Author: សឿន សំណាង

ច្រើនជាង 5លាននាក់ហើយ សម្រាប់តួលេខអ្នកឆ្លងមេរោគកូវីដ-19 ទូទាំងពិភពលោក តែទាំងអស់នោះ នៅមិនទាន់ស្មើនឹងចំនួនអ្នកដែលបានទទួលរងផលប៉ះពាល់ពីការឆ្លងរាតត្បាតរបស់មេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីក្នុងគ្រានេះនៅឡើយ ជាពិសេស ផលប៉ះពាល់ខាងសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងបែបបទជីវិតការរស់នៅ…។

មិនអាចបដិសេធបានឡើយថា កូវីដ-19 គឺជាអ្នកជំរុញប្រតិកម្មសំខាន់ៗ ដែលហុចផលឱ្យមនុស្សម្នាទូទាំងពិភពលោក ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរទង្វើ និងឡៃហ្វ៍ស្តាយល៍របស់ពួកគេ ពីការនិយមប្រើលុយទិញភាពងាយស្រួលសុខសប្បាយ ដូចជា ការញ៉ាំ ផឹកស៊ី ដើរលេង ដើរទិញទំនិញ រស់នៅក្រៅផ្ទះ ដើរកម្សាន្តយ៉ាងសេរី ដោយបន្ទាប់ពីនេះទៅ មនុស្សម្នាចំនួនដ៏ច្រើន នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ប្រហែលជាមិនអាចបែរត្រឡប់មករស់នៅបែបដូចកាលពីពេលមុនបានឡើយ និងប្រហែលជាលែងដូចមុនទៀតហើយ ប្រភេទដែលចូលចិត្តដើរឆេកអ៊ីនតាមទីកន្លែងផ្សេងៗ ហើយផូស្តដាក់ហ្វេសប៊ុក ហោះទៅទិញទំនិញនៅបរទេស តាមរយៈក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តម្លៃថោក ឬឡូវ៍ខូសអ៊ែរឡាញ រៀងរាល់ខែ ឬសូម្បីតែការជប់លៀងសប្បាយផ្សេងៗ ក៏ប្រហែលជាពិបាកនឹងធ្វើបានដូចកាលពីមុនខ្លាំងណាស់។

នោះគឺ ជីវិតបន្ទាប់ពីនេះទៅ នឹងត្រូវរស់នៅក្នុងបន្ទាត់បទដ្ឋានថ្មីមួយ (New Norm) និងវិធីប្រតិបត្តិបែបថ្មី (New Normal)ហើយ។

New Normal មិនមែនជាវាក្យស័ព្ទបញ្ញត្តិថ្មីនោះទេ តែវាកើតមានឡើងតាំងពីពេលកើតវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ហ៊ែមប៊ើហ្គើរ នៅក្នុងប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ2007-2009 មកម្ល៉េះ។

លោក Bill Gross ស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ ជនជាតិអាមេរិកាំង គឺជាមនុស្សដំបូងគេដែលនិយាយពាក្យនេះ ដើម្បីដាស់តឿនស្មារតីពលរដ្ឋអាមេរិកាំងទាំងឡាយថា ក្រោយពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច គ្រប់យ៉ាងនឹងមិនដូចពីមុនទៀតឡើយ ដូច្នេះ កុំរវល់តែនឹកសង្ឃឹមថា ជីវិតនឹងវិលត្រឡប់មកហ៊ឺហា បានដូចមុន កណ្ដាលបំណុលដ៏ច្រើនមហាសាល និងសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងធ្លាក់ចុះនោះឱ្យសោះ។

រួចហើយនៅឆ្នាំ2020 នេះ ពាក្យថា New Normal ត្រូវបាននាំយកមកប្រើជាថ្មីម្ដងទៀត ក្នុងវិបត្តិការឆ្លងរាតត្បាតរបស់មេរោគកូវីដ-19 តែលើកនេះមិនមែនដាស់តឿនត្រឹមតែជនជាតិអាមេរិកាំងប៉ុណ្ណោះទេ តែជាការប្រាប់ទៅមនុស្សទូទាំងពិភពលោកថា ជីវិតបន្ទាប់ពីនេះទៅ នឹងក្លាយជារឿងថ្មីៗ ដែលមិនដូចពីដើម ទាំងរឿងការហូបចុក ការរស់នៅ និងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា។

រឿងមួយ ក្នុងចំណោមភាពមិនដូចពីដើម ដែលមនុស្សជាច្រើន ចាប់ផ្ដើមកែសម្រួល និងកាន់តែស៊ាំធ្លាប់ខ្លាំងឡើងនោះគឺ ការរក្សាគម្លាតពីគ្នាខាងរាងកាយ ឬ Physical Distancing ដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានកំណត់ឱ្យប្រើជំនួសពាក្យថា ការរក្សាគម្លាតខាងសង្គម ឬ Social Distancing។

លោក Daniel Aldrich សាស្ត្រាចារ្យផ្នែករដ្ឋសាស្ត្រ និងនយោបាយសាធារណៈ នៃមហាវិទ្យាល័យ ណូស អ៊ីស្ទើន ជាមនុស្សម្នាក់ដែលចេញមកគាំទ្រការប្រើពាក្យថា រក្សាគម្លាតពីគ្នាខាងរាងកាយ ព្រោះវាធ្វើឱ្យមើលឃើញទិដ្ឋភាពយ៉ាងច្បាស់ថា ជាគម្លាតខាងរាងកាយ មិនមែនជាការតភ្ជាប់ខាងសង្គម។

លោក អាលឌ្រិស ប្រាប់ថា ចាំបាច់ត្រូវតែទំនាក់ទំនងឱ្យមនុស្សម្នាយល់ដឹង អំពីភាពខុសប្លែករបស់ពាក្យ 2ប្រយោគនេះ ព្រោះមនុស្សយើងគួរតែមានការតភ្ជាប់ខាងសង្គម ដោយការរក្សាគម្លាតពីគ្នាខាងរាងកាយ។ ការប្រើពាក្យថា គម្លាតខាងសង្គម អាចធ្វើឱ្យកើតមានការយល់ខុសថា ត្រូវកាត់ផ្ដាច់ការទំនាក់ទំនងជាមួយសង្គម ក្រុមគ្រួសារ ឬមនុស្សដែលយើងស្រឡាញ់ ដែលវានឹងធ្វើឱ្យទទួលបានលទ្ធផលផ្ទុយពីអ្វីដែលត្រូវការទំនាក់ទំនង ឬត្រូវការឱ្យកើតមានការផ្លាស់ប្ដូរទង្វើ…។

លោកបានឱ្យហេតុផលថា ពាក្យថា រក្សាគម្លាតខាងសង្គម ជាពាក្យដែលប្រើក្នុងផ្នែកជំងឺរាតត្បាតវិទ្យា និងសាធារណៈសុខាភិបាល មានន័យថា ជាការសាងទីតាំងរបស់រាងកាយរវាងមនុស្ស 2នាក់ និងចៀសវាងពីការផ្ដុំគ្នាក្នុងចំនួនច្រើន។

លោកនិយាយថា “ខ្ញុំគិតថា ការព្យាយាមក្នុងការធ្វើឱ្យការឆ្លងរាតត្បាតរបស់វីរុសថយយឺតជាងមុននោះ គួរតែគាំទ្រឱ្យសង្គមស្អិតល្មួតគ្នាខ្លាំងឡើង ដោយគ្រាន់តែរក្សាគម្លាតខាងរាងកាយ”។

ខណៈដែលអ្នកស្រី Maria Van Kerkhove អ្នកជំនាញខាងជំងឺរាតត្បាត របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ឬWHO បានប្រាប់ថា តិចណូឡូជី នាពេលបច្ចុប្បន្នបានឈានទៅឆ្ងាយណាស់ហើយ យើងអាចតភ្ជាប់ជាមួយសង្គមបាន ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវមានការប៉ះពាល់ ឬនៅជិតស្និទ្ធនឹងគ្នាទេ ហើយអ្វីដែល WHO ប្ដូរមកប្រើពាក្យ រក្សាគម្លាតខាងរាងកាយ ជំនួសពាក្យរក្សាគម្លាតខាងសង្គម នេះ ក៏ព្រោះតែយើងត្រូវការឱ្យមនុស្សម្នាធ្វើការទំនាក់ទំនងឆ្លើយឆ្លងគ្នា។ ដូច្នេះ អ្វីដែលនឹងកើតឡើងបន្ទាប់ពីនេះ យើងនឹងបានឃើញទិដ្ឋភាពមនុស្សអង្គុយកៅអីរំលងចន្លោះពីគ្នាមួយៗ នៅក្នុងយន្តហោះ រថយន្តក្រុង ឬសូម្បីតែសេវាដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្នុងរូបបែបផ្សេងៗគ្នាទៀតផង។

ការឈរឆ្ងាយពីគ្នាយ៉ាងតិច 1.5 – 2ម៉ែត្រ ក្នុងការរង់ចាំដើម្បីបានប្រើសេវាកម្មភោជនីយដ្ឋាន ហាងផ្សារទំនើប ជាពិសេសក្នុងភោជនីយដ្ឋាន ការអង្គុយញ៉ាំអាហារម្នាក់ៗឯង ឬការរៀបចំតុឱ្យនៅឆ្ងាយៗពីគ្នា និងមិនអង្គុយរួមគ្នាច្រើនៗនាក់ ប្រហែលនឹងក្លាយជាវប្បធម៌ថ្មី ដែលនឹងកើតឡើងបន្ទាប់ពីនេះ។

ទង្វើរបស់អ្នកប្រើប្រាស់សេវាកម្ម ឬអ្នកបរិភោគ ភាគច្រើននឹងផ្លាស់ប្ដូរ មនុស្សនឹងពាក់ម៉ាស់អនាម័យការពារ និយាយគ្នាច្រើនឡើង ជាការពាក់ម៉ាស់ដើម្បីការពារការចម្លង និងឆ្លងមេរោគ មិនមែនក្នុងន័យប្រៀបធៀបនោះទេ។ ការពាក់ម៉ាស់អនាម័យការពារ គឺ New Normal ពិតប្រាកដ ក្នុងពេលដែលត្រូវធ្វើដំណើរចេញពីផ្ទះគ្រប់គ្រា។

ជេលអាល់កុល និងទឹកអាល់កុល នឹងក្លាយជាវត្ថុចាំបាច់ដែលត្រូវមានក្នុងកាបូបជាប់រហូត ដូចដែលមនុស្សចាស់ ត្រូវមានប្រេងខ្យល់ ប្រេងកូឡាជាប់ខ្លួនដូច្នោះដែរ។ ដូចគ្នានឹងស្រោមដៃ ហ្វេសស៊ីលដ៍ នឹងក្លាយជាឧបករណ៍ដែលមនុស្សងាកមករកទិញ និងយកមកប្រើជារបស់ធម្មតាប្រក្រតី រួមទាំងការលាងដៃ ដែលជាសុខៈនិស្ស័យ ដែលធ្លាប់មានការព្យាយាមប្រាប់ឱ្យមនុស្សម្នាមានទង្វើលាងដៃឱ្យបានញឹកញាប់ តែមិនបានសម្រេចនោះ ពេលនេះពួកគេនឹងនាំគ្នាងាកមកលាងដៃកាន់តែញឹកញាប់ឡើង ដោយមិនចាំបាច់បង្ខំ ឬណែនាំច្រើនដងឡើយ។

អ្នកវិភាគបានវាយតម្លៃថា កូវីដ-19 គឺជាអ្នកជំរុញ Trend នាពេលអនាគតឱ្យឆាប់កើតឡើង ដោយអ្វីដែលគេនាំគ្នារំពឹងថា នឹងក្លាយជា New Normal ក្រោយពីវិបត្តិកូវីដ-19 ដូចជា ទង្វើការប្រើអ៊ីនធើណិត ការរៀនតាមអនឡាញ ឬការធ្វើការងារពីផ្ទះ ការប្រជុំតាមអនឡាញ ការកុម្ម៉ង់ទិញទំនិញតាមអនឡាញ ការធ្វើជំនួញខាងហិរញ្ញវត្ថុ ការមើលខ្សែភាពយន្តតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ជាដើម។

ការគូសខ្សែបែងចែកនៅក្នុងបន្ទប់ជណ្ដើរយន្ត ឱ្យឈរឆ្ងាយពីគ្នា បែរមុខចេញពីគ្នា ចៀសវាងពីការនិយាយគ្នានៅក្នុងបន្ទប់ជណ្ដើរយន្ត ការទំនាក់ទំនងឆ្លើយឆ្លងគ្នាខាងប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក ដូចជា តាម Line ឬ Video Call ផ្សេងៗ ជំនួសការទៅជួបគ្នាដោយផ្ទាល់ ការប្រជុំតាមរយៈតិចណូឡូជីក្នុងប្រព័ន្ធ ឬប្លាតហ្វ៉មផ្សេងៗ ជំនួសការប្រជុំ ឬសិក្ខាសាលា រួមទាំងការសម្រេចចិត្តប្រើប្រាស់លុយកាក់ក្នុងការចាយវាយផ្សេងៗ មនុស្សនឹងមានការគិតច្រើនជាងមុន ប្រយ័ត្នប្រយែងច្រើនជាងមុន កាត់បន្ថយការទិញទំនិញខ្ជះខ្ជាយ ដោយអាចនឹងងាកមកទិញការធានារ៉ាប់រងសុខភាព ឬធានារ៉ាប់រងជីវិតកាន់តែច្រើនឡើងផងដែរ៕

ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
ប្រែសម្រួលដោយ តាវ៉ែនតា

សហរដ្ឋ​អាមេរិក​​បាន​​រាយការណ៍​ថា​ អ្នក​ស្លាប់​ថ្មី​ដោយ​សារ​វីរុស​COVID-19 មាន​ចំនួន​ជាង​1,000​នាក់​ នាំ​ឱ្យ​តួលេខ​អ្នក​ស្លាប់​សរុប​ឡើង​ដល់​ជិត​99,000​នាក់​ក្នុង​ចំណោម​អ្នកជំងឺ​កូរ៉ូណា​ជិត​1.7​លាន​នាក់​​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​។

តួលេខ​សរុប​នៃ​អ្នកជំងឺ​ និង​អ្នក​ស្លាប់​ដោយ​សារ​ COVID-19 នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ គឺ 1,666,244​នាក់ និង​98,661​នាក់​ កើន​22,659​នាក់ និង​1,071​នាក់​ ធៀប​នឹង​ម្សិល​មិញ។

រដ្ឋ​ចំនួន​50​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ បាន​បន្ធូរ​បន្ថយ​ការរឹត​ត្បិត​លើ​ការ​ដើរ​ហើរ​ក្នុង​កម្រិត​ផ្សេង​ៗ​គ្នា​។ ប្រធានាធិបតី​អាមេរិកាំង​ កាលពី​ថ្ងៃទី22​កន្លង​ទៅ បាន​ចេញ​បទ​បញ្ជា​មួយ​ អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​ជួប​ជុំ​គ្នា​ច្រើន​បំផុត​ត្រឹម​​10​នាក់​​ ឱ្យ​តែ​ពួក​គេ​​គោរព​ទៅ​តាម​វិធាន​ការ​រក្សា​គម្លាត​សង្គម​។

ថ្ងៃទី​23​ឧសភា មនុស្ស​រាប់​ពាន់​នាក់​បាន​ចេញ​ទៅ​លេង​សមុទ្រ​ និង​តំបន់​ទេសចរណ៍​ផ្សេង​ៗ​​​ក្នុង​ឱកាស​រដូវ​បុណ្យ​ជាតិ​ Memorial Day(ទិវា​ចងចាំ​វីរជន​ពលី​អាមេរិកាំង​) បន្ទាប់​ពី​បាន​ជាប់​ក្នុងបម្រាម​គោចរ​​អស់​មួយ​រយៈ​ពេល​វែង​កន្លង​មក​​នេះ​។

ក្នុងចំណោម​មនុស្ស​ដែល​បាន​ចេញ​ទៅ​លេង​ខាង​ក្រៅកាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍​​ ក៏​មាន​លោក​ប្រធានាធិបតី​ Trump ផងដែរ​ ដែល​ពេល​នោះ​លោក​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ក្លិប​ Trump នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​ Virginia ដើម្បី​លេង​វាយ​កូន​ហ្គោល​។

លោក Trump ក៏​កំពុង​តែ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋ​នានា​​បើក​ទ្វារ​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើង​វិញ​ដើម្បី​ទប់​ស្កាត់​ឱន​ភាព​សេដ្ឋ​កិច្ច​​នៅមុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ​៕

ប្រភព​៖ សារ​ព័ត៌មានបរទេស​

ពិភពលោក​ទាំង​មូល​ត្រូវ​បាន​រាយ​ការណ៍​ថា បាន​រកឃើញ​មនុស្ស​ជិត​5.4​លាន​នាក់​មាន​ផ្ទុក​វីរុស​COVID-19 ក្នុង​នោះ​មាន​ជាង​343,000​នាក់​បាន​បាត់​បង់​ជីវិត​ ខណៈ​តំបន់​អាមេរិក​ខាង​ត្បូង​​បាន​ក្លាយ​ជា​សម្បុក​មេរោគ​​កូរ៉ូណា​ធំ​ និង​ថ្មីមួយ​​ គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ​។

ប្រទេស​និង​ដែន​ដី​ចំនួន​213​ក្នុង​ពិភពលោក​ មានអ្នក​ជំងឺ​COVID-19 សរុប​ ឡើង​ដល់​5,396,970​នាក់​ និង​អ្នក​ស្លាប់​មាន​ចំនួន​343,582​នាក់​ ក្នុង​នោះ​អ្នក​ជំងឺ​ និង​អ្នក​ស្លាប់​ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​24​ម៉ោង​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ មាន​ចំនួន​101,508​នាក់ ​និង​4,262​នាក់​។ អ្នក​ជំងឺ​ដែល​បាន​ជា​សះស្បើយ​ បាន​កើន​ដល់​2,326,175​នាក់​។

ទ្វីប​អាមេរិក​មាន​អ្នក​ជំងឺ​COVID-19​សរុប​2,456,635​នាក់ ក្នុង​នោះ​អាមេរិក​ខាង​ជើង​មាន​1,851,746​នាក់​ អាមេរិក​ខាង​ត្បូង​មាន​604,889​នាក់​ ចំណែក​ទ្វីប​អឺរ៉ុប​មាន​1,885,900​នាក់​ អាស៊ី​មាន​936,333​នាក់​ និង​អាហ្វ្រិក​មាន​109,470​នាក់​។

ក្នុង​ពិភពលោក​ មាន​​ប្រទេស​ចំនួន​12ដែល​មាន​អ្នកជំងឺ​ច្រើន​ជាង​100,000​នាក់​ រួម​មាន​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក ប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី​ អេស្ប៉ាញ អង់គ្លេស​ អ៊ីតាលី​ បារាំង អាល្លឺម៉ង់​ ទួរគី​ អ៊ីរ៉ង់​ ឥណ្ឌា និង​ប្រទេស​ប៉េរូ។

ប្រទេស​ដែល​មាន​អ្នក​ស្លាប់​លើស​ពី​20,000​នាក់​ មាន​ចំនួន​6​ប្រទេស​ រួម​មាន​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ អង់គ្លេស​ អ៊ីតាលី អេស្ប៉ាញ បារាំង​ និង​ប្រេស៊ីល​៕

ប្រភព​៖ សារ​ព័ត៌មាន​បរទេស​

ទប់ស្កាត់មេរោគ តែមិនទប់ស្កាត់ការលូកលាន់ផ្លូវភេទ!! សិស្សស្រីកម្រិតមធ្យមសិក្សាជនជាតិជប៉ុន ដែលបានទទូចសុំការជួយសង្គ្រោះរឿងការមានគភ៌ដោយមិនបានតាំងចិត្ត បានកើនឡើងច្រើនជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលគេសន្និដ្ឋានថា ជាផលប៉ះពាល់ដែលបណ្ដាលមកពីការបង្ខាំងខ្លួននៅតែក្នុងផ្ទះ ដើម្បីទប់ស្កាត់មេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ធ្វើឱ្យមានឱកាសកើតមានភេទសម្ព័ន្ធ រហូតដល់នាំឆ្ពោះទៅរកការតាំងគភ៌ដែលមិនបានត្រៀមខ្លួន។

មន្ទីរពេទ្យជិខេ ក្នុងខេត្តឃូម៉ាម៉ូតុះ មន្ទីរពេទ្យជំនាញខាងសម្ភព រោគស្ត្រី និងកុមារ បានបង្ហើបឱ្យដឹងថា ក្នុងខែមេសាកន្លងទៅ ខាងមន្ទីរពេទ្យបានទទួលការសុំប្រឹក្សារឿងការតាំងគភ៌ដោយមិនបានត្រៀមខ្លួនជាមុន ច្រើនដល់ទៅ 592ករណី ជាចំនួនដែលខ្ពស់បំផុត ចាប់តាំងពីមានការកត់ត្រាស្ថិតិមក។ ក្នុងចំនួននេះ មានសិស្សស្រីក្នុងកម្រិតមធ្យមសិក្សាច្រើនដល់ទៅ 75ករណី ឬ 13% កើនឡើងទ្វេដងកាលពីឆ្នាំមុន ដោយសិស្សស្រីដែលមកសុំការប្រឹក្សារឿងការតាំងគភ៌ទាំងនោះ ជាក្រុមអ្នកដែលមានអាយុទាបជាង 20ឆ្នាំ មានចំនួនច្រើនជាងគេបំផុត។

មន្ទីរពេទ្យជិខេ ក្នុងខេត្តឃូម៉ាម៉ូតុះ បានរៀបចំបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលផ្ដល់ការប្រឹក្សារឿងការតាំងគភ៌ ទាំងតាមរយៈទូរស័ព្ទ និងអ៊ីមេល ពេញ 24ម៉ោង។ មន្ទីរពេទ្យមួយនេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ តាមរយៈការបង្កើត “ទូទទួលទារកដែលបោះចោល” ដែលស្ត្រីក្មេងៗដែលតាំងគភ៌ដោយគ្មានចេតនា បាននាំយកទារកមកប្រគល់ឱ្យខាងមន្ទីរពេទ្យដោយមិនចាំបាច់បង្ហាញខ្លួន ដើម្បីស្វែងរកអ្នកមានបំណងយកទៅចិញ្ចឹមបន្ត។

មន្ត្រីរបស់មន្ទីរពេទ្យបានបញ្ជាក់ថា តាំងពីបើកមជ្ឈមណ្ឌលផ្ដល់ការប្រឹក្សាកាលពីឆ្នាំ2007 មក ឆ្នាំនេះមានសិស្សស្រីក្មេងៗ មកសុំការជួយសង្គ្រោះច្រើនជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ធ្វើគេសន្និដ្ឋានថា វាជាលទ្ធផលដែលបណ្ដាលមកពីការប្រកាសសភាវអាសន្ននៃជំងឺកូវីដ-19 ធ្វើឱ្យប្រជាជនត្រូវនៅតែក្នុងផ្ទះ ដែលជាឱកាសធ្វើឱ្យបណ្ដាយុវវ័យប្រុស-ស្រី មានភេទសម្ព័ន្ធ និងកើតការតាំងគភ៌ដោយមិនបានប៉ងប្រាថ្នាឡើង។

សិស្សស្រីថ្នាក់មធ្យមសិក្សា ដែលមកសុំការប្រឹក្សា មានទាំងប្រាប់ថា “មិនដឹងពីវិធីការពារការតាំងគភ៌” “មានភេទសម្ព័ន្ធលើកដំបូង ក៏ស្រាប់តែតាំងគភ៌តែម្ដង” “មិនអាចចិញ្ចឹមកូនក្នុងវ័យរៀនបាន” លាក់បាំងឪពុកម្ដាយរឿងតាំងគភ៌” “ត្រូវការរំលូតចេញ” ជាដើម ល និងល។

ខាងមន្ទីរពេទ្យបានដាស់តឿនថា ការមានផ្ទៃពោះដោយគ្មានចេតនា នឹងនាំឆ្ពោះទៅរកការសម្រេចចិត្តរំលូតកូនចោលបែបខុសច្បាប់ ឬប្រើថ្នាំដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយ កើតក្ដីព្រួយកង្វល់ក្នុងចិត្ត រួមទាំងបញ្ហាខាងសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ដូច្នេះមន្ទីរពេទ្យសូមណែនាំឱ្យសិស្សស្រីក្មេងៗ ដែលប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ កុំលាក់ទុកក្ដីទុក្ខព្រួយតែម្នាក់ឯង ខាងមន្ទីរពេទ្យបានត្រៀមរួចជាស្រេចហើយ ក្នុងការផ្ដល់ការប្រឹក្សា និងរួមគ្នាស្វែងរកវិធីដែលល្អបំផុតសម្រាប់អ្នកទាំងអស់ ដោយមិនបង្ហាញអត្តសញ្ញាណរបស់សិស្សស្រីទាំងអស់នោះឡើយ៕

ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស

រកឃើញហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន ថ្នាំព្យាបាលជំងឺគ្រុនចាញ់ ដែលបានអួតអាងដោយលោកប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ ថា អាចការពារមេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ឬកូវីដ-19បាន និងថែមទាំងប្រាប់ថា លោកបានប្រើវាជាប្រចាំ និងណែនាំឱ្យអ្នកឯទៀតធ្វើតាមដែរនោះ មានចំណែកបន្ថែមភាពប្រថុយប្រថានក្នុងការស្លាប់នៅលើអ្នកជំងឺកូវីដ-19 ដែលកំពុងសម្រាកព្យាបាលនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ នេះបើតាមរយៈការបង្ហាញពីលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រវេជ្ជសាស្ត្រ Lancet។

នៅក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលសង្កេតឃើញអាការអ្នកជំងឺកូវីដ-19 ដែលគេងសម្រាកព្យាបាលនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ចំនួន 96,000 បានរកឃើញថា ក្រុមអ្នកជំងឺដែលបានទទួលថ្នាំហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន(HydroxyChloriquine) ឬក្លូរ៉ូគីន(Chloriquine) មានភាពប្រថុយប្រថាននឹងការស្លាប់ ខ្ពស់ជាងអ្នកជំងឺដែលមិនបានទទួលថ្នាំនេះ។

អ្នកសរសេរអត្ថបទនេះផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រខាងលើ បានបញ្ជាក់ថា ពួកគេមិនអាចអះអាងបានថា លទ្ធផលពីការប្រើថ្នាំមួយនេះ នឹងមានប្រយោជន៍ណាមួយចំពោះអ្នកជំងឺវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីនេះឡើយ ដូច្នេះហើយទើប “ការអះអាងយ៉ាងបន្ទាន់តាមរយៈការសាកល្បងខាងការព្យាបាល(ឬគ្លីនិក)បែបព្រាវៗ មានភាពចាំបាច់”

តម្រូវការថ្នាំហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន បានកើនឡើងខ្ពស់បំផុត ខុសពីអំឡុងច្រើនទសវត្សរ៍មុនៗ ក្រោយពីលោកត្រាំ បានជំរុញដដែលជាដដែល ឱ្យប្រើថ្នាំមួយនេះ ដើម្បីការពារវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ព្រមទាំងបង្ខំប្រជាជនឱ្យសាកល្បងប្រើថ្នាំមួយនេះទៀតផង។

កាលពីអំឡុងពេលចុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅ លោកត្រាំបានប្រាប់ថា លោកបានប្រើថ្នាំហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន ក្នុងឋានៈជាថ្នាំការពារ ទោះជាគ្មានភ័ស្តុតាងខាងវិទ្យាសាស្ត្រអះអាងថា ថ្នាំមួយនេះ អាចការពារមេរោគកូវីដ-19បានក៏ដោយ។

លោកត្រាំ បានអះអាងថា ក្រោយពីបានប្រឹក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតប្រចាំសេតវិមានហើយ លោកក៏ចាប់ផ្ដើមញ៉ាំថ្នាំហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន ជាប្រចាំរៀងរាល់ថ្ងៃ អស់រយៈ 2-3សប្ដាហ៍មកហើយ ព្រមទាំងបានអះអាងទៀតថា បុគ្គលិកខាងវេជ្ជសាស្ត្រចំនួនដ៏ច្រើន ក៏ទទួលទានថ្នាំនេះជាប្រចាំដូចគ្នា។

ទាំងអស់នេះ លោកត្រាំថែមទាំងបានអះអាងទៀតថា ថ្នាំនេះមានសុវត្ថិភាព ដោយសារតែជាថ្នាំដែលបានប្រើក្នុងការព្យាបាលជំងឺម៉ាឡារៀ(គ្រុនចាញ់) និងជំងឺផ្សេងៗទៀតជាង 40ឆ្នាំមកហើយ។

ពាក្យអះអាងរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំនេះ បានកើតឡើង បើទោះជាមានលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវខាងវេជ្ជសាស្ត្រ និងការជំទាស់ពីអ្នកជំនាញការមួយចំនួន ដែលបានចេញមកបញ្ជាក់ថា ខណៈពេលនេះ នៅមិនទាន់មានភ័ស្តុតាងអះអាងថា ហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន ប្រើសម្រាប់ព្យាបាល ឬការពារកូវីដ-19បានក៏ដោយ តែវាថែមទាំងអាចមានផលប៉ះពាល់បន្ទាប់បន្សំធ្ងន់ធ្ងរ ធ្វើឱ្យសភាវបេះដូងដើរខុសចង្វាក់ទៀតផង។

អ្នកសរសេរលទ្ធផលស្រាវជ្រាវដែលបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុង Lancet ខាងលើ បានណែនាំថា មិនគួរប្រើថ្នាំនេះព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ-19 ឡើយ លុះត្រាណាតែមានសាកល្បងខាងការព្យាបាល រហូតមានលទ្ធផលពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្សេងៗអះអាងថា វាមានសុវត្ថិភាព និងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ-19 បានមែន ជាមុនសិន។

អង្គការអាហារ និងថ្នាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ធ្លាប់បានណែនាំរួចហើយថា ហាយដ្រុកស៊ីក្លូរ៉ូគីន គួរតែត្រូវបានប្រើសម្រាប់តែអ្នកជំងឺដែលគេងសម្រាកព្យាបាល ឬស្ថិតក្នុងការសាកល្បងខាងគ្លីនិកប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែថ្នាំនេះ មានការពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសភាវបេះដូងដើរខុសចង្វាក់ ដែលជាគ្រោះថ្នាក់បំផុតសម្រាប់មនុស្សទូទៅ៕

ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស