រះចន្ទដែលមានទំហំធំជាងគេ និងភ្លឺជាងគេក្នុងឆ្នាំ2020។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារអវកាសសហរដ្ឋអាមេរិក NASA មហាព្រះចន្ទ ឬព្រះចន្ទពេញវង់ធំជាងគេសម្រាប់ឆ្នាំ2020 នឹងកើតឡើងនៅក្នុងថ្ងៃទី7ឧសភាខាងមុខ។ នៅក្នុងយប់នៃថ្ងៃនោះ ព្រះចន្ទនឹងពេញវង់ ហើយមានទំហំធំជាងធម្មតានៅវេលាម៉ោង17និង45នាទី ថ្ងៃទី7 ខែឧសភា។ នេះគឺជាមហាព្រះចន្ទលើកទី3 ហើយក៏ជាព្រះចន្ទធំជាងគេលើកចុងក្រោយបង្អស់សម្រាប់ឆ្នាំ2020។ ព្រះចន្ទពេញវង់លើកនេះ ត្រូវបានគេហៅថា “បុប្ផាចន្ទ”។
ទីភ្នាក់ងារអវកាស NASA បានបកស្រាយថា មូលហេតុដែលត្រូវគេហៅថា “បុប្ផាចន្ទ” គឺហៅទៅតាមក្រុមកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងតំបន់ភាគឦសាននៃសហរដ្ឋអាមេរិក ព្រោះថា “នេះក៏ជាពេលដែលដើមផ្កាយទាំងឡាយនៅក្នុងតំបន់នោះចេញផ្កាយគ្រប់ទីកន្លែង។ ក្រៅពីនេះ ព្រះចន្ទពេញវង់នាថ្ងៃទី7ឧសភាខាងមុខក៏ត្រូវបានគេហៅថា ព្រះចន្ទដាំពោត ឬព្រះចន្ទទឹកដោះផងដែរ”។
បាតុភូត “មហាព្រះចន្ទ” នេះ កើតឡើងដោយសារតែការផ្លាស់ទីរបស់ព្រះចន្ទដែលគោចរជុំវិញផែនដី។ នៅពេលគោចរមកជិតផែនដី ក្នុងរយៈចម្ងាយប្រមាណជា360,000គម មនុស្សនៅលើផែនដីក៏មើលឃើញព្រះចន្ទធំជាង និងភ្លឺជាងធម្មតា។
ព្រះចន្ទពេញវង់ តែងតែកើតឡើងរៀងរាល់មួយខែម្ដង ប៉ុន្តែបាតុភូត “មហាព្រះចន្ទ” វិញ គឺកើតឡើងតែប៉ុន្មានដងប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំ។
ទេពច្យុតគឺជាស្នាមពន្លឺដ៏ស្រស់ស្អាតដែលកើតឡើងពីចំហេះនៃអាចម៍ផ្កាយ ឬធូលីរបស់ផ្កាយដុះកន្ទុយ ខណៈពេលដែលវាធ្លាក់ចូលក្នុងបរិយាកាសនៃភពផែនដី
ក្នុងអំឡុងពេលដែលមានបាតុភូតមហាព្រះចន្ទ អ្នកស្នេហាវិស័យតារាសាស្ត្រក៏អាចទស្សនាទេពច្យុត (ទេពច្យុតគឺជាស្នាមពន្លឺដ៏ស្រស់ស្អាតដែលកើតឡើងពីចំហេះនៃអាចម៍ផ្កាយ ឬធូលីរបស់ផ្កាយដុះកន្ទុយ ខណៈពេលដែលវាធ្លាក់ចូលក្នុងបរិយាកាសនៃភពផែនដី) 2ក្រុមផងដែរ គឺក្រុមទេពច្យុត Eta-Aquariids និងក្រុមទេពច្យុត Eta-Lyrids។ ប៉ុន្តែ NASA បានឱ្យដឹងថា ពន្លឺរបស់មហាព្រះចន្ទ អាចឧបសគ្គនៃការគយគន់សម្រស់ទេពច្យុតក្នុងខែនេះ។
មុននេះ ប្រជាជនក្នុងតំបន់ជាច្រើនក្នុងពិភពលោក បានមានឱកាសទស្សនាបាតុភូតព្រះចន្ទធំបំផុតក្នុងឆ្នាំ2020 ដែលត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា “ព្រះចន្ទផ្កាឈូក” ដែលកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី8មេសាកន្លងទៅ។
មូលហេតុដែលព្រះចន្ទពេញវង់ក្នុងខែមេសាត្រូវបានគេហៅថា “ព្រះចន្ទផ្កាឈូក” គឺហៅទៅតាមឈ្មោះរបស់ផ្កាមួយប្រភេទដែលមានពណ៌ផ្កាឈូក និងមានឈ្មោះថា phlox ដែលភាគច្រើនដុះនៅអាមេរិកខាងជើងនារដូវផ្ការីក៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 4, 2020
ក្រុងសេអ៊ូលនិយាយថា គីម ជុង អ៊ុន មិនបានចូលពេទ្យ វះកាត់បេះដូងទេ ឯព្រំដែនកូរ៉េទាំង2 មានការបាញ់កាំភ្លើងដាក់គ្នា…
សារព័ត៌មានរបស់កូរ៉េសេរី បានរាយការណ៍ដោយយោងលើការរៀបរាប់ប្រាប់របស់មន្ត្រីជើងចាស់របស់រដ្ឋាភិបាលថា លោកគីម ជុង អ៊ុន មិនបានចូលវះកាត់បេះដូងនោះទេ ក្នុងអំឡុងពេលអវត្តមានជិត 3សប្ដាហ៍កន្លងទៅនោះ ខណៈពេលជាមួយគ្នា កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ(ទី3ឧសភា) មានការបាញ់ដាក់គ្នាទៅវិញទៅមកនៅក្នុងបរិវេណជាយដែនកូរ៉េខាងជើង-ត្បូង ដែលការណ៍នេះត្រូវបានអ្នកវិភាគជឿថា គឺជាការបញ្ជូនសារពីទីក្រុងព្យុងយ៉ាងថា លោកប្រធានគីម នៅមានសុខភាពរឹងមាំល្អ និងនៅក្ដោបអំណាចខាងកងទ័ពបានយ៉ាងណែនដដែល។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរ៉យទ័រ។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានយុនហាប់ ក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង បានរាយការណ៍នៅថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញថា លោក គីម ជុង អ៊ុនមិនបានចូលវះកាត់ជំងឺបេះដូង ដូចដែលមានព័ត៌មានចចាមអារ៉ាមលេចឡើងនោះទេ ក្រោយពីប្រមុខមេដឹកនាំកូរ៉េក្រហមរូបនេះបានបាត់មុខអស់ជាង 20ថ្ងៃរួចមក តែយ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីជើងចាស់របស់រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង ដែលជាអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មាននេះ មិនបានអធិប្បាយឡើយថា តើហេតុអ្វីបានជាខ្លួនមានជំនឿបែបនេះ?។
ស្ថានការណ៍រវាងប្រទេសកូរ៉េទាំង2 នៅតែមានភាពតានតឹងទ្វេដងឡើងដដែល តាមរយៈការកាំភ្លើងដាក់គ្នានៅជុំវិញប៉មប្រចាំការរបស់ទាហានកូរ៉េខាងត្បូងនៅតាមបណ្ដោយជាយដែនជាប់គ្នានឹងកូរ៉េខាងជើង កាលពីអំឡុងពេលព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ឬ 1ថ្ងៃក្រោយពីលោកគីមចេញមកបង្ហាញខ្លួនជាលើកដំបូង រាប់ចាប់ពីថ្ងៃទី11 មេសាមក។
អគ្គសេនាធិការរួមរបស់កូរ៉េខាងត្បូង(JCS) បានថ្លែងថា កូរ៉េខាងជើងបានបើកឆាកបាញ់កាំភ្លើងដាក់ប៉មប្រចាំការរបស់ទាហានកូរ៉េខាងត្បូងនៅវេលាម៉ោងប្រមាណ 7.41នាទីព្រឹក ហើយកូរ៉េខាងត្បូងក៏បានបាញ់តបទៅវិញ 2គ្រាប់ តែក្នុងហេតុការណ៍នេះ មិនមាននរណាម្នាក់រងគ្រោះថ្នាក់ឡើយ។
ទាំងអស់នេះ ក្រោយពីមានការសន្និដ្ឋានផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនសប្ដាហ៍ ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសុខភាព និងទីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់លោកគីម ជុង អ៊ុន ដែលរួមទាំងរបាយការណ៍ដែលថា លោកប្រធានគីមបានចូលទទួលការវះកាត់ជំងឺបេះដូង និងសរសៃឈាមរួចមក តែ នៅថ្ងៃសៅរ៍(ទី2ឧសភា) សារព័ត៌មានរបស់កូរ៉េខាងជើង បានបង្ហាញរូបភាពលោក គីម ជុង អ៊ុន ញញឹមយ៉ាងស្រស់ស្រាយ និងជជែកពិភាក្សាជាមួយជំនួយការនៅក្នុងពិធីកាត់ខ្សែបូ សម្ពោធរោងចក្រផលិតជីថ្មី 1កន្លែង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងរូបភាពព័ត៌មាននៅតាមកញ្ចក់ទូទស្សន៍បានបង្ហាញថា មើលទៅលោកគីម ហាក់ដូចជាដើរមិនសូវជាស្វាហាប់ដូចប្រក្រតីប៉ុន្មានឡើយ ក្រៅពីនេះ គេនៅមិនទាន់អាចត្រួតពិនិត្យ និងអះអាងបានថា តើរូបភាពដែលផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងវេបសាយរបស់សារព័ត៌មានរ៉ូដុង ស៊ីនមុនរបស់រដ្ឋបាលកូរ៉េខាងជើងនោះ ជារូបភាពថ្មី ឬយ៉ាងណានៅឡើយទេ។
សម្រាប់ការបាញ់ដាក់គ្នាកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ(ទី3ឧសភា)ម្សិលមិញវិញនោះ អាជ្ញាធររបស់ JCS បានថ្លែងថា ប្រហែលមិនមែនជាការបង្កជម្លោះដែលមានផែនការជាមុននោះទេ ដោយសារតែបរិវេណនោះធ្លាប់ជាទីកន្លែងដាំដុះដំណាំផ្សេងៗ តែក៏មិនមានការសរុបថាយ៉ាងណាឱ្យបានច្បាស់លាស់ដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ឆយ កាំង អនុប្រធានស្ថាប័ន អេសាន់ ដើម្បីការសិក្សាស្រាវជ្រាវនយោបាយ មានជំនឿថា ចង្វាក់ពេលវេលាដែលហេតុការណ៍ទាំងអស់នោះកើតឡើង មើលទៅហាក់ដូចជាផែនការរបស់កូរ៉េខាងជើង ដើម្បីបង្ហាញឱ្យឃើញថា លោកប្រធានគីម នៅតែក្ដោបក្ដាប់អំណាចក្នុងកងទ័ពកូរ៉េក្រហម និងមានសុខភាពរឹងប៉ឹងល្អដដែល។
ចំណែកលោក លីហ្វ អ៊ីរិក អ៊ីស្លីយ៍ សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកកិច្ចការអន្តរជាតិរបស់មហាវិទ្យាល័យ អ៊ីវ៉ា ក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល បានយល់ឃើញថា វាជាការពង្រឹងស្មារតី និងកម្លាំងចិត្តដល់កងទ័ពកូរ៉េខាងជើង និងបើកអំណាចតវ៉ាដែលបានបាត់បង់ ក្នុងអំឡុងពេលដែលមានព័ត៌មានចចាមអារ៉ាមផ្សេងៗ ក្រោយពីលោកគីមបាត់មុខអស់មួយរយៈនោះ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 4, 2020
ចិនសាកល្បងប្រើប្រាស់ប្រាក់យន់អេឡិចត្រូនិក! អនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខ ក្រដាសប្រាក់យន់អាចនឹងលែងមានក្នុងពិភពលោក
ចាប់ពីដើមសប្ដាហ៍នេះ រដ្ឋាភិបាលចិននឹងចាប់ផ្ដើមដំណើរការសាកល្បងទូទាត់ដោយលុយយន់អេឡិកត្រូនិកនៅក្នុងទីក្រុងចំនួន4នៃប្រទេសនេះ។
ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនខែចុងក្រោយនេះ ធនាគារប្រជាជនចិន បានដុតដៃដុតជើងជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រាក់យន់អេឡិកត្រូនិក ដែលនេះនឹងក្លាយជាខឿនសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេបង្អស់ក្នុងពិភពលោកដែលដំណើរការប្រាក់អេឡិកត្រូនិកមានអធិបតេយ្យភាពដំបូង ខុសពី bitcoin ដែលមិនមានព្រំដែន។
ចាប់ពីខែឧសភា បុគ្គលិករដ្ឋនៅក្នុងទីក្រុង Shenzhen, Chengdu, Suzhou និងទីក្រុង Baoding នឹងទទួលបៀវត្សជាប្រាក់អេឡិកត្រូនិក។ នៅចំពោះមុខ ប្រាក់អេឡិកត្រូនិកនេះ ត្រូវបានប្រើដើម្បីទូទាត់ទៅលើមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ ផ្សារទំនើប ហាងទំនិញផាសុកភាព(ហាងលក់ទំនិញគ្រប់មុខដែលចាំបាច់សម្រាប់ប្រើរាល់ថ្ងៃ) ក្រុមហ៊ុនដែលស្ថិតក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងសណ្ឋាគារ ហើយក្រោយមកនឹងត្រូវបានពង្រីកទៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗទៀត។
ចិនសាកល្បងប្រើប្រាស់ប្រាក់យន់អេឡិចត្រូនិក! អនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខ ក្រដាសប្រាក់យន់អាចនឹងលែងមានក្នុងពិភពលោក
ប្រាក់យន់អេឡិកត្រូនិក ដំណើរការដូចទៅនឹងក្រដាសប្រាក់ធម្មតា ប៉ុន្តែវាជាទម្រង់កូដក្នុងកាបូបលុយអេឡិកត្រូនិកដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយធនាគារកណ្ដាលរបស់ចិន។ ប្រាក់អេឡិកត្រូនិក អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ ទូទាត់ ទទួល និងផ្ទេរប្រាក់ដូចទៅនឹងកម្មវិធីទូទាត់ប្រាក់តាមអនឡាញដែល Alipay និង WeChat Pay កំពុងធ្វើយ៉ាងដូច្នោះដែរ។ ដើម្បីទូទាត់ ឬទទួលប្រាក់ អ្នកប្រើប្រាស់គ្រាន់តែយកទូរស័ព្ទប៉ះគ្នាគឺជាការស្រេច។
តាមការសន្និដ្ឋាន វត្តមានរបស់លុយអេឡិកត្រូនិករបស់ប្រទេសចិននេះ អាចនឹងធ្វើឱ្យក្រដាសប្រាក់យន់បាត់ខ្លួនពីទីផ្សារពិភពលោកនាពេលខាងមុខមិនខាន។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ កម្មវិធី Ailpay និង WechatPay ត្រូវបានរាយការណ៍ថា ទំហំនៃការទូទាត់មិនប្រើក្រដាសប្រាក់ បានឡើងដល់ 15លានលានដុល្លារអាមេរិក។ ប្រទេសចិនសង្ឃឹមថា ប្រភេទប្រាក់ថ្មីនេះនឹងរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយការទូទាត់នៃប្រភេទប្រាក់ដទៃដែលគំរាមកំហែងដល់ស្ថិរភាពនៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 4, 2020
ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមនុស្សគួរតែដឹង…តើកូវីដ-19 និងការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញកាលពីអតីតកាល ផ្លាស់ប្ដូរពិភពលោកយ៉ាងណា?(ត…)
ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ នៅតែបន្តបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់មនុស្សម្នានៅក្នុងប្រទេសទីទ័លក្រ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅឆ្នាំ2020 នេះ ដែលដឹកនាំក្រុមដោយលោក រ៉ូបឺត បាររ៉ូ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៃមហាវិទ្យាល័យ ហាវ៉ាដ បានវាយតម្លៃថា ក្នុងខណៈដែលប្រជាជនប្រមាណ 0.5% (ប្រមាណជា 550,000នាក់) នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅខណៈពេលនោះ បានស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ តែជំងឺដ៏សាហាវនេះ បានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សប្រមាណ 5.2% នៃប្រជាជនក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ឬជិត 17លាននាក់។
ជំងឺរាតត្បាតដែលកើតឡើង ថែមទាំងបានធ្វើឱ្យមានការខាតបង់យ៉ាងធំធេងខាងសេដ្ឋកិច្ច ដោយលោកបាររ៉ូ និងក្រុមការងារ បានវាយតម្លៃថា ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ បានធ្វើឱ្យ GDP របស់ប្រទេសផ្សេងៗ ថយចុះ 6% ជាមធ្យម។
អ្នកស្រី ឃែតធើរីន អារ៍ណូល អ្នកនិពន្ធសៀវភៅរឿង Pandemic 1918 បានបញ្ជាក់ថា ការស្លាប់របស់មនុស្សក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី1 បូកជាមួយការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ បានធ្វើឱ្យកើតគ្រោះហាយនៈធំធេងខាងសេដ្ឋកិច្ចបន្ទាប់ពីនោះមក។
បុព្វបុរសរបស់អ្នកស្រីអារ៍ណូលខ្លួនឯង ក៏ជាជនរងគ្រោះរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញដែលឆ្លងរាតត្បាតក្នុងប្រទេសសហរាជាណាចក្រ(UK) ដែរ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា “នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ស្ទើរលែងមានបុរសវ័យកំលោះនៅសេសសល់ឱ្យបន្តដំណើរការមុខជំនួញរបស់គ្រួសារ ធ្វើស្រែចម្ការ ហ្វឹកហាត់វិជ្ជាជីវៈ ធ្វើពាណិជ្ជកម្ម រៀបការ និងមានកូនមកស្នងត្រកូល ជំនួសប្រជាជនដែលបានដួលស្លាប់អស់ជាច្រើនលាននាក់នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះទៀតផង”។ អ្នកស្រីបន្តថា “ការខ្វះខាតមនុស្សប្រុសដែលមានគុណសម្បត្តិស័ក្តិសម បាននាំឆ្ពោះទៅរកបញ្ហាដែលគេហៅថា “ក្រមុំសៅកែ” ដែលធ្វើឱ្យមនុស្សស្រីជាច្រើនលាននាក់ មិនអាចស្វែងរកគូគ្រងដែលស័ក្តិសមល្មមនឹងខ្លួនបាន”។
ស្ត្រីនៅក្នុងកន្លែងធ្វើការ
បញ្ហាខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្ម ដែលបណ្ដាលមកពីការឆ្លងរាតត្បាតរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ និងសង្គ្រាមលោកលើកទី1 បានបើកផ្លូវឱ្យស្ត្រីបានចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធការងារកាន់តែច្រើនឡើង
ទោះជាការឆ្លងរាលដាលរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ មិនបានសាងនូវភាពផ្លាស់ប្ដូរខាងសង្គមបានស្មើនឹងហេតុការណ៍ “រោគពិសមរណៈ” ឬ Black Death ដែលជាការឆ្លងរាតត្បាតដ៏ធំរបស់ជំងឺ “កាឡរោគ” ក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី14 ដែលធ្វើឱ្យមានអ្នកស្លាប់ប្រមាណ 75-100លាននាក់ និងនាំឆ្ពោះទៅរកភាពធ្លាក់ចុះអាប់ឱនរបស់ការគ្រប់គ្រងបែបប្រព័ន្ធសក្ដិភូមិក៏ពិតមែន តែជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ បានសាងនូវភាពរង្គោះរង្គើដល់ភាពស្មើភាគគ្នា រវាងបុរស-ស្ត្រី នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន។
អ្នកស្រី គ្រីស្ទីន ប្ល៊ែកប៊ើន អ្នកស្រាវជ្រាវពីមហាវិទ្យាល័យ Texas A and M បានរកឃើញថា បញ្ហាខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្មនៅក្នុងប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបណ្ដាលមកពីការឆ្លងរាតត្បាតរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញ និងសង្គ្រាមលោកលើកទី1 បានបើកផ្លូវឱ្យស្ត្រីបានចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធការងារកាន់តែច្រើនឡើង។ អ្នកស្រីថ្លែងថា “ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ1920 មានស្ត្រីប្រមាណជា 21% នៃកម្លាំងពលកម្មទាំងអស់ក្នុងប្រទេស”។
ក្នុងឆ្នាំដដែល សភាកុងហ្ក្រេស បានផ្ដល់សត្យាប័នបទប្បញ្ញត្តិកែសម្រួលបន្ថែមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មាត្រា19 ឱ្យពលរដ្ឋដែលជាស្ត្រីជនជាតិអាមេរិក មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង(Women’s Suffrage)លំដាប់ថ្នាក់ជាតិបានជាលើកដំបូង ដែលផ្ដល់សិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញសំឡេងជ្រើសតាំងទៅដល់ស្ត្រីជនជាតិអាមេរិកគ្រប់រូប។
អ្នកស្រី ប្ល៊ែកប៊ើន បានបន្ថែមទៀតថា “មានភ័ស្តុតាងដែលបង្ហាញឱ្យឃើញថា ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញកាលពីឆ្នាំ1918 បានផ្ដល់ផលដល់សិទ្ធិស្ត្រីនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន”
ក្រៅពីនេះ និយោជិត នៅបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីតម្លៃពលកម្មដែលកើនឡើងខ្ពស់ ដោយសារតែបញ្ហាខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្មទៀតផង។
ព័ត៌មានរបស់រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក បានចង្អុលបង្ហាញថា តម្លៃពលកម្មក្នុងផ្នែកការផលិតបានហក់ឡើងពី 1ម៉ោង 21សេន ក្នុងឆ្នាំ1915 ទៅជា 1ម៉ោង 56សេន ក្នុងឆ្នាំ1920។
ទុព្វលភាព ដែលបន្សល់ទុកឱ្យទារកជំនាន់ក្រោយ
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានសិក្សាពីទារកដែលកើតក្នុងអំឡុងពេលដែលជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្ប៉ាញឆ្លងរាតត្បាត បានរកឃើញថា កុមារក្រុមនេះ មានសញ្ញាថា នឹងកើតមកព្រមជាមួយភាពខុសប្រក្រតីផ្សេងៗ ដូចជា មានជំងឺបេះដូងច្រើនជាងក្មេងដែលកើតមុន និងក្រោយការឆ្លងរាតត្បាត។
លទ្ធផលការវិភាគក្នុងប្រទេសសហរាជាណាចក្រ(UK) និងប្រទេសប្រេស៊ីល បានរកឃើញថា ទារកដែលកើតក្នុងឆ្នាំ1918-1919 នៅមានសញ្ញាតិចតួចណាស់ក្នុងការបានទទួលការជួលឱ្យធ្វើការជាផ្លូវការ ឬបានទទួលការសិក្សារៀនសូត្រដល់កម្រិតឧត្ដមសិក្សា។
ទ្រឹស្ដីខ្លះ បានដាក់ចំណុចសន្និដ្ឋានថា ភាពធុញថប់តានតឹងខាងអារម្មណ៍របស់ស្ត្រីជាម្ដាយ ដែលកើតមានក្នុងអំឡុងរោគរាតត្បាត អាចហុចផលប៉ះពាល់ទៅដល់វិវឌ្ឍនាការរបស់ទារកក្នុងគភ៌។
ក្រៅពីនេះ លទ្ធផលនៃការវិភាគព័ត៌មានការទទួលយកទាហាន ចូលទៅក្នុងជួរកងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិករបស់មនុស្សប្រុសដែលកើតក្នុងអំឡុងឆ្នាំ1915-1922 នៅបានរកឃើញទៀតថា អ្នកដែលកើតក្នុងឆ្នាំ1919 មានកម្ពស់ទាបជាងមនុស្សភាគច្រើន 1មីល្លីម៉ែត្រ។
សូមរង់ចាំអានបន្តនៅថ្ងៃស្អែក
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
May 4, 2020